„Hongaars-religieuze achtergrond
Roemeense opstand niet vergeten'
CckLcGouACL
kerk
wereld
Abbé Pierre, een man die niet stuk kan
brieven van lez
Jr £eidóe@ou/ia/në
RIJNSBURGSE PREDIKANT DS. CZIRIA:
Dubieuze zet
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
SaidoA<Bowumt
DONDERDAG 28 DECEMBER 1989 1
MET
et
Kerken open voor hulp aan Roemenië
DRIEBERGEN/LEUSDEN De synodebesturen van de Ne
derlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in
Nederland hebben plaatselijke kerken opgeroepen aanstaande
zaterdag- en zondagavond hun kerkgebouw open te stellen
voor hulp aan Roemenië. Dit blijkt uit een brief die mede is
ondertekend door de werelddiakonaten van beide kerkgenoot
schappen.
Hervormden en gereformeerden wordt gevraagd hun bijdrage
in contant geld te geven. De kerkelijke actie sluit aan bij de
actie van de gezamenlijke hulpverleningsorganisaties. Afgelo
pen vrijdag hebben de protestantse werelddiakonaten voor een
miljoen gulden aan medicijnen en voedsel naar Roemenië ver
zonden.
Vrije evangelischen: wel of niet in Raad van Kerken
DEN HAAG De vrije evangelische gemeenten staan voor
de keuze of ze willen toetreden tot de Raad van Kerken in
Nederland. In verband daarmee krijgen de leden in februa
ri een themanummer van hun blad met uitvoerige informa
tie over de raad.
Tevens zullen er in het voorjaar regio-ontmoetingen zijn
om het onderwerp te bespreken. De Bond van Vrije Evan
gelische Gemeenten heeft drie jaar waarneming bij de raad
achter de rug en is van plan in 1990 een beslissing te ne
men. Het comité van de bond (dagelijks bestuur) wil met
het themanummer de gedachten vormen „rondom een on
derwerp waar voor- en tegenstanders diep bij betrokken
zijn".
Wie met niets
tevreden is, bezit
alles
W. Shakespeare
Zwolse pastor
nam zelf
beslissing om
te stoppen
ZWOLLE De Zwolse
pastor Andre Zandbelt is
feitelijk niet door aarts
bisschop Simonis op non-
actief gesteld, maar heeft
zelf deze beslissing geno
men als consequentie van
een onderhoud met de
kardinaal.
Dit blijkt uit een verklaring
van hulpbisschop J.A. de
Kok van Utrecht. De brief
van het bestuur van de St.
Michaëlparochie, waarin de
parochianen werden inge
licht over het ontslag van de
lekenpastor, is dan ook „fei
telijk onjuist".
In het onderhoud met kar
dinaal Simonis heeft Zand
belt te horen heeft gekregen
dat hij niet langer zou
moeten assisteren bij kerke
lijke huwelijken een taak
die is voorbehouden aan de
priester. „Hij heeft iets ge
daan wat hem niet toekomt
en dat kan natuurlijk niet",
aldus mgr. De Kok.
In een bijeenkomst, gister
avond, verklaarde de pastor
dat hij zich voor zijn taak
uitoefening beroept op de
eerste benoemingsbrief van
bisschop Alfrink bij zijn
aanstelling in 1969. Daarin
wordt een ruime bevoegd
heid toegekend aan de func
tie van pastoraal werker.
Kardinaal Simonis echter
baseert zijn opstelling, aldus
het parochiebestuur, op een
brief van de Bisschoppen
conferentie van juni van dit
jaar. Daarin is de taak van
de pastoraal werkers duide
lijk omschreven en volgens
die richtlijnen gaat pastor
Zandbelt buiten zijn boekje.
Zandbelt zei gisteravond dat
kardinaal Simonis druk op
hem heeft uitgeoefend in
eerste instantie af te zien om
als getuige bij een huwelijk
sinzegening op te treden.
„Ik heb toen geantwoord dat
ik dan ook het dopen en het
preken zou moeten laten.
Daarop heb ik meegedeeld,
dat ik dan als pastor niet zou
kunnen functioneren", aldus
Zandbelt.
Een groot aantal parochia
nen ondertekende een peti
tie waarin de kardinaal
wordt opgeroepen om zijn
besluit te herzien.
RIJNSBURG De om
wenteling in Roemenë is
in essentie een Hongaars-
Roemeense opstand met
een religieuze achter
grond. Te weinig echter
klinken deze elementen
door in de berichtgeving
uit en de beschouwingen
over Roemenië.
Dat vindt de 49-jarige gere
formeerde dominee J. Cziria
uit Rijnsburg. De van oor
sprong Hongaarse predikant
wijst ter staving van zijn me
ning op het ook letterlijk „uit
beeld raken" van de Hon
gaars-gereformeerde ds. Tö
kes, rondom wiens persoon op
zestien december de revolutie
begon.
Volgens ds. Cziria die in 1965
via Oostenrijk vanuit Honga
rije naar ons land kwam,
dreigt het gevaar dat het
Hongaarse bevolkingsdeel
zo'n tweeënhalf miljoen men
sen onder de nieuwe om
standigheden evenzeer zullen
lijden als etnische minderheid
als onder Ceausescu.
Zoals bekend hebben de Hon-
gaarse Roemenen de afgelo
pen jaren extra geleden onder
discriminerende maatregelen
van het bewind Ceausescu.
Diens „dorpenprogramma"
bijvoorbeeld was mede ge
richt op het vernietigen van
ondermeer de Hongaarse cul
tuur. Daarnaast echter wor
den Hongaarse Roemenen
door hun Roemeense landge
noten gepest en wordt er op
hen neergekeken. „Ik ben be
nieuwd hoeveel we nog over
ds. Tökes horen als lid van
van de voorlopige regering,
net als over dat andere Hon
gaarse lid, de dichter Daman-
kos", aldus de predikant uit
Rijnsburg, die duidelijk zor
gen heeft over Roemeens-na
tionalistische gevoelens die
mogelijk de kop opsteken.
Volgens ds. Cziria, die nog on
langs contact had met ds. Las-
zlo Tökes rondom wiens
persoon de omwenteling in
Roemenie begon is het niet
voor niets dat de strijd begon
in Timisoara: daar woont een
flink deel van de Hongaarse
Roemenen.
Er is ook een duidelijke rela
tie tussen de gebeurtenissen
en de gereformeerde traditie
In Budapest, Hongarije werden vorige week tijdens een demonstratie kaarsen gebrand voor ds.
Tökes, ter ondersteuning van de eis om de toen vastgehouden predikant vrij te krijgen.
FOTO: AP
ongeveer een miljoen
Hongaarse Roemenen leven
(de overige Hongaarse Roe
menen zijn hoofdzakelijk or
thodox). Ds. Cziria: „Voor ds.
Tökes is het een geloofs- ge
wetensbeslissing geweest om
tegen de wil van de overheid
in op te komen voor de belan
gen van zijn land. Voor hem
was het punt bereikt dat men
Door de laatste te gehoorza
men zou hij aan God onge
hoorzaam worden. Hij wist
bovendien dat Roemenië van
het westen niets had te ver
wachten; dat omarmde eerder
Ceausescu dan dat het zou
helpen het volk van de dicta
tuur te bevrijden".
Volgens de Rijnsburgse predi
kant zijn de gebeurtenissen op
16 december in Timisoara een
uitdrukkelijk bewijs van de
geloofsmoed van ds. Tökes en
zijn gemeenteleden. De Secu-
ritate (veiligheidspolitie) had
om de kerk waarin ds. Tökes
zou preken een cordon gelegd.
Mensen die ter kerke wilden
gaan, werd dat belet. Ds. Tö
kes kwam daarop naar buiten
en gekleed in de toga
ging hij door de ring van de
geheime politie heen en haal
de één voor één de gemeente
leden op om hen ter kerke te
begeleiden.
Nadien begon het: de Securi-
tate begon te schieten op de
menigte mensen die zich had
verzameld rondom het cordon
van de veiligheidspolitie.
Afgelopen zomer had ds. Tö
kes zich kritisch uitgelaten
over het Roemeense regime
en dat was de reden dat de
Securitate het op hem had
voorzien. De bisschop van het
diocees waarin Tökes predi
kant is, de Ceausescu-aanhan-
ger bisschop Laszlo Papp uit
Dradea, plaatste hem bij wijze
van straf over naar een klein
plaatsje in het noorden van
Roemenië, Mineu. De overi
gens gezagsgetrouwe ds. Tö
kes heeft die overplaatsing
niet erkend omdat hij de poli
tieke achtergronden ervan
niet wettig acht (na zijn arres
tatie op zondag de zestiende
werd Tökes per helicopter af
gevoerd naar zijn kerkelijk
verbanningsoord).
Of bisschop Papp nu zal aftre
den is niet bekend, hoewel
feitelijk zijn positie als zeer
Ceausescu-getrouwe kerkelijk
leider is sinds de omwenteling
onmogelijk geworden. „Waar
mogelijk probeerde Papp pre
dikanten die kritisch waren
jegens het regime, tegen te
werken, zo ook Tökes", aldus
ds. Cziria. De afgetreden bis
schop Gyula Nagy zou dat
niet hebben gedaan in ver
band met zijn verleden, ver
onderstelt ds. Cziria. „Deze
bisschop probeerde zover het
hem mogelijk was predikan
ten te beschermen tegen de
macht van de Securitate, hoe
wel hij tegelijk het vertrou
wen van de overheid had".
De kerk is voor de Hongaren
de enige plaats waar de Hon
garen hun gevoel van eigen
heid kunnen ervaren: in de
kerk kunnen ze in hun eigen
taal spreken, bidden en zin
gen. In het openbare leven en
in het onderwijs is door aller
lei maatregelen het Hongaars
een niet gebruikte taal. Vol
gens ds. Cziria is het de voort
durend verdergaande aantas
ting van de mogelijkheden
om als mens een eigen identi
teit te leven voor ds. Tökes de
reden geweest voor zijn kriti
sche houding. Ds. Cziria be
klemtoont dat Tökes met zijn
koos voor het hele
volk en dat hij dus niet louter
protesteerde als Hongaar.
Nederlandse Kerken
Er zijn vele historische ban
den tussen de Hongaarse pro
testanten in Hongarije, Roe
menië met de hervormden en
gereformeerden in Neder
land. Een flink aantal Neder
landse predikanten heeft voor
kortere of langere tijd in Hon
garije gestudeerd en er zijn di
verse gemeenten in ons land
die contacten hebben met ge
meenten ginds. „Er zijn veel
hartverwarmende contacten",
aldus ds. Cziria.
Over het officiële beleid van
de protestantse kerken zegt
hij: „Ik denk dat de synoden
hebben geroeid met de rie
men die zij hadden". Hij
roemt dr. K, Blei (secretaris
generaal van de hervormde
synode) en de gereformeerde
predikante ds. M. van der
Veen-Schenkeveld uit Rijs
wijk die in juli bij de Wereld
raad (tevergeefs) krachtig
hebben aangedrongen op een
veroordeling de schending
van de mensenrechten van
het regime-Ceausescu. Voor
het overige heeft hij weinig
woorden over voor de We
reldraad die „allerlei landen
veroordeelt, maar Roemenië
en andere Oosteuropese lan
den niet". Het argument was
steeds dat een lidkerk uit het
betreffende land om een uit
spraak moest vragen en afge
vaardigden van de Roemeen
se kerken zagen afgelopen zo
mer geen aanleiding om zo'n
veroordeling te vragen.
Inmiddels heeft de Wereld
raad zich wel uitgesproken
over Roemenië, in verband
met de „ongekende gebeurte
nissen". Samen met andere
kerkelijke organisaties, te we
ten de Conferentie van Euro
pese Kerken (CEC), de Lu
therse Wereldbond (LWF) en
de Wereldbond van Hervorm
de Kerken (WARC) gaf de
Wereldraad een verklaring
uit waarin de schending van
de mensenrechten werd ver
oordeeld...
LÜTSEN KOOISTRA
„Dat ik U gezien heb is
voor mij voldoende, God
bestaat", had een dame
hem toegeroepen die
plotseling oog in oog met
hem was komen te staan.
Pathetische uitingen van
bewondering, abbé Pierre
is er aan gewend als hij
over straat loopt en som
migen verdenken hem er
van dat hij het uitlokt. De
beroemdste abbé van
Frankrijk is weer hele
maal terug. Aanleiding:
er is een speelfilm ge
maakt over zijn meest op
zienbarende escapade uit
1954.
Toen beschuldigde de ex-par-
lementariër Henri Grouès,
alias abbé Pierre, in een open
brief aan de minister van
huisvesting die in Le Figaro
werd gepubliceerd dat de re
gering de dood op haar gewe
ten had van een baby van
drie weken oud die in de ijzi
ge vrieskou was omgekomen.
Hij voorzag de dood van nog
eens vele andere daklozen als
de regering niets zou doen en
hij deed een dramatische op
roep via de radio. „Mes amis,
au secours!". Dat werkte, de
Parijzenaars gingen voor deze
voddenraper massaal door het
lint. Weken lang regende het
aanbiedingen, kleding, voed
sel en vooral geld om de dak
lozen van een onderkomen te
voorzien.
Het verhaal over die ijzige
winter is al vele malen ver
teld, maar omdat abbé Pierre
er de hoofdpersoon van is kan
het eenvoudigweg niet stuk.
Vijfendertig jaar na dato slaat
de inmiddels bejaarde steeds
in soutane geklede abbé op
nieuw golven van emoties los.
Hij wordt een „profeet van
deze tijd genoemd" door het
Franse weekblad La Vie,
krijgt een ontvangst op het
Elysee bij Mitterand en een
souper bij de eerste minister.
Abbé Pierre, foto genomen tijdens een bezoek aan Nederland,
eind zeventiger jaren
FOTO: MILAN KONVALINKA
In het Parijse Olympia van
waaruit een avondvullende
show over hem en zijn film
wordt uitgezonden, zijn de ac
teurs en actrices onder wie
Gina Lollobridgida van hun
stuk door de abbé. Overbodig
te zeggen dat het hier niet om
brave katholieken gaat.
Of het allemaal niet wat veel
van het goede is, wil de pre
sentatrice van de zondaga-
vondse actualiteitenshow 7
sur 7, Annie Sinclair van hem
weten bij wie hij uitvoerig
aan het woord komt. Hij
beaamt het en geeft vervol
gens liever snedig commen
taar op de actualiteiten die,
hem worden voorgeschoteld.
Koosnaampje
Toen de abbé in 1954 op de
barricaden klom, had hij al
een roerig stukje geschiedenis
achter zich liggen. Aan zijn
verzetsactiviteiten tijdens de
oorlog had hij de naam van
„pater Piet" overgehouden.
Sindsdien is Henri Groués dit
oorlogskoosnaampje met een
opvallende voorkeur blijven
gebruiken. Als hij handteke
ningen uitdeelt, tekent hij
abbé Pierre.
In het verzet was hij op zijn
plaats, want toen al verstond
hij de kunst om dingen te re
gelen, acties te ondernemèn.
Hij hield van huzarenstukjes.
Hij kreeg gedaan dat de ver
lamde broer van De Gaulle
tijdig naar Zwitserland werd
overgebracht zodat hij uit
handen van de Duitsers bleef.
Na de oorlog kwam hij voor
de katholieke MRP in het
parlement terecht. In 1951
hield hij het voor gezien.
Voor hem moet daar niet veel
te doen zijn geweest, want
tenslotte was net onder die
vierde republiek een komen
en gaan van kabinetten, maar
de realiteit bewoog zich niet
in de door hem gewenste
richting. Hij was toen in een
voorstad van Parijs, in Neuil-
ley-Plaisance een huis begon
nen voor jongeren en anderen
die het niet langer zagen zit
ten. Emmaus noemde hij dat
huis, een huis van verwach
ting. Het ging op een gegeven
moment erg slecht. Er was
geen geld meer en abbé Pier
re ging zelf uit bedelen. Toen
kwamen ze samen op het idee
om oude spullen te gaan ver
zamelen en die te verkopen.
Dat werkte.
Terneergeslagen
Terwijl de filmacteurs in
Olympia van hun bewonde
ring blijk gaven, zweeg de
abbé en zoals zijn gewoonte is
wanneer de camera op hem
gericht zijn, met de ogen ter
neergeslagen. Zou hij die ne
derige houding geleerd heb
ben bij de capucijners in Lyon
waar hij op school is geweest?
Niet dat er mensen zijn die
twijfelen aan zijn oprechtheid,
maar de vraag blijft natuur
lijk hoe hij het klaar speelt al
die aandacht te verwerken en
toch een simpele abbé te blij
ven die zijn actieadres heeft
in een minuscuul klein ka
mertje in een klooster even
buiten Parijs waar hij dan ook
nog bezoekers ontvangt.
„Het is me allemaal overko
men" zegt hij vaak. Maar dat
antwoord is niet helemaal be
vredigend. Hij houdt er juist
van dingen op touw te zetten,
te provoceren, ook al weet
niemand natuurlijk nooit van
tevoren waar het op uitloopt.
Jarenlang was hij uit de pu
bliciteit. Dan is hij gewoon
weer een met de andere Em
maüsgangers die overal ter
wereld zijn soortgenoten op
zoekt. Hij beleeft daarbij
vreemde avonturen. In 1963
was hij in Brazilië en toen
kwam het schip waarop hij
zat in de Rio de la Plata tot
zinken en hij werd "pas gered
nadat hij zich vijf uur lang
aan wat wrakhout drijvende
had weten te houden.
De laatste jaren maakt hij zich
sterk voor de nieuwe armen
en voor degenen die perma
nent werkloos zijn.
Toen vorig jaar in Frankrijk
met de nodige poeha het plan
voor een soort algemene bij
standswet werd gelanceerd,
als sluitstuk nota bene van de
mensenrechten, was de abbé
temidden van alle politici die
daar het woord kwamen voe
ren, de enige die met zijn ver
haal éen gevoelige snaar wist
te beroeren. Hij wist gewoon
waar hij het over had.
Afgeleefd
In de veel bekeken actualitei
tenshow 7 sur 7 maakte hij
een afgeleefde indruk. Kwa
len hebben hem zolang hij
leeft beheerst. Nu, op 77-jari-
ge leeftijd, lijdt hij aan Par
kinson. Maar hoe vermoeid
hij ook oogt, hij spreekt nog
steeds zeer goed en zoals al
tijd, recht uit het hart en
daarin kén hij geen toneelspe
ler zijn. Het is niet die irritan
te welbespraaktheid van ie
mand waarvan je oren gaan
tetteren, hij spreekt beheerst,
hij zou, om het woord maar
weer eens te gebruiken, een
charismatisch politicus kun
nen zijn. Maar dat is uitgere
kend een status die bij Franse
politici niet hoort. Ze zijn pas
geslaagd als ze getuigen van
grandeur, van macht en effec
tiviteit
Een van de actrices die aan de
film over 1954 had meege
werkt, vroeg de abbé welke
kloostergelofte hem de meeste
moeite had gekost, die van de
armoe, de gehoorzaamheid of
de kuisheid. Voor wie hem
langer kennen dan vandaag
viel het antwoord niet moei
lijk te raden, maar als een be
dreven spreker gaf hij geen
rechtsstreeks antwoord. „La
tendresse, mevrouw, teder
heid is wat in mijn leven het
meest ontbroken heeft". Het
was overtuigend, het was
menselijk. Hij bleek eens te
meer geen wereldvreemde
lotsverbeteraar.
PAUL VAN VELTHOVEN
De KRO zendt vrijdag'29 de
cember een kleine documen
taire van Hans Wynands rond
Abbé Pierre uit: De erfenis
van een voddenraper (Ned. 1,
1815.)
Russisch Orthodoxe
kerk bereid
Oekrainse Kerk
te erkennen
MOSKOU De Rus-
sisch-Orthodoxe Kerk is
bereid de legalisatie van
de Oekrains-Katholieke
Kerk te overwegen. „Ka
tholieken in de Oekraine
moeten de mogelijkheid
hebben hun eigen ere
dienst te vieren", aldus
aartsbisschop Kyrill.
De Russisch-Orthodoxe Kerk
hervat volgens de secretaris
voor buitenlandse zaken bin
nenkort de dialoog met het
Vaticaan over de toekomst
van de Oekrains-Katholieke
Kerk.
Van 14 tot 17 januari 1990 zul
len in Moskou besprekingen
worden gevoerd met een de
legatie uit Rome. In novem
ber werd een bezoek onder
leiding van de Nederlandse
kardinaal Willebrands plotse
ling uitgesteld. De reden voor
dit uitstel was de bezetting
van een orthodox kerkge
bouw in Lvov door Oekrains-
katholieke gelovigen, volgens
Kyrill een „gewelddadige ac
tie".
„In overleg met Rome moeten
we een vorm van religieuze
coëxistentie vinden voor de
twee gemeenschappen", aldus
de Russisch-orthodoxe aarts
bisschop van Smolensk en
Finland.
De Oekrains-Katholieke
Kerk werd in 1946 door Stalin
gedwongen op te gaan in de
Russisch-Orthodoxe Kerk. De
kerk, die de orthodoxe litur
gie viert maar verbonden is
met Rome, leefde echter on
dergronds voort en telt thans
naar schatting 5 miljoen le
den. De Russisch-Orthodoxe
Kerk heeft 'het bestaan van
de kerk lange tijd ontkend. In
geval van legalisering zal zij
vele kerken en andere bezit
tingen moeten teruggeven
aan de Oekrainse katholie
ken.
je i
'in Di
De overkoepelende werkgeversorganisatie VNO
haar leden bestaande atv-afspraken opnieuw in ond^ jage
ling te brengen. Waar mogelijk zou ingeleverde be^en g
moeten worden teruggekocht. Uitbreiding van atv «een I
boze en hetzelfde geldt voor de vut. Het bedrijfslevj in
volgens de VNO mikken op verlenging van de
niet op verdere inkrimping. De komende open
markt dwingt ondernemers het uiterste rendement t j^air
uit hun investeringen in machines en bedrijfspandejksge
voor hebben ze de welwillende medewerking van hpr en
neel nodig en een werkweek die zo lang mogelijk <per t
anget
De vrije zaterdag en zelfs de zondagsrust zijn ni&
heilige huisjes. Arbeidstijdverkorting en vervroegd
ding zijn dat in werkgeversogen nooit geweest, int!
Het uit atv en vut voortvloeiende verlies aan proi
en ervaring is ondernemend Nederland van oudi
doorn in het oog. Wat dat betreft zit er geen nieul
aanbevelingen die de VNO haar leden meegeeft in I
overleg met de vakbonden. De werkgeversorganisat|
sistent in haar afkeer van deeltijdarbeid en vervroi
sionering. Beide ontwikkelingen zorgen in veel bed|
nisaties inderdaad voor permanente problemen. En ÉÉMj
de arbeidsmarkt krapper wordt zullen de moeilijkh|ip
leen maar toenemen.
NIETTEMIN is het merkwaardig dat de VNO dei
gen beide maatschappelijke verworvenheden aanP
een moment dat de inkt van haar eigen handtekenijtien-
het gemeenschappelijk beleidskader nog maar na
droog is. In dat beleidskader de armetierige na T
het vroegere centraal akkoord wordt met name!l J
duurverkorting opgevoerd als een waardevol ins
voor het creëren van nieuwe arbeidsplaatsen. Een oik|* I
instrument, gegeven de honderdduizenden werkK'
ons land telt en van wie velen reeds jaren buitenspiRD^
JentÉ
nalis
In vakbondskringen is boos en verbaasd gereageej» °F
ommezwaai van de grootste werkgeversorganisatie.^0011
ontwaardiging is begrijpelijk en terecht. De werkgezel
in het centraal overleg met de bonden en het kabde S
inspanningsverplichting aangegaan op het punt vaj/B)
strijding van de werkloosheid. Weliswaar zijn geenf*eer
genoemd, maar er is duidelijk aangegeven langs w^ja^
gen het bedrijfsleven zijn bijdrage aan de oplossingyjC6
probleem van de massawerkloosheid zou leveren. Saisitei
de „natuurlijke" uitbreiding van werkgelegenheid al ve
van economische groei, is en blijft herverdeling vaMj".
voorlopig het aangewezen middel. En atv en vut z[mF
bedoeld om de herverdeling van arbeid te stimulerfsc
NiEMAND kan ontkennen dat arbeidstijdverkoP^
vervroegde uittreding vaak vervelende consequent(|0j
ben voor de continuïteit van het arbeidsproces. Op
komt zeker de vraag aan de orde of ons land zich det0]
waarvoor overigens ook de werknemers een deel
inkomen hebben afgestaan blijvend kan permittdlC
dit moment echter is de herverdeling van beschikbai
gelegenheid nog geen luxe, maar een bittere noodza\AG
zij men accepteert dat in ons land een grote groep*11*0
blijvend wordt veroordeeld tot een bestaan aan de
het financiële en sociale bestaansminimum. he>rr
f
vei
Het geeft te denken dat VNO de discussie over atuiste
in dit veel te vroege stadium aankaart. Van werkges siti
is in het verleden slechts met onverholen tegenzin3311
werkt aan de realisering van atv. Nu lijkt het of de rV
beste gelegenheid wordt aangegrepen om helemaal^^
verschijnsel af te rekenen. Kennelijk wordt gespectyrm(
de dringende wens van de vakbonds-achterban om klai
weer eens flink wat extra geld in het handje te krfttsc
boodschap van VNO luidt: „Dat kan, maar dan moePj; 0
eind komen aan dat moeizame gezeur over herverdi
lelij
arbeid". Tegen die achtergrond kan het door de VN0,rsJ
gereerde afkopen van atv worden beschouwd als efa t<
het cao-schaakspel. Maar het is een uiterst dubieuzvast
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor inge
stukken te bekorten
Wim Kan
Bij de citaten in de boekbe
spreking van de 'Brieven van
Wim Kan' had er één niet mo
gen ontbreken: uit zijn brief
aan koningin Juliana van 31
augustus 1971, toen de geruch
ten steeds hardnekkiger wer
den dat de majesteit keizer Hi-
rohito op Soestdijk zou ont
vangen. „Alleen al het feit dat
deze man naar U en naar Uw
land wil komen, bewijst dat hij
geen flauw idee heeft wat hij
op zijn geweten heeft. Hij is
een symbool en men kan nu
eenmaal niet gedurende enige
tijd zeggen: Zo, nou doe ik
even het symbool af!
alles is nog wel te ve
maar het zou voor 01\
selijk verdrietig zijiK
hem hier op Uw pafn,
ving. Als hij zich tot? d(
derlandse volk zou wroc
om vergeving zou vraP0U
alles nog anders. Mar11"
nou ook nog komt meP?.
zicht van 't is allemaaj.
weer tussen de Konrlon
mij, dat is een klap in!urs
gezicht!".
Niet voor niets is hr m
verschenen onder dei
dat theater".
J.Th. van Vliet,
WASSENAAR.
32
1 4<
w ren,
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdljk 34, Leiden, PPe
Telefoon: 071 -122 244. iP
Postadrespostbus 112300 AA Leiden. nes
itin
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, Rijswijk. >n^
Telefoon: 070 - 3190 933. juw
Postadres: postbus 9, 2501 CA Rijswijk. en
>ati
Abonnee service »en
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. l/m vr. van 8.30 tot 17.00 ujjg.j
Nabezorglng n
Telefoon: 071 - 122 248
van ma. L/m vr. van 18.00 tot 19 00 u. op za. van 14.00 tol 15P-
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-^lv
per maand f 24,85 per maand f.
per kwartaal 74,10 per kwartaal J?
per jaar f. 284,50 per jaar VZ
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. yy
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244. i
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rij
070- 3902 702. a
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050