Hoge verwachtingen over „zilte top"
Scheuren in front Solidariteit
Israëliërs doden
Palestijnse leider
Door staatsgrepen geplaagde
Aquino was eens hoop natie
BUITENLAND
CfiidaeGoivumt
ZATERDAG 2 DECEMBER 1989 PAGINA 9
Wapenvondst
in Baskenland
BAYONNE De
Franse politie heeft tij
dens een huiszoeking
bij aanhangers van de
Baskische afscheidings
beweging ETA in
Frans-Baskenland meer
dan 180 kilo explosie
ven en diverse andere
wapens in beslag geno
men. In de wapenop
slagplaats werden van
de schouder af te vuren
anti-tankraketten, slag
hoedjes, pistolen en 180
kilo ammonal gevon
den, een springstof die
vaak door de ETA
wordt gebruikt.
Hongarije krimpt
strijdkrachten in
BUDAPEST De Hongaarse premier,
Miklós Nemeth, heeft gisteren verklaard
dat zijn land de komende twee jaar de
omvang van het Hongaarse leger verder
met 20 a 25 procent zal inkrimpen. De
vermindering in zowel bewapening als
in personeel komt bovenop de beperking
van de Hongaarse strijdkrachten met 9
procent, die in januari werd aangekon
digd en tegen het eind van 1990 zijn be
slag moet hebben gekregen. Deze in
krimping zou al een beperking van het
aantal Hongaarse militairen betekenen
met 9.300 man troepen, de terugtrekking
van 251 tanks, 30 pantservoertuigen, 430
stuks artillerie, zes raketlanceerders en
negen gevechtsvliegtuigen.
Seidler hoofdverdachte
in zaak Alfred Herrhausen
KARLSRUHE De 31-jarige vermeende terrorist Chris-
toph Eduard Seidler geldt als hoofdverdachte in de
moord op de president van de Deutsche Bank, Alfred
Herrhausen. Dit heeft de Bundesanwaltschaft in Karls
ruhe vrijdag bekend gemaakt.
Seidler is volgens de Bundesanwaltschaft al jaren lid van
de Rote Armee Fraktion, de terroristische organisatie die
de aanslag heeft opgeëist. Sinds 1979 zou hij „regelmatig
contact" hebben gehad met terroristen die in de gevange
nis zaten. Eind 1984 verliet Seidler zijn woning in Frank
furt, „met achterlating van zijn persoonlijke bezittingen".
Hij zou ondergronds zijn gegaan om zich bij de RAF-le-
den aan te sluiten. Sinds 28 mei 1985 loopt er een arresta
tiebevel tegen hem. Seidler wordt er ook van verdacht op
3 juni 1985 deel te hebben genomen aan een overval op
een geldloper, waarbij 1,5 ton is buitgemaakt. De geldlo-
per raakte zwaar gewond door een kogel in zijn nek.
JERUZALEM Israëlische soldaten hebben
vrijdag Imad Annaser, de leider van de Pale
stijnse Zwarte Panters, en drie Palestijnen ge
dood in een kapperszaak in Nablus op de be
zette Westelijke Jordaanoever. Drie mensen
raakten gewond bij de actie.
Volgens het leger behoorden alle slachtoffers
tot de ondergrondse Palestijnse groepering,
maar inwoners van Nablus zeiden dat twee on-
schuldigen werden gedood. De Zwarte Panters
is een van de door Palestijnen gevreesde en
bewonderde „schokcomités' die in de bezette
gebieden stakingen leiden en vermeende colla
borateurs straffen. De legerwoordvoerder zei
dat de groep een waar schrikbewind in de stad
voerde.
Deel algemene verkiezingen
Spanje ongeldig verklaard
BARCELONA De algemene verkiezingen die op
29 oktober in Spanje werden gehouden, moeten in
de provincie Murcia, waar 754 000 mensen hun stem
mogen uitbrengen, worden overgedaan. Dat besloot
het gerechtshof, nadat de regerende socialistische
partij (PSOE) en de coalitie Verenigd Links elkaar
al een maand lang de laatste zetel in Murcia hebben
betwist. Die zetel werd drie weken geleden door de
provinciale verkiezingsraad aan de linkse coalitie
toegekend, waarop de PSOE van premier Gonzalez
haar absolute meerderheid van 176 zetels in het
Spaanse parlement kwijtraakte. Het gerechtshof be
sloot tot het houden van nieuwe verkiezingen, bin
nen drie maanden, omdat er op 29 oktober grove
onregelmatigheden zijn begaan bij verschillende
stembureaus in Murcia. De beslissing van de rechter
heeft een onverwacht voordeel voor de PSOE. De
partij beschikt nu tijdelijk over een meerderheid.
I A
<4
Vishwanath Pratap Singh, ver
sierd met bloemen.
nieuwe
Singh
premier India
NEW DELHI De Indi-
sche president Venkatara-
man heeft Vishwanath
Pratap Singh gevraagd
een nieuwe regering in
India te vormen en het
premierschap op zich te
nemen. Dat heeft een pre
sidentiële woordvoerder
meegedeeld.
Naar verwachting zal Singh
vandaag als premier worden
beëdigd. De 58-jarige Singh
werd enkele uren voor het
verzoek van Venkataraman in
een tumultueuze vergadering
gekozen tot leider van de
grootste oppositiegroepering
van India, het Nationale
Front. Niet alleen moest de
vergadering enkele malen
worden geschorst, diverse af
gevaardigden van de in het
Front verzamelde oppositie
partijen gingen zelfs met el
kaar op de vuist.
Singh heeft dertig dagen de
tijd om een regering te vor
men. Dat wordt een minder
heidsregering omdat het Na
tionale Front slechts 144 van
de 545 zetels in het parlement
bezet. Maar de communisten
(42 zetels) en de rechtse hin-
duïstische Bharatiya Janata
Partij (88 zetels) hebben hun
steun aan het Front toegezegd.
Praag veroordeelt
invasie van 1968
PRAAG De Tsjechoslo-
waakse communistische
partij, die sinds kort onder
leiding staat van Karei
Urbanek en in de afgelo
pen dagen haar leidende
rol uit de grondwet zag
geschrapt, heeft gisteren
een veroordeling uitge
sproken over de invasie
van het Warschaupact in
1968.
Met de inval van 1968 maak
ten Sovjettanks een einde aan
de liberalisering van de
„Praagse Lente" onder de
toenmalige partijleider Alek-
sander Dubcek. „Wij zijn van
oordeel dat de inval door de
vijf landen van het pact niet
gerechtvaardigd was en dat de
beslissing daartoe fout was",
verklaarde politburolid Vasil
Mohorita gisteren. De medede
ling van Mohorita kwam na
dat in de afgelopen dagen de
leidende rol van de partij werd
geschrapt en werd aangekon
digd dat het IJzeren Gordijn
aan de grens met Oostenrijk
zal worden afgebroken. Wat
dit laatste betreft zei de grens
wacht gisteren klaar te staan
om met het afbreken te begin
nen, maar dat zij nog geen op
dracht had gekregen. De rege
ring in Praag deelde later op
de dag mee dat het neerhalen
van dit gordijn later deze
maand ?al beginnen.
(Van onze speciale verslagge
ver Jo Wijnen)
MALTA Een volle
wind, veroorzaakt door
een op de Middellandse
Zee verdwaald lagedruk
gebied, blaast dunne .re
gensluiers over de - <Mar-
saxlokk-baai op het uiter
ste oostpuntje van het
eiland Malta.
De twee reusachtige slagsche
pen, die er voor anker zijn ge
gaan en de baai volledig lijken
te beheersen doen vergeefse
pogingen zich enigszins te ver
schuilen achter hun groengrij
ze schutkleuren. Maar er is
geen ontkomen aan: de blik
ken, de microfoons en de len
zen van een ettelijke duizen
den man sterke wereldpers
zijn op de schepen gericht om
dat ze vandaag en morgen
George Bush en Michail Gor-
batsjov aan boord zullen ne
men voor wat al veelbeteke
nend de 'zoutwatertop' \vordt
genoemd. Ofschoon de ont
moeting van beide wereldlei
ders officieel een 'kennisma
king' heet te zijn, zijn de ver
wachtingen hoog, misschien
wel al te hoog gespannen. Mal
ta kampt met het probleem dat
de geschiedenis de afgelopen
maanden zeer goedgeefs is ge
weest en zich met reuzestap
pen heeft voortbewogen. Van
daar dat menigeen in de en
tourage van zowel Bush als
Gorbatsjov de top als een poli
tieke waterscheiding van de
eerste orde beschouwt. De
Russen hebben de tamelijk
nieuwe kruiser 'Slava' naar
Malta gebracht die is voorzien
van het meest moderne oor
logstuig. De Amerikanen heb
ben de 'Belknap' laten opsto-
men naar de Marsaxlokk-baai.
Een enigszins gedateerd vaar
tuig dat niet representatief
heet te zijn voor wat de Vere
nigde Staten aan zeewaardig
wapentuig bezitten. Boven het
rotsige, slechts 315 km2 grote
Malta bewegen zich zo nu en
dan enkele enorme Ameri
kaanse hefschroefvliegtuigen
die op het vliegveld Luqa zijn
gestationeerd en president
Bush gisteren van het ene
punt naar het andere voerden.
Ergens op een verlaten start
baan staat een enorm Galaxy-
transportvliegtuig waarmee de
Amerikanen onder meer drie
kogelvrije limousines alsmede
een van allerhande apparatuur
voorziene veiligheidsbus naar
Malta hebben gevlogen. De
Russen pogen op een andere
manier de show te stelen. Hun
persvertegenwoordigers zijn
met een heus cruiseschip naar
Marsaxlokk-baai gevaren en
laten zich in huurbussen door
de stad rijden. Maar ze hebben
geen helikopters en ze hebben
Gorbatsjov en zijn gevolg dan
ook slechts kunnen vervoeren
in drie, plompe limousines die
vanuit Moskou naar Malta zijn
gevlogen. Daarentegen hebben
de Russen hun propagandama
chine in volle werking gesteld
en overal valt te vernemen
wat perestrojka en glasnost nu
precies betekenen.
De Maltezers wekken intussen
niet de indruk verpletterd te
zijn onder het publicitair ge
wordt toegejuicht door de bemanningsleden.
weid en de bijna buitensporige
veiligheidsmaatregelen die nu
eenmaal met een top gepaard
gaan. De Maltese president
Edward Fenech-Adami ziet
persoonlijk toe op de goede
gang van zaken. Hij is een be
minnelijk man van klein pos
tuur wiens persconferentie in
het immense congrescentrum
van Valetta nagenoeg geen be
langstelling vermocht te wek
ken. „We hebben in ieder ge
val bereikt dat iedereen weet
waar Malta ligt. Dat kan al-
Ongeloofwaardig
De top in Malta is de zesde in
een reeks die in november
1985 in Genève begon. De Ge-
neefse ontmoeting vormde de
opmaak voor Gorbatsjovs ont-
spanningspolitiek. Genève
werd dan ook gevolgd door
een aantal ontwapeningsvoor
stellen die toen als overrompe-
foto: ap
lend en daarom als hoogst on
geloofwaardig werden be
schouwd. Bijna een jaar later
repten Ronald Reagan en Mi
chail Gorbatsjov zich naar IJs
land. Het werd de merkwaar
digste top die ooit is gehouden
omdat beide leiders in een
stuip van overmoed vrijwel al
hun nucleaire arsenelen dreig
den te ontmantelen, iets waar
van Reagans Europese bond
genoten zich een hoedie
schrokken. Reykjavik was de
koude, tochtige top die werd
gehouden op een eiland dat
alle sporthallen en schoolge
bouwen beschikbaar moest
stellen om het internationale
circus enigszins gaande te hou
den. Na Reykjavik volgde
Washington. De INF^onder-
handelingen waren toen al af
gerond en Gorbatsjov en
Reagan zetten zich aan niets
minder dan de halvering van
de strategische kernwapenar-
senelen. Gorbatsjov sprong in
hartje Washington uit zijn auto
om de Amerikanen te begroe
ten en hield na afloop van de
top een intussen legendarisch
geworden alleenspraak voor
de pers, die anderhalf uur in
beslag nam. Vorig jaar begaf
Reagan zich naar Moskou voor
een top die de Amerikaans-
Russische betrekkingen niet
veel verder bracht, maar die
de sfeer opnieuw aanzienlijk
verbeterde. New York was in
december van het vorig jaar
het toneel van een inderhaast
belegd 'tussentopje' tijdens
welke Ronald Reagan de gele
genheid kreeg zijn internatio
nale zwanezang te zingen. Bij
die gelegenheid hechtte bij de
nieuwgekozen Amerikaanse
president Bush het idee vast
dat het houden van een topge-
sprek een betrekkelijk nutte
loze bezigheid is. In dat op
zicht moet Bush' trip naar
Malta als een gang naar Ca-
nossa worden beschouwd Mal
ta is hem door de zich razend
snel voltrekkende gebeurte
nissen in Oost-Europa als het
ware opgedrongen. De Ameri
kaanse functionarissen die
zich op het eiland hebben
neergelaten, laten dat zeer'
duidelijk merken. Ze wensen
geen verwachtingen te wek
ken. Ze houden het daarop dat
het slechts om een kennisma
kingsgesprek gaat dat zelfs de
naam 'top' niet echt verdient.
Dat het om een Bush-top gaat
is eveneens merkbaar. De op
winding en de kleur die Rea
gans exercities op het interna
tionale toneel veroorzaakten
lijkt in Malta vooralsnog afwe
zig te zijn. De Maltezers heb
ben de wereldpers op een za
kelijke en effectieve wijze on
dergebracht in de fortificaties
van Valetta waarop eens de
Maltezer ridders hun hoofd
kwartier hadden. De meeste
aandacht ging evenwel uit
naar het in Malta zeer gekoes
terde gerucht dat kolonel Gad
dafi van Libië de aartsterrorist
Abu Nidal zou hebben vastge
zet. De Maltezers vrezen na et
telijke hachelijke avonturen
het internationale terrorisme
zeer. Libië ligt slechts 290 kilo
meter verderop. De Maltezers
hebben dan ook zonder moeite
de gigantische veiligheids
maatregelen, die voor de top
zijn genomen, aanvaard. Zij
nemen het Amerikaanse
machtsvertoon van rondvlie
gende helikopters en van in
beige regenjassen gestoken
veiligheidsagenten maar al te
graag voor lief. Want Malta
ligt op een kwetsbare plek in
de Middellandse Zee Het is
wellicht om die reden dat
Bush en Gorbatsjov niet echt
buitengaats gaan en in feite in
de veilige beslotenheid van de
Marsaxlokk-baai, een vissers-
haven, met elkaar gaan pra-
(Vervolg van de voorpagina)
MANILA Corazon
Aquino heeft nooit het
presidentschap geam
bieerd toen zij het politie
ke werk voortzette van
haar man, Benigno Aqui
no, die in 1983 bij zijn te
rugkeer uit Amerikaanse
ballingschap op het vlieg
veld van Manila werd
doodgeschoten.
Maar na 30 maanden en een
omstreden verkiezing, werd zij
in 1986 de eerste vrouwelijke
president van de Filipijnen, als
opvolger van de verdreven
Marcos. Drieëneenhalf jaar la
ter is de aanvankelijke euforie
over haar opkomst volledig
omgeslagen. De 56-jarige
Aquino doorstond zeker zes
coup-pogingen, worstelde met
communistische en islamiti
sche opstandelingen, haalde
zich de woede van Marcos-
aanhangers op de hals en
kampte met beschuldigingen
over schendingen van de men
senrechten door de strijd
krachten. De ernstigste aan
vechting van haar leiderschap
begon donderdagavond, toen
rebellen het hoofdkwartier
van de luchtmacht bezetten,
twee omroepstations innamen
en haar paleis bombardeerden.
Weinigen dachten in 1983 dat
Aquino, een groentje in de Fi-
lipijnse politiek, de al 20 jaar
regerende Marcos in de ver
kiezingen kon verslaan. Wei
nigen konden zich ook voor
stellen dat zij de door mannen
overheerste Filipijnse samen
leving zou kunnen regeren.
„Ik weet niets van het presi
dentsambt," wimpelde zij in
1985 een suggestie af, dat zij
naar die functie zou kunnen
dingen.
Op 25 februari 1986 legde
Aquino toch de ambtseed af,
nadat Marcos en de zijnen
voor een door militairen ge
steunde volksopstand de wijk
had genomen naar Hawaii.
Aquino beloofde dat haar re
gering onmiddellijk een einde
zou maken aan de pracht en
praal die Marcos en diens
vrouw Imelda ten toon spreid
den. Zij begon met een beleid
van nationale verzoening en
liet meer dan 500 politieke ge
vangenen vrij, onder wie en
kele kopstukken van de com
munistische partij. Met het
communistische verzet en de
islamitische opstandelingen
sloot zij een kortstondige wa
penstilstand. Zij slaagde er
echter niet in een vreedzame
oplossing te vinden voor beide
opstanden, hoewel zij betrek
kelijke rust bracht naar het
Cordillera-gebergte in Luzon
door plaatselijke opstandige
stammen beperkte autonomie
te gunnen.
Afgelopen maand stemden
verscheidene zuidelijke pro
vincies en steden voor een re
gionaal autonomieplan dat
Aquino had aangeboden om de
moslim-separatisten de wind
uit de zeilen te nemen. In
vloedrijke groeperingen bin
nen de strijdkrachten vatten
dat echter op als een teken
van zwakte in de strijd tegen
de rebellen; zij beschouwden
sommige leden van Aquino's
kabinet als links en anti-mili-
tairgezind.
Dankzij de hulp van minister
van defensie Fidel Ramos
heeft Aquino zes staatsgrepen
weten te overleven. Ramos
heeft zo goed en zo kwaad als
het ging geprobeerd het leger
bij elkaar te houden en slaagde
er ook in om enige concessies
voor de militairen bij Aquino
los te krijgen.
Maar ook de bevolking is niet
meer zo enthousiast over het
beleid van Aquino; de sociaal-
economische politiek van het
kabinet is niet echt van de
grond gekomen. Kritiek was
er ook op de voortgaande
schendingen van de mensen
rechten door de strijdkrachten.
Aanklachten die niet veel ver
schilden van aantijgingen die
onder het Marcos-regime wer
den geuit.
In augustus 1987 leidde de
voormalige Aquino-aanhanger
kolonel „Gringo" Honasan een
poging tot staatsgreep, die aan
53 mensen het leven kostte en
geen succes had. Vorige
maand eisten tienduizenden
demonstranten dat het li
chaam van Marcos op de Fili
pijnen begraven mag worden,
waarbij aan het eind van de
demonstratie gewelddadighe
den uitbraken. De regering en
het hooggerechtshof hebben
een begrafenis van Marcos in
de Filipijnen verboden.
Corazon Aquino stamt uit een
oude Filipijnse politieke fami
lie. Zij leefde en studeerde eni
ge tijd in de VS voor dat zij in
het huwelijk trad met Benigno
Aquino. Ninoy, zoals hij bij ie
dereen bekend was, verdrong
Cory naar de achtergrond. Dat
alles veranderde toen haar
man bij terugkeer uit Ameri
kaanse ballingschap op het
vliegveld van Manila werd
doodgeschoten.
DE AVONTUREN VAN KAPI
DE VALLEI DER VERGETEN WERELD
QN538 Sisal! Dat betekent: touw! En touw, veel touw heeft
Rob nodig voor zijn plan. Maar het kost hem heel veel moeite om
de wilden uit te leggen, wat hij van hen wil. Wel honderdmaal
toont hij hun met veel nadruk zijn eigen touw en wijst dan op de
sisalplanten. En met eindeloos geduld weet hij het tenslotte zo
ver te brengen, dat er onder zijn leiding een primitieve touwsla-
gerij wordt gebouwd en wanneer de wilden - na vele mislukkin
gen - eindelijk met eigen ogen zien, wat dit alles nu toch wel
moet beduiden, kent hun geestdrift geen grenzen en nu ze be
grijpen waar het om gaat, werken ze driemaal zo hard. Rob be
kijkt tevreden het eindprodukt. „Ja jongens," mompelt hij, „als
het een beetje lukt, dan wordt dit jullie redding." Want hier, op
het plateau, moet de stam op den duur van honger omkomen.
Solidariteit was altijd al een monsterverbond van uiterst rechtse tot aan socialistisch-linkse krachten. Nu de communistische
partij min of meer verslagen is, begint het binnen Solidariteit te wrikken. foto:
(Van onze correspondent
Wera de Lange)
WARSCHAU Nog
houdt de mythe stand dat
Polen geregeerd wordt
door een eensgezind ge
zelschap. Nog denken de
meeste Polen dat de be
weging Solidariteit als een
groot en machtig blok
achter premier Mazowiec-
ki en zijn ministers staat.
Nog spreken de meeste
arbeiders en boeren met
liefde over „onze rege
ring" en tonen ze er be
grip voor dat alles wat na
veertig jaar communisme
krom is getrokken, niet in
een keer recht kan wor
den gebogen. Maar hoe
lang nog, vragen de re
geerders in Warschau zich
bezorgd af.
In werkelijkheid is de rege-
ring-Mazowiecki niet de ver
worvenheid van een eensge
zinde, democratische massabe
weging. Ze is het produkt van
het onvermoeibaar ijveren van
een kleine, politieke elite bin
nen Solidariteit. Die elite -
waartoe behoren premier
Mazowiecki, minister Kuron
van sociale zaken, fractieleider
Geremek en de hoofdredac
teur van het dagblad van Soli
dariteit, Adam Michnik - is
zich er maar al te goed van be
wust dat ze niet representatief
is voor de achterban. De enige
rechtgeaarde katholiek in het
gezelschap is Mazowiecki.
Maar diens tolerante progres
sieve katholicisme is bepaald
'on-Pools'. Voor het hele
groepje geldt dat het ver links
staat van de Poolse doorsnee.
Monsterverbond
Solidariteit was altijd al een
monsterverbond van uiterst
rechtse tot aan socialistisch-
linkse krachten. Nu de vijand,
de communistische partij, min
of meer verslagen is, begint
het binnen Solidariteit te
wrikken en te wrokken. Voor
al de conservatieve en rechtse
stromingen beginnen zich te
roeren. Zij willen de mythe
van een eensgezind Solidari
teit nu eindelijk wel eens
doorprikken. Ze willen een
helder, politiek landschap
scheppen met duidelijke poli
tieke partijen en programma's.
Dat zou het einde kunnen be
tekenen van de macht van
progressief-links. Het zou ook
het einde kunnen betekenen
van de regering-Mazowiecki
en van de voorzichtige over
gang naar een democratisch
bestel.
Antoni Macierewicz is een van
de leiders van de nieuwe
Christen-Nationale Partij, de
meest kanshebbende onder de
vele nieuwe rechtse partijen
die zich in Polen aan het vor
men zijn. Hij verwijt mensen
als Kuron, Michnik en Gere
mek een 'leninistische' aan
pak: „Zij willen de voorhoede
blijven van een vage, brede
massabeweging. Ze willen de
leiding hebben. Het volk dient
hen als stemvee, dat gemani
puleerd kan worden", zegt hij.
Macierewicz is, net als dege
nen die hij aanvalt, een vete
raan uit de Poolse oppositie.
Maar hij is niet vatbaar voor
collegiale sentimenten. De erg
ste scheldwoorden heeft hij
over voor iemand als minister
Kuron: „Die man is ooit lid
van de communistische partij
geweest en hij is het in feite
gewoon gebleven".
Show stelen
Het steekt mensen als Macie
rewicz, dat de linkse stroming
binnen Solidariteit internatio
naal al tijden de show steelt.
„Maar we hebben geen twijfels
dat wij het pleit winnen, zodra
de Polen vrij kunnen kiezen.
Het is bewezen dat het ware
verzet tegen het communisme,
door al die jaren heen, voort
kwam uit het christelijke en
nationale gedachtengoed. Ik
geloof heilig in een centrum
rechtse meerderheid. En links
kan de regeringssamenwer
king dan wel vergeten. We
werken niet samen met men
sen die uit de communistische
partij afkomstig zijn".
De Christen-Nationale Partij is
nog een van de meest gematig
de groeperingen in de Poolse
rechterflank. Iemand als Ma
cierewicz moet bijvoorbeeld
van antisemitisme niets heb
ben. Er zijn echter ook clubs
die openlijk op deze slechte,
Poolse traditie voortborduren.
Maar ook de Christen-Natio
nale Partij koestert denkbeel
den, die de gemiddelde Neder
lander merkwaardig voorko
men. Zo vindt Macierewicz
bijvoorbeeld dat niet de demo
cratische besluitvorming, maar
de 'natuurwetten', zoals vast
gelegd in pauselijke uitspra
ken, het laatste woord hebben.
De abortus-wetgeving is geen
zaak waar een democratisch
parlement over kan beslissen.
„Je kunt niet per meerder
heidsbesluit tot moord over
gaan".
Duits gevaar
Zoals alle nationalistische
groeperingen hamert de Chris
ten-Nationale Partij tegen
woordig krachtig op het thema
van het 'Duitse gevaar'. De
historicus Macierewicz vreest
voor een Europa-Germanica,
een Europa dat volstrekt gedo
mineerd wordt door een cd dan
niet herenigd Duitsland. Het
pleit als tegengif, voor De
Gaulles 'Europa van de vader
landen', maar op een bijzonde
re, christelijke basis. Niet al
leen de Poolse staatsinstellin
gen, maar heel Europa zal zich
weer moeten voegen naar 'de
sociale leer van de kerk',
waarin het Europese gedach
tengoed van Aristoteles tot aan
de Franse Revolutie is vastge
legd".
Zonder vrije verkiezingen is
niet vast te stellen op hoeveel
steun dergelijke denkbeelden
kunnen rekenen binnen de
Poolse samenleving. Zeker is
dat ze veld kunnen winnen,
als de regering-Mazowiecki er
niet op korte termijn in slaagt
de Polen een concreet perspec
tief op een beter leven te bie
den. En dat is een heidens
karwei.