a de fluit mag
e pas naar huis
„Wachtlijsten? Was het maar waar"
Bonsai, v^Rt-
boompje in
keurs
Centrum vakopleiding stelt praktijk centraal
)0r MARCEL VAN DEN BERGEN
i de metaalbranche is veel
aag naar geschoolde
rachten, maar ze zijn
oeilijk te krijgen. Daarom
•engen arbeidsbureaus
ïgeschoolde werklozen in
intact met het Centrum
akopleiding, waar zij gratis
met behoud van uitkering
;n vak in de metaal kunnen
ren.
Werklozen worden bij sollicitaties
de metaal vaak afgewezen om-
t ze niet over de juiste papieren
kennis beschikken. Bij ons
innen werklozen die over enige
mdvaardigheid beschikken in
aximaal anderhalf jaar tijd lasser
frezer worden. Het is de moeite
aard, want tachtig procent ver-
ijgt na de cursus een baan", al-
as Joop Josée van het Centrum
akopleiding in Den Haag, een
jderdeel van het ministerie van
(ciale zaken en het Scholingsin-
tuut voor de Arbeidsvoorzie-
g-
pk mensen die willen omscholen
werkloos dreigen te worden,
|n welkom bij het Centrum Vak-
[leiding. „Vroeger werden alle
indelingen aan bijvoorbeeld de
•aaibank met de hand uitge-
>erd. Tegenwoordig bestuurt
eestal de computer de draaibank,
draaier, de man achter deze
achine, moet dan wel de compu-
kunnen programmeren. Als hij
it niet kan, verliest hij dikwijls
n baan. Om dat te voorkomen
tèft het Centrum Vakopleiding
«scholingscursussen aan deze
ensen", vertelt Josée.
I het gebouw van het Centrum
fikopleiding hangt een sfeer zoals
in een echt bedrijf. Als de 'werk
nemer' om kwart voor acht in de
morgen binnenkomt, dient hij
eerst te klokken. Na de fluit van
kwart over vier mag hij pas naar
huis. Verlof en atv-dagen dienen
op tijd te worden opgenomen. Zo
kan de vakman of vrouw helemaal
wennen aan de gang van zaken
binnen een bedrijf.
Praktijklessen
De metaalafdeling bestaat uit de
richtingen elektro, machinaal
metaalbe werken, constructiebank-
werken, lassen, loodgieten en in
dustrieel automatiseren. Het groot
ste gedeelte van deze richtingen
bestaat uit praktijklessen, slechts
twintig procent van de tijd zitten
de cursisten in de schoolbanken.
De opleiding is sterk individueel;
een instructeur begeleidt tien deel
nemers. De minimale leeftijd is 18
Iedereen moet eerst de grondcur-
sus doorlopen, zodat de instruc
teurs kunnen zien hoe het met de
handvaardigheid van de cursisten
is gesteld. Daarna volgt de cursist
zijn eigen route. De toetsing ge
beurt door de deelnemer een op
dracht te geven, bijvoorbeeld het
maken van een bankschroef. De
instructeur kijkt dan naar de tijd
die de deelnemer nodig heeft om
het werkstuk te maken en de
kwaliteit van het produkt.
Cursussen
Wie kiest voor de cursus elektro
leert onder meer het aanleggen
van stopcontacten en stroomkabels
of telefoon- en beveiligingsinstal
laties. Tevens kan hij of zij het vak
van servicemonteur leren, waarbij
klantgericht handelen een vereiste
Tijdens de lessen machinaal me-
taalbewerken wordt gebruik ge
maakt van draai- en freesbanken.
De cursist leert het werkstuk op
de juiste wijze in de machine te
plaatsen om zo bijvoorbeeld
schroefdraad te snijden of spie
gleuven te frezen. Aan tekeningle-
zen en het omgaan met meet- en
controlegereedschappen zoals de
schuifmaat en micrometer wordt
ook uitvoerig aandacht besteed.
In tegenstelling tot het machine-
bankwerken wordt het metaal
door de constructiebankwerker
hoofdzakelijk met de hand be
werkt. Hij maakt, repareert of ver
vangt voornamelijk onderdelen
van staalconstructies, werktuigen
en machines. Afhankelijk van het
niveau en het tempo van de cursist
zijn de grondbeginselen van het
vak in ongeveer tweehonderd da
gen onder de knie te krijgen.
Het aan elkaar zetten van losse
metalen onderdelen kan door mid
del van lassen. In de autobranche
en plaatwerkerijen wordt meestal
autogeen gelast omdat de platen
maar een millimeter dik zijn. Er
kan dan niet elektrisch gelast wor
den, want daarbij ontstaat te veel
warmte zodat de plaat smelt. Het
elektrisch lassen gebeurt meer in
de scheepsbouw.
Conditie
De lasser moet over een goede li
chamelijke conditie beschikken
omdat hij dikwijls in moeilijke
houdingen werkt. Ook een vaste
hand en goede ogen zijn een ver
eiste. Hoogtevrees is uit den boze,
omdat de lasser soms op grote
hoogte werkt.
Het Centrum Vakopleiding aan de
Werf 46 in Den Haag leidt ook op
tot installatiemonteur, in de volks
mond meestal loodgieter genoemd.
In het gebouw zijn allerlei muren
en vloeren aanwezig waarop en
waaronder de cursisten kunnen
oefenen. Naast het installeren van
gas- en warmwatertoestellen, sani
tair en leidingwerk, behoort het
opsporen van storingen tot het
leerprogramma.
Voor alle cursussen zijn enkele ja
ren lts-C of mavo gewenst maar
niet noodzakelijk. Een uitzonde
ring daarop is de cursus industriële
automatisering. De cursus duurt
achttien dagen en is bedoeld voor
monteurs, storings- en
onderhoudstechnici, operators en
machinisten die betrokken zijn bij
geautomatiseerde installaties. Zij
dienen wel lts, mts, mavo of havo
te hebben afgerond.
Motivatie
Geïnteresseerden kunnen het hele
jaar instromen, maar worden
meestal wel op een wachtlijst ge
plaatst. Josée betreurt dat. „Als
mensen zich aanmelden en vervol
gens enkele maanden moeten
wachten, haken ze soms af. De
wachtlijst werkt erg drempelver-
hogend. Om de wachttijd te ver
minderen zouden we het liefst
onze capaciteit willen vergroten
door uitbreiding op een aangren
zend terrein".
Het komende cursusjaar wordt
voor het eerst een speciale studie
begeleider aangesteld. Josée:
„Jaarlijks stopt ongeveer twintig
procent met de opleiding, meestal
door demotivatie. Vooral langdu
rig werklozen hebben er moeite
mee \yeer in het gareel te komen.
Dat is heel begrijpelijk. Met de ex
tra studiebegeleiding hopen we ze
door moeilijke tijden heen te hel
pen".
ke gelegenheden korte tijd in huis
gehaald.
De Bonsai Vereniging vergelijkt
de boompjes graag met een kunst
werk. „De kunstenaar heeft zijn
schepping voltooid, iemand wordt
erdoor gegrepen en wil het bezit
ten, al kost dat soms offers. Maar,
blijft een schilderij of beeldhouw
werk wat het bij de voltooiing was,
bij Bonsai werkt men met levend
materiaal. Wie daarmee omgaat,
dient zich te houden aan de eisen
die dit stukje leven stélt".
Met een aangeschafte Bonsai is de
koper dus maar korte tijd klaar.
Het boompje gaat groeien, en dat is
lang niet altijd de bedoeling. Om
de harmonie te behouden, moet de
mens dus ingrijpen anders blijft
er een oninteressant struikje over.
De vereniging waarschuwt tegen
aanbiedingen van Bonsai-zaad,
Bonsai-mest en Bonsai-aarde. Dat
soort knutselpakketjes bezorgen de
koper onvermijdelijk een misluk
king, want de handleidingen kun
nen de noodzakelijke snoeierva-
ring niet overbrengen.
In Den Haag houdt de Nederland
se Bonsai Vereniging iedere eerste
en derde vrijdagmiddag van de
maand spreekuur tussen 2 en 4
uur. Dat gebeurt in de eigen Bon
saihut Ko-Ya bij de Kindertuinen,
Laan van Eik en Duinen achter
nummer 36.
Inlichtingen zijn verkrijgbaar bij
het secretariaat van de Nederland
se Bonsai Vereniging, tel. (070)
35211 26.
KOOYKER
sinds 1863
Algemene en Academische
Boekhandel
In het hart van de Randstad vindt u één
van de grootste voorraadhoudende
Boekhandels voor Universiteit en HBO
Boekhandel Kooyker
Breestraat 93, Leiden
N. Filiaal: Leidscplein AZL
n. tel.: 071-160500/fax.: 071-144439
Uitzendbureaus zetten bijscholing in
door MIRO LUCASSEN
De slag om administratief en
medisch personeel woedt in
alle hevigheid. Een bekwame
secretaresse, tekstverwerker
of verpleegkundige kan via
elk uitzendbureau morgen
aan het werk. Maar er is veel
te weinig aanbod van zulke
mensen, constateert
officemanager Harriet J.
Luiten van uitzendbureau
Vedior in Rijswijk. Een op
maat gesneden cursus kan
dan helpen.
„De markt is verzadigd en dat
maakt het voor ons echt heel
moeilijk. Daarom richten we ons
ook steeds meer op werklozen en
mensen die nog niet als werkloos
geregistreerd zijn. Met name gaat
het dan om herintredende vrou
wen. Die moet je bewegen terug te
keren op de arbeidsmarkt, al is het
maar part-time. Bedrijven kennen
het probleem tegenwoordig ook en
worden daarom creatiever. Ze vra
gen nu twee part-time telefonistes
in plaats van een full-time".
In de verpleging en administratie
kent Vedior verschillende cursus
sen voor uitzendkrachten. Het bu
reau heeft met het Dijkzigtzieken-
hiuis in Rotterdam een opfriscursus
voor ex-verpleegkundigen die te
rug in het vak willen. „Dat zijn
dus mensen die wel een diploma
hebben, maar die niet meer op de
hoogte zijn van de nieuwste kennis
en technieken", vertelt mevrouw
Luiten. „Daardoor zijn ze vaak te
onzeker om gewoon weer te begin
nen. In de zes weken durende cur
sus leren ze de nieuwe technieken
beheersen en de theoretische ach
tergrond. Daarna kunnen we ze
een stageplaats aanbieden of direct
plaatsen".
Gouden bergen
De op te frissen verpleegsters
moeten zelf in de cursus 750 gul
den investeren. Zodra ze via het
uitzendbureau aan de slag gaan,
krijgen ze voor elk gewerkt uur
een gulden terug totdat de 750
uren bereikt zijn. Op die manier
hoeft de opfriscursus niets te kos
ten, terwijl de deelnemers wel vrij
zijn om te gaan werken waar ze
willen. Voor moeders met kinde
ren is Vedior bovendien bereid te
bemiddelen bij het zoeken van op
vang. Luiten belooft echter geen
gouden bergen: net als aan perso
neel is.er ook een tekort aan kin-'
deropvangplaatsen.
„Het hele aanbod geldt ook voor
part-timers. We beginnen twee tot
drie keer per jaar. Nee, er zijn
geen wachtlijsten. Was het maar
waar. We plaatsen er geregeld gro
te advertenties voor, maar met een
paar reacties zijn we al blij. Zoveel
ex-verpleegkundigen lopen er in
middels niet meer rond".
Dankbaar
Ongeschoolden die werk zoeken
zijn er heel wat. Ook voor hen
heeft Vedior iets te bieden: de
thuiszorg. „Dat is wel werk waar
voor verantwoordelijkheidsgevoel
nodig is. Je komt thuis bij mensen
die hulp nodig hebben. Daar moet
je dus affiniteit mee hebben, je
moet ze niet irf de steek laten. Je
moet behoorlijk Nederlands spre
ken en er verzorgd uitzien. Dit
werk kun jé alleen doen als je ook
in staat bent jezelf te verzorgen".
In samenwerking met de gezins
zorg in Rijswijk biedt het uitzend
bureau een introductiecursus voor
thuishulp aan. Twee avonden wor
den besteed aan informatie over
ouder worden, dementie, het sti
muleren van ouderen, medische
hulpmiddelen die zij vaak gebrui
ken, beroepsgeheim, presentatie
techniek en het oplossen van pro
blemen.
„Het is best zwaar werk: ramen
lappen, stofzuigen. Dat is de drem
pel. Vrouwen zeggen: ik doe elke
dag al huishoudelijk werk. Maar
het is ook heel dankbaar, mensen
die het gaan doen zijn altijd heel
enthousiast".
Routinewerk
Twee jaar geleden is Vedior in sa
menwerking met bureau Werkraat
en opleidingsinstituut Intercollege
een werkgelegenheidsproject be
gonnen. Herintredende vrouwen
en werklozen uit minderheids
groepen konden daarmee kantoor-
ervaring opdoen. Op deze manier
zijn inmiddels tweehonderd men
sen geplaatst, aldus mevrouw Lui
ten. Hoge opleidingseisen zijn er
niet; de motivatie van de kandida
ten is doorslaggevend.
„En ze moeten wel wat affiniteit
met kantoorwerk hebben. Een
kenmerk van herintredende vrou
wen is dat ze heel goed gewend
zijn aan routinewerk. Dat is lo
gisch, ze hebben nfeestal zo'n vijf
tien jaar het huishouden gedaan.
Die vinden het heerlijk om een
dag te gaan typen. Alleen, tot nog
toe willen veel bedrijven liever
jonge mensen aanstellen".
In september begint er weer een
groep. Aanmelding is nog mogelijk
via .Werkraat.
Kritisch
Iedere medewerker van een uit
zendbureau kent het geluksgevoel
als de ideale werknemer zich komt
melden. Een heao'er of een direc
tiesecretaresse bijvoorbeeld die ge
noeg heeft van een vaste baan,
voorzien van alle diploma's en
aanbevelingen. Of een secretaresse
met havo en ervaring, full-time
beschikbaar en met een typsnel-
heid van ten minste 180 aanslagen
per minuut.
Soms verlangt de beoogde werkge
ver echter kennis van een bepaald
computerprogramma voor tekst
verwerking of bestandsbeheer. In
dat geval biedt een cursus van
twee dagen uitkomst. Vedior be
taalt 500 gulden en de uitzend
kracht 150, met de verplichting
vijfhonderd uur voor het bureau te
gaan werken. „Je kunt iemand na
tuurlijk ook op de werkplek bij
scholen, maar een kandidaat is ze
kerder van zichzelf als de cursus
achter de rug is. De klant is kri
tisch, dus wij zijn dat ook. Zo ie
mand moet wel voldoen aan de ei
sen van de opdrachtgever. Wij zijn
per slot van rekening een com
mercieel bedrijf".
Officemanager Harriet J. Luiten (rechts) en uitzendconsulente Erica Scholten van Vedior Rijswijk: cursussen om kennis op te frissen.
n Bonsai is gewoon een
jompje. Zelfs de ficus
jamini en de oerhollandse
kongeranium kunnen met
geduld en wijsheid tot
heuse Bonsai worden
gebouwd, als de eigenaar
juiste keurslijf maar weet
te brengen. De
derlandse Bonsai
reniging, opgericht in 1972,
ft cursussen waarin
ogd wordt de kennis uit
anse bronnen over te
gen.
Oéom in pot' is de letterlijke bete-
his van het woord Bonsai, maar
t vlag dekt de lading niet. Een
ede Bonsai moet er doorleefd
en en in harmonie staan met
pot althans, wat wij harmo-
vinden. Hoe de bomen er zelf
denken, staat niet vast. Wel is
er dat de mens ze jarenlang bij-
pt, opbindt of afknelt om de ge
riste vorm te verkrijgen,
een Bonsai wil kweken heeft
ook veel geduld nodig. Dat
ft lang niet iedereen, dus is
een aardig sommetje in
rktkraam en bloemenwinkel
resultaat te koop van ander-
s geduld. Dan komt de Bonsai
wijls in de vensterbank te
n, en dat is de voorbode van
teleurstelling. Een Bonsai is
elijk negen van de tien keer
oon een boom die buiten in
r en wind thuishoort. In Japan
den ze alleen voor uitzonderlij
i Bonsai Vereniging
rgelijkt de boompjes
lag met een kunstwerk.