Kerk kraamkamer democratie
£@Móc Coma/ti'
brieven van lezer
kerk
wereld
„Perestrojka toont gelijk
Russisch-Orthodoxe Kerk"
Anglicaanse Kerk
valt weer regering
van Thatcher aan
Toestand
kardinaal
Glemp
„ernstig"
JT £eidóeSouta/ni
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidócSoiwont
WOENSDAG 31 JANUARI 1990 PAGIN^]
Amerikaans-Russisch centrum voor godsdienstwetenschappen
ANCHORAGE Het aarts
bisdom Anchorage in Alaska
onderzoekt de mogelijkheden
om nog dit jaar met steun van
de regering van de Sovjetunie
een rooms-katholiek centrum
voor godsdienstwetenschap
pen op te richten in Magadan'
in het oosten van de Sovjetu
nie. Daartoe heeft het aarts
bisdom een overeenkomst ge
sloten met het regeringscomi
té voor godsdienstzaken van
„Op dit moment hebben we
alleen maar besloten met el
kaar verder te spreken", al
dus aartsbisschop Francis T.
Hurley van Anchorage in een
verklaring. „Dat de Sovjetj
regering zulke besprekingen
toestaat, is bemoedigend".
Volgens de vicaris-generaal
van Anchorage, pater Steven
Moore, heeft het hoofd van
het comité, Igore Pavlov, het
aartsbisdom verzekerd dat de
situatie voor de gelovigen
sterk verbeterd is. „Verschei
dene malen merkte Pavlov op
dat hij probeert een einde te
maken aan de stereotypen die
bij velen leven omtrent de
houding van de Sovjetrege
ring tegenover gelovigen", al
dus Moore.
Pavlov wil meewerken aan
de oprichting van het cen
trum, maar vindt dat dat in
de eerste plaats een zaak van
de gelovigen in Magadan is.
Volgens Moore zal met de
Russisch-Orthodoxe Kerk
contact worden opgenomen.
Hurley maakte in juli 1989
deel uit van een groep artsen,
verpleegkundigen en geleer
den die op initiatief van het
instituut voor gezondheids
zorg van de universiteit van
Alaska een bezoek aan Maga
dan brachten. Hoewel hij offi
cieel als socioloog aan de reis
deelnam, maakte hij er geen
geheim van dat hij rooms-ka
tholiek bisschop was.
De natuurlijkste
gevoelens zijn tevens
die welke men met de
meeste tegenzin
bekent.
Honoré de Balzac
Alvaro del Portillo
FOTO: AP
Vaticaan erkent
hogeschool van
Opus Dei Rome
VATICAANSTAD Hef
academisch centrum van
het Heilig Kruis van de
behoudende rooms-ka-
tholieke lekenbeweging
Opus Dei in Rome is door
het Vaticaan als kerkelij
ke hogeschool erkend.
Dat heeft het persbureau
van Opus Dei in Rome
meegedeeld.
De Vaticaanse congregatie
voor hbt katholieke onderwijs
heeft het decreet van erken
ning uitgevaardigd op 9 janu
ari, de geboortedag van de
stichter van Opus Dei, de
Spaanse priester mgr. Jose-
maria Escriva de Balaguer.
Aan de hogeschool, die in
1984 de eerste studenten kon
verwelkomen, zijn op dit mo
ment 50 docenten verbonden
die 250 studenten uit 31 lan
den onderricht geven.
De hogeschool heeft twee fa
culteiten: een voor theologie
en een voor filosofie. Voor het
kerkrecht wordt samenge
werkt met de Opus Dei-uni-
Versiteit van Navarra in
Spanje.
Tot grootkanselier van de ho
geschool is benoemd het
hoofd van Opus Dei, mgr. Al
varo del Portillo. De moraal
theoloog Ignazio Carrasco, ad
viseur van de pauselijke raad
voor het gezin, is rector ge-
Worden.
De hogeschool heeft zijn be
langrijkste vestiging in een
gebouwencomplex aan de Via
Giulia bij de Tiber, waar tot
het midden van de jaren '80
de congregatie van Italiaanse
oratorianen was gevestigd.
Met hulp van kardinaal Pie-
tro Palazzini, het vroegere
hoofd van de congregatie voor
de' heiligverklaringen, die be
kend staat om zijn sympathie
voor Opus Dei, en vrienden
in de gemeenteraad van
Rome, slaagde Opus Dei erin
het gebouwencomplex in han
den te krijgen, zo schrijft de
Engelse journalist Peter Heb-
blethwaite in zijn boek 'The
Vatican'.
Bijzondere leerstoel
ingesteld voor
charismatische theologie
VLAARDINGEN De Cha
rismatische Werkgemeen
schap Nederland (CWN) heeft
besloten een bijzondere leer
stoel charismatische theologie
in te stellen. Volgens voorzit
ter ds. W.W. Verhoef wil de
werkgemeenschap via de
leerstoel een „open theologi
sche bezinning" stimuleren
tussen de charismatische the
ologie en de andere theologi
sche richtingen. Waar de leer
stoel wordt gevestigd, is nog
niet duidelijk. De werkge
meenschap voert overleg met
de Rijksuniversiteit Utrecht
en de Vrije Universiteit te
Amsterdam. De charismati
sche theologie bestudeert de
invloed van de genadegaven
(charismata) die God met
Pinksteren aan de mensen
heeft gegeven.
beroepingen
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Rekken C.E. Lavooij te
Kantens-Stitswerd en Usquert-Rot-
tum (part-time); te Vught R.W. Bart-
lema, studentenpredikant te Gronin-
Aangenomen naar Houtrijk en Pola-
nen (Halfweg en Zwanenburg)
mw.A.L. Rozema, kandidaat te Hou-
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Oostvoorne mw.
drs.A.G. Endeveld, kandidaat te Am
sterdam, die dit beroep heeft aange
nomen; te Tzum (part-time) mw. drs.
J. van der Neut, kandidaat aldaar die
dit beroep heeft aangenomen.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Heerde i.c.m. Wapen
veld K. de Vries te IJsselmuiden-
Grafhorst; te Nieuwleusen H.J. Room
te Alphen aan den Rijn.
OOSTDUITSE PREDIKANT BERND WINKELMANN:
DEN HAAG De ker
ken in de DDR hebben
de mensen daar geholpen
de democratie te leren.
Dat is de overtuiging van
pfarrer Bernd Winkel-
mann, predikant van de
Evangelisch Lutherse
Jerk in het Oostduitse Bi-
schofrod.
Zonder het engagement van
de kerkmensen stond het er
in de DDR veel beroerder
voor dan nu het geval is,
vindt de Oostduitse predikant
die een rondreis maakt door
Nederland in het kader van
de zondag voor het Werelddi-
akonaat op 4 februari aan
staande. Het hervormde en
gereformeerde Werelddiako-
naat vragen dan aandacht
voor Oost-Europa.
De vredesbewegingen die in
de jaren '70 in de DDR op
kwamen, zijn volgens ds.
Winkelmann opgevolgd door
de zogenaamde 'basisgroepen'.
Geëngageerde kerkleden,
maar ook niet-kerkleden, be
gonnen zich binnen de ker
ken in te zetten voor het mi
lieu, de mensenrechten, de
positie van de vrouw en de
derde wereld. Een conciliair
proces avant la lettre dus. Het
is dan ook niet verwonderlijk
dat de Evangelische Lutherse
Kerken in de DDR de assem
blee van de Wereldraad van-
Kerken in Vancouver (1983)
voorstelden om aandacht te
schenken aan de onderwer
pen gerechtigheid, vrede en
heelheid der schepping. Het
toen in gang gezette wereld
wijde conciliair proces heeft
in alle Oostduitse kerken veel
weerklank gevonden.
Oecumenisch
Kenmerkend voor de basis
groepen noemt Winkelmann
het oecumenische karakter
ervan. Gelovigen en niet-ge-
lovigen vonden letterlijk de
ruimte binnen de kerken om
te praten en te discussiëren.
„Dergelijke activiteiten kon
den alleen binnen kerkelijke
kaders georganiseerd worden.
Anders beschouwden de auto
riteiten ze als staatsgevaar
lijk".
Ontstaan uit bezorgdheid om
wat er in de maatschappij
gaande was, hebben de basis
groepen ook bijgedragen aan
de democratische vorming in
de DDR, vindt ds. Winkel
mann. Geen enkele DDR-bur-
ger was het namelijk gewend
om openlijk te discussiëren.
Maar van de gang van zaken
in de gemeenten en tijdens
synoden, waar debat vooraf
ging aan besluitvorming, heb
ben veel Oostduitsers kunnen
zien hoe besluiten worden ge
nomen en compromissen tot
stand komen. „Veel dominees
zijn op dit moment betrokken
in de democratische bewe
ging. Zij hebben geleerd hoe
het moet. De kerken waren
de enige plaats waar met de
democratie geoefend werd".
Ook tijdens 'Die Wende'
speelden kerkmensen („voor
het merendeel op persoonlijke
titél") een belangrijke rol.
Ook hier diende het kerkge
bouw weer als vrijplaats om
samen te kbmen en informa-
De Oostduitse predikant B. Winkelmann
FOTO: PERS UNIE
tie uit te wisselen. „In de
tweede fase van de omwente
ling zijn de kerken vaak als
onderhandelingspartner opge
treden met bij voorbeeld de
geheime politie. Ze speelden
zo een belangrijke rol, ook in
het ontwaken van de mensen
uit hun apathie".
Of de massa binnen en buiten
de kerk zich ook bewust laat
maken van de belabberde si
tuatie waarin het Oostduitse
milieu zich bevindt, weet
Winkelmann niet. Hij doet er
wel zijn best voor, onder an
dere door leiding te geven aan
het 'Einkehrhaus' in Bischo-
frod. Daar kunnen mensen in
kleine groepen leren hoe ze
een ommekeer kunnen bren
gen in hun omgang met de
natuur. Eenvoudig leven in
solidariteit met natuur en me
demens wordt daar in prak
tijk gebracht. Winkelmann
hoopt op de voorbeeldfunctie
van het huis, maar vreest de
'consumptie-bezetenheid' die
zich van zijn landgenoten
dreigt meester te maken. Ook
aan de houding van de ker
ken valt nog het een en ander
te verbeteren, vindt hij.
Angst
Door de ontwikkelingen van
de afgelopen tijd is het conci
liair proces 'in ruste' in de
DDR. Winkelmann heeft ech
ter hoop dat de kerken de
draad straks weer oppakken.
„Nu moet de kerk nog veel
politieke taken waarnemen.
Maar als de democratisering
doorzet, kunnen we ons weer
aan ons eigenlijke werk wij
den".
Dat veel maatschappelijk
geëngageerde groepen de ker
ken weer verlaten nu ze
openlijk kunnen opereren,
vindt Winkelmann niet erg.
„We kunnen nu eenmaal niet'
alles doen". Wel heeft hij
angst dat de kerk weer terug
zal keren naar een a-politieke
houding. De kerk moet zich
profetisch blijven opstellen.
In dat verband is Winkel
mann tegen een snelle hereni
ging van de Oost- en West-
duitse landskerken. „We kun
nen ons beter naar het Neder
landse model vormen dan
naar het Westduitse. Ik heb
liever een bewuste minder
heidskerk die naast of als het
moet tegenover de staat posi
tie inneemt, dan een staats
kerk zoals in de Bondsrepu
bliek. Daarom vraag ik u: blijf
met ons in contact. We heb
ben u nu misschien nog wel
meer nodig dan vroeger".
STEVEN EMMENS
Paus Johannes
Paulus II zegent
tijdens een mis op
zijn Afrikaanse
reis een bos
Afrikaanse
gierstplanten die
hem worden
aangeboden door
een jonge vrouw.
Morgen sluit de
paus na een
bezoek aan
Tsjaad zijn
Afrikaanse reis af.
WENEN De perestroj
ka toont aan dat de lei
ding van de Russisch-Or
thodoxe Kerk in het ver
leden een juist beleid
heeft gevoerd, vindt aart
spriester Vitali Borovoj,
plaatsvervangend hoofd
van het bureau buiten
land van de Russisch-Or
thodoxe Kerk.
In plaats van de totale con
frontatie met het communisti
sche systeem te zoeken, heeft
zij zich in de eerste plaats ge
richt op het overleven van de
kerk binnen een atheïstisch
systeem. „Diegenen in het
westen die menen dat de kerk
te passief was, kennen, de ge
schiedenis niet", aldus Boro-;
voj.
Borovoj sprak in Wenen over
de positie van de Russisch-Or
thodoxe Kerk in deze tijd van
perestrojka, glasnost en demo
cratie. Hij herinnerde eraan
dat de kerk *in het verleden
„van alle kanten" is opgeroe
pen „verzet te leveren en
niets in onze samenleving te
accepteren". Alle veranderin
gen sinds de revolutie van
1917 zouden moeten worden
afgewezen, zo werd van de
Russisch-Orthodoxe Kerk
verlangd.
Volgens Borovoj heeft zijn
kerk zich ook daadwerkelijk
tegen het regime verzet, maar
daarbij heeft zij nooit alle
maatregelen afgewezen. „De
perestrojka van nu is het be
wijs dat onze houding juist
was. Wij zijn ervan overtuigd
dat Jezus Christus de Heer
van de geschiedenis is en dat
wij ondanks al onze fouten,
zonden en onvolkomenheden
in het verleden niet in de
steek worden gelaten. Wij le
den, we baden en waren er
van overtuigd dat onze ferme
houding resultaten zou ople
veren".
Borovoj gaf aan hoe de Rus
sisch-Orthodoxe Kerk de ver
volgingen onder Lenins „mili
taire communisme" en onder
Chroetsjov heeft overleefd.
„Hoe blij we ook zijn met de
perestrojka, die wij ten volle
ondersteunen, ik moet zeggen,
dat de kerk ook zonder pere
strojka zou voortbestaan", al
dus Borovoj.
Onder Gorbatsjov is de „di
recte vijandigheid tegenover
de kerk" verdwenen en bij de
jongeren zijn er „duidelijke
tekenen van sympathie" te
genover de kerk waar te ne
men, zo zei Borovoj. Gorbats
jov doet „zeer serieuze" po
gingen de steun van de kerk
met haar 60 miljoen leden
voor zijn beleid te verwerven.
De kerk profiteert daarvan.
Zo worden kerken teruggege
ven en mogen geestelijken op
scholen in discussie gaan met
leraren over religieuze vraag
stukken. Ook de media staan
„zeer positief" tegenover de
kerken.
Maar, aldus Borovoj, het mid
denkader van de communisti
sche partij maakt er misbruik
van dat de nieuwe wet voor
de vrijheid van het geweten,
die de vrijheid van godsdienst
zal invoeren, er hog altijd niet
is. Plaatselijke functionarissen
gebruiken allerlei „trucs" om
registratie van een parochie te
voorkomen. Leegstaande ker
ken, die eigenlijk zouden
moeten worden teruggegeven,
worden soms snel in een cul
tureel centrum of een cen
trum voor de communistische
jongerenbeweging veranderd.
Volgens Borovoj moet men
bedenken dat de perestrojka
een „revolutie van bovenaf"
is, die Gorbatsjov en de zijnen
hebben ingevoerd om een
„revolutie van onderop" voor
te zijn. De kerken hopen op
meer mogelijkheden om te
werken, maar steunen de pe
restrojka ook, omdat de sa
menleving erop aandringt.
LONDEN Ruim vier
jaar na het controversiële
rapport 'Geloof in de
stad' heeft een advies
commissie van de Angli
caanse Kerk in een ver
volgrapport opnieuw felle
kritiek geuit op het be
leid van de regering-
Thatcher.
De werkloosheid is in Groot-
Brittannië verminderd, maar
„de afgelopen vier jaar is de
situatie van de laagstbetaal
den aanzienlijk verslechterd",
aldus de commissie. Boven
dien is de ongelijkheid in de
Britse samenleving „heel dui
delijk" zodanig toegenomen,
dat steeds meer mensen er
mee ophouden actief te zijn in
maatschappelijke organisaties.
Ook op het gebied van de
volkshuisvesting is de situatie
verslechterd, aldus de advies
commissie. De regering beseft
weliswaar dat het stimuleren
van het kopen van een wo
ning niet ten koste mag gaan
van de bouw van betaalbare
huurwoningen, maar de na
druk die zij legt op het markt
mechanisme bij het vaststel
len van de huren, heeft de
minst draagkrachtigen zwaar
getroffen. Bovendien kunnen
gemeenten nauwelijks hun ei
gen woningbeleid voeren.
Het aantal dakloze gezinnen
is van 93.980 in 1985 gestegen
tot 117.550 in 1988, aldus het
rapport. De opvang van de
daklozen kostte de gemeente
besturen 116 miljoen pond
(ruim 350 miljoen gulden),
„geld dat zij van de regering
niet mochten besteden aan
permanente woningen, hoe
wel dat goedkoper is". De
commissie ziet hier een taak
voor de Anglicaanse Kerk,
die altijd al veel aandacht
heeft besteed aan de opvang
van daklozen in goedkope on
derkomens.
Bisschop Thomas F. Butler,
voorzitter van de commissie,
beklemtoonde bij de presenta
tie van het rapport dat er de
afgelopen vier jaar wel enige
vooruitgang is geboekt. De
verslechterende situatie in de
binnensteden heeft nu aller
aandacht. Bovendien is de on
rechtvaardigheid minder ern
stig, omdat het gevaar minder
groot is dat de slachtoffers
over het hoofd worden ge-
WARSCHAU Kardi
naal Jozef Glemp, het
hoofd van de Poolse
roomskatholieke kerk, is
dinsdag met spoed naar
het ziekenhuis vervoerd
waar hij een operatie on
derging. Zijn toestand
werd door het Poolse
persbureau PAP om
schreven als „ernstig".
„Kardinaal Glemp heeft een
spoedoperatie ondergaan na
een zware darmbloeding".
„De toestand van de patiënt is
ernstig". Een ziekenhuis-
woordvoerder weigerde nade
re inlichtingen te verstrekken
en zei alleen dat hij op 'inten
sive care' ligt. Glemp (61) leed
al jaren aan problemen met
Kardinaal Glemp.
FOTO: AP
zijn galblaas. Twee jaar gele
den werd hij daar met succes
aan geopereerd.
Hij staat al sinds 1981, toen
kardinaal Stefan Wyszinski
overleed, aan het hoofd van
de machtige rooms-katholieke
kerk in Polen.
Zijn gematigd beleid tegen
over de communisten werd
hem door radicale leden van
het toen nog verbodën vak
verbond Solidariteit niet in
dank afgenomen. Hij kon ech
ter rekenen op de steun van
Solidariteit-leider Lech Wale-
Aan de onderhandelingstai
Nu ongeveer de helft van de werknemers in de indui
een nieuwe cao heeft - onder wie die in de metaalindu
en metaalnijverheid, ook wel aangeduid als grootmetaa
kleinmetaal - kan een tussentijdse balans worden o]
maakt. Beide grote bedrijfstakken hebben immers de
gezet, in de grote bedrijven als Philips, Hoogovens en Ui
ver en in de andere bedrijfstakken kunnen de wensen
worden afgestemd.
In beide metaalcao's vertonen de loonparagrafen een
merkelijke onderlinge overeenkomst. Er zijn structi
loonsverhogingen van 3 procent per 1 april en 0,75 prol11
op 1 januari 1991. En in het najaar is in beide cao's een
malige uitkering voorzien van 1,75 procent. De Indusl
bond FNV mag tevreden zijn en afgaande op hun comme
ren zijn premier Lubbers en de werkgevers met deze
komst ook niet ongelukkig. De loonsverbeteringen zijn
extreem, gezien de lichte inflatie van 2 procent en de wi
ontwikkeling in de bedrijven.
Na de kortstondige dreiging met acties - en die zoudet
bedrijven met dikke orderportefeuilles slecht zijn uitgi
men - hebben werkgevers en werknemers kennelijk
hoorlijk geluisterd naar eikaars argumenten. Er zijn afs
ken gemaakt over een verbetering van het vraag- en
bodmechanisme op de arbeidsmarkt. De bedrijven zu
zich inspannen om werklozen aan arbeid te helpen, de
middeling voor langdurig werklozen krijgt voorrang en
catures zullen beter worden omschreven.
GeEN afspraken werden gemaakt over verkorting vat
werkweek tot 35 uur (een wens van de Industriebond!
een flexibilisering van de werkweek (de wens van de w
gevers om de bedrijfstijd te verlengen tot de zaterdag),
ongetwijfeld komen dergelijke wensen de komende jaren
nieuw op tafel en dan is men voorbereid.
OoK elders speelt de eis tot korter werken een belangt'1
rol. In de bouwsector* dreigen hierover zelfs acties. In
overheidssector dreigen na de eerste cao-resultaten evem
problemen omdat minister Dales slechts» 2,5 procent rui
kan bieden. Voorlopig is het bij de onderhandelingen
r_een tijd voor natafelen.
trou
ivba;
oud
:ii »k,
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezom
stukken te bekorten.
din)
Pastoraal werkers
Het conflict tussen de Zwolse
pastor A. Zandbelt en kardi
naal Simonis is voor veel anr
dere pastoraal werkenden aan
leiding geworden tot een pro
testactie tegen de handelwijze
van de kardinaal. Men beticht
hem van allerlei foutieve han
delingen. Wie zijn toch die
pastoraal werkenden die zono
dig met hun machtsdenken zo
veel onrust veroorzaken in de
RK kerk, teneinde dezelfde
rechten te krijgen als een
priester? Wat zegt het Tweede,
Vaticaanse Concilie over hun
positie? Als men de moeite
neemt het decreet over het
ambt en het leven van de
priester te lezen, zien we in
het eerste hoofdstuk over het
priësterambt en de zending
van de kerk, 'dat wél alle gelo
vigen samengroeien tot een li
chaam, maar dat daarin niet
alle ledematen dezelfde taak
vervullen. Zo heeft de Heer
sommigen onder hen aange
steld tot bedienaren die in de
gemeenschap van de gelovigen
de heilige wijdingsmacht zou
den bezitten om het offer op te
dragen en de zonden te verge
ven' enzovoort.
Zij die deze wijdingsmacht niet
hebben ontvangen, hebben
hier dus geen recht van spre
ken. Want die bevoegdheden
waarover de pastoraal werkers
praten heeft men zichzelf toe
gemeten. De pastorale werker
of werkster kan ik niet anders
zien dan als een waardevolle
assistent!e) voor de priester in
deze tijd. Maar als hij/zij zich
handelingen gaat aanmeten
die uitsluitend aan de priester
zijn voorbehouden, dan doet
zo'n man of vrouw in die situ
atie meer kwaad dan goed om
dat de verwarring voor de
leek alleen maar groter wordt.
Dienstbaar zijn aan de kerk
betekent niet een positie eisen
van de kerkelijke gezagsdra
gers die kerkrechtelijk niet
kan en dan doen alsof dit nor
maal is. Je kunt alleen maar
dienstbaar zijn in liefde, ook al
doet het pijn. Echter nooit ten
koste van de ander! In dit ge
val ten koste van de RK kerk.
J.H.M. Biesjot,
LEIDERDORP.
Schoolverzuim h'co,
In onze krant stond op eejtal s
dezelfde dag een aantalbm g
richten over het onderwimls c
kunnen ouders bij de h k
van State tegen een beslijerho
van de schooldirectiefing
beroep gaan om hun kinèal lar
geen extra schoolvakantffbroi
geven. Een ander baijk s
meldde dat er honderdenfciarl
cessen-verbaal zijn uitgel) v£
voor ongeoorloofd schoc® in
zuim van leerlingen voop oki
tra vakantie. door
?g v,
Over het onderwijs aan al :delii
tone kinderen las ik dat sl ïi
secretaris Wallage heeft
gesteld om op de lagere si
allochtone kinderen de
van hun land van herkon JIT!
leren als onderdeel van he T
wone lesprogramma.
blijkt dat veeL kinderen
allochtonen, vooral
voortijdig van school gaaiT1
DW'
Het zou beter zijn als de
ring bepaalde dat de less
de eigen taal alleen
voortgezet onderwijs m
worden gegeven. Het zoue.
om een soort keuzevak
Alleen vraag ik me af i
overige leerlingen dan
moeten krijgen of een
moderne taal leren.
't he
Ik vind dat de leerplich e
ten consequent moeten
den toegepast, óók als hek
kinderen van allocht t,
gaat. Wensen allocht n
daaraan, dus aan de Ni :l
landse wetten, niet te vol;
dan dienen ze te vertre! ite
Maar zoals het er nu naaireidi
ziet gaat de overheid dooi n
de hand te lichten
schoolwetten.
Uit de krant van een dag sta<
bleek dat de heer Brinklas
jazeker die van het CDA
tigheid begint te voelen
vindt, vrij vertaald, dat
moet ophouden met het
tief discrimineren
voortrekken van vreemc
gen.
W.J. Scheelings,
DEN HAAG.
ht
ilde
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon: 071 - 122 244.
Postadres: postbus 11, 2300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, Rijswijk.
Telefoon: 070 - 3190 933.
Postadres: postbus 9, 2501 CA 's-Gravenhage.
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 u
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
EO
CKÊ
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-giroka|57
per maand f. 24,85 per maand f.
per kwartaal f. 74,10 per kwartaal
per jaar 284,50 per jaar f.
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswij
070 - 3902 702.
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
Stic
Joort
(men
er. I
ze a<
MB
