Vut in kabinet ter discussie
Gymnasia weren zich
tegen basisvorming
A V
Frits Bolkestein richt
zijn pijlen op PvdA
Politie overwoog fake-
berichten in zaak Hei jn
%§W-
AFRIKA-ACTIE LIJDT
ONDER GOLFCRISIS
0ENLAND
CckLe Somxi/rit
MAANDAG 14 JANUARI 1991 PAGINA 3
jcaïne gestolen
fj i politiebureau
[HEM De Rijksrecher-
doet sinds vrijdag onder-
naar de diefstal van zes-
,ram cocaine op 4 januari
iet politiebureau in Arn-
De cocaine, met een
itwaarde van een kleine
luizend gulden, maakte
uit van een partij van en-
kilo's heroiine en cocaïne,
ip 3 januari in Arnhem in
was genomen. De partij
lag in een niet afgeslo-
"recherchekamer. Na het
jnd worden van de ver-
de ing van de cocaïne is het
iebureau enkele, malen
j eefs doorzocht.
Vakantiebeurs
Op de schouders van zijn
vader overziet een jongetje
de vakantiebeurs in de
Utrechtse jaarbeurs, die
gisteren zijn laatste dag
beleefde. De exposanten
die vanaf woensdag op de
beurs stonden hadden dit
maal meer energie en geld
in de tentoonstelling ge
stoken dan voorgaande ja
ren. Dit hangt samen met
de onzekere situatie in het
toeristenwezen als gevolg
van de oorlogsdreiging in
het Midden-Oosten: het
was dringen geblazen om
de gunsten van de aarze
lende consument.
Philips vreest schade
na ontslag werknemers
EINDHOVEN De bedrijfsleiding
van de Eindhovense Lichtgroep van
Philips heeft de afdelingschefs die de
komende dagen belast zijn met het
aanzeggen van een groot aantal ontsla
gen gevraagd extra aandacht te beste
den aan een serie veiligheidsmaatrege
len. Het gaat om bestaande maatrege
len die zijn bedoeld om te voorkomen
dat werknemers schade toebrengen
aan zichzelf en aan kwetsbare bedrijfs-
apparatuur zoals computerbestanden.
De bedrijfsleiding heeft de afdeling
schefs er ook op gewezen dat in voor
komende gevallen een beroep kan
worden gedaan op de psychiaters, art
sen en maatschappelijk werkers die
Philips in dienst heeft.
DEN HAAG Politie en justitie hebben tijdens de
ontvoering van Ahold-topman Gerrit-Jan Heijn in
1987 overwogen druk Uit te oefenen op de toen nog
onbekende ontvoerders via „fake-berichten". Dit
blijkt uit de afstudeerscriptie van de journalist T.F.
van Dijk, „De zaak-Heijn de Media: een informa
tiestoop?". Woordvoerder Anne Geelof van de rijks
politie heeft de bewering van Van Dijk bevestigd.
,,Er is gesproken over de mogelijkheid van medede
lingen over een fake-ontvoering in de hoop de ont
voerders ervan te overtuigen dat er kapers op de kust
zijn. Andere mogelijkheden waren melding te maken
van ernstige ziekte van een van de familieleden van
Heijn en het bekend maken van een (gefingeerde)
breuk tussen de familie Heijn en de overheid". Uit
eindelijk is geen van die scenario's uitgevoerd.
ZILVEREN KRUIS
ZOEKT SAMENWERKING
NOORDWIJK De particuliere ziektekos
tenverzekeraar Zilveren Kruis (625.000 verze
kerden) en het ziekenfonds Rotterdam
(450.000 verzekerden) gaan onderzoeken of
een nauwe samenwerking in de toekomst mo
gelijk is. De directies hebben daartoe eind vo
rige week een intentieverklaring onderte
kend. Van een fusie is vooralsnog geen spra
ke. De partijen willen bestuderen of gezamen
lijke „inkoop van zorg" kan leiden tot weder
zijdse versterking met het oog op de op han
den zijnde herziening van het stelsel van ziek
tekostenverzekeringen. Daarnaast verwachten
zij dat de dienstverlening kan worden verbe
terd Het Zilveren Kruis kondigde vorige
maand al een nauwere samenwerking aan
met het ziekenfonds Spaarneland (ruim
200.000 verzekerden). Die samenwerking moet
wel uitmonden in een fusie.
ilitie wist
itvoerders en
11 igeld snel
achterhalen
rvolg van de voorpagina)
HAAG Het slachtoffer
de ontvoering, croupier in
egaal gokhuis aan de Ju-
Leysterstraat in Den
j, wandelde zondagmor-
6 januari rond half vijf
rji r zijn huis in de buurt toen
tan achter werd vastgegre-
Hij kreeg een zak over
hoofd en werd op de vloer
U een auto gegooid.
"-jarige vrouw ontdekte
11 uur 's morgens dat haar
nog niet was thuisgeko-
Een uur later werd zij
g ebeld door een onbekende
die haar vertelde dat
man gekidnapt was. Zij
g de opdracht om een
ger, de 30-jarige broer van
r man, in te schakelen,
vonds om half zes werd
gebeld door de ontvoer-
Toen pas werd gezegd
de eis was: 250.000 gulden
»|d
robeerd werd om het los-
binnen de familie in te
elen maar men kwam niet
dan 80.000 gulden en
gulden in goud. Don-
lieten de ontvoerders
pn met dit bedrag akkoord
jan. In de dagen daarvoor
de familie om een levens
van de ontvoerde ge-
Dat kreeg zij, in de
n van enkele korte tele-
kken. De 22-jarige
enaar liet daarbij los dat
rerbaal werd bedreigd en
hij het niet zou overleven
ze geen losgeld zouden
len. Donderdag en vrijdag
het niet meer om contact
hem te krijgen,
dagmorgen belden de ont-
"at later die dag in-
)uden volgen voor
u overhandigen van het los-
In de vooravond werd
u.w gebeld: de broer
naar het Amsterdamse
minal Station komen. Hij
laar worden aangespro-
iloor een man, die door de
irders uitgebreid be-
litven werd. De koffer met
moest aan hem worden
Als hij zou blijven
[len zou zijn broer later
luids terugkeren.'
i(af kwart over acht 's a-
gebeurde alles precies
ins het boekje: de broer
aangesproken door een
die aan het gegeven sig-
lent voldeed, het geld
rd overhandigd en een half
later verscheen de ont-
de gezond en wel op het
eel. De politie werd gebeld
alles in orde was.
ee uur later werden voor
shoarmazaak in Amster-
-Noord drie mannen 18, 32
34 jaar oud, aangehouden,
van hen gooide bij zijn ar-
itie een tas in de struiken,
rin bleek het volledige los-
I te zitten. Dit trio zit nog
de cel en wordt verhoord,
klanten van het etablisse-
it zijn eveneens een tijdje
tgehouden maar later weer
gelaten. Bij huiszoekingen
vier woningen in Amster-
werden dertien mensen
igehouden. Van hen zitten
drie nog vast. Aan deze ac-
namen drie arrestieteams
I, waarvan er één van de
Bgse politie was. Ook werd
helikopter ingeschakeld,
er is gebeurd vanaf het
ment waarop het geld op
nsterdam CS werd overhan-
[d tot het moment waarop
arrestaties werden ge
ld, wil de politie niet zeg-
Vanaf het begin van de
(voering is zij op de hoogte
iveest van alle contacten en
ig de familie instructies,
ontvoerders hadden niet
zegd dat contact met de poli
verboden was of het leven
het slachtoffer in gevaar
m brengen. In het belang
n het onderzoek wil de poli-
nog geen mededelingen
i over de resultaten van de
rhoren.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net overweegt de vut voor
het overheidspersoneel
geleidelijk af te schaffen.
Deze gedachte is zaterdag
opgekomen in de discussie
die het kabinet hield over
de 'tussenbalans'.- In het
kabinet gaan ook stem
men op om ambtenaren
meer voor hun pensioen
te laten betalen en de
pensioenleeftijd (nu 65
jaar) flexibeler te maken.
Door de toenemende vergrij
zing dreigt de vut langzamer
hand onbetaalbaar te worden,
zo meent onder meer minister
De Vries van sociale zaken en
werkgelegenheid. Dat geldt
overigens niet alleen voor het
rijk, maar ook voor het
bedrijfsleven. Via de NCRV-
radio deed De Vries gisteren
een beroep op de vakbonden
en werkgeversorganisaties om
bij de komende cao-onderhan
delingen ook de vut ter discus
sie te stellen.
Volledige afschaffing van de
vut voor ambtenaren kan het
kabinet over drie jaar een be
sparing opleveren van circa
2,5 miljard gulden. Er kan
overigens niet zomaar een
streep door de vut worden ge
haald. In de eêrste plaats is
daar een wetswijziging voor
nodig en ten tweede zou het
onbillijk zijn in één klap ieder
een de mogelijkheid te ontzeg
gen om van de vut-regeling
gebruik te maken. Er zou dus
een overgangsregeling moeten
worden ontworpen.
Het kabinet sprak zaterdag
zeer uitvoerig over de moge
lijkheden om op tal van subsi
dies te bezuinigen. Het ging
hier enkel nog om een „ver
kennende bespreking", zo
heette het in kringen rond het
kabinet. Daarbij is niet alleen
gekeken naar bezuinigingsbe
dragen maar ook naar de ge
volgen die het snoeien in sub
sidies heeft. Als het rijk bij
voorbeeld minder meebetaalt
aan het openbaar vervoer, zul
len de tarieven omhoog
moeten, hetgeen voor veel
burgers een lastenverzwaring
betekent. In dat geval zouden
ook de kosten van het autorij
den moeten worden verhoogd.
Dezelfde redenering gaat op
bij vermindering van de huur
subsidies. Als dat gebeurt moet
ook het huurwaardeforfait
voor huiseigenaren omhoog.
Minister De Vries zei gisteren
voor de AVRO-radio dat las
tenverzwaringen voor hem al
leen aanvaardbaar zijn als de
burgers daarvoor op andere
terreinen compensatie gebo
den krijgen. De koopkracht
van de burgers dient in het al
gemeen zoveel mogelijk op het
huidige peil te blijven en de
koopkracht van de lagere- in
komensgroepen mag wat hem
betreft zelfs absoluut niet wor
den aangetast.
Morgen praat het kabinet ver
der over de tussenbalans. Cen
traal staan dan onder meer de
bezuinigingsmogelijkheden op
de terreinen van defensie en
sociale zekerheid. Ook zal het
kabinet nagaan op welke wijze
de inkomsten van het rijk
kunnen worden vergroot, bij
voorbeeld door accijnsverho
gingen.
Brand in
veeschuur
Een dode koe
wordt
opgetakeld na
een brand
gisteren in een
veeschuur in
Culemborg.
Vijftig van de
zestig koeien
vonden de dood
in de vlammen.
Enkele koeien
moesten door
de veearts
worden
afgemaakt
nadat de dieren
ernstige
brandwonden
hadden
opgelopen.
GRONINGEN Een op
vallend communiqué
hangt aan een binnen
muur van het Willem Lo-
dewijk Gymnasium in
Groningen. Het ver
woordt de gevoelens van
leerling Bram. Die voelt
zich hier op zijn plaats,
omdat hij er niet vanwege
zijn 'klassiek' gerichte be
langstelling voor 'studie
hoofd' wordt aangezien.
Maar de vrees bestaat dat met
de plannen tot 'basisvorming'
aan het onderwijs op het gym
nasium sterk afbreuk wordt
gedaan. De leerlingenraad van
het Willem Lodewijk Gymna
sium riep daarom een congres
bijeen, met als voornemen
bundeling van krachten tegen
dat 'spook'. Een drietal spre
kers zou de oprichting van een
landelijke belangenvereniging
van gymnasiasten niet kunnen
verhinderen, zo viel op te ma
ken uit de uitnodiging. Ruim
zeventig betrokkenen uit het
hele land, meest scholieren
(ruim twee dozijn gymnasia
van de 38 zelfstandige gymna
sia in den lande vertegen
woordigend), gaven er gehoor
aan.
Bij het invoeren van de mam
moet-wet is het destijds al fout
gegaan, zo stelde drs. H Rid-
dersma (onderwijskundige aan
de RU Groningen) Het den
ken over een vormingsideaal
naar de jaren zeventig toe is
zijns inziens afgeschaft met
het invoeren van de pakket
gedachte. Als bestuurslid van
de Vereniging van Rectoren
der Zelfstandige Gymnasia
signaleerde dr. A. Mantel
(Vossius, Amsterdam) de
nieuwste bedreiging. Basisvor
ming zal korting op lessen en
niet doorgaan van nieuwbouw
veroorzaken, de derde moder
ne taal en de klassieke talen
ernstig in het gedrang bren
gen, beperkingen opleggen aan
het besteden van de 'vrije
ruimte' in het'rooster, zo stelde
hij.
Ministerieel beleidsmedewer
ker drs. J.L. Stegeman daaren
tegen zag in de heroriëntering
een uitdaging voor het gymna
sium, met nieuwe dingen,
nieuwe kansen Na de eerste
fase (met 14 vakken, 'een
evenwichtig pakket' genoemd,
voor ieder gelijk zou er pas
omstreeks het zestiende jaar
van profilering sprake zijn.
Dan pas is er van specialisatie
richting hoger onderwijs spra
ke, aldus Stegeman.
Vanuit het congres kwamen
heel wat 'mondige' reacties.
Met als meest hartstochtelijke
verzuchting, dat het niet zo
kan zijn, dat ook het specifieke
gymnasium nu zomaar moet
meegaan in de algemene neer
gaande trend. „Er komen zo
doende steeds meer leerlingen,
die heel weinig weten over
heel veel". „Er is geen specia
lisme meer, de 'diepgang' ont
breekt". „Het moet toch moge
lijk zijn te redden wat als
waardevol is ondervonden".
JOHAN POPPEN
ENQUÊTE NIPO:
PvdA verliest
tien kamerzetels
bij verkiezingen
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De PvdA-
fractie in de Tweede .Ka
mer zou als er nu nationa
le verkiezingen zouden
worden gehouden slinken
van 49 tot 39 zetels. Dit
blijkt uit een enquête van
het NIPO, waarvan de re
sultaten gistermiddag via
de AVRO-radio bekend
werden gemaakt.
In vergelijking met de verkie
zingen van 1989 zou het CDA
nu één zetel winst behalen en
zo op 55 uitkomen. Grote win
naar zou D66 zijn, die met een
winst van acht zetels op 20 zou
komen. Deze partij is dan net
zo groot als de VVD, die van
haar huidige 22 zetels er twee
zou moeten inleveren. Groen
Links wint vier zetels en komt
op tien. De Centrum-Demo
craten (nu 1 zetel) zouden uit
de Tweede Kamer verdwijnen
en de overigen kleine "partijen
zouden in zeteltal gelijk blij
ven.
Uit de analyse van het NIPO
blijkt dat de aanhang van de
PvdA met rond 25 procent op
het niveau van de jaren zestig
ligt. Het verlies is volgens het
NIPO vooral toe te schrijven
aan daling van de belangstel
ling van jongeren, mensen met
lagere inkomens, ambtenaren
en kiezers in de Randstad.
Het NIPO heeft bij haar steek
proef ook de meningen gepeild
over de bezuinigingen waaro
ver het kabinet deze dagen
vergadert. Van de CDA-kie-
zers heeft 61 procent er ver
trouwen in dat het kabinet de
juiste maatregelen neemt. Van
de PvdA-kiezers is dat nog
niet de helft: 45 procent. Van
de VVD-aanhangers denkt
maar 28 procent dat het kabi
net goede besluiten neemt en
van de D66-kiezers heeft 37
procent dat vertrouwen.
Van alle ondervraagden denkt
64 procent dat de lasten bij de
komende bezuinigingen niet
eerlijk verdeeld zullen wor
den. Bijna een kwart denkt
van wel. Vooral PvdA-kiezers
hebben maar weinig vertrou
wen in een eerlijke verdeling
van de pijn: 77 procent vreest
dat de zwaarste lasten niet op
de sterkste schouders zullen
terechtkomen.
VVD WIL AF VAN ZWOLLE-TRAUMA'
(Van onze
parlementaire redactie)
APELDOORN Voor
Frits Bolkestein is het
cjluidelijk: als er bij de Sta
tenverkiezingen in maart
ergens stemmen te halen
zijn, dan is dat bij de
PvdA-aanhang. De libera
le fractievoorzitter uitte
daarom zaterdag tijdens
de partijraad in Apeldoorn
scherpe kritiek op de par
tij van Wim Kok. Het
CDA, nog altijd de meest
aangewezen coalitiepart
ner voor de VVD, liet hij
vrijwel ongemoeid.
Enkele uren na het Golfdebat
wond Bolkestein zich enorm
op over de verdeelheid in de
PvdA. „Zodra de PvdA over
de grens kijkt, vergeet ze één
van de grondlessen van de in
ternationale politiek: wie dui
delijk maakt dat hij zijn macht
zal gebuiken als het nodig is,
zal dat in de praktijk nooit
hoeven doen", zei Bolkestein.
Volgens hem is in het Golfde
bat de breuklijn in de coalitie
tussen CDA en PvdA duidelijk
geworden. En dat geldt vol
gens hem niet alleen op dit
punt, ook over de overheidsfi
nanciën wordt in de coalitie
uiteenlopend gedacht. Bij het
opmaken van de tussenbalans
zal dat volgens Bolkestein de
komende weken heel duidelijk
worden. „De coalitie regeert
veertien maanden en er moet
nu al veertien miljard worden
bezuinigd".
Ferme taal
Het was ferme taal op een bij
eenkomst waar verder vooral
werd gesproken over de toe
komstige richting van de
VVD. Dat gebeurde aan de
hand van het rapport 'Onge
broken lijnen'. Een commissie
onder leiding van H. Nord
heeft daarin de thema's aange
geven die voor de partij in de
jaren negentig belangrijk zou
den moeten zijn.
Het verzoek om dat rapport
Ook mr. Molly Geertsema was
aanwezig op de partijraad in
Apeldoorn.
FOTO: ANP
volgde na de tumultueuze bij
eenkomst in mei vorig Jaar
toen iedereen in Zwolle ruzie
met iedereen had Aanleiding
daarvoor was het gedwongen
vertrek van fractieleider Joris
Voorhoeve. Zelfs Hans Wiegel
kon op die gedenkwaardige
bijeenkomst de partij niet
meer in het gareel krijgen.
'Zwolle' is een soort trauma
voor de partij geworden, die er
alles aan is gelegen de rust te
bewaren en nieuwe discussies
over het leiderschap te vermij
den. De discussie hoort niet
langer te gaan over mensen
maar over de liberale uit
gangspunten.
'Ongebroken lijnen' is mede
daardoor een vrij rustig werk
je geworden waarin iedereen
in de partij zich kan vinden.
De bedoeling van de commis
sie, waarin onder anderen
Hans Vonhoff en Gijs van
Aardenne zitten, was om de
partij iets terug te geven van
de sfeer van vroeger. De leden
van de partijraad voelen zich
daar blijkbaar door aangespro
ken, want iedereen deed zijn
en haar best om te zeggen hoe
geweldig 'Ongebroken lijnen'
toch wel is. Enige punten van
kritiek betroffen de dienst
plicht moet er worden ge
streefd naar een beroepsle
ger? en genetische manipu
latie moet alles wat kan
ook kunnen7 Over beide pun-
tén zal nog verder worden ge
discussieerd.
Eenheid
Verder deed de partijraad,
doorgaans al een vrij tamme
groep leden, op deze werkbe
spreking alle mogelijke moeite
te bewijzen hoe groot de een
heid in de partij is. Iedereen is
het op hoofdlijnen eens met
het rapport, dat mogelijk leidt
tot een nieuw verkiezingspro
gramma. Hoofdpunten daaruit
zijn:
Het kabinet kan toe met
minder ministers;
Een schoon milieu zal forse
offers vragen; het ontwikkelen
van schone auto's moet sterk
worden gestimuleerd;
Zoveel mogelijk uitkeringen
moeten worden samengevoegd
tot één minimumuitkering; ie
dereen die meer wil kan zich
daarvoor aanvullend verzeke
ren;
Vluchtelingen blijven wel-
kotn, zij het in niet al te groten
getale op voorwaarde dat ze de
Nederlandse taal leren spre
ken.
In de wandelgangen kreeg ook
Bolkestein alle lof, ondanks
zijn uiterst zwakke optreden
bij de Algemene Beschouwin
gen. Alle begin is moeilijk,
meent de partijraad. Het ging
eigenlijk maar om één ding in
Apeldoorn: iedereen wilde el
kaar ervan overtuigen dat de
VVD op de weg terug is. Dat is
immers ook het (wiskundige)
kenmerk van een ongebroken
lijn; hij heeft geen begin en
geen eind. In het licht van die
eeuwigheid is zelfs 'Zwolle'
niet meer dan een onbeteke
nend incident.
DICK HOFLAND
ASPER EN HOBBES
DOOR BILLWATERSON
Fel protest tegen EG-plan landbouw
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
Bukman van landbouw en
de regeringspartijen CDA
en PvdA hebben het afge
lopen weekeinde felle
protesten laten horen te
gen de hervormingsplan
nen van de Europese
landbouwcommissaris Ray
MacSharry.
MacSharry overweegt de
melkquota met 10 procent te
verminderen en de graanprij
zen met 50 procent te verla
gen. De kleine boeren (met
niet meer dan 30 ha. grond)
zullen volgens zijn voorstel
een volledige financiële com
pensatie krijgen voor de scha
de die zij door deze maatrege
len lijden. Grote boeren die
nen echter de schade zelf op te
vangen.
„Dat is een beleid dat het op
den duur nooit kan houden",
aldus minister Bukman voor
de NCRV-radio. „Dit staat
dwars op alles wat normaal
is". De kamerleden Van Noord
(CDA) en Van Zijl (PvdA) wil
len volgende week een kamer
debat over de huns inziens
heilloze plannen van de Ierse
EG-Commissaris.
HILVERSUM De inzamelingsactie voor Afrika heeft zwaar
te lijden van de publiciteit rond de Golfcrisis. De berichtgeving
over de Golf heeft Afrika naar de achtergrond verdrongen. Ge
zien deze omstandigheden is de opbrengst van zes miljoen gul
den tot nog toe „toch nog een redelijk bedrag", zo heeft mr J.N.
Bogaards, directeur van Tear Fund, gisteren verklaard voor de
NCRV-radio.
Van de zes miljoen gulden is vijf miljoen binnen en een miljoen
toegezegd, aldus Bogaards. „Maar de actie moet in financieel op
zicht nog zijn grootste omvang krijgen", zo meende de directeur
van een van de negen hulporganisaties die de handen voor deze
actie ineen hebben geslagen.
Bogaards verwacht een eindopbrengst van achttien miljoen gul
den, net zoveel als vorig jaar werd vergaard voor hongerend
Etiopië Gisteren was de laatste dag van de publicitaire actie
voor bestrijding van de honger in Afrika. Het speciale gironum
mer 555 van de hulporganisaties blijft open voor giften.
[76 PUIMT6W/6ZÊK15 ZIJM
ON6EJIAJIJV6LP OP ?06K
VE GEHEIME FORMULE
rf WAAROM 561-16 ZPfA
1 SoMMEH OP 77 I
[76 /[MRTEiKAMER
IM64AT,/CO/VIT
SPIFF INJ ACTIB
J
