God sta
ons bij"
De aanspraak van
Je boom op de tak
Spanning en paniek
nemen toe in Israël
Twijfel binnen PLO groeit met de dag
Dienstweigeraars
noeten staken"
Vluchtelingen zorg voor Jordanië
iUITENLAND
CcicbcSouomvt
MAANDAG 14 JANUARI 1991 PAGINA 7
it''
MSTERDAM De Vereniging Dienstweige-
aars VD roept al haar leden (1500) op te gaan
aken als er een oorlog in de Golf uitbreekt,
e VD vindt dat een oorlog hoe dan ook moet
orden vermeden. Alle andere middelen om
ak te bewegen zich uit Kuwayt terug te trek
en zijn volgens de verening niet voldoende
tgeprobeerd. Bij oorlog kunnen ook dienst-
eigeraars verplicht worden tot werkzaamhe
den die indirect de krijgsmacht ondersteunen,
"*-als verzorgen van gewonden in ziekenhuizen.
geldt zowel voor gewetensbezwaarden die
01 u te werk zijn gesteld als voor diegenen die
ep iun tewerkstelling al achter de rug hebben, al-
usde VD. De VD roept daarom alle tewerkge-
elde dienstweigeraars op om daags na het uit
reken van een Golfoorlog te gaan staken.
Opgeruimd
De Britse mijn-
opruimingsdienst
is in de Saudische
woestijn al flink
aan het oefenen.
Hier veegt zo'n
'aardvarken' met
zijn 72 draaiende
kettingen een pad
over drie meter
breedte schoon.
FOTO: EPA
AMMAN In Jorda
nië is men dit week
einde begonnen om
via de televisie de be
volking voor te berei
den op oorlog. Dat is
veel later dan in vrij
wel alle andere landen
in de regio.
In uniform geklede
woordvoerders van de
strijdkrachten vertelden
wat te doen bij luchtaan
vallen ('Ga met je handen
in je nek langs de stoep
liggen') en hoe je te gedra
gen in schuilkelders. De
maatregelen tekenen een
groeiend pessimisme in
Jordanië, dat in koning
Husayn altijd nog de idea
le bemiddelaar heeft ge
zien. In een eindeloos her
haald tv-interview zei de
koning gisteren dat „nie
mand blij zou willen zijn
met een oorlog, waarbij
duizenden doden vallen en
de tragedie voor honderd
duizenden niet te overzien
is". Hij riep Saddam Hu
sayn en de Saudische ko
ning Fahd op om op 'een
kleine Arabische top' de
geschillen op te lossen.
voor een 'vreedzamere' in
vasie in geval van een oor
log. Dat zou dan de grote
volksverhuizing moeten
zijn van horden berooide
vluchtelingen uit Irak en
Kuwayt. Aftandse Merce-
dessen en rammelende
taxi's worden door de au
toriteiten in Amman net
zozeer gevreesd als tanks
en vliegtuigen. Want het
arme land kan de opvang
van een massale vluchte
lingenstroom absoluut niet
aan. Maar bij het begin
Jordanië zit niet alleen van een oorlog is er voor
met het schrikbeeld van mensen die uit Irak weg
vreemde tanks die naar de
hoofdstad Amman ratelen.
Net zo bevreesd is het land
willen eigenlijk maar een
natuurlijke uitweg: Jorda-
IRAK EN KUWAYT IN HISTORISCH PERSPECTIEF
EN HAAG Zelden of
joit zal een gulzig
achthebber erkennen
lt hij inderdaad uit gul-
igheid het grondgebied
in anderen verovert. Al-
d zal hij daarvoor een
•chtvaardiging aanvoe-
ln en die luidt dan aldus:
ïze arme broeders in het
jurland, die zo lang
reed van ons gescheiden
aren, hebben ons ge-
lieekt hen te helpen. Dat
jbben wij gedaan en nu
horen ze weer bij ons.
Veest verheugd, want het
ih brute buurland is opgehe-
n
i Zo deed Adolf Hitler dat, zo
01 deed Josef Stalin dat, zo deed
li Sadda Husayn dat. Maar wat
lil s er waar van zijn claim dat
0 Ie verloren provincie Kuwayt
- s teruggekeerd in de schoot
ran moeder Irak? Het verle-
len van zowel Irak als Ku-
nayt is nauw verbonden met
iet Ottomaanse rijk en, van-
vege de ontmanteling van dat
Uijk. met Groot-Brittannië.
ïanaf 1639 maakte Irak, of al-
ihans het gebied van Mesopo-
amië, deel uit van het Turkse
Imperium, het Ottomaanse
ijk. Het is mogelijk nog ver
ier terug te gaan en Saddam
J lusayn doet dat ook om zijn
laims kracht bij te zetten. Hij
oprit dan terecht bij het Ara-
flbisch-islamitisch rijk Irak al-
krabi, dat in de tiende eeuw
vanuit Baghdad triomfen vier-
ft Dat is wel erg lang gele-
4n. Natuurlijk staat aller
minst vast dat 1639 het objec-
lieve begin der tijden is, maar
liet is zeker een reëler uit
gangspunt dan 939.
Kuwayt
Niet lang nadat Mesopotamië
onder gezag was gekomen van
de Turken, verliet een aantal
nomadische Arabieren hun
traditionele weidegronden om
zich te vestigen in wat nu Ku
wayt is. Zij kozen zich in 1756
een sjeik uit de familie al-Sa-
onder meer om het con
tact te verzorgen met de Turk
se gouverneur van de provin
cie Basra. Want ook Kuwayt
maakte deel uit van het Otto
maanse Rijk, zij het dan als
een gebiedsdeel met zelfbe-
Na de opkomt van de Europe
se landen als koloniale mach
ten, werd Kuwayt een twistap
pel tussen Duitsland, Rusland
en Engeland. Zowel de Duit
sers als de Russen wilden een
spoorlijn aanleggen die in Ku
wayt moest eindigen en de
Turken, toen al danig ver
zwakt. waren geneigd daar
mee akkoord te gaan, tot grote
schrik van de Engelsen die de
Perzische Golf beheersten en
dat graag zo wilden houden.
Zij oefenden daarom sterke
druk uit op de Turken en wis
ten hen zover te krijgen alle
aanspraken op Kuwayt te la
ten varen In 1899 werd Ku
wayt min of meer zelfstandig
en sloot het een protectoraats
verdrag met Engeland In 1961
verkreeg het emiraat, nog al
tijd geleid door een telg van
het geslacht al-Sabah, volledi
ge onafhankelijkheid en in
1963 werd de staat Kuwayt lid
van de Verenigde Naties.
Irak
Omdat Turkije in de Eerste
Wereldoorlog de zijde koos
van Duitsland, raakte het in
gewapend conflict met Enge
land. Het betekende het einde
van wat eens het Ottomaanse
Rijk was gemaakt De Britten
bezetten in 1914 de provincie
Basra en veroverden van
daaruit de rest van Mesopota
mië, bijgestaan door Amir Fei-
sal. de man die door de Fran
sen van de troon van Syrië
was gestoten. Vanwege het
toenemende Arabische zelfbe
wustzijn leek het de Britten
niet verstandig de veroverde
gebieden in te lijven. Ze rie
pen daarom een koninkrijk
onder Brits mandaat in het le
ven en zetten Feisal in 1921 op
een splinternieuwe troon, die
van Irak, samengesteld uit de
provincies Mosoel, Baghdad en
Basra, het vroegere Mesopota
mië. Irak bleef tot 1932 Brits
mandaatgebied, daarna werd
het honderd procent zelfstan
dig.
De opvolger van Feisal, ko
ning Ghazi, was de eerste die
ontdekte dat Kuwayt ooit nog
een deel van de provincie Bas-
ra was geweest en hij maakte
zich binnenlands populair door
de Kuwayti op te roepen terug
te keren tot het 'eeuwige en
onvergankelijke Iraakse moe
derland, waarvan gij nu reeds
een generatie lang zijt afge
splitst'. Daarmee was de toon
gezet Het idee dat Kuwayt
Irak was ontstolen door de
Britten vond steeds meer in
gang, het sloot naadloos aan op
de anti-Engelse stemming die
vanwege de stichting van Is
rael (ook al zo'n voormalig
Brits mandaatgebied) en de
Suez-crisis Irak in zijn greep
Toen Kuwayt in 1961 onaf
hankelijk werd en de Engelse
soldaten het land verlieten,
stonden de Iraki onmiddellijk
gereed voor een invasie, zich
niets aantrekkend van het feit
dat de Arabische Liga Kuwayt
erkende. Op verzoek van de
Kuwayti keerden de Engelse
soldaten terug en Irak liet een
aanval achterwege. In 1963 er
kende ook Irak Kuwayt, maa
in 1973 volgde een militai
conflictje toen Irak een Ku
waytse grenspost bezette. Al
leen door veel oliedollars te
betalen kon Kuwayt zijn onaf
hankelijkheid bewaren. Ze
ventien jaar later lukte dat
niet nog een keer; Irak viel
Kuwayt binnen, verklaarde
dat dat geschiedde op verzoek
van onderdrukte broeders en
binnen de kortste keren heette
Kuwayt een provincie van
Irak.
De rechtvaardiging? Kuwayt
is ooit deel geweest van Basra.
Inderdaad, maar toen was Irak
nog deel van het Ottomaanse
Rijk en dat geeft de Turken
toch ook niet het recht morgen
Baghdad binnen te vallen?
Nee, de aanspraak 'van de
boom op de tak' (Saddam Hu
sayn) slaat als een tang op een
varken.
STEVO AKKERMAN
Europa
demonstreert
ROTTERDAM In tal
van Europese steden
zijn dit weekeinde men
sen de straat opgaan om
te betogen tegen de
dreigende Golfoorlog.
In Rotterdam namen
zaterdag ruim duizend
mensen deel aan de de
monstratie „geen oorlog
in de Golf".
Duizenden betogers
blokkeerden gisteren de
toegangswegen tot de
belangrijke Amerikaan
se Rhein-Main-basis in
Duitsland. De blokkade
in Frankfurt volgde op
een stille demonstratie
in Berlijn waaraan naar
schatting 100.000 men
sen aan deelnamen. Za
terdag betoogden onge
veer een kwart miljoen
Duitsers, die onder
meer „geen bloed voor
olie" scandeerden, in
verscheidene steden in
de Bondsrepubliek. De
Britse actrice Vanessa
Redgrave, een aanhang
ster van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie
PLO, sprak in Barcelo
na enkele duizenden
mensen toe. „Wij
moeten onvoorwaarde
lijk Irak verdedigen te
gen Amerikaanse, Brit
se en Israëlische agres
sie". Zaterdag hielden
enkele tienduizenden
mensen een vredesma-
nifestatie in Londen. In
Rome kwamen naar
schatting 100.000 men
sen voor de vrede op.
Tijdens de manifestatie
kwam het tot onlusten,
doordat links-extremis
tische 'autonomen' ste
nen gooiden naar de po
litie en auto's in brand
n^ro'n ^5 OOO^vredes ^ok c'eze vrouw m Londen is tegen een In Rotterdam lopen vredesdemonstranten via de Binnenweg van
demonstranten de straat Golfoorlog. het Zadkine monument naar de Pauluskerk.
°P FOTO: EPA FOTO: ANP
Alles staat klaar
Alsof je vanavond een feest
geeft en alles staat klaar, maar
de gasten zijn er nog niet. Zo
voelt het. al is het geen feest
dat aanstaande is. maar een
oorlog. De tijd verstrijkt lang
zaam en zinloos; wat telt is wat
komen gaat. alleen dat. Maar
het duurt niet lang meer. Wat
abstract en theoretisch was.
neemt steeds concretere vor
men aan. zoals Hans van Mier-
lo het zei in het kamerdebat
over de Nederlandse rol in de
Golf. En inderdaad, als je nu
de gezichten ziet van soldaten
in de woestijn, dan zie je ei
genlijk voor het eerst dat daar
mensen voorbestemd zijn om
te sterven. Dat maakt misse
lijk. Zoals het misselijk maakt
de glimlach te zien van Tariq
Aziz als hij James Baker de
hand drukt, terwijl zijn man
schappen de geweren ontgren-
Die Iraakse soldaten, je was ze
even vergeten en dat stemt je
somber, want je had gedacht
dat je humaan genoeg was om
hen te zien als slachtoffers,
niet als vijanden. Maar dan
ken je jezelf niet. Je bent het
alweer vergeten, maar van
ochtend hoopte je nog stiekem
dat er werkelijk oorlog komen
zou eindelijk weer eens iets
spannends op televisie! Dat zei
je niet hardop, nee, aan de di
verse borreltafels was je de
kampioen enerzijds/ander
zijds. Je bestreed je schoonva
der die meende dat er maar zo
snel en zo hard mogelijk ge
vochten moest worden en je
verzette je evenzeer tegen een
vriendin die beweerde dat ge
weld 'nooit, nooit, nooit' iets
oploste. „Je moet vanavond
naar die teach-in in de Beurs
van Berlage gaan", riep een
vriend honend. ..Dan kun je
lekker met jezelf discussië
ren!"
Zelf trekt hij zich nergens iets
van aan. die vriend. Hij heeft
twee weken geleden een ticket
gekocht voor Egypte, want hij
moet er echt eens uit. Hij is
van plan een tocht langs de
Nijl te maken. De 27e gaat zijn
vlucht. Zegt hij. Misschien
moet hij eens gaan praten met
de collega die ernstig over
weegt zijn wintersport in Oos
tenrijk af te gelasten wegens
het risico van terrorisme op
het Europese continent. Of an
ders met het echtpaar te Den
Haag dat deze week jodium ta
blet ten in huis heeft gehaald
omdat die de kans op besmet
ting verkleinen bij een nucle
aire aanval op Nederland. Zo
halen zij dichtbij wat nog ver
wijderd is, zo maken ze con
creet wat nog abstract is. Jij
lacht daar om, jij drentelt door
je kamer, alsof je vanavond
een feest geeft en alles staat
klaar, maar je gasten zijn er
nog niet.
Je steekt een sigaret op terwijl
je was gestopt met roken.
STEVO AKKERMAN
AMMAN Jasser Arafat
zit diep in de problemen.
Op zich is dat niet een al
te schokkende medede
ling. De bijna spreekwoor
delijke lenigheid van de
PLO-leider staat tenslotte
model voor een langduri
ge overlevingstocht. Maar
dit keer is het anders.
Aboe Ammar, zoals zijn strijd
naam luidt," ziet momenteel
niet alleen zijn persoonlijke
positie bedreigd; het gaat om
de toekomst van de hele orga
nisatie. Zelfs tijdens de crisis
van het begin van de jaren '80,
toen eerst Israëlische en later
Syrische kanonnen Arafats
PLO uit Libanon verdreven,
bleef de eenheid van de orga
nisatie grotendeels intact.
Maar die tijden zijn met de
Golfcrisis definitief voorbij.
Alom heerst verwarring in het
Midden-Oosten, en Arafat is
niet meer in staat het op hol
geslagen paard in bedwang te
houden. Nog nooit stond hij di
plomatiek zo geïsoleerd. Nog
nooit was er zo'n acute geld
nood, nu de dollars van de
Golfstaten en de Palestijnse
gastarbeiders daar uitblijven.
Maar er is vooral een ander
groot probleem en dat is
nieuw: het moreel binnen de
PLO loopt zware klappen op.
Arafats ongelukkige 'lijstver-
binding' met Saddam Husayn
is de grondoorzaak. Een al
maanden voor de Iraakse in
vasie van Kuwayt aangegaan
bondgenootschap dreigt zich
nu tegen de PLO te keren.
WASHINGTON Nu het
'Congres van de Verenigde
Staten met een geringe
meerderheid een 'oorlogs
verklaring' aan Irak heeft
goedgekeurd, wacht een
verdeelde en aan hevige
twijfels onderworpen
Amerikaanse bevolking
het verstrijken van het
VN-ultimatum in de nacht
van komende dinsdag op
woensdag.
Er heerst een merkwaardige
stemming van weinig hoop en
veel vrees in de VS. Tevens is
bij tal van Amerikanen sprake
van gewetensnood, omdat het
VS-beroepsleger dat vanuit
Saudi-Arabie de aanval op de
Iraakse krijgsmacht zou
moeten inzetten, eenzijdig af
komstig is uit Amerika's een
voudigste milieus. Daarnaast
leeft bij veel burgers het ge
voel dat een noodlottig verloop
van gebeurtenissen sedert
Iraakse inval in Kuwayt,
Amerika aan de rand van de
oorlog heeft gebracht. De ont
plooiing van Amerikaanse
troepen in Saudi-Arabië werd
aanvankelijk door president
Bush als een defensieve onder
neming gemotiveerd, maar
kreeg als vanzelf een agressie
ve wending. Terwijl de rest
van de wereld het 'leider
schap' van de VS in de Golf
crisis accepteerde en steeds
moeilijker omkeerbaar maak
te. bleef binnen Amerika een
krachtige vredesbeweging uit,
.en verzuimde het Congres
langdurig de president voor
zijn beleid ter verantwoording
te roepen. Nu in het laatste
weekend voor het verstrijken
van het VN-embargo het Con
gres ten slotte zijn eigen ver
deeldheid durfde te etaleren in
een debat, en er in diverse
Amerikaanse steden eindelijk
betogingen ('geen bloed voor
olie') van enige omvang plaats
hadden, nu heeft Amerika zelf
nauwelijks nog mogelijkheden
de loop der dingen te bepalen.
Gewetensnood
Al die gemengde gevoelens
kwamen het afgelopen week
einde tot uitdrukking in de de
batten die het Huis van Afge
vaardigden en de Senaat ge
lijktijdig hielden. In die discus
sie wemelde het van de uitin
gen van persoonlijke gewe
tensnood en van de wanhoops
kreten. „God sta ons bij", wist
Huisvoorzitter Thomas Foley
alleen nog maar te zeggen toen
hij inzag dat zijn eigen stand
punt langer wachten op het
effect van economische sanc
ties geen meerderheid zou
halen.
De ongemakkelijke gevoelens
van veel Congresleden jegens
president Bush kwamen nog
wel aan de oppervlakte, maar
het was te laat om die nog om
te zetten in effectieve politieke
weerstand. De president heeft
het Golfconflict teveel 'ver
persoonlijkt' en teveel in ter
men van private emotie gede
finieerd. „Mijn geduld raakt
op", „ik ben het zat", „we zul
len Saddam een schop onder
zijn achterste geven", waren
nu in het Congres de gewraak
te uitspraken die Bush in de
voorbije maanden heeft ge
daan, en die op het Golfcon
flict de moeilijk te manipule
ren last van het presidentiële
prestige zouden hebben ge-
legd.
De volksvertegenwoordiging
is tot op de dag van vandaag
ook weinig 'gegidst' door het
Amerikaanse volk zelf. Dit
'laatste weekend voor de oor
log' nog gaven de enquêtes een
hopeloos verdeelde publieke
opinie aan. In de meest repre
sentatieve peiling zegt 51 pro
cent van de Amerikanen in te
kunnen stemmen met 'oorlog
nu'. Maar terwijl zeventig pro
cent zegt te vrezen dat de VS-
troepen zware verliezen zullen
lijden, meent een even groot
percentage dat bevrijding van
Kuwayt 'niet meer dan dui
zend Amerikaanse doden
waard is'. Negenenzestig pro
cent steunt het beleid van
Bush, maar vindt tevens dat
de president ook na 15 januari
moet blijven proberen die
vreedzame oplossing te vin-
„De mensen weten het ge
woon niet. Ze willen dat ie
mand de leiding neemt en
voor hen beslist", aldus giste
ren media-analist dr. William
Jacobson. „President Bush
heeft maximaal gebruik ge
maakt van die collectieve on
zekerheid om zijn politieke lei
derschapskwaliteiten te tes
ten".
Amerika's 'nationale twijfel' is
volgens Jacobson het resultaat
van een algeheel besef dat
Iraaks bezetting van Kuwayt
principieel onduldbaar is, ter
wijl er echter nauwelijks Ame
rikanen bestaan, die zich per
soonlijk en emotioneel betrok
ken voelen bij Saddam Hu-
sayns verkrachting van de in
ternationale rechtsorde. Dat
Amerika ander onrecht, elders
in de wereld, op zijn beloop
laat, dat commerciële belangen
een rol spelen in de militaire
mobilisatie tegen Saddam Hu
sayn en dat de meeste geal
lieerde landen het vechten en
sneuvelen zullen overlaten
aan de VS, dat alles draagt nog
bij tot het 'verlammende con
flict tussen principe en scep-
Veel begrip
Dat conflict maakt ook dat er
ondanks alle verdeeldheid
nauwelijks sprake is van een
polarisatie in de Amerikaanse
samenleving rond de oorlog
soptie in de Golf. Beide kam
pen ('oorlog nu' en 'meer ge
duld') worden in zekere zin
gehinderd door opmerkelijk
veel begrip voor eikaars voor-
Dat geldt niet voor de betogers
die afgelopen weekeinde in
Amerika de straat opgingen in
verzet tegen het mogelijk op
handen zijnde bloedvergieten.
Maar in het minder fysiek bij
het Golfconflict betrokken Eu
ropa gingen in totaal wel tien
maal zoveel mensen de straat
op als in de VS zelf.
„Het verschil tussen een mili
taire supermogendheid en een
ander land is dat de eerste
dank zij zijn macht is voorbe
stemd tot oorlog voeren", al
dus Jacobson over het 'nood-
lotsgevoel' bij veel van zijn
landgenoten.
Hevige polarisatie in de Ame
rikaanse maatschappij zou als
nog kunnen ontstaan als oor
log in het Golfgebied zich lang
zou gaan voortslepen. Maar
ook dan, zo zei Huisvoorzitter
Foley gisteren, „zal het nood
lot dicteren dat we niet hal
verwege terugkunnen. Tenzij
Saddam Husayn nog tot inkeer
komt zal de strijd moeten du
ren tot aan de overwinning.
En dan nog zal Amerika niet
weten wat het met die over
winning aan moet".
TEL AVIV In de afge
lopen dagen heeft Israël
informatie gekregen die
erop wijst dat Irak niet al
leen chemische wapens
tegen Israël kan gebrui
ken, maar ook biologi
sche.
Irak beschikt over biologische
wapens die het bacterie ant
hrax verspreiden. Voor zover
tot voor kort bekend -was, be
schikt Irak nog niet over de
technologische middelen om
biologische wapens af te schie
ten. Maar een ontwikkelings
programma daartoe werd
kortgeleden versneld.
In een sfeer van toenemende
spanning en hier en daar pa
niek maakt het Israëlische
volk zich op voor de oorlog.
Het leger is begonnen met een
gedeeltelijke mobilisatie van
reserve-militairen. Een techni
cus, die werkt bij een firma
van draagbare telefoons, ver
telde gisteren: „Plotseling zie
ik een heleboel cliënten in
uniform. We leveren onze toe
stellen nu alleen nog maar aan
mensen van het leger". Hij
hield er rekening mee van
daag of morgen ook te worden
weggeroepen.
In het landelijke centrum voor
beveiligingsmateriaal was het
gisteren zo druk, dat het ver
kooppersoneel de druk nauwe
lijks aankon. De mensen koch
ten bijna alles wat ze in han
den konden krijgen; pakken
die de huid tegen een gasaan
val moeten beschermen, dozen
met eerste- hulpmiddelen,
kooien die dieren tegen gas
moeten beschermen en zelfs
een nieuw soort spray dat te
gen raam- en deurkieren moet
worden gespoten. „Ik ben nu
echt bang", zei een vrouw.
„We kunnen het beest Saddam
Husayn niet vertrouwen".
Elke prijs
In de meeste winkels waren
gisteren de rollen dik bruin
plakband, aanbevolen in tele
visie-instructiefilmpjes, om
daarmee de ramen dicht te
plakken, al uitverkocht. Bij
een grote supermarkt zag ik
een man met tien rollen zijn
hand. Hij bood ze schreeu
wend aan met de woorden 'uw
laatste kans, Saddam Husayn
meent het'. Vlak voor hij door
een inspecteur varï de gemeen
te werd weggestuurd, wist ik
nog een rol te bemachtigen
voor vrienden die zonder za
ten. In een dorpje ten noorden
van Tel Aviv werden op straat
stukken plastic van dikke rol
len afgeknipt voor klanten,
die er elke prijs voor over
hadden.
Huisvrouwen kochten ook gis
teren karren vol ingeblikt
voedsel, crackers en ook soft
drinks die nu door een plaatse
lijke firma in speciaal anti-gas-
materiaal worden verpakt.
Een man die net honderden
shekels had neergeteld voor
zijn hamster-inkopen, vertelde
me: „Ik hoop dat het oorlog
wordt. Wij willen dat deze
man voor eens en voor altijd
wordt uitgeschakeld". „Niet
bang?", vroeg ik. „Nee hoor,
wacht maar waar ons leger al
lemaal toe in staat is", was zijn
zelfverzekerde antwoord.
Een groot aantal buitenlandse
journalisten is intussen in Is
raël gearriveerd om verslag
uit te brengen van de oorlogss
feer Sommigen hebben hun
intrek genomen in hotels bui
ten de stad. Anderen verblij
ven in het vijf-sterren hotel,
dat als de oorlog uit
breekt het regeringspers^
centrum en het kantoor van
de legerwoordvoerder zal zijn.
Naar datzelfde hotel zullen
ook patiënten uit ziekenhuizen
worden overgebracht, als dat
nodig blijkt. Een aantal jour
nalisten. normaal gestatio
neerd in Tel Aviv, is inmid
dels naar Jeruzalem verhuisd.
Oefening
j is in een van de grote
ziekenhuizen in Tel Aviv een
grote oefening gehouden voor
de behandeling van mogelijke
gasaanval-slachtoffers. In een
aantal speciaal -ingerichte eer-
ste-hulp afdelingen zijn met
name beademingsapparaten
klaargezet. Een verpleegster
vertelde: „We kunnen alleen
nog maar hulp bieden als de
patiënt binnen 20 minuten het
ziekenhuis heeft bereikt"
Aan de vooravond van de oor
log ben ik ook in het bezit van
een antigas-pak, compleet met
speciale laarzen, handschoe
nen en een gasmasker, van
zelfsprekend binnen handbe
reik. De ramen van de werk
kamer waar deze regels getikt
worden, zijn voorzien van
tochtstrips en een laag dik
plastic, vastgeplakt met het in
middels niet meer verkrijgba
re bruine plakband Op de
kast ligt een stuk dik zwart
papier, dat over het plastic
heen zal worden geplakt, als
de autoriteiten zullen besluiten
tot algehele verduistering. De
autolampen zullen in dat geval
worden beschilderd met het
potje blauwe waterverf, dat sa
men met het kwastje inmid
dels ook is klaargezet.
Wie gisteren overigens alsnog
besloot, dat de grond te heet
onder de voeten werd, moest
ervaren dat kaartjes voor een
PanAm-vlucht naar de Vere
nigde Staten binnen twee uur
waren uitverkocht.
