Timmer legt zwakte van Philips bloot
De platte oester is om zeep
Rothmans International
betaalt 245 miljoen voor
Theodorus Niemeyer
PHILIPS
KLM niet
naar Parijs
y Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
£eidóe@otncMit
DINSDAG 3 JULI 1990 PAGINA 6
Infotheek verwacht nog
meer omzet door overnames
LEIDEN Voor het automatiseringsbedrijf Infotheek geeft
de verwerving van belangen in het Deense bedrijf Formula
Micro en de Britse ondernemingen Quest Distribution en
Quest Automation aanleiding haar verwachtingen voor om
zet en winst voor dit jaar naar boven bij te stellen. Gisteren
deelde Infotheek mee dat zij door de volledige overneming
van de Formula Gruppen in Kopenhagen een belang van 57
procent heeft verworven in Formula Micro, een van de
grootste verkopers van personal computers in Denemarken.
De overige 43 procent van de aandelen bevindt zich in han
den van directie en personeel en die moeten hun aandelen
bij vervreemding aanbieden aan de houdstermaatschappij,
die nu dus in handen is van Infotheek, of onderling verhan
delen. Infotheek verwacht in haar huidige samenstelling
een omzetgroei tot ongeveer 450 miljoen. Verleden jaar
steeg de omzet met 84 procent tot 270 miljoen en in april
werd voor dit jaar een toeneming tot 350 miljoen voorzien.
Export groente en fruit naar DDR groeit
DEN HAAG In slechts enkele
maanden is de export van Neder
lands groente en fruit naar de
DDR explosief gestegen. Was de
DDR in 1989 nog een volstrekt on
ontgonnen gebied voor de Neder
landse groente- en fruit-expor-
teurs, in de eerste vijf maanden
van 1990 rukte de DDR op naar
een zesde plaats op de Nederlandse
ranglijst van groente- en fruit-af-
nemers.
Tot en met mei werd bijna 8.000
ton naar de DDR geëxporteerd.
Vooral komkommers en tomaten
vonden bij de Oostduitsers gretig
aftrek. Momenteel rijden er dage
lijks zo'n 10 tot 15 vrachtauto's vol
tomaten naar de DDR. Mede met
het oog op de zondag van kracht
geworden economische eenwor
ding van de twee Duitslanden ver
wacht het bedrijfsschap dat de uit
voer naar de DÓR de komende pe
riode nog sterk zal toenemen.
Maar ook nu al staat men bij het
bedrijfsschap verbaasd over de
snelle groei van de exportcijfers.
Ook de export van produkten uit
de bloemkwekerijen naar de DDR
heeft de afgelopen maanden een
explosieve stijging te zien gegeven.
Tot en met mei werd er door Ne
derlandse kwekers voor bijna 4
miljoen gulden aan snijbloemen en
potplanten aan de DDR geleverd.
Over heel 1989 exporteerden de
Nederlandse bloemenkwekers
voor slechts 2000 gulden naar de
DDR.
GRONINGEN Rothmans International neemt definitief
het totale aandelenpakket Theodorus Niemeyer over van
het Britse Gallaher, zo heeft de Groningse tabak- en sigaret-
tenproducent gisteren bekendgemaakt. Rothmans heeft voor
de aankoop ongeveer 245 miljoen betaald, aldus American
Brands, de moedermaatschappij van Gallaher. De overne
ming zal in het derde kwartaal van dit jaar plaatsvinden.
De omzet van Niemeyer bedroeg vorig jaar 605 miljoen
met een bedrijfsresultaat van ƒ24 miljoen. Bij Niemeyer
werken ruim 750 mensen, van wie 130 in de Bondsrepubliek
Duitsland.
Rothmans, die behalve rookwaren onder meer ook biscuits
produceert, telt in totaal 29.700 werknemers.
EINDHOVEN „Eén
van de ernstigste en meest
diepgaande ingrepen in de
geschiedenis van Philips".
Zo karakteriseerde de
nieuwe president van Phi
lips Jan D. Timmer giste
ren de sanering van het
concern waarbij hoofdza
kelijk in Europa en gecon
centreerd in de verlieslij
dende divisies chips en
computers 10.000 arbeids
plaatsen verloren zullen
gaan.
De persdient van Philips had
alvast een voorschotje geno
men door in een nieuw staatje
met concerncijfers het aantal
van 290.000 werknemers op te
voeren. Maar het zijn er we
reldwijd nog altijd ruim
300.000. De inkrimping van
het personeelsbestand zal ech
ter snel gaan, zo liet Timmer
gisteren weten na afloop van
de buitengewone aandeelhou
dersvergadering. De managers
van de betrokken divisies en
produktgroepen waar de ver
liezen zich opstapelen, hadden
zelf ook plannen voor reorga
nisaties opgesteld. Maar die
waren niet ingrijpend genoeg
en het tempo van uitvoering
lag te laag. Timmer heeft nu
gas gegeven.
Ontredderd
Een analist van een Neder
landse merchantbank noemde
het getal van 10.000 te schrap
pen arbeidsplaatsen laag, afge
zet tegen het totaal aantal
werknemers. Maar de sane
ring zal vooral Europese en
daarbinnen Nederlandse Phi-
lips-werknemers zwaar tref
fen. De divisies chips en com
puters in Europa zijn in niet
onaanzienlijke mate geconcen
treerd in Nederland. Bestuur-
De winst
en verlies
cijfers van
Philips
sinds
1980.
'83'84'85'86'87'88'89 *90
der H. Bijvank van de Indus
triebond FNV die gisteren
enigszins ontredderd door de
wandelgangen van het Philips
Ontmoetingscentrum liep,
schat daarom dat ongeveer de
helft van de klap in ons land
terecht komt.
Mocht Bijvank gelijk krijgen,
dan zullen er ruwweg 5000
Nederlandse arbeidsplaatsen
verdwijnen. De chipsdivisie
heeft zijn belangrijkste Neder
landse vestigingen in Nijme
gen en Waalre met respectie
velijk 3300 en 700 werkne
mers. De computerdivisie is
geconcentreerd in Apeldoorn
en Den Haag (verkoop en ser
vice) met respectievelijk 1300
en 1350 werknemers.
Timmer wilde gisteren het
door Bijvank genoemde getal
van 5000 6000 arbeidsplaat
sen „bevestigen noch ontken
nen". De informatievoorzie
ning naar het personeel bin
nen het bedrijf staat nu voor
op. De buitenwacht moet nog
even wachten op details. Maar,
waarschuwde Timmer, „de bui
zal niet aan Nederland voor
bijgaan".
Het prijskaartje dat Timmer
gisteren met veel gevoel voor
dramatiek aan zijn saneringso
peratie heeft gehangen, ver
meldt het 'fenomenale' bedrag
van 2,7 miljard gulden. Dat is
2.3 miljard meer dan op grond
van de eerdere plannen- voor
reorganisatie was geraamd.
Van die 2,7 miljard is de helft
bestemd voor de personele
kant van het saneringsplaatje,
afvloeiingsregelingen en der
gelijke. De andere helft, zo'n
1.4 miljard gulden, wordt ge
bruikt voor het versneld af
schrijven van onverkoopbare
voorraden (mini-)computers
en van gebouwen en machines
van slecht renderende pro
duktgroepen. Deze operatie
van personeelsafstoting en
versnelde afschrijving heeft
tot doel de kostprijs te verla
gen van de fabricage van die
computers en chips waarmee
Philips verder wil gaan.
Maar zoals door de Philips-top
bij eerdere gelegenheden al is
verkondigd, komt Philips er
met kostenverlagingen aléén
niet bovenop. De kwalen die
Philips teisteren en het con
cern al vele jaren in een spi
raal van dalende resulaten (in
procenten van de omzet) ge
vangen houden, zijn daarmee
niet opgelost. De arrogantie
van Philips, een negatief ef
fect van het onmiskenbare
technische kunnen dat in het
concern ligt opgetast, en de
bureaucratische cultuur heb
ben ervoor gezorgd dat Philips
zich onvoldoende heeft laten
corrigeren door de markt.
Tegen die kwalen heeft presi
dent Timmer nog geen medi
cijn. Gisteren heeft hij wel
veel goede bedoelingen uitge
sproken. Produktgroepen en
divisies krijgen een groter
winstbesef ingepeperd. Mana
gers zullen worden aangespro
ken op de resultaten van
nieuw beleid, ook in hun belo
ning. Slecht draaiende onder
delen die 'chronisch verliesge
vend' blijken, zullen niet in le
ven gehouden worden. De
hoogstaande onderzoeks- en
ontwikkelingsafdelingen van
Philips die aan de wieg heb
ben gestaan van tal van nieu
we vindingen, moeten hun in
spanningen veel sneller com
mercieel vertalen in goed ver
kopende produkten.
Maar het probleem bij Philips
is tot nu toe hoé dat voorne
men in daden kan worden om
gezet. Misschien heeft Timmer
met zijn tempoversnelling juist
de divisiedirecteuren, gisteren
op rij aanwezig op de aandeel
houdersvergadering, willen
schokken. Afgezien van be-
drijfeconomische en concern-
strategische motieven heeft hij
over de hoofden van de media
en het publiek heen vooral het
management willen waarschu
wen: alle neuzen moeten van
af nu één kant opstaan.
RUUD TEN HOEDT
WESTLAND WEST. 's-Gravenzande
Aubergine 500 super 140-290;
Bosradijs B m/gr hb 30; Ch. kl. Z ob
50 1 51-69; Cher. Tom. 15 mid. 1-1
45-79; Courgette 1 9 42-93; Knolven
kel 80/100 220-250; Koolrabi 70-80
60; Marrows 1 8 20-40; Nat. Ijsbergs
la 35 2 37; Papr. rd. 85 super Am
180-195; Paprika gr. 85 super 105-
170; Paprika rd. 65 super 185-215;
Pepers groen kg 360-390; Radijs 1/2
S middel 18-19; Radijs 2 gr. zakje 15-
18; Rettich 1 lang 25 10-125; Sla 19
super d/p 14-14; Sla 23A 14-25; Sla
31A kost 22-22; Snijbonen 1 560-610;
Tom. A 2 hoop 140-140; Tom. A 2
trim 140-140; Tom. A 2 poolfust 143-
143; Tom. A 2 Li hoop 133-133; Tom.
A 2 LI trim 133-135; Tom. A 2 Li pool
fust 138-138; Tom. A 2 Rd hoop 138-
138; Tom. A 2 Rd trim 138-138; Tom.
A S poolfust 145-145; Tom. A S Li
poolfust 144-144; Tom. A sup hoop
134-134; Tom. A sup trim 134-134;
Tom. A Sup Li hoop 133-135; Tom. A
sup Li trim 135-142; Tom. A sup rd
hoop 140-140; Tom. A sup rd trim
140-140; Tom B 2 hoop 137-148;
Tom b 2 trim 148-148; Tom B 2 li
hoop 128-132; Tom. B 2 li trim 132-
132; Tom. B 2 rd hoop 136-136; Tom.
B 2 rd trim 136-136; Tom. B sup
hoop 154-170; Tom B sup. trim 157-
157; Tom B sup li hoop 130-133; Tom
B sup II trim 130-130; Tom. B sup rd
hoop 137-137; Tom. B sup rd 137-
137; Tomaten A super 128-188;
Vl.tom. BB super 102-158; Bit. BB
sup. ds 6 112-120; Vltom. BBB sup.
ds. 160-160; Aardappelen 25-60;
Bleekselderij stuks 35-85; Cherry to
maten geel 270-330; Dalkon 50-260;
Frisee andijvie 28-92; Koolrabi 100-
op 79-82; Kouseband 860-860; Losso
Rosso 21-91; Natuurbloemk. 6 2 75-
140; Natuurbloemk. 8 2 80-85; Net-
meloenen 50-380; Ogenmeloenen
100-390; Papri. witp. 30/50 1 190-
195, witp. 40/60 n1 310-350; Poste
lein 60-65; Prei A 255-255; Prei B
100-100; Prinsessebonen 440-510;
Pruimen kg 350-550; Radijs 2 gr. zak
je 18-18, 2 mid. zakje 16-16; Wltpun-
tradijs 75-75; Wittekool A 12-22.
VEILING DELFT-WESTERLEE. Aard-
app. Doré 49-51. Alicante 1360-1420.
Ananasmeloenen 240-580. Aubergi
nes 140-305. Bleekselderij glas 26-
102. Bloemkool 45-150. Bospeen 70-
90. Bosuien 40-40. Broccoli 270-300.
Charentais meloenen 40-260. Cherry
torn. rood 60-66. Cherry tomaten 66-
76. Chinese kool glas 20-69. Courget
tes 31-61. Courgettes geel 47-115.
Daikon 61-61. Eerstelingen 25-96.
Golden champion 1800-1960. Ijs
bergsla natuur 22-37. Ijspegels 22-
51. Komkommers 25-64. Komkom
mers mini 17-32 Komkommers stek
50-50. Kouseband 500-640. Krulan-
dijvie 280-460. Netmeloenen 280-460.
Ogenmeloenen 70-420. Paksoi 48-71.
Paprika wit 285-460. Paprika geel
515-935. Paprika groen 75-170. Pa
prika lila 200-260. Paprika oranje
685-1085. Paprika paars 205-420.
Paprika rood 175-215. Paprika rood
punt 140-190. Paprika spits 280-345.
Pepers groen 430-460.
KAASMARKT BODEGRAVEN - Aan
voer 39 partijen. Bij kalme handel
werd voor 1e soort een prijs geno
teerd van f 7,50-f 8,20 per kg en voor
extra zware f 9,00.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD - Aanvoer 2.635.200 stuks,
stemming rustig. Prijzen in gulden per
100 stuks. Eieren van 55-56 gram wit
8,40-8,50 en bruin 8.35-8,39. van 60-
61 gram wit 9,34-9,42 en bruin 9,51-
9,85, van 65-66 gram bruin 10,35-
10,83.
SCHIPHOL De KLM
heeft alle vluchten naar
Parijs die vandaag, mor
gen en donderdag zouden
worden uitgevoerd, gean
nuleerd in verband met
acties van luchtverkeers
leiders in Parijs.
Het gaat om alle vluchten van
KLM, NLM en NetherLines
vanaf Schiphol, Rotterdam en
Eindhoven, in totaal zestien
vluchten per dag. De KLM
verwacht dat de acties geen
nadelige gevolgen zullen heb
ben voor het doorgaande
luchtverkeer zodat geen ver
tragingen zijn te verwachten
voor het verkeer naar Zuid-
Europa. Ook alle vluchten van
Air France naar Parijs komen
deze dagen te vervallen.
Met ingang van deze week is
de KLM opgedeeld in drie
aparte divisies. In één divisie
zijn alle activiteiten met be
trekking tot het passagiersver
voer (passage) ondergebracht.
Vrachtvervoer vormt even
eens een aparte divisie. Beide
divisies krijgen de kosten voor
het gebruik van de vliegtuigen
en overige produktiemiddelen
(die zijn ondergebracht in de
derde divisie, operations,
voortaan in rekening gebracht.
Alle drie de divisies zijn ver
antwoordelijk voor hun eigen
inkomsten en uitgaven en re
sultaat uit werk voor derden.
De bedoeling van de reorgani
satie is, zo heeft het bedrijf la
ten weten, dat slagvaardiger
kan worden gereageerd op
marktontwikkelingen nu de
concurrentie in de luchtvaart
naar verwachting steeds hevi
ger zal worden.
Olieproduktie
Noordzee ligt
volkomen plat
OSLO Een groot deel van
de 4000 stakende arbeiders in
de Noorse olie-industrie heeft
gisteren geweigerd een bevel
van de regering op te volgen
om weer aan het werk te gaan.
„Wij hebben de controle over
onze leden verloren," zei Odd-
leiv Tonnessen, wiens vak
bond zich wel had neergelegd
bij het besluit van de regering
om bindende arbitrage aan te
vragen in het conflict. De pro-
duktie in de Noordzee ligt nog
volkomen plat.
Onder het Kanaal
Langzaam maar zeker begint de Kanaaltunnel
vorm te krijgen. Ondanks de scherp stijgende
kosten is men aan Britse kant nog maar een
week achter op het schema en ligt men zelfs
drie weken voor op de Fransen. De bedoeling is
dat men elkaar in november halverwege tegen
komt.
FOTO: AP
BASF wil af
van inkt en
geurstoffen VS
LUDWIGSHAFEN Het
Westduitse chemieconcern
BASF heeft zijn Ameri
kaanse activiteiten op het
gebied van inkten en
geurstoffen te koop gezet.
BASF heeft laten weten
er van af te willen omdat
de activiteiten niet meer
passen in de lange-ter-
mijnstrategie.
Het besluit is des te opmerke
lijker omdat in de afgelopen
jaren de grote chemische con
cerns in Europa hun positie in
de Verenigde Staten, de groot
ste chemiemarkt ter wereld,
flink hebben verstevigd.
BASF is een van de drie groot
ste inktproducenten. In de VS
wist het concern in 1985 via de
overneming van Inmont zijn
aandeel op de inktmarkt uit te
breiden tot tien procent met
een omzet van 300 miljoen dol
lar per jaar en 1400 werkne-
BASF kocht Inmont voor een
miljard dollar. De overneming
van Inmont is ondanks de ver
koop van de inktactiviteiten
een verstandige beslissing ge
weest, want het doel daarvan
was de versteviging van de po
sitie op het gebied van auto-
lakken, aldus BASF.
(Vervolg van de voorpagina)
BRESKENS In oktober
1988 signaleerden de in
specteurs van het RIVO,
het Rijksinstituut voor
Visserij-onderzoek, het
gevreesde oestervirus in
het Grevelingenmeer. Ze
konden het enige tijd on
der controle houden, maar
ze bevestigen nu dat het
virus de laatste weken bij
na alle platte oestercultu
ren heeft aangetast.
„We durven het nog niet gelo
ven, maar de Zeeuwse platte
oestercultuur is eigenlijk om
zeep. Het ministerie heeft nog
wel enkele experimenten lo
pen om de oesters sneller te la
ten groeien, maar we vrezen
het ergste", zegt een oester-
kweker. Ook het ministerie
van landbouw gaf gisteren toe
dat de toestand dramatisch is.
„We gaan deze week naa
Zeeland om de zaak te evalue
ren, maar ik durf de oester
liefhebbers weinig hoop te ge
ven. Ik vrees dat de Neder
landse platte oester van de
markt verdwijnt", aldus een
woordvoerder.
Een platte oester plant zich
rond eind juni voort bij een
een watertemperatuur vanaf
17 graden. De kleine larve
zweeft een tweetal weken
rond in het water en groeit uit
tot 300 micron. Dan kan ze
zich met haar trilhaartjes niet
meer zwevend houden en zakt
naar de bodem. Als ze op het
zand valt, gaat ze dood. Daar
om stortten de oesterkwekers
honderd jaar geleden tonnen
dakpannen in het water. Daar
op nestelden de larven zich.
Tegenwoordig kappen de kwe
kers vanaf 25 juni miljoenen
lege mosselschelpen in het wa
ter. Die hebben namelijk het
voordeel dat ze na een jaar
broos worden, waardoor de
schelp van de erop groeiende
oesterlarve niet gehinderd
wordt in haar ontwikkeling.
Na drie seizoenen is de oester
rijp voor consumptie, maar dat
is ook het tijdstip waarop het
virus toeslaat. Daarom wil
men de oester sneller laten
groeien door ze aan netten op
te hangen, zodat ze door de
stroming meer water slikt, dus
ook meer voedsel vangt dan
op de bodem. De experimen
ten zijn een race tegen de
klok, maar de inspecteurs ge
loven niet erg in de kans op
succes. Bovendien is de oester-
kweek met hangcultuur erg
arbeidsintensief, dus zeer
duur.
Het dodelijke virus heeft al
eerder de platte oesterculturen
in andere Europese landen
vernietigd. Alleen in bepaalde
delen van Schotland (Loch
Ryan) en Ierland is het water
nog virus-vrij. Een aantal
Zeeuwse kwekers is ondertus
sen net als hun Franse colle
ga's overgeschakeld op de
kweek en 'vetmesterij' van Ja
panse oesters. Maar die zijn
minder geliefd bij de gastrono
men. De schelp is veel ruwer
en velen vinden dat ze een
komkommersmaak hebben.
Het ministerie van Landbouw
schat dat Zeeland jaarlijks een
tien miljoen stuks van die Ja
panse oesters op de markt
brengt. „Maar dat is niet het
zelfde. De platte oester is veel
edeler van smaak dan de Ja
panse", zeggen de kwekers
zelf.
Enkele Zeeuwse handelaars
hebben nu contacten met kwe
kers in de Amerikaanse staat
Maine en Canada, waar nieu
we 'oesterfarms' zijn opgestart,
waar de begeerde platte
Zeeuwse oester groeit. „Die
kunnen we dan overvliegen
naar Nederland, vanwaar ze
nog altijd vers naar de meestal
Belgische liefhebber wordt
vervoerd. Maar het is duidelijk
dat ze opnieuw zeer duur en
dus exclusief zal worden",
concludeert een handelaar.
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt I 20930 - 21530 20800 - 21400 onbewerkt 255 - 325 255 - 325
SSfU*,™» 23,30 23000 370
86 3/4 87
613/4 613/8
75 1/4 751/2
21 1/8 211/8
36 5/8 365/8
56 5/8 561/2
85 1/2 863/8
57 1/4 571/2
36 3/4 363/4
32 7/8 331/8
Berichten
Philips
beheersen
beursvloer
AMSTERDAM Het was gis
teren een en al Philips wat de
klok sloeg op het Damrak. Het
elektronicaconcern kwam 's
ochtends met de mededeling
over een verlies van f 2 mil
jard dit jaar en het schrappen
van 10.000 arbeidsplaatsen.
Nadat het fonds uit de note
ring werd genomen, kwam
kort na het middaguur een
eerste notering tot stand van
ƒ30,80. Vrijdag noteerde het
aandeel ƒ33,10. Na een terug
val tot 30,50 sloot het aandeel
op 30,70. Er werden in totaal
voor 58 miljoen 1,9 miljoen
'flippen' omgezet.
Op de optiemarkt was Philip
uiteraard ook blikvanger. Er
werden 11.000 opties verhan
deld. Beleggers kochten call-
opties in de veronderstelling
dat de koers nu een bodem
heeft bereikt of namen winst
door de verkoop van put-op-
ties.
De koersindex sloot uiteinde
lijk gisteren onveranderd op
198,5. In totaal bedroeg de om
zet gisteren 1,23 miljard
waarvan 496 miljoen aan
aandelen. Aan staatsleningen
werd voor een bedrag van
656 miljoen omgezet.
De obligatiemarkt was een
dubbeltje hoger in reactie op
de licht gedaalde rente. Deze
rentedaling duidt erop dat de
markten voorzichtig optimis-1
tisch zijn over de zondag van
kracht geworden Duitse mo
netaire unie.
De hoofdfondsen gaven een
verdeeld beeld te zien. Relatiefl
grootste stijger was Gist-broca-|
des met een winst van 0,60
op ƒ34,80. Ook de financiële
hoek profiteerde van het opti
misme over de rente-ontwik
keling.
