eorganisatie nog onduidelijk
por ambtenaren Onderwijs
ons
/andai'
V.
if BVD opdracht
ngen van Shell
or te snijden?
rp
m It
Informant hield zich niet aan instructies BVD
Aardrijkskunde vrij pittig
Operaties kosten vrouwen te vaak onnodig organen
18 ME L
INLAND
CcidócSoirumt
VRIIDAG 18 MEI 1990 PAGINA 5
vers moeten
lurvriendelijk'
j>AD Oevers moeten na-
■ndelijk en niet alleen functio-
n. Dat zei de hoofddirecteur
\NWB, mr. P.A. Nouwen, gis-
Lelystad tijdens een themadag
uurvriendelijke oevers waarbij
brochure „Natuurlijke oevers
ging" werd gepresenteerd. „De
decennia zijn steeds meer
,n rivieren, kanalen, meren,
beken vastgelegd met harde
.ies. Het accent werd hierbij te
jegd op het functionele karak-
de oever om het water binnen
»n te houden. Het belang van
functies zoals natuur, land-
recreatie en visserij werd onvol-
inderkend", aldus Nouwen.
Mammobiel
Ria Lubbers krijgt uitleg
hoe de eerste verplaatsba
re 'mammobiel' functio
neert. De echtgenote van
de premier heeft met het
ondergaan van een borst
onderzoek gisteren in Alk
maar het startsein gegeven
voor een bevolkingsonder
zoek naar borstkanker on
der alle vrouwen tussen 50
en 70 jaar. Mevrouw Lub
bers zei vooraf angst te
hebben gehad een derge
lijk onderzoek te onder
gaan, maar wilde toch het
voorbeeld geven. Zij hoopt
daarmee andere vrouwen
over hun angst heen te
helpen.
FOTO: ANP
Schildersbedrijf
krijgt schuld
van ontploffing
ROTTERDAM Een schildersbedrijf dat
werkzaamheden verrichtte bij Esso in de Bot
lek, is door de arbeidsinspectie verantwoor
delijk gesteld voor de ontploffing in een gast
ank die vorige week aan een man het leven
kostte. Een tweede werknemer van het schil
dersbedrijf raakte door de explosie ernstig ge
wond. De werknemers van het schildersbe
drijf waren in de lege tank bezig met het
spuiten van verf die brandbare produkten
bevatte. Doordat er niet voldoende werd ge
ventileerd, ontstond een explosief mengsel.
De arbeidsinspectie vermoedt dat de explosie
is ontstaan, doordat een looplamp van zijn be
vestiging is gevallen.
Visumplicht DDR-
burgers per
1 juni opgeheven
DEN HAAG De visumplicht
voor DDR-burgers voor een verblijf
van ten hoogste negentig dagen in
Nederland is met ingang van 1 juni
opgeheven. Bewindslieden van de
Benelux, de Bondsrepubliek en
Frankrijk hebben daartoe gisteren
in Den Haag besloten. Over de vi
sumplicht voor de Hongaren en
Tsjechen wordt nog verder overleg
gepleegd tussen de vijf landen. De
kwestie van de visumplicht was een
van de onderwerpen bij de bespre
king van het aanvullend akkoord
van Schengen. Het akkoord van
Schengen beoogt de afschaffing van
de grenzen tussen de vijf landen.
Racistische enquête
in Bergen op Zoom
BERGEN OP ZOOM De poli-
tie in Bergen op Zoom onder
zoekt de herkomst van racisti
sche enquêteformulieren die in
die stad sinds zondag worden
verspreid door een groepering
die zich 'Groen Slinks' noemt. De
vragen nodigen de lezer uit tot
'zelfonderzoek' ten aanzien van
racistische gevoelens en spreken,
onder meer, over burgemeester
Van Thijn in termen van een
'jood' en over 'asieleisers'. Bij de
politie zijn acht meldingen bin
nengekomen. Adjudant J. van de
Kieboom meldt dat de Bergse po
litie de zaak 'zeer serieus' neemt,
IAAG De be-
eden van onder-
ïinister Ritzen en
cretaris Wallage,
bij de komende re-
atie van hun mi-
niet bij voorbaat
van vermindering
t aantal ambtena-
maakten dit giste
end in een reactie
reorganisatie-ad-
at een groep van
digen voor het mi-
van onderwijs
pgesteld.
feurs
uderendept
persooifv<
B.V.
ter
i
In dit advies, dat begin deze
week al uitlekte, wordt welis
waar veelvuldig gerept over
verbetering van de efficiency,
vermindering van de bureau
cratie en privatisering van en
kele onderdelen van het mi
nisterie (bijvoorbeeld de On
derwijsinspectie), maar niet
over de consequenties van dit
alles voor het ambtenaren
korps.
„Ik sluit natuurlijk niet uit dat
er uiteindelijk minder ambte
naren nodig zullen zijn, maar
het lijkt ons onverstandig
daarover nu al een uitspraak
te doen", aldus Ritzen. „Als we
ons op dit moment al vastleg
gen op hoeveelheden ambte
naren die zouden moeten of
kunnen verdwijnen, lopen we
de kans onszelf in de benen te
schieten. Dat belemmert het
reorganisatieproces. We rich
ten ons in eerste instantie op
een beter functionerend minis
terie. Op de tweede plaats
komt dan pas de vraag hoe
veel mensen daarvoor nodig
zijn".
De ambtenaren- en onderwijs
bonden erkennen dat het hard
nodig is een frisse wind door
het ministerie te laten waaien.
Ritzen noemde deze opstelling
„bemoedigend". Niettemin be
treuren de bonden het dat de
personele gevolgen nog ondui
delijk zijn. Zij pleiten dan ook
unaniem voor het opstellen
van een sociaal plan ten be
hoeve van het personeel en
voor zoveel mogelijk inspraak
van de betrokken ambtenba-
ren bij de uitvoering van de
reorganisatie. Ritzen en Walla
ge hebben dit laatste gisteren
al toegezegd.
De bewindslieden beklem
toonden dat zij zo snel moge
lijk met de reorganisatie wil
len beginnen. „We moeten een
lange periode van onzekerheid
en verwarring voorkomen", zo
verduidelijkte Ritzen. De uit
voering van de plannen zal
naar verwachting minstens
vijf jaar in beslag nemen.
Helpende hand
PvdA-fractieleider Thijs Wölt-
gens vindt dat het kabinet mi
nister Ritzen van onderwijs
„de helpende hand moet rei
ken bij het oplossen van de
enorme problemen die hij
heeft aangetroffen". Wöltgens
nam het voor Ritzen op in een
toespraak bij het CNV-congres
over 'sociale vernieuwing' dat
gisteren in Noord wijkerhout
begon.
„De problemen rond de onder
wijsbegroting stemmen niet
vrolijk", aldus de fractieleider.
„Bij het opstellen van het re
geerakkoord dachten we
schoon schip te hebben ge
maakt, maar tot schrik van de
bewindslieden van onderwijs
blijkt dit niet waar te zijn. Zij
stonden voor de keuze om
puin te ruimen of de rommel
verder onder het tapijt te ve
gen. Zij hebben de moeilijke
maar juiste, keuze gemaakt om
orde op zaken te stellen".
AAG Na afloop
door hem aange-
spoeddebat met
Dales over de in-
praktijken van de
het Groen-Linkse
id Wilbert Willems
t tevreden. De ge
lende woorden van
lister hebben hem
nst overtuigd.
■oei wordt nog ver-
anneer hij tien minu-
r in zijn werkkamer
foontje krijgt van een
zegt dat hij in op-
ran de BVD slangen
heeft moeten door-"
die manier kon de
volgens zijn op-
'ers sneller in de
Ibeweging binnen-
op het verhaal van de
it over wie Dales zo-
het kamerdebat heeft
i. Deze ex-BVD'er
zijn verhaal vorige
oor de VPRO-radio,
ij de druk van zijn op-
e tvers voelde toene-
man bevestigde dat
gen initiatief met een
ictievoerder vernielin-
aangericht op een ka-
rein in Vught. Toen
aan zijn superieuren
complimenteerden zij
iter met zijn actie. „Ze
Dat heb je goed ge-
manneke", herinnert
zich het verslag van
edewerker.
nerlid erkent dat hij
i nagaan in hoeverre
erklaringen betrouw-
i. Toch hecht hij veel
aan het verhaal van de
ige informant. „Ik ben
geneigd te zeggen dat
het ministerie iets
is gegaan. Ik denk
5 door haar ambtena-
jestief is voorgelicht".
Willems verzandt de
over eventuele infil-
de vredesbeweging
weer in een woorden
spelletje. „De minister zegt dat
er niet meer in de organisatie
geïnfiltreerd wordt. Maar er
zijn wel mensen van de dienst
in de organisatie actief om mo
gelijk gevaarlijke personen in
de gaten te houden. Nou, dan
lijkt het me toch duidelijk dat
je infiltreert".
Strafproces
„Weet je wat het is?", vervolgt
hij, „je krijgt er gewoon geen
vinger achter". Daar kan vol
gens Willems in de toekomst
wellicht verandering in ko
men. Een aantal actiegroepen,
die aanwijzingen hebben dat
de BVD binnen hun organisa
tie actief is of was en mogelijk
zelfs aanzette de wet te over
treden, heeft inmiddels een
advocaat in de arm genomen
om te onderzoeken of er een
strafrechtelijk proces mogelijk
is. Daarin zou via getuigenver
klaringen de waarheid aan het
licht kunnen komen.
Willems heeft uitgesproken
ideeën over hoe de BVD door
de Tweede Kamer gecontro
leerd dient te worden. „Er
moeten veel meer discussies in
de openbaarheid plaatsvinden.
Gewoon mondeling overleg
met fractiespecialisten. Dan
hoeft het allemaal niet meer
via deze gekunstelde weg. Na
tuurlijk zijn er best dingen die
je vertrouwelijk moet behan
delen. Dan kun je alsnog be
sluiten achter gesloten deuren
te vergaderen. Dat gebeurt in
sommige commissies nu ook
al".
Op dit moment heeft de Twee
de Kamer nauwelijks de mo
gelijkheid om de activiteiten
van de BVD te controleren. Er
is alleen een vaste commissie
voor de inlichtingen- en vei
ligheidsdiensten waarin de
fractievoorzitters van de vier
grote partijen zitten. Groen
Links heeft geweigerd in die
commissie zitting te nemen.
„Wat zou ik ermee opschie
ten", vraagt Willems zich
hardop af. „Het is alleen een
handenbinder. Als Ria Bec
kers daar als onze fractievoor
zitter voortaan naartoe zou
gaan, zou ze niets aan mij mo
gen vertellen en dan zou ik
ook de minister niet meer aan
de tand kunnen voelen, want
dan wordt er steeds verwezen
naar Ria Beckers die wèl op de
hoogte is. De gewone fractiele
den van PvdA, CDA, VVD en
D66 krijgen van hun voorzit
ter ook niets te horen over wat
er in die commissie is bespro
ken".
Willems vindt verder dat de
taak van de veiligheidsdienst
moet veranderen. „De BVD
moet niet functioneren zoals
nu het geval is. Er moet meer
helderheid komen. Ik vind bij
voorbeeld dat je moet kunnen
weten of er gegevens van jou
bij de dienst liggen. Bovendien
vind ik dat infiltratie alleen in
extreme gevallen mag plaats
vinden en door zeer sterke
rechtswaarborgen moet wor
den omgeven".
Hij realiseert zich dat een deel
van het huidige werk van de
dienst in dat geval onmogelijk
gemaakt zou worden, maar dat
vindt hij geen ramp. „Het is
goed als de BVD op de hoogte
is van wat er in de Islamwe-
reld speelt of binnen mafia-
achtige groeperingen. Maar ze
moeten zich niet gaan bemoei
en met organisaties als de vre
desbeweging. In beginsel moet
je die groeperingen via de po
litie controleren".
SVEN KOCKELMANN
DEN HAAG Minister Dales
van binnenlandse zaken heeft
gisteren in de Tweede Kamer
toegegeven dat de Binnen
landse Veiligheidsdienst'
(BVD) een betaalde informant
heeft gehad in de vredesbewe
ging. Deze was ook actief in
andere organisaties, zoals het
Netwerk Uitkeringsgerechtig
den.
De informant heeft volgens
Dales echter nooit opdracht
van de BVD gekregen leden
van de organisaties aan te zet
ten tot geweld. Zijn betrok
kenheid bij het aanrichten van
vernielingen in maart van dit
jaar op het terrein de Lunet-
ten-kazerne in Vught druisde
volgens Dales in tegen de in
structies van de BVD. „Infor
manten krijgen de opdracht
geen initiatieven te ontplooien
tot het plegen van strafbare
feiten", aldus de bewinds
vrouw in een door het kamer
lid W. Willems (Groen Links)
aangevraagd spoeddebat.
Ondanks de tot voor kort aan
wezige infiltrant in de bewe
ging, hield de minister vol dat
de vredesbeweging als organi
satie al lang niet meer door de
BVD wordt geïnfiltreerd.
Maar, zo zei zij, als daar perso
nen in rondlopen die een ge
vaar voor de staat of de sa
menleving kunnen opleveren,
worden die wel in de gaten ge
houden. De voorgangers van
minister Dales hebben sinds
1981 steeds beweerd dat de
vredesbeweging niet wordt
geïnfiltreerd.
Onder toezicht
maakt
de 16-jarige
Gerdie Verhoe
ven uit Schijn-
del haar eind
examen in bed.
De mavo-leer
linge moest
plotseling in
het Caroluszie-
kenhuis in Den
Bosch worden
opgenomen,
zodat ze nu op
deze niet-alle-
daagse manier
haar opgaven
maakt.
NAALDWIJK Heel wat
scholieren hadden gisteren
moeite met economie, zo
bleek uit het dagelijkse on
derzoek van bureau Into-
mart. Maar voor de eindexa
menkandidaten havo van het
Westlandcollege in Naald
wijk was het heel goed te
doen, aldus de eerste indruk
ken van docent economie P.
Keuskamp.
„Wel zaten er hier en daar
wat vraagjes die makkelijk
verkeerd beantwoord kon
den worden. Bijvoorbeeld bij
vraag 16. Daar moest je bere
kenen met hoeveel procent
de werkgelegenheid in de
tertiaire sector in 1988 was
veranderd. Daar zijn de leer
lingen geheid de fout in ge
gaan. Ze vinden het nog
steeds moeilijk om mgt pro
centen te rekenen", aldus
Keuskamp.
Ook vraag 35 heeft volgens
de economiedocent waar
schijnlijk problemen opgele
verd. Op een grafiek waren
drie lijnen aangegeven. De
leerlingen moesten zeggen
welke lijn de secundaire in
komensverdeling na belas
tingverlaging aangaf. „Het is
altijd moeilijk om je bij zo'n
grafiek iets voor te stellen,
maar het antwoord was lijn
b". Volgens Keuskamp had
den de kandidaten meer dan
genoeg tijd. Officieel duurde
het examen van 10 tot 12.30
uur, maar heel veel leerlin
gen waren al een half uur
voor het eind weg.
Ook voor het vwo stond er
om 10 uur weer economie op
het programma, maar dan
economie II en recht. Voor
dat hij een oordeel geeft over
het examen, legt economie
docent A.P.L. Vermeij eerst
nog even het verschil tussen
economie I en II uit: „Econo
mie I gaat meer over de be
paling van het nationaal in
komen, inflatie, bankwezen
en in- en uitvoer. Economie
II is meer bedrijfseconomie
en bedrijfsadministratie".
Hij vervolgt: „Economie II
vond ik dit jaar een goed
examen. Het sloot goed aan
op de stof en was evenwich
tig van opbouw". Naast de
vele standaardonder werpen,
zaten er volgen Vermeij toch
óok wel wat nieuwe dingetjes
in. Zo kregen de leerlingen
in opgave 2 ineens te maken
met een bedrijf dat halffabri
katen maakt, waarvan een
deel wordt verkocht en de
rest verder wordt verwerkt
tot eindprodukt. „Iets derge
lijks hadden ze nog nooit ge
had, maar ik heb na afloop
even aan de leerlingen ge
vraagd wat ze ervan vonden
en het bleek niet eens zo'n
echt groot probleem", aldus
de docent. Ook relatief nieuw
was de allereerste opgave
over kartels. Dit onderdeel
was jaren niet aan de orde
gekomen op het eindexamen
en de leerlingen hadden er
waarschijnlijk niet echt op
gerekend. Verrassinkje dus.
Toch was volgens Vermeij
het examen goed te doen. „Er
was eigenlijk weinig creativi
teit en fantasie voor nodig.
Als je het maar goed geleerd
had". Overigens kunnen de
leerlingen van het Westland
college lering trekken uit het
feit dat er op hun school bij
economie altijd hoge scores
worden gehaald. Vermeij:
„Hier in het Westland wor
den de economievakken veel
gekozen. Het zijn echte han
delsvakken. Men vindt dat je
daar wat aan hebt".
Aardrijkskunde
's Middags kregen zowel
mavo, havo als vwo aard
rijkskunde voor de kiezen.
Volgens W. Bouritius, docent
aardrijkskunde aan het West
landcollege, een pittig exa
men. „Je moest heel goed le
zen en het was moeilijker
dan vorig jaar".
Er stonden vier onderwerpen
op het programma: bevol-
kingsgeografie, energie, Ne
derlands landschap met als
voorbeeldlandschappen
zeeklei en veenlandschap, en
de Bondsrepubliek.
Het is Bouritius opgevallen
dat er een paar merkwaardi
ge vragen tussen zaten. „Zo
was er de volgende vraag:
'Friesland kende heel lang
een sterke migratie richting
Amsterdam. De communica
tie heeft in deze migratie een
grote rol gespeeld. Leg dat
uit'. Kijk, zo'n vraag vind ik
nou misleidend. De leerlin
gen gingen namelijk naar de
specifiek Friese situatie kij
ken. Sommigen noemden de
Afsluitdijk en het toegeno
men verkeer, anderen de
scheepvaart over de Zuider
zee", aldus Bouritius. „Maar
het antwoord moest gewoon
zijn dat de Friezen via-via
hoorden over de ervaringen
uit Amsterdam. De informa
tie werd overgebriefd". Ook
viel het de docent op dat het
onderwerp energie weer wei
nig vragen van geografische
aard te bieden had: maar
twee a drie van de in totaal
acht vragen. Een half uur
voor tijd was toch wel meer
dan de helft van de havo-
leerlingen al naar huis.
Dat was niet het geval bij het
vwo, waar iedereen tot het
laatst bleef zitten. Maar zij
hadden dan ook iets meer
vragen te beantwoorden.
„Gobaal gesproken waren ze
niet ontevreden. Ze klonken
ook wat positiever dan de
havo", aldus Bouritius.
In het examen handelskennis
voor mavo c en d zat gisteren
veel actueels, zoals de wijzi
ging van het btw-tarief en de
mogelijkheid om de studie
schuld vervroegd af te lossen.
In het algemeen was de uit
leg bij de meerkeuzevragen
zo duidelijk dat de leerlingen
de vragen makkelijk konden
beantwoorden. Dè open vra
gen waren een stuk moeilij
ker.
Antwoorden meerkeuze-opgaven
DEN HAAG De goede (Cito-)antwoorden van de meerkeu-
ze-opgaven van de centrale schriftelijke eindexamens van
woensdag 16 mei luiden als volgt:
Vwo Engels
1 C; 2 A; 3 C; 4 A; 5 D; 6 D; 7 D; 8 D; 9 D; 10 B; 11 B; 12 C; 13 B; 14 A; 15 A;
16 B; 17 C; 18 C; 19 B; 20 D; 21 B; 22 C; 23 B; 24 B; 25 A; 26 C; 27 B; 28 C; 29
B; 30 C; 31 C; 32 B; 33 C; 34 C; 35 C; 36 B; 37 A; 38 C; 39 D; 40 C; 41 B; 42 A;
43 C; 44 B; 45 C; 46 A; 47 A; 48 A; 49 C; 50 C.
Havo/vhbo Frans
1 D; 2 D; 3 A; 4 C; 5 D; 6 D; 7 A; 8 B; 9 C; 10 D; 11 C; 12 B; 13 C; 14 C; 15 D;
16 A; 17 A; 18 D; 19 D; 20 D; 21 C; 22 D; 23 A; 24 B; 25 B; 26 C; 27 A; 28 A;
29 A; 30 B; 31 B; 32 C; 33 D; 34 B; 35 A; 36 C; 37 D; 38 A; 39 A; 40 D; 41 D;
42 B; 43 C; 44 C; 45 A; 46 A; 47 C; 48 A; 49 A; 50 D.
Lbo-C mavo-C Engels
1 C; 2 B; 3 C; 4 B; 5 A; 6 D; 7 C; 8 D; 9 C; 10 C; 11 A. 12 B; 13 C; 14 A; 15 A,
16 A; 17 B, 18 A; 19 C; 20 A; 21 D; 22 C; 23 C; 24 C; 25 A; 26 A; 27 D; 28 C;
29 D; 30 C, 31 B; 32 C; 33 B; 34 D; 35 D; 36 B; 37 A; 38 C; 39 A; 40 A; 41 B; 42
C; 43 D; 44 C; 45 B; 46 B; 47 C; 48 C; 49 B; 50 A.
Lbo-D mavo-D Engels
1 A; 2 C; 3 C; 4 A; 5 B; 6 A; 7 C; 8 B; 9 C; 10 C; 11 D; 12 C; 13 C; 14 C; 15 A;
16 A: 17 D; 18 C; 19 D; 20 C; 21 C; 22 D; 23 B; 24 C; 25 A; 26 A; 27 C; 28 A;
29 A; 30 C; 31 D; 32 D; 33 D; 34 B; 35 A; 36 A; 37 B; 38 B; 39 B; 40 A; 41 B;
42 C; 43 C; 44 D, 45 C; 46 B; 47 A, 48 B; 49 D; 50 B.
Lbo-C mavo-C Wiskunde
1 C; 2 C; 3 B; 4 D; 5 A; 6 E; 7 F; 8 C; 9 A; 10 B; 11 C; 12 F; 13 D; 14 E, 15 B;
16 C; 17 C; 18 F; 19 B; 20 C; 21 D; 22 F; 23 -; 24 -; 25 26 -; 27 -; 28 -; 29 -; 30
-; 31 -; 32 -.
Lbo-D mavo-D Wiskunde
1 C; 2 C; 3 E; 4 C; 5 B, 6 D; 7 D; 8 D; 9 B; 10 E; 11 E; 12 C; 13 B; 14 C; 15 D;
16 C; 17 E; 18 B; 19 B; 20 F; 21 D; 22 E; 23 24 -; 25 26 27 28 -; 29 30
31 32
sport mei
te verrli
rukkerlj-
j(E EN WISKE DE KLEINE POSTRUITER
GYNAECOLOGEN VIER ZIEKENHUIZEN SAMEN IN COBRA
NOORDWIJK Het was
lange tijd geen uitzonde
ring dat vrouwen bij wie
de baarmoeder moest
worden verwijderd na de
narcose te horen kregen
dat de arts meteen maar
„alles had weggehaald".
Baarmoeder, baarmoederhals,
eierstokken en niet zelden ook
nog maar de blindedarm
„Dan zijn die er alvast
maar uit en kunt u er geen last
meer van kringen, mevrouw".
Dat van die blinderdarm komt
tegenwoordig niet meer voor,
maar de overige organen ver
dwijnen nog maar al te vaak
zonder dat de vrouw het weet
of wil.
Om dit soort vastgeroeste ge
woonten en routinematige in
grepen tegen te gaan is de
stichting Cobra opgericht. De
stichting werd gisteren gepre
senteerd tijdens een symposi
um dat ook vandaag nog in
Noordwijk werd gehouden. In
Cobra werken vier instellin
gen samen: de academische
ziekenhuizen van Leiden en
Rotterdam en de algemene
Haagse ziekenhuizen Westein
de en Leyenburg. De daaraan
verbonden gynaecologen vin
den dat er nu toch eindelijk
eens rationeel in plaats van
emotioneel moet worden inge
grepen. Daarvoor zijn echter
feiten nodig en die zijn alleen
te verkrijgen uit onderzoek; op
dat gebied zullen de vier zie
kenhuizen danook intensief
gaan samenwerken.
Ontwikkelingen
Op het symposium werden de
verzamelde gynaecologen (Ne
derland telt er ongeveer zes
honderd, van wie zo'n zestig
vrouwen) op de hoogte ge
bracht van nieuwe ontwikke
lingen in de chirurgie. Daarbij
ook ogenschijnlijk minder be
langrijke als technieken en
hechtingsmaterialen die voor
de patiënt echter grote voorde
len kunnen hebben. Zo is het
gebruik van een urinecatheter,
sonde (slangetje in de neus) en
een drain lang niet altijd no
dig, terwijl deze maatregelen
vóór een operatie te gemakke
lijk worden toegepast en zeer
belastend zijn voor de patiënt.
Ook kunnen tegenwoordig bij
voorbeeld cyclusstoornissen
worden behandeld door het
baarmoederslijmvlies te ver
nietigen in plaats van de baar
moeder te verwijderen. Mede
daardoor kan het aantal baar
moederverwijderingen dat
in 1981 zijn dubieuze hoogte
punt van 27.000 bereikte en
inmiddels is gedaald tot
22.000 nog verder dalen.
De Leidse gynaecoloog dr. A.
Peters: „Je vraagt je soms af
waarom een aantal handelin
gen zo is ingesleten in de
praktijk. De baarmoedermond
bijvoorbeeld is altijd voorge
steld als een nutteloos ding als
de baarmoeder er toch uit
moet. Maar de baarmoeder-
mond geeft de bekkenbodem
meer steun, waardoor vrou
wen veel minder last hebben
van incontinentie en van ver
zakkingen. Bovendien speelt
de baarmoedermond een rol
bij de seksualiteit. En de eier
stokken geven door hun pro-
duktie van het hormoon
oestrogeen een belangrijke be
scherming voor het hart en de
botten. Als er aan deze orga
nen niets mankeert, is het dus
onzinnig ze weg te halen".
„Anders ligt het bij gynaecolo
gische kankers. Dan is de keus
minder eenvoudig. Eierstok-
kanker bijvoorbeeld is enorm
moeilijk op te sporen en.
enorm moeilijk te behandelen.
Neem nu een vrouw die geen
kinderen meer wil, die tegen
de overgang loopt en bij wie
de baarmoeder moet worden
verwijderd wegens baarmoe
derkanker. Is het dan mis
schien niet verstandiger de ei
erstokken ook maar weg te
nemen? Stel dat je het nief
doet en die vrouw blijkt een
later toch eierstokkanker te
hebben. Dat is toch afschuwe
lijk. Bij jonge vrouwen speelt
dit absoluut niet, daar mogen
in dit soort gevallen de eister-
stokken absoluut niet worden
weggenomen. Terwijl dat toch
bij veel artsen een automatis
me blijkt. Daar moeten we dus