Jk ben ook de beste [schrijver van de zes" jun, stel jonge honden met een brok talent lAKO-WINNAAR LOUIS FERRON: ïij:ó Hans Vonk trekt ook nieuw publiek Adriaan Bontebals nieuwe boek passend gedoopt Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u! PAGI UNST/RTV £eidóe Commit VRIJDAG 18 MEI 1990 PAGINA 17 :n Renoir voor naar" 156 min is aan de de ha e mol t stat np in in he Projsjli cu is de n Sas W YORK Het schilderij Moulin de la Galette' van mpressionist Pierre Renoir isteravond bij het veiling- Sotheby's in New York 156 miljoen gulden van hand gegaan. Het is het ste bedrag dat ooit voor Renoir betaald is, maar '1 isthandelaren hadden voor- ite [d dat het schilderij - na de irdprijs die dinsdag voor Van Gogh werd betaald - licht voor 200 miljoen gul- verkocht zou worden. 'Au din de la Galette' ging na spannende minuten loven bieden naar een anoniem leven telefonische bieder. Christian Brando Zoon Marlon Brando verdacht van moord LOS ANGELES Christian Brando is gearres teerd op verdenking van moord op de vriend van zijn zwangere zuster. De 32-jarige zoon van acteur Marlon Brando heeft bekend en gezegd te hebben gehandeld in een vlaag van woede. Het slachtoffer, de 26-jarige Dag Drolett, zou Bran do's 20-jarige zuster Cheyenne hebben geslagen. Dorlett werd volgens een politiewoordvoerder met een enkel schot uit een pistool in het hoofd getroffen en stierf onmiddellijk. Hij was te gast in het huis van Brando senior in Santa Monica. Op het moment van de schietpartij waren hij en Christian Brando alleen. Marlon Brando, zijn vrouw en zijn dochter bevonden zich in een an dere vleugel van het gebouw. Behalve het pistool waarmee Drolett werd doodgeschoten nam de politie eep aantal andere wapens in beslag, waar onder een Uzi-geweer. Extra programma met Sammy Davis HILVERSUM De TROS zendt van avond laat een extra programma uit ter nagedachtenis aan de Amerikaanse programma, dat een klein uur duurt en begint om 23.55 uur, zijn hoogte punten te zien uit een groots gala-pro gramma dat de Amerikaanse omroep- maatschappij ABC in februari uitzond ter gelegenheid van de 60ste verjaar dag van Davis. In het programma zit ten onder meer fragmenten uit films waarin Sammy Davis speelde, en op tredens van wereldberoemde artiesten, onder wie Frank Sinatra, Dean Mar tin, Clint Eastwood, Ella Fitzgerald en Stevie Wonder. (Nederland 2). Nazi's verwijderden recordwerk Van Gogh BONN De Van Gogh die deze week in New York verkocht is voor de recordprijs van 82,5 miljoen dol lar behoorde tot een aantal schilderijen die in nazi- Duitsland voor de oorlog uit een tentoonstelling ver wijderd zijn omdat het niet aan de criteria voldeed die golden voor Arische kunst. Dit heeft een deskun dige donderdag gezegd. „Zij wilden klassieke 19e eeuwse Duitse kunst en niets dat modern was", aldus Stefan Mann die con servator is van het Stëdelmuseum in Frankfurt. Van Goghs 'Portret van dokter Gachet' heeft van 1911, toen het museum het van een verzamelaar in Frank furt kocht, tot 1938 in het Stëdelmuseum gehangen. In dit jaar verwijderden de nazi's het schilderij. „Om drie redenen wilden zij het niet in een Duits museum: ten eerste was Van Gogh een buitenlander, ten tweede gold hij als geestesziek en ten derde wil den zij geen decadente kunst", aldus Mann. Recordbedragen voor Beethoven LONDEN De originele bladmuziek van het eer ste deel van de Sonate voor cello en piano in A van Van Beethoven heeft gisteren op een veiling bij Sotheby's in Londen het recordbedrag van ruim 1,6 miljoen gulden opgebracht. Het hoogste bedrag dat een werk van Beethoven tot nu toe had opge bracht was ongeveer 325.000 gulden. Dat werd in 1988 betaald voor de originele bladmuziek van de Negende Symphonie. Koper van het eerste deel van de sonate, die door de componist werd ge schreven tussen 1807 en 1808, was de Londense handelaar Otto Haas. Voor een brief uit 1811 van Beethoven aan een vriendin, Bettina Brentano, werd gisteren door een anonieme koper ruim 293.000 gulden op tafel gelegd. Ook dat is een re cordbedrag. De bladmuziek en de brief zijn afkom stig uit de nalatenschap van de in 1986 overleden musicoloog Felix Salzer. STERDAM Het telang van prijzen relati- 'eert hij graag door te 'erwijzen naar het mo- ient dat hij eens een ijst onder ogen kreeg 'an literaire prijswin- ,aars van zo'n vijftig jaar [eleden. Hij kon er geen tftT^wnkele naam in vinden nu nog van enige be- ikenis is. iuis Ferron mocht gisteren oor zijn boek 'Karelische Jachten' de AKO-literatuur- irijs in ontvangst nemen. Of lat ook de definitieve door- iraak van zijn werk betekent hij, onder andere ver- 'ijzend naar bovenstaand oorbeeld, te betwijfelen, 'erron mag zich al vele jaren :oesteren in de belangstel- van een klein' maar w beïirouw Puhhek- „Ik heb een gepaalde groep om me heen, orhrJeen groep fans, die alles van lisch milieu. Voor hen is het iantrekkelijk wat ik schrijf, oor anderen is het vaak te toeilijk. Ik heb niet de in- Iruk dat die eerste groep 'groeit. Ik denk ook niet dat de AKO-prijs de grote door braak betekent, daarvoor schrijf ik te complex. Hoe- 1 nel, Bernlef schrijft ook be- ioorlijk moeilijk, en ver- tekst) Eigenzinnig weerbarstig AMSTERDAM Volgens de Ako-jury, die bestond uit Arie van der Zwan, Renate Dorrestein, prof. dr. Sem Dresden, drs. Leo Geerts en drs. Rudi Wester, is Kareli sche nachten „een meeslepend werkstuk dat eigenzinnig en weerbarstig is, belangrijk van thematiek en meer dan geslaagd in zijn uitwerking; een merkwaardig en mees terlijk geschrift". De doelstelling van de prijs is om op grote schaal interes se te wekken voor de Nederlandstalige literatuur. De laatste tijd wordt steeds meer kritiek geleverd op de ma nier waarop die doelstelling wordt ingevuld. Volgens een aantal literatuur-critici en -deskundigen kwijten de jaarlijks wisselende jury's zich niet goed van hun taak en zou de keuze steeds vallen op boeken die, volgens deze groep, duidelijk niet de beste zijn. De Ako- literatuurprijs - die sinds 1987 wordt uitgereikt - zou daardoor aan waarde inboeten. kocht na die AKO-prijs toch als een gek. Dus het is een beetje afwachten". Verrast De Haarlemse schrijver was toch enigszins verrast toen zijn naam door juryvoorzitter Arie van der Zwan als win naar werd genoemd. De ove rige vijf genomineerden wa ren de Vlaamse Christine d'Haen ('Zwarte sneeuw'), Atte Jongstra ('De psycholo gie van de zwavel'), Gerrit Komrij ('Humeuren en tem peramenten'), Joost Niemöl ler ('Wraak!') en Frans Pointl ('De kip die over de soep vloog'). Ferron: „Voor de winnaar is het altijd een ver rassing. Je bent genomi neerd, dus je houdt er wel re kening mee. En iedereen dacht dat het Frans Pointl zou worden, en ik moet toe geven dat ik dat zelf ook wel even heb gedacht. Waarom ik het ben geworden weet ik niet, ik heb het juryrapport nog niet gelezen. Misschien was het wel gewoon het beste boek van de zes". En dan: „Het klinkt misschien wat ij- del, maar ik vind mezelf ook de beste schrijver van het zestal. Een aantal bevindt zich op gelijke hoogte en zal me in de toekomst hoogst waarschijnlijk wel overtref fen. En dan laat ik Pointl en Christine d'Haen even buiten beschouwing. Pointl be schouw ik als een zondags schrijver, die in één keer al les wat hij in zich heeft heeft verwerkt in een overigens prachtig boek. Christine d'Haen is meer een dichteres die voor een keer een uit stapje heeft gemaakt naar proza. Atte Jongstra en Joost Niemöller zullen me waar schijnlijk in de toekomst wel passeren. Die staan heel dicht bij me, ook qua stijl. En Komrij (gisteren overigens niet aanwezig, omdat hij de reis van Portugal naar Ne derland te bezwaarlijk vond, red.) heeft met het genomi neerde boek niet zijn beste geschreven. Het verbaasde me al enigszins dat het geno mineerd werd". De nominaties zorgden bij Ferron overigens toch voor nogal wat vraagtekens. „Ik heb er geen samenhang in kunnen ontdekken. Het wa ren allemaal zulke totaal ver schillende boeken, eigenlijk totaal onvergelijkbaar. Je kunt mij niet vergelijken met Pointl, en Pointl weer niet met d'Haen, d'Haen niet met Niemöller, enzovoort. Uit wat vanavond bij de uitrei king werd voorgelezen kon Louis Ferron en zijn omgeving reageerden aangenaam verrast toen bleek dat de schrijver de Ako-literatuurprijs had gewonnen. FOTO: ANP ik in ieder geval afleiden dat de jury mijn boek goed heeft begrepen. Daar ben ik heel blij mee". Vervreemdend De hoofdpersoon van 'Kare lische Nachten' is een schrij ver die veelvuldig op tv komt en mateloos populair is. Ferron: „Deze avond geeft me een beetje het idee dat ik in mijn eigen roman terecht kom. Dat is behoorlijk ver vreemdend, moet ik toege ven. Aan de andere kant: een schrijver leeft zo in zijn ver beelding, dat als die werke lijkheid wordt het hem ook niet meer verbaast". „Ik schrijf nu zo'n vijfen twintig jaar en heb er vanaf het moment dat ik alleen voor het schrijven koos van kunnen leven, dankzij de subsidieregelingen die er zijn. Over stipendia wordt veel gezeurd, maar ik ben blij dat het bestaat. Het geeft mij de kans om voor een over het algemeen klein publiek de boeken te schrijven waarvan ik vind dat ze geschreven moeten worden. Ik ben een beroepsliterator. Wat ik met de prijs ga doen? Een bootje kopen, de wereld af. Schrij ven doe je aan een bureau, ik wil er nu wel eens een half jaartje uit". Bij Frans Pointl, de volgens velen gedoodverfde winnaar die door zijn presentatie en voorkomen in ieder geval de populariteitsprijs zou hebben gekregen, als die had be staan, viel de teleurstelling mee. „Ik gun het die meneer van harte. Ik ben pas aan mijn tweede boek bezig, me neer Ferron heeft er al twaalf geschreven. Ik heb steeds gedacht dat het tussen mij en Gerrit Komrij zou gaan, en dat Komrij het zou worden. Dat vond ik zo'n mooi boek. Maar ik moet toe geven dat ik Ferron niet heb gelezen. Ik heb het even doorgebladerd. Het is mijn stijl niet helemaal, te literair. Maar ach, het was leuk dit 'ns mee te maken. Ik ben toch 'een beetje toeschouwer gebleven, heb watafstand gehouden". Waarbij aangetekend moet worden dat 'De kip die over de soep vloog' ook de winkels uitvliegt. Pointl's uitgever Vic van de Reijt van Nijgh en Van Ditmar: „Pointl kan in ieder geval wat verkoop cijfers betreft al niet meer in gehaald worden door Ferron, ondanks de AKO-prijs. Het boek is niet meer aan te sle pen. We zijn nu met de twaalfde druk bezig, en de drukorder voor de dertiende gaat morgen de deur uit. Zo'n verschil haal je nooit meer in". KOOS VAN WEES Bejaarde kunstenaars frauderen er op los ROME In een rusthuis kan het er soms verba zend actief aan toe gaan. Dat is afgelopen week ge bleken, toen een groep ca rabinieri van de kunstbri gade een inval deed in de Villa Cavalieri, een tehuis voor gepensioneerde kunstenaars, landelijk ge legen in de buurt van het Midden-Italiaanse stadje Macerata. In de kelder van het tehuis troffen zij een enorm atelier aan, waar de bejaarden, bijge staan door jongere kunstbroe ders, aan de lopende band schilderijen en houtsneden af leverden. Het was hun daarbij minder om de roem dan om het geld te doen, want de wer ken werden vervolgens gesig neerd met namen als Dali, Corneille, Picasso en De Chiri- Voor de verspreiding en de or ganisatie werd zorg gedragen door twee te goeder naam en faam bekend staande docenten van de kunstacademies van Rome en L'Aquila. Een van hen, de Romeinse professor Giorgio Cegna, is bovendien eigenaar van de villa en voor zitter van de stichting die het rusthuis beheert. Via kunst handels, galerieën en verkoop- programma's op regionale tv- stations werden de twijfelach tige meesterwerken vervol gens aan de man gebracht. Bij de huiszoeking bleek dat de heren de zaken groots had den opgezet. De carabinieri troffen ruim drieduizend vals gesigneerde olieverfschilderij en, etsen, houtsneden en re liëfs aan met een geschatte handelswaarde van enkele tientallen miljoenen guldens. AART HEERING ken ,Voor ee de d' ubeleit guunii rijgt sluitei mo burgi ej P PERSOONLIJKE UITNODIGING VAN MICK JAGGER r het ;ster ichelijl h geen nar kt ".Hij een v( m met achine t derweif ran undii; de TO) l eegki ïr°ei :tieda£_ n Jungle-tournee met The Rol- Stones. Voorprogramma: Gun. uip, Rotterdam. Op 18, 19 en 21 :eom 19.00 uur. I ifTERDAM Met het aan- ,ken van Gun als voorpro- nma voor de Europese nee tonen The Rolling ies zich opmerkelijke ta- En dan met name !,k jagger want op zijn per- ïlijke uitnodiging staat in het voorprogramma, is de groep, die eind vo- jaar een korte Nederlandse >-tournee deed, een niet l voor de handliggende ze. Het vijftal uit Glasgow ft namelijk weinig erva- met het bespelen van .enmassa's. voor The Rolling Stones oorslag gaf voor Gun te ten, was behalve de opmer- ijke debuut-elpee 'Taking the World', het 'jonge hon- -element van dit jeugdige tal. Vooral het opmerkelijk !ie gitaarspel van de 17-jari- laby Stafford en de 24-jari- 'uiliano Gizzi en de door- de zang van Mark Rankin Gizzi de oprichter van de ep) sprak Mick Jagger aan. zag iets van zijn eigen be- genheid uit de begin jaren The Rolling Stones terug Gun ...grotere uitdaging om voorprogramma te vullen... Spanje opent, niet als een berg je een kans als deze niet door opziet tegen de uitdaging, je vingers glippen. De concer- Mark Rankin: „Nee, want we willen de beste rockgroep ter wereld worden, die in feite net als The Stones, alle trends overleeft. We willen met een ten bieden echt een unieke mogelijkheid een groot pu bliek met ons kennis te laten maken. Bovendien zijn we in middels al wat gewend, want Slap< Ubun. ;P«, is nu of de groep, die in Ierland, Frankrijk en eigen geluid en een intensief we hebben in het Londense tourschema een loyale schare Wembley Stadion het voorpro- fans opbouwen. Nou, dan laat gramma van Simple Minds ge ien „Dat neemt niet weg dat ik de avond voor het eerste concert nauwelijks zal slapen. De kunst is om de spanning van het moment om te zetten in adrealine. Als die energie gaat vloeien, ben ik niet bang dat het een succes wordt. Ik her inner mij van Wembley dat iK bijna met knikkende knieën het podium betrad. Na het eer ste nummer was ik er niet meer vanaf te slaan. We heb ben van The Stones driekwar tier gekregen om ons waar te maken". Gun bestaat inmiddels vier jaar en begon zijn muzikale le ven in een wat andere samen stelling als Phobia. Mark: „De muziek leunde toen tegen de hardrock aan. Het hoorde bij het groeiproces, denk ik nu. We willen toch vooral een rockgroep zijn, die emotie overbrengt in tekst en muziek. Daarom staan de nummers ook bol van persoonlijke erva ringen. Er is niets zo sterk als menselijke emoties: liefde, haat, jaloezie...". Explosieve muziek Gun, die jeugdig enthousiasme tot explosieve muziek ombuigt, kan terugkijken op een succes volle periode. Mark: „Het eer ste succes was onze tournee begin vorig jaar als voorpro gramma van Texas. Overal waar we speelden, kregen we enthousiaste reacties. Ik ben mijn nicht Sharleen (Spiteri, zangeres van Texas) nog altijd dankbaar dat we mee moch ten. Daarna zijn we met Sim ple Minds meegereisd en eind vorig jaar hebben we een tour nee op eigen kracht gedaan. Ik zal niet ontkennen dat ik die concerten het leukst vond. Mensen kwamen speciaal voor ons en dat schept toch een spe ciale band. Aan de andere kant is de uitdaging om het voorprogramma te vullen gro ter. Het publiek komt eigenlijk voor die ander. Op zo'n mo ment moet je alles in de strijd gooien om ze voor je te win nen. Als ik dat voor elkaar krijg bij The Stones, ben ik een gelukkig mens. HANS PIËT Residentie Orkest onder leiding van Hans Vonk speelt werk van Mozart, Tsjaikovski en Sibelius. Donderdag avond, herhaling hedenavond met vervanging van Tsjaikovsky door Mozart. Met een extra goedkoop vijf tien gulden concert en een aantrekkelijk programma weet het Residentie Orkest een volle zaal en ook een ge deeltelijk nieuw publiek aan te trekken. Dat laatste is welis waar moeilijk bewijsbaar maar laat zich, behalve uit visuele waarneming misschien ook af leiden uit het feit dat het pu bliek spontaan begon te ap plaudisseren na het eerste deel van Tsjaikovsky's populaire vioolconcert in D op.35. Dat enthousiasme gold de 19-jarige Russische prijswinnaar van het Scheveningse vioolcon cours 1990 Oleg Pokhanovsky en zijn knappe realisatie van Tsjaikovsky's berucht moeilij ke vioolconcert. Die lof geldt zowel de viooltechnische af werking alsook zijn muzikale interpretatie die een verras send zuiver gevoel voor deze grote Russische romantiek verried. Dat bleek nog piet uit het eerste deel dat niet die al lure en diepgang had die men zich daarbij zou wensen. De Canzonetta daarentegen klonk teder en verlangend en ook de vrij langzame inzet van het derde deel droeg dit karakter. Direkt daarop volgt echter het voorschrift vivacissimo dat door Pokhanovski zeer letter lijk en overwegend met succes wat het zuiver intoneren be treft werd opgevolgd. Voor di rigent Hans Vonk was het niet altijd gemakkelijk om het or kest bij de jonge solist te hou den. Hij heeft echter een zo grote affiniteit met deze late romantiek dat hij, gesteund door het alert reagerende or kest, grote ongelijkheden kon voorkomen. Die affiniteit bleek eens te meer bij de schit terende vijfde symfonie van Sibelius, met zijn prikkelende inzet voor de blazers, het ko per voorop, dat ook verder in dit stuk de melodische toon in belangrijke mate blijft aange ven. Bij velen zal het pregnan te hoornthema van het laatste deel nog lang naklinken. Een pittig en vederlicht gespeelde Mozart, diens Serenata Nottur- 'na, vormde de inzet tot dit ro mantisch programma. Van avond vormt dat de aanzet tot Mozarts Krönungskonzert met Christian Zacharias als piano solist en is daar dan program matisch wat beter op zijn plaats. ERIK BESIER en, tijc drcwfgeestige avond ter gele- ield van De ark van Adriaan ebal. Met Hans Dorreatijn, Levi moedt en Harry and the Hearts inGlase. Gezien op 17 mei in het gaan et in I :koord. ing gai nsten d zal natig zwarti es is gedaan om de avond irvol te verzorgen. Op het ium klatert een fonteintje, vage maansikkel schijnt niet door een boompje, de ibank onder de rustieke taarn lokt stelletjes die het verwachten van de we- De bank zal leegblijven. Dit is het decor van de feeste lijke presentatie van Adriaan Bontebals nieuwe boek, I)e ark. Nou ja, feestelijk... Tegen het wereldbeeld dat de schrij vers van de avond weten op te roepen is geen vrachtwagen \confetti en geen zee vol ro mantiek opgewassen. Neem in de eerste plaats het feestvarken van de avond, Adriaan Bontebal. Hij doet de inspiratie voor zijn verhalen op in de stad. Met een prothese beweegt de Haagse schrijver zich door de residentie. Daar bij is hij niet moeders mooiste, en dat is voor de onderwereld reden genoeg om hem allerlei hatelijks toe te roepen. Adri aan volgt beheersingsthera- pieën om daar niet op te rea geren, zoals een avond lang naar televisiereclames kijken. Maar ondanks dat haalt hij zich steeds weer het makkelijk te activeren ongenoegen van de penose op de hals, en wordt hij weer in elkaar geslagen. Hij heeft daarom nu een lijf wacht. „Het leven van de on derhond is treurig, leeg en on gezond", hing er in zijn jeugd al aan de muur. Met de vrouwen wil het ook al niet vlotten. Dat heeft hij ge meen met de schrijvers die hem terzijde staan tijdens de droefgeestige avond. Moeders halen hun kinderen binnen als het Monster van Vlaardingen, zoals Levi Weemoedt zich noemt, voorbijkomt. Zelfs in de paradijselijkste toekomst ziet hij nog wel een bezwaar: „Je zeQ maar naar de hemel gaan/ en de eerste engel heeft een broekrok aan." Hans Dorrestijn is ook al niet het zonnetje in huis en dicht alvast voor zijn vijftigste ver jaardag: „God, wat is het leven prachtig. Nog dertig jaar, dan ben ik tachtig." De drie treurigheidsmelkers bij elkaar luisteren de geboorte van De ark op, na Goot met uitzicht Bontebals tweede boek. Met het trio Harry and the Hearts of Glass, dat de stemming er ook niet uitbun diger op maakte, vond gisteren in het Paard een passende plechtigheid plaats. DICK VAN TEYLINGEN KunstRai: hedendaagse kunst en technologie AMSTERDAM De tentoon stelling 'Imago, fin de siècle in Dutch contemporary art' zal een centrale plaats innemen tijdens de komende KunstRai, die wordt gehouden van 30 mei tot en met 4 juni. Tijdens de officiële opening van deze kunstbeurs, op 29 mei, wordt tevens de winnaar bekend van de Lage Landen Kunstprijs 1990 (15.000 gulden). De KunstRai wordt geopend door minister. D'Ancona van cul tuur. De organisatoren ver wachten dit jaar ongeveer 20.000 bezoekers. Vorig jaar trok de beurs ongeveer 18.000 belangstellenden. De tentoonstelling Imago geeft een beeld van de verschillende manieren waarop kunstenaars technologie inzetten en toepas sen in hun werk. Het gaat om elektronische mediakunst, waar naast video-installaties ook „computergestuurde" kunstwerken te „beleven" zijn. Imago is ingericht door René Coelho op uitnodiging van de Rijksdienst Beeldende Kunst. Coelho is een deskundige op het gebied van video en nieu we media en verbonden aan het centrum voor mediakunst Montevideo. De tentoonstelling beleeft op de KunstRai zijn première en maakt daarna een toernee door het buitenland, onder meer de verenigde Staten en Japan. Imago toont het werk van veertien kunstenaars. Het gaat om mensen die hun sporen al hebben verdiend in zowel bin nen- als buitenland. Ook werk van enkele jongeren is te zien. Volgens Coelho laat de ten toonstelling zien dat techni sche invloeden in de beelden de kunst een volwaardige plaats hebben gekregen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 17