proefproces tegen arts na
Euthanasie coma-patiënt
Sneller leren
rekenen
met pijltjes
'/eer tegenvallers
ioor de schatkist
Lubbers wilde Justitie
en Binnenlandse Zaken
in één ministerie
Geef de Leidse Courant cadeau
CeicLeSotvMMit
ÏNENLAND
CeidócSouiaTit
MAANDAG 20 NOVEMBER 1989 PAGINA 3
ïkn kinderen met
is in Nederland
ECHT Nederland telt een „relatief
aantal kinderen metiaids. Tot nu toe is
lns bij zes jongens en vier meisjes tussen
n|] en twaalf jaar oud aids vastgesteld,
J%. Eijrond van de Nationale Commis-
Dys-bestrijding (NCAB) gisteren voor de
lQ-radio. Van de tien gevallen van aids
kpderen zijn er zes het gevolg van be-
tijdens een bloedtransfusie. Vier
Js de infectie ontstaan tijdens de zwan-
iap. Door de huidige stringente maat-
•n bij bloedtransfusies is het hoogst on-
Ifchijnlijk dat langs die weg nog be-
zal ontstaan. Eijrond verwacht wel
r jtleine toename" van aids bij kinderen
drugs verslaafde moeders.
Dodenherdenking
Duits kerkhof
rustig verlopen
YSSELSTEYN De jaarlijkse dodenher
denking op het Duitse militair kerkhof in
Ysselsteyn is gisteren rustig verlopen. Een
twintigtal anti-fascistische demonstranten
was door de politie enkele kilometers voor
het kerkhof tegengehouden en mocht pas
later een krans leggen. Vorige week waren
diverse protesten binnengekomen tegen de
dodenherdenking. De plechtigheid werd bij
gewoond door talrijke militaire en burgerlij
ke autoriteiten uit de Bondsrepubliek en
Nederland. Ook de Duitse ambassadeur Von
der Gablentz en enkele Nederlandse vetera
nen waren aanwezig.
De anti-fascisten met hun krans bij het Duitse oorlogskerkhof
Forse daling import
Chinees vuurwerk
AMSTERDAM De importeurs van
vuurwerk in Nederland verwachten
dit jaar 15 tot 20 procent minder
vuurwerk uit China te kunnen im
porteren. „Dat zal een aanzienlijk
verlies aan inkomsten tot gevolg heb
ben", aldus voorzitter W.J. Broekhoff
van de Federatie Vuurwerk Neder
land. De omzet bedroeg vorig jaar 35
miljoen gulden. Het grootste deel (95
f>rocent) van het vuurwerk dat in ons
and wordt afgeschoten, komt uit
China. De federatie heeft deze week
van de belangrijkste agentschappen
uit China te horen gekregen dat de
transporten zijn vertraagd, aldus
Broekhoff. De politieke problemen in
het land zullen daar zeker mee te
maken hebben, zo denkt hij.
OOK PVDA NIET NAAR
BIJEENKOMST PLO
DEN HAAG Het Eerste-Kamerlid
E. Baarveld-Schlaman van de PvdA
ziet af van haar voornemen te spre
ken op de bijeenkomst die de PLO op
23 november in Den Haag belegt. Ze
honoreert daarmee het verzoek van
het partijbestuur van de PvdA dat
haar hierom heeft gevraagd. Het be
stuur geeft als motief dat er onduide
lijkheid bestaat over status en doel
van de PLO-bijeenkomst. Het vreest
bovendien dat rond deze bijeenkomst
een situatie van partij-politieke polari
satie dreigt te ontstaan die niet bevor
derlijk is voor de toenadering van Ne
derland tot de PLO. Eerder kwamen
ook Schmelzer (CDA) en Kohnstamm
(D66) terug op hun voornemen op de
PLO-bijeenkomst te spreken.
Consumentenbond
vergadert over
Dalkon-schildje
DEN HAAG Het
bestuur en de Bonds
raad van de Consu
mentenbond buigen
zich vanavond over
de vraag of aan
slachtoffers van het
Amerikaanse Dal-
konschildje wel of
niet kosten moeten
worden doorbere
kend. Vorige week
'liet de bond weten
aan Nederlandse
slachtoffers 25 pro
cent te vragen van
de uitkering die zij
hebben toegewezen
gekregen.
OyERSUM Het
Ministerie (OM)
besloten begin vol-
li( jaar een proefpoces
>nte spannen tegen een
"die opzettelijk het le-
m heeft beëindigd van
comateuze patiënt,
e H. Feber, advocaat-
van het Ge-
in Den Haag,
dit gisteren gezegd
het tv-programma
van de NOS.
ïJhet proefproces wil het
'baar Ministerie de rech
tten vaststellen in hoever
at beëindigen van het le-
tan een comateuze patiënt
een medicus onder de
strafwet valt. Het ligt volgens
mr. Feber voor de hand dat de
arts primair moord ten laste
wordt gelegd, omdat er sprake
was van een opzettelijke le
vensbeëindiging.
Mr. Feber: „Dat is de formeel-
juridische kant van de zaak.
Psychologisch ligt het anders
en is de kwalificatie moord
niet van toepassing". Tegen
deze achtergrond zal de straf
maat in dit proefproces niet
zijn zoals gebruikelijk in geval
van een aanklacht wegens
moord, zo verwacht mr. Feber,
die overigens zelf in deze zaak
niet als officier van justitie zal
fungeren.
De advocaat-generaal noemde
het moedig dat de betrokken
medicus de opzettelijke levens
beëindiging bij justitie heeft
gemeld. Veelal gebeurt dat
niet uit vrees voor de straf
rechtelijke gevolgen.
Mr. Feber verwacht dat cen
traal in het proefproces de
vraag zal staan of verklarin
gen uit de omgeving van de
patiënt voor een arts voldoen
de reden kunnen zijn tot le
vensbeëindiging over te gaan.
Mr. E. Sutorius, die de betrok
ken arts zal verdedigen, stelde
in Het Capitool dat het er in
deze zaak veel meer om draait
of een arts iemand moet blij
ven behandelen aan wie die
niets meer te bieden heeft. Mr.
Sutorius noemde het een
slechte zaak dat het nodig is
voor het krijgen van meer dui
delijkheid in deze problema
tiek „de medische stand te cri
minaliseren".
Voorzitster mevrouw Van der
Molen van de Coma Vereni
ging Nederland betreurt het
dat het proefproces wordt ge
voerd. Het proces is volgens
haar ook niet nodig. „Het ge
beurt nu al dat het leven van
mensen met een onomkeer
baar coma met actieve of pas
sieve euthanasie wordt beëin
digd, zonder dat het tot een
rechtzaak komt. We gaan er
van uit dat de beslissing van
de arts en de familie om het
leven van een coma-patiënt te
beëindigen, een weloverwogen
beslissing is. In het proefpro
ces zal de arts worden beschul
digd van moord. Dat vind ik
belachelijk, alsof het gaat om
een misdadiger".
Van der Molen ziet niettemin
als voordeel van het proefpro
ces dat antwoord wordt gege
ven op de vraag of een uit
drukkelijk verzoek van de fa
milie tot levensbeëindiging
van een coma-patiënt voor de
arts voldoende reden is om
straffeloos tot euthanasie te
besluiten. De rechter zou kun
nen erkennen dat de familie
kan worden gezien als de
spreekbuis voor de coma-pa
tiënt, die immers zijn eigen wil
niet kenbaar kan maken.
In 1986 waren er volgens de
officiële gegevens 6.786 coma
patiënten. Twee procent van
hen heeft een onomkeerbaar
coma, dat wil zeggen dat ze
meer dan zes maanden in
coma liggen en redelijkerwijs
daaruit niet meer zullen ont
waken.
Vijf doden door brand
Brandweerlieden bekijken de ravage na een uitslaande brand in een woonhuis in het Zuidlimburgse
Landgraaf. Bij de brand kwamen gisteren vijf mensen om het leven. De slachtoffers zijn een 32-
jarige vrouw, haar twee zoontjes van vier en anderhalf, haar dochtertje van drie en een neefje van
vier. De oorzaak van de brand is onduidelijk. Belendende huizen liepen rook- en waterschade op.
FOTO: ANP
e
o
(Van onze
redactie)
T HAAG Voor de
_jde keer in een week
et kabinet geconfron-
d met een forse finan-
tegenvaller. Nadat
ister Kok van finan-
eerst bekend had ge
kt dat volgend jaar de
t van het nieuwe be-
niet kan doorgaan, is
lleken dat de schatkist
"aar twee miljard gul-
minder aan belasting-
misten binnen krijgt
was begroot. Daarte-
■jDver staat een meeval-
dran ongeveer een mil-
el gulden die het rijk
uit de andere in-
'isten dan de belastin-
laj
i p is er dus een 'verlies'
deen miljard gulden. Daar-
e; zal het financieringste-
van de overheid minder
dalen dan de bedoeling
Het tekort zal dit jaar te
gen de 6 van het nationaal
inkomen komen te liggen.
Koks voorganger Ruding had
in september nog melding ge
maakt van 5,7
Kok kondigt de tweede tegen
valler aan in de 'najaarsbrief'
die hij naar de overige be
windslieden heeft gestuurd.
Zeker is dat er een nieuwe
overschrijding van een miljard
gulden is op de inmiddels af
geschafte Wet Investeringsre
kening (wir), een fiscale pre
mieregeling voor het bedrijfs
leven. Koks departement is
druk doende de oorzaken te
achterhalen van de tegenval
lende belastinginkomsten.
Oud-staatssecretaris Koning
van financiën ontkent dat de
tegenvallers een gevolg zijn
van slordige ramingen van het
vorige kabinet. Volgens Ko
ning hebben bedrijven djt jaar
waarschijnlijk minder divi
dend uitgekeerd aan hun aan
deelhouders, waardoor het rijk
minder dividendbelasting
krijgt. „En de wir-overschrij-
ding is pas bekend geworden
nadat het vorige kabinet de
begroting had opgesteld", al
dus Koning.
DEN HAAG Premier
Lubbers heeft tijdens de
formatie van het nieuwe
kabinet voorgesteld de
ministeries van justitie en
binnenlandse zaken lang
zaam maar zeker te laten
fuseren.
Lubbers wilde op die manier
de te verwachten 'stammen
strijd' voorkomen die het ge
volg zou kunnen zijn van de
reorganisatie van de gemeen
te- en rijkspolitie tot één
korps. Daarbij stelde Lubbers
als voorbeeld het Britse Home-
Office dat bestaat uit een justi-
tie-tak en een sector binnen
landse zaken. De onderhande
laars De Vries (CDA) en Kok
(PvdA) hebben zich op aan
dringen van hun fracties hef
tig tegen het plan van Lubbers
verzet. Uiteindelijk werd be
sloten de nieuwe politie-orga-
nisatie bij Binnenlandse Zaken
onder te brengen, terwijl Jus
titie ook bepaalde bevoegdhe
den houdt. Dit tot groot onge
noegen van de politie zelf, die
vreest dat de reorganisatie zal
worden vertraagd doordat
twee bewindslieden verant
woordelijk blijven.
Groen Links „een stuurloos schip"'
Gastspreker
De Amerikaanse ambassadeur in ons land, C.H. Winlkins, legt
het bestuur van de JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD,
haarfijn uit waar het om gaat bij het Atlantisch bondgenoot
schap. De ambassadeur was zaterdag gastspreker op het con
gres van de liberale jongeren.
FOTO: ANP
DA TROTS OP NOTA ONDERWIJSBELEID
Een ze-
e trots over eigen pres-
;s kan het CDA niet
iegd worden. Bijvoor-
^ld over de nota van
Wetenschappelijk In-
eiiut over het onderwijs
üimte voor kwaliteit").
nf-minister Deetman zei za-
cag op een CDA-studiedag
[oogland dat de partij met
kj nota de jaren negentig wel
Jan en als partij met rege-
er
verhaal aan heeft,
gpostlander vertelde in zijn
p bestaan als Euro-parle-
ontdekt te hebben
jjiiverse nota's van het We-
Instituut (waar-
n hij directeur was) bij zijn
.Jpese collega's goed vallen
Je moeite van het vertalen
rd zijn. Dat geldt ook voor
onderwijsnotitie. Ontdaan
typisch Nederlandse trek-
!an de inhoud voor Europa
nuttig zijn, concludeerde
lander blij.
rapport is vooral in het
ws gekomen wegens de
standpunten over het openbaar
onderwijs. Dat zou wel kunnen
verdwijnen, was de interpreta
tie van sommigen. Drs. K. de
Jong, oud-staatssecretaris van
onderwijs en mede-auteur, wil
de dat beeld graag nuanceren.
„We zeggen in de nota dat de
'uitgangspunten van de pacifi
catie overeind moeten blijven;
dus openbaar onderwijs en bij
zonder onderwijs dienen on
derscheiden te blijven".
Ook oud-minister Diepenhorst
benadrukte dat openbaar on
derwijs openbaar moet blijven
en niet een stichtings- of vere-
nigingsvorm moet krijgen.
Deetman had in zijn toespraak
het idee om het openbaar on
derwijs te verbijzonderen al af
gewezen. In het ter discussie
staande rapport „Ruimte voor
kwaliteit" was een lans gebro
ken voor democratisering van
het bestuur van het openbaar
onderwijs, maar enkele samen
stellers van het rapport hebben
inmiddels - zo bleek zaterdag
hun mening herzien.
Drs. J. van Bruggen, verbon
den aan de Stichting voor
Leerplan Ontwikkeling (SLO),
lichtte nog enkele aspecten uit
de nota toe. Onder meer sprak
hij van de terugtredende over
heid ten gunste van de zelf
standigheid van de school. Ab
soluut is die zelfstandigheid
niet; er blijft een dienstbaar
heid aan de samenleving, uitge
drukt in minimale eisen door
de overheid vast te stellen. En
wat hem betreft wordt die ver
antwoordelijkheid van de over
heid ook uitgedrukt in precieze
eindtermen voor de kernvakk-
ken (Nederlands, wiskunde,
Engels, techniek/informatica
en natuurkunde) in de toekom
stige basisvorming.
Voorts zou de school verplicht
moeten worden om met de di
verse maatschappelijke kringen
(kerken, bedrijfsleven e.d.) het
programma te bespreken. Een
verplichting om de resultaten
van dat gesprek op te nemen in
het schoolprogramma hoeft er
niet te komen. Door de ont
moetingen met de diverse le
venskringen wordt, aldus Van
Bruggen, de kans op werkelijke
dienstbaarheid aan de samenle-
KNOLLEN
HhJmJ sTiEujes.ijtv
IK CeHCOM)IS 6R 8>\
wGaeoK&j J-
SOMMETJES VAN RITJES MET DE BUS
GRONINGEN Leerlingen in groep drie van de basisschool
kunnen sneller leren rekenen als het traditionele teken'
wordt vervangen door een nieuwe rekenmethode waarbij pijlen
worden gebruikt. Na een jaar kunnen kinderen dan al tamelijk
ingewikkelde sommen maken die voor hen in de taal' niet
oplosbaar zijn.
Dat concludeert drs. F. van den Brink in zijn proefschrift 'realis
tisch rekenonderwijs aan jonge kinderen', waarop hij donderdag
promoveert tot doctor in de psychologie, pedagogische en socio
logische wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Het
nieuwe reken- en wiskundeprogramma voor de basisschool
werd ontwikkeld door het Instituut Ontwikkeling Wiskunde
Onderwijs van de Rijksuniversiteit Utrecht. Voor groep drie van
de basischool ontwierp men het onderwijsleerproject 'autobus
sen'.
Een jaar lang vergeleek. Van den Brink de leerresulaten op een
school waar de nieuwe methode werd toegepast en een school
waar op traditionele wijze les werd gegeven. Uit het onderzoek
is gebleken dat kinderen op de testschool in korte tijd bekend
raakten met het optellen en aftrekken. Op de normale school
moest eerst zeven weken worden geoefend met optellen, alvo
rens het aftrekken aan de beurt kon komen. De leerlingen van
de testschool bleken bovendien sneller in staat zelfstandig pij
lopga ven te maken.
Bij de nieuwe methode worden sommen voorgesteld als ritjes
met een autobus. Op de zijkant van een bus staat een cijfer dat
aangeeft hoeveel mensen er in de bus zitten en bij de haltes staat
een bord met het aantal mensen dat wil in- of uitstappen. Een.
pijl geeft de rijrichting van de bus aan. Deze speelse context
wordt langzaam losgelaten waardoor 'kale' pijlsommen ontstaan.
Van hieruit is de stap naar de traditionele rekentaal volgens
Van den Brink niet groot meer. Kinderen kunnen door de nieu
we methode sneller leren rekenen omdat de pijlentaai volgens
de promovendus beter aansluit bij de kennis die kinderen al
hebben.
FNV DREIGT TV 10
AMSTERDAM Als Joop
van den Ende geen duidelijk
heid verschaft over de positie
van TV10 zal de Dienstenbond
FNV de politiek oproepen
hem geen toestemming te ge
ven tot het bedrijven van bin
nenlandse commerciële om
roep, aldus bestuurder K.
Koornstra van de Diensten
bond FNV.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG „Een
stuurloos schip, op weg
naar zijn eigen onder
gang". Zo typeert het
PPR-bestuurslid R.
Broersma in een brand
brief aan de Tweede Ka
merfractie en het voorlo
pig bestuur van Groen
Links, de samenwerkings
vorm van de vier kleine
linkse partijen.
Volgens Broersma verkeert
Groen Links momenteel in
een identiteitscrisis. Het inte
gratieproces stokt en er wordt
nauwelijks nagedacht over de
vraag wat te doen met de ver
schillende ideologieën van
PPR. PSP, CPN en EVP. Het
bestuurslid maakt zich zorgen
over de teruglopende motiva
tie. „Sinds de verkiezingen is
van Groen Links weinig meer
vernomen. De geluiden die
wijzen op een optimistische
toekomstverwachting zijn ver
stomd".
Waar het volgens Broersma bij
Groen Links aan schort is
daadkracht en leiding. „De po
litieke formatie weet kennelijk
onvoldoende welke richting ze
uit moet om inhoud te kunnen
geven aan de nieuwe, verfris
sende politiek waarvan ze in
de verkiezingscampagne zo
veelvuldig gewag maakte".
Volgens Broersma wordt het
kiezen van een eensgezinde
koers extra bemoeilijkt door
dat toonaangevende mensen
binnen de PPR en de PSP een
snelle eenwording voorstaan,
terwijl de CPN en de EVP
willen vasthouden aan de ei
gen identiteit. In een reactie
zei fractievoorzitter Ria Bec
kers van Groen Links zich
weinig zorgen te maken over
de eenheid en de daadkracht
van haar fractie.
(ADVERTENTIE)
Een prima idee voor een Sinterklaascadeau voor uw man,
vrouw, voor opa of oma, voor uw zoon of dochter. Voor ieder
een die graag op de hoogte blijft van het belangrijkste nieuws:
een geschenkabonnement op de Leidse Courant.
Het abonnement loopt van woensdag 6 december 1989 t/m
dinsdag 16 januan 1990 en kost slechts f20,-.
Op pakjesavond staat u niet met lege handen, want u ontvangt
van ons een prachtige cheque die vergezeld gaat van een origi
nele goudkleurige drukplaat in miniformaat.
Wanneer u de bon invult en vóór 1 december aan ons stuurt,
zorgen wij tijdig voor de cheque met drukplaat en bezorgen
vanaf 6 december de krant op hel door u aangegeven adres.
Met betalen kunt u wachten tot u van ons een acceptgiro hebt
ontvangen.
BON VOOR GESCHENKABONNEMENT
Het geschenkabonnement op de Leidse Courant is bestemd voor
Postcode/plaats:
Telefoon:
(voor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant van 6 december 1989 l/m 16 januari 1990
Stuur de cheque met drukplaatje en te zijner tijd de acceptgiro naar
Naam:Voorl.:
Stuur deze bon in een open envelop, postzegel niet nodig, aan de Leidse Courant,
Abonnementenservice, Antwoordnummer 998, 2500 VD Den Haag d IRL6