Miriam Pina geeft zichzelf bloot in 'Mijn huis ben ik' 1 „Radius geeft prima ballerina oorspronkelijke betekenis terug Van Ammelrooy en Zwartjes centraal op Filmdagen Atleten Holland knokken voor behoud Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u! KUNST/ SPORT CcidaeSomn/ril VRIJDAG 15 JUNI 1990 PAGINA l/U Willeke van Ammelrooy. FOTO: DIJKSTRA UTRECHT Tijdens de tiende editie van de Ne derlandse Filmdagen wordt dit jaar speciale aandacht besteed aan het oeuvre van de actrice Wil leke van Ammelrooy en de filmmaker Frans Zwartjes. De filmdagen worden van 20 tot en met 26 september in Utrecht gehouden. Onder het motto „Frans Zwar tjes en de Haagse School" wordt een retrospectief gewijd aan de meer dan veertig korte en lange films die Zwartjes op zijn naam heeft staan. Zij staan bekend om het experimentele gebruik van het filmische idi oom en het tarten van de grenzen van het fatsoen, aldus de toelichting bij dit program ma-onderdeel. In het retrospectief wordt ook aandacht besteed aan het werk van filmmakers die zich onder invloed van Zwartjes hebben ontwikkeld. In elk geval wor den films gedraaid van Andre- as Hamelberg, Paul Hosek, Ben van Lieshout, Paul de Mol, Ruud Monster, Paul de Nooijer, Armand Perrenet, Dick Rijneke, George Schou ten, Jacques Verbeek en Karin Wiertz. Het tweede retrospectief geeft een beeld van Willeke van Ammelrooy, al meer dan 25 jaar werkzaam is als actrice. Haar grote doorbraak kwam echter pas in 1971 met haar rol in „Mira" van Fons Radema kers. Sindsdien speelde ze uit eenlopende rollen in een lange reeks films, onder meer in „It's me" van Zwartjes uit 1976. Traditioneel programmapunt tijdens de filmdagen is de ver toning van alle speelfilms, korte films en documentaires die het afgelopen jaar voor vertoning gereed kwamen. Deze films dingen mee naar het Gouden Kalf, de Grote Prijs van de Nederlandse Film. De vierde Cinema Militans le zing wordt op 23 september uitgesproken door de Russi sche cineaste Kira Muratova, zo is verder bekendgemaakt. Zij maakte films als „Brief En- counters" (1967), „Among the Grey Stones" (1983) en „Chan ge of Fate" (1987). Haar laatste film, „Het Asthenische Syn droom" uit 1989, zal tijdens de filmdagen zijn Nederlandse première beleven. LaToya Jackson flink afgerost LONDEN De Amerikaanse zangeres LaToya Jackson, een zus van superster Michael Jack son, is door een bende gewa pend met metalen pijpen, die haar hotelkamer in Rome wa ren binnengedrongen, flink af gerost. Jackson (31) liep daarbij ernstige kneuzingen op en houdt nu rust in haar apparte ment in Londen waar zij na het incident terugkeerde, aldus ma nager Jack Gordon. Volgens hem trachtte de bende haar te ontvoeren. De gewapende man nen drongen haar kamer bin nen nadat zij bij roomservice iets te eten had besteld. Van Beers nieuwe directeur tv VPRd HILVERSUM - Het VPH bestuur heeft H. van 1 (48) benoemd tot direct^ van de televisiedienst. j benoeming geldt tot en i 31 december 1992. hangt samen met het dat de organisatiestructi van de VPRO ter discusJ staat. Van Beers is sin| 1986 directeur van het 1 terdams Philharmonisj Orkest. Hij bekleedt aantal culturele bestuul functies. De huidige dir( teur tv, R. Kiers, trekt ziij terug in de programmalet ding. Rian de Waal gast in Dui ven voorde Pianiat Rian de Waal met werken van Schubert, Liazt en Godoweky. Volgende concert op 28 juni door het Amsterdam Loeki Stardust Quartet. Daniël Marotzaal, kasteel Duivenvoorde. Voorschoten. Eigenlijk is de Daniël Ma rotzaal van kasteel Dui venvoorde te Voorschoten te intiem voor de ruimte die Schubert vraagt voor de verklanking van zijn Wanderer-fantasie. Ook loopt de temperatuur in die zaal snel op want de concertenreeks trekt altijd een groot publiek. „Maar het is hier toch niet zo warm als in New Orleans waar ik net vandaan kom", vertelt pianist Rian de Waal in de pauze van het concert, „het was daar tropisch". Rian de Waal heeft het in Amerika en Canada gemaakt, ook in het komende seizoen geeft hij daar soloconcerten en speelt hij ka mermuziek. „Wij gaan bijvoor beeld een onbekend sextet voor piano, drie strijkers en twee blazers van Donényi uit voeren en met pianist Grant Johannesen zal een plaatopna me gemaakt worden van vier handige pianowerken van Prokofjev". Toch is De Waal van plan het wat kalmer aan te gaan doen, tachtig, negentig concerten per jaar met veel verschillende programma's vindt hij teveel van het goede. „Ik wil meer tijd hebben om te studeren", meent hij „ik ben nu bezig met de voorbereiding van een programma met wer ken van Schubert en Leopold Godowsky. Die combinatie zal ook op de plaat worden vast gelegd". Godowsky (1870-1938) was een Amerikaans componist-pianist van Poolse afkomst, leerling van Saint-Saëns, die talloze transcripties voor piano heeft gemaakt. De Waal bijt zich op dit moment vast op een Passa- caglia met 42 variaties waarin Godowsky een, zoals De Waal dat noemt, .kruisbestuiving' met Schuberts Erlkönig maakt. „Een vreselijk moeilijk werk, maar om toch ook in dit Duivenvoorde-concert de com binatie Schubert-Godowsky te maken koos ik voor zijn visie op Künstlerleben van Johann Strauss. Liszt vervangt met zijn „Bénédiction de Dieu dans la solitude' eigenlijk Godow- sky's Passacaglia". Met de klep van de vleugel geopend zette Rian de Waal een stevige Wanderfantasie neer. Hij is duidelijk geen aanhanger van een Schubert in teder-roman- tische sfeer, geen dweper met een voorkeur voor een zoet vloeiende weergave. Misschien juist daarom viel de keuze van de Wanderer-fantasie minder gelukkig uit dan de Impromp tu's die hij met een meeslepen de muzikaliteit ten gehore bracht. Rian de Waal wil, ook in zijn weergave van Lisztwer- ken, zijn virtuositeit en zijn dikwijls verbluffende techniek ten toon spreiden. Dat heeft hij sinds het winnen van de zevende prijs op het Koningin Elisabethconcours in 1983 be wezen. Rian de Waal: „Dat duwtje in de rug is enorm be langrijk voor me geweest. Achteraf ben ik ontzettend blij dat ik daar niet de eerste prijs heb gewonnen. Je moet je dan onmiddellijk waarmaken, ik heb de gelegenheid gehad mijn carriere op te bouwen. Waar schijnlijk aanvaard ik volgend jaar een benoeming aan de universiteit van Ohio, dat geeft de mogelijkheid de helft van het jaar in Amerika en de andere helft in Europa door te brengen". Het gaat duidelijk goed met Rian de Waal. ADRIAAN HAGER (ADVERTENTIE) René Diekstra Denk nog wijzer Psychologische schetsen, eerder verschenen in de dagbladen van de Gemeenschappelijke Persdienst. 188 blz.-ƒ25,00 In de boekhandel AMBO DEN HAAG Ze is ze ventien meter lang, ruim vijf meter breed en bijna zeven meter hoog. Door haar linker arm kun je zo bij haar naar binnen lopen. Ze heet 'Mijn huis ben ik' en is ontworpen door de Miriam Pifta. Drie jaar geleden kwam deze Goudse kunstenares op het idee om een heel groot beeld in de vorm van een vrouw te ont werpen. Haar 'drijvende dame' ligt nu op drie pontons in de Haagse Hofvijver. Het raamwerk, waaraan deze week nog hard wordt gesleu teld, bestaat uit een stalen constructie waarover textiel wordt gespannen. Het kunst werk maakt deel uit van het straattheaterfestival 'De Haagse Zomer', dat van 22 juni tot en met 30 juni in de Haagse binnenstad wordt ge houden. Het project van Mi riam Pifta blijft een paar da gen langer in de Hofvijver liggen. 'Mijn huis ben ik' verbeeldt het lichaam van Miriam zelf, het is haar visie op zichzelf en op de vrouw. Ze laat als het ware zichzelf zien", ver telt haar produktie-assistente Josette van Leeuwen. De kunstenares heeft het te druk om zelf een toelichting te ge ven. Haar kunstproject is na melijk meer dan het vrou wenlichaam in de Hofvijver alleen. Er komt ook een beeld van een liggende, naakte man op het Plein. Volgens Josette van Leeu wen is dit Pifla's kijk op de man. „In die positie ziet ze de man het liefst. Liggend, in rust". Het vrouwenlichaam heeft, net als een gewoon huis, een woonkamer en ook een kin derkamer. Hierin staan door Pifta ontworpen meubels, ge maakt door studenten van meubelvakscholen uit Rotter dam en Amsterdam. Maskers Waarom 'een huis? Josette Miriam Pina, thuis bij zichzelf. van Leeuwen: „Omdat we Tijdens het festival lopen er ons volgens Marian P.fla bui- m^dewerkers met een mas- FOTO: MILAN KONVALINKA tenshuis vaak heel anders ge dragen dan binnen. Buiten dragen we maskers. Het huis ker op door de binnenstad om aandacht op de kunstat tractie te vestigen. Ze zijn Expositie van liefdesbrieven Miriam Pifta wil in 'Mijn huis ben ik' een tentoonstelling van - uouuu v., liefdesbrieven houden. Wie een liefdesbrief of een passage binnenste vervreemd van zichzelf, net daaruit, beschikbaar wilt stellen, kan contact opnemen met als de mens dat, volgens theaterbespreekbureau 'Het Gebeuren', Josette van Leeuwen, p/a Het Gebeuren, Westduinweg 230, 2583 AJ Den Haag, 070- 3547104. Dit telt ook voor mensen die interesse hebben om met 'Mijn huis ben ik' mee te varen. van de mens' „In het algemeen kun je zeg- p^aTvanTdchzeU ik gen dat er een spanning is - tussen man en vrouw. De café Millers Nieuwsstraat worden portret- vrouw is over het algemeeen ten van stamgasten geexpo- niet tevreden met de rol die ze heeft, het masker dat ze draagt. Ze emancipeert zich, seerd die de buitenkant de mens symboliseren. „De expositie wordt in een café ze wil zichzelf kunnen zijn gehouden, omdat Miriam en dat levert spanning en vjntjt dat we daar in het bij problemen op met de andere partij. Dat kan haar man zijn, maar ook haar kinderen of andere waarmee ze een rela tie heeft. Deze spanning vind je terug in 'het huis'. Daar treedt herkenning en warmte op, maar ook vervreemding. Dit komt onder meer door het interieur. De meubels bij zonder een masker opzetten. Mensen doen hun best popu lair te zijn. Ze maken zich mooi, ze willen gezien wor den", aldus Josette van Leeu wen. Liefde De hedendaagse liefde staat voorbeeld herken je wel als centraal in dit project. Elke avond om elf uur is er in 'Mijn huis ben ik' een dans voorstelling, waarin de liefde wordt uitgebeeld. Er worden ook films en video's getoond over de liefde. „Het vrouwenbeeld staat voor de liefde. In haar huis voel je je veilig. Je voelt de warmte, de liefde, de aan dacht," licht Josette van Leeuwen toe. „Miriam is twee keer gescheiden en woont nu samen met een vriend. Eén ware liefde in je leven bestaat volgens haar niet. Dat is een droom, niet reëel. De vraag is: Hoe gaan wij hiermee om?" Op maandag 2 juli wordt het beeld afgebroken. Op een dekschip wordt ze weer op gebouwd en daarna naar Lei den gevaren. Daar zal ze van 6 tot 15 juli te zien zijn tijdens het Lakenfestival. Daarna vaart ze door naar Alphen aan den Rijn, Gouda en Rot terdam. Josette van Leeu wen: „Dat lijkt ons leuk, de verbaasde gezichten van mensen in de auto of op de fiets die opeens een immens groot vrouwenlichaam voor bij zien varen. Dat is toch iets heel bijzonders". KARIN HOGENBOOM BIJ PRESENTATIE FOTOBOEK: AMSTERDAM „Vaak heb ik het idee dat Neder land nauwelijks beseft hoe uitzonderlijk omvang rijk en gevarieerd het door Radius gedanste re pertoire is. Zij is boven dien de eerste en voorlo pig enige Nederlandse danseres die zich jaren lang op grote internatio nale gala's kon meten met wereldberoemde collega's. Radius is een Nederlandse danseres die de benaming prima ballerina waardig is, zij geeft die titel haar oorspronkelijke betekenis terug." De balletcriticus Ine Rietstap schrijft dit in het voorwoord van het gisteren in Amster dam gepresenteerde fotoboek „Alexandra Radius. De balleri na, een tijdsbeeld". Daarin wordt een beeld gegeven van de laatste produktie waarmee de nu 47-jarige Alexandra Ra dius samen met de Nationale Ballet-solisten Alan Land en Fred Berlips de afgelopen maanden door het land reisde. Zij danst het programma zon dag en woensdag nog in het Amsterdamse Muziektheater, maar dan valt het doek voor een ballerina die tot op het laatst op het allerhoogste ni veau haar werk heeft gedaan. Ine Rietstap gaat in haar voor woord in op de kwaliteiten van „de ware ballerina", die zich van haar toch eveneens promimente collega's onder scheidt door het „ondefinieer bare extra" dat zij aan haar manier van dansen weet toe te voegen. „Dat extra ligt nooit in net danstechnische vlak. Het heeft te maken met het magisch samengaan van fysie ke mogelijkheden, harmonieu ze proporties, interpretatiever mogen, muzikaliteit, gevoel voor lijn en stijl, eigenheid en een wonderlijk aura op het to neel." Marianne Hilarides werd pas na de Tweede Wereldoorlog de eerste „echte" ballerina in de Nederlandse dansgeschie- denis, aldus Rietstap. Zij zou zich geen wereldnaam ver werven, maar veroverde wel een groot nationaal publiek en was een voorbeeld voor een nieuwe generatie dansers. Haar opvolgster Alexandra Radius werd gevormd door haar samenwerking met zeer uiteenlopende eigentijdse cho reografen. „Een ballerina die steeds sub tieler de verfijning, gratie en precisie van de klassieke dans in rollen als Giselle, Odette en Aurora wist te treffen en bo vendien moeiteloos haar spit zen en de negentiende-eeuwse lyriek kon verwisselen voor hoge hakken en de twintigste- eeuwse benadering van Hans van Manens „Twilight", zo vat Rietstap haar waardering sa men. Eind december danste Radius al voor het laatst in een avondvullende voorstelling bij het Nationaal Ballet als prinses Aurora in „The Sleeping Beauty". Zij is sinds 1970 aan dit gezelschap verbonden ge weest. Voor haar laatste „eigen" pro duktie (samen met haar echt genoot Han Ebbelaar maakte zij er in totaal vier) selecteerde zij choreografieën die werden gemaakt voor Marie Taglioni (1804 - 1884), Isadora Duncan (1877 - 1927), Anna Pavlova (1881 - 1932), Marianne Hilari des (1933) en haarzelf. Zo werd een overzicht gepresenteerd van twee eeuwen ballettradi tie. Het afscheidsprogramma in het Muziektheater zal worden aangevuld met delen uit het ballet Brahms - Schönberg kwartet waarmee de dansers van het Nationale Ballet een eerbewijs aan hun vertrekken de eerste soliste geven. Middeleeuwse kunst in Texas teruggevonden NEW YORK Een collectie middeleeuwse kunst die sinds het einde van de oorlog werd vermist, is in het Texaanse dorp Whitewright teruggevon den, zo heeft de New York Ti mes gisteren bericht. Voorzo ver bekend is de collectie al die jaren in het dorpje be waard. In een artikel, dat ge baseerd is op interviews met kunstexperts en inwoners van het dorp, zegt de krant dat de voormalige officier Joe Mea- dor er na de oorlog in moet zijn geslaagd om de kunst schatten uit het Duitse plaatsje Quedlinburg, waar ze in een mijngang verborgen waren, naar zijn geboorteplaats in Texas te vervoeren. „Het is een van de grootste kunst diefstallen aller tijden". LEIDEN In de tweede en beslissende ronde van de atletiekcompetitie, zon dag 17 juni, zal Holland alles uit de kast moeten AAV'3ë zeker niet na de halen om het vege lijf te laagde eerste wedstrijd. dus wij wanhopen zeker nia redeneert men in het LissT kamp. Wanhopen doen de dames v een veilige marge van mi dan duizend punten (op e?! totaal van 15.043) is er weiQ aan de hand voor de Alphe dames. De heren staan op redden. Spartaan staat er minder slecht voor, maar moet toch nog oppassen. Bataven en AAV hebben betere kansen, met zelfs randje van de eerste klas^ kampioensaspiraties bij de Leidse heren die „thuis" Nadat zij vorig jaar zo tri zullen acteren. J5 Voorzitter Cor Brandwijk stak zich °Pge^L h". na de zo desastreus verlopen S eerste wedstrijd zijn heren- en JJJ> Ac*:„.W kanonnen als Aart Stigter gezet zijn. Ook de als trait nu aktieve Paul Boere heeft j. moeten haken door een al ren zeurende blessure. Da naast heeft de AAV'36 nog e Al tweede ploeg aktief in de d du de klasse, waaruit vrijelijk 03 put kan worden. Eén van w competitievervalsende regt D< die ook in de nieuwe compe tie-opzet niet verdwijnen, z< we dat atleten pas bij een twee 03 optreden voor vast in de ho< R: ste ploeg opgesteld dienen worden. damesploeg een hart onder de riem met een speech die, Brandwijk eigen, positief ge tint was. In hoeverre de wens de vader van de gedachte ge weest is bij Brandwijk mag zondag blijken. De Holland heren met name staan bijna hopeloos onderaan in de eerste klasse en zullen alle zeilen bij moeten zetten. Hoewel veel at leten nu wèl aanwezig zullen zijn (na de examens), mag toch verondersteld worden dat alle andere ploegen eenzelfde voordeel zullen putten uit het eind van het schoolseizoen. Ook na een geweldige ople ving van de Hollandse heren zal behoud van de eerste klas se nog niet zeker zijn voor de Leidse club. Op 9 september volgt nog de degradatiewedstrijd waarin de echte beslissing zal vallen. De dames van Holland kunnen niet degraderen, door het weg blijven van twee andere clubs. Daardoor valt het te bezien of de degradatieronde van 9 sep tember nog enig nut heeft. Strijd in de eerste klasse is er nog slechts om de zesde plaats die recht geeft op deelname in de promotiepoule. De Holland dames hoeven daar op geen trekkelijk gerust hart ingaa^D enkele manier, zelfs niet met Bataven Voor de dames van Bata\|r lijken er weinig donkere 1 ken boven Dordrecht te h. gen. In de stad aan de Mer\ i° de mogen zij de twaal plaats in de rangschikki verdedigen. Een plaats aan bovenkant van de degradat 8 poule, die zelfs met een kleir£ 300 punten meer ontlopen kR" worden. Een optreden op! september kan door de BataAD se dames ontlopen worden 0( zij zich op de negende of tieP de plaats weten te nestelL mochten ze toch de degrad»p tieronde af moeten werkos dan kunnen ze die met een l een veelvoud van hartverwar mende speeches door positieve voorzitters, aan te denken. De afstand tot de nummer zes, het Spijkenissese Spark, bedraagt zo'n 2500 punten, wat op een totaal van nog geen twaalf duizend onmogelijk is om goed te maken. Spartaan De Spartaan-dames hebben nog wel kans om de Spijkenis sese vrouwen uit de promotie- poule te houden. Met een ach terstand van krap 200 punten en het weer beschikbaar zijn van met name Lea van der Aert en Mariëtte Aanhane ziet het er voor de Lissese dames gunstig uit. „Toch zullen we daar niet zomaar van uit gaan. We zullen vanuit de vanouds bijzonder goede stemming knokken voor wat we waard zijn". De mannen komen een slordige 400 punten tekort om uit de degradatiepoule te blij ven. Dat terwijl Hein van Heek op de voor hem favorie te onderdelen polshoog en speer niet uit kan komen van wege een rugblessure. Geluk kig voor De Spartaan is Van Heek een tienkamper en is hij op bijna alle onderdelen inzet baar. „Met Van Heek bij het onderdeel verspringen en de broers Dennis en Richard Ver haar in normale doen op pols- hoog scoren we nog beter. Mochten we de degratiepoule niet ontlopen dan hebben we nog wel wat ijzers in het vuur, In die degradatieronde fa slechts gestreden moeten was den om de derde afzakkerK ontwijken, daar staan de LeiPu' se vrouwen ruim duizend puf® ten voor. Opvallend genokt» hoeft de leiding van de roep hemden in tegenstelling i1-4 voorgaande jaren geen bokkig sprongen uit te halen om ff ploeg kompleet te krijgen, las zich al winst. De Bataaf»; heren staan op het punt v|j herstel. Werd twee jaar ge)L den op trieste wijze de afgal naar de derde klasse gemaalttl dit jaar lijken de Leidse maf nen de weg terug echt ingeslr gen te hebben. Vorig jaar wei in de finaleronde het onderste gedolven door het gebrek ai» vooral een goede tweede mf op de technische nummer Daarin lijkt dit jaar voorzién te zijn, hoewel de tegensta» nu echt wel anders is. Op |a eigen baan zal zondag tor duidelijk gemaakt worden kampioen wil worden. Ir strijd in de Leidse Hout baii los om 12.00 uur met de hcj] dennummers en zal doorgai tot circa 16.30 uur als de esèt fettes de eindstand nog ee|« flink door elkaar kunnen go^. en. In de roodgehemde formj^ ties zullen Jan Jansen, Gik bert Remmelzwaal, Theo B% sche, Harry van der Veldek Gerrit Verdoes en Ruud Kerl^ man hoe dan ook in het teaL acte de présènee geven. H(,c deelnemem van Han KulkeiL nog onzeker door een lichP blessure. GERT VELTHÜIZEf InterNos gevarieerd in eenvoudig vertelsel j 'Lijn 9' in Ray mond Quanaau in da Vartaling van Rudy Kouabroak an in da ragia van Paul Mudda. Thaatar Da Poort ta Dan Haag, giataravond. Harhalingan: t/m zondag ataada om 20.15 uur De 9 manieren om een rivier over te steken is ook een voor beeld van de hoeveelheid aan mogelijkheden om een verhaal te vertellen. InterNos heeft de stijloefeningen van Queneau gebruikt om hun verhaal te verplaatsen naar een tram van lijn 9. Het voordeel van zo'n produkt is dat als het slecht is dat het steeds maar kort duurt en de spelers de mogelijkheid hebben om zich te rehabilite ren. Bij InterNos deed zich eenzelfde situatie voor. De ne gen spelers waren allemaal wel ergens goed en ergens slecht. De hoeveelheid aan korte scènes maakt het haast ondoenlijk om een goede in druk te geven, maar toch wa ren er enkele uitschieters te bespeuren. Astrid van de Wee tering vertelde haar verhaal heel afwisselend. Als bekakte Haagse Dame gedroeg zij zich theatraal en geëxalteerd en even later als punkige voetbal- fan kon iedereen beter uit haar buurt blijven. Monica Re- sowidjojo was volks en even later pikant in haar aandi Joost van Benthem moest hf vooral hebben van zijn jeugd: ge elan en behaalde daarme het beoogde resultaat. Pai' Mudde, die ook de regie vod zijn rekening nam, was meej aristocratisch in zijn optreder De tweemaal een half uur wi ren precies voldoende om doodziek van het verhaaltje worden en dat heeft InterNc de aanwezigen dus mooi spaart. Theater De Poort gt na zondag voor de vakantief riode sluiten, dus wel allei gaan als U wilt genieten een avondje stijl oefenen. ROB VAN DER MI.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 18