pedrijvendokter helpt
evangelische Hogeschool
Meningsverschil over aanpak wao
Wallage wil andere opheffingsnorm basisonderwijs
Emeritus hoogleraren
willen eigen status
Voortaan kunt u tot
f25.000,- per dag opnemen.
U kunt steeds meer met uw girorekening.
-
\g-
GENLAND
CcidócSomant
woensdag 16 januari 1991 pagina 3
jtenarencentrum
irocent meer loon
JAAG Het bestuur van het
L) nareneentrum (AC), in grootte
'de ambtenarencentrale in ons
jal de algemene vergadering
illen om vijf procent loonruim-
>nn sen voor 1^91.
u minister Dales 2,45 miljard
kosten. Volgende maand be
et arbeidsvoorwaardenoverleg
de minister en de vier centra-
h i overheidspersoneel,
etn l streeft naar een gelijke loon-
[wikkeling als in het bedrijfs-
is naar verwachting een
eder gelijke salarisverhoging
er procent nodig (drie procent
plus een procent verbetering
koopkracht).
Schaefer pleit voor uitstel
verkiezing PvdA-bestuur
MAARTENSDIJK De verkiezing van
een nieuw partijbestuur van de PvdA moet
niet plaatsvinden op het eerstvolgende par
tijcongres begin februari, maar pas in het
najaar.
De afdelingen hebben dan meer gelegen
heid zich uit te spreken over de koers van
de PvdA, aldus oud-PvdA-kamerlid J.
Schaefer gisteren op een spreekbeurt in
Maartensdijk. Hij riep de afdelingen binnen
zijn partij op dit standpunt over te nemen.
Schaefer noemde het onverstandig kort
voor de Statenverkiezingen een nieuw par
tijbestuur te kiezen. Hij heeft kritiek op de
koers die de PvdA momenteel vaart. Hij
verwees naar de opiniepeilingen die zware
verliezen voor de PvdA voorspellen. De
PvdA is volgens hem hard op weg de vierde
stembusnederlaag in korte tijd te incasseren.
Aalsmeerse vondeling
heet Leo Schakel
AMSTERDAM Het Aalsmeerse
vondelingetje zal voorlopig Leo Scha
kel heten. Burgemeester mr. J. Hoff-
scholte van Aalsmeer heeft dat giste
ren meegedeeld.
Zijn voornaam dankt het jongetje aan
de koster van de Nederlands Her
vormde kerk, Leo van der Linden,
die hem vond. Zijn achternaam Scha
kel, verwijst naar het verenigingsge
bouw waar de baby werd aangetrof
fen. De baby ligt in het VU-zieken-
huis in Amsterdam en heeft nog
steeds intensieve begeleiding nodig.
Enkele tientallen mensen hebben
zich gisteravond na een oproep op de
televisie gemeld met informatie over
de mogelijke identiteit van de vonde
ling of zijn ouders.
De Gaay Fortman
vervroegd uit
Eerste Kamer
DEN HAAG Voormalig PPR-lei-
der B. de Gaay Fortman (53) legt
per 1 februari 1991 zijn lidmaat
schap van de Eerste Kamer neer.
Het huidige lid van de fractie van
Groen Links heeft dit gisteren mee
gedeeld. De Gaay Fortman geeft
zijn zetel vervroegd op omdat hij is
gevraagd de Gereformeerde Kerken
in Nederland te vertegenwoordigen
op de komende 7de assemblee van
de Wereldraad van Kerken. Nor
maal gesproken zou zijn afzwaaien
samenvallen met de installatie van
de nieuwe Senaat, na de EK-verkie-
zingen op 18 mei.
Voedselactie voor Russen
levert 24 miljoen op
DEN HAAG Voor de actie Voedselhulp aan de
Russen, die 15 december vorig jaar werd onder
steund door een televisieprogramma onder het
motto 'Help de Russen de winter door', is tot nu toe
24,3 miljoen gulden ontvangen of toegezegd. Dit
bedrag is inclusief een bijdrage van ongeveer 4
miljoen gulden van het ministerie van ontwikke
lingssamenwerking. Het bestuur van de stichting
Voedselhulp aan de Russen wil de hulp vanuit Ne
derland opsplitsen in een aantal deelprojecten. On
derzoek moet uitwijzen waar in de Sovjetunie de
meeste behoefte is aan hulp. Dat onderzoek richt
zich onder meer op de Baltische republieken, het
aardbevingsgebied in Kirgizië en de streek rond
Tsjernobyl, waar enkele jaren geleden een kernre
actor ontplofte. De eerste zending van voedselpak
ketten en medicijnen moet begin maart in distric
ten rond Moskou arriveren.
Zuid-Holland verrast door
plan Randstadprovincie
DEN HAAG De motie in de Staten van
Noord-Holland voor de vorming van één
Randstadprovincie, bestaande uit Noord
en Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland,
heeft Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol
land overvallen.
„Vooralsnog bestaan er bij ons helemaal
geen plannen in die richting. Wel beslissen
wij morgen over een intentieverklaring tot
intensivering van de samenwerking van
de drie Randstadprovincies. Maar dat is
nog iets heel anders dan fusie", aldus de
Zuidhollandse gedeputeerde mevrouw drs.
I. Gtlnther.
In Groningen heeft VVD-gedeputeerde J.
Remkus geopperd dat het Noorden niet
achter kan blijven. Hij stelt voor dat Fries
land, Groningen en Drenthe worden sa
mengevoegd tot een bestuurlijk landsdeel.
|nunicatie en inspraak zijn volgens drs. H. Beens
'de sleutelwoorden voor een winstgevend bedrijf
Lgemotiveerde werknemers. In zijn loopbaan als
n rnemer heeft hij tientallen zieke bedrijven weer
id gemaakt. Deze week bood hij de Evangelische
school in Amersfoort aan orde te scheppen in de
Want een school is ook een bedrijf, weet Beens.
r dat hebben ze hier nooit ingezien".
1,JrSFOORT Henk,
zijn vrouw gezegd,
jij daar nu niet gaan
iet ;n? —Jij hebt zoveel
,er lijdende bedrijven
gezond gemaakt,
pakte papier en
maakte enkele aante-
igen en een uur later
le bedrijvendokter de
nose gesteld: de Evan-
che Hogeschool in
rsfoort lag op sterven
it het bestuur nie-
raadpleegde maar
igen houtje beslissin-
henam.
hal van de Evangelische
chool hangen slingers en
to, ik van ontsmettingsmid-
Geen recept van be
ndokter drs. Henk J.
De oud-topman van de
se Papiergroep heeft al-
mkn flinke dosis inspraak
[eschreven. Met flonke-
ogen en veel gebaren
ns uit hoe hij min of
levallig in de evangeli-
;aos is beland. „Eigen-
leb ik hier helemaal geen
ir. Maar ik vind het wel
ijk genoeg om er tijd
voor te maken. Hfer zijn oplei
dingen in het geding van een
school met een bijbelse grond
slag, een school waar levens
normen aan vast zitten: een
dam tegen de verwildering
van normen en zeden. Dat ide
aal spreekt me aan. Mijn
vrouw en ik deden werk aan
de andere kant van het bestel:
steun aan drugsgebruikers en
kapotte gezinnen en zo, dóór
waar de drama's zijn. Maar ik
investeer liever in een school
dan in de eindstukken".
Beens is lid van de gerefor
meerde kerk, lid van een fi
nanciële commissie van de
Evangelische Hogeschool en
samen met veertigduizend an
dere huishoudens geldschieter
van de school. Als contribuant
ontvangt hij regelmatig een in
formatieblad over de school.
De berichtgeving in de laatste
nummers bracht onrust in hui
ze Beens. De contribuanten la
zen dat er mensen waren ge
schorst, zelfs ontslagen, omdat
er een conflict is over de gods
dienstige ideeën van directeur
M. Oudkerk, die bovendien
plannen heeft om vanuit de
huidige lerarenopleiding een
Christelijke Universiteit te be
ginnen. Beens: „Ik vond het
een schande voor het christen
dom dat mensen zó over de
grond rollen. Hoe kan dat
nou?, dacht ik. Het zijn alle
maal mensen die het evangelie
verkondigen, naastenliefde.
En dan die patstelling waarin
men verzeild was geraakt.
Over drie weken is die school
naar de haaien, dacht ik". En
toen vroeg zijn echtgenote of
hij niet kon helpen. „Dat was
een week geleden. Ik heb toen
een uurtje zitten denken en
toen wist ik het". Met een paar
strepen op papier laat Beens
zien dat de organisatie van een
school eigenlijk niet anders is
dan die van een bedrijf. „De
directie van een bedrijf is het
bestuur van een school. De
aandeelhouders zijn te verge
lijken met de achterban van
de school. Bij grote investerin
gen worden in een bedrijf na
genoeg alle betrokkenen ge
raadpleegd: van commissaris
sen tot werknemers via de on
dernemingsraad. Maar buiten
het bestuur van de Evangeli
sche Hogeschool was er nul
komma nul. Geen enkele me
dezeggenschap. Er was een
raad van advies en toezicht,
maar die had geen enkele be
voegdheid. Alle beslissingen
werden genomen door een
klein groepje mensen. Autori
tair. Het bestuur heeft de men
sen niet in hun waarde gela
ten, niet eens gekend in de
plannen".
Het bestuur was dus gewoon
stront eigenwijs. Was er een
ondernemer nodig om deze
analyse te maken? „Het be
stuur beschouwt de school niet
als een bedrijf, maar als een
ideeële school. Ik heb het
woord bedrijf hier ingevoerd.
Dat hebben ze zo nooit ge-
Ellende
Beens is van huis uit chemi
cus. Hij studeerde wis- en na
tuurkunde (organische che
mie) aan de Vrij Universiteit
in Amsterdam en belandde na
het behalen van zijn titel in de
verfindustrie. Niet als chemi
cus („ik ben een slecht chemi
cus"), maar als verkoper van
slimme toepassingen. „En dan
groei je al gauw maar marke
ting directeur". Onder de han
den van Beens bloeiden nood
lijdende bedrijfjes op. Unilever
zag dat ook en bood de chemi
cus de functie aan van marke
ting directeur bij de chemische
divisie. Maar Beens verwierf
pas echt naam als bedrijven
dokter toen hij zich in de VUT
verveelde en in '78 door de
raad van bestuur van Van
Gelder werd gevraagd om de
sluiting te begeleiden van drie
Apeldoornse fabrieken. „Bij
Van Gelder in Apeldoorn heb
ik het meest effect gezien van
mijn werk. Alles, werkelijk al
les was daar kapot. De betere
mensen waren al lang weg. De
achterblijvers waren werkne
mers die met het hoofd naar
de grond liepen. Er was een
ziekteverzuim van twintig
procent en thuis zaten gebro
ken gezinnen. Kortom, één
brok ellende". Maar Beens zag
redding. Zeker toen in '81 het
moederconcern op de fles ging
en Apeldoorn verlost was van
het kostbare waterhoofd van
Van Gelder in Amsterdam.
Beens wilde de drie Apel
doornse fabrieken en de bijbe
horende 330 arbeidsplaatsen
behouden door de bedrijven te
kopen. De curatoren eisten
32,5 miljoen gulden en een wa
terdicht overlevingsplan. „Uit
eigen middelen heb ik toen
een half miljoen gulden bij el
kaar geschraapt. Daarna is het
gelukt een lening af te sluiten.
Natuurlijk, als het plan was
mislukt, was ik die vijfhon
derdduizend gulden kwijt ge
weest. Ik heb er ook nachten
van wakker gelegen maar was
er toch van overtuigd dat het
goed zou gaan. En tja, alle vijf
de kinderen waren al het huis
uit en wanneer ik liep te ijsbe
ren zei mijn vrouw: ach, we
hebben altijd de caravan nog".
Drs. Henk J. Beens: „Ik vond het een schande voor het christendom dat mensen zó over de grond
rollen".
FOTO: PERS UNIE
even
Vergi
In '82 nam Beens de bedrijven
in Apeldoorn over en elk jaar
kocht hij er een bedrijf bij.
Uitsluitend verliesgevende on
dernemingen, waarin hij om
wat voor reden dan ook toe
komst zag. Zoals het plastic be
drijf waar elke zaterdag de
machines draaiden om te
voorkomen dat het vloeibare
plastic stolde en de machines
verstopten. „Waanzin. Ik heb
de machines stil laten zetten
en ze simpelweg warm laten
houden. Daardoor kon ik twee
ploegen uitsparen en inzetten
bij de produktie van plastic
draagtassen. Voor het eerst in
veertien jaar maakte het be
drijf geen verlies, maar acht
ton winst".
In '86 had Beens zeven bedrij
ven die hij onder de naam
Gelderse Papiergroep naar de
beurs bracht. Het was hem
niet alleen gelukt verliezen in
winst om te zetten, maar ook
om duizend arbeidsplaatsen te
behouden en arbeidsvreugde
te scheppen. Het ziektepercen
tage daalde tot beneden de vijf
procent. („Dat is toch vijen-
veertig manjaren maal, laten
we zeggen zestigduizend gul
den, nou, dan kom je op.een
besparing van jaarlijks 2,7 mil
joen gulden). Het geheim van
de dokter? „De motivatie van
mensen bepaalt alles. De es
sentie daarbij is om de mens
altijd in functie en waardig
heid te erkennen. Omschrijf
zijn functie en taak zo con
creet mogelijk, geef hem de
middelen waarmee hij zelf
denkt zijn werk zo goed moge
lijk te kunnen verrichten en,
het belangrijkste dat iedereen
bijna vergeet: laat mensen pre
cies zien wat ze hebben ge
presteerd en je zult zien dat je
na een half jaar de meest en
thousiaste groep bij elkaar
hebt".
Binnen een half jaar is het
volgens Beens ook weer pais
en vree binnen de Evangeli
sche Hogeschool. Via enquête
formulieren wil Beens de
veertigduizend huishoudens
die de school steunen, raadple
gen. Wanneer iedereen zijn
zegje heeft gedaan, zal de or
ganisatie worden aangepast.
Zonder omzien in wrok, verze
kert Beens. „Dat is het voor
deel van een christelijke in
stelling. Men slaat zichzelf
voor het hoofd en neemt colle
ga's niets meer kwalijk. Ik heb
het zelf gezien tijdens de eer
ste vergadering. Het is won
derbaarlijk hoe deze mensen
van beide partijen kunnen
vergeven".
De vergevensgezindheid doet
Beens goed. Zo herkent hij zijn
broeders weer. Want christe
lijk ondernemen bestaat. „Men
zegt dat een zakenman geen
christen kan zijn omdat hij zou
proberen mensen af te zetten.
Maar christelijk ondernemen
bestaat wel degelijk. De essen
tie is: heb uw naaste lief". Het
deed Beens afgelopen zomer
dan ook pijn toen hij door het
beursbestuur werd beschul
digd van 'handel met voorken
nis'. „Ik werd door de pers af
gemaakt als oplichter, de red
dende engel die van zijn voet
stuk valt. Achteraf bleken de
beschuldigingen onterecht
maar mijn imago heeft onder
tussen wel een deuk opgelo
pen".
Het christelijk ondernemen
heeft Beens geen windeieren
gelegd. Na zijn afscheid bij de
Gelderse Papiergroep twee
jaar geleden, stichtte hij de
participatie- en adviesmaat
schappijen PAMI en PARMI.
De maatschappijen worden be
dolven onder de aanbiedingen
en hebben in 24 bedrijven geld
gestoken. Maar Beens vindt
het welletjes. Hij wordt ouder
en moeier. „Ik ben nu bezig
zoveel mogelijk kwijt te raken.
Niet alleen om fysieke rede
nen. Mijn vrouw zegt: alles
wat je tot nu toe hebt gedaan,
had met geld te maken; doe
ook eens wat voor een ander.
Dat deed ik natuurlijk wel,
maar ik werd er zelf ook altijd
beter van".
MONIQUE VAN DE VEN
der voor
jhterna
ren post
kinderen
'ERDAM Een ge-
Alkmaarder moet
in voor de rechtbank
ijnen op verdenking
het sturen van ansicht-
naar zijn kinderen,
ex-vrouw eist van hem
oedrag van 49.000 gulden,
'ait het sturen van post in
zou zijn met het contact-
od dat de man vorig jaar
opgelegd op straffe van
[ulden. Volgens de advo-
van de man heeft zijn
t de 98 ansichtkaarten
zelf verstuurd, maar be-
tigers van de Stichting
ze Vaders. Deze groep
voor omgangsrecht van
leiden vaders met hun
eren.
iruik ziekenhuis
den kan beter
HAAG Het op geauto-
rj seerde manier koppelen
gegevens over beschikba-
Wden voor intensieve zorg
n regio's, kan leiden tot
lrtmeer optimaal gebruik er-
i en dus tot zo min mogelijk
rcerlies bij spoedeisend am-
;r ncevervoer. Staatssecreta-
"mons (volksgezondheid)
dit geantwoord op vra-
van de PvdA. Aanleiding
het overlijden van een 10-
e jongen uit Hillegom,
vorig jaar, na een ver
songeluk. Doordat er op
itensive care-afdeling van
ziekenhuizen in Haarlem
plaats voor hem bleek te
bracht de ambulance het
gewonde kind vervol-
aar een ziekenhuis in
:erdam, wat een half uur
fa tijd vergde.
Met behulp van
een hydraulische
autokraan werd
gisteren in
Zundert een uit
1625 daterende
zogenoemde
open-standaard
molen
gedemonteerd.
De in slechte
staat verkerende
molen zal in
opdracht van
deze
Noordbrabantse
gemeente worden
gerestaureerd.
De totale kosten
van de
restauratie, die
ongeveer een half
jaar in beslag zal
nemen, bedragen
300.000 gulden.
FOTO: ANP
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG In de korte
tijd dat het kabinet gisteren
over de 'tussenbalans' verga
derde, is gebleken dat er tus
sen enkele ministers verdeeld
heid heerst over de aanpak
van het grote aantal arbeids
ongeschikten en het hoge ziek
teverzuim.
Minister De Vries (sociale za
ken en werkgelegenheid) wil
dat er voorlopig niet wordt ge
tornd aan de afspraken die
eind vorig jaar met de sociale
partners werden gemaakt. Die
komen neer op een stabilisatie
van het aantal wao'ers vol
gend jaar, waarna er een da
ling moet intreden. Maar en
kele ministers willen dat het
kabinet nu al veel verder gaat.
Eén van hen is minister An-
driessen (economische zaken).
Tussen de kabinetsbesprekin
gen door zei hij dat er op de
sociale zekerheid „een flinke
bezuiniging zit aan te komen".
Volgens Andriessen is dit
dringend nodig. Hij voelt zich
gesterkt door het advies dat de
Sociaal-Economische Raad
(SER) vrijdag vaststelt. De
SER meent dat de afspraken
tussen kabinet, werkgevers en
werknemers niet ver genoeg
gaan.
Het kabinet is gisteravond
echter niet diep genoeg op de
stof kunnen ingaan doordat
een groot deel van de kabi
netsvergadering weer in het
teken stond van de Golf-crisis.
Vandaag heeft het kabinet de
financieel- en sociaal-economi
sche besprekingen hervat die
in totaal 17 miljard gulden
moeten opleveren om het gat
op de rijksbegroting te dich
ten.
IASPER EN HOBBES
DOOR BILLWATERSON
/1ls<)e„pap"wut blijven
zul je mi bei/wgkijke,
PPOSEA/MAMPUWTETO MOE-
TEM TOEVOEGEN,PENK IK
DEN HAAG Staatsse
cretaris Wallage van on
derwijs wil het bestaande
systeem van opheffings
normen voor scholen in
het basisonderwijs af
schaffen. De minimum
schoolgrootte zou in de
toekomst door het aantal
leerlingen per vierkante
kilometer (de 'leerling
dichtheid') van een ge
meente moeten worden
bepaald. Hij schrijft dit in
een voorstel dat vrijdag in
de ministerraad wordt be
sproken.
Op dit moment hangt de mini
mum schoolgrootte af van het
inwonertal van een gemeente.
Volgens Wallage is de leer
lingdichtheid een veel eerlij
ker norm. Basisscholen in uit
gestrekte plattelandsgemeen
ten met weinig inwoners en
dus weinig kinderen hoeven
in zijn voorstel maar weinig
leerlingen te hebben om te
mogen voortbestaan. In de
grote steden, waar het aantal
basisschoolleerlingen per vier
kante kilometer veel groter is,
wil de bewindsman in de toe
komst een stuk strenger zijn.
Wallage schetst in zijn voorstel
vier varianten. In de meest
vergaande variant komt er
geen extra bescherming voor
de laatste school van een be
paalde levensbeschouwelijke
richting in een geïsoleerde
kern op het platteland. In de
andere drie varianten wordt
zo'n bescherming in toene
mende mate ingebouwd.
In de meest vergaande variant
bespaart de staatssecretaris bij
na vijfhonderd miljoen gulden.
In de minst vergaande variant
levert zijn voorstel nog altijd
zo'n driehonderd miljoen gul
den op. In alle vier de varian
ten zullen honderden (in de
minst vergaande variant) tot
enkele duizenden basisscholen
(in de meest vergaande) door
fusie met andere scholen of
opheffing verdwijnen.
Op dit moment zijn er vier ca
tegorieën van opheffingsnor
men voor basisscholen. Via het
zogeheten „instandhoudings-
beleid" wordt de laatste school
van een bepaalde levensbe
schouwelijke richting daar
echter nog tot een aantal van
23 leerlingen beschermd.
Een projectgroep van ambte
naren en wetenschappers stel
de Wallage in augustus van
het vorig jaar voor om dit sy
steem drastisch te veranderen.
De groep bepleitte een unifor
me opheffingsnorm voor het
hele land van 250 leerlingen.
De projectgroep becijferde de
opbrengst van zo'n ingreep bij
een gelijktijdige opheffing van
het instandhoudingsbeleid op
700 miljoen gulden. Het aantal
basisscholen (nu ongeveer
8400) zou worden gehalveerd.
Het voorstel van de project
groep leidde in het onderwijs
tot furieuze reacties.
NIJMEGEN Emeritus hoogleraren willen graag een eigen
status met de daarbij behorende rechten en plichten binnen de
universiteit hebben. Dat blijkt uit een onderzoek van de (emeri
tus) sociaal gerontoloog prof.dr. J.M.A. Munnichs, uitgevoerd
onder 138 emeriti van de Katholieke Universiteit in Nijmegen.
Hoewel de meerderheid van de emeriti zegt tevreden te zijn met
het pensioen of de vut, beschouwt meer dan de helft zich toch
nog als „actief onderzoeker", docent of adviseur. De emeriti zou
den ook graag meer ingeschakeld willen worden als deskundige
bij hun eigen vakgroep. Daarvoor zouden zij graag een beschei
den werkplek binnen de universiteitsgebouwen willen hebben.
De ondervraagde emeriti zien de afname van administratief en
onderwijskundig werk als groot voordeel van de pensionering,
terwijl zij ook de toename van onderzoeksactiviteiten als voor
deel aanmerken. De meeste gepensioneerde hoogleraren blijven
na hun pensioen actief op wetenschappelijk terrein.
(ADVERTENTIE)
Het nieuwe opname-gemak van de girorekening:
U kunt nu op de grotere postkantoren tot gaat makkelijk. Voor elk willekeurig bedrag
f 25.000,- per dag opnemen. Het saldo op =-• tot f25.000 - hoeft u slechts één girobetaal-
uw girorekening dient uiteraard aibiilkaart ofkascheque in te vullen. Bel
wel toereikend te zijn. Opname POSTBANK 06-0400 voor meer informatie.
