„Veel kerken hebben geen oog
voor maatschappelijke nood"
£eidóc6ouaar
Gereformeerde opleidingen zitten niet op één spoor
Sovjetunie registreert 32.000 religieuze groepen
kerk
wereld
Kerken vragen
voorbede voor
Roemenië
INTERKELIJK WONINGRUIL BUREAU KRIJGT (TE) WEINIG STEUN
Nederlandse joden bereid
tot discussie met Palestijnen
Dorenbos tegen levensbeëindiging mevr. Stinissen
Brochure
over moslims
tn
Dictator-drugshandelaar e^p
Roemeens verzet niet te stur,1
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidócQowuwt
WOENSDAG 20 DECEMBER 1989 PA(
TUTZING Ruim 3.200 christelijke, is
lamitische en joodse gemeenten in de
Sovjetunie zijn dit jaar officieel door de
staat erkend.
Dit heeft de plaatsvervangend voorzitter
van de Raad voor godsdienstzaken, Mi
chael Ivolgin, meegedeeld op een bijeen
komst in de Bondrepubliek.
Het totale aantal geregistreerde gemeen
ten in de Sovjetunie komt daarmee op
16.000. Daaronder zijn ongeveer 8.000 or
thodoxe gemeenten, alsmede 4.000 prote
stantse, 1.300 rooms-katholieke, 700 isla
mitische, 102 joodse en 6 boeddhistische
geloofsgemeenschappen. Volgens Ivolgin
zijn er op dit moment ruim 400 gebeds
ruimten in aanbouw.
Woordvoerder Juri Smirnov van de
Raad herinnerde eraan dat tussen 1954
en 1985 meer dan 7.000 Russisch-ortho-
doxe kerken zijn gesloten. Het aantal or
thodoxe kloosters werd in die tijd terug
gebracht van ruim 60 tot nog geen 20.
Inmiddels is hun aantal toegenomen tot
35.
Smirnov wees nog eens op de belangrij
ke rol van de kerken in de bestrijding
van de huidige crisis in de Sovjetunie.
Zij kunnen de slechte arbeidsmoraal te
gengaan, ontredderde gezinnen bijstaan
en strijd leveren tegen alcohol, drugs en
prostitutie. „Zonder de kerk lukt het
niet om morele waarden terug te vin
den", aldus Smirnov.
Spelen is een
bezigheid die men
niet ernstig genoeg
kan nemen
Jacquet Yvet Cousteau
LEUSDEN De synodebe-
sturen van de Hervormde
Kerk, de Gereformeerde Ker
ken en de Lutherse Kerk zul
len de plaatselijke kerken op
roepen met Kerst voorbede te
doen voor het Roemeense
volk. In een brief aan kerke
raden en predikanten tonen
de drie besturen zich geschokt
door de recente gebeurtenis
sen in Roemenië.
„Wij geloven dat God ook
werkt in landen waar onmen
selijke systemen de dienst uit
maken; dat Hij mensen kan
bezielen die in Zijn dienst op
komen voor recht en vrede",
aldus de synodebesturen. Zij
hopen dat door het gebed „in
deze duistere tijd het licht van
Gods redding" doorbreekt in
het Oosteuropese land.
„Laten wij voorbede doen
voor dié Kerk in Roemenië
waarvoor geen plaats is in de
dictatuur en die de Naam van
de Heer belijdt boven alle
machten uit". Daarmee wordt
gedoeld, aldus de woordvoer
der van de Hervormde Kerk,
op kerken en gelovigen die
„zich niet laten inpakken"
door het regime-Ceausescu.
De officiële kerkleiders roe
men de president en partijlei
der al vele jaren.
De Vereniging van gerefor
meerde predikanten heeft de
Roemeense bisschop Papp ge
vraagd alle tuchtmaatregelen
tegen ds. Laszlo Tökes in te
trekken.
Pastoraal werkenden
praten niet bisdom
RIJSWIJK Het bisdom
Rotterdam gaat met de pasto
rale werkers overleg voeren
over hun taak taak en plaats
in de pastoraal.
Aanleiding tot het overleg is
de brief die de Nederlandse
bischoppen (uitgezonderd die
van Roermond en Den Bosch)
stuurden op verzoek van'
Rome met daarin de bis
schoppelijke visie over de pas
torale werkers.
Tijdens een bijeenkomst in
Rijswijk met dertig van de
vijftig pastorale werkers van
het bisdom, werd ten over
staan van onder andere bis
schop R. Ph. Bör en vicaris-
generaal dr. W.J.M. van Paas-
sen uitdrukking gegeven aan
de kritiek op de brief. De pas
toraal werkers meenden dat
daarin onvoldoende recht
wordt gedaan aan de pasto
raal wérker als een nieuwe
vorm van pastorale bediening,
noodzakelijk en van geheel
eigen vorm naast de vormen
van dienst van gewijde
ambtsdragers. Ook was kri
tiek op de stijl van de biref:
niet wervend en ingegeven
door angst voor een paralelle
clerus.
In de brief van de bisschop
pen wordt de pastoraal wer
ker het recht ontzegd zich
„pastor" te noemen, zulks in
verband met dreigende ver
warring met het gewijde
ambt Volgens de pastoraal
werkers dient dit argument te
worden bestreden, omdat de
basis de parochiegemeen
schap dit anders ziet.
Aan het bisdombestuur werd
gevraagd welke mogelijkhe
den er zijn om met de pasto
raal werkenden een vorm te
vinden voor structureel .over
leg, naast die voor priesters en
diakens.
EPE Het voortbestaan
van het Interkerkelijk
Woningruil Bureau (IWB)
in Epe hangt aan een zij
den draad. Het jaar 1990
wordt wat dat betreft het
beslissende jaar.
Ron en Marjan Schuiling wil
len en kunnen het ondanks
teleurstellingen nog niet gelo
ven dat dit stuk noodzakelijk
en puur diaconaal werk
schipbreuk moet lijden. Niet
omdat zij bij het niet doorgaan
van het I.W.B. hun laatste
geld dat zij in dit project ge
stopt hebben kwijt zijn, maar
bovenal omdat zij in de afge
lopen jaren hebben ervaren
hoe verschrikkelijk belangrijk
dit bureau is voor een steeds
groter wordende groep men
sen.
„Als het I.W.B. schipbreuk
lijdt ligt dat aan al die plaatse
lijke kerken die niet bereid
zijn voor het luttele bedrag
van ƒ240 per jaar dit bureau te
steunen. Het klinkt hard,
maar mijn ervaring is dat veel
kerken blijkbaar geen oog
hebben voor maatschappelijk
nood", stelt Ron Schuiling
niet zonder moeite vast.
Die bijdrage van de kerken
vormt de broodnodige finan
ciële basis voor het werk van
het Interkelijk Woningruil
Bureau. Maar tot nu toe zien
pas 181 van de ongeveer her
vormde en gereformeerde
plaatselijke diakonieën blijk
baar het nut van het bureau
in. De anderen lezen er regel
matig over in hun kerkelijke
bladen, maar doen er niets op
uit.
.Onbegrijpelijk' vindt Ron
Schuiling dat. En vooral het
veel gehoorde argument „bij
ons in de gemeente zijn geen
mensen die voor deze goedko
pe vakanties in aanmerking
komen" bewijst volgens Ron
dat veel diakonieen óf hun
gemeente niet kennen óf nog
nooit gehoord hebben van het
woord solidariteit.
Ron Schuiling: „Interkerkelijk Woningruil Bureau heeft veel bre
dere steun uit de kerken nodig". foto: pers unie
Het Interkerkelijk Woning-
ruil Bureau is een particulier
initiatief van Ron en Marjan
Schuiling, dat al snel na de
start in januari 1987 volop
support kreeg van het lande
lijke Gereformeerde en hel
Hervormde Diakonaal Bu
reau, thans samenwerkend in
het C.Z.D. Centrum voor Zen
ding en Diakonie.
De opzet en uitvoering
van het I.W.B. is even simpel
als verassend. Ron Schuiling:
„In ons welvarende Neder
land zijn zeker enkele miljoe
nen mensen die geen geld
hebben voor een (duur betaal
de) vakantie. Daarnaast zijn
er zeker zoveel mensen die
dat wel hebben maar bereid
zijn tijdens hun vakantie hun
huis tegen een zeer gering be
drag af te staan. Uit ideele
overwegingen, of heel ge
woon uit praktische overwe
gingen (het huis en de even
tueel aanwezige dieren blij
ven niet onverzorgd achter).
De opzet van het I.W.B. is:
breng die twee groepen met
elkaar in contact."
Volstrekte voorwaarde daar
bij is: er mag niet veel geld
mee gemoeid zijn, anders
schiet het I.W.B. zijn doel
voorbij.
Zo ontstond nu bijna drie jaar
geleden de volgende formule.
Iemand die een huis wil hu
ren via het I.W.B. beta<
daarvoor 25 gulden adminini-
stratie- en verzekeringskosten
en verder 25 gulden per
week. Dat bedrag betaalt ook
degene die zijn huis aanbiedt.
Na een aarzelend begin het
bureau moest bekendheid
krijgen hebben het afgelo
pen jaar een kleine vijfdui
zend mensen gebruik ge
maakt van de diensten van
het I.W.B. Het aantal zoekers
en aanbieders elkaar redelijk
in evenwicht houdt. Daar
naast is er nog een categorie
mensen die met elkaar van
huis willen ruilen.
Natuurlijk is de zomerperiode
de toptijd bij het I.W.B. maar
ook daarbuiten wordt er ge
bruik gemaakt van de moge
lijkheden. Het I.W.B. had het
afgelopen jaar gedurende 49
weken mensen op pad. Ruim
90 procent van de mensen die
hun huis aanboden heeft het
I.W.B. kunnen helpen; ruim
80 procent van hen die wilden
ruilen en ruim 75 procent van
hen die een woning zochten.
Op een enkel klein incidentje
na (een brandje in een ge
huurde woning en een kapot
te televisie) loopt alles tot nu
toe tot iedere tevredenheid.
Gesterkt
Ron en Marjan Schuiling zijn
in de drie jaar waarin zij nu
met het I.W.B. werken, alleen
maar gesterkt in hun overtui
ging dat deze manier van
daadwerkelijke hulpverlening
vanuit de kerken heel veel
betekent voor een categorie
financieel minderbedeelde
mensen die anders niet op va
kantie zou kunnen gaan.
„Dat daarnaast ook mensen
van de diensten van het
I.W.B. „profiteren" die een
goedkope oppas, voor hun huis
of huisdieren zoeken, doet
daaraan niets af. Enerzijds be
talen zij daarvoor, maar an
derzijds maken zij het juist
mogelijk dat de eerder ge
noemde categorie kansen
krijgt in andere en vaak veel
betere omgeving hun dage
lijks zorgen een paar week te
vergeten. Zonder een groep
„aanbieders" zou het I.W.B.
alle „vragers" niet kunnen
helpen".
Vrijwel dag en nacht hebben
Ron en Marjan Schuiling de
afgelopen drie jaar aan het
I.W.B. gewerkt. „We hebben
veel kosten gemaakt, omdat
dit werk alleen maar kan, als
het geautomatiseerd is. Wij
verzorgen namelijk alle admi
nistratie en brengen de men
sen met elkaar in contact,
maar verdiend hebben we
nog geen cent. Integendeel.
Wij zijn er persoonlijk finan
cieel bij ingeschoten. En dan
moeten we nuchter zijn: Hoe
ideëel de opzet van het I.W.B.
ook is, dat kan niet ongelimi
teerd doorgaan.
Wij willen volgend jaar nog
doorgaan, en liefst nog veel
meer mensen helpen, maar
dan zal de financiële basis
versterkt moeten worden. En
daarom moeten veel meer
kerken dit werk steunen.
Als de kerken niet massaal
reageren is dat voor ons per
soonlijk een grote desillusie,
maar daar komen we hoe dan
ook wel overheen, maar voor
vele duizenden minder-draag-
krachtigen is het een klap in
het gezicht.
En die doet heel lang zeer!".
JOHAN MENKVELD
(Het Interkerkelijk Wo
ningruil Bureau is geves
tigd in Epe: Midachten 9
8162 CJ Epe Telf. 05780-
14235).
AMSTERDAM De „over
grote meerderheid" van de
deelnemers aan een besloten
bijeenkomst van Nederlandse
joden is bereid de discussie
met de Palestijnen aan te
gaan. Dit is dinsdagavond
meegedeeld na het eerste
„joods-joodse overleg" in Am
sterdam, georganiseerd door
de Nederlandse afdeling van
het Internationaal centrum
voor vrede in het Midden-
Oosten.
Secretaris Hanneke Gelder-
blom, Eerste-Kamerlid voor
D66, toonde zich verrast over
het verloop van het gesprek
tussen dertig vooraanstaande
Nederlandse joden die op per
soonlijke titel waren uitgeno
digd om te spreken over een
mogelijke dialoog met de Pa
lestijnen.
Er was geen sprake van een
conflictueuze sfeer, wat heel
goed mogelijk was geweest na
de commotie rond de PLO-
dag in Den Haag. Het gesprek
werd „uitstekend" geleid door
burgemeester Ed van Thijn
van Amsterdam, voorzitter
van de Nederlandse afdeling
van het internationale cen
trum.
Onderhandelingen met de Pa
lestijnen en de PLO rekenen
de deelnemers aan het ge
sprek niet tot hun taak. Een
discussie met de Palestijnen
daarentegen willen zij niet uit
de weg gaan, aldus Gelder
blom, die benadrukte dat de
deelnemers hierin vanzelf
sprekend allerlei nuancerin
gen aanbrachten. Tot de deel
nemers behoorden onder an
deren enkele rabbijnen en be
stuursleden van organisaties
als de Nederlandse Zionisten
bond en het CIDI.
Gelderblom vond het „verras
send" dat de deelnemers on
danks verschillen van mening
bij elkaar een gemeenschap
pelijke betrokkenheid her
kenden. Zij zullen nu bekij
ken hoe de dialoog met Pales
tijnen gestalte kan krijgen.
Mogelijk wordt daarvoor een
tweede bijeenkomst gehou
den.
„Voor we aan zoiets moeilijks
beginnen, moeten we ons
goed bezinnen. We hebben nu
de eerste stap gezet en gaan
Mevrouw Gelderblom.
foto: sp
de
rustig nadenken over
tweede," aldus Gelderblom.
De Nederlandse afdeling van
het internationale centrum zal
zich in januari na jarenlang
een sluimerend bestaan te
hebben geleid publiekelijk
aan de nieuwe uitdaging zet
ten.
L.P. Dorenbos, foto: dijkstra
DEN HAAG De Stichting
Schreeuw om leven van drs.
L.P. Dorenbos wil dat het le
ven van de comapatiënte me
vrouw Stinissen niet wordt
beëindigd.
„Als wij gaan beslissen welk
leven zinloos is, dan zijn wij
beland op het terrein van de
willekeur", aldus drs. L. P.
Dorenbos gisteren op een
persconferentie waarop deze
aankondigde dat zijn pro-life-
organisatie de komende tijd
systematisch actie zal gaan
voeren tegen de abortuswet.
Daartoe gaat de de stichting
kleine stickers verspreiden.
Voor deze gelegenheid was
het zaaltje van Nieuwspoort
waar de persconferentie werd
gehouden volledig bedekt met
lakens met daarop de namen
van kinderen die door abortus
werden vermoord.
Dorenbos vindt overigens dat
de tijd van kruisjes en andere
vormen van aandachttrek
kende actie voorbij zijn. „Wij
hebben het recht gehoord te
worden", aldus Dorenbos die
vindt dat hij en zijn mede
standers nu al hun energie
moeten richten op het laten
verdwijnen van de abortus
wet. Hij richtte zich daarbij
opnieuw vergeefs tot kamer
leden, maar die lieten zich
niet zien. Na afloop van de
Eersconferentie toog Doren-
os samen met zijn vrouw
naar het paleis Noordeinde
om daar bij de koningin een
smeekschrift af te geven
waarin Dorenbos er op Wees
dat Nederland al een aantal
jaren op de grens van leven
en dood verkeert, omdat er
volgens hem dertigduizend
keer per jaar abortus wordt
gepleegd.
UTRECHT Het Anti-Dis-
kriminatie Overleg (ADO) en
het Nederlands Centrum Bui
tenlanders (NCB) hebben een
brochure uitgegeven, waarin
zij ingaan op beeldvorming en
achtergronden van moslims
en de islam in Nederland.
In de brochure geven zij een
overzicht van bestaande stere
otypen over de islam en mos
lims en stellen zij onvolledige
en onjuiste beelden ter discus
sie. Bekende uitspraken, zoals
„De islam is intolerant",
„Moslims zijn niet bereid tot
verandering" en „De islam
isoleert moslims van de Ne
derlanders" komen in de bro
chure aan bod.
Volgens de organisaties ont
staan er regelmatig discussies
over de positie van moslims in
Nederland en andere westerse
landen. Die gaan vaak ge
paard met hoog oplopende
emoties. Redelijke arumenten
zijn er vaak niet.
Er wonen nu ongeveer
370.000 moslims in Nederland.
Vanuit het besef dat eenzijdi
ge beeldvórming en vooroor
delen bij gebrek aan kennis
een voedingsbodem voor into-
leratie tegen moslims vormen,
hebben ADO en NCB hun
krachten gebundeld met
evenwichtige informatie en
voorlichting over moslims.
AMSTERDAM/KAMPEN
Er is geen uitzicht op
„vergaande structurele
samenwerking" tussen de
Theologische Universiteit
Kampen en de theologi
sche faculteit van de
Vrije Universiteit.
De gereformeerde predikants
opleiding in Kampen heeft dit
geschreven aan de minister
van onderwijs, de Amster
damse faculteit gaat dat een
dezer dagen doen.
De minister heeft „Kampen"
en de VU in navolging van de
Verkenningscommissie God
geleerdheid aangeraden op
het gebied van de ambtsoplei
ding volledig samen te wer
ken. De Theologische Univer
siteit heeft de Amsterdamse
faculteit daarvoor in oktober
vergaande voorstellen gedaan,
waarbij zelfs sprake was van
fusie met de opleiding in Am
sterdam.
De faculteit voelde daar niks
voor en wilde eerst duidelijk
heid over de waarborgen voor
de wetenschappelijke kwali
teit en over de relatie met de
Gereformeerde Kerken in
Nederland. Pas daarna zou
kunnen worden gesproken
over samenwerking op enkele
concrete punten, zoals voor
waardelijk gefinancierd on
derzoek en een deel van de
predikantsopleiding, zegt de
caan prof. dr. H. Leene.
„Kampen" heeft daarop de
minister al snel laten weten
dat samenwerking niet moge
lijk is. Die brief schoot de
Amsterdamse faculteit in het
verkeerde keelgat, omdat de
zaken niet zo zwart-wit lagen
als de Theologische Universi
teit ze daarin voorstelde. De
faculteit voelt wel voor sa
menwerking, aldus Leene,
maar niet voor overhaaste be
slissingen.
„We zitten niet helemaal op
één lijn", zegt Leene, maar
dat was gezien de verschillen
de structuur van beide oplei
dingen ook niet te verwach
ten. De Theologische Univer
siteit is een school van de ker
ken, terwijl de theologische
faculteit, als onderdeel van de
universiteit, slechts met ge
ringe invloed van de kerken
te maken heeft. De VU wil al
leen samenwerken als haar
vrijheid gegarandeerd wordt,
„Kampen" wil slechts fuseren
als de Amsterdamse faculteit
de „kerkelijke voorwaarden"
accepteert.
Noch Leene, noch dhr. W.C.
Veenendaal, hoofd van het
bureau van de Theologische
Universiteit, toont zich erg te
leurgesteld over de gang van
zaken. Verrast over de nega
tieve reactie uit Amsterdam is
de laatste ook niet, want de
verschillen in visie zijn al ja
ren bekend.
De door de minister voorge
stelde samenwerking met de
Rijksuniversiteit Groningen is
voor de Theologische Univer
siteit niet aanvaardbaar. Lie
ver kiest zij, als „landelijk in
stituut", voor samenwerking
de theologische faculteit aan
de centraal gelegen Rijksuni
versiteit Utrecht, aldus Vee
nendaal. Over samenwerking
tussen de VU en de Rijksuni
versiteit Leiden zijn volgens
Leene al enige vruchtbare be
sprekingen gevoerd.
De synoden van de Gerefor
meerde Kerken en de Her
vormde Kerk zullen in maart
afzonderlijk een bespreking
wijden aan een rapport van
de Interkerkelijke werkgroep
opleiding en onderzoek theo
logie (IWOOT), waarin naast
„Kampen" en de VU de her
vormde commissie voor theo-
logisch-wetenschappelijk on
derzoek (TWO) is vertegen
woordigd. Hierin zal een defi
nitieve reactie worden gege
ven op de voorstellen van de
minister en zal een schets
worden gegeven van de toe
komstige hervormd-gerefor
meerde samenwerking op
theologisch terrein.
Tj 5CH
LIET is mogelijk dat - zoals in Washington is verkfcur
nieuwe president van Panama, de in mei van dit ja in
gekozen maar nimmer in functie getreden Guillen0"^'
ra, vandaag is ingezworen nog vóór het eerste schi
Amerikanen tegen het leger van generaal Noriega.wac
echter dat de Amerikaanse militaire ingreep, wa^oo:
vervolgens om zou hebben gevraagd, op dat momenbeta
details geregeld was. Na twee mislukte couppogingtrde
van de laatste in oktober van dit jaar, was dat het ^ns
nario dat de zekerheid bood dat de democratie iiL^1
zou worden hersteld. ^k
czo,
MEN mag aannemen dat Washington de militaire pdd<
vankelijk nog niet voor vandaag op het progra^^
staan. De recente Panamese 'oorlogsverklaring' at
had Washington nog weggewuifd als de zoveelste!
van de dictator-drugshandelaar die met alle middeL q
zijn nek te redden. De schietpartij enkele dagen laflö
bij een Amerikaanse militair werd gedood, en de t<
de spanningen maakten echter pijnlijk duidelijk da10*l
gement van generaal Noriega niet kon worden gt5
Ook het feit dat die 'oorlogsverklaring' werd afgej
een Panamees parlement dat eigenlijk geen parlef"
maar een troep door generaal Noriega benoemde
kers, maakte de situatie er niet minder ernstig do(^J
Washington heeft twee jaar lang tevergeefs^
generaal Noriega van zijn troon te stoten. De vfent.
CIA-agent en trouwe VS-vazal was in ongenade
toen bleek dat hij een belangrijke rol speelde in L(~
smokkel naar de VS. In de VS werd een aanhoud^an
tegen Noriega uitgevaardigd en een gerechtshof ijj^
heeft al de nodige voorbereidingen getroffen voor^
ces. f 65
NORIEGA bleek een harde noot om te kraken t«an
heeft zo gemanoeuvreerd en gemanipuleerd dat hijger
land vrijwel onaantastbaar was. Voor moord is hijsth'
ruggeschrokken. Voor vervalsing van verkiezing^
min. Toen in de afgelopen zomer bij de verkiezinyer
dat hij de meerderheid had verloren, verklaarde Nlge
verkiezingen eenvoudig voor ongeldig en schoof hig) k
zen president Endara terzijde. )lge
n
GENERAAL Noriega heeft hoog spel gespeeld m aMld
ook alles te verliezen: zijn macht en zijn leven. Pogi^et
de VS hem met economische middelen eronder tn
hadden geen succes. Washington heeft het Pana^ a
gesloten, maar die maatregel trof de Amerikaanselffic
harder dan die van Panama. Tenslotte is voor de V?cht
ingrijpen onvermijdelijk gebleken. Terwijl we ditPm*
duren de gevechten nog voort, maar de AmerikaaJ
macht laat geen enkele twijfel over aan de afloop
strijd. De dictator-drugshandelaar Noriega heeft ein de
politieke toneel verlaten. oud
m d
,uik
HOE zeer de Roemeense leider Nicolae Ceausescu-' dl
geprobeerd zijn land te isoleren, de gebeurtenissen
gelopen dagen in Roemenië hebben duidelijk gema»jen
menselijke drang naar vrijheid en waardigheid zic\ d
tegenhouden. Niet door gesloten grenzen. Niet dooisn a
ge onderdrukking. En ook niet, zoals uiteindelijk isfra
nië zal blijken, door de kogels uit geweren, tanks eP^j
ters. Te vrezen valt echter dat de prijs die de Roenr g(
volking voor haar vrijheid moet betalen, zeer hooi
ijk i
HOE de situatie in het land precies is, blijft on'^
grenzen zijn gesloten. Buitenlandse verslaggevers ^eie
niet of nauwelijks werken. Westerse diplomaten \n
hun bewegingen beperkt. We zijn afhankelijk van de
ten die uit Roemenië naar de buurlanden sijpelen.om:
is wel dat dictator Ceausescu heeft gekozen voor dj^te
oplossing', genoemd naar de bloedige wijze waarop<Qrr
Peking een einde werd gemaakt aan de demonst,ecjj
studenten tégen corruptie en vóór meer democrat!
HET Roemeense volk heeft bij zijn verzet tegen h^ei
te bewind' van Ceausescu recht op steun uit he^j.
Sterker, wij hebben de plicht te helpen waar maa:
is. De formele, kille en uiterst ongevoelige wijze v>q
nister van buitenlandse zaken Van den Broek giste^,
de te moeten reageren, stond met zo'n houding in slijk
trast. Een van zijn argumenten tegen economisch te
was, dat die de Roemeense bevolking nog eens exldez
treffen. Het is de vraag of het Roemeense volk he^ n
eens is. Slechter dan nu kan het immers nauwelijkiyog
reactie van premier Lubbers in de Tweede Kameiece
structiever. Van den Broek moet de ambassadeuror
menië in Den Haag op het matje roepen. Lubbers ie"
tiemaatregelen niet uit.
BlJ alle kritiek op de Roemeense leider past h<
geheel in de sïeer van de glasnost, ook een ste\jgj
zelfkritiek. Vele jaren was Ceausescu onze favorié
ropese leider. Hij voer een onafhankelijke koers va Q'
was tegen de inval van 1968 in Tsjechoslowakije e
enige leider in Oost-Europa banden onderhouden
Het is de vraag in hoeverre het Westen Ceausescu;a£J
pen worden wat hij nu is. Het is overigens bemoe^n
de overige Oosteuropese landen zonodig nog snellel,
weid in Roemenië veroordeelden dan die in het \et
üël
De gebeurtenissen in Roemenië vormen een niekorl
welkom dilemma voor Sovjet-leider Michail Gorlji b
heeft er diverse malen bij Ceausescu op aangedrtfiui!
vormingen door te voeren. Maar de Roemeense li
doof voor buitenlandse adviezen, zoals hij het a"^'
weest. Gorbatsjov zou nog kunnen besluiten tot e<^
sancties tegen Roemenië, maar meer ook niet. De,nn
leider heeft duidelijk gemaakt dat de dagen voorlwi;
de Sovjetunie met tanks ingrijpt, om Oosteurop'ijf-
haar wil op te leggen. Alleen de Roemenen zélf kt
gehate dictator verdrijven. Maar overal waar nt c
verdienen ze onze steun. 00
tus
Epilepsie: je laat jemedem^
toch niet vallen...?
Campagne' |i
Epilepsie er
Onderwijs
Bij 50% van de patie^"
treedt de eerste epilep j
aanval op vóór hun
jaar Juist op school
dat duidelijk. Vele m
leerlingen, leerkracht^
gezinnen krijgen elk ji
verwachts te maker
epilepsie. Daarom woi
1987 alle scholen bei
Steun ons werl