Nieuwe aanval
>p Gorbatsjov
'Topdiplomaat' Israël moet
eerst nog wat Engels leren
Iliescu valt terug in rol Ceausescu
Vliegtuigje brengt
Gorbatsjov bloemen
ARTIJ DREIGT UITEEN TE VALLEN"
Mexico
droogt uit
a [TENLANP
EeidócSomont
VRIJDAG 15 JUNI 1990 PAGINA 5
skou bevestigt
I nramp in '75
JINKI De Sovjetunie
bevestigd dat zich in
nber 1975 een ernstig
A uk heeft voorgedaan in
iw kerncentrale bij Lenin-
zo heeft het Finse Cen-
voor Nucleaire Veilig -
gisteren bekend ge-
mh Daardoor kwamen
h )-actieve elementen
Heen korte levensduur"
c atmosfeer. Men vond
0 liet nodig om speciale
jegelen in de omgeving
|e centrale te treffen, al-
e verklaring uit de Sov-
rb
dt
T sjechoslo waakse
christen-democraten
gaan in oppositie
PRAAG De Tsjechoslowaakse christen-de
mocraten treden niet toe tot de nieuwe rege
ring, die demissionair premier Calfa aan het
formeren is. Het is het meest waarschijnlijk dat
de combinatie van Burgerforum (Tsjechië) en
Publiek tegen Geweld (Slowakije), die samen
over 170 zetels van de driehonderd zetéls in het
parlement beschikken, alleen gaat regeren. De
christen-democraten hebben hun voorzitter,
Bartoncik, van zijn functie ontheven in af
wachting van een onderzoek naar de beschuldi
gingen dat hij onder het communistische
bewind zeventien iaar lang hand- en spandien
sten verleend heelt aan de geheime politie.
Honderden Toearegs
in Niger vermoord
PARIJS Enkele honderden Toe
aregs zijn begin mei tijdens gevech
ten met het leger van Niger ge
dood. Dat schrijft vandaag het
Franse dagblad Le Monde. De Toe
aregs werden het slachtoffer van
een strafexpeditie van het leger,
nadat .Toearegs in de nacht van 6
op 7 mei een politiebureau in de
woestijnstad Tchin-Tabaraden had
den aangevallen. Het leger trok
van het ene naar het andere Toea-
regkamp, aldus de bronnen van Le
Monde, doodde overal „met over
gave" tientallen Toearegs, plunder
den de tenten en verkrachtten hun
vrouwen.
Politie van Curacao
onderschept cocaïne
WILLEMSTAD Op Curasao zijn
de afgelopen dagen door de politie
grote hoeveelheden cocaïne in beslag
genomen. Woensdag werden op de
luchthaven twee mannen aangehou
den, die in drie koffers 98 kilogram
cocaïne naar Miami (VS) probeerden
te smokkelen. De cocaïne heeft een
straatwaarde van 120 miljoen gul
den. Verder bleek zich aan boord
van een in de haven gemeerd schip
eveneens een grote hoeveelheid co
caïne te bey inden. De waarde van
deze partij is nog niet bekend. De
Nederlandse Antillen worden steeds
vaker genoemd als doorvoerhaven
van drugs naar de VS en Europa.
MOSKOU Opnieuw is een vliegtuigje onopge
merkt door de grensbewaking het Sovjet-luchtruim
binnengedrongen. De piloot landde volgens de
krant Izvéstija op 9 juni op het vliegveld van Batu
mi net over de grens met Turkije. Hij liet daar een
bos bloemen achter met de complimenten aan Sov
jet-president Gorbatsjov en een biljet van twintig
dollar. De boodschap was ondertekend met 'Hans
Schneider'. Het toestelletje, een Chessna, wist voor
de Sovjet-radar onzichtbaar te blijven door op
tweehonderd meter hoogte over het bergachtige
grensgebied te vliegen. Het incident duurde niet
langer dan negen minuten. Het geval herinnert aan
de spectaculaire landing op het Rode Plein van de
Westduitser Mathias Rust, die voor zijn gewaagde
grap veertien maanden gevangen heeft gezeten.
Opnieuw katten besmet
met gekke-koeienziekte
LONDEN Het Britse ministerie van land
bouw heeft gisteren bekendgemaakt dat er de
afgelopen dagen nog twee katten zijn ontdekt,
die zijn besmet met de „gekke-koeienziekte".
Het is nog steeds niet duidelijk of de katten
deze hersenziekte opliepen door het eten van
besmet voedsel. De angst dat ook mensen de
ziekte kunnen krijgen, ontstond, nadat de her-
senaandoening voor het eerst bij een kat werd
geconstateerd. Terwijl er in Groot-Brittannië
inmiddels nog amper rundvlees wordt gekocht,
hebben verscheidene landen een importverbod
voor Brits rundvlees afgekondigd en heeft de
Europese Commissie nieuwe voorwaarden aan
de import van rundvlees uit Groot-Brittannië
gesteld.
PIKOU Jegor Li-
U(ov, de leider van de
ervatieven in de Sov-
ui ie, heeft opnieuw de
oral geopend op presi-
Michaïl Gorbatsjov.
ins een bijeenkomst
landbouwfunctiona-
'aJn zei het politburolid,
torbatsjov bezig is de
chkunie uiteen te laten
ch
ilseageert hiermee op een-
b aak van Grigori Reven-
v< Iviseur van de Sovjetpre-
kl[, die zei dat elke repu-
van de Sovjetunie op zijn
voorwaarden lid kan
n van de nieuwe unie,
le president voor ogen
P Tegen het Sovjetpers'ou-
Tass verklaarde Revenko
31 en republiek volgens de
e re plannen voor een fe-
tifief of confederatief ver
kan kiezen en ook zelf
a jitmaken van welk eco-
i< sch samenwerkingsver-
dëel wil uitmaken.
Ligatsjov zei dat „hij op dit zo
gevaarlijke ogenblik voor de
partij en de staat gedwongen is
deze politieke strijd tot het
einde te voeren". De uitspra
ken van Ligatsjov werden ge
citeerd in het dagblad Izvés
tija. De tekst van de toespraak
is officieel nog niet vrijgege-
Hoewel het duidelijk is dat de
conservatieven binnen de
communistische partij veront
rust zijn door de situatie waar
in de Sovjetunie verkeert en
de richting waarin president
Gorbatsjov het land lijkt te du
wen, heeft Ligatsjov tot nog
toe vermeden in het openbaar
directe kritiek op de Sovjet
president te leveren.
Het feit dat hij die voorzichtig
heid nu overboord heeft gezet,
wijst er volgens waarnemers
op dat de bezorgdheid binnen
de rechtervleugel van de par
tij, de regering en het leger
over de mogelijkheid dat de
Sovjetunie in vijftien aparte
republieken uiteenvalt, hand
over hand toeneemt.
Ligatsjovs toespraak was de
eerste uitdaging aan het adres
de president door een
functionaris.
Ligatsjov zei dat hij het rege
rende politburo memoranda
had gestuurd en dat hij van
plan is zich uit te spreken op
het zeer belangrijke 28e con
gres van de communistische
partij. Velen verwachten dat
de partij daar in twee delen
uiteen valt.
Lithouwen
Intussen overweegt de ge
meenteraad van Moskou op ei
gen houtje het embargo van
Litouwen te doorbreken. Het
idee is ingegeven door de
vrees dat Litouwen door een
tekort aan brandstof niet lan
ger in staat zal zijn zuivelpro-
dukten naar de Russische
hoofdstad te vervoeren. Het
debat in de gemeenteraad
volgde nadat de nieuwe presi
dent van de Russische federa
tie, Boris Jeltsin, had aange
kondigd Litouwen te zullen
bevoorraden. Ook de leiders
van andere Sovjet-republieken
zouden er bij president Gor
batsjov op hebben aangedron
gen de blokkade op te heffen.
>r.
ien activisten van de milieubeweging Greenpeace hebben zich gisteren in Duinkerken vastge-
nd aan de Kanaal-veerboot 'Nord-Pas-de-Calais', die treinwagons met radio-actief afval naar
Dt-Brittannie vervoerde. De overtocht van het schip werd door de actie dertien uur opgehou-
Terwijl de activisten zich vastketenden, verhinderden anderen met rubberbootjes en boeien
het schip de haven van Duinkerken uit kon varen.
FOTO: AFP
fchef Witte Huis
J 'iseert Kremlin
il
10 5HINGTON De staf-
11 van het Witte Huis, John
li inu, heeft een uitnodiging
ie'aard om naar Moskou te
li en en de staf van het
ij nlin te adviseren over or-
3 satorische kwesties. Sunu-
heeft deze week al advie-
II uitgedeeld aan een delega-
o Sovjet-funcionarissen, die
a Washington kwamen kijken
het Witte Huis functio-
rt.
SU: twee voorwaarden voor eenwording
STRAUSBERG Sovjetminister van defensie, Dmitri Jazov,
heeft gisteren gezegd dat zijn land alleen een Duitse vereniging
kan accepteren als de NAVO en het Warschau Pact opgaan in
een nieuw pan-Europees veiligheidssysteem. Een tweede voor
waarde die Jazov stelt is een formeel vredesverdrag. „We
moeten een streep trekken onder de Tweede Wereldoorlog", al
dus dé minister. De Westerse landen menen dat een verenigd
Duitsland tot de NAVO moet behoren. Moskou heeft diverse
voorstellen gedaan die variëren van volledige neutraliteit tot
een geassocieerd lidmaatschap van beide blokken. Als een van
de vier overwinnaars uit de Tweede Wereldoorlog heeft de Sov
jetunie in theorie vetorecht over alle beslissingen over de
toekomst van Duitsland.
Mijnwerkers slaan op straat in Bukarest een 'verdacht element' in elkaar.
(Vervolg van de voorpagina)
BUKAREST De ge
vechten van de afgelopen
dagen in Bukarest hebben
opnieuw aangetoond, dat
de democratie in Roeme
nië nog nauwelijks wortel
heeft geschoten. De vast
geroeste machtsstructu
ren, die in veertig jaar
commmunisme zijn inge
sleten, zijn nog niet ont
manteld.
Woorden als 'tolerantie' en 'sa
menwerking' lijken niet in het
woordenboek van de 'nieuwe'
machthebbers voor te komen.
De paraplu-organisatie die nu
de lakens uitdeelt, het Front
voor Nationale Redding van
president Ion Iliescu, heeft bij
de parlementsverkiezingen
van 20 mei met meer dan
tachtig procent van de stem
men een ruime absolute meer
derheid gehaald. Het Front
lijkt aan deze zege het recht te
ontlenen om- de andere groe
peringen volledig buiten de
besluitvorming te houden. Te
genstanders van de regering
worden als 'extreme en fascis
tische elementen' afgeschil
derd.
De woorden die president
Iliescu gebruikt, zijn letterlijk
dezelfde als die de communis
ten en dictator Nicolae Ceau
sescu hanteerden om hun te
genstanders te beschrijven.
Dat bleek ook toen gisteren
een actiecomité voor democra
tische hervormingen binnen
het leger werd verboden. Vol
gens een regeringsverklaring
schond het comité de wet en
het militair reglement. Het co
mité werd als „niet represen
tatief" bestempelde. Ook zou
het comité „de destabiliseren
de politieke krachten in de
kaart spelen".
De brede oppositie, die vele
gezichten kent, voelt zich bui
tenspel gezet. Ze beschuldigt
de regering ervan dat die aan
totalitaire principes vasthoudt.
Meermalen is de Front-leden,
met president Iliescu voorop,
verweten dat ze ook in de
communistische partij kader
functies bekleedden.
Vooral dat element stoort de
demonstranten, die hun pro
test in de afgelopen zeven we
ken massaal uitten op het Uni
versiteitsplein in het hart van
de stad. „Dit is de eerste com
munisten-vrije zone", scham
perden de demonstranten. Alle
oppositiepartijen voelden op
zijn minst sympathie voor de
actie van de studenten, al be
staat bij hen de angst dat het
legitieme doel van de studen
ten wordt misbruikt door ex
tremistische krachten. Bewij
zen hiervoor liggen echter nog
niet op tafel.
De starre opstelling van de re
gering, die elke dialoog afwijst,
tart alle democratische spelre
gels, zo betogen tegenstanders
van Iliescu. Zo lijken de ont
wikkelingen van de laatste da
gen voorgeprogrammeerd te
zijn. De politie verjaagt in het
donker met veel geweld de
studenten. Demonstranten
gaan daarop met de oproerpo
litie gevechten aan en bestor
men openbare gebouwen en de
tv-studio's. En als reactie ver
schijnt het leger ten tonele, dat
strategische punten inneemt
en de jacht opent op tegenstan
ders van het regime. Iliescu
roept ten slotte de hulp in van
mijnwerkers, 'het volk', in om
zijn acties te dekken en óm
een „staatsgreep van anti-de
mocratische krachten" af te
wenden. De Roemenen staan,
net als een half jaar geleden,
weer met de geweren tegen
over elkaar.
Met het oog op de nieuwe poli
tieke onlusten in hun land
hebben ruim dertig Roeme
nen, onder wie een aantal toe
risten, in Frankrijk politiek
asiel aangevraagd.
De gezamenlijke zitting van
het parlement en de Senaat,
die aanvankelijk gisteren had
moeten plaatsvinden, is verder
verschoven naar 18 juni.
Algemene staking
legt Israël lam
JERUZALEM In Israel
hebben gisteren, drie dagen
na het aantreden van de
nieuwe regering, bijna een
miljoen mensen gestaakt
voor een nieuwe loonove-
reenkomst voor overheids
personeel en werknemers in
de openbare sector. Het was
voor het eerst in vijf jaar dat
er een algemene staking
werd gehouden. Scholen,
banken, ministeries, de
luchthaven Ben Gurion en
de effectenbeurs waren ge
sloten. Radio en televisie
zonden niet uit. De vak
bondsfederatie Histadrut
heeft gedreigd met voortzet
ting van de acties, als niet
snel een nieuwe loonove-
reenkomst wordt gesloten.
Geen krant ontvangen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
DE TERUGKEER VAN PEER DEN SCHUYMER
duisternis te ontkomen; alleen doorboren drie kogels het spriet
zeil. Zonder verliezen bereikt Peer echter de „Helhondt", de zei
len worden gehesen en, terwijl links en rechts de kogels in het
water plonzen, vaart Peer de baai uit. - Op de borstwering van
zijn paleis staat Mohammed Bey grimmig toe te kijken. „Scha
vuit", mompelt hij, „ik krijg je nog wel. Denk maar niet, dat je er
zo gemakkelijk afkomt".
(Van onze correspondente
Annemarie Heijn)
MEXICO-STAD Al bij
na twee maanden wach
ten grote delen van Mexi
co op regen. De thermo
meter stijgt elke dag weer
onverbiddelijk tot boven
de veertig graden. Deze
hittegolf heeft al aan bijna
vierhonderd mensen het
leven gekost, vooral kin
deren en ouderen.
Het is elk jaar hetzelfde lied
je. In afwachting van de re
genperiode die in mei
hoort te beginnen wordt
een groot aantal deelstaten
van Mexico geteisterd door
extreem hoge temperaturen.
Maar dit jaar houdt de droog
te wel heel lang aan en zijn
de temperaturen ongekend
hoog.
Eén van de zwaarst getroffen
deelstaten is het noordelijke
Neuvo Leon. Nooit eerder
was het daar zo lang zo heet.
Alle landbouwactiviteiten
liggen stil. Gevreesd wordt
dat in de landbouwcyclus
van mei-september niets
meer kan worden verbouwd.
Zo'n vijfduizend boeren
dienden al een verzoek in bij
het ministerie van buiten
landse zaken om bij de Ame
rikaanse migratiedienst te
bemiddelen voor een tijdelij
ke werkvergunning op het
platteland in de Verenigde
Staten.
Niemand weet precies hoe
veel mensen er het slachtof
fer zijn geworden van de
droogte. De Mexicaanse rege
ring, als die al over gegevens
beschikt, houdt die angstval
lig achter. Het nieuws over
de hittegolf wordt in de
kranten mondjesmaat gedo
seerd, ergens op de achterpa
gina tussen het provinciale
nieuws.
Extra triest is dat de komst
van de regen nog geen eind
van de ellende betekent. De
regen valt vaak, plotseling,
met bakken tegelijk en het
gevolg is dat rivieren over
stromen en huizen instorten
of bedolven raken onder
modder en slib. Zo eist ook
de regen elk jaar weer men
senlevens.
(Van onze correspondente
Willy Werkman)
TEL AVIV Nog geen
24 uur nadat Moshe Ah-
rens deze week met een
trompetceremonie was
verwelkomd als de nieu
we Israëlische minister
van defensie, werd de
pers uitgenodigd hem te
begeleiden op zijn eerste
uitstapje. Het was een be
zoek aan twee joodse ne
derzettingen op de weste
lijke Jordaanoever. De
veiligheid van de kolonis
ten in bezet gebied staalt
bij de nieuwe minister bo
ven aan de agenda.
Niet dat hij dat nu zo plechtig
heeft beloofd, want Ahrens is
geen man van bombastische
verklaringen. Hij doet gewoon.
Op zijn eigen innemende en
beschaafde wijze. En de intifa-
dah dan, de Palestijnse op
stand, wilden de altijd nieuws
gierige journalisten weten.
Wat denkt hij daaraan te
doen? Ahrens zei niets. Maar
hoge legerofficieren wisten na
hun eerste overleg met de
nieuwe minister precies waar
zij aan toe zijn: meer troepen
„om de rust te herstellen". Die
versterkingen zal het leger
wel nodig hebben, want de
nieuwe regering-Shamir is in
de bezette gebied bepaald niet
met vreugde ontvangen.
Ahrens was tot voor kort mi
nister van buitenlandse zaken.
Een baan, waarvan hij zelf in
tens genoot, maar die hem de
laatste tijd steeds moeilijker
viel. Als je een land moet ver
tegenwoordigen dat internatio
naal steeds meer geïsoleerd
raakt, is het tenslotte niet zo
Bouwvakarbeider
Gaat er wat veranderen, nu
David Levy, een in de Likud-
partij opgeklommen bouwva
karbeider, Israëls 'topdiplo
maat' wordt? Ach, hij heeft be
loofd Engels te leren, was het
cynische commentaar van de
westerse diplomaat. En het
ontbreken van een middelba-
re-schooldiploma? Diplomatie
hoef je niet te leren, zeggen ze.
Dat heb je of je hebt het niet.
Levy wilde eerst nog wat huis
werk doen, zo liet hij weten.
Politieke uitspraken hield hij
nog even voor zich. Maar toen
hij zich thuis liet fotograferen
zei hij tegen plaatselijke jour
nalisten: „We moeten de Vere
nigde Staten 'doegri' (Israë
lisch voor 'recht voor zijn
raap') zeggen, wat we vinden.
En we moeten niet „broges"
(Israëlisch slag voor „boos") op
elkaar zijn".
Alle perikelen rond de vor
ming van de nieuwe regering
lijken hem echter behoorlijk te
hebben aangegrepen. Levy
werd gisteren op de intensive
care-afdeling van een zieken
huis opgenomen met algemene
verzwakkingsverschijnselen.
„We hopen hem zo spoedig
mogelijk weer naar huis te la
ten gaan", aldus één van de
artsen.
Maar goed, Levy stond ten
minste keurig netjes op de
foto. Netter dan zijn nieuwe
collega van landbouw, de ex-
opperbevelhebber Rafael Ei-
tan. Eitan arriveerde voor de
officiële foto in de presidentië
le residentie in een bloesje met
korte mouwen. „Sorryzei
hij, „een pak heb ik niet. En
met een das zullen jullie me
helemaal nooit zien".
FOTO: AP
Eitan houdt niet van de Pales-
tijnen. Als ex-opperbevelheb-
ber heeft hij ze eens „kakker
lakken" genoemd, die allemaal
in een grote fles moeten wor
den gestopt. Maar de land
bouw heeft zijn hele hart. In
de meshav (collectieve neder
zetting) waar hij woont, loopt
hij meestal in een blauwe
overall.
„Waar het ministerie van
landbouw is, weet ik nog niet
en de mensen die er werken,
ken ik ook niet", zei hij deze
week vol humor. Maar hij
heeft de landbouwers beloofd
zich echt voor hun belangen te
zullen inzetten.
Sharon
De nieuwe minister van com
municatie, verantwoordelijk
voor onder meer de Israëlische
staatstelevisie is rabbi Rafael
Pinhasi. Hij is orthodox-reli
gieus en heeft thuis geen tele
visietoestel. „Maar wat geeft
het", vindt hij zelf, „ik moet er
gewoon voor zorgen dat het
volk goede televisieprogram
ma's krijgt. Ja, ook voor de or
thodoxe kijkers zal ik me in
spannen. Ik vind eigenlijk dat
zij ook recht hebben op eigen,
passende programma's". Een
aardige man overigens, Pinha
si. En veel spraakzamer dan
de nieuwe minister *ran huis
vesting en 'opzichter' over de
opvang van Russische immi
granten, Ariel Sharon. Sharon
wordt nu de 'tsaar' genoemd.
Een passende bijnaam.
Wat vindt Sharon van de drei
gementen uit Moskou een ein
de te maken aan de Russisch-
joodse emigratie als Israël ze
in de bezette gebieden huis
vest, vroeg een journalist deze
week. „Daar hoeven we geen
woord over te zeggen", was de
mening van de 'tsaar'. „Dit is
een zaak waarover niet hoeft
te worden geschreven of ge
sproken. En ik begrijp eigen
lijk helemaal niet waarom u
die vraag stelt".
Sharon wil dus niet teveel pra
ten, maar gewoon doen. Net
als de uitgaande en ook weer
inkomende minister van bin
nenlandse zaken, rabbi Arye
Deri, tegen wie een politie-on-
derzoek loopt wegens fraude.
Hij deed het zo: een in de
schulden wegzinkende ge
meente smeekte de minister
om meer fondsen. Deri liet
zich uitnodigen en na een ride
door de stad en een goede
lunch kwam hij tot zaken. Een
flinke cheque met een voor
waarde. Van het geld moest de
gemeente een derde door
schuiven naar een religieus in
stituut, behorend tot zijn partij.
Aan het hoofd van zo'n insti
tuut stond, tja, de vrouw van
de minister.
