Rijden met drank op raakt 'uit' bij de jongeren „Politieman wordt meegesleept in rijgedrag Nederlandse automobilist Tweede Kamer geeft De Korte trap na 10ENE /uit de weekblad Arts mag ingrijpen na poging zelfdoding Winsemius: vervuilers van milieu ophangen' DE TIJD BINNENLAND £&idócQowtoA\l DONDERDAG 14 DECEMBER 1989 PAG|TÏ ZWOLLE Het Sophia ziekenhuis in Zwolle had het recht een patiënte een medische behandeling te geven ondanks haar wil tot zelfdoding. Dit heeft de rechtbank in Zwolle bepaald naar aanleiding van een procedure die de vrouw had aangespan nen. De vrouw probeerde in juni 1982 zichzelf te doden met behulp van 48 tabletten van een zwaar slaapmiddel. Na opname in het ziekenhuis werd haar maag gespoeld en werd zij beademd. De vrouw stelde dat dit tegen haar wil gebeurde. Ze eiste dat het ziekenhuis veroordeeld werd wegens het plegen van een onrechtmatige daad. Het zie kenhuis zou haar materiële en immateriële schade vergoeding moeten betalen. Bepalend voor het vonnis is dat het voor de behandelend arts onvol doende duidelijk was of de beslissing tot zelfdoding weloverwogen was genomen en uitgevoerd. Gerechtshof accepteert pleegouders als partij LEEUWARDEN Het gerechtshof in Leeu warden heeft de pleegouders van twee kinde ren ontvankelijk verklaard als partij. Door gaans worden pleegouders in rechtzaken niet gehoord, maar alleen ouders of voogden. Juri disch is er daarom sprake van eerj belangrijke doorbraak, maar voor de pleegouders in kwes tie is het slechts een schrale troost. Zij probeer den via de rechter hun pleegkinderen terug te krijgen, maar dat lukte niet. Zij hadden vijftien maanden voor de kinderen (8 en 5 jaar) ge zorgd, toen een maatschappelijk werker oor deelde dat de kinderen eigenlijk te moeilijk wa ren om in het gezin te leven. Ze werden direct overgeplaatst in een zogeheten therapeutisch pleeggezin. Het gerechtshof bekrachtigde giste ren het vonnis van de rechtbank dat ze daar nog lange tijd moeten blijven. Zoutlozing Franse kalimijnen niet groter DEN HAAG De nieuwe put die Frankrijk in de Elzas wil exploite ren voor kaliumwinning zal geen gevolgen hebben voor het totaal van de zoutlozingen door de Fran se kalimijnen. Minister Maij-Weg gen (verkeer en waterstaat) heeft dit gisteren schriftelijk geant woord op vragen van de PvdA-ka- merleden Veenstra, Swildens-Roo- zendaal en Zijlstra. Maij-Weggen schrijft zich wel in te zetten voor de afbouw van de bestaande lozin gen en tegen het ontstaan van nieuwe zoutlozingen. Het gebeurt wel eens meer dat de kalimijnen nieuwe putten in gebruik nemen wanneer oude putten minder ren dabel worden, aldus de minister. DEN HAAG Oud-mi- nister Winsemius van mi lieubeheer wil dat milieu- vervuilers veel strenger worden gestraft. Hij zegt dat in een interview met FNV-Magazine, het le denblad van de vakcen trale FNV. „Als iemand zich puur onfatsoenlijk gedraagt dan moet je hem 'ophangen'. Dat is heel simpel", aldus Winsemius. De oud-bewindsman vindt ook dat de automo bilist meer achter de broek moet worden geze ten. „Van Hellevoetsluis naar Delft, ik weet niet hoelang je daar met het openbaar vervoer over doet, dat kan wel eens een forse tijd zijn. Maar het is toch eigenlijk onzin om de auto te pakken als je vanuit de Randstad naar Maastricht gaat. In de trein kan je lezen, krijg je koffie. Op de automobi list moet meer druk uitge oefend worden om de trein te pakken". NIEUWE CAMPAGNE VEILIG VERKEER NEDERLAND BAARN Jonge, manne lijke automobilisten; zij maken van oudsher de meerderheid uit van de mensen die zich met drank op in het verkeer begeven. De campagnes van Veilig Verkeer Ne derland richten zich dan ook voornamelijk op deze categorie. „Maar die houding van jonge ren, in de trant van: kijk eens hoe flink ik ben dat ik met al cohol op achter het stuur durf te kruipen, dat macho-idee, dat begint ook langzamerhand te veranderen", zegt Harry van den Bergh, sinds juni van dit jaar voorzitter van Veilig Verkeer Nederland. Via het Nationale Jongeren Onder zoek wordt bekeken welke on derwerpen 'in' en 'uit' zijn bij jongeren. En daaruit blijkt dat alcohol en verkeer sterk ge zakt is op de ranglijst van stoer zijn. Het is gewoon uit". Vorige week ging het anti-al coholoffensief van Veilig Ver keer Nederland in verband met de komende feestdagen van start. 'Jij rijdt? Oké' is de slogan die op posters, folders en in televisiespots te zien is. Afgebeeld zijn een glaasje fris en" een glas bier, die met el kaar klinken op de gemaakte afspraak dat de één drinkt en de ander rijdt. Belofte En dat is tegelijk ook het ach terliggende motto van de actie, zegt Van den Bergh: „De be lofte, die staat nu centraal. Niet sjoemelen, maar de af spraak maken dat je helemaal niet drinkt als je nog moet rij den. Om dat te ondersteunen is er een actie waarbij je in het openbaar kunt beloven dat je een jaar lang niet met alcohol in het verkeer zult rijden. Zo dat iedereen je erop kan vast pinnen. Net zoals stoppen met roken makkelijker is als je het tegen je hele omgeving zegt, zodat ze erop kunnen letten. Als beloning krijg je een stic ker op je achterruit. We hopen uiteraard dat het niet bij dat ene jaar blijft". Om de actie bekendheid te ge ven worden beroemde perso nen door VVN 'gestrikt' om ook een dergelijke belofte af te leggen. Donderdag deed bij voorbeeld minister Maij-Weg gen van Verkeer en Water staat dat. Al eerder tekenden de ministers Braks van land bouw en Hirsch Ballin van jus titie een dergelijk 'akkoord'. Het is vrijwel met zekerheid te zeggen dat tijdens de feestda gen meer mensen dan anders zich met een flinke borrel op in het verkeer wagen. Toch is er duidelijk iets veranderd in de houding rond alcohol en verkeer, volgens een onlangs gepubliceerd onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). Sinds 1983 is het aantal mensen dat in het weekeinde rijdt met te veel drank op gehalveerd. Reed in 1983 nog één op de acht auto mobilisten op vrijdag- of zater dagavond met te veel drank op, in 1988 was dat één op de zeventien automobilisten. „Aan de ene kant is het fan tastisch dat dat resultaat is be reikt", zegt Van den Bergh. Harry van den Bergh: „Iemand die een ongeluk veroorzaakt met alcohof op is misdadig, crimineel. En iemand die zich willens en wetens vol laat lopen en daarna achter het stuur kruipt, ook". FOTO: SP het rijden onder invloed veel te laag. „Ik realiseer me dat je met alleen sancties niet be reikt wat je wilt. Je boekt vooruitgang door gedragsver andering en niet door straf, maar op het eind komen wel de sancties, en die zijn op dit moment veel te zacht. Iemand die een ongeluk veroorzaakt met alcohol op is misdadig, cri mineel. En iemand die zich willens en wetens vol laat lo pen en daarna achter het stuur kruipt, ook. Die kiest tejjen veiligheid". FRANCISCA MULLER „Dat daardoor minder mensen het slachtoffer zijn geworden van een automobilist die te veel gedronken heeft, daar moeten we dankbaar voor zijn. Anderzijds gaat het te lang zaam. Er blijven nog altijd jaarlijks vierhonderd doden en duizenden gewonden over als gevolg van ongelukken waar bij drank in het spel is. Terwijl dat ongelukken zijn'die voor komen hadden kunnen wor den. Dat moet totaal uit te bannen zijn en daar willen we als Veilig Verkeer Nederland naar toe werken". Onfatsoenlijk Er is, denkt Van den Bergh, in het algemeen iets veranderd in de houding tegenover drank en rijden. „Vergeleken met een jaar of vijf, tien gele den laten mensen nu veel meer merken dat het gewoon onfatsoenlijk is om met alcohol op te rijden. Het wordt ook meer bespreekbaar. De hele ontwikkeling in de alochol- vrije en alcoholarme dranken wijst ook op een veranderde houding tegenover alcohol". Van den Bergh vindt de straf fen die in ons land staan op Zuidafrika arresteert spion na onthulling JOHANNESBURG Een Zuidafrikaanse soldaat die naar eigen zeggen in Neder land gespioneerd heeft, is in zijn land gearresteerd wegens desertie. Dat heeft het Zuida frikaanse leger bekendge maakt. Het gaat om Robert Carelse die onlangs tegenover het liberale 'Vrije Weekblad' in Zuidafrika bekende dat hij het afgelopen jaar heeft geïn filtreerd in de in Amsterdam gevestigde organisatie van Zuidafrikaanse dienstweige raars (Cosawr). Carelse zei dat hij door de inlichtingendienst van het Zuidafrikaanse leger naar Nederland was gestuurd en zo'n zeven maanden hier is gebleven. Politie achterhaalt naam vermeend IRA-lid AMSTERDAM De politie in Amsterdam heeft de identiteit vastgesteld van de man die af gelopen maandag is aangehou den in verband met een Ierse Repiibleinse Leger (IRA). Het gaat om een 26-jari- ge man, die de Britse nationa liteit heeft. België heeft inmid dels om zijn uitlevering ge vraagd. Eerdere berichten als zou het gaan om de 30-jarige Ier Terence Mac D. blijken dus niet juist. De Brit is geen onbe kende van de politie. Na een vechtpartij in 1987 werd hij ons land uitgezet. Het staat overigens nog niet vast dat hij lid van de IRA is. HILLEGOM Het rijge drag van politiemensen is nog niet zo slecht. Dat is de teneur van reacties van politiemensen uit alle hoeken van het land op het bericht dat een onder zoek in een middelgrote gemeente had uitgewezen dat het rijgedrag van de diender nogal te wensen overlaat. Agenten krijgen een gedegen opleiding, zeggen ze in Heer len, Middelburg, Assen en Utrecht. Maar vanuit de Dom stad klinkt ook een ander ge luid: „Agenten worden wel meegesleept in het rijgedrag van de Nederlandse automobi list en dat is schrikbarend". Agenten kunnen niet schake len, snijden bochten af, gaan verkeerd met de koppeling om en zijn slecht op hoogte van de verkeersregels. Het zijn con clusies uit een rapport van het verkeersinstituut Top Level Drivers (TLD) uit Hillegom, een instituut opgezet door voormalige instructeurs van de verkeersschool voor ge meentepolitie in Noordwijker- hout. „Dus als ze zeggen dat politie mensen niet kunnen rijden dan moeten ze ook maar eens naar zichzelf kijken", reageert L. Lamers, wachtcommandant van de gemeentepolitie in Heerlen, een beetje schamper. „Wat Heerlen betreft klopt het verhaal niet. Bij ons korps krijgen de agenten binnen een jaar een opleiding en als ze daar van af komen zijn er meestal geen problemen' Doen die zich onverhoopt wel voor dan wordt dat snel ge noeg gemeld door collega's van de 'brokkenchauffeur', zegt Lamers. „Bij zo iemand stap pen ze niet meer in de auto". De wachtcommandant kan zich overigens wel voorstellen dat een jonge agent, net van de opleiding, zich achter het stuur van de politiewagen wat onzeker voelt. Bij het district Zeeland van de rijkspolitie sturen ze net als overal bij de rijkspolitie overi gens iedereen die op de loonlijst komt binnen drie maanden naar de verkeers school in Apeldoorn (waar in juni volgend jaar ook de ver keersschool voor de gemeente politie neerstrijkt). Doordat het examen sinds een jaar over enkele dagen uitgesmeerd wordt, kan volgens M.W. Jaarsveld, commandant van de verkeersgroep in Zeeland, een daling in het aantal gezak- ten geconstateerd worden. Verder krijgen de politiemen sen met regelmaat een ver volgopleiding. Is Jaarsveld dan verbaasd over de uitkomsten van het onderzoek? „Verbaasd? Ach, als ik naar de grote steden kijk en zie wat sommige collega's daar doen... Maar ik ben na tuurlijk Zeeland gewend. Als ik in Rotterdam kom moet ik ook beide handen aan het stuur houden". Schrikbarend Uit de 'grote stad' klinkt een opvallende reactie. „Ik heb het idee dat de politieman meegaat in het algehele verkeersgedrag van de Nederlandse bevolking en dat begint schrikbarend te worden", zegt S. Mook, briga dier van de politie in Utrecht. „Als we hier bijvoorbeeld een uurtje contrpleren op de A 12 (Den Haag-Utrecht-Arnhem) hebben we zo honderd hardrij ders te pakken". Ook in Utrecht krijgen politie mensen een gedegen verkeers opleiding en wordt er gezorgd voor vervolgopleidingen. Bo vendien kan men eens per jaar meedoen aan een slipcursus. „Maar ook hier worden, bij voorbeeld bij achtervolgingen, auto's total loss gereden", zegt Mook. „Ik wil onze mensen dus niet een pluim op de hoed te zetten, maar ik durf ook niet te zeggen of ze hier slech ter of beter rijden dan elders". Rayoncommandant H. Prins van de Algemene Verkeers dienst Noord-Nederland in As sen vindt de uitkomsten van het onderzoek overdreven. „Het is maar net welke maat staven je aanlegt". Prins zegt dat rijkspolitiemensen vol doende opgeleid worden. „En dat geldt zeker voor de men sen die dagelijks met het ver keer te maken hebben". De rayoncommandant kan zich overigens wel voorstellen dat politie-agenten met een bu- reautaak minder bedreven zijn in het verkeer. „Van een re chercheur die daar nooit iets mee te maken heeft kun je niet verwachten dat hij net zo veel kennis heeft als een colle ga die wel elke dag in het ver- keer ZItWIM LANGEJAN SUSKE EN WISKE DE BEZETEN BEZITTER (c) Standaard Ultgeverl)/Wavery Productions „WAARTOE DIENT ECONOMISCHE ZAKEN NOG?" DEN HAAG Vrijwel de gehele Tweede Kamer heeft gisteren minister Andriessen (CDA) voorge houden dat zijn departe ment van economische za ken onder diens voorgan ger De Korte (WD) tot een nogal onbetekenend ministerie is verworden. PvdA en D66 vinden boven dien dat het niveau van het Nederlandse bedrijfsleven mede wegens een gebrek aan researchsubsidie in technolo gisch opzicht te veel achterge bleven is bij andere industrie landen. In het debat over de begroting 1990 van Economi sche Zaken zeiden zowel Van Iersel (CDA) als Van Gelder (PvdA) dat het ministerie bui ten spel is komen te staan door de zwakke leiding van voor malig vice-premier De Korte. Departement en bedrijfsleven zijn bepaald niet nader tot el kaar gekomen, zo herinnerde Van Gelder minister Andries sen aan een eigen uitspraak, uit de tijd dat hij nog werkge versvoorzitter was. Volgens de PvdA kan het ver minderen van de subsidies voor het bedrijfsleven in de afgelopen jaren niet als oor zaak worden aangemerkt van de verstilde relatie tussen Eco nomische Zaken en onderne mend Nederland. Van Gelder: „Het is hoog tijd voor een in spirerende aanpak van het economisch beleid." VVD-woordvoerder Bolke- stein, zelf staatssecretaris van EZ in de periode 1982-1986, vroeg zich af waartoe Econo mische Zaken nog dient. Hij vroeg Andriessen of deze van mening is dat het gezag van het departement ernstig gele den heeft onder de ministers Van Aardenne, Terlouw en De Korte. Gesprekken rond de tafe Oost-Europa blijft in bewe ging, maar de weekbladen zoeken het deze week niet meer in impressies van de demonstraties en vergade ringen van de failliete een heidspartijen. Nee, het zijn deze week politici en we tenschappers die rondom Nederlandse tafels zijn ge zet om hun wijsheden te etaleren. Maar het zijn meer onzekerheden die over en weer gaan. De do minostukjes vallen ook door naar West-Europa. In een driegesprek buigen Andrée van Es, Frits Bolke- stein en de Leidse hoogle raar Bart Tromp zich over die ontwikkelingen, maar ook zij zullen bij nalezing constateren dat de jongste feiten de discussie al weer achterhaald hebben. Toch interessant als duidelijk wordt dat ook in ons land de dogma's schuiven. Van Es over de NAVO en het War schau Pact: „Maar óls er al dagen zijn dat opheffing niet zo'n urgente kwestie is, dan is het nu....Opheffen nu zou kunnen leiden tot uitbrei ding van de Westeuropese defensie en daar zie ik niets in". Bolkenstein: „Dan lie ver de NAVO?". Van Es: „Als dat de keuze is, ja". Dr. L. de Jong, 'vertegen woordiger van de Tweede Wereldoorlog', vraagt zich wel eens vertwijfeld af of hij die hele reeks van 26 ban den zelf heeft geschreven. „Nee, vervreemdend is dat niet. Integendeel, wat is er meer eigen. Ja, het is echt van mij". Maar er valt ook zelfkritiek te beluisteren. „Als ik naar de boeken kijk, ben ik me niet alleen bewust van het goede wat ik erin gedaan heb, maar ook van de tekortkomingen die erin blijken, de ingewikkelde complexe gebeurtenissen die elkaar tegenspreken, de on volledigheid van sommige gegevens: en daar heb ik dan ook wel last van". Niet alleen de televisie be heerst steeds meer ons le ven, ook de afstandsbedie ning heeft al 59 procent van de Nederlandse huishoudens in de greep. 'Zappen' noe men ze dat in de Verenigde Staten: het veelvuldig van de ene naar de andere zen der schakelen. De Groningse media-socioloog dr. Peter Hofstede heeft zelfs al ver slaafden ontdekt. „Er zijn mensen die door het aan éen stuk schakelen hun eigen vi deoclip maken". Maar er zijn ook mensen die op deze wij ze, over de reclame 'heen- springen'. En dat vinden ze bij de commerciële omroep weer minder leuk, want ad verteerders zitten daar niet echt op te wachten. Geluk kig voor hen zijn er ook zap pers die van de ene reclame boodschap naar de andere springen. In Amerika is er een zender die in elk geval één onderdeel van die ver slaving het hoofd weet te bieden; daarop wordt 24 uur per dag 'de was witter ge wassen'. De Zuidafrikaanse ambassa deur in Nederland heeft ooit gezegd dat in zijn land een vreedzame oplossing on denkbaar is zonder de be vrijdingsbeweging ANC. Maar hoe dat moet, weet hij zelf niet. Over protesten: „De geschiedenis leert dat demonstraties kunnen uitlo pen op massale uitbarstingen van emoties. Veel van deze emoties hebben niet direct te maken met het streven naar politieke rechten, maar met uiterst delicate socio-econo- mische omstandigheden. Deze omstandigheden vor men een smeulend, geweldig revolutie-potentieel. Daarom moet de regering heel voor zichtig zijn". Je hoopt dat zo iemand iets opsteekt van de protesten in Oost-Europa. De nieuwe minister van WVC, Hedy d'Ancona, laat samen met staatssecretaris Simons, een nieuwe wind door het departement waai en. In de Groene ventileert ze haar hart: „Ik hoop dat we uitgerangeerde vrouwen weer aan het werk kunnen helpen, dat we iets kunnen doen aan de beschamende werkloosheid onder etnische minderheden. Die dingen vind ik echt belangrijker dan f 3,30 meer of minder op het loonstrookje". Ook De Groene organiseer de een gesprek over Oost- Europa. Maar dan over de rol die de sociaal-democra ten - „Wij hebben vele ty pen" - spelen in de ontwik kelingen. Deelnemers zijn Mient-Jan Faber, de Leidse politicoloog van Poolse af komst Jan Zielonka, en de buitenlandspecialisten van de Westduitse SPD en de PvdA, Horst Ehmke en Maarten van Traa. Aan het eind van een overve? mocraten kunnen doer! Oost-Europa. Had hi.. misschien maar niet ge va want de Pool constateef- g deze ideologische str<L in een crisis verkeert.' lie pretenderen een iK j teit te hebben die er gie'n niet is. Jullie persen eer-j- liteit in een denkvor(or^( helemaal niet past". SPD'er Ehmke bevestij onmiddellijk: „Het enig wij kunnen doen is hi En voor hulp heb je gel dig". De HP reserveerde f in een restaurant en n<J vier ex-ministers van sie - Vredeling, Sterne/ Van Mierlo en BolkT (de laatste had een d| week) - uit om te over Oost-Europa. Mierlo maakt zich zorgen over de beide landen. „Maar die moet slagen, wil je je dfj bedenken? Er bestaat 3 onzekerheid dat ik eJ aan durf te beginnen f niet al van te voren soort communis opiii over waar we moeten j men. Als dat geforma de helingsproces van Ei mislukt, dan is er heef verspeeld". Er dreigt even panie? dens het gesprek te onP als geconstateerd wor<?nsl' de Westduitsers zich het Oosten richten. I Mierlo: „Duitse politici gen West-Europa al 'In godsnaam, schepr* psychologisch en pcr-^ klimaat waarin je ons houdt, want er zijn nu^, maal van die kracht^. DuitslandMaar Weill"1 ropa doet niets, is verlink Bolkestein houdt danen disgenoten een gezegdi Lord Ismay voor waaLa< verwoord waarom de ïv ooit is opgericht. To'n the Russians out, the APV€ cans in and the Geiop under, waarbij ik met natuurlijk ook in bedo^ar Steeds vaker bemid commerciële bureautjes sen werkgevers en we)jan( mers over een mogt/ baan. Maar er is veel ka: t der het koren volgeif voorzitter van adviesbu voor werving en se Harry Middel. Hij neehlll toenemend aantal bed waar die de hand h< weten te leggen op rG mappen curricula vitaP~a' zonder scrupules rondgestrooid. wPir igei IJ I Vaclav Havel is dan' (net) geen president val land, Elsevier presentee toneelschrijver in elk j als de president van eeij "1 turele revolutie. In deH komst verwacht hij nieuw type democratie i „voormalige" Oostblol den. „Een mechanisch!** pie van de klassieke p mentaire democratiey West-Europa zal het in" geval worden". HUI Minister Jo Ritzen var he derwijs „en wetenschap a£ was vroeger al het pienl jongetje van de klas en i hij nog steeds. Als gee|as der kent de ex-hoogleriWl vorig jaar een van Ier lands meest geciteerdqrti tenschappers in het bij land - de universitairefeec ken. Zijn vroegere colkke zijn gewaarschuwd, wa^ v deinst er niet voor terqun hen de les te leren. „Je k aan de Europese univetha ten heel goede mejge maar ook mensen die j00 genlijk niet thuishorenVo; Ons land telt naar sch?zir 800.000 analfabeten dierar! der één woord te kunna^e zen hun weg in de i schappij moeten vinde.. de kleurenbijlage vanttu Nederland wordt gel hoe zij met de neus c feiten worden gedruktg- voorbeeld op de autosnl gen als de goede wordt gezocht. „Je rijft kerktorens, hebben zt? opeens eentje afgebrok® ik mooi in de problem® Dan Quayle, de AmeriB se vice-president, zal C als een politieke brek® te boek staan en nieg moet er aan denken i in geval van nood Bush moet vervangen. I ze moppen zijn daaro\^ gemaakt, maar Rinus f nandusse voegt er éér toe. „Waarom heeft Gotr: jov besloten de langi standsraketten te ontni len? Omdat hij zeifin kleinste kans dat Bushei raakt wordt wil voRo men". wai LUCAS BOLlij I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 4