„Kamperen bij mesthoop
ebt geen milieubederf'
j,,Als je praat over meer
grechters, zwijgt men"
Wassenaarse collectie
brengt miljoenen op
Binnenland
CcidócOoivicwit
ifeis tegen krakers: negen maanden
Derde De Jong in
de Tweede Kamer
SOERENCAMPINGS IN DE VERDEDIGING
Zondagsdiensten
in kruiswerk
VEILING WAPENS SUCCES BIJ SOTHEBY'S
KONINKLIJK
lil lis
Waterbeleid doodsteek voor natuur'
f
WOENSDAG 4 JULI 1990 PAGINA 3
KONINGEN Een groep
an ongeveer veertig krakers
n sympathisanten heeft van-
iorgen op de tweede dag van
et krakersproces in Gronin-
t onen opnieuw gedemonstreerd
ransij de rechtbank,
m dje twee zittingen van van-
profaag zullen in grote lijnen een
ietei£rhaling ziJn van die van gis"
'»ren. De drie officieren van
f acaistitie die de komende dagen
n °^og optreden zullen allemaal
chr^tterlijk hetzelfde requisitoir
itatifeorlezen. Inclusief de eis van
Ueelgen maanden. Alleen de
ontieidooien van de advocaten
s dajèrschillen, net als de verkla
ringen van de verdachten in
hun laatste woord. Enkele
verdachten kozen er op de
eerste procesdag voor hun
maatschappij-idealen nog eens
duidelijk uiteen te zetten. „Wij
blijven kiezen voor het recht
op zelfbeschikking. Dit proces
heeft nogmaals bevestigd dat
de bestaande rechtsorde niet
deugt", aldus één van de spre
kers die net als veel van zijn
kameraden was gekleed in
een t-shirt met daarop de
tekst „Miin naam is haas". Het
gaat in dit proces uitsluitend
over de op te leggen straf aan
de krakers. De benadeelden in
de Groningse binnenstad zul
len proberen via aparte civiel-
rechterlijke procedures de hen
toegebrachte schade op de da
ders verhaald te krijgen. Gis
teren stonden 22 verdachten
terecht, vandaag waren het er
37. De rechtbank zal in de
zaak van de eerste 22 ver
dachten op 17 juli uitspraak
doen. Buiten de rechtzaal,
waar zich nets als vandaag
ook gisteren sympathisanten
van de krakers hadden verza
meld, bleef het de hele dag
rustig.
DEN HAAG In de Tweede
Kamer is gisteren de heer A. de
Jong uit Leiden beëdigd. Hij
neemt in de fractie van de PvdA
de plaats in van oud-voorzitter D.
Dolman, die is benoemd tot lid
van de Raad van State. De Jong
richt zich als volksvertegenwoor
diger op verkeer en waterstaat,
rijksuitgaven, volkshuisvesting
en ruimtelijke ordening. Met de
komst van de sociaal-democraat
De Jong zitten er nu drie met die
naam in de groene kamerbank
jes. De CDA-fractie telt al twee
De Jongs in haar gelederen: drs.
G. de Jong en mevrouw drs.
M.D.TH.M. de Jong.
'Gezondheidszorg
is vastgelopen'
UTRECHT Het beleid
in de gezondheiszorg is fi
nancieel volstrekt vastge
lopen. Het wezenlijke
f>robleem is dat de midde-
en onvoldoende aanslui
ten bij de behoeften van
de gezondheidszorg. Dat
zegt oud-minister Gijs
van Aardenne, tegen
woordig voorzitter van
het College voor zieken
huisvoorzieningen, in het
jaarverslag over 1989 van
deze instelling. „De over
heid past haar regels soe
peler toe dan ten aanzien
van de beschikbare mid
delen mogelijk is", aldus
Van Aardenne.
Cheque-dief
verzilvert
negen ton
AMSTERDAM De politie
heeft een 26-jarige Amster
dammer aangehouden die er
van wordt verdacht voor een
bedrag van 900.000 gulden
aan gestolen cheques en giro
betaalkaarten te hebben ver
zilverd. De man is waar
schijnlijk een van de grootste
verzilveraars die de Dienst
Betalingsverkeer ooit heeft
gepakt. Hij liep tegen de
lamp nadat hij zich in een
Westduits postkantoor wilde
legitimeren met een Neder
lands paspoort, dat vervalst
bleek.
Deltavlieger
Eppo Harbrink
al in Canada
DEN HAAG De 49-jari-
ge Haagse Deltavlieger
Eppo Harbrink Numan is
aangekomen in Canada.
De Hagenaar vloog met
zijn ultra-licht vliegtuigje
van het plaatsje Sondre-
stromfjord aan de west
kant van Groenland naar
Frobischer Bay, aan de
oostkust van Canada. Nu
man hoopt over ruim een
week in New York aan te
komen, waar hij bij de
Verenigde Naties (VN)
aandacht wil vragen voor
het milieu.
Ontsnapping
uit nieuwe
gevangenis
SITTARD Uit de pas goed
twee maanden bestaande peni
tentiaire inrichting „Geer-
horst" in Sittard zijn voor het
eerst twee gevangenen ont
snapt. Eén van hen kwam niet
verder dan de binnenplaats; de
ander, een 52-jarige Belg uit
Brugge, wist ook over de vijf
meter hoge muur te klimmen
en te ontkomen. De directie
van de gevangenis wilde niets
naders kwijt over de ontsnap
ping uit het complex, waarvan
bij de ingebruikstelling werd
gezegd dat het uitermate goed
beveiligd is.
an
uatilEERKERK Zeven
s imjeldwachters verschenen
aatsji de zomer 1970 op het
ipakjrf van landbouwer Wim
t hetan de Berg in het Zuid-
heljollandse Meerkerk. Of
jeze subiet een eind wilde
haken aan het zonder
ezenFrgunninë kamperen bij
var'n boerderij. Als heel Ne-
s kapkrod °*at zou Saan
vijJ°en' was immers het hek
lg jan de dam.
van
l Avintig jaar later, in septem-
fer aanstaande, behandelt de
ï00rVeede Kamer een wijziging
t ni«n de Wet Openluchtrecrea-
i eené, waarin minister Braks van
jroejndbouw voorstelt het aantal
1 zoekplaatsen per boerderij op
t voeren van vijf tot tien. Met
fc 'boerencampings' kan het
erkeren. Maar de strijd is nog
dereuet gestreden. Zowel de Re-
;r jjjfon als de stichting Natuur en
Milieu tekenen protest aan te-
°Yjen de vergrote kampeervrij-
t °e"|eid die Braks voorstaat,
trefthe bewindsman op landbouw
dis-iaakt in op de nog altijd stij-
i jende populariteit van het
tamperen bij de boer. Als
reen ander ervaart Wim van
zichSe Berg dat. Hij en zijn in 1970
rkenDpgeriehte Stichting Vrije Re-
kgj.creatie (SVR) hebben de wind
t l volop in de zeilen. „Maak van
die tien maar rustig vijftien
iromltafJdp]aatsen per boerderij.
Daar komt de praktijk toch al
op neer", aldus Van de Berg.
Hij wuift alle bezwaren van
milieuaantasting weg. „Kam
peerders op het boerenerf wa
ken voor milieubederf", luidt
de slogan die zijn stichting al
geruime tijd hanteert.
Te veel vrijheid
De recreatieondernemers, ver
enigd in de Recron, zijn be
zorgd over wat wel 'kamperen
bij de mesthoop' wordt ge
noemd. „Braks geeft de boeren
veel te veel vrijheid, de zaak
loopt uit de hand en het milieu
gaat er aan", aldus hun kritiek
op de voorstellen. Gunnen ze
agrariërs geen aanvullend in
komen? Recron-consulent Ivo
Gelsing in Arnhem schudt be
slist het hoofd. „Het gaat ons
om 'gelijke monniken, gelijke
kappen'. Die mini-campings
zullen net als wij aan alle eisen
moeten voldoen. Wij hebben
er genoeg voor. moeten inves
teren. En dat milieu is er niet
met de haren bij gesleept. Het
gaat ons wel terdege iets aan.
Als de natuur achteruit kel
dert, kunnen wij er ook wel
mee ophouden", aldus de Re
cron-consulent.
Hij wijst op milieuacties vanuit
de eigen kring. In de strijd te
gen overvolle wegen bijvoor
beeld zijn recreatieonderne
mers in Zeeland dit jaar geko
men met eigen busvervoer om
recreanten naar het strand en
Zeeland pakt
wildkamperen
strenger aan
MIDDELBURG De
provincie Zeeland gaat het
wildkamperen strenger
aanpakken. Het dagelijks
bestuur van de provincie
wil de piekproblemen, zo
als die zich onlangs in het
Pinksterweekeinde voor
deden, te lijf gaan door re
gulering, voorlichting en
bestraffing. Tijdens het
lange weekeinde begin
juni lieten zo'n duizend
zwartkampeerders in na
tuurgebieden en op par
keerplaatsen een giganti
sche puinhoop van huis
houdelijk afval achter, tot
de inhoud van chemische
toiletten toe.
andere toeristische trekpleis
ters te brengen.
Woordvoerder van Natuur en
Milieu Marijke Bruns: „Op z'n
minst moet naar onze mening
het kamperen in gebieden met
een bepaalde natuurwaarde
worden verboden. Dan den
ken we aan gebieden die in
bestemmingsplannen staan
aangegeven als natuur- en bos-
Kamperen bij
de boer is
meer dan
zitten naast
een mesthoop.
FOTO: SP
gebied of als agrarisch gebied
met natuurwaarde. Tevens
vinden wij het gewenst dat de
provincie gebieden aanwijst
waar uit oogpunt van natuur-
en landschapsbescherming
paal en perk aan dat vrije
kamperen wordt gesteld, dus
helemaal niet of slechts bij
hoge uitzondering. Je moet
daar niet mee wachten tot de
zaak echt uit de hand loopt".
Natuur en Milieu vreest dat de
nieuwe verruiming van de wet
voor veel particulieren de mo
gelijkheid opent een kleine re
creatieonderneming te begin
nen, die later moeilijk in haar
groei zal kunnen worden be-
Sterke groei
Dat er een fikse groei in het
aantal kampeerders op mini-
campings is, bewijzen de statis
tieken. In 1984 waren er nog
180.000 en twee jaar later
reeds 300.000. De Stichting
Vrije Recreatie rept anno 1990
over 360.000 donateurs. Dat
zijn mensen die steevast van
een mini-camping gebruik ma
ken.
Wim van de Berg: „We heb
ben de beschikking over 1200
kampeer- en logeeradressen
over het hele land verspreid.
Wij zijn echt niet voor een on
geremde groei van kamperen
bij de boer. Zo hebben we ons
gekeerd tegen het toestaan
van sta-caravans met tuinka
bouters bij boerderijen. Onza
leus is 'schuilen in het groen';
dus zo lang het blad aan de bo
men zit, en 's winters de hele
boel opbergen".
JAN TER HAAR
UTRECHT Het kabi-
netsakkoord over loons
verbeteringen en werk
drukvermindering in de
volksgezondheid, heeft
nog geen rust gebracht op
arbeidsfront. Vanmorgen
werden bij 27 kruisvereni
gingen in het land, waar
onder die in Den Haag,
zondagsdiensten gedraaid.
De vereniging Verpleegkun
digen en Verzorgenden in
Opstand (VVIO) bezette bo
vendien het regiokantoor
van de AbvaKabo in
Utrecht. VVIO en het kruis
werk hebben laten weten dat
zij de onlangs afgesloten cao
akkoorden in de gezond
heidszorg veel te mager vin
den. In het kruiswerk gingen
de vakbonden AbvaKabo,
CFO en LAD in principe ak
koord met 3,5 procent loons
verbetering. In de overige
sectoren van de volkgezond
heid heeft de AbvaKabo een
looneis van vier procent op
tafel gelegd. VVIO en het
kruiswerk houden vast aan
een loonsverbetering met
tenminste tien procent. Op
basis van het convenant in
de gezondheidszorg dat
werkgevers, vakbonden en
overheid vorige week afslo
ten zijn vandaag (na negen
weken actievoeren) de on
derhandelingen over een
nieuwe cao in het zieken
huiswezen (200.000 werkne
mers) hervat. De verwach
ting is dat er nog meer over
legrondes nodig zijn voordat
er een akkoord op tafel ligt.
zichNIEUWE HAAGSE RECHTBANKPRESIDENT A.H. VAN DELDEN:
geen
HAAG Mr. A.H.
Delden, vandaag
[eïnstalleerd als nieuwe
•resident van de Haagse
ichtbank, is er duidelijk
jver. Ook al kwam hij als
fechtbankpresident in
Pen Bosch de afgelopen
rijf jaar juridisch aan zijn
ekken, in zijn nieuwe
ictie kan hij zijn hart
•halen omdat ,,in Den
laag nu eenmaal de za
ten tegen de centrale
iverheid spelen".
foch is mr. Van Delden niet
jan plan uitsluitend als kort-
edingrechter bekend te
rorden. Hij beschouwt zich
neer als een manager die
oeling wil houden met het
iridische reilen en zeilen in
et gerechtsgebouw aan de
uliana van Stolberglaan. De
8-jarige president over het
ïkort aan rechters, het toe-
emend aantal milieuzaken
n de renovatieplannen van
iet Paleis van Justitie.
Ia zijn studietijd in Leiden is
'an Delden via Utrecht en
)en Bosch nu weer terug in
)en Haag. Hier bracht hij
lijn schooltijd door, nadat hij
iet zijn moeder zijn geboor-
eland Indonesië had verla-
ïn, vlak na de oorlog met
apan. Zijn vader was er om
et leven gekomen en zijn
loeder had in een Jappen-
tamp gezeten. De kleine
*an Delden was op Midden-
Java bij zijn overgrootmoe
der opgevoed.
Family man
In het Haagse Paleis van
Justitie betrekt Van Delden
op de achtste etage de kamer
van zijn voorganger, mr.
M.R. Wijnholt, die .op de Ne
derlandse Antillen de nada
gen van zijn juridische car
rière doorbrengt. Het zijn
twee totaal tegenstelde ka
rakters. Wijnholt, de be
dachtzame, afstandelijke au
toriteit, Van Delden, snel
formulerend, op het eerste
gezicht open en benaderbaar.
Twee kinderen (zoon stu
deert in Leiden, dochter op
het gymnasium). Woont al
twintig jaar naar volle tevre
denheid in Utrecht, maar wil
best naar Den Haag verhui
zen als hij voor een redelijke
prijs een redelijk huis kan
vinden. „Dat zal niet mee-
vallen", voegt hij er snel aan
toe.
De kort gedingen tegen de
Staat, die altijd in Den Haag
worden gehouden, zijn voor
mr. Van Delden de doorslag
gevende reden geweest om
naar de vacature van recht
bankpresident te solliciteren.
Toch vindt hij het te betreu
ren dat er steeds vaker een
beroep op de rechter wordt
gedaan om een uitspraak te
doen in een geschil tussen de
overheid en belangenorgani
saties. „Daarvoor hoort in de
grote politiek een oplossing
te worden gevonden. Aan de
andere kant zul je je moeten
realiseren dat dat niet altijd
kan. Je moet dan als rechter
beseffen dat je alleen op kor
te termijn iets kunt beslissen.
Dat is natuurlijk nooit het
laatste woord".
Meer rechters
Met de stijgende criminali
teit, geregistreerd in beang
stigende cijfers, ziet ook mr.
Van Delden de werkdruk
stijgen. „Vanuit de politiek
wordt ontzettend veel aan
dacht besteed aan criminali
teit. Je hoort dan: er moet
meer politie komen, er
moeten meer officieren van
justitie komen. Maar over
meer rechters zwijgt men.
Als je meer aan bestrijding
van criminaliteit wilt doen,
zul je daar ook rechters voor
moeten leveren". Als uiterste
consequentie ziet rechtbank
president Van Delden dat de
rechters zelf een keus gaan
maken uit de te behandelen
zaken. „Dan moet je kiezen:
meneer de officier, we heb
ben een beperkt aantal straf
zittingen, het andere werk
moet ook doorgaan, zegt u
maar wat u wilt. Inmiddels
zijn er milieuofficieren bijge
komen die enorme milieuza
ken aanbrengen of grote
fraudezaken. Die kunnen we
dan niet verwerken".
Problemen, waarmee de
nieuwe rechtbankpresident
wordt geconfronteerd. In een
Paleis van Justitie, dat lang
zamerhand ook al weer is
Mr. A.H. van Delden, de nieuwe president van de Haagse recht
bank.
FOTO: MILAN KONVALINKA
verouderd. De telefooncen
trale is vaak overbelast,
ambtenaren in het gebouw
zitten op een zonnige dag te
puffen en te zweten omdat
de zonwering dienst weigert.
tie een modelgebouw", weet
mr. Van Delden. Je kunt je
nu afvragen wat je moet met
die grote hallen en te weinig
kamers. Het is de geest van
de tijd, daar kun je niet hele
maal op afgeven. Ik heb be
grepen dat er een renovatie
plan voor dit gebouw bestaat.
Plannen om er een nieuw
deel bij te bouwen en intern
te verbouwen. We kunnen
de komende jaren het nodige
breekwerk verwachten".
TOM VAN RIJSWIJK
WASSENAAR LONDEN
Ruim 200.000 gulden
kreeg de Wassenaarder
Henk Visser gisteren voor
een zeventiende-eeuws
pistool dat werd geveild
bij Sotheby's in Londen.
Het peperdure schiettuig
maakte deel uit van de
'Visser-collection', waar
van de eerste helft giste
ren 3,5 miljoen gulden op
bracht. De opbrengst van
het tweede gedeelte wordt
nog groter, zo schat
woordvoerder Catherina
Schliemann van het be
kende Engelse veiling
huis.
Voorzover bekend is Henk
Visser, geboren in Groningen
en woonachtig in Wassenaar,
de grootste Nederlandse parti
culiere wapenverzamelaar.
Visser wil zich concentreren
op Nederlands schiettuig, van
daar dat hij zijn buitenlands
werk wegdeed. Hoe groot die
vaderlandse collectie is, wil
Visser niet zeggen. Publicaties
trekken alleen maar crimine
len aan, vindt hij.
Sotheby's geeft gelukkig wel
wat informatie over de man
en zijn aangeboden verzame
ling buitenlandse wapens. Zo
blijken er pistolen in vele ma
ten en soorten te zijn. Zoals
het vingerlange pistool uit
1845, dat nog zes schoten ach
ter elkaar weet te produceren.
De heuse kolibrie onder de
pistolen is een 3,9 centimeter
Duits pistool uit de zestiende
eeuw, zo groot als een rijks
daalder.
James Bond
Grappig zijn de pistolen waar
je niet aan ziet dat het om
schiettuig gaat. Ze zijn er in
vele modellen. Een soort histo
rische James Bond-vindingen.
Zoals dat zakmesmodel met
twee messen èn een loop.
Achttiende-eeuwse sabels en
zwaarden, maar ook aanste
kers en damesportemonnees
blijken een ingebouwd pistool
te hebben. De precisie van de
pistolen is niet bekend. Bij So
theby's wordt niet gevuurd.
De verkochte collectie laat ook
duidelijk zien dat sommige
mensen vroeger meer mooie
dan handige pistolen en gewe
ren wilden. Prachtige met
sierlijk smeedwerk getooide
pistolen zijn dat, maar wel wat
onhandig (zwaar) in gebruik.
Vooral aan de haan is veel
aandacht besteed, zoals bij het
Vlaamse pistool uit 1815, waar
van de haan in een mannetje
is veranderd die het vonkje
moet produceren waardoor het
kruit ontvlamt. Uit de ver
kochte verzameling kan men
zo de hele ontwikkeling van
het pistool afleiden.
Opvallende tic
Een beetje opvallend is die
verzameltic van Visser wel.
Het schiettuig is ervoor om
mensen uit te schakelen. Over
het algemeen verzamelen re
geringen wapens, al is het met
die verzamelwoede de laatste
tijd wat minder. En juist bij
Henk Visser komt die hobby
wat macaber over; tenminste,
voor diegenen die zijn levens
wandel kennen. Op zijn zes
tiende zat Visser bij de onder
grondse als strijder tegen het
Duitse oorlogs- en wapenge
weld. Door schiettuig van de
Duitsers te stelen had Visser
op jonge leeftijd een uiterst ge
vaarlijke taak. Begin 1942
werd hij in de kraag gepakt
door de Sicherheitsdienst. Hij
werd ter dood veroordeeld,
maar zijn moeder, vrouw van
één van de Philips-topmensen
in die tijd, wist de straf echter
omgezet te krijgen in 15 iaar
tuchthuis. Hitier persoonlijk,
zo blijkt uit de informatie van
Sotheby's, heeft die nieuwe
straf ondertekend. Zijn tucht
huis was zo slecht, dat Visser
in 1944 zo ongeveer op sterven
lag. Met succes deed zijn fami
lie een beroep op de Duitse
wet, die toestond dat doodzie
ke mensen thuis mochten ster
ven. Visser werd overgeplaatst
naar een, Nederlands sanatori
um, waar hij pas in 1946 ont
slagen werd. Zijn oude liefde
voor techniek en wapens pak
te Visser toen met groot en
thousiasme weer op. Daarbij
had de man uit Wassenaar het
geluk, dat hij voor zijn werk
veel moest reizen en zo pakte
hij nog wel eens een bezoek
aan een handelaar of collega
verzamelaar mee. Midden in
de jaren vijftig kwam hij in
het hol van de leeuw terecht,
in de wapenindustrie. Zodoen
de bouwde hij zijn verzame
ling langzaam maar gestaag
uit.
GERRIE COERTS
GAAIBAAI
u ueei MENEfK
MEYER, BW WW WIET
KMI" MOeiUdK Ml...
door WILLEM RITSTIER
...OM <JW MIERENETER
VOORTAAN MET MEER
MEE TE NEMEW WAAR
CtGO/UOg:
5 juli
Mr. Pieter van Vollenhoven
opent morgen in het Ne
derlands Congresgebouw
te Den Haag het publiek
sevenement van de 28e
plenaire vergadering van
Cospar, het Committee on
Space Research.
UTRECHT Het door
minister Alders van mi
lieubeheer voorgestelde
drink- en industriewater-
beleid zal de doodsteek
betekenen voor een groot
deel van onze natuur.
Dat meldt de Stichting Natuur
en Milieu in haar gisteren be
kend gemaakte commentaar
op de nieuwe plannen van Al
ders. Volgens de stichting
moet de waterwinning dras
tisch worden bijgesteld om te
voorkomen dat 72 procent van
de Nederlandse natuur- en
bosgebieden niet verder ver
drogen en over tien jaar alle
karakteristieke flora en fauna
hier definitief verdwenen zul
len zijn.
In haar commentaar vraagt de
stichting de milieuminister om
een veel scherper beleid. Zo
zal het waterverbruik, dat nu
met 2,5 procent per jaar groeit,
met een kwart moeten worden
teruggedraaid. Hiervoor zou
den stringente voorschriften
moeten komen (onder meer
voor waterbesparend sanitair)
en een tariefsverhoging voor
particulieren.
Ook wil Natuur en Milieu de
industriëen meer laten betalen
voor waterverbruik en er zou
een verbod moeten komen om
grondwater voor koeling en
beregening te gebruiken.
Bovendien moet de kwaliteits
beheersing van het drinkwater
onder de loep worden geno
men. Volgens de stichting
komt het nog „met de regel
maat van de klok" voor dat er
pissebedden en wormen uit de
kraan komen.
