flan spitstoeslag zaait
erdeeldheid in coalitie
Ontdek met Heineken
het échte
Rome,
Madrid,
Parijs of
Athene.
Ambassade werkt aan vrijlating elf gijzelaars
iibbers ontkent
nden met Gladio
Luchtmachtstaven kunnen met kwart minder aan mensen toe
Badkamer Gabor
wekt woede YYD
«NENLAND
QeidóaOowuwt
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1990 PAGINA 3
ïema afgetuigd
^HAAG Adriaan Venema is
vond in Hilversum door twee
inden afgetuigd. De omstreden
er liep onder meer gekneusde
i op toen de belagers hem bij
treden van de televisie-studio's
it RTL-4 programma Diewertje
:0, handen namen met een ploer-
,n er en een honkbalknuppel.
1 ia is in het ziekenhuis in Hil-
>nf i behandeld, maar werkte des-
te [s mee aan de live-uitzending.
)rr tste tijd is hij regelmatig be
et zegt hij. De daders moeten
ce. s de schrijver worden gezocht
eem-rechtse kringen. Drie we-
vc leden protesteerde Venema in
=e lekblad Vrij Nederland tegen
lg itie van de memoires van de
Ze re Rost van Tonningen.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG In Bagh
dad werkt de Nederlandse
ambassade met man en
macht aan de vrijlating
van elf Nederlandse gijze
laars. Dat gebeurt onder
leiding van de Nederland
se ambassadeur in Ku-
wayt, Veling, die in Irak
tijdelijk de nog in ons
land verblijvende ambas
sadeur Van Dam ver
vangt.
Acht Nederlandse gijzelaars
zijn er inmiddels zeker van dat
zij vandaag Baghdad kunnen
verlaten. Een gedeelte van
hen verlaat Irak in het spoor
van de Franse extreem-recht
se politicus Le Pen, een andere
groep gaat naar huis met de
Zwitserse delegatie die nu nog
in Baghdad verblijft.
Aanvankelijk bevestigde het
ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag gisteren
dat negen Nederlandse gijze
laars naar huis mochten. De
woordvoerder van de gijze
laars in Baghdad, Martin
Bronkhorst, wist evenwel te
melden dat minimaal acht en
maximaal elf Nederlanders
Irak mogen verlaten.
Aanvankelijk stonden op de
lijst van namen van gijzelaars
die de Zwitsers hebben vrij ge
kregen twee Nederlanders die
als Zwitser waren aangemerkt.
Bronkhorst: „Dat veroorzaakte
verwarring. Het betreft even
wel wel degelijk Nederlanders,
die echter voor een Zwitsers
bedrijf werkten en met Zwit
serse vrouwen zijn getrouwd".
Volgens Bronkhorst zijn drie
Nederlandse gijzelaars die van
de Iraakse autoriteiten toe
stemming hebben gekregen
Baghdad te verlaten al lang
weer thuis. „De Iraki's hebben
met oude lijsten gewerkt.
Daarop kwamen namen van
gijzelaars voor die al met de
missie-Brandt naar huis zijn
fegaan. De Nederlandse am-
assade in Baghdad probeert
van alles om in de plaats van
die drie man andere Neder
landse gijzelaars mee te geven.
Het staat echter nog niet vast
of dat al dan niet lukt. Het is
allemaal erg spannend", aldus
Bronkhorst, die doorlopend in
contact staat met ambassadeur
Veling.
Nederland niet zo gastvrij
UTRECHT De veel geroemde Ne
derlandse gastvrijheid voor vluchte
lingen blijkt niet uit feiten. De bro
chure 'Vluchtelingen in getallen' van
de vereniging Vluchtelingenwerk
toont aan dat slechts 1 op de 745 in
woners van Nederland een toegelaten
vluchteling is. In de Europese Ge
meenschap (EG) is die verhouding 1
op de 611. Nederland telt circa 20.000
vluchtelingen. De meeste van de
750.000 vluchtelingen in Europa be
vinden zich in de EG (535.000). Van
de rijkste EG-landen herbergt Neder
land er op Italië na de minste in ver
houding tot de eigen bevolking. De
nemarken voert de ranglijst aan met
een verhouding van 1 op 187. Daarna
volgen Frankrijk, de voormalige
Bondsrepubliek, België en Engeland.
BEPERKING AUTOGEBRUIK
VORM VAN VRIJHEIDSSTRAF
MIDDELBURG Terugdringen van het autoge
bruik, hoe marginaal ook, tast voor het individu
direct de kwaliteit van zijn leven aan. Maatrege
len op dit gebied zijn te vergelijken met vrijheids
straffen. Dat heeft prof.ir. J. Volmuller, emeritus
hoogleraar verkeerskunde aan de Technische
Universiteit in Delft gisteren betoogd op een ver-
keersdag in Middelburg. Volgens hem zou er alle
ruimte zijn voor verruiming van bijvoorbeeld het
autowegennet als wij ervan overtuigd waren dat
dat een goede zaak zou zijn voor onze samenle
ving. „We kunnen pas goed uit de problematiek
komen als we naast de fiets en het openbaar ver
voer ook de auto aanvaarden als een onmisbaar
instrument in het genieten van onze nog steeds
stijgende welstand en erkennen dat die auto even
zeer zijn ruimte vergt als de wasmachine, de rui
me woonomgeving, het sociaal-cultureel centrum
of het voetbalstadion", aldus Volmuller.
;be
HAAG Binnen de
ingsfracties is ver-
ontstaan over
lan van verkeersmi-
Maij-Weggen om
iafcitstoeslag op de mo-
v uigenbelasting in te
êe n.
)A wil de opbrengst van
atregel gebruiken voor
'A anciering van nieuwe
>n inels. De PvdA vindt
it de inkomsten met
het openbaar vervoer
ip de rails moet worden
io bleek gisteren na af-
het overleg met de
af; ;r.
week zag het er nog
dat de regeringspartij-
roerend eens waren
invoering van een
jke toeslag. Tijdens een
iebijeenkomst in Den
Haag lieten de verkeersspecia-
listen van CDA en PvdA we
ten dat het tijd werd voor in
voering. Minister Maij-Weg-
gen besloot onmiddellijk spij
kers met koppen te slaan, en
bracht het voorstel dezelfde
week nog in de ministerraad.
Niet alleen over de aanwen
ding van de opbrengsten, maar
ook over de uitvoering van de
maatregel zijn echter diep
gaande verschillen van me
ning gerezen. Tijdens eerdere
debatten was al duidelijk ge
worden dat de PvdA weinig
voelt voor de aanleg van vijf
autotunnels in de Randstad.
Het CDA wil nu de spitstoe
slag gebruiken om op dit ge
voelige punt concessies bij de
coalitiepartner af te dwingen.
Daarbij speelt mee dat de on
derhandelingen over de priva
te financiering van de nog niet
aangelegde tunnels (in totaal
4) tot teleurstelling van het
CDA wat in het slop zijn ge
raakt.
CDA en PvdA blijkens tevens
verschillend te denken over
de manier waarop de toeslag
kan worden ingevoerd. Het
CDA dringt aan op de intro
ductie van een 'dagkaart' voor
automobilisten die zich inci
denteel in de Randstad-spits
begeven. De sociaal-democra
ten vrezen echter dat zo'n sy
steem, dat het gebruik van
vignetten vereist, zo goed als
onmogelijk te controleren is.
Bij eerdere debatten had
woordvoerder Castricum al
het voorbehoud gemaakt dat
een vignettensysteem niet mag
ontaarden in een enorme bu
reaucratische rompslomp. Te
vens vreest hij dat de toeslag
het gebruik van sluiproutes zal
aanmoedigen met alle gevol
gen voor de verkeersveilig
heid en geluidoverlast van
Ook binnen het kabinet zijn
de betrokken ministers het
nog niet eens over de wijze
waarop de toeslag kan worden
ingevoerd. CDA-minister
Hirsch Ballin (justitie) biedt
naar verluidt nog het meeste
weerwerk. Hij heeft Maij-
Weggen duidelijk gemaakt on
voldoende politie op de been te
kunnen brengen om het ge
bruik van dag-, week- of
maandkaarten effectief te
kunnen controleren. De con
trole op automobilisten die via
hun wegenbelasting voor een
heel jaar spitstoeslag betalen
zou in het voorstel moeten
plaatsvinden via de huidige
kentekencontrole, waarbij
elke auto gemiddeld vijf maal
per jaar gefotografeerd wordt.
Het kabinet is van plan mor
gen definitief knopen door te
hakken over de invoering van
een spitsheffing, mogelijk al in
de loop van 1991. Maij-Weggen
kan dan bij de behandeling
van haar verkeersplannen,
volgende week in de Tweede
Kamer, opening van zaken ge-
'Ramp was niet te overzien geweest'
Het had maar een haar gescheeld of de F16-
straaljager van de basis Twenthe, die gisteren in
Drenthe is neergestort was terechtgekomen op
een gaslocatie van de NAM bij Dalen tussen
Hoogeveen en Coevorden. „De ramp was in dat
geval niet te overzien geweest", zegt NAM-
woordvoerder Frank Duut. Het toestel, dat een
waarde vertegenwoordigt van 35 miljoen gul
den, kwam in een nabijgelegen weiland terecht.
Werknemers van het bedrijf en een boormaat-
schappij waren juist bezig met het slaan van
een nieuwe put naast de bestaande, toen het
toestel neerkwam (foto rechts. De vijfentwintig
werknemers stopten direct hun werkzaamheden
in verband met ontploffingsgevaar. De 28-jarige
piloot kapitein M.T.A.PIadet uit Enschede, die
de F16 wegens onbestuurbaarheid met de
schietstoel had moeten verlaten, werd opgepikt
door een passerende politieauto. Na het toestel
nog even in ogenschouw te hebben genomen,
werd hij (foto boven) per helikopter naar het zie
kenhuis vervoerd voor onderzoek.
FOTO'S: ANP
ach
folg van de voorpagina)
:AAG De orga-
O en I heeft vol-
Lubbers niets uit-
le met „grootschali-
errilla-achtige orga-
als Gladio, die
vortels in de NAVO
?n. Zij valt uitslui-
onder het gezag en
verantwoordelijkheid
-geie Nederlandse rege-
P.( O en I altijd betrokkep
ooit'1 kij overleg binnen de
over strategieën en
es van geheime weer-
inheden in oorlogstijd,
van O en I tijdens een
ng is echter vrij be-
zoals de premier vorige
al in een brief aan de
meedeelde. De belang-
taken: zorgen dat de re-
^en de leden van het ko-
gn k huis in veiligheid ko-
ïnformatie doorspelen
Ie regering in balling
en „kleine sabotage-ac-
g itvoeren tegen de bezet-
aj zoals het bemachtigen
telangrijke stukken en
'ernietigen van bevol-
[isters. In vredestijd
en I een slapend be-
„Zii houdt zich ook be-
t 'bezig met het verga-
inlichtingen over per-
aldus de premier,
iet uitoefenen van haar
heeft O en I volgens
rs de beschikking over
uurwapens en zaken
ingstoffen, bijvoorbeeld
uizen open te breken",
^ateriaal van de organisa-
"verigens sinds enige tijd
in Nederland op een
ESS
centraal punt opgeslagen.
„Deze opslagplaats kan alleen
met toestemming van de mi
nister van defensie worden be
treden", aldus Lubbers. „De
leden van O en I kunnen er
dus niet zomaar over beschik
ken". Tot deze streng beveilig
de centrale opslag is besloten
nadat begin jaren tachtig op
twee plaatsen in Nederland
wapendepots van O en I wa
ren gevonden.
Lubbers noemde het „volko
men terecht" dat het bestaan
van O en I lange tijd geheim is
gebleven. „Dat was in het be
lang van de staat en de bur
gers. Nu er echter een eind is
gekomen aan de Koude Oor
log, hebben we de vrijheid er
over te praten". Hoe groot de
organisatie is wilde Lubbers
niet zeggen. Evenmin ging hij
in op de vraag welke personen
ervoor worden gerecruteerd.
Wel ontkende hij de suggestie
van Ria Beckers dat het vooral
om mensen met een militaire
achtergrond gaat.
Het kabinet is bereid het on
derdeel 'geheime uitgaven' dat
voorkomt op de begrotingen
van vijf departementen te be
spreken met de kamercommis
sie voor de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten. Minister
Kok van financiën liet de ka
mer dit gisteren per brief we
ten. Hij reageerde daarmee op
een brief van voorzitter Ver
meend (PvdA) van de vaste
kamercommissie voor de rijks
uitgaven. Het PvdA-kamerlid
Melker.t had Kok al in juni
vragen gesteld naar de achter
grond van de geheime uitga
ven (ongeveer 11 miljoen gul
den). Aan de vooravond van
het debat over de organisatie
O en I werd Kok vanuit de
kamer aan deze kwestie herin-
tie roept hulp Ron Brandsteder in
HAAG Bezoekers van de Hilversumse markt worden
an op een bijzondere manier gewaarschuwd voor zaken-
Ron Brandsteder, André van Duin, Linda de Mol, Henny
an, Will Simon, Ted de Braak, Carry Tefsen en Joost den
ir hebben geluidsbanden ingesproken met waarschuwende
ti. Korte oproepen als „Zorg dat de zakkenroller er niet bij
noeten de winkelende Hilversummer erop wijzen dat hij
Dp zijn portemonnee moet letten. Ook geven de artiesten
adviseren zij de markbezoekers hun beurs in de hand of
de kleding te dragen. Aanleiding tot deze ongebruikelijke
t van de Hilversumse politie is een opmerkelijke stijging
et aantal gevallen van zakkenrollerij in die plaats.
DEN HAAG De staven van
de Koninklijke Luchtmacht
kunnen zo worden gereorgani
seerd dat de bestaande taken
met 26 procent minder mensen
kunnen worden uitgevoerd.
Dat blijkt uit een rapport van
het organisatiebureau Klyn-
veld Bosboom Hegener.
Minister Ter Beek van defensie
heeft het rapport gisteren naar
de Tweede Kamer gestuurd. In
totaal werken er 1524 mensen
bij deze staven. Een van de
maatregelen is dat de organisa
torische laag van de twee com
mandostaven van de lucht
macht het commando tacti
sche luchtstrijdkrachten en het
commando logistiek en oplei
ding uit de luchtmachtorga
nisatie wordt verwijderd. Vol
gens Ter Beek is dit de eerste
maatregel waarin de reorgani
satie zijn beslag krijgt. Bij de
twee commandostaven, die bei
de in Zeist zijn gevestigd, wer
ken nu 323 mensen.
Omdat de taken van de com
mandostaven naar de Haagse
staven overgaan, kan een aan
tal van deze mensen werk in
Den Haag krijgen en een ander
deel naar elders worden over
geplaatst worden. Ook de
Haagse staven kunnen volgens
het rapport met minder men
sen toe. Daar werken thans
1201 mensen, terwijl er in de
nieuwe opzet 1025 overblijven.
Het organisatiebureau stelt vast
dat de taken van de twee com
mandostaven belangrijke over
lappingen vertonen met taken
die door de Haagse staven wor
den uitgevoerd. Dat komt om
dat de commandostaven be
perkte bevoegdheden hebben.
Andere taken die nu bij deze
staven liggen kunnen de Haag
se staven ook voor hun reke
ning nemen, aldus het rapport,
dat daarom de opheffing van
de commandostaven adviseert.
Erasmusprijs
Prins Bernhard,
regent van de
Stichting Praemium
Erasmianum, heeft
gisteren de
Erasmusprijs voor
de prehistorie
uitgereikt aan de
Britse geleerde
Grahame Clark. De
uitreiking in het
koninklijk paleis op
de Dam in
Amsterdam werd
bijgwoond door
Koningin Beatrix en
prins Claus.
Professor Clark (83)
krijgt de prijs, een
bedrag van 200.000
gulden, omdat de
stichting vindt dat hij
een fundamentele
bijdrage heeft
geleverd aan het
theoretisch-
archeologisch
denken binnen de
Europese
prehistorie.
FOTO: ANP
DRS. P. SCHOTHORST IN PROEFSCHRIFT:
Complicaties bij geboorte veroorzaken later problemen
UTRECHT Kinderen
die wegens ernstige com
plicaties rond de geboorte
op een speciale intensive-
care-afdeling (NICU) zijn
opgenomen hebben later
een grotere kans op psy
chische problemen dan
kinderen in het algemeen.
Drs. P. Schothorst concludeert
dit in haar proefschrift over
een onderzoek bij „NlCU-kin-
deren", waarop zij volgende
maand promoveert aan de
Rijksuniversiteit Utrecht.
Jaarlijks worden 3.000 kinde
ren wegens complicaties (ex
treem korte zwangerschap, te
laag geboortegewicht, ernstige
aangeboren afwijkingen) in
een NICU opgenomen. De On
derzoekster ontdekte dat bij
ogenschijnlijk normaal func
tionerende kinderen toch wat
aan de hand was. NICU-kin-
deren blijken drie keer zo
vaak speciaal onderwijs te vol
gen (12 procent), vier keer zo
vaak psychische problemen te
hebben (43 procent) en acht
keer zo vaak lichte stoornissen
in de hersenfuncties (42 pro
cent) te hebben als kinderen
in het algemeen.
Schothorst adviseert om kin
deren die het meeste risico lo
pen op problemen niet alleen
rond hun zesde te onderzoe
ken. Dan is het mogelijk om
de problemen op tijd, met ex
tra en heel gerichte begelei
ding, zoveel mogelijk te beper-
,ken.
Onderzoek bij NICU-kinderen
was tot nu toe vooral gericht
op peuters en kleuters. Scho
thorst koos voor kinderen van
acht jaar en ouder omdat er op
die leeftijd intellectueel, soci
aal en emotioneel veel van
hen wordt gevraagd. Ze on
derzocht de kinderen zelf en
beirok onder meer schoolpres
taties, gezinsfactoren, emotio
neel en sociaal gedrag bij haar
onderzoek.
AIBAAI
door WILLEM RITSTIER
Albeda blijft nog zes jaar
DEN HAAG Prof. dr. W.
Albeda is voor nog eens zes jaar
benoemd tot voorzitter van de
Advies- en Arbitragecommissie
Rijksdienst, die bemiddelt in
conflicten tussen ministers en
ambtenarencentrale (de 'Com-
missie-Albeda'). H. Vonhoff
wordt plaatsvervangend voor
zitter, prof. dr. C. Rijnvos en
prof. mr. M. Rood ziin benoemd
tot lid. Rotterdams burgemees
ter A. Peper vervangt Rijnvos
als plaatsvervangend lid. Ande-
Prof. dr. W. van 1
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG VVD-ka-
merlid Piet Blauw wil
tekst en uitleg van staats
secretaris Gabor (natuur
beheer) over de badkamer
van „enkele tienduizen
den guldens" die deze
heeft laten installeren op
het ministerie van land
bouw, natuurbeheer en
milieuhygiëne.
Blauw vindt dat Gabor een
wel erg grote luxe-uitgave
heeft gedaan. „Veel Nederlan
ders die over een vergelijk
baar bedrag zouden kunnen
beschikken, zouden daarmee
tot de aankoop van een eigen
woning zijn overgegaan", al
dus het kamerlid in schriftelij
ke vragen aan de staatssecre
taris.
Blauw wil precies weten hoe
veel de badkamer heeft ge
kost, of Gabor daarvoor een
greep heeft gedaan uit de
rijkskas en wie er al dan niet
van de ruimte gebruik mogen
maken. Tenslotte merkt het
kamerlid op dat de forse in
vestering niet strookt met het
gewenste spaarzame omgaan
met water, „zoals ook door de
staatssecretaris omschreven bij
de behandeling van de derde
nota waterhuishouding deze
week".
Een woordvoerder van het mi
nisterie bevestigde vanmorgen
dat Gabor kort na zijn aantre
den 50.000 gulden heeft be
groot voor de aanleg van een
'verfrissingsruimte'. Het mi
nisterie onthoudt zich verdeï
van het geven van commen
taar op de kamervragen.
(ADVERTENTIE)
Heineken, al jaren thuis in Europa's favoriete hoofdsteden, laat
u het échte, niet-toeristische, Rome zien, het geheime Madrid, het
verborgen Parijs en het Athene van de Atheners. Honderd
van zulke opmerkelijke 'ontdekkingsrei
zen' zijn er te winnen. Een onvergetelijk
lang weekend voor twee personen. Alle
informatie vindt u nü in elk krat Heineken Bier.
-