t kerk wereld Ontzuiling maakte samenleving armer Êeidóe Sou/uW brieven van lezei Oorlog Westerse „kruistocht" zweept fundamentalisme op Geen dolk in de rug £eidóc0ou%ont GEESTELIJK LEVEN/OPINIE Ccidóc Somatit ZATERDAG 19 JANUARI 1991 PAG|L Kerkelijke Israël-organen „diep geschokt" NIJKERK De Israël-organen van Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland zijn „diep ge schokt" door de Iraakse aanval op Israël. „Wij roepen kerken en christenen op om op dit moment de solidariteit met Israël op duidelijke wijze tot uitdrukking te brengen", aldus een ge zamenlijke verklaring van beide Israël-organen. „Onze ge dachten en meeleven gaan ook uit naar de joodse gemeenschap in Nederland, waar grote spanning en zorg heersen. In deze dagen staan wij .naast hen met onze solidariteit en onze gebe den", aldus de verklaring. De Raad van Kerken in Nederland heeft vrijdagochtend meteen het Overlegorgaan van Joden en Christenen (OJEC) op de hoogte gebracht van zijn „grote ver bijstering". door Marinut van der Berg Dit is voor niemand een tijd om te juichen. Dit is een tijd om stil te zijn en ingetogen te leven. De wereld heeft deze week een ernstig verlies gele den. De weg van het gesprek is doodgelopen en overge gaan in die van het geweld. Er daagde een nieuwe wereldor de. De muur is gevallen. De koude oorlog behoort tot het verleden. Moeizaam zoeken in Oost-Europa de volkeren hun eigen toekomst in een nieuwe sfeer. Dit is een dag van rouw. Rouw omdat 'nu de wapens spreken'. Rouw omdat hoop vol levensgevoel diep ge kwetst is. Midden in de eerste oorlogs nacht, werd ik wakker uit een angstige droom. In de droom gooide een man die leek op Saddam Hoessein een hoef ijzer over een streep. Alsof de beslissing van geluk of onge luk aan deze kant van de streep kwam te liggen. Ik werd verward wakker en zette de radio aan. Bush sprak.. „Het gevreesde is begonnen". Even later heb ik enkele vrienden gebeld om te zeggen dat de oorlog was begonnen. Ik ben opgestaan en heb kaarsen en waxinelichtjes aangestoken. De kerstster brandde nog. Ze blijft verwijzen naar Het Licht dat alle duister zal verdrijven. Het Licht dat niet aan de kant van de oorlog is, maar voor allen die in duisternis sterven en lijden. Er is geen God die oorlog wil. Oorlog vernielt meer dan ze heiligt. In de vroege ochtend heb ik het Re quiem van Mozart beluisterd: dat zij die onschuldig sneuve len op worden genomen in het Eeuwige Licht bij Die niet an ders dan Shaloom wil. Hoe leef je op de eerste dag van oorlog? Kun je gewoon naar je eerste afspraak gaan? Ik voelde behoefte om een uitingsvorm te zoeken voor mijn gevoelens van verslagen heid en verdriet. Ik vond een oud gebruik en heb een rouw band omgedaan. Er brandde een klein lichtje tijdens de eerste bijeenkomst van deze dag. leder reageerde op zijn eigen wijze. Op een dag als vandaag hoor en kijk je anders. De post brengt me het bericht van een geboorte. „Zo klein en hele maal onwetend". Niek is de naam. Een naam verwant met het Griekse niké, dat overwin ning betekent. Ik wil blijven hopen dat vrede en gerechtig heid sterker worden in de tijd die komt en dat we genezen van de verwondingen die wij vandaag oplopen. Dat we niet het pessimisme laten winnen in onszelf, maar kracht vinden om te investeren in die toe komst van vrede en gerechtig heid. Een bezoekster brengt me een kleine bloeiende aza lea mee. Een tere bloesem in deze wintertijd. In de namiddag passeer ik eerbiedig de oorlogsmonu menten in het bos bij Zende ren. Ik hoop nu nog meer dat deze gedenkplek niet ver wordt tot een plek voor vuil- nisstort. Vijf minuten later passeer ik de plek bij het spoor met een gedenkplek voor het verzet. Vandaag heb ben deze plekken een bijzon dere tekenwaarde. Voorzover mogelijk volg ik deze dag het nieuws dat volop aanwezig is. Er wordt gespro ken over de hoop op een kor te oorlog. Technisch zal de oorlog misschien kort zijn, maar menselijk kan ze levens lang zijn. Velen die ergens in de wereld oorlog aan den lij ven ondervonden in deze eeuw voelen de wonden en de littekens tot het einde van hun leven. Wie deze wonden kent, voelt ze waarschijnlijk extra in deze donkere dagen. In de hoop dat het helse geweld zo veel mogelijk beperkt zal blij- Wereldraad weigert reactie op Irakese aanval GENEVE De Irakese aanval met raketten op Israël is voor de Wereldraad van Kerken geen aanleiding om commentaar te leveren. De secretaris-generaal, dr. Emilio Castro, staat op het punt naar Canberra te reizen, waar volgende maand de alger mene vergadering van de Wereldraad zal plaatsvinden. Een woordvoerster verwijst naar de verklaring van donderdag waarin de Wereldraad tot een onmiddellijk staakt-het-vuren oproept. De Wereldraad leunt in zijn oordeel over het Midden- Oosten sterk op de Raad van Kerken in het Midden-Oosten (MECC). Op een voorbereidingsbijeenkomst van de Duitse de legatie voor Canberra werd kortgeleden kritiek geuit op de „soms erg eenzijdige benadering van de Wereldraad ten aan zien van het Midden-Oosten". Weinig geloof hebben is geen geloof hebben. NIEUWE RADBOUDVOORZITTER JORIS SCHOUTEN: VOORHOUT „Ik heb mij nooit met een bepaal de club in het kerkelijke veld willen vereenzelvi gen. Ik zal er voor zorgen dat wij ons niet in die conflicten die rooms-ka- tholiek Nederland teiste ren zullen mengen. Dat kan alleen maar afbreuk doen aan het samen on dernemen van zaken". Joris Schouten, vanaf volgen de week de nieuwe voorzitter van de katholieke Radboud- stichting als opvolger van professor I. van Spiegel klinkt voor het eerst in het gesprek over zijn nieuwe functie zeer beslist. Van de polarisatie in de Nederlandse rooms-katholieke kerk moet hij niets hebben. „Mondigheid is goed maar als monden zich zo scherp openen als nu soms geval is, dan bevalt mij dat niet. Het lijkt soms wel een wedstrijd in zwart-wit-den- ken!". Hij zegt dat hij zich nog nooit op een Acht Mei-mani festatie heeft laten zien en dat ook zeker als voorzitter van de Radboudsticting nooit zal doen, „maar ik ga net zo min naar Confrontatie". Joris Schouten, jarenlang voorzitter en spreekbuis van de Katholieke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond (KNBTB), wil zich strikt hou den aan de statutair voorge schreven taken van de Rad- boudstichting: het bevorderen en instandhouden van specia le rooms-katholieke leerstoe len aan de niet-katholieke universiteiten, van het stu dentenpastoraat en vormings werk. Wel stemt hij in met drs. Wil Derkse, directeur van de Radboudstichting die aan het gesprek deelneemt, dat hoogleraren in hun functie een bepaalde bijdrage kunnen leveren aan debatten in de Nederlandse kerkprovincie. „Uiteraard hebben mensen hun eigen inzichten, maar we zullen als organisatie nooit Joris Schouten: „Mondigheid is goed, als het maar niet ontaardt in zwart-wit-denken". foto: sp een bepaalde opvatting Belangrijk Voor een buitenstaander komt het misschien vreemd over dat een man als Joris Schouten die decennia lang voorzitter van de KNBTB is geweest voorzitter wordt van de Radboudstichting. Schou ten verbaast zich daar niet over. „Ik heb niet gesollici teerd, maar ik maakte al jaren deel uit van het bestuur van de Radboudstichting en dat is een zeer breed samengesteld gezelschap waarin vertegen woordigers van allerlei katho lieke organisaties zitten. Aan vankelijk was het de bedoe ling dat professor Ernst Hirsch Ballin de nieuwe voor zitter zou worden, maar toen deze tot het ministerschap werd geroepen, hebben ze mij gevraagd. Na enig nadenken heb ik daarin toegestemd. Bij de aanvaarding van de func tie heb ik gezegd: ik ben geen wijsgeer en dat zal ik ook niet meer worden. Dat hoeft ook niet, want er is wat dat be treft in het bestuur genoeg kennis aanwezig. Ze wisten echter toen ze me vroegen dat ik zeer hechtte aan die katho lieke identiteit. Dat was ook al zo bij de KNBTB. Ik heb mij daar altijd heel sterk voor gemaakt. Zo bijvoorbeeld bij de viering van ons negentigja rig bestaan in 1986. Je moet oppassen om het grote goed waar zoveel mensen waarde aan blijken te hechten zo maar op te geven. In de secu larisatie zijn er tal van katho lieke organisaties verdwenen, dat was verlies, want er is weinig verrijkends voor in de plaats gekomen. De deconfes sionalisering heeft de samen leving verarmd". Waaruit bleek die katholieke identiteit dan? „Je moet goed beseffen dat de KNBTB geen zuiver techni sche club is, maar een stand-- sorganisatie. Je hebt daarin te maken met belangenbeharti ging, maar ook met zaken als vorming, eigen onderwijs. Daar komt die identiteit om de hoek kijken. De KNBTB is een bond voor boeren en tuin dersgezinnen. De mensen wil len dat het onderwijs in die sector ok katholieke grond slag blijft. Die identiteit blijkt ook uit de manier waarop je tegen be paalde zaken aankijkt, de schaalvergroting in de land bouw bijvoorbeeld. Ik zal u een heel ingewikkeld verhaal over quota en procenten be sparen, maar het komt er op neer dat wij ons als enige boe- renorganisatie tegen die grootschaligheid hebben ver zet en zo hebben wij voor kleine boeren iets goeds kun nen bereiken. Daar steekt een godsdienstige gedachte achter: wij moeten de hoeders van onze broeders zijn". Gedachtengoed Schouten verheugt zich er ui teraard over dat de Radboud stichting de deconfessionalise ring heeft overleefd en er mo menteel zelfs goed voorstaat. De organisatie beschikt over 2400 donateurs, die samen zorgen voor een ton aan in komsten. Daarnaast zijn er een groot aantal andere in komstenbronnen. Nog nooit ook heeft de Radboudstich ting zoveel bijzondere leer stoelen bezeten als juist nu. Hij ziet in die ontwikkelingen het bewijs dat katholieken hun eigen gedachtengoed se rieus blijven nemen en dat er daardoor kansen zijn dat het christelijk gedachtengoed on der hoger opgeleiden een rol kan blijven spelen. Schouten: „Misschien stel ik het wat te simpel voor, maar actie geeft reactie. Ik bedoel natuurlijk niet dat we een reactionaire club zijn, maar ik denk dat er in het katholieke volksdeel een vaste kern van mensen bestaat die met hun traditie op eigentijdse wijze aan de slag willen". Hij zegt dat hij geregeld in contacten met managers merkt dat er behoefte is aan mensen die ergens over heb ben nagedacht en niet alleen maar een vakopleiding heb ben. Trekkers Ook al gaan de zaken mo menteel voor de Radboud stichting redelijk voor de wind en lijkt de belangstelling gunstig voor niet-materiële zaken, of dat ook zal blijven is voor Schouten de vraag. „We zullen het maatschappelijk draagvlak ter dege in de ga ten moeten houden. We moeten voorkomen dat we aan ons eigen succes ten on der gaan door onze activitei ten als maar uit te breiden. De tijd is voorbij dat je bij ka tholieke ondernemingen aan kon kloppen om geld los te krijgen voor de Radboudstich ting. Daar heeft de deconfes sionalisering immers ook toe geslagen. Nee, je zult als Rad boud moeten laten zien dat je wat te bieden hebt. We zou den moeten overwegen een groep vooraanstaande lieden bij elkaar te brengen die als trekkers kunnen fungeren, waaraan je kunt zien, dat doet de Radboud nou". PAUL VAN VELTHOVEN Beeldhouwer Manzu overleden De deur van de Sint Laurenskerk in Rotterdam, gemaakt door Giacomo Manzu. foto: pers unie ROME Italië's bekendste beeldhouwer Giacomo Manzu, die in de jaren zestig de nieu we deuren voor de Sint-Pieter in Rome heeft gemaakt, is donderdag op 82-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn fa milie meegedeeld. De beeldhouwer had vorig jaar november een hartaan val, maar had enkele weken later het ziekenhuis weer kunnen verlaten. Manzu was in de jaren zestig bevriend met paus Johannes XXIII. Beiden waren afkomstig uit het dorpje Bergamo, nabij Mi laan, waar Manzu op 22 de cember 1908 geboren werd. Na acht jaar aan de nieuwe deuren voor de Sint-Pieter te hebben gewerkt die de 300 jaar oude dienden te vervan gen, verloor hij het geloof en staakte zijn werkzaamheden aan de deurpanelen. Manzu ontwierp onder meer ook de pauselijke staf voor Johannes' opvolger paus Paulus VI. Hij maakte ook de deuren van de St. Laurenskerk in Rotter dam. Als zoon van een arme schoenmaker moest Giacomo op jonge leeftijd als timmer mansknechtje helpen om het grote gezin te onderhouden. In zijn vrije tijd oefende hij zich in het beeldhouwen op waskaarsen die hij in de kerk had gestolen. Lanzaam maar zeker ontwikkelde hij zich ge heel op eigen kracht tot een vermaard kunstenaar. Zijn fi guratieve werk, vooral zijn weergave van de menselijke vorm, sprak velen aan. Veel kerkelijke hoogwaardigheids bekleders verafschuwden Manzu's werk echter. In de jaren vijftig werd de marxisti sche beeldhouwer' dan ook bijna geëxcommuniceerd door paus Pius XII die aanstoot nam aan zijn bas-reliëfs. Het is uiteraard niet zon der reden dat het Mid den-Oosten wordt geka rakteriseerd als één groot mijnenveld. Nergens zijn de tegenstellingen zo groot als juist in deze streek waar de drie reli gies van het woord, islam, jodendom en christendom naast elkaar leven en ook nog eens bepalend zijn voor de diverse staten. Deze religieuze verdeeld heid wordt bovendien nog eens versterkt door dat in dezelfde regio een permanente confrontatie plaats heeft tussen west en oost, tussen modernis me en fundamentalisme, tussen een extreem rijke bovenlaag die op het wes ten is georiënteerd en de grote berooide Arabische massa's die hun heil op nieuw verwachten van een gezuiverde islam. In de ogen van deze massa's neemt het Golfconflict in de eerste plaats de trekken aan van een godsdienstoorlog. Deze menigten zijn bij uitstek vatbaar voor de lokroep van het islamitische fundamenta lisme. Dat verklaart hen dat het christelijke westen de moslims vernedert. Maar die vernedering verlamt ze niet, ze putten er slechts nieuwe kracht uit en deze wordt als het ware geprojecteerd op de leiders die deze vernedering dragen: Nasser ten tijde van het Suezkanaalconflict en nu Saddam Husayn die zijn an nexatie van Kuwayt heeft voorgesteld als een heilige oorlog tegen Amerika. De islamitische fundamenta listen hebben aan het begin van het afgelopen decennium de aandacht op zich weten te richten door een paar specta culaire acties. Hun grootste triomf behaalden zij in Iran waar in 1979 het bewind van de sjah ten val werd gebracht. In datzelfde jaar belegerden zij korte tijd de grote moskee in Mecca en twee jaar later vermoordden zij de Egypti sche president Anwar Sadat. Ook hadden zij de hand in de opstand in de Syrische stad Hama die net als al hun ande re acties in zeer veel bloed werden gesmoord. De Arabi sche regimes slaagden er steeds in zich de fundamenta listen van het lijf te houden. Islamisering De Franse islam-kenner Gil les Kepel heeft in een recente publicatie La revanche de Dieu (De wraak van God, uit gave Du Seuil) onderzocht welke strategie die regimes ontwikkelden om deze ver gaande islamisering het hoofd te bieden. De fundamentalisten waren er in het begin van de jaren tachtig met uitzondering van Iran nog niet in geslaagd de grote volksmassa's te berei ken. Om die menigten onder controle te houden bevorder den die regimes de opkomst van nieuwe sociale organisa ties van nadrukkelijk islamiti sche signatuur. Die organisa ties distantieerden zich van de maatschappij voor zo ver deze zich niet hield aan de regels uit de Koran. Met charitatieve acties en door alom aanwezig te zijn op scholen en in mos keeën probeerden zij het te kort schieten van de corrupte staat te verzachten. Het gevolg is volgens Kepel gerweest dat in het gewone sociale verkeer in de Arabi sche landen de taal en de waarden van de islam veel verder sterker zijn doorge drongen dan tien jaar geleden voor mogelijk werd gehou den. De gematigde machtheb bers hebben er rekening mee te houden bij de maatregelen die ze nemen. De ironie van het lot wil dat het de rijke Saudische en Ku- waytse regimes zijn geweest die rijkelijk met geld hebben gestrooid om deze nieuwe is- lamtitische organisaties moge lijk te maken. Van alle Arabi sche landen vreesden zij het meest het fundamentalisme van de radicale groepen. Maar nu blijkt dat zij alsnog storm hebben geoogst. Want verre van dankbaar te zijn voor de Saudiërs en Kuwayti's zien de arme Arabieren de weelde waarin de emirs en sjeiks ba den als een belediging voor hun eigen armoede. Afkeer Als leider van de niet-reli- gieuze Baathpartij (die toen ze in 1958 de macht verwierf ook nog werd afgeschilderd als socialistisch) moest Sad dam Husayn niets hebben van de religieuze fundamentalis ten. Zijn jarenlange strijd te gen Iran was deels ingegeven door de vrees voor de Iraanse sji'iten die hun revolutie naar de Arabische landen wilden overplanten. In eigen land heeft Saddam niet alleen gro te groepen Koerden vergast, maar ook korte metten ge maakt met de omvangrijke sji'itische oppositie. In het afgelopen half jaar heeft Saddam echter duidelijk ingebonden waar het zijn anti-religieuze gevoelens be treft. Het was bepaald niet van hem bekend dat hij een groot gelovige was, maar nu wordt hij geregeld op de Iraakse televisie getoond ter wijl hij in gebed is verzonken richting Mecca. Saddam Husayn gebruikt, zo als zovele Arabische leiders op cynische wijze de islam voor zijn eigen machtdoelein den. Hij begrijpt heel goed dat hij om de heerschappij in de Arabische wereld te verwer ven hij de steun nodig heeft van de arme islamitische mas sa's. Zijn tegenstanders, Bush voorop maar ook de Arabi sche vorsten en emirs, zal hij diaboliseren: Bush en de Saoedische koning Fahd wor den duivels genoemd. De woede van de massa's kan zich nu op hen richten. Groei Ook wanneer Saddam Hu sayn het loodje legt in de hui dige strijd, zal het moslim fundamentalisme alleen maar groeien. Saddam Husayn is nu al na Nasser de nieuwe mar telaar. Volgens Kepel zal het fundamentalisme een vrucht bare voedingsbodem blijven vinden zolang grote groepen Arabieren in armoede moeten leven. Het effect van het wes terse handelsembargo was al dat hun nood alleen maar groter is geworden. De hoofd redacteur van de Jordaanse krant Jordan Times noemde deze week als voorwaarde voor stabiliteit in de Arabi sche wereld gerechtigheid voor allen door het opzetten van ontwikkelingsprogram ma's. De westerse „kruis tocht" tegen Irak heeft als on bedoeld maar niet onbelang rijk neveneffect dat de kloof tussen west en oost is ver groot. Door de manier waarop Saddam Husayn gebruik maakt van de islam kunnen de religieuze fundamentalis ten hun eigen voorspellingen realiseren. PAUL VAN VELTHOVEN af GlSTEREN en eergisteren hebben ook de leden \^a Tweede Kamer en kabinetsleden zich uitvoerig met dfed oorlog beziggehouden. Zoals verwacht kon worden h< geen opzienbarende gezichtspunten of conclusies opgei Dat neemt niet weg dat het een juiste benadering is kamerfracties om in een zo uiterst belangwekkende z; de parlementaire vinger aan de militaire pols te hou< een democratie spreekt het parlement het laatste pi woord en dat recht dient men onder geen enkele omsl heid uit handen te geven. IRAK heeft óók een parlement, maar Irak is geen de|- tie. De televisiebeelden deze week van pseudo-parleij, riërs in Baghdad die met gemaakt enthousiasme de Leider toejuichten nadat deze de Apocalyps over zij had afgeroepen, spraken in dat opzicht boekdelen, krampte, strakke gezichten van sommige Iraakse par] tariërs, die er zich kennelijk niet van bewust waren J voor de hele wereld in beeld waren, onderstreepten j dat het om een zorgvuldig geregisseerde show ging. DAARMEE vergeleken waren de heftige fundament^, batten in bijvoorbeeld het Amerikaanse Congres en her se Lagerhuis een regelrechte verademing. Ondertus geen enkele regering van een land, dat deel uitmaakt anti-Iraakse coalitie, door een parlementaire meerd^ teruggefloten. Links en rechts zijn er bedenkingen gel gen wat in de ogen van sommigen een al te voorbarig voering is geweest van het uiterste middel: geweld. Maj eindelijk wilde niemand het verwijt krijgen een dolk! rug te hebben gestoken van de vaderlandse militairenL Golfgebied. 1 In de Eerste Kamer meer nog dan in de Tweede heerste er verdeeldheid binnen de PvdA, waarvan soi parlementariërs het geweldloze sanctiebeleid van de nigde Naties langer de kans hadden willen geven. De te senatoren en hun collega's in de Tweede Kamer hebbjte teraard het volste recht en zelfs de morele plicht hunjii oordeel te volgen, ook al wijkt die af van de officiële fk lijn. En, zoals gezegd, het parlement heeft de taak heBi net nauwlettend op de vingers te kijken en, desgewenjc vig op die vingers te tikken. Maar de manier en het mj waarop dit gebeurt dienen wel met enige zorg te wordji] kozen. Het was zinloos deze week in Den Haag nog te zittel® sof eren over de vraag of de VN-organisatie eigenlijk p had moeten doorgaan met sancties. Het was zelfs mislP om, zoals de PvdA-houding suggereerde, net te doen F het eind van de week nog eens kon worden bekeken?1 Nederlandse marine zal meevechten in een gewapend}® frontatie, en zo ja hoe lang en in welke mate. NedP1 heeft zich verplicht tot deelneming in de VN-strijdu met alle consequenties vandien. r ONZE kritiek geldt nog meer Groen Links, waarvaij tievoorzitster Ria Beckers donderdag nog van premie?' bers verlangde, dat hij zich internationaal zou inspann}£ met onmiddellijke ingang het geweld in het Golfgelr beëindigen. Dat diende geen enkel doel meer, stelde L^, terecht vast. Mevrouw Beckers kreeg geen enkele steu haar oproep. Maar wellicht stond haar onder meer eenl politiek doel voor ogen. Mi Brieven graag kort jn duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezo stukken te bekorten Slechtste politicus Hoe kan een minister (Maij- Weggen), die het afgelopen jaar nog geen bekeuring heeft gekregen voor snelheidsovert reding, nu de slechtste politi cus zijn (volgens de uitsl een verkiezing in Tijd) in een jaar, waar ^andere minister (Braks betrapt is, de zaak vo lapje gehouden te hebbf N. Pleumekers, DEN HAAG. Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers). Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden Telefoon. 071 - 122 244 Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden Abonnee service Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u Nabezorging Telefoon: 071 - 122 248 van ma. t/m vr. van 18 00 tot 19 00 u. op za van 14 00 tot 15.00 Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.) Bij automatische betaling Bij betaling per acceptgiro per maand 25,70 per maand f. per kwartaal 76,60 per kwartaal f per jaar f. 294,30 per jaar f. Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 244 Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941 Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijsw 070 - 3902 702 Bankiers AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK NV 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 2