Dulle Griet wil schoen als statiegeld
I
Ie
TOERTIPS
1
r
O
C
België is populair
bij Nederlanders
ZWERFTOCHT LANGS DE LEIE ZIT BOORDEVOL VERRASSINGEN
ZATERDAG 20 JANUARI 1990 PAGINA 3^
België is bij de Nederlanders zo po
pulair geworden als vakantieland,
dat het Oostenrijk van de derde
plaats verdrong. Vorig jaar bracht
twaalf procent van de Nederlanders
een korte of lange vakantie bij de
zuiderburen door. Alleen Frankrijk
(negentien procent) en Duitsland
(achttien procent) scoren hoger. In
België vormt Gent, de fotogenieke
hoofdstad van de provincie Oost-
Vlaanderen, een van de trekpleis
ters. Maar ten zuiden van de kunst
stad ligt een minder bekend gebied
dat de moeite van een bezoek meer
dan waard is: de Leie-streek. Inlich
tingen: Federatie voor Toerisme in
Oost-Vlaanderen, Koningin Maria-
Hendrikaplein 64, 9000 Gent of het
Belgisch Verkeersbureau, Heren
gracht 435, 1017 BR Amsterdam,
tel. 020-251251.
De 'torenrij' domineert het centrum van
Gent. V.l.n.r. de Sint-Niklaaskerk, het
Belfort met 'klokke Roeland' en de Sint-
Baafskathedraal. FOTO: PR
Cl
GENT - In het hart van Gent
grijnst het reusachtige kanon 'Dulle
Griet' met tandloze vuurmond
#naar de monumentale gotische
kantwerken-in-steen die de Vrij
dagmarkt omzomen. Het vijf eeu
wen Oude familielid van 'Dikke
Bertha' houdt de herinnering le
vend aan de kwade (in het Vlaams:
dulle) Margareta van Constantino-
pel („zeg maar Griet") die in de
13e eeuw met ijzeren hand regeer
de. Deze Vlaamse Margaret That
cher beknotte de groeiende macht
van de Vlaamse vrije steden. Dat
kwam haar te staan op de eeuwige
minachting van de eigenzinnige en
rebelse Gentenaren die het altijd
maar moeilijk met de overheid
hebben kunnen vinden.
Het kanon heeft niet bepaald een glans
rijke militaire carrière achter de rug. De
soldaten konden er niet mee opschieten.
Er waren ten minste 24 paarden nodig
om het 16.000 kilo zware gevaarte te
verslepen. Met zo'n zwaarlijvig mon
strum was op de zompige Vlaamse dre
ven onmógelijk een Blitzkrieg te voeren.
'Dulle Griet' heeft dan ook maar één
keer een kogel van 200 kilo gebaard. En
dat was nog een miskraam ook.
Het onhandelbare wapentuig veranderde
in een monument. Menige grappenma
ker die zo dronken als een kanon een
rustig plekje zocht om zijn roes uit te
slapen, nestelde zich in de smeedijzeren
schoot van 'Dulle Griet'. Dat leidde zelfs
tot wedstrijden. Een paar jaar geleden
persten zeven Gentenaren zich met pijn
en moeite in de vijf meter lange loop.
Maar toen bij een poging dat record te
breken een deel van het kanonnevlees
bijna stikte, maakte de gendarmerie een
einde aan de pret. Met een stevige prop
werd de mond van 'Dulle Griet' voor
goed gesnoerd.
Bierkaai
Op een steenwon) afstand van het kanon
schiet de kastelein van café 'Dulle Griet'
uit zijn slof met 250 verschillende soor
ten bier. Hij tapt zijn fameuze 'Kwak' in
reusachtige kelkvormige glazen. De op
merkelijke vruchten van glasblaaskunst
verdwenen bij bosjes onder de jassen
van grijpgrage souveniijagers. Jarenlang
mislukte elke poging het glasservies in
huis te houden. Maar in zijn gevecht te
gen de bierkaai vond de kastelein uitein
delijk een unieke oplossing. Wie goesting
heeft in een hoogblonde Kwak moet
eerst een schoen als onderpand inleve
ren. De kastelein bewaart het schoeisel
in korven die tegen het plafond van de
biertempel hangen. Wie afrekent en het
kostbare bierglas keurig inlevert ont
vangt zijn lederen statiegeld terug. De
kastelein kent alle trucs. Wie een extra
schoen naar binnen smokkelt krijgt de
kous op de kop. Souveniijagers zijn dus
gewaarschuwd.
Kwak is koppig. Wie na een bezoek aan
'Dulle Griet' óver de Leie-kade wandelt
krijgt het gevoel zijn dorst iets te uitbun
dig te hebben geblust. Maar wees gerust,
ook geheelonthouders zien aan de Leie
alles dubbel. Het water van de rivier
staat vrijwel stil en vormt een vloeibare
spiegel waarin de majestueuze gildehui-
zen van de wereldberoemde Graslei en
Korenlei zich rimpelloos kopiëren.
Ten zuiden van Gent wringt het zilveren
Leie-lint zich in grillige bochten door
een schilderachtig Oostvlaams decor, ge
vormd door verre horizonten, vruchtba
re akkers, groene assels (vochtige wei
den) en pittoreske stadjes en dorpjes.
Wie Gent bezoekt mag dit gebied niet
overslaan. Er zijn wandel-, fiets- en au-
De Leie kronkelt zich in grillige bochten
door het Oostvlaamse landschap dat zich
rimpelloos in de vloeibare spiegel kop
ieert. FOTO: PERS UNIE
toroutes uitgezet. Van mei tot en met
september vertrekken dagelijks rond
vaartboten vanuit Gent voor een tocht
over de rivier die door Guido Gezelle in
een lyrische oprisping 'de Jordaan van
mijn hart' werd genoemd en door ande
ren de 'Gouden rivier', naar het geel
blonde vlas dat eeuwenlang in het Leie
water werd 'gerot'.
Hotels zijn er in Gent en haar achtertuin
volop te vinden. Kampeerders en cara-
vanners hebben minder keus. Er zijn
slechts enkele campings, onder meer in
Bachte-Maria-Leenre. Hier staat als een
juweel gevat in een zilveren Leie-kronkel
het slot van Ooidonk. De 16e-eeuwse
waterburcht gehoorzaamt aan de strenge
renaissance-wetten van de symmetrie en
behoort tot de mooiste kastelen van Bel
gië. Het rijke interieur roept herinnerin
gen wakker aan alle Europese vorsten
huizen. In juli en augustus zijn er rond
leidingen.
De stilte en het natuurschoon van de
Leiestreek, met zijn frisgewassen kleuren
en hoge luchten, vormen een bron van
inspiratie voor kunstenaars. Zij klitten
samen in de dorpen Deurle, Afsnee en
vooral Sint-Martens-Latem, de bakermat
van de Latemse school. Die stroming
bracht bekende kunstenaars voort als
Gustaaf de Smet, ae pionier van het ex
pressionisme in België, Fritz van den
Berghe, Albert Servaes, Leon de Smet,
Albert Saverijs, Valerius de Saedeleer,
Albijn van den Abeele en Gustaaf van
de Woestijne. Hun werk, waarin nicoti-
nekleuren overheersen, is te zien in vier
musea in Deurle en Sint-Martens-La-
tem. Deze dorpjes groeiden van arme
kunstenaarskolonies uit tot de rijkste ge
meenten van België. Professoren, indus
triëlen en de Nieuwe Rijken uit het Gen
tse zoeken er de landelijke rust in kapi
tale villa's.
De Leie-streek is rijk gelardeerd met rus
tieke restaurants, waar Oostvlaamse spe
cialiteiten als Waterzooi van Kip, Paling
in het groen, Hutsepot en Gents kop-
vlees zich het best laten besproeien met
een goudeerlijke Belgische pint, veelbe
lovend ingeleid door een hartverwar
mend appeljenevertje uit de roodkope
ren lambiek van Filliers in Bachte-Ma-
ria-Leerne, de enige ambachtelijke jene
verstokerij van Oost-Vlaanderen.
Monumenten
Langs de oever rijgen monumenten zich
aaneen tot een langgerekt openluchtmu
seum. In het landelijke Afsnee staat het
oudste godshuis van België, de 11e-
eeuwse Sint Jan de Doperkerk. In het ge
bouw ernaast woonde Leo Hendrik Bae-
keland, de uitvinder van het bakeliet. In
het huis aan gene zijde van de kerk
schreef Cyriel Buysse, de Vlaamse Emiel
Zola, zijn fameuze roman 'Het gezin van
Paemel', waarin de Leie het decor
vormt.
Machelen is het meest geschilderd van
alle Leie-stadjes en -dorpjes. De kerk be
heerst er een fraaie bocht in de rivier.
Het stadje ligt ten zuiden van Deinze,
het hart van de Leie-streek. Het is het
centrum van de zijdenijverheid en de
speelgoedindustrie. In de cafés tracteert
men de passanten graag op een befaam
de kwinkslag van de burgemeester: „Op
aarde zijn maar twee echte steden, New
York en Deinze. De Deinzenaars zijn
het slimst, want die weten ook waar
New York ligt".
Een bezoek aan het zuidelijke Leie-ge-
bied laat zich goed combineren met een
uitstapje naar Oudenaarde, de tweede
cultuurstad van Oost-Vlaanderen. Het
beroemde 16e-eeuwse stadhuis met La
kenhal behoort tot de mooiste van Euro
pa. Keizer Karei V vond er in 1521 als
welkomstgeschenk het heetgebakerde
Vlaamse boerenmeisje Jannekin van de
Gheynst tussen de koude lakens van zijn
logeerbed. De vrucht van dat slippertje
was een bastaarddochtertje, Margaretha
Eli
van Parma, de latere landvoogdes der
Nederlanden, die door haar genadeloze
vervolging van de calvinisten mede de
aanleiding vormde tot de Tachtigjarige
Oorlog.
Na de bevalling verdween moeder Jan
nekin uit Kareis leven. Maar de Vlamin
gen eerden haar met een beeldje dat een
plaats kreeg in Gent, de geboortestad
van de keizer, die op het toppunt van
zijn macht een rijk bestuurde waarin de
zon nooit onderging. Gent draagt nog
steeds de monumentale sporen van die
wereldheerschappij.
Gent is een stad van tegenstellingen; een
mengeling van brute kracht en artistieke
verfijning. Die kracht komt bijvoorbeeld
tot uitdrukking in het achthonderd jaar
oude Gravensteen, de barse burcht van
waaruit de graven van Vlaanderen met
ijzeren vuist regeerden. Metersdikke mu
ren en vierentwintig torens beschermden
de feodale heersers tegen de woede van
het fiere en opstandige volk. Dat het er
in de bloeddoordrenkte burcht bepaald
niet zachtzinnig toeging leert de gruwe
lijke collectie van het foltermuseum, dat
eufemistisch 'Museum voor Gerechts-
voorwerpen' wordt genoemd.
Maar Gent is ook de stad van de 'De
aanbidding van het Lam Gods', het
adembenemende veelluik van de gebroe
ders Hubert en Jan van Eyck. Dit kost
baarste van alle Gentse kunstschatten is
te vinden in de Sint-Baafskathedraal,
waar Karei V werd gedoopt. Het impo
sante godshuis is de parel in een snoer
van monumenten, waarvan het stadhuis,
het Belfort met 'klokke Roeland', de La
kenhal en de Sint-Niklaaskerk de be
roemdste zijn. Met die toeristische troe
ven strijdt Gent met rivale Brugge om
de eerste plaats in de rij van Belgische
monumentensteden. Gerard Gevaert,
bestuurslid van het Gidsenverbond van
Oost-Vlaanderen vindt Gent de schoon
ste van de twee zustersteden. „Brugge is
versteende gotiek. Het is als Doorn
roosje ingeslapen toen het Zwin ver
zandde. Maar Gent is méér dan gotiek
alleen. De stad is van alle tijden".
AAD STRUIJS
Magazine voor jongerenreizen
Wanneer je als jongere aan het broeden bent op je volgende vakantii
is er een aardig informatie-magazine voorhanden: 'Reisweg'. Het i
bedoeld voor jongeren die een 'andere' vakantie willen. Maar oo|
over gewone vakanties staat er veel in. Het blad is uitgegeven doq
Exis, een centrum voor jongerenactiviteiten in eigen land en over <i
grens. Reisweg kan je van pas komen bij het verwezenlijken van vel
internationale dromen. Het wijst je de weg op het gebied van uitwii
selingen, stage in het buitenland, werkkampen, kibboetsen, au paii
tijdelijk werk over de grens enz. En natuurlijk staat het bol van
informatie over sportieve, recreatieve of leerzame vakanties. In hi
tijdschrift vertellen jongeren over hun ervaringen. In het hart va
Reisweg zit een bijlage met talloze adressen: ambassades, onderwijsit
stellingen, organisaties die bemiddelen bij werk en verkeersbureaupLA
Het bevat ook een alfabetisch register. Het Reisweg Jaarmagazine (an
voor 6,95 gulden te bestellen bij Exis, postbus 15344, 1001 MH Anjow
sterdam. Verder ligt het te koop bij de ANWB-winkels. ran
jwaa
•iode
Kriskras kamperen met voordeelcheques
De Camping Unie, een organisatie die tien campings en bungalo%
parken beheert, komt met een opvallend nieuwtje op kampeergebiej
de Kampeer Vrij Kaart. Daarmee kan men een seizoen lang (1 aprilt*
1 oktober, met uitzondering van de maand augustus) geheel naar
gen schema tien dagen op verschillende campings kamperen. Mrfj
koopt de kaart, die tien cheques voor overnachtingen bevat, vooij
tegen een gereduceerd tarief bij de ANWB of de Camping Unie
Hilversum, telefoon 035-49849. Elke cheque geeft één etmaal reel
op een kampeerplaats. De kaart is het komende seizoen nog alle$
geldig op ach.t campings van de Camping Unie in Gelderland
Overijssel. Het is de bedoeling dat in de toekomst ook andere caijj
pings in het systeem worden opgenomen. Voor de Kampeer-Vrf;
Kaart-houders is op de deelnemende campings altijd een plaats geik
serveerd. Is men onverhoopt niet in staat in één seizoen de tien chr
ques te gebruiken, dan kan de kaart vrij aan vrienden of kennisr
worden overgedragen. Een tien-dagenkaart voor twee personen r
auto en tent of caravan kost 160 gulden, voor drie personen 190 f
den, voor vier personen 220 gulden, voor vijf personen 250 gulden t
voor zes personen 280 gulden. De plaats voor de tent van de kinq
ren is gratis, evenals het kampgeld voor één kind tot vijftien jaar.)
Toeristische informatie via computer cur P
,Van<
De VVV Utrecht heeft als eerste in Nederland een informatiesysteem3^
in gebruik genomen dat vierentwintig uur per dag, zeven dagen i*npre
week, toeristische informatie via de telefoon aan de consument v£n c|
strekt. Iedereen die het informatienummer van de VW Utrecht hr is
(010-314132) wordt automatisch doorverbonden met een computet i
waarin ruim anderhalf uur gesproken tekst is opgeslagen. De infi™"
matie kan worden opgevraagd door het draaien of intoetsen van e A
getal op het telefoontoestel. Op die wijze kunnen acht verschillen ntta
rubrieken worden opgevraagd. Er is informatie beschikbaar over daroti
der meer musea, bezienswaardigheden, restaurants, kinderactiviteitonce
en overnachtingsmogelijkheden. De computer bevat ook een agendfwiss
De WV Utrecht hoopt met dit systeem haar bereikbaarheid te vF3P
groten. Invoering betekent overigens niet dat de mens buiten be^rl(!
verdwijnt. Indien de beller daar prijs op stelt kan via het cijfer 9 e^ode
VVV-informatrice aan de lijn worden gevraagd. Cider
Goedkoop per trein door West-Duitsland—
De Westduitse Spoorwegen introduceren de German-Rail-Pass, wat
mee men in een periode van drie weken vier, negen of zestien dag
onbeperkt door Duitsland kan sporen. Voor volwassenen kost
kaart 264 gulden voor vier dagen, 402 gulden voor negen dagen
563 gulden voor zestien dagen. Voor jongeren is er de German-Ra
Youthpass, die voor negen of zestien dagen respectievelijk 224 en 3
gulden kost. De nieuwe railpas vervangt de Toeristenkaart, waarv.
er dit jaar in Nederland 2400 werden verkocht. Het grote versci
met die oude kaart is dat de reisdagen niet meer aaneengesloten 1
hoeven te worden opgenomen; daar heeft men nu drie weken de t|
voor. Met de kaart betaalt de Nederlandse reiziger geen toeslag
voor Inter- of Eurocity-treinen, wel voor couchettes of slaaprijtuigf
Bovendien kan met de kaart gebruik worden gemaakt van de aul
bussen van de Deutsche Bundesbahn, bijvoorbeeld de toeristisc
buslijnen door de Romantische Strafte en de Burgenstrafte. Ook is
kaart geldig op de Rijnschepen die tussen Keulen en Düsseldorf pe
delen. Inlichtingen over treinverbindingen en -aansluitingen in Dui
land zijn verkrijgbaar bij het Nederlandse kantoor van de Deutsc
Bundesbahn, Rodezand 34 in Rotterdam, telefoon 010-41176:
Voor informatie over Duitse vakantiestreken en steden kan men aa
kloppen bij het Duits Verkeersbureau, Hoogoorddreef 76, 1101 I
Amsterdam, telefoon 020-978066. Toeristische tips zijn verkrijgb;
via 020-912983. Folders kunnen worden besteld via het nummer
91091029.
Vakantiespreiding 1990
Wat in de krokusvakantie nog steeds niet lukt, is in de zomer al eni
le jaren een feit: de vakantiespreiding. Hieronder de data van de gr
vakanties in de drie verschillende regio's:
ZUID-HOLLAND (exclusief Rijnmond) EN UTRECHT:
Voortgezet onderwijs: 14 juli tot en met 2 septem
Basisonderwijs: 21 juli tot en met 2 septem!
Bouwvakvakantie: 28 juli tot en met 18 augus
NOORD-NEDERLAND:
Voortgezet onderwijs: 30 juni tot en met 19 augus
Basisonderwijs: 30 juni tot en met 12 augui
Bouwvakvakantie: 14 juli tot en met 4 augus
ZUID-NEDERLAND (inclusief Rijnmond):
Voortgezet onderwijs: 7 juli tot en met 26 auguS
Basisonderwijs: 7 juli tot en met 19 augus
Bouwvakvakantie: 21 juli tot en met 11 augus
Rookvrij reizen wint terrein
Het aantal vakantiereizen voor niet-rokers neemt toe. Nool Interto:
uit Arnhem bijvoorbeeld heeft met Pasen, Hemelvaart, Pinksteren
de herfstvakantie op alle bestemmingen in Joegoslavië data gepit
waarop roken onderweg volledig verboden is. Een derde van i
Spanje-reizigers bij Oad-reizen koos de afgelopen zomer voor een het
waann niet gerookt mag worden. Het bedrijf wil het rookverbodtordè
jaar ook op andere pendelbusreizen laten gelden. Ook de Jong Intmig
tours heeft initiatieven in die richting ontplooid. Els van Calker k on,
de niet-rokersvereniging CAN is verheugd over de groeiende initiaal""'
ven in het belang van de niet-rokers. „Kennelijk wordt er steeds nfj^'
om rookvrije reizen gevraagd. Tot nu toe waren de mogelijkhe^ri-,(;
altijd zeer beperkt. Dan werd er in het voorste deel van de bus stilt
gerookt en achterin wel. Als je werkelijk allergisch voor roken benMen.
dat natuurlijk geen oplossing". f<
CcidócSouocmt1
