in de misère wil nu echt liberaal worden
De gevallen sterren van
iet kabinet Lubbers-II
ÏNNENLAND
CcidócSomxmt
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1989 PAGINA 5
_}N HAAG Nog nooit
>ft de VVD er zó mise-
jel voorgestaan. Toege
ven: ook in 1981 be
idden de liberalen in de
iositie en ook in 1986
len zij een grote verkie-
'^snederlaag. Maar in
de gevallen werden die
invallers ruimschoots
impenseerd door gun-
Je vooruitzichten.
1981 ontstond het ongeluk
kabinet-Van Agt/Den
Terlouw dat niet eens de
isitie van de VVD nodig
om al na acht maanden
;end ineen te storten. En
bleven de liberalen,
|anks een verlies van negen
•Is, in het regeerkasteel. Zij
Ichten erop hopen dat ze
jjachter de veilige muren
i dit bouwwerk, onder lei-
p van de nieuwe aanvoer
ders De Korte en Voorhoeve,
hun wapenrusting zouden
kunnen herstellen.
Hoe anders is de situatie nu!
Sinds de kabinetscrisis van
mei heeft CDA-leider Lubbers
de VVD laten vallen als een
hete aardappel; zo eentje als
veel liberalen in de keel heb
ben. Lubbers ging de PvdA
het hof maken en wist zijn
avances al na twee maanden
te bekronen met een 'huwe
lijk'. Afgaande op de feestelij
ke bruiloft en de talrijke spee
ches van de trotse wederzijdse
ouders zal deze verbintenis
wel even stand houden.
Vergelijk daarmee nu eens de
positie van de VVD. De partij
heeft eigener beweging de re
geringszetels verlaten en stel
de zich daarmee bloot aan de
woede van een deel van de
achterban. Tot overmaat van
ramp braken er binnen de
partij opnieuw Hoekse en Ka
beljauwse twisten uit. Het
droevige resultaat: 22 kamer
zetels ofwel vijf minder dan in
1986 en maar liefst veertien
minder dan in 1982. Boven
dien lijkt de partij aangestoken
door het DDR-syndroom. De
laatste drie jaar hebben maar
liefst 22.000 leden de benen
genomen, waardoor het aantal
is gedaald tot 66.000.
Mineurstemming
Vanuit die zwakke positie
moet de VVD nu oppositie
gaan voeren tegen twee partij
en die net een hechte coalitie
hebben gesloten en bovendien
kunnen beschikken over 103
zetels in de Tweede Kamer.
En daarnaast is er nog concur
rent D66 die weliswaar niet in
de regering belandde, maar
toch met een flinke winst uit
de verkiezingen is gekomen.
Geen opwekkende gedachten
voor mensen met een liberaal
hart.
,,De partij verkeert in mineur
stemming", erkende politiek
leider Joris Voorhoeve vorige
week zaterdag op een partij
raadsvergadering in Apel
doorn. Hij bespeurde niet al
leen objectief gerechtvaardig
de kritiek op elkaar maar ook
wrevelige verhoudingen, die
veel meer met gebrek aan ver
trouwen dan met meningsver
schillen over beleidszaken te
maken hebben. „Het risico is
reëel", denkt Voorhoeve, „dat
mensen die zich al jarenlang
vol idealisme onbaatzuchtig
voor de VVD inzetten, de
handdoek in de ring.gooien.
Daardoor kan de VVD in een
negatieve spiraal omlaag val
len".
De honderdduizend-gulden-
vraag voor de liberale top is
dus: hoe uit dit diepe ravijn
omhoog te klimmen? Er staan
ruwweg twee wegen open. De
eerste is opschuiven naar ui
terst rechts en vanuit die in
valshoek keihard oppositie
gaan voeren tegen CDA en
PvdA. Met deze aanpak maak
te Hans Wiegel zich in de pe
riode '73'-'77, toen het kabinet-
Den Uyl leuke dingen deed
voor linkse mensen, mateloos
populair bij het rechterdeel
van Nederland en groeide de
VVD als kool. Het ledental
kwam in die jaren boven de
honderdduizend.
Woon-werkverkeer
Degenen die niet meer weten
hoe zo'n Wiegeliaanse campag
ne eruit zag, moeten het
hoofdartikel eens lezen dat af
gelopen maandag in De Tele
graaf stond. Onder het kopje
'Reiskosten' merkte de ge-
zond-verstand-krant op dat de
welvaart in ons land te dan
ken is aan degenen die wer
ken. Ook de mensen met een
uitkering profiteren daarvan.
Maar wie werkt, maakt kos
ten, bijvoorbeeld voor woon
werkverkeer. Dat laatste is nu
nog aftrekbaar op het belas
tingbiljet, maar het nieuwe ka
binet wil daar een einde aan
maken.
De commissie-Brokx heeft de
gevolgen daarvan berekend:
een inkomensachteruitgang
voor bijna de helft van de
werkenden, die kan variëren
van 0,3 tot 11,5 procent! Con
clusie van De Telegraaf?
„Doorzetten van deze plannen
zal grote groepen werkende
burgers duidelijk maken wat
het sociale gezicht van een
centrum-links kabinet bete
kent: een stevige verminde
ring van het inkomen voor die
Nederlanders die bijtijds uit de
veren moeten om op hun werk
te kunnen zijn".
De suggestie moge duidelijk
zijn: Jan de Arbeider wordt
gepakt terwijl al die luie pun
kers met een sociale uitkering,
die desnoods de hele dag in
hun nest kunnen blijven lig
gen, buiten schot blijven.
Tosti
Het is echter de vraag of zo'n
harde strategie ook nu nog zou
werken. Wiegel profiteerde in
de jaren zeventig ook van het
feit dat de PvdA, die zich
overmachtig waande, het CDA
in het kabinet koeieneerde en
soms het bloed onder de nagels
vandaan haalde. Ook daardoor
gingen steeds meer behouden
de CDA-stemmers hun heil
zoeken bij de VVD. En dat gaf
Dries van Agt eind '77 de mo
gelijkheid met Hans Wiegel te
gaan dineren in het sjieke
Haagse restaurant Bistroquet
en aldaar onder het genot van
een geurige sigaar en een goe
de Bourgogne de basis te leg
gen voor een langdurige en
uiteindelijk zeer succesvolle
centrum-rechtse coalitie.
Maar nu de premier en vice-
premier Ruud Lubbers en
Wim Kok heten, die een tosti
al het summum van culinair
genot vinden, lijkt het aan
zienlijk minder gemakkelijk
voor de VVD om in het huwe
lijk van CDA en PvdA te sto
ken. Tegen die achtergrond
moet de 'tweede weg' gezien
worden die Voorhoeve in
Apeldoorn de VVD wees: zo
danig positie kiezen „dat bij de
volgende kabinetsformatie zo
wel CDA als PvdA naar onze
hand zullen dingen".
Met andere woorden: Voor
hoeve wil opnieuw, evenals hij
in 1987 in zijn befaamde rede
in het Brabantse Haaren aan
kondigde, een poging doen om
de VVD een nieuwe plaats in
het politieke landschap te ge
ven. Hoe dit te verwezenlij
ken? Volgens Voorhoeve moet
de partij zich eindelijk weer
eens bezinnen op de vraag
waar zij eigenlijk voor staat.
Ook partijvoorzitter Leendert
Ginjaar benadrukte in Apel
doorn dat „voor een politieke
partij een inhoudelijke discus
sie een levensnoodzaak is".
Links-rechts-liniaal
Bij het herijken van de ideolo
gie moet de VVD, zo meent
Voorhoeve,, het 'echte' libera
lisme als uitgangspunt nemen
in plaats van het merkwaardi
ge conservatief-liberale hussel-
tje waarmee tot nu toe werd
geopereerd. Getracht moet
worden de achterban ideëel
beter te binden. Dat kan met
name tot uitdrukking komen
in de aanpak van vraagstuk
ken van menselijke zelfbe
schikking, zoals euthanasie.
Op die punten zou de VVD
zich niet meer in het defensief
moeten laten drukken.
Maar ook op andere terreinen
(buiten de klassiek-liberale
thema's om) zoeken de libera
len naar een nieuwe houding.
De komende twee jaar wil de
partij een reeks van thema
congressen houden die de basis
moeten leggen voor een splin
ternieuw partijprogram. Het
moderne liberalisme moet ook
veel aandacht besteden aan
„sociale en ecologische voor
uitgang", legde Voorhoeve uit.
Op die manier denkt de frac
tieleider dat in het voorjaar
van 1994 de „links-rechts-lini-
aal" van de Nederlandse poli
tiek veranderd kan zijn in een
„driehoek" van VVD, CDA en
PvdA, die elk met elkaar een
coalitie kunnen sluiten. We
zullen zien. De geest kan wel
gewillig zijn doch het vlees is
meestal zeer zwak. Toen dit
jaar in de verkiezingscampag
ne puntje bij paaltje kwam,
koos de VVD, daartoe heftig
aangespoord door de op volle
kracht orakelende Wiegel,
pijlsnel vóór de vertrouwde
Telegraaf-aanpak en dus tégen
de PvdA
RIK IN 'T HOUT
tfinig beroepen vergen zoveel aanpassingsvermogen
n een mens als dat van politicus. Het ene moment
lef je nog over het asfalt in een goed geveerde auto
?t chauffeur en de volgende dag sta je in de regen te
échten op de tram. De afscheidsborrel met
Onderden trouwe ambtenaren is nog niet achter de
g, of daar tracht die ene medewerker met wie je het
<r komende jaren moet klaren uit te leggen dat het
3\uwe kantoor de afmetingen heeft van een
zemkast. Maar liefst vier ministers en vijf
xatssecretarissen hebben het comfortabele
moeten verruilen voor de harde
merbankjes. Klagen over de verloren privileges en
">t gemis aan status is er niet bij, want dat zouden de
-llega-kamerleden niet slikken. Een rondgang langs
gevallen sterren van het kabinet Lubbers-II.
HAAG VVD-ka-
•rlid Henk Koning staat
verloren te turen bij
rek met 'piepers',
(ht tegenover de balie
~(i de Tweede Kamer.
vingers gaan langs de
5018, 5019, 5020.
staat er niet!", roept hij
vertwijfeld uit. Zo-
ex-bewindsliedenleed kan
dienstdoende bewaker niet
ger aanzien. „Heeft uw me-
het oproep-apparaat
sschien meegenomen?", pro-
frt hij. Maar de oud-staats-
Itetaris van financiën, on-
jgs nog de regisseur van de
Jotste belastingoperatie se-
~|t de Tweede Wereldoorlog,
~lkt nog niet over een mede-
"^-ker te beschikken. Wat
ïfrs bestijgt hij de trappen
3n*r het kamerrestaurant.
"Iden verloopt de entree in
nieuwe wereld helemaal
Er moet ernstig re
ning worden gehouden met
misver-
nden met de douane en tan-
wachten in lang-
slinkende rijen. En er is
■ner de onzekerheid: vinden
V nog een geschikte plaats
ül te overnachten? Is het
3kje in het verre en vreem
aand wel gastvrij
.kot afdalen uit de 'ivoren to-
van het regeerkasteel kan
Hfgens dezelfde regie verlo-
3i. Zo bleek voor de liberale
Nel Gin-
r-Maas (onderwijs) geen ri
te werkkamer met een blik
de Hofvijver weggelegd,
k haar partijgenoot Dick
die vier jaar staatssecre-
jis van volksgezondheid was,
ram er wat bekaaid vanaf,
ide ex-bewindslieden moes
ten hun intrek nemen in een
pijpela met uitzicht op het dak
van het perscentrum Nieuws
poort.
Wie had gedacht dat Lubbers'
eigen kroonprinses Yvonne
van Rooy in een gespreid bed
je kon plaatsnemen kwam
eveneens bedrogen uit. De ex-
staatssecretaris van buiten
landse handel moest tijdens
haar eerste werkdag in de Ka
mer onthutst vaststellen dat in
haar schaars gemeubileerde
werkvertrek nog geen tele
foon was geïnstalleerd. Agaath
Reuchlin, ambtelijk secretaris
van de CDA-fractie vertelt:
„Gelukkig heb ik een vrij gro
te kamer voor Yvonne kun
nen regelen. Dat verzacht de
pijn tenminste iets, want het
gat tussen het werk als be
windsvrouw en het werk hier
is toch al groot. Maar die eer
ste dag bleek er dus nog geen
telefoon te staan. Een tafelje
en twee stoelen, dat was alles.
En dat voor iemand die ge
wend was de hele wereld rond
te reizen! Er was niet eens een
kapstok om haar jas op te han
gen!". .fr
Yvonne zélf is nog druk met
de meubelstukken aan het
schuiven als wij haar de vol
gende dag in het splinternieu
we werkvertrek opzoeken.
Kordaat versleept ze het zit-
hoekje naar het midden van
de kamer om zo meer ruimte
te creëren. Eén van de twee
archiefkasten moet maar naar
het naastliggende ruimte ver
huizen, besluit ze. De deur
blijft op een kier staan, want
het is anders zo benauwd.
De privileges en de extra sta
tus die met het staatssecretari
aat samenhingen zijn maar be
trekkelijk, vindt ze. „De auto
met chauffeur heb ik altijd als
een enorme luxe ervaren,
maar vanmorgen ben ik met
de bus naar mijn werk gegaan
en dat beviel me ook prima".
De afgelopen dagen heeft
Yvonne van Rooy besteed aan
het inwerken op al die nieuwe
beleidsterreinen die nu opeens
voor haar open liggen: onder-
'wijs. verkeer en waterstaat,
ontwikkelingssamenwerking.
„Het voordeel is dat ik meer
baas ben over mijn eigen tijd",
constateert ze. „Aan de top
van het departement word je
toch meer geleefd, hier doe je
het gewone handwerk zelf. Ik
ben eigenlijk een samenwer-
kingsmens, dus ik vind het
wel prettig om nu gewoon één
van de vierenvijftig CDA-ka-
merleden te zijn". Lachend:
„Er zullen wel minder reisjes
naar het buitenland inzitten.
Dat vond ik erg leuk, wat dat
betreft had ik het mooiste
staatssecretariaat in het kabi
net".
Oud-staatssecretaris van de
fensie Jan van Hou welingen is
de tweede christen-democraat
die het métier van kamerlid
heeft opgepakt. Tijdens de for
matie hoopte hij op een minis
terschap, maar de kans daarop
had hij al van meet af aan niet
hoog ingeschat. Er waren im
mers in de CDA-gelederen
veel méér kandidaten dan mi
nistersposten. „Een aantal
mensen heeft tegen me ge
zegd: dat zal je wel tegenval
len, kamerlid zijn", vertelt hij.
„Misschien is het straks inder
daad een raar gevoel om in de
regen op de tram te staan
wachten. Je bent geen VIP
meer, met alles wat daar bij
hoort. Maar zo kijk ik er nu
nog niet tegenaan. Het lijkt me
juist heerlijk om een grotere
vrijheid en meer sociaal leven
te hebben".
VVD-smaldeel
Voor het VVD-smaldeel in het
kabinet scheelde het een stuk
dat de poten onder hun zetels
al op 2 mei weggezaagd waren.
Bij de val van het kabinet was
het liberale huis er immers
van ovqrtuigd geraakt dat het
CDA het met 'links' zou gaan
proberen. De ministers Nijpels,
Korthals Altes, Bolkestein en
De Korte hadden dus ruim de
tijd om zich op het parlemen
taire werk voor te bereiden.
Datzelfde gold de staatssecre
tarissen Ginjaar-Maas, Koning
en Dees. Dees laadde zelfs de
verdenking op zich het er nog
eens goed van te nemen door
deze zomer met dienstauto èn
chauffeur op vakantie te gaan
in Italië.
Die tijd is nu voorbij, stelt
Dees nuchter vast. „Ach ja, je
moet bij zo'n overstap heel wat
inleveren hè? Je regeert niet
meer mee, je hebt geen auto
met chauffeur meer, geen ri
ante werkkamer en geen staf
van ambtenaren die je dage
lijks terzijde staat. Maar de
sfeer waarin ik nu weer be
land ben is ook leuk, hoor. Ou
derwets in een klein werkhok
met een paar kastplanken en
één medewerker, that's all. Ik
weet trouwens waar ik aan be
gin, want vóór ik staatssecre
taris werd had ik er al ruim
dertien jaar kamerlidmaat
schap opzitten. Ik ben als het
ware terug in mijn geboorte
huis. En van metaalmoeheid is
absoluut geen sprake. Integen
deel, ik ga er weer fris tegen
aan, te meer omdat ik me nu
met andere dingen dan volks
gezondheid kan bezighouden".
Spotprenten
EN WISKE SAGARMATHA
Een volledige wand van Ed
Nijpels' nieuwe werkkamer
wordt in beslag genomen door
talrijke spotprenten die tijdens
zijn politieke carrière als
VVD-fractievoorzitter, lijst
trekker en milieuminister zijn
gemaakt. „Veel zullen er voor
lopig niet bijkomen", grapt hij,
wijzend op de verzameling en
de paar vierkante meter pleis
terwerk die nog maagdelijk
wit zijn. „Als kamerlid kom je
in wat rustiger vaarwater. Dat
is nu eenmaal de realiteit. Het
ligt niet in mijn aard om daar
over te gaan tobben. Het heeft
ook wel een bepaalde charme,
je moeten aanpassen aan nieu
we omstandigheden". Dan
vraagt de oud-milieuminister
aan zijn medewerker: „Hoe
werkt die stoel nou? Kan die
rugleuning ook naar voren?".
Terugdenkend aan de ene na
de andere afscheidsreceptie:
„Je raakt vergroeid met zo'n
ministerie. Verscheidene afde
lingen wilden mij apart de
hand drukken, dus ik was niet
in één klap weg. Er staan ook
deze week nog wat borrels op
de agenda".
Oud-minister van justitie Frits
Korthals Altes kon zondag
voor het eerst in lange tijd vol
op profiteren van het mooie
weer en besloot met zijn
vrouw een stuk te gaan fiet
sen. 's Avonds volgde een di
ner met het gezin om het af
scheid van het drukke minis
tersleven luister bij te zetten.
Voorheen ging een groot deel
van het weekeinde nog op aan
het doorspitten van het 'huis
werk'; rapporten, nota's en be
leidsstukken van het legertje
ambtenaren op Justitie. Dat
gezeul met zware 'loodgieter-
stassen' behoort nu tot het ver
leden, stelt hij opgelucht vast.
„Een kennis van mij vond dat
ik er ontspannen uitzag en het
in inderdaad alsof er iets van
je afvalt".
Korthals Altes wil niet verhe
len dat de nieuwe baan in de
Tweede Kamer ook wel wen
nen is. De eerste rit met de ei
gen auto leverde immers met
een een soort nachtmerrie op.
„Ik was naar Apeldoorn gere
den, en 's avonds droomde ik
dat ik een vent doodreed om
dat ik geen voorrang gaf aan
rechts".
Nieuwe baan
Geen van de in de Tweede
Kamer teruggekeerde oud-be
windslieden is actief op zoek
naar een baan in het bedrijfs
leven. Wellicht speelt daarbij
een rol dat de équipe uit het
kabinet Lubbers-I (vier minis
ters en tien staatssecretarissen)
niet erg succesvol is geweest in
De 'pijpela' waarin kamerlid Dees nu huist
het vinden van een goed be
taalde functie. Zo brengt oud
minister Van Aardenne brood
op de plank met enkele tijde
lijke adviseurschappen en een
part-time baan in het zieken
huiswezen. De felbegeerde
baan als president-directeur bij
een grote firma zat er voor
hem niet in.
Winsemius ging er evenmin
op vooruit: hij keerde terug op
zijn oude post bij het adviesbu
reau McKinsey. Dit trage car
rièreverloop deed Winsemius
ooit verzuchten: „Je haalt
mensen binnen voor een
bloedlinke baan. Er bestaan
afbrandkansen van hier tot
gunter. Een minister kan als
een hete aardappel worden ge
dropt. En als je na twee tot
drie maanden nog steeds niets
hebt gevonden, dan ga je af.
Dan ben je zielig. En je wilt
niet zielig zijn. Als je bewinds
lieden van een redelijk niveau
wilt aantrekken moet je voor
komen dat ze zich over de toe
komst zorgen maken. Je kunt
hun wel wat broddelcommis-
sies geven, maar dat is niet
voldoende".
Somber
Wacht de ex-sterren uit het
kabinet Lubbers-II een even
sombere toekomst? Yvonne
van Rooy, die op het laatste
moment toch afviel als kandi
daat voor het ministerie van
verkeer en waterstaat, vindt
van niet: „Ik geloof in door
stroming". zegt ze. „Het is
goed om ook eens aan de an
dere kant van de regeringsta
fel te zitten".
Van Houwelingen verheugt
zich al op de samenwerking
met de „jonge hardwerkende
mensen in de fractie". Oud
minister en oud-vice-premier
De Korte heeft daarentegen
niet de minste behoefte de
pers te woord te staan over
zijn toekomstplannen. „Ik zit
hier nog maar net", laat hij
vanuit zijn nieuwe werkkamer
weten. „Ik moet me eerst
FOTO: CEES VERKERK
maar eens oriënteren op het
kamerwerk. Geen commen
taar daarom".
Ed Nijpels oppert: „Ik heb
geen vastomlijnde ideeën over
de toekomst". Hij loopt naar
de archiefkast waarop enkele
geschenken uit zijn veelbewo
gen tijd als milieuminister zijn
gegroepeerd. Een klassiek ka-
rafje uit Israel, een stoomma
chine van de centrale in Nij
megen, een katalysator van de
automobielbranche, een mi-
lieuprijs van de CDA-jongeren
en een prijs van de Bouw- en
Houtbond FNV.
Vervolgt: „Er wordt wel ge
zegd: je gaat terug naar af.
Maar dat doet me te veel aan
het spel Monopoly denken.
Alsof je op precies dezelfde
manier, weer opnieuw begint.
Dat is natuurlijk niet zo. Ik
ben toch ouder en wijzer in de
Kamer teruggekeerd".
PAUL KOOPMAN
RIK IN 'T HOUT
DICK VAN RIETSCHOTEN
Terwijl de politieke stormen
op slechts enkele honderden
kilometers van onze oostgrens
nog altijd in volle hevigheid
woeden, bevindt de
Nederlandse politiek zich
momenteel in een periode van
absolute windstilte. Sinds de
beëdiging van het nieuwe
kabinet op 7 november heeft
premier Lubbers zich in zijn
Torentje genesteld om de
'Regeringsverklaring' te
schrijven, de speech waarmee
hij op 27 november zijn
nieuwe kabinet aan de
Tweede Kamer zal
presenteren. Natuurlijk
hebben de overige ministers
daarbij ook een vinger in de
pap, maar het is toch vooral
Lubbers die de inhoud en
toonzetting van de verklaring
bepaalt.
En de rest van de
bewindsliedenOp enkele
uitzonderingen na gebruiken
die deze weken elke
beschikbare minuut om zich in
te werken. Slechts enkele
oude rotten, zoals Hans van
den Broek en Gerrit Braks, die
op hun vertrouwde posten zijn
gebleven, hoeven geen nieuwe
kennis in hun hoofd te
stampen. Van den Broek kent
het buitenland inmiddels als
de zak van z'n achternaam en
niemand hoeft Braks nog iets
wijs te maken over
graanprijzen en
mestoverschotten want de
gegevens daarover kan hij,
zelfs als je hem midden in de
nacht wakker maakt,
onmiddellijk moeiteloos
opdreunen. Gerrit had dan
ook vorige week alle tijd om
de naam van z'n ministerie te
veranderen. Landbouw en
Visserij kregen er een broertje
bij, zodat de naam van het
ministerie nu voluit
Landbouw. Natuurbeheer en
Visserij' heet. Wat Gerrit
betreft mogen we dat voortaan
afkorten tot LNV en dat is
maar goed ook, want het zou
tot ernstige papierverspilling
leiden (en dus tot aantasting
van de toch al steeds schaarser
wordende bossen) als we
telkens de volledige naam van
het ministerie zouden
opschrijven. We houden het
daarom in het vervolg maar
op minister Braks van LNV
(Liever Niet Voluit).
Voor de kersverse ministers
en staatssecretarissen zijn de
laatste tien dagen heel wat
minder relaxed verlopen dan
voor het zojuist genoemde
tweetal. Dagelijks worden de
nieuwelingen door de elite van
het ambtenarenkorps
geschoold en getraind in de
fijne kneepjes van het regeren
en zijn zij gedoemd zich in
meters paperassen te begraven
om te lezen wat er op hun
departement zoal gaande is.
Terwijl Van den Broek
ontspannen onderuitgezakt
met de benen op tafel aan één
van zijn naaste medewerkers
vraagt wat ze in de DDR toch
met die voormalige partijleider
Honecker hebben gedaan
(onmiddellijk naar een
psychiatrische inrichting
getransporteerd?), tikt een
man als Wim Kok zich
vijfhonderd meter verder bij
Financiën de vingers blauw op
z'n inderhaast aangeschafte
zakjapanner om te controleren
of alle hem voorgeschotelde
cijfertjes wel kloppen.
Sommigen hebben overigens
al een klein beetje mogen
oefenen in het regeren. Zo
mochten de staatssecretarissen
Aad Kosto (justitie) en Piet
Dankert (buitenlandse zaken)
afgelopen maandag al naar
Bonn om daar op een
internationale
regeringsconferentie hun zegje
te doen over het opengooien
van de grenzen. En minister
Bert de Vries van sociale
zaken had deze week al het
voorrecht om met de
voorzitters van vakbonden en
werkgeversorganisaties om de
tafel te mogen zitten.
Naast alle vermoeiende
spanningen in het leven van
beginnende regeerders zijn er
ook prettig-spannende
aspecten. De nieuwkomers
mogen bijvoorbeeld hun eigen
werkkamer inrichten. Er zijn
in het verleden bewindslieden
geweest die bij hun aantreden
de complete inventaris van
hun kamer lieten vernieuwen
en naar eigen smaak geheel
andere kunstwerken aan de
muur lieten hangen. Leuk
spannend is het ook als je in
bepaalde bureaulades of
kastjes nog relikwieën van je
voorganger aantreft: briefjes,
gedichtjes, foto's,
gebruiksvoorwerpen. Laat
daarover in het weekeind uw
fantasie maar eens de vrije
loop. We zullen u op weg
helpen. Minister Hirsch Ballin
van justitie vindt in de
onderste la van z'n bureau een
notitieblaadje waarop in het
handschrift van Deetman een
telefoonnummer staat. Hij
draait het nummer en er
meldt zich een zwoele stem
TRUBBELS
