II
Gert-Jan Theunisse als
gevangene in eigen web
TE K IJ K
£eiclóe(2ou/ta/nt
SPORT
Zaterdag 29 december 1990 pagi
Veldkamp
Ondanks de vele tabaksrook in het afgeladen Thialf-stadion in
Heerenveen werd astmapatiënt Bart Veldkamp de nieuwe Euro
pese kampioen schaatsen. Vriend Ben van der Burg werd door
een dramatische tien kilometer teruggeworpen van de eerste
naar de vijfde plaats in het klassement. Bij het WK in Innsbruck
werd de Westlander later tweede achter de Noor Johan-Olav
Koss. FOTO: ANP
Hockey
1990 was een succesvol jaar voor het Nederlandse hockey. Zo
wel de mannen (in Lahore) als de vrouwen (in Sydney) verover
den de wereldtitel. Bij terugkeer op Schiphol vertilden Stephan
Veen, René Klaassen en Maurits Crucq (links) zich aan de we
reldbeker. Lisanne Lejeune en Carina Benninga (rechts) hoefden
wat minder gewicht te tillen. foto's: anp
Van Hulst
In het Schotse Glasgow liep Elly van Hulst (links) tijdens de Euro
pese indoor-atletiekkampioenschappen naar een gouden medail
le. Verspringer Emiel Mellaard (midden) greep zilver, Nellie Fiere-
Cooman moest op de 60 meter genoegen nemen met brons.
foto: anp
BERGHEM De rol van marte
laar ligt Gert-Jan Theunisse niet.
Toch staat hij in Nederland mo
del voor de fietsende schlemiel.
Tegen wil en dank, want de wiel
renner heeft naar hij hard
nekkig blijft beweren buiten
eigen schuld een loopbaan op
gebouwd die bol staat van de te
genslagen en incidenten.
Als Theunisse de schade nog wil inha
len, moet hij haast maken. Het is zelfs
de vraag of hij nog wel in staat is alle
ellende weg te poetsen. De veelbe
sproken renner zal ten minste de
Tour de France moeten winnen, wil
zijn naam worden gezuiverd en niet
eeuwig met dopinggebruik in verband
worden gebracht. Na zijn besmette
Tour in 1988 en de gebroken ribben
in 1989, volgde de schorsing van
1990. Blijven de ambities intact en is
een sportman geestelijk bestand te
gen zoveel onheil? Theunisse zegt zelf
van wel, maar ontkent niet dat de
psychische rek er langzaam maar ze
ker uitgaat.
De gang naar een psychiater werd
niet gemaakt, maar het heeft af en
toe weinig gescheeld. Gert-Jan Theu
nisse heeft dit jaar talrijke moeilijke
momenteq gekend, maar vond steeds
weer een oplossing. Na een zwarte
dag zag hij na een nachtje slapen al
tijd de zon weer schijnen. Gemiddeld
genomen heeft hij de periode van
schorsing redelijk goed doorstaan. De
renner, geobsedeerd door de Tour de
France, trapte de frustraties van zich
af. „Tijd voor andere dingen? Man, ik
trainde nog harder dan voorheen".
Beroepsopleiding
Eigenlijk kwam tijdens de schorsing
schrijnend aan het licht dat Theunisse
niets anders kan dan wielrennen. Hij
is een gevangene in zijn eigen web.
Als zeventienjarig talent liet Theunis
se de havo voor wat het was en stort
te zich op de wielersport. Met zijn
hele ziel en zaligheid, want hij is een
liefhebber en houdt niet van half
werk. Een beroepsopleiding heeft
Theunisse niet genoten, noch heeft hij
buiten de wielersport op andere ter
reinen enige kunde ontwikkeld.
Na elke dopingaffaire was Theunisses
eerste reactie: „Ik stop". Om na in
dringende gesprekken met mensen in
zijn omgeving op zijn schreden terug
te keren. Tevens in het besef, dat er
geen alternatief is. Als hij eenmaal tot
rust was gekomen, kwamen er na alle
drie dopingrellen eveneens sterke ge
voelens van onrechtvaardigheid naar
boven. Die werden allengs sterker en
vormden zijn belangrijkste drijfveer
om door te gaan en hard te blijven
trainen.
Onverteerbaar
„Ik ervoer het als onverteerbaar dat
ik een beslissing om te stoppen moet
laten bepalen door mannen in blauwe
blazers. Op die manier wens ik niet
uit de wielersport te stappen. Dat
ogenblik wil ik helemaal zelf bepalen.
Zeker, ik heb altijd geroepen dat ik
zou stoppen als ik zou worden be
trapt. Maar ik heb niet gepakt of ge
rommeld. Bij nader inzien vond ik het
daarom hoogst onbevredigend om er
een punt achter te zetten. Bovendien
riepen mensen in mijn omgeving dat
het stom zou zijn om te stoppen. En
dan waren er nog al die reacties tij
dens mijn trainingstochten. Automo
bilisten die claxoneerden en voorbij
gangers die hun duim opstaken. Dat
betekende een geweldig hart onder
de riem".
Theunisse blijft dus fietsen, ook al is
hij gebrandmerkt. Een stigma waar hij
de nodige moeite mee heeft. Vooral
als hij bijvoorbeeld in de krant leest
Gert-Jan Theunisse
dat een crimineel vanwege een proce
durefout wordt vrijgesproken. „Die
loopt vrij rond en na twee dagen weet
niemand meer van zijn bestaan af,
laat staan van zijn daden", klinkt het
geërgerd. „Mijn naam wordt bij
voortduring in verband gebracht met
doping; dat houdt maar niet op. Hoe
vaak lees ik niet in de krant: 'De op
doping betrapte wielrenner'. Dat doet
pijn".
„Ik sprak er pas nog met een Franse
'journalist over dat Fignon in eigen
land nooit meer in verband wordt ge
bracht met doping. En hij is wel dege
lijk betrapt. Vorig jaar nota bene op
gebruik van amfetamine in de Grand
Prix de la Libération in Eindhoven.
Maar in Frankrijk blijft men daar niet
over doorzeuren. In Nederland wordt
't het allemaal zo opgeblazen. Als je
toch ziet wat er over mij allemaal is
geschreven, echt ongelooflijk. Wie
rept er nog over Adri van der Poel die
al twee keer is betrapt? Of Joop Zoe
temelk? Daar hoor je toch niemand
meer over? Dat gezeur moet een keer
ophouden. Op het laatst denk je zelf
ook bijna nergens anders meer aan.
Dat kan niet, want je moet tenslotte
verder".
Verbittering
Is hij een verbitterd mens geworden?
Theunisse ontkent het niet. „Ergens
wel, ergens niet", is zijn reactie. „Nu
het allemaal nog zo vers is, is er wel
degelijk sprake van verbittering. Maar
als ik straks weer tussen de wielen
zit, zal dat gevoel ook weer snel zijn
verdwenen. Je rolt terug in 't wereldje
en dan neemt het leven weer z'n
nornmale gang".
„Of ik rancuneus ben? Ja, ten opzich
te van een aantal mensen wel dege
lijk. Nee, namen noem ik niet. De be
trokkenen weten dat zelf wel. Dat
geldt met name voor hen die aan mij
hebben getwijfeld".
„Of ik tijdens mijn schorsing andere
waarden in het leven heb leren ken
nen? Nauwelijks. Of beter gezegd, ei-
i -
foto: pers unie
genlijk niet. In het begin van mijn
schorsing dacht ik nog lekker tijd
voor andere dingen te krijgen. In de
praktijk kwam daar geen klap van te
recht. Ik had me voorgenomen eens
een dagje met mijn vrouw op pad te
gaan. Of er regelmatig een weekeind
je tussenuit te knijpen. Daar kwam
echter niets van. Als ik een keer niet
trainde, nam ik dat mezelf hoogst
kwalijk. Ik voelde me dan erg schul
dig. Ik wilde hoe dan ook voorkomen
dat ik een achterstand opliep ten op
zichte van mijn collega-renners".
Littekens
Bij de vele tegenslagen in zijn leven
staat de realist Theunisse niet te lang
stil. Zijn scheiding heeft sporen ach
tergelaten, evenals de talrijke blessu
res en vanzelfsprekend de doping-af-
faires met als dieptepunt de schor
sing. Verder het feit dat hij de eerste
vier jaar van zijn profloopbaan door
zijn toenmalige ploegleider Peter Post
steeds werd gepasseerd voor de Tour
de France. Die manoeuvre van Post
heeft littekens achtergelaten
sportman Theunisse heeft het ni
kunnen verkroppen, dat hij all
van de betere klimmers van del
thuis werd gelaten. Het gevolg:
nisse heeft van de zeven jaar c
beroepswielrenner is nog maar <jbf)|
keer de Tour gereden.
„Alles reed ik die eerste jareL
Post: de klassiekers, de Rondf ,|'g
Spanje, de Ronde van Zwitse [r
maar niet de Tour. En juist oiqe
wedstrijd te kunnen rijden, ben
roepswielrenner geworden. Altiji
ik gëboeid geweest door de fl
van Frankrijk. Dat vind ik met
sprong de mooiste wedstrijd va
jaar. Maar Post gaf me toen d<
niet. Dat was bijzonder frustri
Nam-ie weer Knetemann-of-zo
Post had in die tijd een vrij
sterke ploeg en het kostte hem
te daar renners uit te halen. Ik
me ook altijd bewijzen voor de
ploeg. Daar werd ik nerveus
houd er niet van om tegen ploi
ten te moeten rijden. Bovendii
ik een type dat graag vroegtiji
weten of ik de Tour kan rijden]
kan ik me daar in alle rust op v<
reiden".
Volksheld
Theunisse haalde later zijn grai
ondubbelzinnige wijze. Hij wen
danks de dopingsmet, een ben
heid na zijn glorieuze optreden
Tour van 1988 en kon in Nedi
helemaal niet meer kapot toen hj
jaar later met een krakkemikki;
benkast op l'AIpe d'Huez zegei
De ranke renner uit Berghem w<
gen wil en dank een volksheil
zelfs niet werd verketterd toen
drie keer toe op dopinggebruik
betrapt. Sterker nog( de pli
stonden in de rij toen Theuni:
Post hun dienstverband verbi
Zelfs een geschorste Theunisi
goed in de markt.
De Brabander koos uiteindelijk]
TVM. Voornamelijk om praktiscl
denen. „TVM is een Nederli
ploeg, dat heeft mijn voorkei
TVM stelde geen eisen aan dj
komst van mijn arbitragezaak,
een contract krijgen, hoe de
ook zou uitvallen. Dat vertri
vind ik belangrijk en heb ik zwi
ten wegen. Financieel moet ik
ren, hoewel ik bij goede pre;
het salaris waarvoor ik bij Pani
op de loonlijst stond (één miljoi
den, red.) kan benaderen via]
gunstig premiestelsel".
Waardering
Vertrouwen vond Theunisse oo
professor Thijssen uit Utrecht, di
drocinoloog die hem wetenscha
lijk heeft begeleid in de arbiti
zaak. De wielrenner beschouwt
als een grote eer dat zo'n hoog
geschreven wetenschapper hem
bijstaan. Bovendien is Theunisse
onder de indruk geraakt van hë^(
sultaat van Thijssens werk. „Hij
toch maar zijn nek uitgestolva
steekt Theunisse zijn waardering
onder stoelen of banken.
„Thijssen zette tenslotte zijn g
naam op het spel. Op zijn vak)
is hij toonaangevend. En die
heeft zijn kostbare tijd vrijgei
om een rennertje als ik te helpi
natuurlijk, dat heeft me veel gelj
kost. Ruim vijftigduizend
Maar dat is het waard geweest.
Renault Alpine heb ik moeten im
voor een kleiner model. Zo'n dur
zit er even niet meer in. Maar datp
ik onbelangrijk. Geld interesseei
sowieso niet. Het enige dat telt i!
ik weer kan fietsen. Wat mij b^l
komen er straks ook geen
claims. Ik wil geen financiële,
sportieve genoegdoening".
HENK STOUW;"
Tour
Greg Lemond won voor de tweede achtereenvolgende maal de
Tour de France. De Italiaan Claudio Chiappucci (links) werd
tweede, de Nederlander Erik Breukink betrad met een knappe
derde plaats ook het podium op de Champs Elysees. foto: epa
Van Moorsel
Leontien van Moorsel (tweede van links) veroverde bij de wereldkampioenschappen wielrennen in
Japan twee gouden medailles. Alleen op het onderdeel achtervolging, met Monique Knol, Cora
Westland en Astrid Schop op de 50 kilometer ploegentijdrit.
foto: anp
Baars
Tot ieders verbazing werd Henk Baars op 4 februari wereldkampioen veldrijden. De outsider i
Brabantse Diessen bleef in het Spaanse Getxo landgenoot Adri van der Poel (links) en de FrfJ
man Bruno Lebras ruimschoots voor.
fotc
