„Dit wordt Saddams dood" Massale bombardementen gaan door Nachtmerrie-scenario doemt op Afwijking Scud-b-raket maximaal 900 meter Golfoorlog CeidócQowumt VRIJDAG 18 JANUARI 1991 PAGINA 3 CAIRO De Iraakse raketaanval op Israël heeft bij westerse rege ringsleiders eh beleidsbe palers de vrees doen toe nemen dat de oorlog in de Golf gaat verlopen vol gens het zogeheten nachtmerrie-scenario als Israël zich verplicht voelt de raketaanval te vergelden. Door een dergelijke tegenaan val bestaat de kans dat de Ara- bisch-westerse coalitie tegen Irak scheuren gaat vertonen. Bovendien vrezen zij dat de populariteit van de Iraakse lei der Saddam Husayn door zijn optreden tegen Israël zal toe nemen in de Arabische we reld. „Elke aanval op Israël ver groot Saddams populariteit on der de Arabieren en de mos lims", zo verklaarde een wes terse diplomaat in Cairo. Israël heeft het sterkste leger in het Midden-Oosten en een tegen aanval is volledig in overeen stemming met Israëls politiek van afschrikking wat inhoudt dat iedere aanvaller een ver nietigende klap wordt toege bracht. Syrië, dat met enkele duizenden manschappen deel neemt in de multinationale strijdmacht, waarschuwde za terdag al dat het de „zijde van de Arabieren" zou kiezen als Israël Irak zou aanvallen. Maar Westerse en Egyptische functionarissen verwachten dat de Arabisch-westerse coa litie tegen Irak zal standhou den als de Israëlische reactie „kort en beperkt" is. „Het is moeilijk voor te stellen dat de Arabische troepen van de coa litie in zo'n geval zullen stop pen en weglopen. Zij zullen het waarschijnlijk slikken", al dus een westerse diplomaat. De raketaanval door Irak was trouwens de eerste in zijn soort op Israël. Waarnemers zijn dan ook van mening dat met deze aanval een nieuw tijdperk in de wijze van oor logvoering in het Midden-Oos ten is ingeluid. Sinds 1973 was Israël niet meer geconfron teerd met een luchtaanval. In dat jaar slaagde een Syrisch toestel erin een bommenlading af te werpen boven de Noord- israëlische stad Nahariya. Vol gens westerse waarmnemers is Israël bezig met het testen van een eigen middellange-as- tandsraket, de Jericho II, die een bereik heeft van 1500 kilo meter en in staat is verschil lende explosieve ladingen te vervoeren. De Iraakse raketaanval heeft ongetwijfeld ook een.psycholo gisch gevolgen. De Israëlische bevolking wordt weer gecon fronteerd met het vernieti gingstrauma waarmee zij sinds de Tweede Wereldoorlog leeft. Veel Israëli's vinden het van uit die optiek dan ook onver antwoord dat Israël zich ver laat op Amerikaanse steun (n geval van oorlog. Zij zijn van mening dat Israël zelf zijn vei ligheid moet waarborgen. De verhouding tussen de Is raëli's en de 1,75 miljoen Pa- lestijnen in de bezette gebie den krijgen door de Iraakse raketaanval hoogstwaarschijn lijk een gevoelige klap. De Is raëlische bevolking zal het de Palestijnen niet vergeven dèt zij zich achter Saddam Husayn hebben opgesteld. Sommige Palestijnen vrezen dat Israël de oorlog wel eens zouden kunnen gebruiken om grote aantallen radicale landgenoten uit te wijzen. Het Israëlische leger ontkent dat het iets der gelijks van plan is. olfoorlog kost VS 146 miljard ^JlSHINGTON De golfoorlog zou de VS volgens een ve schatting dit jaar 86 miljard dollar (146 miljard gul- kunnen kosten, zo blijkt uit een rapport van de Ame- ^anse rekenkamer (CBO) dat begin deze week werd ge- Biceerd. i oorlog met Irak zou de VS in het huidige begrotings- tussen de 17 en 35 miljard dollar kunnen kosten. De en zouden in de daarop volgende jaren kunnen oplo- tot tussen de 11 en 51 miljard dollar. CBO waarschuw- djdat de cijfers slechts als een ruwe indicatie opgevat nen worden omdat de duur en de intensiteit van de echten de kosten aanzienlijk kunnen beïnvloeden. In- J een oorlog van ongeveer een maand gevochten zal 1(den moet volgens CBO gerekend worden op om en na- rede 3000 slachtoffers, 200 vernietigde Amerikaanse ancs en 100 vliegtuigen. Gaat de strijd echter enkele d inden duren dan moet misschien gerekend worden op 100 doden en gewonden en verliezen van 900 tanks en vliegtuigen. Veel Iraki's in burger kleding het land uit CAIRO De bemanningen van tientallen Iraakse tanks hebben hun posities in Kuwayt gisteren en vandaag verlaten en zich met hun tanks overgege ven aan Egyptische militairen in Saudi-Arabië, heeft het Egyptische persbureau MENA bekendge maakt. In Kuwayt zouden honderden Iraakse sol daten gewond in ziekenhuizen zijn opgenomen, terwijl anderen zouden proberen in burgerkleding het land uit te kbmen. MENA zei dat zijn verslag gever getuige was geweest van de overgave van 190 officieren en soldaten en hun 50 door de Sov jetunie gebouwde T-62 tanks. De Iraki's waren overgedragen aan de Saudische militaire politie en zouden worden behandeld als krijgsgevangenen, zei het persbureau. Later bracht MENA een be richt dat kennelijk van officiële Egyptische zijde was ontvangen en waarin het nieuws over de de serties min of meer werd ontkend. Patriot-raket succesvol tegen Seud RIYAD De Patriot-afweerraket die het Amerikaanse leger vannacht heeft gebruikt om een Iraakse Scud- raket neer te schieten die gericht was op de Saudische basis in Dhah- ran, wordt met een snelheid van driemaal het geluid op zijn doel af geschoten. De vijf meter lange en 950 kilo zwa re Patriot-raket wordt vanaf een mobiel lanceerplatform afgeschoten en volgt dan het radarsignaal van een vijandelijke raket. De raket is oorspronkelijk ontwikkeld ter ver vanging van de Nike Hercules, een tegen vliegtuigen gericht wapen, maar werd aan het begin van de ja ren 80 uitgerust met extra compu termogelijkheden waardoor het wa pen ook tegen andere raketten inge zet kan worden. Tijdens testen in 1986 heeft de Pa triot voor het eerst een Lance-raket vernietigd en de inzet bij Dhahran bewijst dat de Patriot zijn taak ook in het echt aankan. Duitsland en Ne derland hebben de raket in begin 1990 gekocht. Israël wilde de raket vanwege de hoge kosten 200 mil joen dollar voor twee systemen aanvankelijk niet hebben, maar na de Iraakse bezetting van Kuwayt heeft het Amerikaanse Congres be sloten om de raketten aan Israël te geven als onderdeel van een econo misch hulppakket. ;eJtn den Broek: -aël voor ™oot dilemma ;eN HAAG Minister den Broek (Buiten- Ise Zaken) kan zich d{ i voorstellen dat de Is- ft ische regering voor is enorm dilemma staat. jrzijds misschien het be nemen om niet direct te eren op de Iraakse aanval, rzijds aan de eigen bevol- it uitleggen waarom het ka- t zich zo opstelt", aldus den Broek vandaag voor- het Nederlandse kabinet bijeenkwam, den Broek wilde geen er ing uitspreken over de wier waarop Israël het beste handelen: „Het is erg lijk om te zeggen hoe Is- op de Iraakse raketaanval irt te reageren. Zeker voor and dat al meer dan veer- in oorlogssituaties ver- t geldt dat het zelf het in staat is een besluit te en". tveet dat de Israëlische re- arfig zich beheerst opstelt", j s Van den Broek. „Daar- t kan ik me goed voorstel- lat Israël in nauw contact te met de geallieerde bond- v ten, met name de Ameri- in en de Britten. Israël zal t iets doen zonder met landen te overleggen", gis nog niet bekend of Ne- dind, na de Iraakse aanval zal besluiten tot het n van meer eenheden de Golf. Minister Van Broek heeft de theoreti- - mogelijkheid dat mari- i naar de regio gaan na- k kelijk steeds open gehou- jt)„Zo'n verzoek ligt niet op n Ik wil er toch niet te ïatisch over zijn en wil %itsluiten dat het ooit ge- n', aldus Van den Broek. Iter Dales van binnen- me zaken maakte bekend bewaking is jlteld op Schiphol en bij i|le buitenlandse ambassa- waaronder de Iraakse. Br er is geen reden voor jft", zo bezwoer zij. „Het ■op dit moment van de e zijn om je te verliezen allerlei overdreven veilig- maatregelen, want ons en nog geen gerichte [ementen bereikt". Van gend ontving Dales de lf Commissarissen der z ngin voor de bespreking mogelijke aanvullende v jheidsmaatregelen. Voor liddag stond overleg met igenwoordigers van isla- j che organisaties op het ramma. Het ministerie economische zaken heeft ten nog even te wachten het op de markt brengen ndagelijks 36.000 vaten olie t e strategische voorraden, vorige week in het Inter- Energie Agentschap afgesproken. n Links heeft gisteren bakzeil gehaald: in een lzitting van de Tweede 1( er was de fractie als enige i de aanval op Irak. Frac- ijorzitter Ria Beckers van n Links wilde dat pre- j Lubbers zich gisteren e nternationaal zou inspan- „om met onmiddellijke in- het geweld te beëindigen. ezei Lubbers, „dat dient doel meer". Beckers geen enkele steun voor oproep. Wel zegde Lub- toe dat het kabinet de Ka- voortdurend zal informe- over de laatste ontwikke- n in de Golf-oorlog en de (rlandse betrokkenheid E REACTIES NA AANVAL OP ISRAËL: Oorlog houdt ook school kinderen bezig LEIDEN De Golfoorlog heeft enige invloed op het onderwijs in de Leidse re gio, maar de normale les sen gaan gewoon door. „De kinderen komen natuur lijk met vragen en dan moet je daar op ingaan", aldus direc teur H. Klein van de Leidse Kardinaal Alfrinkschool (ba sisonderwijs). Met name giste ren, toen de oorlog net was uitgebroken, werd in de diver se groepen uitleg gegeven over de plaats van de gevechtshan delingen en wat er precies aan de hand is. „Het heeft allemaal veel indruk gemaakt op de kinderen. Het heeft de volwas senen overigens ook niet onbe roerd gelaten. Maar de norma le lessen gaan gewoon door". Op het Leidse Agnes College beheerst de Golfoorlog net zo als overal de gesprekken, maar het onderwijsprogramma wordt er niet door verstoord. „Er staat hier wel een tele visietoestel de hele dag aan in de kamer van de conciërge. En de geschiedenislessen krijgen nu vaak een actueel tintje. De overige lessen worden verder normaal afgewerkt", aldus een woordvoerder. Ruim 65 procent van de schoolbevolking van de Paul Krugerschool in Den Haag be staat uit allochtonen. „Maar dat heeft de afgelopen week nog niet geleid tot een klein Golfoorlogje op school", ver telt directeur Ekkelenkamp. „Echter na vannacht, na de aanval van Irak op Israël, is er een verandering. Üit de klas- gesprekken van vanmorgen blijkt dat er nu veel meer pro- Saddam zijn". (Van onze correspondent Mare de Koninck) WASHINGTON De Iraakse aanval vannacht met Scud-raketten op Is raël wordt in Washington beschouwd als een despe rate poging van de Iraakse leider Saddam Husayn om de militaire alliantie tegen hem te breken. „Hij probeert de militaire oor log, die hij al verloren heeft, om te zetten in een politieke. Hij probeert de Arabische massa's tegen Israël te mobili seren. Maar de westers-Arabi- sche coalitie zal nu alleen maar met extra gretigheid deze gek bestrijden. Dit wordt de dood van Saddam", aldus vanochtend vroeg een hoge Pentagon-medewerker in de Amerikaanse hoofdstad. In de vroege ochtend kwam de Oorlogsraad van president Bush in spoedoverleg bijeen om de gevolgen van de wen ding in de Golfoorlog te be spreken. De Amerikaanse pre sident zou 'woedend' zijn over de Iraakse aanval op Israël. Minister van buitenlandse za- (Van onze correspondent Mare de Koninck) WASHINGTON De he vige luchtbombardemen ten op militaire doelen in Irak en Kuwayt zijn van nacht en vandaag voortge gaan, waarbij de aanval lende geallieerde lucht machten weinig weer stand ondervinden. Tegelijk rukken Amerikaanse grondtroepen in Saudi-Arabië op naar de grens met Kuwayt. Getuigen spraken van een 'enorme mobilisatie, enorme verplaatsingen op de grond'. Deskundigen verwachtten echter nog geen onmiddellijke invasie van Kuwayt. Tevoren zouden meer bombardementen op de daar ingegraven Iraakse landmacht nodig zijn. Gisteren al voerden Ameri kaanse B-52 bommenwerpers zogeheten tapijtbombardemen ten uit op posities van Iraks elite-troepen, de Republikein se Garde. De daarna hervatte chirurgische aanvallen waren onder meer gericht op de doe len die in de eerste oorlogs nacht niet konden worden vernietigd. „Het is vernietigend voor het Iraakse leger. Iedereen daar moet geïntimideerd of ver dwaasd zijn. Het bezettingsle ger in Kuwayt wordt gek ge maakt, gek van de vernielin gen en van de slapeloosheid. De grondoorlog, de opmars naar Kuwayt City moet een walk-over worden", aldus een zegsman van het Pentagon. Een kruisraket zou het presi dentieel paleis in Baghdad hebben getroffen, zo werd vanochtend vroeg gemeld. Uit Kuwayt kwamen tegelij kertijd meldingen van talrijke Iraakse militairen die zouden overlopen en 'aankloppen aan burgerhuizen voor een schuil plaats'. De berichten zouden het werk kunnen zijn van de Amerikaanse propaganda-ma chine, die Saddams militairen met radio-uitzendingen en pamfletten probeert te demoti veren. Vreemd De voorste tanklinies van Sad dams bezettingsleger in Ku wayt, dicht bij de grens met Saudi-Arabië, zijn eveneens bestookt door Amerikaanse Appache-helikopters. Die Iraakse eenheden konden met granaatvuur doelen treffen in Saudi-Arabië. President Bush zou niet van jolan zijn in de onafgebroken luchtaanvallen een pauze in te lassen, om Sad dam Husayn bedenktijd te ge ven. Van de volgende golven luchtaanvallen die werden in gezet, maakten opnieuw tien tallen Tomahawk-kruisraket ten deel uit. Ook werden traagvliegende Amerikaanse A-10 toestellen ingezet voor verdere vernietiging van Iraakse radar- en communica tiecentra. In het Pentagon in Washing ton toonden militaire leiders zich verbaasd over het klaar blijkelijk eclatante succes van het eigen Amerikaanse aan valsplan, dat volgens stafchef generaal Colin Powell 'een voortgaande en zich uitbrei dende campagne' is. De successen van de eerste luchtaanvallen hebben de mo tivatie van de Amerikaanse troepen in het Golfgebied sterk verhoogd. Zelfverzekerd en met 'de duimen omhoog' vertrekken de piloten van de bases in Saudi-Arabië. Mari niers en infanteristen verto nen weinig angst meer en ver tellen gretig te zijn de oorlog zo snel mogelijk in te gaan, teneinde zo snel mogelijk naar huis te kunnen. De raketaan- vallen op Israël bevestigden Amerikaanse en Britse vliegtuigen worden op hun bases keer op keer van nieuwe bommen voorzien voor weer nieuwe aanvallen op doelen in Irak. foto: ap echter het vermoeden van des kundigen dat Irak nog over enkele mobiele afvuurinstalla- ties voor de gevreesde SCUD- raketten beschikt, waarmee ook chemische wapens kun nen worden afgevuurd. Ame rikaanse regeringswoordvoer ders probeerden daarom giste ren al een 'dreigende euforie' en 'overoptimisme' te bestrij den met waarschuwingen dat de oorlog nog geruime tijd kan duren en dat niet verwacht mag worden dat het aantal Amerikaanse slachtoffers zo onwaarschijnlijk laag blijft. „In tegenstelling tot het nor male oorlogsgebruik, zouden wij thans onze verliezen liever overdrijven dan naar waar heid bekendmaken", aldus een Pentagon-woordvoerder. Een van de verklaringen voor het uitblijven van echt groot verweer van Irak is de trefze kerheid van de Amerikaans- Britse aanvallen op de militai re commando- en elektroni sche verbindingscentra en op vijandelijke radarposten. „Het moet een grote chaos zijn in Saddams krijgsmacht. Hun 'mi litaire zenuwstelsel is kapot. Zij kunnen elkaar niet meer horen en ons niet meer zien aankomen", verklaarde de Pentagon-zegsman. Tot de vernietigde doelen in Irak zouden ook honderden wapenopslagplaatsen behoren, evenals elektriciteitscentrales, waterzuiveringsinstallaties, wegen en spoorverbindingen. Bevolkingscentra zijn ontzien, maar ziekenhuizen in Irak en Kuwayt zouden overstroomd worden met gewonden. Ook in Jeruzalem moesten vannacht de gasmaskers worden opgezet, maar waar mogelijk werd door journalisten doorgewerkt. foto: afp ken James Baker had toen al telefonisch contact gehad met de politieke leiders van Saudi- Arabië en Syrië om zich te verzekeren van hun blijvende deelname aan de militaire anti-Irak alliantie. Andere zegslieden in Was hington zeiden dat de gevol gen van de rechtstreekse Is raëlische betrokkenheid bij de Golfoorlog 'dramatisch' zijn, maar de uitkomst van de oor log niet kunnen beïnvloeden. De Scud-raketten, al dan niet chemische wapens geladen, vormen geen essentiële mili tair-strategische capaciteit die de machtsverhoudingen in het Golfgebied wezenlijk kunnen veranderen, zo heette het. Vooraanstaande Amerikaanse politici, onder wie voorzitter van de Republikeinse fractie in de senaat Bob Dole, spraken van 'een walgelijke daad', van Saddam Husayn. In de loop van gistermiddag was in Was hington al verontrusting ge groeid over het feit dat de eer ste Amerikaanse luchtaanval len op Irak niet alle mobiele Iraakse Scud-lanceerinrichtin- gen hadden kunnen uitschake len. De lanceerinstallaties in Irak van op Israël afgevuurde Scud-ra ketten zijn het doelwit van Amerikaanse bombardementen. foto: ap PARIJS De Scud-b die Irak vannacht heeft gebruikt voor zijn aanval op Israël, is een grond-grond-raket van Sovjet makelij die een bereik heeft van ongeveer 300 kilometer. De 21 tonner, 22 meter hoog, is een meertraps-raket waarvan een deel is gevuld met vloeiba re brandstoffen en die uitge rust kan worden met conven tionele, chemische of nucleaire koppen. De Scud-b is in staat een bruikbare lading van iets min der dan een ton mee te nemen heeft een afwijking van maximaal 900 meter. De raket kan vanaf zowel een vaste ba sis als een mobiele lanceerin- richting worden afgevuurd. Dit type raket is voor het eerst in 1965 gebruikt. Irak heeft twee raketten die van de Scud-b zijn afgeleid, de Al-Husayn met een bereik van 650 kilometer en de Al-Abbas met een bereik van 900 tot 1000 kilometer. Baghdad zou 1500 tot 2000 Scud-b raketten hebben gekocht, maar hun aantal zou op het ogenblik te ruggebracht zijn tot tussen de 400 en 1000. Irak heeft een on bekend aantal gebruikt voor zijn aanvallen op Iran en voor het ontwikkelen van types met een groter bereik. Volgens een rapport van de Westeuropese Unie (WEU) dat in november 1990 werd gepu bliceerd, beschikt Irak over 36 lanceerinrichtingen voor de Seud, voorzien van 800 raket-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 3