„Werkloze moet zichzelf niet
vergelijken met een werkende"
ETA eist aanslag Spaanse
ambassade in Den Haag o
Vrije vestiging
voor studenten
in Europa
Brugwachters in de kou TO LAAT GELEERD
Levenslang voor verdachte
van Lockerbie-aanslag
BINNENLAND
£&idóC@ou*a/nt
VRIJDAG 22 DECEMBER 1989 PACT]
Moordenaars Van der Valk
maakten 175 gulden buit
LEEUWARDEN Het politie-onderzoek naar de
moord op Lieuwe van der Valk (61) uit Exmorra is
gisteren afgerond. Uit het onderzoek blijkt dat de
daders slechts 175 gulden buit hebben gemaakt. De
drie verdachten, mannen uit Haarlem en Leimui-
den, hadden echter een aanzienlijk groter bedrag
verwacht. Een Amsterdammer die lange tijd bij het
slachtoffer inwoonde, had hun verteld dat Van der
Valk elk weekeinde veel geld in huis had. Toen de
drie mannen op 11 november de boerderij binnen
drongen, werden zij betrapt en ontstond een grote
vechtpartij. De zwaargewonde Van der Valk werd
in de kofferbak van zijn Mercedes gestopt, die later
door een van de verdachten in het water bij Bree-
zanddijk werd gereden. Het slachtoffer kwam door
verdrinking om het leven. De twee Haarlemmers
hebben inmiddels bekend. De Leimuidenaar ont
kent alles, maar volgens de andere verdachten heeft
hij de wagen in het water geduwd.
Van Es vindt dat
PTT discrimineert
DEN HAAG PTT-Telecommu-
nicatie vraagt asielzoekers een
borgsom van 750 gulden voor een
telefoonaansluiting. Dat is straf-'
baar en moet dus onmiddellijk op
houden. Het Tweede- Kamerlid
Van Es (Groen Links) zegt dit in
schriftelijke vragen aan de minis
ters Maij-Weggen (verkeer) en
Hirsch Ballin (justitie). Volgens
Van Es is de handelwijze van de
PTT in strijd met het non-discri
minatiebeginsel, internationale
verdragen en het wetboek van
strafrecht. Dat de PTT gemeenten
benadert met het verzoek om in
lichtingen over adressen van
asielzoekers is volgens Van Es ook
in strijd met de wet.
Loodvrije
benzine en
diesel
goedkoper
ROTTERDAM Diesel
en loodvrije benzines wor
den morgen een cent per
liter goedkoper. De prijzen
(bij zelf tanken) komen
daarmee op 159 cent voor
super plus loodvrij, 155
cent voor Euro loodvrij en
163 cent voor gelode super
(ongewijzigd). Diesel gaat
aan de meeste zelftank-
pompen 99,8 cent per liter
kosten. Plaatselijk kunnen
overigens andere prijzen
voorkomen.
ABP'ERS HOUDEN RECHTEN BIJ
VERHUIZING NAAR LEIDEN
DEN HAAG Het personeel van het Algemeen Burgerlijk Pen
sioenfonds (ABP) dat nu nog in Diemen en Zoetermeer de verschil
lende oorlogsuitkeringen verzorgt, zal geen verworven rechten ver
liezen als het straks overgaat naar een nieuw pand in Leiden. Dat
heeft minister D'Ancona gisteren gezegd in een kamervergadering
over dit onderwerp. Zij antwoordde daarmee op een vraag van het
PvdA-kamerlid Schaefer. Hij eiste dat het personeel de ABP-rechts-
positieregeling zou behouden. Verder wilde hij dat er bussen naar
Leiden gaan rijden en dat er kinderopvang komt. Schaefer vroeg
verder om handhaving van de voordelige hypotheek-regeling voor
ABP-pers^neel tot 1 januari 1991, omdat te verwachten is dat er
nogal wat verhuizingen naar Leiden zullen plaatshebben. Deze stad
wil daar ook plaats voor maken, zo bleek uit de woorden van Schae
fer. D'Ancona beloofde zich voor dit alles in te zetten, al wist ze al
wel te vertellen dat het ABP over het blijven verstrekken van voor
delige hypotheken aan ex-medewerkers „niet indringend enthou
siast" is. Overigens is in de Kamer nog steeds geen definitief besluit
genomen over het doorgaan van de reorganisatie. De overgang zal
ongeveer tien miljoen gulden kosten.
Toestel „Artsen"
neergeschoten
PARIJS Een klein vliegtuigje
van de hulporganisatie „Artsen
zonder grenzen" is in het zuiden
van de Afrikaanse staat Sudan
neergeschoten. Daarbij kwamen
de vier inzittenden, drie Fransen
en een Sudanees om het leven.
Het is niet bekend wie het vlieg
tuig heeft neergeschoten. Het toe
stel werd kort na het opstijgen bij
het plaatsje Aweil, waar de orga
nisatie een ziekenhuis en voe
dingscentrum heeft, getroffen.
Aan boord bevonden zich behal
ve de piloot twee technici en een
arts. Volgens Artsen zonder gren
zen was voor de vlucht toestem
ming gevraagd aan de strijdende
partijen in zuid-Sudan.
Oproer Conservatie^1"
over inwoners IIong,j(
LONDEN Binnen de Br{R£
servatieve partij is oproer>bb
over het plan van de regeri gf
veer 225.000 inwoners van Ifo c
voor 1997 een Brits paspooper
ven. Norman Tebbit, oud-p^rc
zitter en eens een naaste meqge
van premier Margaret Thatcj v;
de aanval van rechtse partijlou
bang zijn dat het aantal imnpr
veel groter zal zijn dan 22iigi
vinden dat het land al genotnl
telingen heeft opgenomen, iet
is gisteren een nieuwe groene
Vietnamese bootvluchtelingen
willig vanuit Hongkong re p
land teruggekeerd. Ze ko^he
voor vanwege het uitzich(__
staan in Hongkong.
IE
TILBURG Mensen met
een uitkering ervaren
minder welzijn dan men
sen met een salaris. Dat
komt niet in de eerste
plaats omdat ze minder
geld hebben, maar omdat
ze zichzelf vergelijken
met anderen en daarbij al
maar letten op werk en
inkomen. Als ze zich in
plaats daarvan zouden
vergelijken met hun
mede-uitkeringsgerechtig
den en daarbij op andere
dingen zouden letten, zou
hun welzijn toenemen.
Dat concludeert dr. E.
Groenland in een proef
schrift waarop hij vandaag
is gepromoveerd aan de
Katholieke Universiteit in
Tilburg.
Als je mensen een cijfer geeft
voor welzijn, aldus Groenland
(economisch psycholoog), dan
scoren mensen met een uitke
ring een onvoldoende. Ze voe
len zich minder gelukkig dan
mensen met betaald werk.
Groenland onderzocht welke
sociaal-economische factoren
een rol spelen bij het welbe
vinden van uitkeringsgerech
tigden gezondheid, relaties
en dergelijke sloot hij uit en
constateerde dat het daarbij
vooral gaat om „sociale verge
lijking".
Om hun eigen positie te beoor
delen kijken mensen naar an
deren. .Eh voor mensen met
een uitkering pakt dat bijna
altijd ongunstig uit. Want waar
letten ze op als ze zichzelf met
anderen vergelijken? Op werk
en inkomen. Niet op uiterlijk,
op intelligentie, op sociale
vaardigheden of sportieve
aanleg of iets dergelijks. Dat
zouden ze wel moeten doen,
vindt Groenland en het wel
zijnsbeleid zou daar ook op af
gestemd moeten zijn.
Groenland: „Eén van mijn
aanbevelingen is dat mensen
zichzelf gaan vergelijken met
mensen uit hun eigen groep.
Dan kun je zien wat je pres
teert, waarin je uitblinkt,
waarin je beter bent dan ande
ren. Sommige mensen zouden
zich met hun lot moeten ver
zoenen en niet langer verlan
gend moeten kijken naar de
wereld van de werkenden, als
of daar alles van afhangt. Voor
hen is het beste het hoofdstuk
'werk' als afgesloten te be
schouwen, anders blijven ze
hun leven lang ongelukkig. De
overheid kan daar aan mee
werken door hen uit te zonde
ren van de arbeidsplicht".
Sportclub
Naast zijn suggestie aan men
sen met een uitkering de blik
voortaan op de eigen groep te
richten, bepleit Groenland
„meer communicatie" tussen
niet-werkenden en werken
den. „Als mensen meer met el-
Laar gaan communiceren, ont
staan er vergelijkingen op al
lerlei gebied", zegt Groenland.
„Dan kunnen ook andere za
ken dan werk en inkomen een
rol gaan spelen. Wat moet
gaan optreden is dat de groe
pen elkaar gaan waarderen
om verschillende redenen. Op
de sportclub bijvoorbeeld kan
een werkloze best kampioen
worden, daar speelt werk of
geen werk niet meer".
Groenland acht het „als we
tenschapper" niet zijn taak aan
te geven hoe in de praktijk de
ontmoeting tussen de 'niet-ac-
tieven' en de 'actieven' georga
niseerd moet worden. Hij toont
aan dat zo'n ontmoeting heil
zaam zou zijn, anderen moeten
vervolgens maar overwegen of
ze er iets mee kunnen. In elk
geval moet de overheid zich
realiseren dat het welzijn van
uitkeringsgerechtigden niet al
leen een kwestie is van geld,
maar ook van sociale omstan
digheden, aldus Groenland.
„Ons stelsel van sociale zeker
heid impliceert dat we mensen
willén vrijwaren van onzeker
heden, angsten en zorgen.
Daarom zou het goed zijn als
de regering met uitkeringsge
rechtigden cuo's zou sluiten;
collectieve uitkeringsovereen
komsten. Daarin kan dan voor
een bepaalde tijd worden vast
gelegd hoe hoog de uitkerin
gen zullen zijn, zodat de men
sen weten waar ze aan toe
zijn".
Groene Alpen
De Alpen zijn groen; althans onder de tweeduizend meter valt niet te skiën bij gebrek aan Lu
De liften staan er dan ook werkloos bij. Warme föhnwinden zijn er de oorzaak van dat vakai
gers het rond de Kerst alleen met een après-ski moeten doen. FCmc
Dode bij brand
Een trieste hoop huisraad is al wat de afgelopen nacht overbleef
na een felle brand in een woning aan de Amsterdamse Zeedijk.
Een 42-jarige man kwam daarbij om het leven. De brand is ver
moedelijk ontstaan door een omgevallen kaars. FOTO: anp
OOK VRIJHEID VOOR REJAARDEN
BRUSSEL Studenten,
gepensioneerden en rente
niers zullen zich na 1 juli
1992 overal in Europa vrij
mogen vestigen. Die prin
cipe-afspraak is gisteren
in de Europese minister
raad in Brussel gemaakt.
Over de nieuwe richtlij
nen moet het Europees
Parlement nog zijn oor
deel geven.
Aan het verblijfsrecht zijn wel
voorwaarden verbonden. Zo
moet men kunnen aantonen
over voldoende bestaansmid
delen te beschikken. Ook
moeten de Europeanen die
zich in een ander EG-land dan
hun vaderland vestigen vol
doende tegen ziektekosten
verzekerd zijn. Het algemene
principe van de drie EG-richt-
lijnen is dat het „gastland"
niet de rekening gepresen
teerd krijgt voor de financiële
problemen van de binnenko
mers. Dat betekent dat bij
voorbeeld een Fransman die
in Nederland wil studeren
welkom is, mits hij kan aanto
nen dat hij in zijn levenson
derhoud en zijn studiekosten
kan voorzien. Hij mag dus een
opleiding volgen maar heeft
geen recht op een studiebeurs.
Het verblijfsrecht voor de stu
denten wordt in principe be
perkt tot de duur van de stu
die. De verblijfsvergunning
voor gepensioneerden en an
dere „economisch niet actie
ven" kan worden beperkt tot
vijf jaar. Maar de geldigheid
van zo'n verblijfsvergunning
kan na die vijf jaar wel wor
den verlengd.
Er is een aantal uitzonderin
gen gemaakt. Zo geldt er bij
voorbeeld geen verblijfsrecht
voor het Griekse eiland Athos
waar de daar gevestigde mon
niken geen vrouwen toelaten.
Verder willen de Britten niet
dat het verblijfsrecht geldt
voor Gibraltar met zijh be
perkte ruimte.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Hoewel in Friesland de eerste ritten op natuurijs
al gereden zijn en de griep om zich heen grijpt, moet een aantal
brugwachters van Rijkswaterstaat het nog steeds zonder winter-
kleding stellen. In hun zomeruniformen staan ze slagbomen en
draai-, opklap- 'of basculebruggen te bedienen.
De kledingnood onder de brugwachters is hoog, heeft het minis
terie van verkeer en waterstaat vastgesteld. De winterkleding,
zoals de wollen waterstaatmutsen, cols, sokken en sjaals, is bij tal
van werkplaatsen nog steeds niet gearriveerd. Het ministerie
ontving onder meer een klacht van een brugwachter van de
Merwedebrug, die zijn uniform al een jaar geleden bestelde,
maar het spul in december nog niet had ontvangen.
De achterstanden zijn volgens secretaris G. Loocks van de werk
groep 'functionele dienstkleding' ontstaan door een mankement
aan de computerapparatuur die de distributie begeleidt en de
'overschakeling naar een nieuw uniformbedrijf. Ook Rijkwater
staat zélf zou schuldig zijn aan de problemen, aldus Loocks.
„Onze gegevens zijn te laat naar het kledingbedrijf verzonden
en bovendien rezen er misverstanden over de bestellingen".
„ElGordo"Z
is 360 miljQ
gulden wail
v
(Van onze corresp|"kl
Edwin Winkelier
BARCELONA 'e,
Kwart over één 'Ige
dags. Op de Sjfal
radio en tel1
klinkt het morjrg
gezang van en
leerlingen van da,
ke school San Lcm
uit Madrid. -w
lop
Uit een gigantische^
de loterij-bol met ?e
verschillende ballet a(
met een ander nifrc
wordt 1531 keer eei^
mer gehaald en j
den aan de troostp^y
honderdvijfentwintte]
zend peseta's, zint
van de leerlingen, I
schor is en wordt M c
gen. C<
Slechts negen keert
dat monotone, indibl
de stemgeluid onfve
ken, als er een P c
prijs uit een twee
rolt. Prijzen waa1
Spanje, ruim een i
kluisterd aan beeld
luidspreker, het hap
op heeft gewacht, 'v.
De kerstloterij is h
lijkse hoogtepunt yflj
gokgekke SpanjW
maanden tevoren
de verschillende niiL;
verkocht of zelfs w
veerd. WÊ
De hoofdprijs hégl
Gordo', de dikke, uf.
totaal 360 miljoen
waard. Van elk rMj
zijn 80 series verk,oHT
dat elke serie
hoofdprijs goed iSE
een kleine vijf t-
gulden. De meeste C-
kopen voor 45 guldBj
tiende deel van zo™
rie en incasseren
x winnen van de hb z\
bijna een half miljcts i
den. Totaal is in on
voor 2,5 miljard h i
aan loten verkocht) v
Kamer akkoord
met huurwaarde
forfait
DEN HAAG Een meerder
heid van de Tweede Kamer is
gisteren akkoord gegaan met
de verhoging van het huur
waardeforfait en de daaraan
gekoppelde verlaging van de
overdrachtsbelasting. Na drie
dagen debatteren slaagden de
oppositiepartijen er niet in
staatssecretaris Van Amels-
voort tot andere gedachten te
brengen over de hoogte van
het forfait dan wel een andere
aanwending daarvan. CDA en
PvdA hadden van meet af aan
hun steun aan het wetsvoor
stel gegeven. In het voorstel
wordt het forfait opgetrokken
van 1,8 procent naar 2,3 pro
cent. De overdrachtsbelasting
wordt verlaagd van 6 procent
naar 4,75 procent. De Eerste
Kamer moet zich er nu nog
over uitspreken. De verwach
ting is dat het nieuwe huur
waardeforfait per 1 februari
volgend jaar van kracht
wordt.
STOCKHOLM Een
Palestijn die wordt ver-,
hoord in verband met de
terroristische aanslag op
een PanAm-vliegtuig bo
ven het Schotse plaatsje
Lockerbie, een jaar gele
den, is gisteren door een
Zweeds gerechtshof ver
oordeeld tot levenslange
gevangenisstraf. Hij werd
schuldig bevonden aan
vier bomaanslagen op
Amerikaanse en joodse
doelen in Zweden, Dene
marken en Amsterdam.
De veroordeling van de Pale
stijn Mohamed Abu Talb
kwam precies een jaar na de
ramp in Lockerbie, waarbij
270 mensen om het leven kwa
men. Abu Talb en een mede
leider van een terroristische
groep werden veroordeeld tot
levenslang. Beide 35-jarige lei
ders zouden lid zijn van het
Palestijnse volksbevrijdings
front.
De beide 35-jarige leiders van
de groep en hun medeplichti
gen werden schuldig bevon
den aan bomaanslagen en po
ging tot moord bij aanslagen in
1985 en 1986 op een synagoge
en een kantoor van een lucht
vaartmaatschappij in Kopen
hagen en op een kantoor van
de Israëlische luchtvaartmaat
schappij El Al in Amsterdam
op 30 september 1985. Bij de
laatste aanslag werd aanzien
lijke schade aangericht. In to
taal kwam bij de aanslagen
één persoon om het levenen
en liepen 27 anderen verwon
dingen op.
Abu Talb is door internationa
le politiediensten formeel als
verdachte betiteld in het on
derzoek naar de aanslag op het
PanAm vliegtuig boven Schot
land. Volgens berichten in de
pers is op Malta een visum ge
vonden op naam van „Abu
Taleb", maar Abu Talb ont
kent daar toen te zijn geweest.
De advocaat zei dat hij in ok
tober van dat jaar Malta be
zocht, voor zijn im- en export
bedrijf. Bij de plaats van ramp
werd kleding gevonden die op
Malta was gekocht en dagbla
den speculeerden dat Abu
Talb die mogelijk heeft ge
kocht.
(Van onze correspondent
Edwin Winkels)
BARCELONA De Bas-
kische terreurbeweging
ETA heeft gisteren voor
het eerst schriftelijk de
verantwoordelijkheid op
geëist voor de aanslag op 6
december op de Spaanse
ambassade in Den Haag.
In een communiqué aan het
Baskische dagblad Egin, de ge
bruikelijke spreekbuis voor. de
terroristen, schrijft de ETA:
„Wij eisen de aanval op, ge
pleegd op 6 december met drie
granaatwerpers, tegen de am
bassade in Den Haag, Neder
land". In de verklaring, die
maar liefst anderhalve krante
pagina beslaat, is slechts die
ene korte zin aan het Neder
landse uitstapje van de ETA
gewijd. De afscheidingsbewe
ging vervulde daarmee niet de
wens van zowel Spaanse als
Nederlandse autoriteiten, die
graag willen weten, waarom
de ETA in de afgelopen twee
maanden juist doelwitten in
Nederland heeft gekozen.
De Baskische afscheidingsbe
weging uit in het communiqué
in Egin een „serieuze waar
schuwing aan alle ambtenaren
en verantwoordelijken van de
staat die een flirecte bijdrage
leveren aan het ontwerpen en
toepassen van de huidige poli
tiek van onderdrukking en
verdelging van Baskische ge
vangenen".
Tevens herhaalt de ETA haar
bereidwilligheid om
Spaanse overheid opi
gaan onderhandelen
politieke situatie vanig
kenland, waarmee dai
pig een einde zou koR-l
het geweld. Na het vim
van de dialoog begin eer
de Spaanse regering
niet meer op die wee
gaan, omdat de ETA is.
gaan met het vermoor*:
vooral politie-agentei? J
het moment een Bask O
dustrieel al weken gn
houdt. [jf
SUSKE EN WISKE DE BEZETEN BEZITTER