Eerste microchip-oorlog: smerig en bloedig iverse wapens in Golf ooit eerder gebruikt Speciale eenheden stelen Iraakse raket ITENLAND SaidMOowuvtd DINSDAG 15 JANUARI 1991 PAGINA 5 IDEN De nacht in de woestijn. Iraak- soldaten liggen ver- 5r nst achter opgewor- g aarden wallen aan de di i-aytse grens. In Bagh- ?e sommeert Saddam *r'ayn zijn nieuwste mi- hl r van defensie, ma- vj-generaal Saadi Tuma ile as, naar de presiden- bunker te komen. In Saudische hoofdstad id proberen de com- ^idanten van de multi- i onale troepenmacht te ontspannen. 2! 'ashington, waar president nog even een speech 's avonds, voor de televi- oorneemt, is het bijna tijd de lunch. Op de Ameri- ^ise oorlogsschepen in de ;|j en de Rode Zee en vlieg en in Saudi-Arabië en iije bewapenen bevoorra- iploegen duizend ge- V! tsvliegtuigen. De hospi- j( rhepen bereiden zich voor actie. Het ongelooflijke op het punt te gebeuren... ihien komt deze week de irsis. De beginaanval zou d nd zijn; het conflict sme- ,a de uitkomst onzeker. De s erse opperbevelhebbers ouwen erop dat zij zullen n ien, maar wagen zich niet voorspellingen over de de overwinning, j egie. tactiek, logistiek, technologie - het uiteindelijk allemaal bij de doorbraken, de de mislukkingen en on- ken waarvan het welsla- if falen van oorlogsvoe- afhankelijk is. its een ding lijkt zeker: de al van de bondgenoten indien het er inderdaad ,](komt, 's nachts plaatsvin- vanuit de lucht. De mili- traditie wil dat de vijand in de morgen het tbaarst is. Er is nog een reden voor een aanval duister: de Britse, Sau- en Amerikaanse lucht- is erop getraind 's te vechten, wanneer zij speciale apparatuur de ij [zwarte woestijn in een groenig licht te zien is. ou voornamelijk een rikaanse, Britse en Saudi- oorlog zijn. Het oorlogsce- 'van deze naties sluit de de multinationale enmacht die nu stand-by staat in de Saudische woestijn uit. Commando- en controle- problemen en onzekerheid over het potentieel sluiten ook de directe betrokkenheid van de andere Arabische en islami tische afvaardigingen uit. De Golfoorlog zou ook de eer ste microchip-oorlog zijn. Vijf maanden lang, sinds de Iraak se tanks Kuwayt binnen zijn gerold, hebben westerse mili taire planners de grenzen van gecomputeriseerde oorlogvoe ring verlegd bij de voorberei dingen voor de oorlog. Logis tieke experts hebben de trans- portatie van bijna een half miljoen man naar de Golf uit gedacht en de wapenindustrie heeft hen uitgerust met nieu we, uiterst geavanceerde moordmachines van een com plexheid en met een slag kracht die nooit eerder op het slagveld is gezien. De zevenendertig Iraakse divi sies die ingegraven liggen in het zand binnen en rondom Kuwayt zouden in de eerste nacht het eerst worden gecon fronteerd met de gevolgen van een luchtaanval - en zij zou den nog verscheidene ver schrikkelijke dagen en nach ten voelbaar blijven. Overal vuur Na een eerste golf kruisraket- aanvallen vanaf de oorlogs schepen in de Golf en door F117 gevechtsvliegtuigen, zou den meer dan duizend vlieg tuigen een verwoestende aan val doen op strategische doe len, waaronder alle achtender tig belangrijke Iraakse lucht- bases, commando- en controle- centra, radars en raketbases, met de bedoeling de belang rijkste Iraakse troepenforma ties te isoleren van hun bevel hebbers. Tegelijkertijd zou een zware aanval op de radar- en com municatie-systemen veel van de Iraakse eenheden onmid dellijk doof en blind maken, hetgeen gedurende het hele conflict zo zou blijven. „Vanaf het begin zou deze oorlog de meest gruwelijke ervaring denkbaar zijn voor de Irake zen", aldus een bron in het Pentagon. „Wanneer de oorlog eenmaal begint zouden de meeste soldaten niets meer ho ren van hun bevelhebbers, zouden ze geen voorraden krijgen en er geen idee van hebben hoe het met de oorlog staat. Het enige wat ze zouden zien is overal vuur en het eni ge wat ze zouden horen zijn explosies. En hun vrienden zouden in groten getale ge wond raken en sterven". In de eerste vierentwintig uur zouden er tot de vijfduizend aanvallen worden gedaan op doelen in Irak en Kuwayt die de afgelopen vijf maanden zijn gelokaliseerd door satellieten en radars. Speciale Ameri kaanse en Britse troepen zou den ver achter de vijandelijke linies opereren, waar zij sabo tageacties zouden uitvoeren en met lasers vliegtuigen naar moeilijke doelwitten als che mische en nucleaire lokaties zouden leiden. De Britse troe pen schuwen ook psychologi sche oorlogvoering niet, waar onder aanvallen op Iraakse leiders om de moreel van de vijand te ondermijnen. De verwoesting zou deze eer ste uren enorm zijn. Met uit zondering van de militaire commando-centra in Basra en Baghdad en Saddam Husayns persoonlijke hoofdkwartier zouden er geen aanvallen op burgerdoelen worden verricht. Maar het Iraaks dodental zou hoog zijn. Er zijn geen schat tingen gedaan over het waar schijnlijk aantal doden en ge wonden in deze eerste fase, maar er wordt wel gezegd dat 50.000 doden in Irak en Ku wayt niet ondenkbaar zijn en dat de verliezen aan de kant van de bondgenoten in de honderden zouden kunnen gaan lopen, hoewel dit doden tal aanzienlijk zou stijgen in de latere stadia van de oorlog. Irak heeft ongeveer 150 vlieg tuigen om zich te verdedigen tegen luchtaanvallen. De Iraakse piloten hebben echter weinig ervaring met nachtelijk gevechten, zijn volgens des kundigen slecht getraind en hebben weinig kaas gegeten van tactiek vergeleken met de Britse en Amerikaanse lucht macht. De bondgenoten verwachten dat voor op de eerste dag de zon opkomt het merendeel van de Iraakse luchtdefensie vernietigd zal zijn of verdre ven naar een schuilplaats, niet in staat de met bomkraters be zaaide startbanen te gebrui ken. Kloof Saddam Husayn heeft te ken nen gegeven dat hij zodra de eerste bom is gevallen de olie bronnen in Kuwayt zal laten opblazen. De Amerikaanse in Britse militairen springen tijdens een oefening uit een helicopter. Niemand kan voorspellen hoeveel slachtoffers er vallen als de oorlog werkelijk uitbreekt. FOTO: AFP lichtingendienst gelooft dat hij mijnen gelegd heeft bij negen tig procent van de bronnen en dat de vernietiging daarvan praktisch zeker is. De vuren bij de oliebronnen zouden maandenlang branden. Vanaf het moment dat de mo gelijkheid van een oorlog niet uit te schakelen leek, heeft Irak de aard van het dreigen de conflict volledig verkeerd ingeschat. De Irakezen hebben massieve statische linies ge vormd die vergelijkbaar zijn met de Maginot-linie van de Fransen tussen de twee we reldoorlogen, en hebben zich voorbereid op een statische oorlog terwijl de bondgenoten juist de nadruk leggen op mo biliteit en vuurkracht. Het verschil in potentieel tussen beide partijen is enorm en de kloof tussen de kennis over moderne oorlogvoering is zelfs nog groter. De oorlog zal niet beperkt blij ven tot Kuwayt. Saddam heeft beloofd dat „Iraks strijd zich over de hele wereld zal uit strekken". Hij heeft zijn terro ristische vrienden, onder wie Abu Nidal en Abul Abbas, de twee gevaarlijkste terroristi sche leiders van de wereld, om hulp gevraagd. Wanneer een maal de oorlog een aanvang neemt zouden terroristische groeperingen aanvallen plegen op vliegvelden, oliedepots, de media, spoorwegen en militai re bases. Sommige van deze aanvallen zullen succes hebben maar de meeste zullen mislukken. Ter rorisme werkt het beste wan neer de aanvallen heimelijk worden voorbereid en bij ver rassing uitgevoerd. Vijf maan den lang hebben de westerse inlichtingendiensten zich nu al kunnen voorbereiden op de aanvallen en veel van de ter roristen zouden gegrepen wor den. Saddam heeft beloofd dat hij wanneer de oorlog uitbreekt Israël zal aanvallen, ofwel met zijn acht Badger-bommenwer- pers of met Scud B-raketten, misschien geladen met chemi caliën. De bommenwerpers zouden waarschijnlijk voor ze hun doel bereiken worden on derschept door Israëlische ge vechtsvliegtuigen. De afgelopen paar maanden hebbben de bondgenoten alle hun bekende Scud B-lanceer- inrichtingen geprobeerd te lo kaliseren en gewerkt aan de ontwikkeling van electroni- sche tegenmaatregelen. Het is niet duidelijk hoe succesvol hun werk is geweest, maar de bondgenoten denken dat maar weinig Scüds de eerste lucht aanvallen zullen overleven. De overige zouden eerst door de Amerikaanse en Israëlische afweersystemen moeten bre ken om hun doel te bereiken. In de context van de slachting aan het centrale front zouden Iraakse pogingen om Israël aan te vallen een onsuccesvol voorval in de marge zijn. De oorlog zelf zal zich zo snel ont wikkelen dat de invloed van een aanval op Israël op het het conflict als een geheel gering zou zijn. Blitzkrieg De afgelopen twee weken is er in het Pentagon uitvoerig ge discussieerd over de strategie de oorlog in twee duidelijke delen te verdelen. Na de grote luchtaanval zou er een pauze moeten zijn om de Irakezen tijd te geven hun positie onder ogen te zien. Het voordeel zou zijn dat de Irakezen zich dan misschien gewonnen geven, hetgeen de bondgenoten de grimmige menselijke kosten van een grondaanval zou be sparen. Maar het oponthoud zou Irak ook de kans geven zich te versterken en zo een zelfs nog hoger dodental te be werkstelligen wanneer de grondaanval eenmaal een feit is. De bevelhebbers van de multi nationale troepen hebben nu hun oorlogsplan verdeeld in drie in elkaar overlopende fa sen, zodat de Iraakse troepen in Kuwayt en in Irak zelf tien dagen lang continu aangeval len zullen worden. Na de eer ste twee dagen, wanneer de voornaamste doelwitten zijn vernietigd, zou de tweede fase een aanvang nemen. De aan dacht zou hierbij verschuiven naar de vernietiging van Iraks logistieke staart: reserves, voedsel, water, ammunitie en wegen. „De bedoeling zou zijn eenzelf de situatie te scheppen als in Normandië in 1944", aldus een bron van het ministerie van defensie. „We zouden het luchtruim beheersen zodat ze niets zouden kunnen verplaat sen. Wanneer dat is bereikt zouden we het stadium van de Blitzkrieg krijgen". Hoe die Blitzkrieg - een snelle gepant serde opmars op vijandelijk grondgebied -uitgevoerd zou moeten worden is het best be waakte geheim van de oorlog. Bekend is dat er misleidingso peraties op touw zullen wor den gezet om de elite-divisies, de Republikeinse Garde, in de strijd te betrekken en de mo reel van de op dat moment nog in leven zijnde Iraakse troepen te verzwakken. Op dit moment bevinden zich 350.000 Iraakse troepen in Ku wayt en die zouden allemaal danige verliezen hebben gele den bij de lucht- en grondaan- vallen. Tegen de vijfde dag van de oorlog zou het Iraakse dodental de 100.000 overschre den kunnen hebben en dit aantal zou nog snel stijgen. Verwacht wordt dat tegen die tijd Iraakse troepen zich in groten getale overgegeven zul len hebben. De bondgenoten kunnen krijgsevangenenkam- pen bouwen met een capaciteit van 200.000 man. Verwarring De opmars in Kuwayt zou op twee fronten plaatsvinden. De Britse eerste pantserdivisie zou met tweeduizend pantserwa gens vanuit het westen opruk ken langs de Wadi Al Battin linie. Tegelijkertijd zou de Amerikaanse marine noord waarts trekken richting Basra om daar een amfibische lan ding uit te voeren op het har de zand ten zuiden van de stad. De pantservoertuigen uit het westen en de mariniers uit het noorden en oosten zouden naar het zuiden oprukken en de Iraakse defensie van achte ren aanvallen. Anti-tank heli copters en A-10 vliegtuigen zouden de opmars dekken door iedere nog weerbare Iraakse tank te vernietigen. Indien dit scenario werkt zoals is bedoeld - en er is nog nooit een oorlog volgens een perfect plan gevochten - zou het alle maal in twee weken afgelopen kunnen zijn. Er is echter nog op veel gebieden onzekerheid. Het precieze effect van chemi sche en biologische wapens is niet bekend. In de verwarring van de oorlog zouden milt vuursporen of blarenveroorza- kers meer schade kunnen aan richten dan men nu verwacht. De gevechten op de grond zou den grimmig en bloedig zijn. Maar zelfs met een aantal ver rassingen van Iraakse zijde is de overwinning van de bond genoten verzekerd. Minder ze ker is hoe precies een Iraakse capitulatie zou verlopen en hoe de bondgenoten zouden weten dat zij de overwinning in hun zak hebben. Het is mo gelijk dat Saddam net als de meeste van zijn opperbevel hebbers dood is. Er zou geen centrale controle zijn over af zonderlijke divisies of eenhe den en de internationale troe pen zouden ervoor moeten zorgen dat iedere eenheid apart zich overgeeft, een pro ces dat weken in beslag kan nemen. Volgens sommige deskundigen zou de vernietinging onder de Iraakse troepen in de eerste paar dagen dermate groot zijn dal het Iraakse moreel zou be zwijken en de troepen zich met duizenden zouden overge ven. Indien dat gebeurt zou de oorlog in een paar dagen beke ken zijn en zou het aantal do den aan beide zijden beperkt blijven tot wat het leger ziet als een aanvaardbaar mini- murn■ JAMES ADAMS (c) The Times gigantische hoeveelheden materieel die vanuit de naar de Golf worden of zijn vervoerd bevinden diverse wapensystemen die niet eerder in een oor- iituatie gebruikt zijn. Ondermeer de Patriot luch- eerraketten, de niet-nucleaire kruisraket en het avernietigingswapen FAE, beter bekend als de elbom'. Wat is het gevaar van niet eerder in de tijk beproefde wapensystemen? Co Colijn van het mologisch instituut van de Leidse Universiteit: „De nderlijke wapens zijn honderden keren getest voor perationeel worden. Het grote gevaar zit 'm in de )inatie van systemen". EN „De grootste onze- actor bij het inzetten van wapens zijn niet de is op zich, maar de com- ervan. Deze wapens n individueel getest en urnen met andere syste- n de opeenvolging van bruik zijn natuurlijk een el fouten mogelijk, met. in de coördinatie". Dat :o Colijn, onderzoeker it instituut voor interna- i studiën van de Univer- n Leiden. Amerikaanse wapenarse- dat gestationeerd is nabij lolf een mengelmoes oude en nieuwe wapens, varieert van de Phan- die in de Vietnamoorlog likt werden tot de uiterst me Stealth-bommenwer- aldus Colijn. Voor de nigde Staten is de prakti- toepassing van enkele wapensystemen geheel nieuw. Een aantal ervan is als testcase gebruikt bij de inval in Pana ma en het bombardement in Libië, enkele jaren geleden, maar er zijn ook wapens bij die nog nooit in een oorlogssi tuatie zijn ingezet. „Ze zijn er, de wapens die ingezet worden in een oorlog terwijl men niet precies weet hoe het zal uit werken. Dat is natuurlijk niet vreemd, want de ontwikkelin gen in de wapenindustrie gaan enorm snel. De verschillen tussen de versies zijn vaak maar gradueel", zegt Colijn. „De Amerikaanse wapenin dustrie bijvoorbeeld adverteert in defensiebladen in de VS met wapensystemen waar bij gezegd wordt dat ze 'in een oorlog getest zijn'. Met andere woorden: dat men voor die tijd niet precies wist wat het effect was". De nieuwe wapensyste men die de VS in de Golf inzet Wapenindustrie ontwikkelt geen extra activiteiten HENGELO „Drukker dan normaal? Nee hoor, helemaal niet". Vertegenwoordigers van diverse Nederlandse bedrijven die zich bezighouden met wapenleveranties houden zich op de vlakte over de vraag of ze met een Golfoorlog in het vooruit zicht 'op volle toeren draaien'. Nederlandse bedrijven leveren normaal gesproken mondjesmaat aan Amerikaanse wapensyste men. Hollandse Signaal Apparaten in Hengelo levert apparatuur voor het afweerkanon Goalkeeper. Volgens een woordvoerder is er behalve wat extra produktie van reserve-onderdelen geen sprake extra activiteiten. „Van de systemen die wij leveren kun nen we niet zomaar even wat op voorraad maken. De levertijd is drie jaar". Munitiefabriek De Kruithoorn in Den Bosch zegt 'geheel normaal' te draaien; een woordvoerder weigert verder alle commentaar. zijn honderden keren getest voordat ze het stempel 'opera tioneel' krijgen. „De wapen systemen zijn op zich wel be trouwbaar. maar er zijn na tuurlijk tal van andere facto ren die de betrouwbaarheid van de werking ervan bepa len", aldus Colijn. „Neem bij voorbeeld de omstandigheden in de woestijn, het stof en de hitte kunnen een verwoesten de uitwerking hebben. In het zuiden van de Verenigde Sta ten wordt die situatie wel na gebootst, maar dat geeft nooit honderd procent zekerheid. Ook is het de vraag, hoe deze voornamelijk computerge stuurde wapens op elkaar rea geren en welke rol de mense lijke factor daarin speelt. Bij het testen van deze wapens bleken computers beslissingen te nemen waarvan men hoopt dat ze in werkelijkheid nooit genomen zullen worden. Tij dens oefeningen heeft de mens het laatste woord, maar in een chaotische toestand als in de Golf kan ontstaan, kan men sneller besluiten bepaalde za ken aan de computer over te laten". Nevelbom Nieuwe wapens die in een eventuele Golfoorlog wellicht een 'première' zullen beleven zijn ondermeer de Patriot-ra ketten voor luchtafweer, waarvan Nederland er enkele naar Turkije stuurt, de niet- nucleaire kruisraket en een 'onzichtbare' raket die luchtaf weer kan uitschakelen. „Het wapen kan een raket afschie ten die de luchtafweer vanaf de grond activeert en uitscha kelt, daarmee de weg vrijma kend voor aanvalsvliegtuigen. Het is een geheel zelfdenkend wapen. Voor de Verenigde Staten is alleen Libië een test case geweest voor deze raket". Gevraagd naar welk nieuw sy steem Colijn de meeste angst inboezemt, noemt hij de nevel- bom. De officiële term is FAE, oftewel Fue-Air Explosives. „De nevelbom is een massa- vernietingswapen dat je zou kunnen bestempelen als een klein atoomwapen. Het wapen legt een soort brandbare mist, bestaande uit zuurstof en brandstof over een bepaald ge bied. Die nevel wordt vervol gens in brand geschoten, waardoor een enorme explosie ontstaat die gigantische schade aanricht. De explosie wordt gevolgd door een storm die alle zuurstof uit het gebied onttrekt. Het is pure verzwel ging". Volgens Colijn circule ren de berichten over de ne velbom al jaren. „Een jaar of zes, zeven werd deze bom be kend in de literatuur. Het wa pen is echter nog nooit toege past" Naar verluidt zouden zowel de Verenigde Staten als Irak beschikken over het wa pen. Hoewel de nevelbom geen atoomwapen is, is het ef fect ervan er wel mee te ver gelijken, aldus Colijn. „Het is een conventioneel wapen, maar men is tegenwoordig steeds beter in staat om met conventionele middelen het effect van atoomwapens te be naderen". Colijn denkt niet dat er straks verrassingswapens worden in gezet. „Daar geloof ik voor beide zijden niet in. De verras sing zal wellicht eerder in de aantallen liggen; de aantallen van een nieuw wapen zouden weieens veel groter kunnen zijn dan wij denken": FRANCISCA MULLER AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE - Rob is op zijn hoede. Hij weet bijna zeker, dat Lupardi bij Wang Hang verborgen moet houden, want Skip staat 'durend te grommen. Maar hij wacht liever de komst van zijn 'den af. Een uitnodiging van Wang Hang om een glas wijn te ;en kan hij niet afslaan. Maar wat heeft die wijn een eigen- "9e smaak..... "rtussen hebben handlangers van Wang Hang Ross en Pru- Qebonden op aanwijzingen van professor Lupardi en zij brengen de mannen naar de kelders. Het ruikt er vies en de lucht is bedompt, terwijl voortdurend ratten en muizen voorbijritselen. - Rob luistert een beetje soezerig naar Wang Hang, die maar door blijft praten. „Heus", zegt hij, „Lupardi is hier niet. U moet zich vergissen. Maar u kunt gerust het huis doorzoeken als u mij niet gelooft". Rob begrijpt wel zo'n beetje, dat Wang Hang hem voor 't lapje houdt, maar hij volgt toch Skip, die de keldertrap afloopt. Maar er is niets te zien. En oh, wat voelt Rob zich slape rig worden LONDEN Commando's van de Britse Special Air Service (SAS) en Ameri kaanse speciale eenheden hebben vorige maand een Iraakse luchtdoelraket ge stolen. Dit is in kringen van het Pen tagon bekend geworden. In een gezamelijke operatie vlo gen de Britten en Amerikanen per helicopter Kuwayt binnen, waar zij de raket stalen en deze naar Saudi-Arabië over brachten voor onderzoek. De Iraakse militairen die de SAM-batterij bemanden wer den gevangen genomen en on dervraagd. Zij gaven de com mando's gedetailleerde infor matie over de raket en de Iraakse gevechtstactieken. Aanleiding voor de actie van de Amerikanen en de SAS was de ontdekking dat de Ira kezen de luchtdoelraketten hadden uitgerust met een nieuw radarsysteem. In geval van oorlog zullen in de eerste dagen westerse en Saudische vliegtuigen duizenden aanval len uitvoeren op Iraakse doe len. Men acht het derhalve van essentieel^ belang dat de Iraakse defensiesystemen elec- tronisch verstoord kunnen worden. De overval op de kwetsbare raketbatterij in Kuwayt was gewaagd, maar „het was een briljante operatie", aldus het Pentagon. Er zijn diverse clan destiene operaties uitgevoerd in Kuwayt. Zowel Britse als Amerikaanse speciale eenhe den zijn de grens over gegaan om inzicht te verwerven in het Iraakse defensiesysteem. President Mubarak van Egyp te heeft gisteren gezegd dat de 40.000 Egyptische militairen binnen de multinationale strijdmacht in het gebied van de Perzische Golf in geval van een oorlog Irak niet zullen binnentrekken. In Kuwayt zullen de Egyptische troepen alleen dienen als een veilig heidsmacht. De Joegoslavische deelrepu bliek Slovenië heeft een on derzoek geëist naar berichten dat vijftig Iraakse terroristen via Joegoslavië naar West-Eu ropa zijn gereisd. „Die berich ten kunnen wel eens vergaan de consequenties hebben en als het niet waar is moet het ge rucht direct uit de wereld worden geholpen", aldus een dringend verzoek van de rege ring van Slovenië aan de rege ring van Joegoslavië. Joegosla vië onderhoudt goede contac ten met de Arabische wereld. Westerse media hebben het land er al vaker van beschul digd terroristische groeperin gen op weg naar West-Europa door te laten. De Iraakse leider Saddam Hu sayn heeft in een open brief aan de Saudische koning Fahd beloofd Saudi-Arabië niet aan te vallen als het leger van de VS zich terugtrekt. Het Internationale Rode Kruis in Genève treft voorbereidin gen om acht vluchtelingen kampen met elk een capaciteit van 40.000 mensen te kunnen inrichten in het Golfgebied. Het Nederlandse en Belgische Rode Kruis zijn in principe be reid één van die kampen voor hun rekening te nemen. De Nederlandse en Belgische af delingen van het Rode Kruis onderzoeken nu of zij het be nodigde materiaal voor een vluchtelingenkamp bij elkaar kunnen krijgen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 5