Lachmon: „Ik weet van geen coup
AFRIKA
STERFT VAN
DE HONGER
GIRO 555
Vaticaan wil
bemiddelen in
Golfoverleg
DAT LATEN WE
TOCH NIET
GBEUREN!
DEN HAAG
eorge Bush 'man van het
jaar' met twee gezichten
Polen krijgt ondernemer als premier
Kapers geven zich over
REISSHOW
INDONESIË
soc
giniUITENLAND
QeidMQowuvnt
MAANDAG 31 DECEMBER 1990 PAGINA 5
)emonstraties in Argentinië
egen gratie juntaleiders
lUENOS AIRES In de Argentijnse hoofdstad
luenos Aires hebben tienduizenden mensen giste-
en geprotesteerd tegen de vrijlating van de junta-
piders die tussen 1976 en 1983 met geweldadige
de f nderdrukking Argentinië regeerden,
en.
legal Menem moordernaar" scandeerde de menigte, uiting ge
beid en aan haar ongenoegen over het generaal pardon dat de
al en rgentijnse president Carlos Menem zaterdag afkondigde.
lêa*e [enem zei bij de bekendmaking van de vrijlating dat hij
rerk e wonden van de natie wil sluiten en de burgers wil vqï-
'f jenen met het leger.
'1 |e zes juntaleden die zijn vrijgelaten worden door men-
mem enrechtenorganisaties verantwoordelijk gehouden voor
verdwijning van 30.000 Argentijnen
Videla gaat te communie, één dag na zijn vrijlating.
Japan: achttien
nieuwe ministers
TOKYO De Japanse premier
Toshiki Kaifu heeft zaterdag,
onder druk van leiders van de
regerende Liberale Democrati
sche Partij (LDP), zijn kabinet
ingrijpend gewijzigd. Hij is er
volgens waarnemers in geslaagd
een aantal ministers op sleutel-
posten te behouden, terwijl hij
geen politici heeft benoemd die
in verband gebracht worden
met corruptieschandalen. Minis
ter Ryutaro Hashimoto van fi
nanciën en Taro Nakayama van
buitenlandse zaken houden hun
functies in het nieuwe kabinet.
Achttien ministers zijn vervan
gen.
Demonstrerende Albanezen
eisen vrijlating gevangenen
TIRANA In Albanië is de bevolking gisteren in grote getal
len de straat op gegaan om de eis van de oppositie voor uitstel
van de verkiezingen en vrijlating van politieke gevangenen
kracht bij te zetten. Dit heeft een woordvoerder van de opposi
tie gemeld.
De schattingen over het aantal deelnemers aan het protest lo
pen uiteen van 10.000 tot 40.000 mensen. De demonstranten
riepen de regerende Communistische Partij op de verkiezingen
die gepland zijn voor 10 februari uit te stellen. De oppositionele
Democratische Partij, die op 12 december het levenslicht zag,
nadat president Ramiz Alia oppositiepartijen toestond wil meer
voorbereidingstijd.
Eerder op zondag maakte de Griekse politie bekend dat onge
veer 650 Albanezen „met hun voeten hebben gestemd" en de
wijk hebben genomen naar Griekenland. De meerderheid van
de vluchtelingen bestaat uit leden van de Griekse minderheid
in Albanië.
(Van onze speciale
verslaggever
Rob Ruggenberg)
IARAMARIBO Jager-
ath Lachmon staat be-
end als de man van het
,j iuigend riet dat zich al
weer opricht'. Hij
'rgreioemt zich volgeling van
lahatma Gandhi, maar
h( neer dan deze geweldloze
et eweldenaar is hij een
■rmiinan van het compromis.
:st. l lij wringt zich nu in alle
vachten om aan de mili-
A he aire coup in zijn land een
rondwettelijke basis te
even om erger te
:e| voorkomen,
al li
jgen Us voorzitter van de Suri-
aamse Nationale Assemblee,
et 51 leden tellende parle-
wa lent, kreeg hij zaterdag pre-
les de vereiste 34 leden bijeen
m de door de militairen ver-
Dei
eiste machtswisseling tot stand
te brengen. Hij is ook de be
langrijkste man van het Front,
de regeringscoalitie, en als zo
danig ging hij ook akkoord
met de door de militairen ver
langde nieuwe verkiezingen.
Redenen genoeg om hem het
vuur na aan de schenen te leg
gen. Zijn antwoorden zijn op
merkelijk, zoals: „Ik weet van
geen coup".
Is dit spel, is dit een poging
zijn prestige overeind te hou
den, of meent hij het werke
lijk?
„Er is helemaal geen staats
greep", zegt Lachmon met
stemverhefffing. „Een coup
wordt toch niet gepleegd door
dat een president en een vice-
president voor hun functie be
danken?"
Maar de president tréedt toch
niet voor niets af?
„Ach, de president is er verve
lend van geworden dat ieder
een elke dag maar klaagt en
staakt en barricadeert, en dat
het slecht gaat, en dat er geen
voedsel meer in het land is.
Dus zegt de president: 'Okay,
als ik «het niet goed doe, laat
iemand anders het dan maar
Het is al laat. Na afloop van de
beslissende Assemblee-verga
dering, waarop de afgezette
president en vice-president
zijn vervangen door politici
die de goedkeuring van de mi
litairen hadden gekregen, is
Lachmon niet naar het presi
dentiële paleis gegaan. Daar
vindt een feestelijke receptie
plaats, waarop Desi Bouterse,
Ivan Graanoogst en de andere
coupplegers de nieuwbenoem
de Kraag en Wijdenbosch uit
bundig feliciteren.
Lachmon daarentegen zoekt
zijn heil op een rustig hotelter
ras, waar hij tevergeefs-
hoopt even te kunnen uit
blazen. De bejaarde politicus
blijkt niet van zijn stuk te
brengen. In zijn ogen heeft er
geen staatsgreep plaatsgevon
den. Acties van militairen? „Ik
weet van geen acties". Zelfs
het feit dat de militairen op de
televisie meedeelden de macht
te hebben overgenomen, wuift
hij weg. „Wat ze voor de tv
meedelen is hun zaak. Er
wordt zoveel voor de tv mee
gedeeld, maar je hoeft toch
niet op alles in te gaan".
„Ga je gang"
Als het geen coup was, wat
dan wel?
„Men heeft nieuwe verkiezin
gen gewild. Wij hebbèn dat
eerst geweigerd. Nou, zij wil
den dat toch, en nu zeggen wij:
ga je gang".
Dat lijkt toch wel veel op af
dwingen, maar nu wordt
Lachmon boos: „De verkiezin
gen zijn niet afgedwongen! De
kleine partijen, de vakbonden,
iedereen wilde die verkiezin
gen. De economie komt niet op
gang, er komt geen hulp uit
Nederland, dus moet er een
nieuwe regering komen, von
den ze. Nou, wij voelden dat ik niet".
niet zo. Maar zij willen het, en De zaterdag benoemde presi-
nu zeggen we: probeer het dent en vice-president hebben
maar. Als het volk ontevreden vooral tot taak die nieuwe ver
over ons is, zullen ze ons wel kiezingen voor te bereiden. De
wegstemmen. Maar dat geloof benoemingen hebben de in
stemming van de militairen.
Lachmon droeg er persoonlijk
zorg voor dat er voldoende
parlementsleden in de zaal za
ten om de verkiezing door
gang te kunnen laten vinden.
Volgens sommige parlements
leden hadden de militairen ge
dreigd nog dezelfde avond in
te grijpen als deze twee niet
zouden worden benoemd.
Lachmon wil daar niets van
horen. „Niemand heeft mij be
dreigd. Ik laat mij niet bedrei
gen. Ik doe slechts wat de
grondwet vraagt. Er waren va
catures en daarin moest wor
den voorzien".
Als Lachmon niet zou hebben
meegewerkt, zouden zijn rol
en die van het parlement snel
zijn uitgespeeld. „We blijven
het proberen", zegt Lachmon,
„net zolang totdat we een
duurzame democratie geregeld
hebben. We zijn bezig, het is
een moeizame weg, die wij al
leen afleggen, zonder enige
hulp of steun".
sbr® WASHINGTON Het
5 g. Amerikaanse weekblad
ïidsl Time heeft president Bush
I ot 'man van het jaar' uit-
g< [eroepen. Time beschrijft
er A lush als een tweeslachtig
nS tyrliticus die succesvol is
het internationale front
maar faalt in zijn binnen
landse politiek.
)e aanwijzing door Time van
Ie vrouw of man van het jaar
trijgt in de VS traditioneel
[rote aandacht. Het vermaar-
Ie blad maakt de keuze niet
ip basis van verdiensten, maar
ip basis van invloed van de
letrokkene op de gebeurtenis-
en in de wereld en in Ameri
ca in het bijzonder. De Time-
ntgave van deze week toont
ip de voorpagina twee gezich-
ten van George Bush: een (in
ternationaal) dat wilskracht en
succes uitstraalt en een (natio
naal) gezicht dat pessimisme
en twijfel uitdrukt. President
Bush wordt binnen en buiten
de VS bewonderd voor de per
soonlijke diplomatie waarin hij
een internationale coalitie te
gen de Iraakse invasie van
Kuwayt heeft gesmeed. Maar
binnen Amerika verwijten ve
len hem dat hij meer in het
buitenland dan in zijn eigen
bevolking en Congres naar
steun heeft gezocht voor een
mogelijke oorlog tegen Irak.
Die binnenlandse steun, zo
blijkt uit opiniepeilingen, is al
maandenlang zeer aarzelend.
Voorts kampt George Bush in
eigen land met een economi
sche recessie die er met de dag
ernstiger gaat uitzien. Voorts
zorgen verslechterende rassen-
relaties, omvangrijke dakloos
heid en een ontembare groei
van de criminaliteit voor een
sombere sfeer in Amerika.
Bush toont, ook volgens Time,
onvoldoende leiderschap om
die feitelijke problemen en de
resulterende Amerikaanse ge
moedstoestand ten goede te
doen keren. Velen in de VS
geloven dat de zwakke bin
nenlandse politieke basis voor
Bush hem zal verhinderen ten
oorlog te trekken tegen Irak.
Anderen geloven juist dat de
president een spoedig en zono
dig militair succes in de Golf
crisis nodig heeft om ook de
Amerikaanse economie en al
gehele stemming weer in op
waartse richting te krijgen.
Time maakt de keuze 'man van
het jaar' op basis van invloed
van de betrokkene op de ge
beurtenissen in de wereld en in
Amerika in het bijzonder.
FOTO: AP/TIME
IVARSCHAU De Poolse
resident Lech Walesa heeft
aterdag Jan Krzysztof Bielec-
ci voorgedragen als nieuwe
aftr iremier. Bielecki, die in het
'f ja rarlement zit voor Gdansk en
lan het hoofd staat van een
adviesbureau, is kennelijk ge
kozen vanwege zijn kennis
van zaken op het gebied van
de markteconomie. Het door
hem opgerichte bedrijf heeft
enkele recente privatiseringso
peraties in Polen begeleid. Bie
lecki verklaarde dat hij zou
proberen op het terrein v^n de
economie een „program-een
heid" te scheppen op basis van
het „schokprogramma" van
minister van financien Leszek
Balcerowicz. Bielecki zei bin
nen enkele dagen zijn voorstel
voor een interim-kabinet be
kend te zullen maken. Daarin
wil hij mensen „met heel veel
ervaring" combineren met
mensen „die net zo onbekend
zijn als ik".
jaa
n h ALGIERS Twee Algerijnse deserteurs die tijdens
;en binnenlandse vlucht een toestel van Air Algerie
ïadden gekaapt, hebben zich gisteren zonder-geweld
overgegeven en de 46 gijzelaars die nog in het vliegtuig
zaten laten gaan.
De kapers dwongen de piloot van de Boeing 737 zaterdag te lan
den in Annaba in het oosten van het land, waar de autoriteiten
met hen gingen onderhandelen. Met tussenpozen lieten de ka
ders in totaal 36 passagiers, onder wie twee Nederlanders, vrij,
naar de overige 46 en de bemanning werden tot gistermorgen
vroeg aan boord gehouden. De twee kapers zijn deserteurs uit
Ghardaia in de Sahara. Tijdens de onderhandelingen in Annaba
zouden de kapers brandstof hebben gevraagd om Libië of Egyp
te te kunnen bereiken. Aanvankelijk hadden ze de piloot ge
dwongen koers te zetten naar Tunesië, maar het vliegveld van
Carthago gaf geen toestemming om te landen.
(ADVERTENTIE)
THEATER TOURNEE DOOR HEEL NEDERLAND
m.m.v. WIETEKE VAN DORT
- Spectaculaire diapresentatie
- Uitgebreide reisinformatie van Sumatra tot Irian-Jaya
WOENSDAG 2 JANUARI
KON. SCHOUWBURG DEN HAAG
-REIZEN
Aanvang 20 00
Kaarten aan de kassa f 12,50
Bij reservering vooraf f 10,-- Bellen naar; Hoofdkantoor
in Hoofddorp 02503-41334, SOC-reizen reiswinkel
070-3469723 of uw eigen ANVR reisbureau
Onze nieuwe brochure '91-'92 is uit.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE
786 Op het elektronenscherm van zijn radarapparaat heeft
lupardi nauwkeurig de bewegingen van de duiven gevolgd en
van minuut tot minuut weet hij waar de vogels zich bevinden. An
derhalf uur nadat de vogels weer van de „Zuiderzee" zijn wegge
vlogen, strijken ze weer neer op hun platje in Amsterdam en Lu
pardi neemt hun grijnzend de kokertjes met de kostbare inhoud
cx^af. Ziezo, nu eerst kan hij zijn onderzoekingen met kracht voort
zetten. Hij is nu bezig met iets, waarvan de wereld nog nooit
heeft gehoordOndertussen heeft Ross de verdwijning van de
diamanten gemerkt. Direct waarschuwt hij Rob en beiden onder
zoeken nauwkeurig de hut. Het enige wat zij vinden is een duive-
veertje, maar wat kan dat nu betekenen? Samen maken zij dan
een rondgang over het schip, maar hun detectors lichten niet op,
zodat zij wel tot de conclusie moeten komen, dat de stenen niet
meer aan boord zijn. Zij begrijpen er niets van.
Toch geen gratie
Griekse kolonels
ATHENE De Griekse con
servatieve regering van Kon-
stantinos Mitsotakis ziet af van
de procedure die had moeten
leiden tot de vrijlating van de
leden van de militaire junta,
die van 1967 tot 1974 aan het
hoofd stond van het dictatoria
le bewind in Griekenland. Dit
besluit werd na een buitenge
wone kabinetsvergadering ge
nomen om te voorkomen dat
de socialistisch-communisti-
sche oppositie munt zou slaan
uit de 'humanitaire' maatregel
de dertien gevangen kolonels
te gratieren. Eerder op de dag
had minister zonder porte
feuille Mikis Theodorakis al
verklaard dat de regering van
haar besluit zou terugkomen,
„omdat zij alleen niet de ver
antwoordelijkheid op zich kan
nemen" voor een besluit dat in
Griekenland een storm van
protesten heeft ontketend.
Vuurpijl oorzaak
dood acht mensen
BREMEN Bij een brand in
een opvanghuis voor Oosteu-
ropese vluchtelingen in Bre
men zijn zaterdag acht mensen
om het leven gekomen. Een
36-jarige bewoner van het cen
trum heeft bekend dat de
brand ontstond toen hii vuur
werk uit zijn raam afschoot.
Een defecte vuurpijl vloog
weer naar binnen, waarop een
matras vlam vatte. Vier vol
wassenen, onder wie twee
zwangere vrouwen, en vier
kinderen kwamen op de derde
etage van het opvangcentrum
door verstikking om het leven.
Indiase kinderen
verdrinken na aanvaring
NEW DELHI Zeker 32
Indiase schoolkinderen en elf
man onderwijzend personeel
zijn verdronken toen twee bo
ten waarop zij onderweg wa
ren op de Jalmagi-rivier in het
oosten van het land kapseis
den; 120 personen werden ge
red. De boten, die met elkaar
verbonden waren, botsten en
sloegen om toen een tiener de
macht over het roer verloor.
(Vervolg van de
voorpagina)
VATICAAN-STAD/
BAGHDAD Het Vati
caan zal zich mogelijk als
bemiddelaar opwerpen in
het Golfconflict, aldus
kardinaal Agostino Casa-
roli, jarenlang de rechter
hand van paus Johannes
Paulus II.
Nu de kans op een dialoog tus
sen VS-president Bush en pre
sident Husayn van Irak prak
tisch nihil is, kan volgens Ca-
saroli alleen de interventie
van een gezaghebbend en on
afhankelijk persoon een dia
loog op gang brengen.
Volgens Baghdad worden
„duizenden" Iraakse en Arabi
sche vrijwilligers in kampen
van het Volksleger opgeleid
tot zelfmoordcommando's die
de Amerikaanse troepen zul
len aanvallen als het tot oorlog
komt. Islamitische afgevaar
digden uit meer dan 17 landen
zullen een gezamenlijke strate
gie opstellen om de „agressie"
te weerstaan, zei minister Ab
dullah Fadhil van godsdienst
zaken gisteren in de Iraakse
hoofdstad. De delegaties ko
men op 9 januari voor een
driedaagse conferentie bijeen.
Ook in Kuwayt bereiden de
Iraakse troepen zich voor op
oorlog. Volgens een hoge func
tionaris uit de olie-industrie
heeft Irak een pijplijn ge
bouwd langs de kust, van de
olie-installatie van Ahmadi tot
aan Khafji bij de grens met
Saudi-Arabië. Door de ope-
ningskleppen, die over de hele
pijplijn zijn aangebracht, open
te gooien kunnen de Irakezen
olie uit de leiding omhoog la
ten spuiten en aansteken, om
zo een muur van vuur op te
stellen.
In Baghdad worden geruchten
ontkend over een massabeto
ging die in de Iraakse hoofd
stad zou worden georganiseerd
waar een terugtrekking uit
Kuwayt zou worden geëist om
Husayn zo een uitweg te bie
den. Volgens die geruchten
waren leidende figuren van de
regerende Ba'ath-partij van
plan een demonstratie te orga
niseren op 10 januari.
Aziatische diplomaten in
Baghdad hebben gezegd dat
Irak duizenden extra man
schappen naar de grens met
Turkije stuurt.
De Franse stafchef, generaal
Maurice Schmitt, heeft Bagh
dad gewaarschuwd dat het ge
bruik van biologische wapens
uiterst gevaarlijk kan zijn voor
de mensen die ze gebruiken.
De Britse regering dreigde
president Husayn met massale
vergelding indien hij gebruik
maakt van chemische of biolo
gische wapens. De voormalige
Britse minister van defensie
Denis Healey verweet presi
dent Bush de crisis in de Golf
tegemoet te treden als een
gevecht tussen schoolkinde
ren. „Wat echt zorgwekkend
is", aldus Healy, „is dat Bush'
angst over te komen als een
zacht eitje hem er toe gebracht
heeft zich te gedragen als een
imitatie-Rambo, die een onwil
lige wereld duwt in de rich
ting van een ramp".
DE SAMENWERKENDE HULPORGANISATIES
door Edwin Winkels
Wenskaarten
BARCELONA
Nieuwjaarswensen. Als je
aan het eind van elk jaar
weer vergeet verre vrienden
en bekenden zo'n kaart te
sturen, ontvang je zelf
gelukkig ook steeds minder
van die plichtmatige
schrijfsels van mensen die je
anders nooit een brief
schrijven of een keer
telefonisch naar je Spaanse
belevenissen informeren. Ze
hopen maar dat je met de
jaarwisseling weer net zo
gelukkig bent als zij.
Dit jaar valt het helemaal
mee met die kaarten. Nog
geen één viel er in de bus
van 'segundo segunda',
tweede verdieping, tweede
deur van een bescheiden
flatje in Hospitaiet, een
immense voorstad van
Barcelona. Dank zij de
Spaanse post.
Laatst was er een discussie
op tv tussen allemaal
buitenlanders die in
Catalonië wonen. Vraag:
heeft dit land Europees
niveau? Onder het antwoord
'nee' viel steevast de
dienstverlening.
Gezondheidszorg, openbaar
vervoer, de
belastingkantoren. Het valt
soms niet mee, die
wachttijden en lange rijen.
Maar de post slaat dus alles.
'Correos' heet de PTT in het
Spaans. Het werkwoord
'correr' betekent hardlopen.
Elke overeenkomst berust
klaarblijkelijk op toeval.
Verwende Nederlanders
zeuren natuurlijk gauw,
maar zelfs de Spanjaarden
jammeren dat een briefje
tussen Barcelona en Madrid
bijna nooit binnen de
beloofde 48 uur aankomt. En
dat zijn dan nog de twee
grootste steden.
Net als overal in Europa is
tijdens deze feestdagen
allemaal nog wat erger. In
Barcelona en de kantoren in
de omgeving liggen op het
moment zo'n vijf miljoen
brieven en twee miljoen
pakjes op verspreiding te
wachten, al dagenlang.
Sommige pakjes zijn al een
maand lang niet aangeraakt.
Andere zullen inmiddels
helemaal verdwenen zijn.
Laatst werd een postbode op
een beetje pijnlijke manier
betrapt. Het pakje dat hij had
meegepikt bleek een
bompakket van de ETA-
terroristen te zijn. Zijn
vrouw ligt nu zwaar gewond
in het ziekenhuis.
Hier in Hospitaiet besloten
de 150 postbodes vlak voor
Kerst in staking te gaan en
tot 4 januari niets te
bezorgen. Uit solidariteit met
23 collega's die door de
directie gestraft zijn. Begin
december hadden zij
geweigerd de straat op te
gaan omdat het wel erg hard
regende en omdat zij nooit
een fatsoenlijk regenpak
hebben gekregen. Voor straf
wil de directie hun loon
inhouden of hen zelfs
ontslaan, en dat wordt het
leger postbodes, dat door het
publiek ook al dagelijks
wordt belaagd, te gortig.
Probleem is wel dat ze op de
expeditiekantoren niet meer
weten waar ze de zakken
post moeten laten. En er
waren toch al te weinig
tijdelijk aangetrokken
sorteerders en postbestellers
om de kerststroom te
verwerken.
Het is de grote klacht van de
vakbonden, zeker van de
vertegenwoordigers in
Barcelona. De provinciale
PTT-chef heeft tussen kerst
en oud en nieuw zijn kantoor
opnieuw laten inrichten,
voor 175 000 gulden, zeggen
ze, maar hij vond het niet
nodig genoeg hulpkrachten
te werven. Te duur.
Misschien heeft die baas wel
gelijk. Een brief verstuur je
hier al voor drie stuivers, dus
echt rijk kunnen ze bij
'Correos' nooit zijn. En dank
zij die slechte naam van de
Spaanse posterijen hebben
veel mensen een
gemakkelijke smoes als ze
weer vergeten zijn
kerstwensen te versturen
..Zullen wel ergens zijn
zoekgeraakt. Schuld van de
post".
1