fteidóüQounad
i
Bijna driekwart
van hervormde
gemeenten
Samen op Weg
Mozes en Aaronkerk
grondig gerestaureerd
brieuen van lezer
kerk
wereld
Vaticaanse diplomatie in crisis door Golfoorlog
Zorgwekkende ontwikkeling
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
QeidóaQowumt
WOENSDAG 23 JANUARI 1991 PAG N'
Geuzenpenning voor dominee Tökés
VLAARDINGEN De Geuzenpenning is dit jaar toegekend
aan de Hongaarse predikant ds. Laszló Tökés. Een tweede pen
ning is postuum toegekend aan de Nederlandse verzetsstrijder
Bernard IJzerdraat.
De stichting Geuzenverzet keert de penning uit met als achter
grond de instandhouding van de democratie te bevorderen en
dictatuur te bestrijden. Ds. Tökés (38), die zich met zijn ge
meente verzette tegen het regime van Ceaucescu, gaf door zijn
principiële houding de stoot tot de revolutie van 15 december
1989. Bernard IJzerdraat schreef in mei 1940 de eerste Geuzen-
brief, een pamflet waarin werd opgeroepen als Geuzen tegen
de Duitsers te vechten.
Afwezigheid bisschoppen „kwestie van organisatie"
UTRECHT „Het is geen slechte wil geweest, maar louter
een kwestie van organisatie dat geen enkele Nederlandse bis
schop aanwezig was bij de manifestatie Solidair met Israel
maandagavond in de Amsterdamse Apollohal." Dit zegt de
woordvoerder van de Nederlandse bisschoppen in een reactie
op de afwezigheid van de Nederlandse bisschoppen maandag
avond bij de manifestatie Solidair met Israël. „Als de organisa
toren zich tot het secretariaat van de RK kerkprovincie had
den gewend, hadden wij hen er op kunnen wijzen dat bisschop
H. Ernst belast is met de contacten met het jodendom. Deze zou
zeker gegaan zijn of, indien hij niet gekund had voor een ver
klaring hebben gezorgd".
Voorzitter blanke
NG-Kerk op
uitnodiging
naar Canberra
JOHANNESBURG De
..voorzitter van de blanke Ne
derduitse Gereformeerde
Kerk (NGK) in Zuid-Afrika,
prof. Pieter Potgieter, zal op
persoonlijke titel de algemene
vergadering van de Wereld
raad van Kerken in Canberra
bijwonen. Hij en vice-voorzit
ter prof. Johan Heyns zijn
door de Wereldraad hiervoor
uitgenodigd.
Heyns was als privé-persoon
aanwezig op de vorige alge
mene vergadering in 1983 te
Vancouver. Zijn bezoek is het
eerste officiële contact tussen
de NGK en de Wereldraad
sinds 1961. In dat jaar trad de
blanke Zuidafrikaanse Kerk
uit de Wereldraad na een
diepgaand verschil van me
ning over de apartheid.
Er bestaat een groeiende be
langstelling voor de nieuwe
situatie in Zuld-Afrika en
voor de NGK, zo verklaart
Heyns de uitnodiging. Dit is
het gevolg van het gewijzigde
beleid: de kerk distantieerde
zich in zekere mate van de
apartheid
Hervatting van het lidmaat
schap van de Wereldraad is
volgens Heyns niet aan de
orde. „We proberen weer aan
sluiting te krijgen bij de oecu
menische organisaties," aldus
Heyns. Zo heeft de NGK
kortgeleden het verzoek inge
diend waarnemer van de
Zuidafrikaanse Raad van
Kerken te worden.
Ongewenste
intimiteiten
ook in
evangelische
hulpverlening
SOEST De Federatie
Evangelische Opvangcen
tra wil een gedragscode
voor hulpverlening op
het gebied van intimitei
ten. „Daarmee onderken
nen wij dat ook onder
christelijke hulpverleners
ongewenste intimiteiten
voorkomen", aldus FEO-
voorzitter C. van Vuuren.
Hij zei dit op een studiedag in
Soest. Bij de FEO zijn twaalf
instellingen aangesloten.
Uit een steekproef onder
tachtig evangelische hulpver
leners is de psycholoog R. Fi-
lius gebleken dat het aanra
ken van geslachtsdelen of
borsten van een cliënt en het
kussen van een cliënt op de
mond voorkomen. Er zou
geen sprake zijn van seksueel
contact, aldus Filius die dit
onderzoek had verricht.
Blijkens Amerikaanse onder
zoeken uit de periode 1970 -
1985 had vijf tot tien procent
van de mannelijke therapeu
ten seksueel contact met de
cliënten. Niet minder dan 95
procent van de mannelijke en
75 procent van de vrouwelijke
hulpverleners gaf toe zich wel
eens tot een cliënt aangetrok
ken te voelen.
Filius benadrukte dat onge
wenste seksuele intimiteiten
tussen een therapeut en een
cliënt de voortzetting van de
hulpverleningsrelatie onmo
gelijk maakt. Maar, zo voegde
hij eraan toe, niet alle intimi
teiten zijn seksueel gericht en
daarom ongewenst.
De hulpverlener moet ernstig
de consequenties van zijn da
den ondervinden als het mis
gaat. Filius bepleitte een aan
pak waarbij een neutraal per
soon nagaat wat er is voorge
vallen en of er de 'hulp'-ver-
lener in het beroep kan terug
keren. Een ander moet de da
der-hulpverlener therapeu
tisch begeleiden, terwijl een
derde dit hele proces moet
controleren.
Onzekerheid over de eigen
seksualiteit van de hulpverle
ner en de cliënt vormt een ri
sico waardoor ongewenste in
timiteiten kunnen ontstaan,
aldus Filius. Voor de hulpver
lening is het van belang zich
dat de mensen zich van hun
seksuele gevoelens bewust
worden en dat ze leren ermee
om te gaan.
„Veel christenen geven seksu
aliteit een aparte plaats. Ver
liefdheid komt altijd van God
en seksuele zonden van de
duivel", aldus Filius. „Als ge
volg daarvan negeren of on
derdrukken hun eigen zon
digheid. Daardoor hebben
christenen meer problemen
met seksualiteit dan niet-
christenen.
Bij christelijke hulpverleners
is er volgens Filius onderling
schaamte om over dergelijke
dingen met elkaar te spreken.
Het komt zo vaak voor dat zij
zich tot een cliënt seksueel
voelen aangetrokken dat het
normaal genoemd kan wor
den.
DEN HAAG Zo'n 70
procent van de hervorm
de gemeenten kent een
vorm van samenwerking
met een gereformeerde
kerk. Slechts in enkele
gevallen (1,3 procent)
werken hervormde ge
meenten samen met een
evangelisch-lutherse ge
meente.
Dat blijkt uit een enquête die
in 1989 onder de hervormde
gemeenten is gehouden door
het kerkelijk onderzoeksinsti
tuut KASKI. Van de 1369
hervormde (centrale) ge
meenten hebben er 860 aan
het onderzoek deelgenomen.
Daaronder waren 84 centrale
gemeenten met in totaal 319
wijkgemeenten, zodat de cij
fers inlichtingen geven over
in totaal 1095 gemeenten.
In bijna 95 procent van de ge
meenten met enige vorm van
gezamenlijke activiteit heeft
overleg plaats met de gerefor
meerde kerkeraad. In 316
wijkgemeenten worden inci
denteel (1 tot 10 keer per jaar)
gezamenlijke kerkdiensten
met de gereformeerde kerken
gehouden. In 145 gemeenten
is er wekelijks een gezamen
lijke morgendienst en in 162
is in het geheel geen sprake
van gezamenlijke diensten.
Wekelijkse gezamenlijke
diensten komen relatief veel
voor in Noord-Brabant/Lim-
burg en Noord-Holland. Ver
houdingsgewijs komen ze
weinig voor in Drente, Zee
land en Groningen.
In Noord-Brabant en Noord-
Holland zitten de meeste 'ech
te' Samen-op-Weg-gemeen-
ten, zo blijkt uit het onder
zoek. Daar omschreef respec
tievelijk 35 en 21 procent van
de gemeenten de relatie met
de gereformeerde kerk met
„we voelen ons één". In Gel
derland, Zuid-Holland en
Utrecht, provincies met Gere
formeerde Bondsgemeenten,
zijn verhoudingsgewijs de
minste Samen-op-Weg-ge-
meenten te vinden. Ongeveer
de helft van de gemeenten
daar functioneert 'eigenlijk
apart' van de gereformeerde
kerken. Dat is deels te verkla
ren uit het ontbreken van een
gereformeerde kerk ter plaat
se. Een zesde deel van de her
vormde gemeenten zal moei
lijk tot samenwerking kunnen
besluiten omdat er geen gere
formeerde kerk in de directe
omgeving is.
Van de 1095 gemeenten die
aan de enquête hebben mee
gewerkt, geven er 280 aan dat
er geen knelpunten in de sa
menwerking met de gerefor
meerde kerk bestaan. Maar
bijna de helft (474) heeft wel
met problemen te maken.
Wat de knelpunten in de sa
menwerking zijn, is afhanke
lijk van de fase van de sa
menwerking. 'Modaliteitsver-
schillen', zoals een verschil in
geloofsbeleving, een verschil
in visie op het schriftgezag of
de inhoud van de prediking
worden het meest genoemd
als het Samen-op-Weg-proces
nog op gang moet komen. In
het beginstadium van de sa
menwerking stuiten de ge
meenten vooral op verschillen
in mentaliteit, weerstanden
bij gemeenteleden en kerkor-
delijke kwesties. Financiële
knelpunten en de keuze van
een gezamenlijk kerkgebouw
bemoeilijken de samenwer
king van gemeenten en ker
ken die al veel of bijna alles
samen doen.
De onderzoekers beschouwen
de uitslag van de enquête als
een momentopname. Of het
Samen-op-Weg proces werke
lijk voortgang vindt, wordt
niet duidelijk. Daarvoor is het
gewenst het proces meer op
de voet te volgen door soort
gelijk onderzoek op het ni
veau van de plaatselijke kerk
regelmatig te herhalen.
Met uitstel
tot de volgende dag
krijgt men
zijn schuur niet vol
Koningin Beatrix op bezoek in de Mozes en Aaronkerk. De vorstin houdt de hand vast van een
ten dode opgeschreven aids-patiënte, mevrouw Macaré. foto: anp
AMSTERDAM „Mos
lims, joden en christenen
moeten er alles aan doen
dat het kasplantje van
hun goede onderlinge
verstandhouding niet
wordt vertrapt door de
dreunende laarzen van de
oorlog." Met deze ope
ningswoorden maakte
coördinator Jan Ruijter
van het Mozeshuis aan
het Amsterdamse duide
lijk dat 'de Mozes' niet
buiten de actualiteit wil
staan.
Hij zei dit bij de feestelijke
heropening van de ernaast ge
legen 150 jaar oude Mozes en
Aaronkerk, die grondig is ge
restaureerd. De kerk is stijl
vol geworden zonder deftig te
zijn, aldus Ruijter, die de hoop
uitsprak dat deze bereikbaar
blijft voor een ieder die schui
len wil of wil samenscholen.
Aan het eind van de jaren '60,
toen de stad op zoek was naar
een maakbare samenleving,
werd op de plaats van de pas
torie het Mozeshuis gebouwd.
De kerk, waar geen 'gewone'
kerkdiensten meer worden
gehouden, werd een plek van
bezinning, aula en een vrij
plaats, zo zei de toenmalige
pastoor Th. Duindam. Wao-
ers, buitenlanders, etnische
minderheden, mensen met
aids, zwervers, vluchtelingen,
zigeuners voor hen allen is
er plaats in het Mozeshuis.
Ruijter zei in dit verband dat
onze democratie als eerste
taak de bescherming van de
minderheden heeft.
Over de diverse activiteiten
getuigden mevr. E. van den
Hengst, die er op een cursus
leerde haar handicap te aan
vaarden, Harold Zandgrond,
die sprak over sollicitatietrai
ning voor etnische jongeren,
terwijl uit woorden van aids-
patiënte Danja Macar'e duide
lijk werd welke belangrijke
plaats het Mozeshuis voor
deze groep heeft.
Dat was voor koningin Bea
trix,' die dinsdag de feestelijk
heden bijwoonde, eind 1989
reden zich in het Mozeshuis
over drugsproblemen te laten
voorlichten. Ze maakten een
optreden mee van het Vuil-
Harmonisch Orkest, samenge
steld uit bewoners van de Wa
lenburg I en II, tehuizen van
de Hulp voor Onbehuisden.
Een van de leden bood „onze
lieve koningin" een video
band met „vele uren prachti
ge muziek" van dit door en
door Amsterdamse orkest aan.
'Buurman' E. van Thijn, bur
gemeester van de hoofdstad,
noemde het Waterlooplein
een teken van tolerantie, van
ramp en van nieuw elan. Op
dit „dierbaar stukje Mokum"
is het Mozeshuis een baken
van houvast in een zee van
verandering.
In het Mozeshuis discussiëren
joden en Palestijnen, maar
ook krakers en politieagenten.
Ook het lot van de Neder
landse gijzelaars bleef er vorig
niet onbesproken. Jan Ruijter
was een van de leden van de
commissie-Wouters, die in
Baghdad de vrijlating van de
landgenoten zou bepleiten.
Verwijzend naar het ope
ningswoord sprak Van Thijn
de hoop uit dat „het kasplan
tje van de multiculturele sa
menleving in deze stad niet
wordt vertrapt door overigens
begrijpelijke emoties".
(Van onze correspondent
Aart Heering)
ROME „Johannes Pau-
lus II is heel duidelijk ge
weest, maar niemand wil
naar hem luisteren!" De
christen-democratische
parlementariër Roberto
Formigoni kan voor de
camera's van het Italiaan
se journaal zijn veront
waardiging nauwelijks de
baas.
Zijn eigen fractie, die in mo
rele kwesties normaal het Va-
ticaan als richtsnoer hanteert,
heeft dit keer helemaal geen
rekening gehouden met de
vurige vredeswens van de
paus, en in de Kamer diens
trouwe volgeling Formigoni
zelfs uitgejouwd als een 'paci
fistisch doetje'.
Niet alleen in Italië, maar ook
in de rest van de wereld is de
paus een roepende in de
woestijn gebleken. Hoewel
het Vaticaan zich in het con
flict meermalen als bemidde
laar heeft opgeworpen, heeft
geen van beide partijen daar
ooit om gevraagd. Brieven en
telefonische oproepen van de
paus aan Saddam en Bush
stuitten op onbegrip en desin
teresse.
En als het ware om de over
bodigheid van de pauselijke
initiatieven te illustreren,
werd het Vaticaan niet door
het State Department van het
begin van de vijandelijkheden
op de hoogte gesteld, maar in
formeel door de Italiaanse
president Cossiga.
Geen verrassing
Het falen van de paus is voor
niemand als een verrassing
gekomen en menigeen zal
zich dan ook afvragen of het
Vaticaan in de wereldpolitiek
nog wel iets te betekenen
heeft. De tijden van het ver
drag van Tordesillas, toen met
een pontificale pennestreek
de Nieuwe Wereld werd ver
deeld tussen Spanje en Portu
gal, liggen al weer een half
millennium achter ons. (Wel
hebben Chili en Argentinië
nog in 1979 onder toezicht
van de nuntius van Santiago
een grensincident bijgelegd,
maar dat zijn dan ook twee
diep katholieke landen, ter
wijl in het Midden-Oosten de
invloed van Rome sinds de
kruistochten praktisch nihil
is.)
De pauselijke diplomatie is in
wezen ook een anachronisme,
een overblijfsel van de in 1870
ter ziele gegane Kerkelijke
Staat. Als geestelijke in plaats
van nationale vertegenwoor
digers zijn nuntii en pronuntii
tegenwoordig vreemde een
den in de bijt van de interna
tionale diplomatie, die een
weinig subtiel man als Jozef
Stalin eens schamper deden
vragen, over hoeveel divisies
de paus eigenlijk beschikte.
Toch hebben juist in Oost-Eu
ropa de paus en zijn geduldig
werkende diplomaten een spi
ritueel tegenwicht weten te
bieden tegen het grove mate
rialisme waarin 'eerst het vre
ten komt en dan de moraal'.
Ook waar het gaat om de
handhaving van de mensen
rechten kan het Vaticaan een
eigen geluid laten horen. Zo
werd de inbreng van kardi
naal Silvestrini op de Confe
rentie van Helsinki algemeen
gewaardeerd en hield kardi
naal Casaroli in december tij
dens de Parijse CVSE-bijeen-
komst een pleidooi voor socia
le rechtvaardigheid.
Tenslotte kan de Vaticaanse
diplomatie humanitaire hulp
verlenen, zoals is gebeurd in
de Tweede Wereldoorlog,
toen de nuntiaturen aan hon
derden vluchtelingen onder
dak hebben geboden. Nu
heeft de vader van majoor
Bellini, een van de twee
krijgsgevangen Italiaanse pi
loten, het Vaticaan verzocht
om hem met zijn zoon in con
tact te brengen. Om zulke
contacten mogelijk te maken
is de Vaticaanse ambassade in
Irak als enige niet gesloten.
Een andere reden is de wens
om de moeizame dialoog met
de islam gaande te houden.
In het Midden-Oosten wonen
circa tien miljoen christenen
temidden van een weinig to
lerante mohammedaanse
meerderheid. Door de Golf
oorlog wordt hun toestand er
niet beter op. De secretaris
van de pauselijke raad voor
de dialoog tussen de godsdien
sten, pater Michael Louis
Fitzgerald, sprak daarom gis
teren de vrees uit dat de Ara
bieren de oorlog steeds meer
zullen gaan beschouwen als
een strijd van de islam tegen
de christenheid.
Voorzichtig
Om de aanhangers van Sad
dam niet voor het hoofd te
stoten, gaat de paus voorzich
tig te werk. Te voorzichtig. In
zijn laatste appèls aan Saddam
rept hij niet meer van „terug
trekking uit Kuwayt", maar
houdt hij het bij „een bewijs
van goede wil", terwijl hij de
behandeling van de krijgsge
vangen piloten tot nu toe
slechts heeft „betreurd". Maar
waar hij de bombardementen
op Irak scherp heeft veroor
deeld, heeft hij nog steeds
niets gezegd over de Irakese
raketaanvallen op het neutra
le Israël, die toch de meest
flagrante schending van het
internationale recht zijn sinds
de bezetting van Kuwayt.
Misschien was dat ook niet te
verwachten van een paus die
Israël nooit heeft willen er
kennen, maar Arafat wel
driemaal in audiëntie heeft
ontvangen, en ten tijde van de
crisis rond het Karmelitessen-
klooster in Auschwitz ook
geen blijk heeft gegeven van
overdreven begrip voor joodse
gevoeligheden.
Paus Woytila is bezig zich
door deze partijdigheid tegen
over het westen te compro
mitteren en zal binnenkort
toch een keuze moeten ma
ken. De vrede is een hoog
goed, maar het internationaal
recht en de Geneefse conven
tie zijn dat evenzeer. Ook de
paus kan niet langer meer de
kool en de geit sparen, als hij
en de Vaticaanse diplomatie
hun geloofwaardigheid niet
willen verliezen.
TERWIJL de oorlog in de Golf ieders aandacht vrij we
ledig opeist, dreigt zich in de Sovjetunie een 'stille revo un
af te spelen, waarvan de gevolgen in het ernstigste gevi aa:
zo verstrekkend kunnen zijn als de ontwikkelingen
Midden-Oosten. Een week na het keiharde optreden
Sovjet-commandotroepen in Litouwen, was deze wee
beurt aan Letland. De burgers in de derde Baltische
Estland, wachten in spanning af wanneer op hardhaikk
wijze duidelijk zal worden gemaakt dat ook hun demo:
seringsbeleid en onafhankelijkheidsstreven niet langer ie
getolereerd.
SoVJET-president Gorbatsjov heeft gisteren een kw;
uitgetrokken om op een persconferentie te verklaren d
zijn hervormingspolitiek voortzet. Uit de harde acties
touwen en Letland moet niet de conclusie worden ge
ken, zo verzekerde hij, dat hij een dictator aan het word
Het Europese parlement heeft gisteren desondanks in di
ties voldoende aanleiding gezien de EG-voedselhulp a;
Sovjetunie voorlopig te blokkeren. Met ruime meerde
werd geweigerd voorstellen voor voedselhulp en kredie
lening aan de Sovjetunie bij voorrang te behandelen.
De zwarte baretten het elitekorps van het Sovji.
ger beweren in Vilnius en Riga te zijn opgetreden 0|
zoek van de uit conservatieve snit gesneden 'comité's vai
tionale redding'. Het geeft te denken dat dergelijke orga
ties, waarin de oude vertrouwde partij-ideologie nog si
gemeengoed is, in de huidige Sovjetunie de lakens ku:
uitdelen.
Het geeft nog meer te denken dat president en partijk
Gorbatsjov, met zijn ongekende volmachten, niets tegen
uitwassen kan ondernemen. Meer dan ooit is de vraag aa
orde of de door hem in gang gezette perestrojka, n
slachtoffers die zijn gevallen in de twee Baltische
maar ook in Georgië, Azerbadjzjan en de Oekraïne, nog
doende bestaansrecht heeft. Temeer daar in de schaduw
het militaire geweld in Letland een aantal toonaangev<
hervormingsgezinde topadviseurs van de president oi
heeft genomen.
DiE adviseurs, onder wie 'de vader' van het econoi
herstelplan Sjatalin, treden in de voetsporen van ex-minL
van buitenlandse zaken Sjevardnadze. Die bewindsman
digde in november, zelfs tot grote verbazing van zijn 'vri
Gorbatsjov, zijn aftreden aan omdat hij het ontstaan vre w>
van een nieuwe dictatuur.
Gevreesd moet worden dat de plaatsen van de afgod
den hervormingsgezinde adviseurs worden ingenomen
partijgangers van de oude stempel, die gaandeweg ond
of dank zij Gorbatsjov hun vroegere posities herove
Langzamerhand lijkt het erop dat president Jeltsin vaijJ
deelrepubliek Rusland de enige is die zich luid en duid
verzet tegen het afglijden van de Sovjetunie naar een
tuur.
ic
or
Het vertrek van steeds meer hervormingsgezinden
pijnlijk duidelijk dat Gorbatsjov zijn presidentiële voli
ten klaarblijkelijk gebruikt om de harde waarden en noi
te behouden of te herstellen. Steeds meer wordt ook diA
lijk dat Gorbatsjov, de voorman van de hervormingen, f
deweg een marionet van de behoudzuchtigen aan het
den is.
Terwijl de Balten dat nu aan den lijve onderviiij
wachten velen in de Sovjetunie in angstige spanning af s
neer het moment is gekomen dat zij aan de beurt zijn. Te
onduidelijk is nog welke gevolgen de ommezwaai in Mos?l
zal hebben voor de officieel ten grave gedragen Koude 0
log. Er waait een ijzige wind door Moskou. Dat kan hoo|
een met werkloosheid bedreigde Kremlinoloog tot tevreó
heid stemmen.
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezond
stukken te bekorten
Golfoorlog (2)
Het is verontrustend en droe
vig te horen, te lezen en te
zien, hoe talloze z.g. „midden
oosten deskundigen" en „vre
desactivisten" zich onder veel
kabaal en onderlinge tegen
spraak opwerpen om de goe
gemeente wijs te maken, wat
zij als de oplossing van dit con
flict zien. Bij Sonja Barend, die
ongeschikt is om een gesprek
hierover in goede banen te lei
den, gingen de voor- en tegen
standers onder veel ge
schreeuw elkander bijna te lijf.
Men kijkt alleen maar naar de
gevolgen van deze strijd, maar
onderkent de diepere oorza
ken ervan niet. De oorzaak is,
dat er nog steeds geen grote
meerderheid van gelovigen
onder de volken der aarde is,
die Christus willen volgen en
dit het geval is, zal een nu
delijk tot stand gekomen in
nationale politiemacht vai
Verenigde Naties in 1
noodsituatie de vrede moi
trachten te bewaren. Zolan
anti-christelijke tirannen
staan, die God's volk Is
willen uitroeien en an(
soevereine staten onder
voet willen lopen, is een
welddadig ingrijpen daarte
helaas nodig en geoorlo j
Wij moeten daarom hopei
bidden, dat de Verenigde
ties zo spoedig mogelijk
strijd in hun voordeel zu
beslissen, opdat er zo we
mogelijk slachtoffers vallec
de schuldigen hun verdie
straf krijgen.
H. Donker,
DEN HAAG.
£cldóc0outmit
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres. Postbus 11, 2300 AA Leiden
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8 30 tot 17.00 uur.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248.
van ma. t/m vr van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14 00 tot 15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bi] automatische betaling: Bij betaling per acceptgirokaart
per maand 25,70 per maand 26,7
per kwartaal 76.60 per kwartaal
per jaar 294,30 per jaar f. 299,;
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071-122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
