Universiteiten presenteren
alternatief voor IWOOT-plan
brieven van leze
OMSTREDEN BISSCHOP ONTSLAAT VICARIS
kerk
wereld
Arbeidsonrust
in Vaticaan
Parochies aarzelen
in discussie over
pastoraal beleid
beroepingen
Meerderheid hervormd moderamen:
PLO-verklaring is te eenzijdig
£eidóc6ou4a/nEi
De president van de Sovjetunie heeft nu op zijn beurtl
eenstemming over een aanvaardbare politieke oplossina
de beide Duitslanden, een akkoord gericht op een defi J
■beëindiging van de wapenwedloop en een omvangrijld
delsverdrag dringend nodig om het thuisfront te laten
dat hij nog steeds een machtig man is. Zelfs als het ton
leg een dergelijk succes oplevert hetgeen nog mal
vraag is zal hij toch in eigen land water in de wijn r
doen en de handreiking moeten aanvaarden die zijn
Jeltsin hem heeft geboden.
mT £cidóeSoirta/ni
Of
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidaeSoivwwit
WOENSDAG 30 MEI 1990 PAGI
JNL
ZURICH Bisschop Wolfgang Haas van het Zwitserse Chur
heeft drie dagen na zijn ambtsaanvaarding de vicaris-generaal
van het kanton Zurich de laan uit gestuurd. Het onverwachte
ontslag van dr. Gebhard Matt is in de Rooms-Katholieke Kerk
in Zwitserland ingeslagen als een bom.
Haas heeft officieel geen redenen voor zijn besluit gegeven,
maar zei voor de Zwitserse radio dat hij „medewerkers nodig
heeft die het met mij eens zijn en met wie ik harmonisch kan
samenwerken". Het moet iedereen duidelijk zijn, aldus de als
zeer behoudend bekend staande bisschop, „dat ik beslissingen
kan nemen".
Volgens Franz Stampfli, secretaris van het vicariaat-generaal,
is er met „algemene ontzetting, teleurstelling en verwarring"
gereageerd op het ontslag van Matt. Op een enkele Opus Dei
aanhanger na, heeft de nieuwe bisschop nu echt alle geestelij
ken in het bisdom tegen zich in het harnas gejaagd. Uit protest
hebben zondagavond alle kerkklokken een uur geluid. Haas'
tegenstanders vrezen dat nu Christoph Cassetti, een geestver
want van de bisschop, vicaris-generaal wordt. „Daarmee zou de
kerkelijke crisis compleet zijn", aldus Martha Brün namens de
pastores in het bisdom. Volgens Stampfli komt het er nu op
aan het verzet tegen Haas vol te houden totdat deze aftreedt.
De benoeming van Haas leidde vorige week tot een storm van
protest. Zelfs de Zwitserse bisschoppen voelden zich overvallen
door de pauselijke beslissing om Haas bisschop van Chur te
maken. Haas (41) staat te boek als 'vrouwvijandig' en als een
zeer trouwe volgeling van de paus.
Een reputatie wordt
vaak verkregen
zonder verdienste en
verloren zonder schuld
Thomas Fuller
VATICAANSTAD Onge
veer 500 leken-medewerkers
van het 'Vaticaan hebben tij
dens een protestmars een
„concrete en serieuze dialoog"
met hun werkgever geëist, zo
heeft de vereniging voor Va
ticaanse leken-medewerkers
meegedeeld. De vereniging
vindt dat ze al veel te lang
moet wachten op het ant
woord op enkele dringende
vragen met betrekking tot het
arbeidsrecht. Zo is haar verte
genwoordiging bij de werkge
ver nog steeds niet geregeld
en bestaat het bureau voor ar-
beidsvragen, dat de paus in ja
nuari 1989 in het leven riep,
nog slechts in naam. De vere
niging, waarbij driekwart van
de leken-medewerkers zijn
aangesloten, deed in 1988 voor
het eerst van zich spreken,
toen zij een symbolische
werkstaking organiseerde.
Christendom en
andere religies
De ontmoeting van het chris
tendom met andere religies is
een uiterst actueel onderwerp,
maar ook weer niet zo actueel
als wel wordt gedacht: de gro
te Hendrik Kraemer schreef
al voor de oorlog zijn beroem
de 'The christian message in a
non-christian world' en de ge
reformeerde J.H. Bavinck
maakte met zijn 'Religieus be
sef en christelijk geloof' in
1949 veel indruk. Dat laatste
boek is nu^, herdrukt bij Kok,
aangevuld met een vertaling
van een engelstalig essay: 'Al
gemene openbaring en de
niet-christelijke religies'
(1955). Het boek kan van veel
betekenis zijn in de reflectie
op een thematiek die in onze
tijd zo'n heel eigen 'kleur'
heeft gekregen, maar waar
van de grondvragen dezelfde
zijn gebleven. Uitgave Kok,
prijs 34,-.
Armoede is onrecht
De kerkelijke strijd tegen de
armoede wordt gevoerd onder
het motto: 'armoede is on
recht'. In allerlei publicaties
hebben de kerken en kerke
lijke groepen duidelijk ge
maakt wat dat onrecht con
creet inhoudt. Speciaal met
het oog op Europa '92 schreef
Herman Noordegraaf (voor
zitter van de Werkgroep 'De
arme kant van Nederland')
een boekje in de 'Ambtshalve-
boekenreeks' van het Boeken
centrum. Hij blikt daarin ove
rigens meer terug op de ge
schiedenis van de beweging
dan dat hij ingaat op concrete
punten met betrekking tot
Europa '92.
De titel is: 'Armoede is on
recht'; uitgave: Boekencen
trum de prijs 19,90.
Over de psalmen
De NCRV-hoogtezon dominee
H.A. Visser is enkele jaren ge
leden begonnen met de uitleg
van alle 150 psalmen voor de
rubriek 'Onder de hoogtezon'.
Het gaat hem daarbij speciaal
om de betekenis ervan in
onze tijd. De teksten van die
uitzendigen verschijnen in zes
delen bij het Boekencentrum.
Net verscheen het derde deel,
handelend over de psalmen
51-75. De gedrukte versie van
de uitleggingen maken op
nieuw duidelijk waarom ds.
Visser met zijn pastorale ru
briek zo veel mensen aan zich
en aan zijn boodschap weet te
binden.
Titel: De Psalmen in onze tijd,
deel 3. Uitgave: Boekencen
trum, prijs 29,90 27,- bij
intekening op de gehele se
rie).
Ruimte en richting
In de feministische theologie
is van alles aan de hand. Er
wordt nagedacht over vragen
als: bidden vrouwen anders;
wat is spiritualteit en wat is
de waarde van de ervaring
van vrouwen voor het gelo
ven en de theologie? Een aan
tal vrouwen heeft mede aan
de hand van deze en andere
vragen wat materiaal aan te
dragen en wellicht wat
houvast te bieden voor
vrouwen en mannen die geïn
teresseerd zijn in de proble
matiek. De schrijfsters zijn
Eva Ouwehand, Martha
Kroes, Corrie Dijksterhuis en
Riet Bons-Storm. De titel is:
'Ruimte en Richting'; vrou
wen op zoek naar veelbete-
kend geloof. Uitgave Boeken
centrum, prijs 25,90.
LEIDEN De wensen
van de Nederlandse Her
vormde Kerk inzake de
predikantsopleiding zijn
volgens de vier openbare
universiteiten binnen het
huidige wettelijke kader
(duplex ordo) op te los
sen. Daarvoor hoeft het
ingrijpende IWOOT-plan,
waarbij de Hervormde
Kerk zelf de verantwoor
delijkheid voor de oplei
ding krijgt, niet te wor
den uitgevoerd. De uni
versiteiten vrezen dat het
IWOOT-plan de positie
van de theologische fa
culteiten in ernstige mate
ondermijnt.
Dit hebben de universiteiten
van Amsterdam, Groningen,
Leiden en Utrecht deze week
aan het hervormd modera
men geschreven. Zij reageren
op het hervormde synodebe
sluit van maart, waarbij ze
twee maanden de tijd kregen
een alternatief aan te dragen.
De universiteiten stellen het
moderamen voor op dinsdag 5
juni tijdens de wekelijke mo-
deramenvergadering in Leid-
schendam met elkaar over het
alternatief van gedachten te
wisselen.
De universiteiten bepleiten in
hun alternatief handhaving
van de duplex ordo (scheiding
tussen staats- en kerkelijke
vakken) omdat hierdoor de
wetenschappelijkheid van de
theologie wordt gewaarborgd
en eventuele kerkelijke in
spraak wordt uitgesloten. Wel
moet de vormgeving van de
duplex ordo zo worden aange
past dat de kerken en facul
teiten een gelijkwaardige po
sitie hebben en dat daarin ten
volle tot uitdrukking komt
dat het staats- en het kerke
lijk onderwijs elkaar aanvul
len.
Zij stellen voor dat de kerken
dezelfde positie als de rk
theologische opleidingen in de
landelijke overlegstructuren
over godgeleerdheid krijgen.
De positie van kerkelijke
hoogleraren zou kunnen wor
den versterkt door een twee
de benoeming als universitair
hoogleraar. Ook bestaat bin
nen de huidige wet de ruimte
dat een student die zich in
een kerkelijk vak wil speciali
seren, hiervoor dezelfde
ruimte binnen een doctoraal
programma krijgt als voor een
staatsvak. Verder worden nu
reeds aan enkele universitei
ten kerkelijke vakken in de
beginfase van het doctoraal
programma gedoceerd.
De universiteiten, die van het
IWOOT-plan financiële scha
de verwachten, kunnen niet
aan de Hervormde eis vol
doen om geld voor kerkelij
ke) onderzoek(ers) vrij te
maken. Dit zouden de kerken
bij de Nederlandse organisatie
voor wetenschappelijk onder
zoek of bij de minister kun
nen aanvragen.
Kleine kerken
De universiteiten sluiten in
hun alternatief aan bij de
wensen van vijf van de zes
kleine kerken. Baptisten,
Doopsgezinden, Oud-Katho
lieken, Remonstranten en
Vrij-Evangelischen vroegen
minister Ritzen van onderwijs
en wetenschappen in maart
voor alle kerken het recht om
kerkelijke hoogleraren te be
noemen, te laten gelden. Ver
der zou reeds tijdens de docto
rale opleiding ruimte voor de
kerkelijke opleiding moeten
worden gecreëerd en zou een
kerkelijk vak deel van het
doctoraalpakket moeten uit
maken.
De keuze gaat volgens de uni
versiteiten tussen duplex ordo
(gescheiden verantwoordelijk
heid) of simplex ordo, waarbij
de kerk of een door de kerk
beheerste instelling de forme
le verantwoordelijkheid voor
de doctoraalopleiding wil leg
gen. „Voor de openbare uni
versiteiten spreekt het van
zelf dat een alternatief voor
het IWOOT-plan de geschei
den verantwoordelijkheden
van 'kerk en staat' intact zal
moeten laten, terwijl toch de
positie van de kerkelijke com
ponent wordt verstevigd."
De universiteiten nodigen de
kerken uit plaats te nemen in
het vooroverleg en in de com
missies van het discipline-or
gaan godgeleerdheid van de
Vereniging van Samenwer
kende Nederlandse Universi
teiten (VSNU). Verder
moeten de kerken en de fa
culteiten een landelijk over
legorgaan voor de duplex
ordo instellen. Ook in de fa
culteiten moeten er zulke
commissies komen waarin
alle kerkelijke hoogleraren en
evenveel staatshoogleraren
zitting hebben. Binnnen de
duplex ordo zijn er geen mo-
gelijkheiden een facultaire
vakgroep voor de kerkelijke
vakken in te stellen.
De positie van de kerkelijk
hoogleraar kan wezenlijk
worden versterkt door ge
bruik te maken van de moge
lijkheid van een tweede be
noeming als universitaire
hoogleraar. Ook stellen de
universiteiten voor dat kerke
lijke hoogleraren stemheb
bend lid worden van benoe
mingsadviescommissies voor
de benoeming van staatshoog
leraren voor de 'klassieke'
vakken van de godgeleerd
heid (onder meer de uitleg
van Oude en Nieuwe Testa
ment).
De huidige wetgeving biedt
reeds de mogelijkheid dat een
examencommissie vrijstelling
geeft van onderdelen van het
doctoraal examen op grond
van kennis die in het onder
wijs van een kerkelijk hoogle
raar is verworven. De facul
teitsraad kan het aantal uren
vaststellen dat op grond hier
van aan de kerkelijke hoogle
raren wordt uitbesteed. Op
deze wijze kan binnen het
hoofdvak ruimte aan een ker
kelijk vak worden geboden.
Hiermee denken de universi
teiten tegemoet te komen aan
de bezwaren in het IWOOT-
rapport inzake het 'kerkelijk
hoofdvak' en aan de wensen
van de kleine kerken. Die
willen dat een dergelijk
hoofdvak door een kerkelijk
hoogleraar wordt geëxami
neerd en dat de examencom
missie van de openbare facul
teit het resultaat van deze
examinering erkent.
Het hervormd moderamen zal
volgende week de delegatie
van de vier universiteiten
voor een gesprek te ontvan
gen, aldus praeses ds. B. Wal
let.
ROTTERDAM Zo'n
veertig parochies in het
bisdom Rotterdam zitten
momenteel zonder een ei
gen priester. Bijna de
helft daarvan „deelt" een
priester met een andere
parochie, terwijl voor de
andere een tijdelijk be
stuurder (administrator
paroechialis) is aange
steld, vaak de deken, die
er dan voor zorgt dat er
in die parochie toch een
„priesterlijke bediening"
plaats heeft.
Voor het werk in de paro
chies heeft het bisdom nog de
beschikking over 118 „we
reldheren", priesters die niet
lid zijn van een orde of con
gregatie, terwijl nog eens 84
man afkomstig zijn van orden
of congregaties. Daarnaast
zijn er zo'n dertig pastorale
werkers oin de parochies ac
tief, maar zij dragen daar
geen eindverantwoordelijk-
Het priestertekort is uiteraard
voortdurend onderwerp van
overleg in de diverse bis
schoppelijke adviesinstanties.
Daar worden maatregelen
overwogen om de werkdruk
van de priesters te verminde
ren, bijvoorbeeld door minder
eucharistievieringen te hou
den.
In het aartsbisdom Utrecht is
nu een wat systematischer be
raad gelanceerd om de pro
blemen te bespreken. De situ
atie in Utrecht is zeker zo be
nard als in het Rotterdamse
bisdom. Van de 356 parochies
zijn er zo'n vijftig zonder ei
gen priester.
Als leidraad voor de discussie
in parochies wordt een notitie
van de Benoemings Beleids
commissie (BBC) van het bis
dom gebruikt.
Over de beoordeling van deze
notitie wordt nog al uiteenlo
pend gedacht, zo bleek deze
week in Zwolle. Volgens S.
Hageman, penningmeester
van de St Michaelparochie,
waar pastor André Zandbelt
werkzaam is, is er Sprake van
een personeelsbeleid van het
aartsbisdom Utrecht waarbij
van bovenaf de zaken worden
geregeld. Naar zijn mening
moet in deze gesprekken ook
gesproken worden over de
grotere bevoegdheden van
pastorale werk(st)ers. Volgens
Hageman hangt een en ander
derhalve ten nauwste samen
met de zaak Zandbelt. Zoals
gisteren gemeld vertrekt de
veel besproken pastor.
Hageman hoopt dan ook dat
over een „eigentijdse invul
ling van het ambt" ook in de
parochies een discussie op
De werkdruk voor de oudere
priester wordt steeds zwaar-
gang komt. In feite nemen
pastorale werkers een steeds
grotere rol op zich, die in
strijd is met het kerkelijk
recht maar vaak stilzwijgend
wordt getolereerd. Het bisdom
grijpt pas in wanneer er
klachten binnenkomen zoals
uit de parochie van pastor
André Zandbelt. Ook in de
verenigingen van pastoraal
werkenden wordt geprobeerd
die discussie te bevorderen
zoals Hageman wil. Maar de
parochiebesturen zijn nog
lang niet altijd aan die discus
sie toe.
Nederandse Hervormde Kerk
Beroepen te Oldebert (tweede
pred.plaats, part-time) D. En-
gelage, kand. te Zuidbroek.
Beroepen te Villeneuve sur
Lot (Eglise Reformee de Fran
ce) J.A. Roetman, kand. te
Utrecht, die dit beroep heeft
aangenomen. Aangenomen
naar Kootwijk-Kootwijker
broek J. Maasland te Capelle
aan den IJssel; naar Valburg
en Homoet (part-time) J. Kot,
voorganger van de evangeli
satie te Hardegarijp. Bedankt
voor Renswoude W. Markus
te Broek op Langedijk. Beroe
pen te Heerlen (Reformatori
sche kerkgemeenschap) J.F.
Oosterom te Amsterdam-Wa-
tergraafsmeer. Aangenomen
naar Nieuwleusen (toez.) L.
Hoekstra te Sint Annaparo-
chie, die bedankte
voor Almelo (toez.).
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Dordrecht
drs.A.S.J. Smilde te Rotter
dam.
Gereformeerde Kerken vrij
gemaakt
Beroepen te Zuidlaren (twee
de pred.plaats) J. Janssen te
Almelo.
Schotse Kerk wil
soepeler houding bij
intercommunie
EDINBURGH De (presby
teriaanse) Kerk van Schot
land gaat de rooms-katholieke
bisschoppen vragen protestan
ten bij bepaalde oecumenische
vieringen toe te laten tot de
eucharistie, zo heeft de syno
de van deze kerk besloten.
Een positief antwoord van de
bisschoppen valt echter niet
snel te verwachten, zo maakte
de algemeen secretaris van de
bisschoppenconferentie, mgr.
Henry Docherty, snel duide
lijk. Zij hebben volgens Do
cherty, die zijn kerk bij de sy
node vertegenwoordigde, niet
de bevoegdheid om in speciale
gevallen dispensatie te geven.
Maar Docherty sloot niet uit,
dat de bisschoppen de zaak
zullen bespreken met de raad
voor de eenheid onder de
•christenen in Rome.
De kwestie is binnen de Kerk
van Schotland aan de orde ge
steld door gemeenteleden in
Iona en andere oecumenische
centra, die er moeite mee
hebben, dat niet-katholieken
niet tot de communie worden
toegelaten, al trekken buiten
landse priesters zich soms
niets van dat verbod aan.
Ds. Michael Mair uit Aber
deen was tegen het verzoek
aan de Rooms-Katholieke
Kerk. Het verbod van inter
communie „laat op dit mo
ment de werkelijke relatie
tussen de beide kerken zien"
aldus Mair.
LEIDSCHEN DAM De
meerderheid van het
Hervormd moderamen
„kan zich niet aan de in
druk onttrekken dat de
verklaring van 9 mei van
de Raad van Kerken over
de PLO te eenzijdig is."
Het moderamen (dagelijks be
stuur van de Nederlandse
Hervormde Kerk) zal dit de
Raad schriftelijk laten weten.
Twee moderamenleden heb
ben volgens synodepraeses ds.
B. Wallet tegen dit modera-
menbesluit gestemd. Hij wilde
hun namen niet bekend ma
ken. Secretaris-generaal dr.
K. Blei heeft in de Raad voor
de PLO-verklaring gestemd
en het moderamenlid mevr.
J.M. de Boer-de Leeuw, lid
van de werkgroep de Palestij-
nen en het joodse volk, verde
digde dinsdag in dagblad
Trouw de verklaring van de
Raad van Kerken.
In die verklaring pleit de
Raad ervoor dat de Neder
landse regering de PLO als
enige vertegenwoordiger van
het Palestijnse volk erkent en
dat de status van de PLO-ver-
tegenwoordiger in Nederland
wordt opgewaardeerd. Wallet
had zich zondag voor de
IKON-radio al van de verkla
ring gedistantieerd. Het ligt
volgens Wallet niet op de weg
van de Raad van Kerken zul
ke politieke uitspraken te
doen. Van joodse zijde was de
verklaring onder meer bekri
tiseerd omdat er geen enkele
kritiek op de PLO werd geuit.
Het moderamen zal de Raad
van Kerken vragen aan de
verklaring toe te voegen dat
de PLO in haar handvest de
bepaling moet schrappen dat
Israël vernietigd moet wor
den. De PLO moet haar pu
blieke erkenning van het be
staansrecht van Israël na
drukkelijk duidelijk maken.
Alle moderamenleden zijn
van de mening dat de datum
waarop de Raad deze verkla
ring heeft gepubliceerd, onge
lukkig was in verband met de
herdenking van het begin van
de Tweede Wereldoorlog. Ook
acht het gehele moderamen
het van belang dat de onop-
geefbare verbondenheid van
de kerk met Israël wordt on
derstreept. In de notitie,
waarop de PLO-verklaring is
gebaseerd, komt die verbon
denheid beter naar voren.
De Raad van Kerken moet de
werkgroep De kerk en het
joodse volk nieuw leven in
blazen, zo besloot het Her
vormd moderamen besloot
unaniem. Als zo'n werkgroep
er was geweest, had de ver
klaring er zeker anders uitge
zien, zo zei Wallet zondag.
Enkele jaren geleden gaf de
werkgroep zijn mandaat terug
uit onvrede met de opstelling
van de Raad van Kerken in
het toen spelende conflict met
het OJEC, het overlegorgaan
van joden en christenen in
Nederland.
Binnen het moderamen was
er ook kritiek op een sugges
tie in de verklaring als zou
den schendingen van mensen
rechten alleen door Israël
worden gepleegd. Ook vroe
gen moderamenleden zich af
of de Raad van Kerken zich
zozeer op het politieke vlak
moest begeven als in deze
verklaring het geval is.
Bij enkele moderamenleden
leefden er bezwaren tegen de
formulering dat de PLO als
de enige georganiseerde stem
van het Palestijnse volk func
tioneert. Zij wilden ruimte
voor die Palestijnen die zich
niet door de PLO vertegen
woordigd voelen.
Het moderamen zal binnen
kort met de Hervormde raad
voor kerk en Israël deze zaak
bespreken. Deze adviesraad
en zijn de Gereformeerde
evenknie hadden „met verbij
stering" kennis genomen van
de PLO-verklaring. „Deze
verklaring getuigt van een
vergaande politieke verschui
ving waarbij de loyaliteit je
gens Israël naar de achter
grond is verdwenen." Ook
zeiden de Kerk en Israël-or-
ganen ervan overtuigd te zijn
dat de verklaring in brede
kring in de kerken niet wordt
gedeeld.
Gorbatsjov en Jeltsin
ONGEVEER de helft van alle inwoners van de Sovj&Vertrc
woont in Rusland, de grootste en economisch veruit maltor S<
ste deelrepubliek van dat land. Dat Boris Jeltsin, in ve^ouwst
zichten de tegenstrever van president Gorbatsjov, tot j11161" r
dent van die republiek Rusland is gekozen, heeft onm£eida.
lijk al gevolgen voor de topconferentie tussen de Ameri^ jg g
se president Bush en zijn Russische collega Gorbatsjovigr de
,.D
HOEWEL de positie van de laatste door de verkiezin)
Jeltsin aanzienlijk is verzwakt, zal president Bush
danks moeten trachten zijn gesprekspartner een zo groei
gelijk politiek succes te laten boeken. Dat is nodig on
batsjov te steunen nu hij in eigen land onder zulke J
druk is komen te staan.
In de afgelopen jaren heeft Gorbatsjov wereldwijd, e^
op de laatste plaats in de VS, respect en sympathie 1
ven, vooral door zijn niet aflatende stroom vredesinil
ven. Die hebben geresulteerd in een serie verdragen
wereld een vriendelijker aanzien hebben gegeven. Heil
de-oorlogsdenken behoort voor een belangrijk deel t<|
verleden, nu het oostblok in hoog tempo uiteen is j
Vorige week nog heeft de NAVO, als reactie op de gebi
nissen in Oost-Europa, besloten de jarenlang gepredikt!
tegie van de voorwaartse verdediging af te zweren. F
reld heeft veel aan Gorbatsjov te danken.
De nieuw gekozen president van de republiek Ril
heeft verklaard er niet op uit te zijn Gorbatsjov voor dl
ten te lopen en bereid te zijn in zijn republiek een coaJ
vormen. Jeltsin staat een federatie van gelijkberechtigi
soevereine republieken voor ogen. Dat standpunt heefÉ
batsjov tot dusverre niet zonder meer verworpen. Zijn
schema is echter gebaseerd op een aanzienlijk trager t
hetgeen duidelijk is gebleken uit zijn houding tegenovB
streven naar zelfstandigheid van de Baltische staten,
volgen van de verkiezing van Jeltsin zijn op dit momeif
VÓÓR Gorbatsjov naar het topoverleg in Washington
trok, heeft hij een emotioneel beroep op zijn landgenote-/V
daan nog even geduld te hebben. Zij moesten de giganl
prijsverhogingen voor de meest elementaire levensmid
maar voor lief nemen als onvermijdelijk gevolg van hi
sluit de economie van het land om te bouwen naar w*
voorbeeld. J
zPee
HET staat echter wel vast dat bij de terugkeer van G<
jov in Moskou, mede als gevolg van de verkiezing vai
sin, het verzet tegen de hervormingsplannen slechts zi
toegenomen. Bij de verwezenlijking van die plannen zaP^n,
batsjov aan de afwijkende standpunten van Jeltsin nietffn
bij kunnen gaan. Gorbatsjov en Jeltsin zijn tot elkaar vi
deeld. Daarbij moet het niet uitgesloten worden geacH. ee
Gorbatsjov met steun van Jeltsin er in zal slagen re$ vai
overeind te blijven.
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezo
stukken'te bekorten.
en -
Ijach
eft z;
de j
;enst
Professor Grossouw (2)
Vanuit de grond van mijn hart
protesteer ik tegen de onmen
selijk harde veroordelingen,
die H. Rutges gisteren uitsprak
over het leven en de persoon
van wijlen professor Gros
souw. Zelfs de doden kan deze
briefschrijver niet met rust la
ten in zijn onchristelijk ge
schrijf. En dan nog durven
preken dat God alleen een
eindoordeel kan geven. Gezien
de identiteit van de krant
schaam ik me diep, dat zo iets
minderwaardigs wordt afge
drukt.
F. Blaauw,
DEN HAAG.
Service(2)
Van harte ben ik het eens met
de briefschrijver, die de slech
te kwaliteit van België I en II
aan de kaak stelde. Ik kijk ook
vaak naar beide Belgische tv-
kanalen en ondervind hetzelf
de euvel over de kwaliteit van
de beelden: allemaal strepen.
Het is inderdaad niet plezierig
ernaar te kijken. Met de brief
schrijver ben ik van ir
dat de Casema ernstig t
schiet door daar geen v«
ring in te brengen.
R. Post,
DEN HAAG.
icht h
titrov<
derlai
kom
E te zi
ieboel
en dc
90 Kilometer s sch<
Een uitstekend advies va *n
ambtelijke werkgroep oen 8'
maximumsnelheid op deva[ba
wegen te verlagen van l?n" e(
naar 90 km per uur! Er ?werF
wel weer gezeurd wordt
dat om allerlei redenei"d-
kan, maar in landen als i~pritt
en Canada kent men apn8.
jaren een snelheidslimie zlJn
90 km. Als de regering*1^ C(
milieudoelstelling op di(
nier kan halen, dan mc^tu°ie
zeker gebeuren. Doord<n
rijpatroon rustiger wordwere
len overtreders sneller 10 s*et
len en makkelijker krvaa
worden gepakt. Zeker dfr, P'
heidsmaniakken die rrP1"
met naar schatting 140—lïatsc"'
voorbij vliegen. P1» r
H.J. Westra, belen
DELFT. van
jrs. E
erklat
•nigd
Faun;
overh
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres: postbus 11, 2300 AA Leiden.
ior i<
lousia
ut vol]
j,Er zi
lienlijj
t begii
Abonnee service I
Telefoon 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u. IA A
Nabezorging >MM
Telefoon: 071 - 122 248
van ma. t/m vr. van 18 00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girok
per maand 24.85 per maand
per kwartaal 74,10 per kwartaal
per jaar 284,50 per jaar
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswi
070 - 3902 702. h
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
