Front trekt
aan macht
Roemenië
:J2
uit de uueekblade
Ceausescu's droompaleis te duur om te slopen
Grotere politieke rol voor de NAVO in jaren negentig
LUCHTBALLON
l
DE TIJD
BINNENLANDBUITENLAND
eidóeSornxmt
DONDERDAG 4 JANUARI 1990 PAGljQ
Spaanse woestijn
in volle bloei
MADRID Spanje staat klimatolo
gisch op zijn kop. Het droge zuiden
heeft te maken met wateroverlast, ter
wijl het doorgaans regenrijke noorden
wordt getroffen door droogte. In
Noord-Spanje is het leidingwater op
rantsoen gezet. In het zuiden zijn er
gergeld overstromingen en zijn de we
gen onbegaanbaar. Dit weerhoudt veel
nieuwsgierigen er echter niet van een
bezoek te brengen aan de Sierra Neva
da. Dit doorgaans dorre woestijngebied
boven Almëria, het decor voor tiental
len spaghetti-westerns, is door de zwa
re regenval tot bloei gekomen. Allerlei
planten en bomen zijn daar uit de
grond geschoten.
Evacuatie goudzoekers
moet Yanomani's redden
RIO DE JANEIRO In Brazilië is
gisteren een grootschalige operatie
gestart om de Yanomani-indianen
van de ondergang te redden. De
duizenden gouddelvers in hun stam
gebied moeten binnen twee maan
den tijd worden geëvacueerd. De
Yanomani's, de grootste oerwoud-
stam op het westelijk halfrond, wor
den in hun voortbestaan bedreigd
door de enorme toevloed van goud
zoekers in hun gebied. In de Ama
zone-staat Roraima zijn de circa
7000 Yanomani's overvleugeld door
zo'n 40.000 gouddelvers, die malaria
en andere ziektes met zich mee
brengen.
Bild: Honecker
naar klooster
HAMBURG De afgezette
Oostduitse partijleider Erich
Honecker wordt wellicht over
gebracht naar een klooster om
hem te beschermen tegen
eventuele pogingen van woe
dende burgers om hem te lyn
chen, aldus de Westduitse
krant Bild. „Lynchgevaar -
Kerk wil Honecker asiel ver
lenen", schreef het blad op zijn
voorpagina. Sinds hij op 18 ok
tober werd afgezet, is -de
thans ernstig zieke - Honec
ker er van beschuldigd een
corrupt en luxueus leventje te
hebben geleid op kosten van
de staat.
ANC-leider Tambo in
Zweeds ziekenhuis
STOCKHOLM Oliver Tam-
bo, de 71-jarige leider van de in
Zuid-Afrika verboden anti
apartheidsbeweging ANC, is
overgebracht naar een zieken
huis in Stockholm. Tambo
werd augustus vorig jaar in
Londen opgenomen na een her
senbloeding. De Zweedse krant
'Aftonbladet' gaat het wat beter
met de ANC-leider, maar hij
heeft nog steeds problemen met
spreken en kan zijn rechterarm
niet goed bewegen. Tot Tambo
hersteld is fungeert Alfred Nzo
als waarnemend secretaris-ge
neraal van het ANC.
Partijleider in
Vietnam vertrekt
en Van Linh, zal om gezondheidsredenen
binnenkort aftreden. Volgens de adjunct-re
dacteur van de communistische partijkrant
Nhan Dan, Bui Tin, zal dat gebeuren op een
plenum van het centraal comité dat na Tet
(het Vietnamese Nieuwjaar) zal worden ge
houden. Tet begint op 27 januari. Nguyen
Van Linh werd eind 1986 partijleider, met de
reputatie een aanhanger te zijn van de her
vormingspolitiek van Sovjetleider Michail
Gorbatsjov. Regeringsfunctionarissen in Ha
noi zeiden gisteren dat hij sinds oktober met
zijn gezondheid kwakkelt toen hij met een
fikse verkoudheid terugkeerde van een be
zoek aan de DDR.
BUKAREST De voor
lopige regering van Roe
menië, het Front voor Na
tionale Redding, heeft gis
teren een uitvoerend co
mité benoemd dat de
meeste regeringsmacht
krijgt. Het comité moet
naast het kabinet functio
neren, dat wordt geleid
door premier Roman. In
terim-president Ion Ilies-
cu is voorzitter van het co
mité.
Overigens is nog steeds niet
helemaal duidelijk hoelang het
Front al bestaat. Generaal Mi
litant, de huidige minister van
defensie zei gisteren dat het
Front op 22 december werd
opgericht, de dag dat Ceauses-
cu uit zijn paleis vluchtte. In
de Franse krant Libération
zijn deze week echter de notu
len afgedrukt van de Front-
vergadering op die bewuste
decemberdag en daarin laat
Militaru zich ontvallen:
„..Maar het Front van Natio
nale Redding functioneert al
zes maanden lang...".
De huidige leden van het
Front houden vol dat de oppo
sitie als zodanig pas die 22e de
cember voor het eerst bijeen
kwam. Vanuit studentenkrin
gen wordt daar nogal argwa
nend op gereageerd. De stu
denten vragen zich sinds eind
december af of het mogelijk is
dat de „spontane volkswoede"
die tot de omwenteling heeft
geleid niet al maanden van te
voren was bekokstoofd. Niet
voor niets houden de studen
ten de Frontleiders zwaar on
der druk. „Als de regering niet
tegemoet komt aan onze eisen,
zullen wij een nieuwe revolu
tie veroorzaken en desnoods
nog een", zo zei een woord
voerder deze week.
Ook van de kant van het leger
wordt ontkend dat reeds voor
22 december zou zijn gewerkt
aan een staatsgreep. Generaal
Vasile Ionel, chefstaf van de
strijdkrachten en onder-minis
ter van defensie zei gisteren:
„Het Roemeense leger heeft
niets voorbereid om de revolu
tie te starten. De revolutie is
het werk van het volk".
De generaal zei geen exacte
cijfers te kunnen geven over
het aantal slachtoffers dat is
gevallen tijdens de volksop
stand tegen het dictatoriale
Ceausescu-regime, die drie
weken geleden begon. Wel zei
hij dat wanneer men over
60.000 doden spreekt, het gaat
om de „slachtoffers van de ti
rannie", sinds 24 jaar.
Verkiezingen
In het gisteren benoemde uit
voerende comité, dient Silviu
Brucan zich bezig te houden
met buitenlandse kwesties. Hij
verklaarde gisteren dat de
Sovjetunie stilzwijgend en te
rughoudend ingestemd heeft
met het omverwerpen van het
regime van dictator Nicolae
Ceausescu, al enkele weken
vóórdat deze ten val werd ge
bracht. Brucan zei dat toen hij
in november in Moskou was,
hoge Sovjet-functionarissen
hem schoorvoetend hadden
beloofd zich achter de omver
werping te zullen stellen.
Brucan beschreef de revolutie
echter als een spontane „volk
sexplosie" zonder politieke lei
ding en herhaalde dat de
Front-leiders pas voor het
eerst bijeenkwamen nadat de
opstand op gang was gekomen.
Brucan, een voormalige am
bassadeur in de Verenigde
Staten en bij de Verenigde Na
ties, wilde niet zeggen wie de
hoge Sovjet-functionarissen
waren, maar liet weten Sovjet
leider Gorbatsjov nooit te heb
ben ontmoet.
Sinds het begin van de op
stand zijn al zes nieuwe partij
en opgericht. Enkele zijn al
begonnen met de bekendma
king van hun programma's ter
voorbereiding van de vrije
verkiezingen die de voorlopige
regering in april wil uitschrij
ven. De woordvoerder van een
van déze nieuwe partijen, Ni
colae Costel van de Roemeense
Democratische Partij, zei dat
zijn partij april eigenlijk te
vroeg vindt voor vrije verkie
zingen.
Het zevenduizend kamers tellende paleis, van waaruit het echtpaar Ceausescu Roemenië had willen besturen. foto:
BUKAREST Het veer
tien verdiepingen hoge
Paleis van de Republiek
en de 4,8 kilometer lange
Boulevard van de Over
winning van het Socialis
me, die het centrum van
de Roemeense hoofdstad
Bukarest domineren, zijn
symbolisch voor de groot
heidswaanzin van ex-dic
tator Nicolae Ceausescu en
zijn vrouw Elena.
De voorlopige regering heeft
een speciale commissie inge
steld om te onderzoeken wat
er moet gebeuren met de
„monstruositeit", zoals de
buurtbewoners het gebouw
noemen.
Volgens kolonel Constantin
Luta, een van de hoofdinge
nieurs van het bouwproject,
moet het gebouw niet worden
afgebroken omdat er al zoveel
geld aan is uitgegeven. „Sloop
van het paleis zou een grotere
misdaad zijn dan de misdaden
van Ceausescu", aldus Luta.
Conducator (leider) Ceausescu
beval in 1984 dat in het oude
stadscentrum, waar dertien
oude kerken en historische ge
bouwen en tienduizenden wo
ningen stonden, een geheel
nieuw adminstratief en be
stuurlijk centrum gebouwd
moest worden.
En zo verschenen aan de Laan
van de Socialistische Overwin
ning, het paleis, 30.000 appar
tementen in acht flatgebou
wen, een nieuw hoofdkwartier
van de communistische partij
en een hele ris gebouwen
waarin de departementen on
derdak krijgen. Vijftien vier
kante kilometer nieuwe ge
bouwen die uit de grond ge
stampt zijn voor een prijs van
ongeveer 1,6 miljard gulden,
en dan nog met de „gratis" in
zet van duizenden soldaten.
Vanuit de presidentiële suite
in het paleis zou de Ceausescu-
clan een absolute controle over
staat en partij kunnen uitoefe
nen. Aan de voorkant van het
gebouw, met uitzicht op een
groot plein, werd een enorm
marmeren balkon gebouwd
vanwaar Ceausescu de menig
te had moeten toespreken tij
dens georganiseerde massa-bij-
eenkomsten.
Commandobunker
Alhoewel geèn officiële ope
ningsdatum was vastgesteld,
verklaarde Ceausescu in 1991
zijn intrek te willen nemen in
het paleis. De vijftienduizend
arbeiders die uit het hele land
bijeen gehaald waren, waar
door andere bouwprojecten
achterstanden opliepen, werk
ten in ploegendiensten 24 uur
per dag om het gebouw op tijd
af te krijgen.
In het paleis bevindt zich een
ondergrondse commandobun
ker met geavanceerde commu
nicatiemiddelen en een uitge
breid, kilometerslang, tunnel
stelsel met uitgangen bij een
meer aan de noordzijde van
Bukarest.
Ongeveer drie-kwart van het
gebouw is voltooid, maar aan
de binnenkant moet nog veel
gedaan worden; overal staan
bouwsteigers en liggen zakken
cement en marmeren platen.
Hoeveel marmer en goud is
gebruikt voor de versiering
van de wanden en plafonds is
volgens hoofdingenieur Luta
onmogelijk te zeggen.
Het paleis had afgewerkt
moeten worden met houten
betimmering en vergulde ba-
rok-ornamenten. De hoeveel
heid werk was overweldigend
en hoe hard er ook werd ge
werkt, Ceausescu en zijn
vrouw, die een levendige be
langstelling voor de voortgang
van de bouw aan de dag leg
den, klaagden immer dat er te
langzaam werd gewerkt.
De Ceausescu's bezochten de
bouwplaats minstens eenmaal
in de week en bemoeiden zich,
alhoewel zij niets van archi-
tektuur wisten, met elk klein
detail, waardoor enorme ach
terstanden bij de bouw ont
stonden en de bouwvakkers
voor enorme problemen wer
den gesteld.
Langs de 150 meter brede
Boulevard voor de Overwin
ning van het Socialisme staat
een groot aantal appartemen
ten die gereserveerd waren
voor hoge functionarissen van
de partij en leden van de Secu-
ritate. De flatgebouwen, die
versierd zijn met torentjes,
Griekse zuilen, marmeren bal
kons en overspanningen, staan
langs brede boulevard. Tussen
de flatgebouwen zijn pleinen
met marmeren fonteinen ge
maakt en smeedijzeren straat
lantaarns zorgen voor de ver
lichting. Achter de imposante
boulevard beginnen de donke
re kleine modderige straatjes,
waar de Roemenen in de rij
stonden voor vlees, kaas en
boter.
SLOBODAN LEKIC
LONDEN Over het alge
meen zoeken wij naar zeker
heid en voorspelbaarheid,
zelfs als dit hoge kosten en
onaangenaamheden met zich
meebrengt. Gedurende de af
gelopen 45 jaar hebben wij in
het Westen in de schaduw ge
leefd van een supermacht in
het Oosten die met haar
bondgenoten een enorm mili
tair potentieel, een nucleair
arsenaal en een aanzienlijke
conventionele superioriteit
heeft gehad (en heeft). Haar
politieke systeem leek toege
wijd aan de verbreiding van
het Marxisme en een allesom
vattende expansie.
Om onze veiligheid te garan
deren en onze levenswijze te
bewaren vonden we het
noodzakelijk de NAVO op te
richten en een groot deel van
onze nationale rijkdom aan
bewapening te besteden. Door
de veranderingen van de af
gelopen paar maanden zijn
wij nu onzeker over de koers
die we moeten volgen. West-
Europa en Noord-Amerika
hebben een wezenlijk belang
bij de ontwikkelingen in
Oost-Europa en de Sovjetunie.
Zoals president Bush al heeft
gezegd, over de toekomstige
relatie tussen de twee super
machten en de koers van Eu
ropa als geheel kén onmoge
lijk worden besloten over de
hoofden van de Europeanen
in zowel Oost als West.
Daarnaast kunnen wij, aange
zien veiligheid zo'n essentiële
rol speelt voor het behoud
van onze levenswijze - en de
betrokkenheid van de VS bij
Europa essentieel is voor de
nabije toekomst - niet zonder
onze Amerikaanse bondgeno-
Lord Carrington
ten over onze toekomst in Eu
ropa besluiten; noch kunnen
we de neutrale landen verge
ten die niet bij de EG of de
NAVO zijn aangesloten maar
dezelfde regeringsvormen
kennen als de Westeuropese
landen, en die als leden van
de Europese Vrijhandels As
sociatie (EVA) nauw verbon
den zijn met de twaalf lidsta
ten van de EG.
Invasie
Tegelijkertijd moeten we oog
hebben voor de bezorgdheid
die de omwentelingen in
Oost-Europa veroorzaken in
de Sovjetunie. De Russen zijn
bezorgd over de veiligheid
van hun moederland, dat in
de geschiedenis een reeks van
invasies heeft gekend. De
angst voor invasie speelde een
grote rol bij de Jaltaconferen-
tie aan het einde van de
Tweede Wereldoorlog en ook
de oprichting van een com
munistisch Oost-Europa in
het Warschaupact sproot hier
uit voort.
Het idee van een invasie van
de Sovjetunie door het Wes
ten lijkt misschien vergezocht
voor diegenen van ons die de
capabiliteit en de intenties
van de westerse democratieën
kennen, maar het is raadzaam
voor ogen te houden dat onze
veiligheid voor een groot deel
afhangt van het feit of de
Sovjetunie zich wel of niet
veilig voelt. We moeten zorg
vuldig de situatie vermijden
waarin een gevoel van onvei
ligheid in de Sovjetunie tot
onveiligheid in het Westen
leidt.
In de Sovjetunie heerst nu de
vrees dat het Warschaupact,
zelfs als het blijft bestaan,
steeds minder geloofwaardig
wordt omdat de lidstaten het
communisme de rug toekeren.
Het Westen moet de Sovjetu
nie de zekerheid geven dat
het geen intentie heeft mili
tair misbruik te maken van
de omwentelingen in het
Oostblok.
Het is dan ook veelzeggend
dat James Baker, de Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken, heeft voorge
steld dat de NAVO een meer
politieke rol moet gaan spe
len. Het is natuurlijk waar dat
de NAVO altijd al een politie
ke functie heeft gehad: het
verminderen van de spanning
tussen Oost en West.
Relatie
Dit werd meer dan twintig
jaar geleden opnieuw bena
drukt in het Harmelrapport
waarin de twee taken van de
NAVO werden vastgelegd: in
de eerste plaats het garande
ren van de westerse veilig
heid - een taak die de NAVO
ook in de toekomst zal hou
den, want zelfs als de veran
deringen in Oost-Europa on
omkeerbaar zijn is het nog te
vroeg dit te zeggen van de
Sovjetunie - en in de tweede
plaats het werken aan een be
tere relatie tussen beide blok
ken.
Tot nog toe is de NAVO ech
ter niet erg actief geweest op
diplomatiek gebied. Dit komt
voornamelijk omdat een dia
loog tussen Oost en West niet
tot de mogelijkheden behoor
de. Tijdens Chroetsjovs
bewind was er een korte pe
rioden dat een dialoog mis
schien mogelijk was, maar de
rigide opstelling van de Sov
jetunie heeft tot voor kort
elke waardevolle onderhan
deling onmogelijk gemaakt.
De komst van Gorbatsjov
heeft de situatie aangrijpend
gewijzigd. Het is natuurlijk
waar dat veel van wat hij
heeft voorgesteld al jarenlang
is aangeboden door het Wes
ten, maar er zijn twee partijen
voor nodig om tot een over
eenkomst te komen. Het is
Gorbatsjov die ons de gele
genheid gegeven heeft een
ander Europa te creëren.
Urgentie
Het is dus bemoedigend dat
Manfred Wörner, mijn opvol
ger als secretaris-generaal van
de NAVO, een ontmoeting
heeft gehad met Edouard Sje-
vardnadze, de Russische mi
nister van buitenlandse za
ken, en dat er een groeiend
besef is onder de lidstaten dat
de NAVO een belangrijke po
litieke functie te vervullen
heeft, vooral op het gebied
van veiligheid en wapencon
trole. Als het enige verbond
waarin zowel Noord-Amerika
als alle landen van West-Eu
ropa vertegenwoordigd zijn, is
de NAVO hiervoor het ideale
lichaam.
De vergadering van ambassa
deurs van de NAVO is echter
niet geschikt voor de uitvoe
ring van deze taak. Een veel
nauwere betrokkenheid van
de politieke leiders van de
ministeries van buitenlandse
zaken zou in overweging ge
nomen moeten worden. Een
andere mogelijkheid is de op
richting van een nieuw li
chaam, onder voorzitterschap
van de secretaris-generaal,
waarin elk land vertegen
woordigd is door de nummer
twee, de minister van buiten
landse zaken of een equiva
lent. Dit lichaam zou de poli
tieke invloed en, naar ik
hoop, de stuwkracht en het
besef van urgentie hebben die
van essentieel belang zijn.
De EG zou zich het meest
moeten bezighouden met de
politieke herstructurering van
Europa, en de EG en de
NAVO zouden nauw moeten
samenwerken. Een belangrij
ke kwestie waarvoor de EG
een oplossing zal moeten zoe
ken is de relatie met de EVA-
landen in deze veranderde
omstandigheden. Neutralisme
is nu echter een minder groot
obstakel dan een bestaand of
voormalig lidmaatschap van
het Warschaupact.
De mogelijke hereniging van
Duitsland moet een belangrij
ke plaats innemen op de
agenda. Wat er ook gezegd
wordt, het is duidelijk dat als
de Duitsers de hereniging wil
len, die er ook zal komen. Een
verenigd Duitsland zou een
economische reus zijn door de
combinatie van het technolo
gisch en industrieel potentieel
van West-Duitsland en de
jonge arbeiderskracht van
Oost-Duitsland.
In de komende tien jaar zal
economische macht minstens
even belangrijk zijn als het
militair potentieel. (We hoe
ven alleen maar naar de op
komst van Japan in de jaren
tachtig te kijken om dit te be
grijpen). De EG zal zich
moeten voorbereiden op een
mogelijke Duitse hereniging
en de NAVO zal moeten pro
beren de mogelijke gevolgen
ervan goed in te schatten. Een
neutraal Duitsland zou onze
veiligheid ernstig in gevaar
brengen, maar een herenigd
Duitsland dat is aangesloten
bij de NAVO zou met ontstel
tenis worden bekeken door de
Sovjetunie.
Het is te vroeg om met zeker
heid te kunnen zeggen hoe de
politieke structuur van Oost-
Europa zich zal ontwikkelen.
Voor onze veiligheid en een
stabiele* en hechte Europese
Gemeenschap is de betrok
kenheid van de VS een essen
tieel ingrediënt.
LORD PETER CARRING
TON
(Lord Carrington was minister van
buitenlandse zaken van 1979-82 en
generaal van de NA VO
(c) The Times, Londen
Vorige week geen weekbla
den - De Groene houdt ook
nog deze week vakantie -
en daarom nu pas volop aan
dacht voor Roemenië. Hoe
het bewind van Ceausescu
het volk terroriseerde; hoe
de eerste dag van deze nieu
we decade werd beleefd in
Bukarest. Een Roemeense
cartoonist tekende enkele ja
ren geleden een bange egel
en een steeds groter worden
de luchtballon. Als het dier
uitgeput stopt, klapt de bal
lon stuk op de stekels.
Vlak voor de bloedige om
wenteling spreken journalis
ten van de HP in een steen
koud Bukarest - „ik ben op
gegroeid in deze ijskast" -
met Alexandru, een 24-jari-
ge computerprogrammeur.
„Ik heb geen enkele toe
komst, ik leef als een plant.
Ze hebben de mensen kapot
gemaakt en ze hebben mijn
land en mijn stad vernietigd.
....Maar zelfs als je wilt vech
ten haalt het niets uit, omdat
je nooit iemand zal vinden
om mee te vechten. Daarom
zal er in Roemenië morgen
ochtend, de volgende week,
of over een jaar niets veran
derd zijn".
Zes geslaagde Nederlanders
zijn om een goedgevulde ta
fel gezet om te praten over
hun succes. Vervelend, heel
vervelend is zo'n gesprek.
Zeker als ondernemer Groe-
neveld meent te moeten
constateren dat „rijk rijker
en arm armer wordt. En dat
is een gevaar. Als we hier
niet in slagen om de zaak bij
elkaar te houden, dan krijg
je wel degelijk Amerikaanse
toestanden". Dit succesnum
mer kan in zijn stoel blijven
zitten om te ontdekken dat
ook om de hoek dergelijke
toestanden bestaan. Slechts
tien pagina's hoeft u terug te
slaan in dit nummer van de
HP, mijnheer Groeneveld.
„Langdurige werkloosheid
wordt in zekere zin overerf-
baar. Vader werkloos, kin
deren ook werkloos. Dan zie
je contouren opdoemen van
een underclass: een groep
met een laag inkomensni
veau, die zich bevindt op
grote afstand van de formele
arbeidsmarkt en daar nau
welijks nog voeling mee
heeft".
Desmond Tutu, de Angli
caanse aartsbisschop van
Kaapstad, praat 's morgens
om zes uur op het vliegveld
van Frankfurt met Vrij Ne
derland. Een opvallende
strijder tegen de apartheids
politiek die mensen als Bot
ha en De Klerk zijn broe
ders noemt. „Dat is de prijs
die je betaalt als je christen
bent. Je mag iemand die bij
de familie hoort nooit ver
stoten. Je mag de slechte
zoon nooit laten vallen. En
we hebben door de doop nu
eenmaal die relatie met onze
blanke mede-Zuidafrikanen.
We delen bovendien onze
menselijkheid en dat moeten
we tonen".
Heel aardig is de opsomming
van staatshoofden en be
langrijke politici die de afge
lopen jaren hun waardering
uitspraken over Ceausescu.
Ook koningin Juliana stak
haar bewondering in 1975
niet onder stoelen of ban
ken. „Wat de toekomst be
treft, het is zeker dat elk
land werkt aan de welvaart
van zijn eigen volk. De wijze
waarop u die taak uitvoert,
trekt bovendien bijzonder de
aandacht".
Jaarwisselingen zijn per tra
ditie in bepaalde steden in
ons land rumoerig. Den
Haag spant wat dat betreft
de negatieve kroon en VN
zocht uit hoe die stad zich
voorbereidde. Sjef uit de
Scheveningse Ducdalfstraat
verzorgde vorig jaar een
knalfeest voor vijftiendui
zend gulden en kocht voor
een deel van dat geld ca
deautjes voor 'zijn' buren.
Misbruik? „Waar ik me nou
kwaad over maak, is wat die
jongens in Spoorwijk hebben
gedaan. Die zijn gratis drank
gaan doorverkopen. Dan ben
je wel diep gezonken. Dèt
noem ik nou misbruik ma
ken van gemeentegeld".
s j—
atipp
te maken aan de menstnfc
beschaving. Daarom i^rkj
Annales-theorie, die j"en
mens afschildert als orjng,
worpen aan de natuur, L Vi
damenteel fout voor L,,,
tijd. Ferdinand Bra,g
heeft dat idee ontwikjonr
de geschiedenis is geen] sit
ces dat door mensen w
gestuurd, nee, de mens i[
hankelijk van de natil
De politiek heeft nu
middelen in handen oil
natuur te controleren, er
is een omslag in de gesMAF
denis geweest". 4
Dromen fascineren al L
wenlang de mensheid. [wa
vreemd, want tussen we
lijkheid en illusie zit meCnC
maar weinig verschil.ZOnc
Tijd pakt in een lang, wok
interessant artikel uit
hoe wij ons tijdens de
gedragen. „Los van de 80
tuur waaruit ze voortkoifann
hebben mannen veel vjl. 6
dan vrouwen agressieve Me'
men waarin ze doelbe^öc
schade berokkenen aannam
deren". el.
Maar niet alleen in de r
telijke uren wordt
droomd. Drie Russische Pkgr
nomiestudenten die zielman
afgelopen weken in Groen i
gen verdiepten in wesfi®"
managementmethoden,
men over de verweze^
king van het communilHar
Joeri: „Misschien in duijalfv
jaar". Voorlopig kijken?00
voor de zekerheid ever^j
onze keuken om straks Har
de boot te missen als we!
se bedrijven in hun langer
vleugels uitslaan. „Wee' PJ
van wie het idee komt^
een communist moet 1% ei
van het kapitalisme? ;aiv<
Lenin!" e'E
eest
)rt
Han
"o'f
10-4
In Montreal hebben ze
geld een nachtmerrie va|jt'
Olympische Spelen ge
1976, want nu nog harelve
de schulden van de b*,ite
van de stadions als mo^"
stenen om de nek var% k,
provincie Québec en de,o-2
meente. De rokers betAai
daarom per sigaret één 1'
larcent Olympic Tax.
verwoed roker heeft ui,s F
rekend dat hij sinds 197"W:
meer dan 1500 dollar in ïv31;1
heeft zien opgaan voor'
project waar hij nooit j f|.
heeft gevraagd. sch
De Hongaar Tibor Zimiht i
werd in 1948 voor zijn e£21
huisdeur gearresteerd r
verbleef vijf jaar in eerden
'terneringskamp. Nog st6-8
wacht hij op eerherstel Ra
een financiële schadef' re
stelling, waarover de mej^ne
gen sterk uiteenlopen, "tovi
is er iets veel belangrien
voor Tibor en de vele t£ch
duizenden die om politPj6
redenen in gevangenif2o
werden gestopt. In Buda5-2:
leeft Gébor Péter, de vlam
malig chef van de gehe!k®-
politie, ongestoord als
gepensioneerde meifajg
„We willen geen wrier
Wraak is er al genoeg 6-7
weest in dit land. Maar
eisen wel, dat de beulen
toen het niet beter hetf^
dan hun slachtoffers".
kri
-t
'8' BI]
lin én
Geschiedschrijving is een
vak apart en over de aanpak
wordt verschillend gedacht.
De Leidse hoogleraar alge
mene geschiedenis H.L.
Wesseling schuift de ziens
wijze van de Franse Anna-
les-school voor onze tijd
naar de prullenbak. „De pre
sidenten van de Verenigde
Staten en de secretaris-gene
raal van de Communistische
Partij in de Sovjetunie heb
ben het vermogen een einde
Wolga-Duitsers raakten 62
1941 hun republiek kwij! r0
werden gedeporteerd C'g
Siberië en Midden-Aziëpru
oktober nam de Oppfl0-6
Sovjet het besluit dat zij 1
autonome republiek weei
rugkrijgen, maar dal i
kwam een storm van kri
los van de mensen die
dat gebied wonen. De
jet-Duitsers worden
fascisten uitgemaakt;
willen ze daarover niet
ten, maar de lokale per
meer dan duidelijk ovei
antipathie van vele So'
burgers. „AfstammeliifÉN
van de Hitiers en de Gl
belsen; verraders die het;
derland verlaten".
Elsevier neemt de Roemt
se revolutie nog eens 4
en peilt de meningen
de rol van de intelligenl
„Zij heeft haar taak v«
chend, ze heeft Ceausl
naar de mond gepraat, 1
kritische functie verwl
loosd en is dus niet geri
tigd een leidende rol in
nieuwe Roemenië te spel)
zegt een jonge student. b i
deren zijn gematigder: f I
we alle leden van de
intelligentsia tegen de nj
gaan zetten, zijn we er
tuurlijk zeker van dat
Ceausescu-hielenlikker^
verdwenen, maar
moeten dan ook beseffen
we als natie tot een oni K
ontwikkelde barbarij t
vallen. En wie is dan zot s/l
zonden? Dan kun je 1
kwart van de Roemenen
gen de muur zetten. Op
ogenblik regeert niet lai
het verstand maar de w»xr
LUCAS BOLS'
