Lot perestrojka ligt in
handen van partijcongres
Bogers kozijnen:
het betere r
ftzidóe Commit
Frankrijk nummer één
in racisme-overzicht
wêe\
Voorbindbuiken met miniatuurcamera's
Erich Honecker wegens
moord aangeklaagd
VS profiteren van uittocht 'knappe Russische koppen'
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
rs<
3UITENLAND
ZATERDAG 30 JUNI 1990 PAGINA 7
Corner ontkent wijziging
AVO -strategie kernwapens
IRUSSEL Manfred Wörner, de secretaris-
eneraal van de NAVO, ontkent dat binnen
et bondgenootschap overeenstemming bestaat
,ver opgave van de tot nu toe gevoerde strate-
ie om in geval van een conflict eventueel als
erste gebruik te maken van kernwapens. Hij
ei dit gisteren in Brussel in reactie op een be-
icht in „The Washington Post",
j folgens de Amerikaanse krant zouden de Ver-
ISI nigde Staten, die het merendeel van de
K [AVO-kernwapens beheren, op dit punt een
11 kkoord hebben bereikt met de bondgenoten
U in de aanloop naar de NAVO-top 5 en 6 juli in
A ,onden.
II Vörner wilde niet verder gaan dan de mede-
jeüng dat tijdens de top meer duidelijkheid
iver deze aangelegenheid zal worden gegeven.
Vermoeid
Getooid met een pet en
jack van het Pistons
basketball-team uit De
troit wuift ANC-leider
Nelson Mandela de en
thousiaste menigte in
die stad toe. Detroit was
de zesde van de acht
steden die Mandela tij
dens zijn Amerikaanse
toernee aandeed. Hoe
wel de ANC-leider zijn
bezoek aan de VS een
groot succes noemde,
denkt hij eraan zijn
Amerikaanse rondreis
met een dag te bekor
ten vanwege zijn over
vermoeidheid.
FOTO: AFP
PARIJS De Franse krant Libération heeft gis
teren bekendgemaakt dat Frankrijk wat racisme
en vreemdelingenhaat betreft als nummer één
wordt genoemd in een overzicht dat volgende
maand wordt gepubliceerd door het Europees Par
lement. Frankrijk wordt op de voet gevolgd door
Groot-Brittannië, Italië, België en West-Duitsland.
Het Franse parlement heeft gisteren een wet te
gen racisme aangenomen die het mogelijk maakt
overtreders voor vijf jaar het recht op een geko
zen of andere openbare functie te ontzeggen. De
nieuwe wet verplicht nieuwsmedia om gekrenkte
groepen weerwoord te geven als in hun berichten
racistische uitlatingen worden gedaan. Verder
wordt het propageren van historische visies waar
in het bestaan of de omvang van de holocaust in
twijfel worden getrokken strafbaar gesteld.
Regering Israël geeft
Arabieren smartegeld
JERUZALEM Israël betaalt een
schadevergoeding van 40.000 gulden
aan de families van zeven Palestijnen
die vorige maand werden vermoord
door een Israëliër die zich als soldaat
voordeed. „Het is de eerste keer dat
Israël geld betaalt voor Arabische
slachtoffers van Israëlisch geweld",
schreef het gezaghebbende dagblad
Haaretz gisteren.
Een woordvoerder van het Israëli
sche ministerie van defensie bena
drukte dat Israël niet wettelijk ver
plicht is tot de compensatie, maar dat
het ertoe overgaat wegens de „bijzon
dere omstandigheden" bij de moor
den.
Architect hervormingen
van Polen haalt graad
WARSCHAU De Poolse minister van fi
nanciën Leszek Balcerowicz kent als archi
tect van de economische hervormingen in
Polen de kneepjes van het vak als geen an
der, maar mag zich pas een echte deskundi
ge noemen nu hij de doctorstitel heeft ge
haald aan de faculteit voor economie en so
ciologie van de Hogeschool voor Planning
en Statistiek.
Hoewel Balcerowicz zich waarschijnlijk pas
geslaagd zal noemen als hij de vastgelopen
Poolse staatshuishouding met succes heeft
omgevormd tot een goedlopende markteco
nomie, waren zijn professoren dik tevreden
met het proefschrift „Economische Syste
men Elementen van een Vergelijkende
Analyse".
(Van onze correspondent
Alexander Miinninghoff)
MOSKOU In menige
lartijdatsja in de bossen
■ond Moskou zal de sfeer
jit weekend minder ont-
ipannen zijn dan gewoon
lijk. Het centraal comité
van de Communistische
Partij van de USSR
CPSU) heeft immers gis
teren het groene licht ge
geven voor het 28ste par-
ijcongres, dat nu maan
dag zal beginnen. In de
72-jarige geschiedenis van
de USSR is nog nooit met
ra veel spanning naar
deze vijfjaarlijkse bijeen
komst uitgekeken en in
de diverse kampen zullen
de laatste plannen worden
jesmeed.
De krachtsverhoudingen bin
nen de CPSU zijn verre van
duidelijk. Waar het in feite op
aankomt, is het gedrag van de
etnisch-Russische communis
ten. Men herinnere zich, dat
ruim een week geleden plotse
ling de Russische Communisti
sche Partij (RCP) werd opge
richt die getalsmatig al partij
leider Gorbatsjov voor enorme
problemen kan plaatsen. De
RCP vertegenwoordigt onge
veer zestig procent van de
5.000 CPSU-partijleden en dus
zit Gorbatsjov maandag aan te
hikken tegen drieduizend van
de vijfduizend congresgangers
die van geen vernieuwing wil
len weten en misschien zelfs
een poging zullen wagen om
'Gorby' te wippen.
Binnen de CPSU zijn de radi-
calinski's zwaar in de minder
heid. Hun 'Democratisch Plat
form' (DP) is op het congres
met eenschamele twee pro
cent vertegenwoordigd: hon
derd op de vijfduizend con
gresgangers dus. Als zij en
masse uittreden als het con
gres geen werkelijke vernieu
wingen biedt en gezien de
behoudende RCP-opstelling zit
dat er ook niet echt in is
dat niet meer dan een rand
verschijnsel, een kleine wa
norde bij een zijdeur.
Onzeker
De uitkomst van het congres is
voor Gorbatsjov zeer onzeker.
Omdat hij heeft verklaard dat
hij de CPSU wil blijven leiden,
ook al is hij daarnaast presi
dent van de USSR, komt zijn
positie onder schot te liggen.
Het samengaan van beide
functies is al menigmaal hevig
bekritiseerd, zowel door de
conservatieve Ligatsjov als
door de progressieve Jeltsin.
Het gisteren gepubliceerde
project voor een nieuw CPSU-
statuut geeft al aan dat men
voor die kwestie een oplossing
heeft proberen te vinden: de
historisch beladen post van se
cretaris-generaal (die Gorbats
jov nu bekleedt en die zijn
voorgangers hebben mis
bruikt) wordt omgezet in een
'eerste secretaris', maar daar
naast komt er ook een partij
voorzitter. Een van de vragen
waarop dit congres dus ant
woord moet geven is, of Gor
batsjov een van deze posten zal
blijven bekleden en wie zijn
partner aan de partijtop dan
zal zijn.
Of zou hij zich volledig uit de
partijleiding terugtrekken? Hij
moet zich erboven stellen,
maar wel een vinger in de pap
blijven houden, is het oordeel
van de meeste waarnemers.
Als Gorbatsjov nu deze in
tientallen jaren goedgeorgani
seerd geraakte partij zou losla
ten, zou hij een machtig mid
del om zijn tanende perestroj
ka-offensief tot een goed einde
te brengen verliezen.
Als hij zou aanblijven zou de
volkswoede over de lege win
kels en de lege magen, een fe
nomeen dat nog geruime tijd
zal blijven aanhouden volgens
de economen, de partij aller
minst goed doen, en 'hem zelf
ook niet. Zijn eigen geloof
waardigheid is overigens in
een maand van veertig pro
cent tot een hoogst bedenkelij
ke negentien procent gedaald.
Maar de grote vraag van het
28ste partijcongres is deze: kan
Gorbatsjov zelf nog wel kie
zen? Zou het conservatieve
machtsblok, met de wind in de
zeilen, hem niet gewoon ont
slaan? En wat zijn daarvan de
consequenties: een versplinte
ring van de partij, een machts
overname van rechts die
dan weer tegen een ontwaakt
glasnost-gevoel moet optre
den of een totale chaos,
burgeroorlog? Een, tegen de
traditie van loyaliteit in, mili
taire putsch wellicht om dit
enorme land van de onder
gang, ook voor ons westerlin
gen rampzalig, te redden?
Nederlandse tankwagen zorgt voor drama
Een Nederlandse tankwagen heeft gisteren op
de Westduitse snelweg tussen Gottingen en
Kassei een zwaar verkeersongeluk veroorzaakt,
waarbij ten minste drie doden zijn gevallen. Vijf
andere personen liepen zware verwondingen
op. De tankwagen, waarvan vermoedelijk de
remmen niet werkten, veegde op
brug over de Werre vier auto's
overreed een andere wagen en
gens op een truck met oplegger.
de afrit van de
i van de weg,
botste vervol-
Poolse boeren uit ministerie
Poolse politie is gisteravond het ministerie
van landbouw in Warschau binnengedrongen
om een eind te maken aan de bezettingsactie
van 600 Poolse boeren. De boeren hielden het
gebouw sinds woensdag bezet om kracht bij te
zetten aan hun eis voor een wettelijke minimum
prijs voor landbouwprodukten.
FOTO: EPA
STASI-EXPOSITIE LEIPZIG:
LEIPZIG Het lijkt op
een spannend jongens
boek, maar het is bittere
ernst: de instructie voor
Stasi-agepten over hoe
een 'object' moet worden
geschaduwd.
„Voor de 19de uit het hoofd le
ren", staat er boven.
„1. Let op! Object verschijnt
met hand of zakdoek naar
neus grijpen.
2. Object zet zich in beweging
met hand over het haar
strijken, hoed kort lichten.
3. Object blijft staan een
hand op de rug leggen of voor
de buik houden". En zo gaat
het nog even door.
Voor de geheime agenten van
de Stasi waren de 'objecten'
staatsvijanden, vermomd als
geestelijke of schrijver of als
oma. Zulke mensen behoorden
aan het verkeer onttrokken te
worden, liefst door opsluiting
in een Stasi-cel.
De tentoonstelling in Leipzig
heeft als titel 'Stasi macht
OOST-BERLIJN De
vroegere Oostduitse staats
leider Erich Honecker is
aangeklaagd wegens moord.
De aanklacht betreft de
richtlijn die tijdens Honec-
kers bewind gold om Oost
duitsers te doden die pro
beerden de zwaarbewaakte
grenzen over te steken. In
totaal vonden de afgelopen
twintig jaar naar schatting
200 Oostduitsers bij de
vlucht naar het Westen de
dood. Heinz Hoffmann, die
in 1961 als minister van de
fensie het schietbevel langs
de Duits-Duitse grens en de
Berlijnse Muur onderteken
de, kan niet worden ver
volgd: hij overleed in 1985.
Er wordt nog bekeken of
ook de grenswachten die
vluchtende Oostduitsers
hebben neergeschoten ge
rechtelijk worden vervolgd.
Tegen de 77-jarige Honecker
loopt al een gerechtelijk on
derzoek wegens corruptie en
machtsmisbruik gedurende
de achttien jaar van zijn
bewind.
en banaliteiten'. Hij is inge
richt door het burgercomité
dat is belast met de ontbinding
van de officieel afgeschafte
staatsveiligheidsdienst.
Veel materiaal dat voor de
tentoonstelling in aanmerking
zou zijn gekomen is op 4 de
cember verloren gegaan bij'de
bestorming door woedende
burgers van de Stasi-centrale
in Leipzig. „Wij hebben eigen
lijk niet meer dan het afval
kunnen oprapen", aldus een
lid van het burgercomité".
Niettemin is het materiaal dat
op de expositie te zien is vol
doende om de bezoeker kippe-
vel te bezorgen. Het geeft een
uitstekende indruk van de
perfectie waarmee de snuffe
laars van de communistische
partij de gehele bevolking in
een ijzeren greep van angst
wisten te houden.
Voorbeelden van de rabiate
snuffelzin van de Stasi-agen
ten: veertig foto's plus filmop
namen van 'subversieve oma's
bij de wijding van een kerk
klok in Leipzig; eindeloos lan
ge rollen gekopieerde privé-te-
legrammen; tot in details uit
gewerkte tekeningen van hoe
telefoongesprekken dankzij
Stasi-microfoontjes via de af-
luistercentrale bij de gespreks
partner terecht komen.
Menig jongenshart gaat sneller
kloppen bij het aanschouwen
van de technische hulpmidde
len waarover de geheime
agenten beschikten. In een vi
trine ligt tussen de afluistermi-
crofoontjes, valse baarden, ca
mera's en opgestopte beha's
ongelogen een voorbindbuik.
Een klein gaatje voor de lens
maakt duidelijk dat in de buik
een miniatuurcamera is ge
monteerd.
Egon Krenz
Dat Honeckers opvolger Egon
Krenz helemaal niet met het
kwalijke partijverleden wilde
breken wordt de bezoeker nog
eens overduidelijk bewezen.
Op hoogstmoderne video-ap-
paratuur worden Stasi-opna
men getoond van een demon
stratie in Leipzig op 30 oktober
1989, 19.45 uur.
De tentoonstelling in Leipzig
is nog tot 4 juli te zien. Dage
lijks komen er meer dan 5.000
bezoekers.
Het burgercomité wil graag
een tweede versie van deze
tentoonstelling maken, die dan
een leerzame tournee door het
gehele land zou kunnen ma
ken. Maar de tegenwerking is
enorm. In alle geledingen van
het ambtelijke apparaat, de po
litie, de justitie en het bedrijfs
leven zitten ex-Stasi-leden nog
steeds op belangrijke posten.
NEW YORK Joeri Ma-
linovsky zit achter het
stuur van zijn taxi op een
klant te wachten. Op zijn
schoot ligt een lijvige ver
handeling in het Engels
over hydrodynamica.
Tot een jaar geleden was Mali-
novsky professor werktuig
bouwkunde in Odessa in de
Sovjetunie. Nu is hij één van
de vele duizenden hoog opge:
leide Sovjetrussische burgers
de meesten zijn joden of
Armeniërs die aan de bak
proberen te komen in de Ver
enigde Staten.
.Ik moet weer helemaal op
nieuw beginnen", zegt de
voormalige professor, die een
doctorstitel heeft en over vijf
tien jaar onderwijs- en onder-
zoekervaripg beschikt, maar
de Engelse taal nauwelijks
spreekt.
„Het is niet alleen een kwestie
van de taal leren, maar ook
van opboksen tegen de con
currentie. Niet alleen van de
Amerikanen, maar ook van de
Koreanen, de Indiërs en al die
anderen. Maar ik heb er geen
moment spijt van. Dit is Ame
rika".
Na Israël zijn de Verenigde
Staten de belangrijkste begun
stigden van de exodus uit de
Sovjetunie, die zo'n drie jaar
geleden op gang kwam. Drie
kwart van de recentelijk ge
ëmigreerde Sovjet-joden heb
ben een universitaire oplei
ding genoten en ongeveer
tweeduizend zijn, evenals Ma-
linovsky, hooggekwalificeerde
wetenschappers.
Volgens een officiële Sovjet
russische schatting behoorde
tien procent van de 230 dui
zend emigranten van afgelo
pen jaar tot de hoogste lagen
van de beroepsbevolking, een
verlies dat de Sovjetunie zich
eigenlijk niet kan permitteren.
Wasserette
Eenmaal in de Verenigde Sta
ten aangekomen, moeten (net
als vorige immigrantengenera
ties) de meeste nieuwkomers
genoegen nemen met banen
zoals taxi-chauffeur, winkel
bediende en dergelijke die ver
beneden hun opleidingsniveau
liggen.
Het is in New York ook hele
maal niet ongewoon om een
Russische arts in een wasseret
te of een Aeroflot-piloot achter
het stuur van een taxi aan te
treffen.
De meest opmerkelijke emi
grant naar de Verenigde Sta
ten is Roald Sagdejev, de be
roemde ruimtevaartdeskundi
ge en adviseur van president
Gorbatsjov. Sagdejev is ge
trouwd met Susan Eisenho
wer, een kleindochter van de
vroegere Amerikaans presi
dent. Momenteel is hij verbon
den aan de universiteit van
Maryland.
De stroom van joodse en Ar
meense nieuwkomers is
slechts een deel van de Sovjet
russische „brain-drain" naar
de Verenigde Staten. Veel
Amerikaanse universiteiten en
research laboratoria ronselen
heimelijk knappe Russische
koppen. Enkele honderden
Sovjetrussische wiskundigen,
natuurkundigen en andere
specialisten vervullen momen
teel een gastbetrekking aan de
universiteiten Berkeley, Stan
ford en UCLA in Californië en
DE TERUGKEER VAN PEER DEN SCHUYMER
grootvizier zal te Belgrado worden onthoofd, terwijl..." „Zwijg,
ongelukkige!" dondert de Bey; Peer kijkt verontrust; waar haalt
Rob opeens de moed vandaan deze man zo tegen te spreken en
hoe weet hij dit alles? Dat vraagt ook de sterrenwichelaar van
Abas Turc zich af. Johan Sobieski? Ja, dat klopt... dat is inder
daad de tegenstander van de grootvizier. Drommels, kan deze
Hollander dan óók in de toekomst zien?
Oplettende striplezers hebben al gemerkt dat de volgorde niet correct was. De
strip die gisteren in de krant had moeten staan, wordt vandaag geplaatst. Van
af maandag vervolgt Kapitein Rob de juiste weg weer.
„Hongarije
steunde ook
Ulrike Meinhof'
BOEDAPEST Behalve de
internationaal gezochte terro
rist Carlos heeft ook de West
duitse terroriste Ulrike Mein
hof een tijd in Hongarije ge
woond.
De in Boedapest verschijnende
krant „Nepsabadsag" schreef
gisteren dat zij geruime tijd ge
logeerd heeft in een luxe hotel
in Boedapest. Ulrike Meinhof
behoorde tot de oprichters van
de Rote Armee Fraktion, die
naar haar en Andreas Baader
ook wel de Baader-Meinhof
groep genoemd werd.
In 1976 werd ze op 42-jarige
leeftijd in de zwaarbewaakte
gevangenisbunker van Stutt-
gart-Stammheim dood aange-
I troffen.
Harvard, Yale en Princeton
aan de oostkust. Vorig jaar
werden meer dan duizend visa
verstrekt in het kader van we
tenschappelijke uitwisselingen.
Met het oog op de onzekere si
tuatie in hun land zullen velen
van hen proberen vast werk te
vinden in de Verenigde Sta
ten. Aan de universiteit van
Berkeley zijn negentien Sov
jetrussische wetenschappers
werkzaam sindg begin vorig
jaar en Harvard herbergt ze
ker een stuk of twintig wis
kundigen.
In februari werd een bijeen
komst georganiseerd door het
Amerikaanse Verbond ter Be
vordering van de Wetenschap,
waar Sovjetrussische gastspre
kers een emotioneel verslag
gaven van de benarde situatie
in hun land.
De wetenschappers klaagden
dat het bijna onmogelijk is om
onderzoek te verrichten in de
Sovjetunie als gevolg van de
bureaucratie en het schrijnen
de tekort aan faciliteiten. „Als
ik een Amerikaans laborato
rium binnenloop en zie hoe ie
dereen achter zijn eigen com
puter met zijn eigen onderzoe
ken en werkzaamheden bezig
is, dan kan ik wel janken",
vertelde een Sovjetrussische
bezoeker.
Begin deze maand drong Joeri
Osipian, een lid van Gorbats-
jovs presidentiële adviesraad,
er bij de regering op aan om
naar manieren te zoeken om
de brain-drain tegen te gaan.
Veel Russen in de Verenigde
Staten kunnen zich echter niet
voorstellen hoe het voor hen
ooit door middel van geld of
faciliteiten aantrekkelijk ge
noeg kan worden om terug te
keren.
CHARLES BREMNER
(c) The Times, Londen
(ADVERTENTIE)
#5^Knipping draai-/kiepramen niet vijf doordachte kiep-
standen en inbraakveilig hangen sluitwerk.In onder-
houdsvrije kunststof voor een lange levensduur! En
met extra stevige 3-kamer profielen die samen metdubbel glas
vooreen optimale isolatie zorgen. Wat ook bij onze kwaliteit
hoort, is perfecte service en een vakkundige montage door uit
sluitend eigen medewerkers. Als betrouwbare kwaliteit binnen
uw denkraam past. stuur
dan nu voor meer infer- BOGERS
Drill is uw woning beter af
meer
matie de bon in. Of bel
direct met 08897-77277.'
Ja. over de kwaliteit, isolatie, inbraakveiligheid en afwerking van
Knipping-kozijnen wil ik meer weten
I Maak niet mij een afspraak voor een gesprek.
□Stuur mi| nadere documentatie over Knipping-kozijnen
Naam:
Adres
Postcode/plaats
- Telefo
I Opsture
Filialen
1 naar Bogers,postbus i507,6$oi(BM Nipiiegen
i Betiningen, Enschede.Den Haagen Ni|megen
