^ZEEMAN
EEN ZEE VAN
995
einties
071-122244
Prominenten
over liefde,
angst en dood
Jasper Mikkers: een egomaniak in de jungle
E
i
E
i
I
I
CeidM-Qowuvnt
Historische Mahler en Aafje Heynis
Propaganda is nog
steeds propaganda
ZORG DATJE DEZE KAART ZO
SNEL MOGELIJK WEER INLEVERT
UZOU WEL GEKZUNALS U MEER BETAALDE.
3>polec
BOEKEN EN PLATEN
WOENSDAG 30 MEI 1990 PAGINA 8
Annie Schmidt: Goed vasthou- George Simenon: „Wie ver
den, vooral op de trappen.
FOTO: MILAN KONVALINKA
trouwen heeft gekregen in het
leven heeft het ook in de
dood".
FOTO: ANP
Trudy Kunz: „Onvergetelijke ont
moetingen". Uitgeverij Helmond.
Prij. ƒ24,50.
Trudy Kunz, als journaliste
werkend voor het grootste da
mesblad van Nederland Libel-
le, heeft voor haar bundel
„Onvergetelijke ontmoetin
gen" een selectie gemaakt uit
de tientallen interviews, die ze
I in de loop der jaren als punt-
i gave koekoekseieren te vonde
ls ling heeft gelegd tussen brei-
patronen, recepturen, huwe-
lijksperikelen en afslank-dië-
ten.
Een verstandig besluit, waar
mee haar fanclub van toege
wijde Libelle-lezeressen op
slag versterking heeft gekre
gen van de groep, die dames
bladen konsekwent op het bij
zettafeltje laat liggen en daar
door verstoken is gebleven
I van de boeiende reeks ge
schreven portretten, die Trudy
Kunz heeft gemaakt van over-
en minder bekende medemen-
i sen.
Wat achteraf overduidelijk als
een gemis kan worden be
schouwd, want in de 160 pagi
na's van haar boek wordt het
bewijs geleverd, dat Kunz de
kunst verstaat een dialoog op
gang te brengen, dié" een schat
aan verrassende informatie
geeft over degene, bij wie zij
haar professioneel getrainde
1 oor te luisteren heeft gelegd.
Schoorstenen
In haar parade der prominen
ten loopt ook de schrijfster
Anni,e Schmidt mee, die de
ernst van haar voortwoeke
rende oogziekte aldus illus
treert: „Door die ogen krijg ik
steeds meer de drang weer
eens op reis te gaan. Gewoon
om te kijken of ik het nog zien
kan. Laatst was ik met vrien
den in Istanboel. We stonden
aan de Bosporus waar ik aan
i de overkant allemaal fabrieks-
j schoorstenen zag. „Nee, An-
I nie", zeiden ze, „dat zijn geen
i fabrieksschoorstenen, dat zijn
minaretten". Het omgekeerde
febeurt mij ook regelmatig,
oms zie ik minaretten en dan
blijken het fabrieksschoorste
nen te zijn. Ik zie nu eenmaal
een heleboel dingen in mijn
fantasie^ die er in werkelijk
heid ffiet zijn, maar waarvan
het mij prettig lijkt dat ze er
zijn. Ik heb nooit zo erg in de
realiteit geleefd. En dat heeft
niets met mijn ogen te maken.
Dat zit in mijn geest. Dromen
en fantaseren is voor mij altijd
belangrijker geweest dan de
werkelijkheid. Toen mijn man
nog leefde zei hij regelmatig:
„Ik zie het al. Annie zit weer
in een wolk".
Dat haar kwaal regelmatig
aanleiding is voor komische
taferelen weet Annie Schmidt
ondertussen ook: „Laatst werd
ik afgehaald door een chauf
feur van de omroep. Ik doe de
deur open en zie, dat hij op de
stoep een briefje staat te lezen.
„Is het boeiend?", vraag ik
hem. Begint hij voor te lezen:
„Moet gehaala en gebracht
worden. Kan bijna niks zien.
Goed Vasthouden. Vooral op
de trappen".
Veel liefde
Omdat Maigret evenmin uit
haar leven weg te denken is
als de geur van Melatti uit het
leven van een oud-Indiëgan-
ger reisde Kunz ook gezwind
naar het meer van Genève in
Zwitserland voor een gesprek
met de beroemde schrijver
George Simenon. Hij bleek, na
een stormachtig leven met
veel liefde en wat daar voor
doorgaat, voorgoed te zijn uit
gewoed en verklaarde deze
drastische koerswijziging met
de contemplatieve verzuch
ting: „Ik ben er eindelijk ach
ter gekomen, dat liefde als ba
sis tederheid heeft. De harts
tocht, die ik te lang heb nage
jaagd, is een soort koorts, die
heel kort duurt. Als ieder
menselijk wezen er in zou sla
gen in zijn leven één mens ge
lukkig te maken, zou de hele
wereld gelukkig zijn".
Tijdens het interview zoeken
de ogen van Simenon voortdu
rend Teresa met wie hij op dat
moment zijn leven deelt.
„Dankzij haar", zegt hij, „ben
ik niet meer bang om dood te
gaan. Wie vertrouwen heeft
gekregen in het leven heeft
het ook in de dood. Ik hoop,
dat ik nog een tijd mag leven,
samen met haar. Maar als ik
gehaald word zal ik mij niet
verzetten".
Trudy Kunz -„het valt me op,
dat mijn gesprekken steeds
gaan over liefde, angst en
dood"-, interviewde voorts
Hanna Green, schrijfster van
de bestseller ,,Ik heb je nooit
een rozentuin beloofd", muze-
man Toon Hermans -„Ik ben
altijd met de dood bezig ge
weest. Zolang ik leef. Voor mij
is dood leven op een ander ni
veau"-, filmster Glenn CLose,
Hildegard Knef, Mary Dressel-
huys -„Na de oorlog riep ie
dereen tegen me: jij moet naar
het buitenland, naar Londen,
naar Parijs, daar kun je door
breken. Dóórbreken. Het
woord alleen al. Wat moet ik
in Londen?. Dan zit ik daar na
de voorstelling in mijn eentje
op mijn hotelkamer te snik
ken. Dat is dan roem. Wat heb
ik daaraan?-,Paul van Vliet,
Melina Mercouri, Fran^oise
Hardy, Johnny Kraaykamp,
Fay Weldon, Amalia Rodri-
ques, Jan Wolkers -„Ja, ik ben
zo ijdel, dat ik niet ijdel wil lij
ken"-, Yves Duteil, Diane Ke-
aton, Cornelia Froboess, Liv
Ullmann en Anne Philipe.
LEO THURING
De uitvoering van Mahlers
tweede symfonie, eerder deze
week in Rotterdam is voor
degenen die erbij zijn ge
weest en in mindere mate
voor de degenen die thuis
hebben gekeken en geluis
terd een onvergetelijke ge
beurtenis geweest. Natuurlijk
had die sensatie vooral te
maken met muzikale facto
ren. De grandioze vorm
kracht van Mahler, de uit
barstingen van emotionaliteit
en de dramatische kleuring
maakten in hun onderlinge
samenhang een verpletteren
de indruk. Daarbij kwamen
natuurlijk ook die andere as
pecten: de herdenking van
het bombardement en de
aanwezigheid van Haitink,
die zo'n beetje de verloren
zoon is van het Nederlandse
(lees: Amsterdamse) muziek
leven. En juist hij kwam
'even terug' in Rotterdam en
niet in Amsterdam.
De Rotterdamse happening
liet horen en zien hoe mu
ziek altijd in een context
staat en soms voor een deel
haar betekenis aan die con
text ontleent. De uitvoering
van Beethovens Negende
('Ode an die Freude') door
Bernstein met een 'groot-
Duits orkest' in Berlijn, vlak
voor de kerst van 1989 is ook
een goed voorbeeld van zul
ke min of meer situatie-ge-
bonden uitvoeringen (waar
mee overigens niets miszegd
is over de muzikale betekenis
van dergelijke uitvoeringen).
De tweede van Mahler door
Haitink zoals die in 1968 in
Amsterdam werd opgevoerd
en opgenomen is een school
voorbeeld van een 'klassieke'
uitvoering. Ontdaan van
eventuele tijdgebonden ele
menten kan deze opname 1
die destijds geroemd werd
met Elly Ameling en Aafje
Heynis nieuwe generaties
luisteraars aan zich binden.
Een vervanging voor de sen
satie van de Rotterdamse
happening is zo'n opname
niet, maar wel een heel
waardevol alternatief: Phi
lips heeft die opname uit
1968 op twee cd's gezet, sa
men met de Wunderhorn-lie-
der door Jessey Norman en
John Shirley-Quirk. De dub-
bel-cd is op het ogenblik met
een flinke korting te koop.
Aafje Heynis
Aafje Heynis heeft in de har
ten van heel veel Nederlan
ders een bijzondere plaats. In
zekere zin vanuit op het ver
leden gerichte aandacht; de
zangeres is pedagoge gewor
den. Voor velen is haar naam
verbonden met uitvoeringen
van de Mattheüs-passion,
voor anderen met liederen
van Brahms of met typische
zangstukken als 'Panis Ange-
licus' van Cesar Franck die
in onze tijd niet meer zo po
pulair lijken te zijn.
In de serie Legendary Clas
sics heeft Philips een Aafje
Heynis-cd uitgebracht. De
enorme kwaliteiten van de
zangeres die ook in de bo
vengenoemde Mahler-uitvoe-
ring zo nadrukkelijk naar vo
ren komt, zijn op deze cd in
een heel andere setting te ho
ren. Tegenover het Mahler-
geweld en de Mahler-lyriek
klinkt op deze cd bijvoor
beeld het ontroerende 'Er-
barme dich' uit de Matthetls
van Bach.
Bij het luisteren denk je
zoals je zo vaak bij Heynis
dacht zó moet het gezon
gen worden en niet anders!
Onzin natuurlijk, maar zo'n
gedachte geeft aan hoe je
door haar stem en muzikali
teit getroffen, of beter ge
zegd: gevangen kunt worden
omdat haar uitvoering zó
overtuigend is.
Op de cd staan nog een paar
Bach-nummers; Handel
prijkt erop; de 'Vier ernste
Gesënge' van Brahms; 'Ave
Maria' van Schubert en dat
Gounod en verder onder
meer nog 'Panis Angelicus'
van Franck.
De oudste opname is van
1956, de jongste uit 1962. Bij
diverse liederen is het opval
lend hoe in onze tijd dyna
miek een andere inhoud
heeft gekregen.
Tegelijkertijd hoor je hoe be
trekkelijk stijlmiddelen en
het gebruik daarvan ook
weer zijn; al zouden we nu
een hoger tempo kiezen, de
beleving aan de uitvoering
van toen lijdt niet echt onder
de traagheid van toen. De cd
is in muzikaal opzicht een
zeer waardevol document en
voor wie dat wil aanlei
ding voor wat (religieus) sen
timentele gevoelens.
LÜTSEN KOOISTEA
Op het curieuze ZTT-label
van producer Trevor Hora
en voormalig journalist Paul
Morley, dat vooral bekend
heid kreeg door Frankie
Goes To Hollywood, ver
scheen vijf jaar geleden een
verrassend Duits produkt:
het debuut „A Secret Wish"
van Propaganda. De lichte
lijk bombastische, maar voor
al heel melodieuze muziek
van het kwartet uit Düssel-
dorf leverde een paar prach
tige hits op, waarvan „Duel
(Eye To Eye)" een onuitwis
bare indruk achterliet. Maar
zo snel als de groep het pop
podium beklom, zo snel viel
het er ook weer van af.
Propaganda leek een zachte
dood gestorven, maar kijk,
even plotseling als de vorige
keer is de band er opeens
weer. Hoewel, met het gege
ven dat toetsenman Michael
Mertens nog het enige lid is
van de band, kun je natuur
lijk nauwelijks meer van
iganda spreken. Al
moet die menig ook weer on
middellijk herzien worden
als het tweede album „1-2-3-
4" wordt beluisterd. Want
dan blijkt dat het geluid van
vijf jaar terug nog steeds de
basis is voor een aantrekke
lijk en melodieus toetsenta-
Pijt-
Propaganda klinkt dus nog
steeds als Propaganda, hoe
wel de invloeden wat breed-
schaliger lijken. Maar num
mers als „Heaven Give Me
Words" of het gedragen
„Wound In My Heart" zijn
rijkelijk voorzien van dat on
miskenbare Propaganda-
sausje. Zangeres Betsy Miller
en de beide ex-Simple Minds
Derek Forbes (bas) en Brian
McGee (drums) hadden ken
nelijk weinig moeite met de
omschakelijk. Zij zijn er im
mers met Mertens verant
woordelijk voor dat het span
nende, maar altijd relaxte ge
luid van weleer nog steeds in
hoge mate weet te boeien.
ADVERTENTIE
Enige tijd geleden ontvingen alle scholieren
van 16 jaar en ouder in het voortgezet onderwijs
en (voortgezet) speciaal onderwijs de onderwijs-
kaart. Alleen door het inleveren van deze kaart
kom je volgend schooljaar de klas weer in.
Eind september ontvang je de acceptgiro
kaart voor het betalen van het lesgeld. Lever
de onderwijskaart zo snel mogelijk in bij de
schooladministratie. Maar in ieder geval vóór
15 september 1990.
DE ONDERWIJSKAART. HET ENIGE ENTREEBEWIJS
VOOR HET VOORTGEZET ONDERWIJS.
INFORMATISERINGSBANK
Er is niets te koop in de wereld,
of 't komt in de krant.
Jasper Mikkers: „De weg van de re
gen". Uitgeverij De Bezige Bij. Prijs
32,50.
Het reisverhaal is een oud en
veelbeoefend literair genre dat
van de zestiende tot het begin
van de' twintigste eeuw veel
lezers heeft getrokken. Niet
verwonderlijk in een tijd zon
der geïllustreerde weekbladen
en televisie en waarin de men
sen waarschijnlijk nieuwsgie
riger waren dan nu.
Tegenwoordig lijkt het reis
verhaal zijn nut te hebben
verloren, al wordt het nog
door een niet gering aantal,
voornamelijk Angelsaksische
auteurs geschreven (bijvoor
beeld Paul Theroux met zijn
'trein-boeken'). De in het Ne
derlands geschreven reisboe
ken zijn eerder romans, spe
lend tegen een exotische ach
tergrond, dan echte reisbe
schrijvingen.
Dat geldt ook voor Jasper
Mikkers' „De weg van de re
gen", dat wordt aangekondigd
als „een reisboek met de allure
van een roman" en dat in feite
een roman met de allure van
een reisboek is. Het verhaal
speelt zich af in Peru en wordt
vanuit een ik-persoon verteld.
Reportages
Jasper Mikkers is een Neder
lands schrijver/journalist die
zijn reisgeld verdient met het
maken van reportages. In op
dracht van „National Geo
graphic" reist hij met een aan
zienlijk voorschot naar Zuida-
merika om een reportage te
maken over de jacht op kaai
mannen in het bronnpngebied
van de Amazone, in het grens
gebied van Peru en Brazilië.
Hij verblijft eerst een tijd in de
hoofdstad Lima, daarna in de
Andes en vervolgens weer in
Lima eer hij met een gids en
dragers en andere reizigers
naar de jungle vertrekt voor
het eigenlijke doel van de reis.
Het verhaal, dat soms een dag
boekachtig karakter heeft,
biedt op die manier voldoende
mogelijkheden een beeld van
het huidige Peru te schetsen.
Mikkers doet dat in bepaalde
opzichten zeer goed.
Zo beschrijft hij met veel rea
lisme de armoedige en uit
zichtloze situatie waarin de in
dianen in de Andes verkeren.
Het nachtelijk uitgaansverbod,
de dagelijkse patrouilles en
razzia's van leger en politie en
de moordaanslagen en ontvoe
ringen van de Maoïstische
guerillabeweging „Sendero
Luminoso", waarvan de au
teur kwasi-achteloos gewag
maakt, geven de lezer een
beeld van de (politieke) span
ning die in dit gespleten land
Alcohol en cocaïne
De combinatie van armoede
en burgeroorlog maakt het be
grijpelijk, dat velen een uitweg
zoeken in de alcohol en de co
caïne. Daartussendoor spelen
de liefdesgeschiedenis van de
ik-persoon met het meisje
Marcela, dat hij in Lima leert
kennen, een avontuurtje van
hem in de Andes en een aantal
bordeelbezoeken aan de rand
van de jungle.
„De weg van de regen" biedt
ook voldoende mogelijkheden
om de tegenstelling tussen de
(relatief) rijke westerling en
de arme inlander te schetsen.
Peter ten Hoopen deed dat op
zeer indringende wijze in zijn,
zich eveneens in Peru afspe
lende roman, „De priesterrek
ruut". Op dit punt laat Mik
kers echter bijna volledig ver
stek gaan omdat hij teveel van
zichzelf bezeten is, om zich
werkelijk voor een ander te
interesseren.
De vele tientallen pagina's om
vattende affaire tussen hem en
Marcela bestaat voornamelijk
uit uiterst gedetailleerde be
schrijvingen van bed-scènes.
Maar wie die Marcela nu ei
genlijk is en wat haar achter
grond precies is, daarover
komt de lezer maar weinig te
weten. Het geheimzinnige
sfeertje dat de auteur rond
haar creëert (is ze lid van de
geheime politie?) verandert
daaraan niets.
Ook de vele hippie-achtige
Amerikanen en Canadezen die
hij op zijn reis ontmoet, be
schrijft hij amper.
Misschien wilde Mikkers een
Peruaanse versie van Kerou-
acs „On the road" schrijven.
Dan heeft hij wel diens vlotte
pen, maar niet zijn gevoelig
heid. Mikkers heeft meer weg
van Henry Miller, die ook
bladzijden lang dooremmerde
over hoe geweldig hij was in
bed.
Natuurlijk mag men zichzelf
best op de borst kloppen, maar
zoveel onbescheidenheid gaat
op den duur alleen maar stier
lijk vervelen en tegenover de
ellende van het Peruaanse
volk staat het een beetje be
schamend.
„De weg van de regen" is een
vlot leesbare roman met de
nodige interessante beschrij
vingen, maar de auteur had er
veel meer van kunnen maken,
dan de privé-avonturen van
een egomaniak in de jungle.
JEROEN KUYPERS
BABYPAKJE.
Met bedrukt T-shirtje.
68 t/m 86.
KINDER T-SHIRT.
Met diverse prints.
104 t/m 164.
MEISJESSHORT.
100% Katoen. Met
elastische taille en
streepdessin.
104 t/m 164.
STROPDASSEN.
Moderne dessins. JIAJE
Unieke vaderdag #|#3
aanbieding.
r|9S
HEREN
SPORTSHORT.
Met schaduwstreep^
In div. kleuren.
In nylon
S t/m XL.
Ruim 390 textielSupers
LEIDSE COURANT
T.k. zwart PERZISCH katertje
350.-, blauwcrèmesmoke
Perzisch poesje 450.-, 9 wkn.
stamboom en enting. Tevens
goed tehuis gezocht voor zwart
witte gecastr. Perzische kater, 4
jr. 150.- en half-Perzlsch ka
tertje, kortharig rood-wit, 10
mnd. 75.-. Noorderbeekd-
warsstr. 47 m, Den Haag. Voor
12.00 uur of na 16.00 uur.
Te koop, bijzonder leuke ge
kleurde BOOMERTJES, lang en
kortharig. Ingeënt en ontw.,
185.-. Tel. 010-4862723.
Goed tehuis gezocht voor 1 jr.
oude Schotse COLLIE. Tel. 079-
423742.
T.k.a Engelse BULDOG PUPS,
ingeënt en ontw. stamboom,
1.250.-. Tel. 010-4862723.
T.k. PERZISCHE kittens, div.
kleuren, Ingeënt stamboom
ontwormd. Inl. 070-3935877.
Te koop Perzische KITTENS
met stamboom en Inenting In de
kleuren blue-crème, blauw en
zwart. Tel. 070-3976548.
Hobby de Luxe. 4.75 mtr.,
1e eig., zeer weinig gebruikt,
kachel, koelk. enz., pr. 8500,-.
Tel, na 19.00 uur 079-520751.
T.k. Kip CARAVAN op vaste
standplaats, camping bij Was
senaar. Compl. met voortent en
koelkast, toilet-aansl. op riool,
ƒ2500,-. Tel. 01751-18264 of
Te koop z.g.a.n. ALPENKREU-
ZER Select 1 x 14 dagen gebr.,
met oplooprem en zonnelulfel,
vaste pr. 3500,-. Tel. 070-
3605455.
Introductie nieuw type CHALET
in hout of kunststof. Ind. en afm.
naar wens b.v. 9.5x3.5 gemeub.
en gestoff., geschikt voor per
manente bewoning, Introductie
prijs tijdelijk 24.950,-. Inruil en
fin. mog. Info C.R.M. 01793-
2530 of 070-3976684.
T.k.a. p. direkt 4- 6-pers. STA
CARAVAN, op rustige camping
in Voorthuizen (Vel.), staanpl.
150 m2, bouwj. '85. Tel. tussen
17.00-20.00 u. 070-3603493.
T.k. STACARAVANS op vaste
staanplaats bij vis- en vaarwa
ter. Te bevragen Recr.park IJs-
seldreef, Moordrecht. Tel.
01827-2607.
Opruiming: Inruil stacaravans
en vouwwagens SPOTGOED
KOOP, moeten weg. Tel. 01793-
2530 of 070-3976684.
Te koop Munsterland CARA
VAN 390, bjr. '73, met dakscha-
de, in redelijke staat, 1250,-.
Tel. 070-3663398.
PRO MUSICA op TV vrijdag
Ned. 2 om 19.00 uur bij Op
Volle Toeren. Wil je ook een
instrument leren bespelen en
lid worden? Voor info 070-
3299507.
Te koop gevraagd: Ijzer, meta
len en SLOOPOBJECTEN. Tel.
01891-18116.
J KENNISMAKING
Gelegen In centrum van Rotter
dam organiseert Dancing NEW
ORLEANS al jaren iedere don
derdag en zondag gezellige
dans-ontmoetingsavonden. Ge
opend v.a. 20.00 uur. Tot ziens
g 46.
Per 1 juni Zoutmanstraat
ZOLDERETAGE, voor 2
meisjes, Incl. verwarming,
600,- p.m. Tel. na 17.00 uur
070-3200158.
In Benoordenhout kl. gestoff.
ZIT/SLAAPKMR., tel. kabel
t.v. aansl., c.v., v.w., douche
toilet algemeen gebruik privé
beperkte kookgelegenheid
ijskast, 425,- p.mnd. incl., 1
mnd. borg. Tel. 070-3504826.
I DOE-HET-ZELF
KURKPARKET grote, sortering
voor de laagste prijzen. Haags
vloerenbedrijf, Calandplein 15,
Den Haag. Tel. 070-3891044.
ZONNESCHERMEN en rollui
ken, topkwaliteit, scherpe prij
zen. Janssen Dordrecht, tel.
078-135464.
Te huur: 2 tot 8-pers. VAKAN
TIEBUNGALOWS te Lochem.
Achterhoek. Bungalowpark „De
Witte Berken". Tel. 05730-
51308. Folders gratis op aan-
Te huur in hartje BRABANT
comf. vak.bungalow, 6 pers., 14
juli t/m 4 aug. Tel. 070-
3936673.
T.k. YAMAHA XZ 550, bj. '85,
l.g.st., 5000,-. Evt. Inruil mog.
Tel. 070-3680069, na 19 uur.
Voor korte er langdurige proiecten.
MTS-ers en HTS-ers
Alle vakrichtingen.
tel. 070-3617340 of
010-4117111
WATERSPORT
YAMAHA b.b.motor bestel
len? De hoofddealer bellen!
Kraaijeveld Watersport,
Apeldoornselaan 58. Tel.
070-3458486.
Nieuwe en occasion B.B. motor
ren en generatoren, inboarddle-
selmotoren, rubberboten vanaf
1275.- en polyester volgbo
ten. Alle access, voor zeil- en
motorboot DEEGE watersport,
Welmarstraat 56, t.o. Regentes-
sezwembad. Tel. 070-3643626.
T.k. gevraagd YAMAHA b.b.
motor langstaart 8 pk, niet ou
der dan 7 jaar. Tel. 01749-
45547.
Surfers, heb je nog gebruikte
surfplanken, pakken, mas
ten, gieken en zeilen etc.?
Breng ze dan zaterdag 2 juni
naar Hot Surf Kijkduin voor
de OCCASIONRUILBEURS
op 3 en 4 juni. Info: 070-
3233824.
KUNST EN ANTIEK
Antiek- BOEKENMARKT. Ie
dere donderdag v. 10-21 uur.
Lange Voorhout, Den Haag.
