over
Verplicht
wiskunde
Aarzeling
Interferon biedt mogelijkheden
tegen chronische leverziekten
nf
4
Akkoord over inkomens specialisten
Jverleg met
tinissen
da „eer vast
Defensie
wil 10% op
materieel
bezuinigen
Postbank is
niet verrast
door run
opaandelen
Ook vader ex-directeur Zetten beschuldigd
^MËNLAND
CcidócSouocMit
MAANDAG 11 DECEMBER 1989 PAGINA 3
avengooier
ar tuchtschool
JTERDAM De 17-jarige jon-
die eind september een ijzeren
gooide naar de Oostenrijkse
;man tijdens de Europa-Cupwed-
ÉAjax-Austria Wien, is veroor-
tot vijf maanden tuchtschool,
vajrvan zijn twee maanden voor-
ropardelijk. De jongen krijgt boven-
rcj een proeftijd van twee jaar.
•bulF ^et ^n9i(^ent 's Ajax door de
«commissie van de UEFA uitge-
ene[n van een jaar Europees voetbal.
5 Mfeen aanbod van de jongen om bij
:rd van boetedoening klusjes in het
onW*stachon te doen werd in oktober
p, q/ het bestuur van de voetbalver-
Jing afwijzend gereageerd.
„Onbuigzaamheid
van Van den Broek
funest voor PvdA"
DEN HAAG Als CDA-minis-
ter Van den Broek (buitenlandse
zaken) zijn onbuigzaamheid op
het punt van de defensieuitgaven
niet laat varen, dreigt de PvdA
in dit kabinet te vervreemden
van de achterban. Dat bergt het
gevaar in zich van slechte staten
verkiezingen in 1991 en de histo
rie heeft geleerd dat de kans op
een breuk in de coalitie vervol
gens levensgroot is, zo waar
schuwde voorzitter J. Nagel van
het PvdA-gewest Noord-Holland-
Zuid dit weekeinde op de jaar
vergadering in Amsterdam.
Van den Broek.
FOTO: DIJKSTRA
D66 wil wet voor
kinderopvang
DEN HAAG Er moet een wet ko
men waarin minimale eisen aan de
kinderopvang voor peuters en kleu-,
ters tot vier jaar worden gesteld. Zon
der een landelijke regeling dreigt een
wildgroei van peuterspeelplaatsen,
waarbij de kwaliteit ernstig in het ge
drang kan komen, aldus D66-kamer-,
lid Schimmel zaterdag in het radio
programma Tros-Kamerbreed. Vol
gens Schimmel ontbreekt het in de
het overheidsbeleid aan een duidelij
ke lange-termijnvisie op de kinderop
vang. Het nieuwe kabinet heeft ruim
driehonderd miljoen gulden beschik
baar gesteld voor een tijdelijke stimu
leringsregeling.
Nederland en VS pakken
fraude in aandelen aan
DEN HAAG Nederland en de Vere
nigde Staten zullen elkaar in de toe
komst bijstaan bij de bestrijding van
fraude op de effectenbeurzen van Am
sterdam en New York. Minister Kok van
Financiën en voorzitter Breeden van de
Amerikaanse 'Security en Exchange
Commission' ondertekenden vanmorgen
vroeg in Den Haag een verdrag tot in
formatie-uitwisseling. De overeenkomst
verplicht Nederland en de VS ertoe in
formatie over mogelijke fraude-praktij-
ken bij de aandelenhandel aan elkaar uit
te wisselen. De bevoegde autoriteiten
moeten de verstrekte gegevens wel ge
heim houden. Volgens Kok is het bedoe
ling ook met andere landen soortgelijke
verdragen te sluiten.
Adviesraad: premie
op zuinige auto's
DEN HAAG De verkoop van au
to's die weinig brandstof verbruiken,
zou via een fiscale premie gestimu
leerd moeten worden. Volgens de
Raad voor Verkeer en Waterstaat
kan de CO.-uitstoot van het verkeer
alleen worden teruggebracht als in de
toekomst aanmerkelijk meer zuinige
auto's op de wegen zullen rijden, om
dat het aantal verreden autokilome
ters nog fors zal toenemen. De raad
noemt in zijn advies aan minister
Maij-Weggen (Verkeer) de effecten
van het Nationaal Milieubeleidsplan
op de mobiliteit „relatief gering".
Daarom moet het openbaar vervoer
goedkoper en aantrekkelijker wor
den gemaakt.
gafr
esulA T|
"1 O
=»l
i.
wer)
is. V (Van onze
nzeiPar^ementa're redactie)
verlj
RECHT Staatssecre-
■■[s Wallage van onder-
Hft heeft zijn twijfels
Tyr het voorstel van zijn
^■rganger Ginjaar-Maas
^■wiskunde als verplicht
^Edexamenvak in het
^■rtgezet onderwijs in te
^Hren. Hij is van plan de
*?r*estie rond de verplich-
liele£n vrijwillige eindexa-
.0b]ïivakken opnieuw met
met Tweede Kamer en de
nantflerwijsorganisaties te
i"gjpreken. Voor 1 augus-
eleT volgend jaar moet
whïrover duidelijkheid
forJaan.
het
lijkelaf diezelfde datum kun-
ierz* volgens de plannen van
llage, die zaterdag sprak
mp,)r het Nederlands Genoot-
fep van Leraren in Utrecht,
n, f scholen voor voortgezet
onderwijs desgewenst het 'on
gedeeld vwo' invoeren. In
deze onderwijsvorm bestaat er
geen onderscheid meer tussen
een A- of alfa-richting en een
B- of bèta-richting. Er zijn mo
menteel al ongedeelde vwo-
scholen, maar tot nu toe moest
elke school die dat systeem
wilde invoeren daartoe afzon
derlijk toestemming van het
ministerie van onderwijs vra
gen. Vanaf volgend jaar zomer
hoeft dat niet meer. Scholen
die 'gedeeld' willen blijven,
mogen dat ook op eigen houtje
beslissen.
Wallage en minister Ritzen
zijn bereid de kleine scholen
op het platteland de hand bo
ven het hoofd te houden. De
nog door minister Deetman
voorgestelde aanscherping van
de opheffingsnormen, waar
door veel kleine scholen met
sluiting worden bedreigd, zal
voorlopig een jaar worden op
geschort. In tussentijd zal in
overleg met de schoolbesturen
naar oplossingen worden ge
zocht om sluitingen te voorko-
0 le«
foSUM De nog maar
begonnen nieuwe on-
-j 'pojhandelingen tussen
[eterfard Stinissen en het
igenpleeghuis Het Wieden-
in tiek in Haaksbergen,
fjr zijn vrouw Ineke al
laarzen jaar in coma ligt,
viste' alweer vastgelopen.
Gei
1 enige week leek het er even
gemdat Het Wiedenbroek be
held. I was hem tegemoet te ko-
dat i in zijn wens dat er een
ver ll komt aan het leven van
ïeens vrouw. Maar zaterdag zei
ipeniard Stinissen: „Ik vertik
/ordi om er nog verder mee
n ent te gaan". Hij gaat het ver-
?bbe|ingscontract opzeggen,
illenlissen hoopt daarna op kor-
;ag lermijn zijn vrouw via een
nietpr verpleeghuis naar zijn
ir la&i huis te kunnen brengen,
:bes<ir huisartsen voor verdere
?k ir#leiding tot haar overlijden
n m#n zorgen. Probleem is nog
de 1 vinden van een plaats in
iatsc ander verpleeghuis omdat
ïtenral wachtlijsten zijn. „En ik
niet dat iemand op een
jhtlijst zakt omdat ik zo
Schrikkelijk belangrijk
zegt Stinissen. Daarom
Iht hij de ontwikkelingen.
|r weer even af.
reactie zegt directeur
U'thJBijvank van verpleeghuis
Wiedenbroek de verkla-
van Stinissen te betreu-
Hij had Stinissen eerder
gedeeld dat het bestuur
het verpleeghuis komende
nsdag een beslissing zou
len over de zaak.
die I
uit kh_
rant wordt nog dezelfde
ei8elhd nabezorgd.
DEN HAAG Staatsse
cretaris Van Voorst tot
Voorst van Defensie wil
nieuwe investeringen in
defensiematerieel met ten
minste 10 procent vermin
deren. In een interview
met het Algemeen Dag
blad van zaterdag zegt de
staatssecretaris dat hij de
Tweede Kamer binnen
kort zal inlichten over het
nieuwe aankoopsysteem.
De industrie houdt voor die 10
procent wel het recht om te le
veren (een optie), als daartoe
alsnog wordt besloten. Dat is
afhankelijk van de onderhan
delingen in Wenen over ver
mindering van de conventio
nele bewapening. Het systeem
kan volgens Van Voorst op
veel projecten worden toege
past en zal eerder regel dan
uitzondering worden.
Defensie moet in de komende
vier jaar rond een miljard gul
den besnoeien. „In zekere zin
moeten we zelfs meer bezuini
gen. Er komt een aantal nieu
we uitgaveposten bij", aldus de
staatssecretaris. Hij noemt in
dit verband kosten van contro
le op de naleving van wapen-
beheersingsakkoorden (verifi
catie), milieukosten en hogere
personeelslasten
De staatssecretaris spreekt zich
nog niet uit over het doorgaan
van de geplande aanschaf van
vijftig anti-tankhelikopters
voor de landmacht, een order
van ruim 2,5 miljard gulden.
„We zijn heel fundamenteel
aan het kijken naar de behoef
te aan een helikopter als zoda
nig".
Krantefoto 1989
Honderd procent geconcentreerd kijkt Marijke van Zwol naar
een aantal persfoto's, waaruit de „Krantefoto 1989" gekozen
moet worden. Marijke was een van de juryleden die afgelopen
zaterdag in Amsterdam een foto van de Berlijnse Muur de beste
vonden. De wedstrijd is een initiatief van de Stichting Krant in de
klas.
Zelf lezen
Applaus van
Karlien de Wit uit
Zwolle voor haar
broer Jan Willem
die een speciaal
computer
programma
ontwierp om zijn
verstandelijk
gehandicapte
g ft, zusje te leren
11 lezen. Het meisje
kan met het
programma zelf
die kunst onder
de knie krijgen.
De inzending
dong afgelopen
zaterdag in
Emmen mee naar
de hoofdprijzen
tijdens de
nationale
computer
wedstrijd Micro
Masters 1989,
maar viel buiten
de prijen.
FOTO: ANP
AMSTERDAM De run
die is ontstaan op de 26
miljoen aandelen van de
NMB-postbank heeft het
bankbedrijf niet verrast.
Volgens bestuurlid Soete-
kouw was van meet af aan
duidelijk dat op de beur
semissie fors overtekend
zou worden. Gisteren wa
ren alle aanvragen geteld:
volgens de bank overtrof
de vraag naar aandelen
2,5 maal het aanbod.
Toch zullen particuliere beleg
gers niet de dupe worden van
de grote belangstelling uit bin
nen- en buitenland. Soete-
kouw maakte gisteren bekend
dat particulieren die voor vijf
tig aandelen (koers: 46.50)
hebben ingeschreven, alles
toegewezen krijgen. Soete-
kouw: „Heeft men bijvoor
beeld zestig aandelen aange
vraagd, dan hangt de toewij
zing van de resterende tien af
van het beleid van de betref
fende bank". Mocht ook het
reservepotje van 2 miljoen
aandelen op de markt worden
gebracht, dan daalt het staats
belang in de nieuwe bankcom-
binatie van 49 naar 24 procent.
Minister Kok van financiën
verdient dan ruim 1,2 miljard
gulden aan de aandelenver-
koop.
(Van onze speciale
verslaggeefster
Clarisse Buma)
MONTE CARLO Er is
goede hoop dat mensen
die lijden aan een chroni
sche vorm van de lever
ziekten hepatitis-B of he
patitis non-A-non-B
(NANB) met interferon
van deze ernstige aandoe
ning verlost kunnen wor
den.
Voor het echter zover is moet
er nog wel heel wat onderzoek
gedaan worden naar de juiste
dosering en de duur van de
behandeling. Bovendien is
zorgvuldigheid geboden bij de
toediening van het middel,
want interferon is niet voor ie
dereen geschikt. Die conclusie
valt te trekken na een interna
tionaal symposium over deze
besmettelijke leverziekten af
gelopen weekeinde in Monte
Carlo, waaraan enige honder
den artsen en onderzoekers uit
veertig landen deelnamen.
Centraal stond de behandeling
met interferon alfa-2b, een ei
wit dat door het lichaam zelf
wordt gemaakt als reactie op
een virusinfectie, maar ook
sinds enige jaren als genees
middel op de markt verkrijg
baar is.
Hepatitis-B en -NANB (ook
'wel hepatitis-C genoemd, om
dat in circa tachtig procent
van de gevallen het zogenaam
de C-virus in het spel is) zijn
ziekten die worden overge
bracht bij bloed-bloedcontact.
Tot de risicogroepen behoren
mensen die bloedtransfusies
krijgen, drugsgebruikers die
spuiten en medisch personeel.
Beide hepatitisvarianten wor
den door verschillende virus
sen veroorzaakt, maar geven
globaal dezelfde symptomen te
zien: vermoeidheid en algehele
malaise. Patiënten met acute
hepatitis zijn gewoonlijk bin
nen zes maanden weer hele
maal de oude. Maar in een
aantal gevallen wordt de ziek
te chronisch en kan deze zelfs
uitlopen op levercirrose en/of
leverkanker, hetgeen uiteinde
lijk fataal afloopt.
Verbeteren
Tot voor kort was er voor de
mensen die aan deze chroni
sche vorm van hepatitis lijden
geen doeltreffende behande
ling. Maar daar lijkt nu veran
dering in te komen. Diverse
onderzoeken hebben namelijk
aangetoond dat interferon goe
de resultaten geeft. Zo werden
onlangs in het toonaangevende
medische tijdschrift New Eng
land Journal of Medicine twee
Amerikaanse studies gepubli
ceerd. NANB-patiënten kre
gen gedurende zes maanden
drie keer per week 2 tot 3 mil
joen eenheden interferon alfa-
2b toegediend. Het resultaat
was dat de leverontstekingen
aanzienlijk verminderden.
Voor de Amerikaanse profes
sor Gary Davis, een van de
onderzoekers, reden tot tevre
denheid. „In het verleden
hadden artsen niets te bieden
aan patiënten met deze aan
doening. Met interferon heb
ben wij uiteindelijk de moge
lijkheid om de voortgang van
hepatitis-C en -NANB te stop
pen en de symptomen te ver
beteren", aldus Davis op het
symposium in Monte Carlo,
waar hij de resultaten van zijn
onderzoek toelichtte.
Bemoedigend
De resultaten mogen dan be
moedigend zijn, voor de medi
sche stand is dat nog geen re
den interferon zonder meer
Aan de zwarte vlekjes en witte 'buisjes' is te zien dat dit bloed-
plasma is geïnfecteerd met het hepatitus-B-virus.
FOTO: SP
hogere dosering en een lange
re behandeltijd.
Overigens is interferon niet
zonder bijwerkingen. Patiën
ten kunnen last krijgen van
griepachtige symptomen en
vermoeidheid en vooral bij
mensen die lijden aan een
lichte chronische hepatitis is
het de vraag of die bijwerkin
gen opwegen tegen de sympto
men van de ziekte zelf.
Ook gaat de theorie 'baat het
niet, dan schaadt het niet' niet
op. De toediening van interfe
ron is niet voor iedereen ge
schikt en de selectie van de
patiënten die voor de therapie
in aanmerking komen moet
dan ook zorgvuldig gebeuren.
Het symposium pleitte er dan
ook in meerderheid voor dat
het voorschrijven van interfe:
toe te gaan passen, zo bleek af
gelopen weekeinde. Een van
de problemen is namelijk de
terugval waar veel patiënten
mee te kampen hebben nadat
de behandeling is gestopt; de
ziekte keerde gewoon weer te
rug.
Daarom wordt er gepleit voor
meer onderzoek naar hogere
doseringen en een langere toe-
dieningstijd. „Want", aldus een
van de sprekers op het sympo
sium, „we weten wel wanneer
we met de behandeling
moeten beginnen, maar niet
wanneer we ermee moeten
stoppen". In Nederland zal be
gin volgend jaar in het Acade
misch ziekenhuis Dijkzigt in
Rotterdam een onderzoek van
start gaan onder NANB-pa-
tiënten naar het effect van een
ron niet door iedere arts ge
beurt, maar alleen in gespecia
liseerde levercentra.
Voorzichtigheid
Ook de Nederlandse Vereni
ging voor Hepatologie (NVH)
meent dat voorzichtigheid is
geboden. Volgens bestuurslid
Van Hattum, die als gastro-en-
teroloog verbonden is aan het
Academisch Ziekenhuis
Utrecht, zullen daarom - nog
voor de registratie van het
middel in ons land - regionale
informatiepunten worden op
gezet.
Interferon alfa-2b (door Essex
op de markt gebracht onder de
naam Intron A en geprodu
ceerd met recombinant DNA-
technieken) is overigens al wel
geregistreerd voor de behan
deling van andere ziekten. De
verwachting van velen dat in
terferon hét wondermiddel te
gen kanker zou zijn, is nooit
waargemaakt. Maar Intron A
is in elk geval wel effectief te
gen onder meer 'hairy cell'
leukemie (een zeldzame vorm
van bloedkanker), het sarcoom
van Kaposi (veel voorkomend
bij aids-patiënten) en wratten
op en rond de stembanden.
Verwacht wordt dat het mid
del in het najaar van 1990 voor
hepatitis zal worden geregi
streerd.
Overigens kan het oplopen
van hepatitis wel steeds vaker
worden voorkomen. Naast het
testen van donorbloed op het
B-virus is er sindskort ook een
C-test. Bovendien bestaat er al
een vaccin tegen hepatitis-B,
waarmee risicogroepen wor
den ingeënt. Het onderzoek
naar een vaccin tegen hepati
tis-C is nog in volle gang. Be
smet water is de oorzaak van
infecties met het hepatitus-A-
virus. Maar deze ziekte wordt
nooit chronisch.
ZEIST De tarieven
voor specialistische hulp
zullen de komende drie
jaar niet veranderen en de
verschillen in inkomens
tussen de medici zullen
iets minder worden.
Dat is de uitkomst van het
vijf-partijenoverleg onder lei
ding van oud-minister Van
Aardenne, die sinds begin dit
jaar de gesprekken leidde tus
sen de drie organisaties van
verzekeraars, de Landelijke
Specialisten Vereniging en de
Nationale Ziekenhuisraad.
CDA en PvdA hebben ver
schillend gereageerd op de re
sultaten. Woordvoerder Lan-
sink van het CDA zei dat het
akkoord tot „grote vreugde"
stemt. Biiurmeijer van de
PvdA had daarentegen enkele
bedenkingen. Hij wil eerst
zien dat het daadwerkelijk tot
een daling van de kosten leidt.
Het (voorlopig) akkoord be
helst tevens een andere tarief
structuur en het weer sluiten
van contracten tussen zieken
fondsen en specialisten. Die
contracten ontbreken al een
paar jaar tengevolge van een
conflict tussen de LSV en de
Vereniging van Nederlandse
Ziekenfondsen. Het gevolg
voor de patiënten was dat die
ineens rekeningen thuis ge
stuurd kregen en die met het
ziekenfonds moest verreke
nen. Aan die situatie zal nu
een eind komen.
De LSV had ook een conflict
met de overheid, die vorig jaar
oktober forse verlagingen van
het norminkomen en de prak
tijkkostenvergoeding aankon
digde. Dat leidde tot acties van
specialisten, die ondermeer
doordeweeks zondagsdiensten
gingen draaien, die prompt
door de rechter werden verbo
den. Het is de bedoeling dat de
nu afgesproken maatregelen
in de plaats komen van de in
komens- en kostenverlaging.
De in juli in een voorlopig ak
koord gemaakte afspraken zijn
nu volgens Van Aardenne
vastgelegd in een raamove
reenkomst en een groot aantal
onderliggende overeenkom
sten tussen partijen (onder
meer tussen specialisten en
ziekenfondsen en tussen spe
cialisten en ziekenhuizen).
Ook is overeenstemming be
reikt over een „ingewikkeld
schema" van invoering met
tijdstippen. Er is nog enkele
dagen nodig voor het volledig
Hoewel het vijf-partijenover
leg uiterlijk op 1 december
had moeten zijn afgerond, ver
wacht Van Aardenne dat het
definitieve akkoord toch op 1
januari kan worden doorge
voerd als het kabinet ermee
instemt. Het Centraal Orgaan
Tarieven Gezondheidszorg
(COTG) liet vorige week al
weten dat het waarschijnlijk
niet meer lukt om voor 1 janu
ari de nodige tariefbesluiten te
nemen. Volgens Van Aarden
ne is dat nog wel mogelijk:
„Waar een wil is, is een weg".
MEDEDELING AAN DE ABONNEES VAN
LEIDSE COURANT
Geachte abonnee.
Kostenstijgingen maken voor de Nederlandse Dagbladen een
aanpassing van de abonnementsprijzen noodzakelijk. In verband
hiermee zijn onze abonnementsprijzen per 1 januari 1990 als volgt
vastgesteld:
Bij automatische betaling
Per maand 24.85
Per kwartaal 74.10
Per jaar 284.50
Bij betaling per acceptgiro
Per maand 25.85
Per kwartaal 75.10
Per jaar 285.50
Wij Cerzoeken u bij het overmaken van uw abonnementsgeld vla
giro of bank gebruik te maken van onze acceptgirokaart. De nieuwe
abonnementsprijs is daarop ingevuld.
Wij nemen aan dat de abonnees, die een machtiging tot
automatische afschrijving hebben verstrekt, ermee akkoord gaan
dat bij de eerstvolgende afschrijving de nieuwe abonnementsprijs
wordt aangehouden.
De directie
NIJMEGEN Ook de
vader van de ex-directeur
van de Heldringstichtin
gen in Zetten, de 59-jarige
J. F. uit Ubbergen, zou
meisjes uit de instellingen
voor moeilijk opvoedbare
kinderen seksueel mis
bruikt hebben. Dat zou
zijn gebeurd vóór 1973,
toen de man als predikant
en directeur aan de Hel
dringstichtingen verbon
den was.
Het Jongeren Advies Centrum
(JAC)/AID heeft dat in Nij
megen bekend gemaakt. De
ex-directeur moet zich voor de
rechtbank verantwoorden
voor jarenlang misbruik van
meisjes in het Zettense kinder
huis. Een maand geleden heeft
een aantal oud-bewoonsters al
een kort geding tegen F. ge
wonnen, waarin zij een voor
schot eisten op een schade
claim van negen ton.
Het JAC/AID zegt in de laat
ste maanden zeker van vijf
vrouwen tussen de 35 en 60
jaar telefoontjes ontvangen te
hebben. Die beschuldigen nu
zowel F.'s vader als een reli
gieuze, die ook aan de Hel
dringstichtingen verbonden
was. De vrouwen getuigden
gedetailleerd van seksueel
misbruik, lichamelijke mis
handeling en geestelijke on
derdrukking. De telefoontjes
kwamen uit heel Nederland.
Volgens T. Delisse, algemeen
coördinator van het JAC /AID,
is er geen reden aan de echt
heid van de telefoontjes te
twijfelen.
Wandeltocht moet
Schelde redden
TERNEUZEN Een aantal
binnen- en buitenlandse mi
lieugroeperingen organiseert
in het voorjaar een wandel
tocht van de monding naar de
bron van de Schelde om nog
maals de aandacht te vestigen
op de vervuiling van de rivier.
De tocht begint op 9 april in
Breskens aan de Westerschel-
de en eindigt op 28 april bij de
bron van de rivier in Gouy in
Noord-Frankrijk.
