Handel met Oost-Europa verandert niet radicaal door afbreken Muur'" 7 Beurs van Amsterdam MARKTEN ^Cleine bedrijven laten Europese subsidies liggen Economie ÊeidócSomcmt VRIJDAG 17 NOVEMBER 1989 PAGINA 7 i°Free Record "Shop ~iaar de beurs ai-APELLE a/d ijssel Jjree Record Shop, een win- uijelketen van geluids- en eelddragers, gaat naar de Tmsterdamse beurs. Van 27 enjovember tot en met 1 de- jw.ember kan het publiek in schrijven op nieuwe certifi- aten van aandelen die note- jng krijgen op de parallel- o^arkt. Free Record - 72 Rinkels in Nederland en 6 in jelgië - heeft een omzet van DO miljoen gulden per jaar. tPfcrui «Éi; Jllkoe )|(or. 'ijzen EEMARKT UTRECHT Prijzen echtrunderen per kg geslacht ge- |cht zonder nier en slotvet, inklusief TW (Volgens PVV): Aanvoer slacht- jnderen 919, waarvan mannelijk )7. Mannelijk 1e kwal. 8,10-9,00. Bndel goed en prijzen prljsh., mann. i kwal. 7,40-8,10, mann. 3e kwal. ,00-7,40. Handel goed en prijzen ijsh. Vrouwelijk 1e kwal. 7,00-7,90. -Bndel traag en prijzen prijsh. Vrou- gfelijk 2e kwal. 6,05-7,00, vrouwelijk kwal. 5,60-6,35 en worstkwaliteit 10-5,90. Handel traag en prijzen la- ibruiksrunderen per stuk inklusief Aanvoer gebruiksrunderen 185, graskalveren 34. Melk- en ilfkoeien 1e soort 2100-2550, 2e 1525-1875 Handel rustig en ijzen prijshoudend. Melkvaarzen 1e jort 1725-2175 en 2e soort 1175- 525. Handel rustig en prijzen prijs- judend. Kalfvaarzen 1e soort 1925- 550 en 2e soort 1275-1725. Handel istig en prijzen prijshoudend. Guste >eien 1e soort 1600-2000 en 2e ■fort 1000-1500. Handel rustig en Hjzen prijshoudend. Enterstieren *25-1825 Handel rustig en prijzen 'gBjshoudend. Pinken 975-1275. Han- j jl rustig en prijzen prijshoudend. J0askalveren 800-1100. Handel rustig t prijzen prijshoudend lichtere kalveren voor de mesterij, .klusief BTW: Aanvoer roodbont "I [50. Stierkalveren extra kwaliteit 825- J)0. 1e kwaliteit 725-800 en 2e kwali- I2jl 550-625. Handel matig en prijzen ilijk. Vaarskalveren extra kwaliteit )3s5-675, 1e kwaliteit 550-600, 2e valiteit 375-425. Handel matig en ijzen gelijk. Aanvoer zwartbont 441. Jierkalveren extra kwaliteit 575-625, i kwaliteit 535-560, 2e kwaliteit 275- s::>(5. Handel traag en prijzen lager. larskalveren extra kwaliteit 450- —15. 1e kwaliteit 375-450 en 2e kwali- |t 250-300. Handel goed en prijzen ilijk. Aanvoer vleesrassen 65 stuks, ijzen: Vleesrassen 1e kwaliteit 800- ~*5 en 2e kwaliteit 675-775. Handel >ed en prijzen gelijk, ïrkens per kg levend gewicht, inklu- ef BTW: Aanvoer slachtvarkens 336. achtvarkens 3,10-3,20, zeugen ex- a kwaliteit 3,10-3,15, 1e kwaliteit lejOO-3,10 en 2e kwaliteit 2,90-3,00. n andel traag en prijzen lager, lachtschapen en lammeren per kg. aslacht gewicht inklusief BTW: Aan- )er 3009, waarvan lammeren 2780. lachtschapen 3,50-6,00. Handel re- elijk en prijzen gelijk. Ooien tot 20 v. g 7,00-9,50. Handel redelijk en prij- pyn gelijk. Ooien boven 20 kg 6,00- KjO Handel rustig en prijzen gelijk, «rammen tot 22 kg 8,50-10,00, ram- agen 22-25 kg 8,00-9,50. Handel re- llijk en prijzen gelijk. Rammen bo- in 25 kg 7,00-8,50. Handel rustig en lijzen gelijk. -"lachtschapen en lammeren per stuk klusief BTW: Slachtschapen 125- io. Handel goed en prijzen iets ho- )r. Ooien tot 20 kg 170-190. Handel idelijk en gelijk. Ooien boven 20 kg ■t 0-175. Handel rustig en prijzen ge- Irf k.Rammen tot 22 kg 180-210, immen 22-25 kg 180-220. Handel >ed en prijzen iets hoger. Rammen >r"fVen 25 kg 175-225. handel rustig '0Q prijzen gelijk. ebruiksschapen en lammeren per uk inklusief BTW: Aanvoer 305 uks. Weidelammeren 120-180. Han- Jl goed en prijzen gelijk, anvoer geiten en bokken 6. Geiten 1 bokken per stuk 25-75. Handel >ed en prijzen gelijk. Totale aanvoer >78 stuks. AASMARKT GOUDA - Aanvoer 10 Irtijen, handel goed. Prijzen in gul- 5n per kg: eerste plus extra kwaliteit 9,35, zware plus extra kwaliteit f ),45 en extra kwaliteit f 11,00. ERVEILING EIVEBA BV - Aanvoer B42.900 stuks, stemming vriende- c. Prijzen in gulden per 100 stuks: eren van 50-51 gram bruin 10,84, i-56 gram bruin 11,25-11,35, 60-61 am bruin 12,52-12,96, 65-66 gram t 13,22-13,45 en bruin 13,76-14,53. ERVEILING - Aanvoer 1.128.600 uks, stemming redelijk. Prijzen in ilden per 100 stuks: eieren van 51- Igram wit 10,90 en bruin 10,95, 56- gram wit 11,55 en bruin 11,55, 61- 'gram wit 12,60 en bruin 13,00, 66- gram wit 12,75 en bruin 14,00. J^ERMARKT - Aanvoer 1.700.000 £*Uks, stemming redelijk. Prijzen in 'vilden: eieren van 48 gram 11,25 per ■40 stuks en 2,34 per kg, 54 gram ;<1,00 per 100 stuks en 2,22 per kg, 'dj gram 12,80 per 100 stuks en 2,25 jöir kg, 59 gram 13,35 per 100 stuks IJS 2,26 per kg, 61 gram 14,00 per stuks en 2,30 per kg, 64 gram 5-14,75 per 100 stuks en 2,16- lO per kg, 67 gram 14,50-15,25 per )0 stuks en 2,16-2,28 per kg. Schar bieren 1,50-2,50 per 100 stuks ho- ln prijs. krant ontvangen? el tussen 18.00 en 19.00 zaterdags tussen I.OO en 15.00 uur, tele- >on 071-12.22.48 en uw rant wordt nog dezelfde vond nabezorgd. Vorstelijke auto Prins Bernhard open de gisteren in Hilver sum een nieuw be drijf van Ferrari-im- porteur Krooymans. De prins reed daar voor door een lint. Hoewel hij daarbij niet te hard reed, hield een jongetje toch de handen voor zijn gezicht. Maar dat kan ook uit bewon dering zijn geweest voor de vorstelijke (en uitermate dure) auto's van dit Itali aanse merk. FOTO: DIJKSTRA Boetiek Estée Lauder vlakbij Rode Plein MOSKOU Cosmetica-konin- gin Estée Lauder heeft gisteren een boutique geopend in Gorki- straat, vlak bij het Rode Plein in Moskou. Het publiek werd door de politie op afstand gehouden terwijl Lauder en Nanouli Sje- vardnadze, de vrouw van minis ter van buitenlandse zaken Edu- ard Sjevardnadze, de opening verrichtten. Anders dan de meeste winkels in Moskou die westerse goederen verkopen en alleen harde valuta of credit cards accepteren, kunnen de ar tikelen van Lauder voor roebels worden gekocht. Maar de meeste Moskouse vrouwen verdienen daarvoor te weinig. KLM dupe van staking Boeing AMSTERDAM De staking bij vliegtuigfabrikant Boeing, die nu al bijna zes weken duurt, zal leiden tot vertragin gen bij de aflevering van be stelde toestellen. Omdat hier sprake is van overmacht zul len gedupeerde luchtvaart maatschappijen weinig kans hebben op een schadevergoe ding. De vertragingen raken de KLM vooral in de afleve ring van nieuwe 747-400 toe stellen. De KLM moet wellicht een aantal machines die nu al verkocht zijn, langer in dienst houden. Ook Martinair zal vermoedelijk last krijgen van de vertraging. TOPAMBTENAAR GOEDHART VAN ECONOMISCHE ZAKEN: DEN HAAG „Maar luistert u nu toch eens even, Sozont Ivanytsj", riep Litvinov uit. „Wacht even! Wij sturen tenslotte toch wel wat naar wereld tentoonstellingen en Eu ropa koopt wel het een en ander bij ons". - „Ja, grondstoffen. En merk op, waarde heer: die grondstoffen van ons zijn voor het grootste deel al leen goed door andere, beroerde omstandigheden: onze borstels zijn groot en hard omdat de varkens niet deugen; ons leer is sterk en dik omdat de koeien mager zijn; het spek is vet omdat het half met het vlees mee uitge kookt wordt...". Dit gesprek tussen twee heren werd in 1867 opgetekend door de Russische schrijver Toer- genjew. Het voert te ver om te stellen dat er sindsdien weinig is gewijzigd in de economie van de Sovjetunie. Sinds Gor- batsjov aan de macht is, bevin den de Sovjetunie en Oost-Eu ropa zich in een wervelstorm van veranderingen. Het gaat razendsnel in landen als Hon garije, Polen en de DDR. Dat werpt de vraag op of er voor het Nederlandse bedrijfsleven een nieuwe markt opengaat. Het antwoord ligt nogal genu anceerd. In de meest recente nota over de handelsbetrekkingen met Oost-Europa, waarin de passa ge van Toergenjew is opgeno men, schrijft het ministerie van economische zaken: „De hervormingen die in de ver schillende Oosteuropese lan den in meer of minder be perkte mate worden inge voerd, zullen op korte termijn naar verwachting tot nieuwe mogelijkheden voor westerse ondernemers leiden. Nu moet echter worden geconstateerd dat de handel met deze landen dikwijls nog gecompliceerd is en juist als gevolg van de her vormingen steeds ingewikkel der lijkt te worden". Drs. Menno Goedhart van het directoraat-generaal voor de buitenlandse economische be trekkingen van het ministerie van economische zaken weet maar al te goed dat de han delsbetrekkingen met Oost- Europa meer dan ooit in de belangstelling staan. De acht medewerkers van zijn 'hoofd afdeling socialistische landen in Europa' werken onder hoogspanning. „Het is niet aan te slepen, we worden over spoeld door vragen van het bedrijfsleven. Bovendien moet er voortdurend informatie worden aandragen voor de be leidsvorming binnen het kabi- Onderscheid Alle media staan bol van de verrassende ontwikkelingen in Oost-Europa. Het lijkt wel alsof èlles mogelijk is. Goed hart meent echter dat er een onderscheid moet worden ge maakt tussen de politieke en de economische situatie: „Door de vele publiciteit van de laat ste tijd over de politieke ont wikkelingen is het net alsof het allemaal gloednieuw is wat er gebeurt. De economische hervormingen in Oost-Europa zijn echter veel langer aan de gang. Zo is Hongarije al in 1968 begonnen. Het klassieke beeld van de handel, die is voorbehouden aan een paar ondernemingen met enkele trouwe afnemers, bestaat al lang niet meer. Er hebben zich de afgelopen jaren steeds meer bedrijven gemeld voor de han del met Oost-Europa. De con currentie is flink toegeno- De cijfers spreken voor zich. In het eerste half jaar van 1989 groeide de invoer uit Oost-Eu ropa (exclusief Joegoslavië en Albanië) ten opzichte van de zelfde periode in 1988 met 24,6 procent, terwijl de export met 22,6 procent steeg. De totale import uit Oost-Europa (ruim vier miljard gulden) is nog steeds groter dan de export (bijna drie miljard gulden), maar dat komt doordat Neder land voor een fors bedrag aardolie en olieprodukten uit de Sovjetunie betrekt. Maar door de toenemende openheid van het Oostblok ne men de exportmogelijkheden voor Nederlandse bedrijven wel toe. Ook hier geven de cij fers de beste ilustratie. In 1988 steeg de export ten opzichte van 1987 met 12,3 procent en daalde de import met 10,7 pro cent. Vergeleken met de totale buitenlandse handel stelt die met Oost-Europa nog weinig voor. Zo is de export naar Oost-Europa 1,4 procent, een percentage dat schril afsteekt bij de uitvoer naar de overige landen van de Europese Ge meenschap (74,6 procent) en de Verenigde Staten (4,3 pro- Radicaal „Het directe economische be lang van de politieke verande ringen moet nog op gang ko men", zegt Goedhart. „Het is niet zo dat er door het afbre ken van de Berlijnse Muur in de handelsbetrekkingen radi caal een andere situatie ont staat. Er moet in Oost-Europa nog veel veranderen op econo misch terrein. Dat is een gelei delijk proces". Als voorbeeld noemt Goedhart de Sovjetunie. „Gorbatsjov heeft veel maatregelen afge kondigd waarvan de uitwer king achterwege blijft. De bu reaucratie vereist nog steeds dat veel zaken centraal, dus via Moskou, moeten worden geregeld. Ik ben in juli in Let land geweest. Daar is geen en kele bank die zich met buiten landse handel mag bemoeien. Dus moet de Nederlandse on dernemer die in Letland za ken wil doen, zich ook nog steeds tot Moskou wenden. Waarschijnljk komt hier vol gend jaar verbetering in. De Sovjets zijn serieu^ van plan te decentraliseren. Maar het land heeft en houdt voorlopig een plan-economie en is gewoon nog niet ingesteld op een marktgerichte aanpak". Hetzelfde verhaal geldt vol gens Goedhart voor de DDR, Polen, Tsjechoslowakije, Roe menië en Bulgarije. „Oost-Eu ropa is nauwelijks op het Wes ten ingesteld. De besluitvor ming is traag, er is een gebrek aan harde valuta en de centra le vaststelling van de prijs ver oorzaakt moeilijkheden. Dat zijn problemen die niet zo maar zijn op te lossen". Goedhart maakt een uitzonde ring voor Hongarije. „Dat land is een stuk verder in het ac cepteren van het westerse denken. Daar gaat alles er al een stuk minder centralistisch aan toe. Maar aan de andere kant zal het nog wel een paar jaar duren voordat de Hon gaarse munt, de forint, op de westerse valutamarkt wordt verhandeld. Behoefte Nederlandse bedrijven moeten niet denken dat ze automa tisch aan de bak komen in Oost-Europa, meent Goedhart: „Een onderneming die handel wil bedrijven met Oosteurope se landen, moet zich uiteraard in eerste instantie afvragen of er behoefte bestaat aan het produkt dat wordt afgezet. Verder moetje nagaan hoe het in het betrokken land is ge steld met de geldsituatie en met tal van regelingen voor handelsverkeer. Daarvoor kan de ondernemer terecht bij handelshuizen en commerciële adviseurs, die in Nederland actief zijn. Daarnaast kun je veel informatie krijgen van onze afdeling en van de Ex- portbevorderings- en voorlich tingsdienst van ons ministerie. Wij zijn geen bemiddelaars, maar wij hebben natuurlijk wel adressen en kunnen voor een aardige introductie zor gen". Voor ondernemers is het be langrijk te weten dat de over heid met enkele Oosteuropese landen 'investerings-bescher- mingsovereenkomsten' heeft gesloten. Daardoor is het mo gelijk de winst in het betrok ken land om te zetten in harde valuta (dollars, marken, gul dens) en die naar Nederland over te maken. De onderne mer is niet meer verplicht de winst in het Oosteuropese land te investeren. Deze overeen komst geldt al in Hongarije, Bulgarije, de Sovjetunie en Roemenië. Met Polen en Tsjechoslowakije wordt druk onderhandeld. Ook wijst Goedhart erop dat bepaalde sectoren een grote kans hebben sucesvol handel te bedrijven: „In al die landen bestaat een enorme behoefte aan industriële landbouwpro- dukten. Simpel gezegd: alle apparatuur en kennis die er voor zorgen dat de melkpro- duktie verbetert en de pro- dukten daadwerkelijk bij de consument terecht komen. Oost-Europa weet dat Neder land op dit terrein internatio naal gezien aan de top staat. Ook de lichte industrie, zoals textielmachines, doet het goed. En natuurlijk de milieutechno logie, al hebben we hier veel concurrentie van West-Duits- land". Hulp De politieke omwenteling heeft er wel voor gezorgd dat de economische hervormingen Goedhart: „Financiële hulp koppelen aan projecten die een marktgerichte aanpak in Oost-Europa bevorderen". FOTO: PATRICK VAN BERKEL in een sneller tempo kunnen worden doorgevoerd, erkent Goedhart. De Europese Com missie, het dagelijks bestuur van de EG, stelt 750 miljoen gulden beschikbaar voor hulp aan Polen en Hongarije. Daar naast zullen de individuele lid staten ook financiële bijdragen gaan leveren. Het nieuwe Ne derlandse kabinet is druk doende hiervoor een plan te ontwikkelen. „Ik wil benadrukken dat het niet alleen gaat om het geld of het verkleinen van de buiten landse schuld van de Oosteu ropese landen", zegt Goedhart. „Natuurlijk mag de schuld niet verder uit de hand lopen. Maar de bedragen kunnen be ter gericht worden besteed, onder meer door ze te koppe len aan projecten die in Oost- Europa worden opgezet om meer kennis te krijgen over de vrije-markteconomie. Dan denk ik aan managementtrai ning. Niet alleen voor de jonge academici daar, maar ook voor actieve managers die korte, in tensieve cursussen zouden moeten krijgen. Ook is een rol weggelegd voor Nederlandse interim-managers en advi seurs, zodat de kennisover dracht optimaal kan zijn. En maak Oost-Europa eerst eens zelfvoorzienend op het gebied van de eerste levensbehoef ten". Bewust heeft Goedhart onder nemend Nederland centraal gesteld in zijn verhaal. Want: „De rijksoverheid heeft een coördinerende en hulpverle nende taak. Alle projecten moeten in samenwerking met het bedrijfsleven worden op gezet. Het uiteindelijke doel moet zijn dat ondernemers de overheid niet meer nodig heb ben om handel met Oost-Euro pa te bedrijven". ROB SEBES :HEVENINGEN Het ederlandse bedrijfs- ven, de onderzoekinstel- igen en universiteiten - aken veel te weinig ge- ruik van het Europese hderzoekprogramma. Als aar niet tijdig verande- ~ïng in komt, verspeelt Nederland zijn concurren tiepositie op de internatio nale markt. Tot deze conclusie komt het bureau EG-Liaison in Den Haag na een onderzoek naar de deelneming van Neder landse ondernemingen en technisch-wetenschappelijke instellingen in de technologie- huid Venezuela in drie minuten op te lossen IUENOS AIRES Topman John Reed van de Amerikaanse atibank heeft gisteren tijdens een bijeenkomst over de schulden an Latijns-Amerika gezegd dat het einde van de schuldencrisis "zicht is. Binnen drie jaar kunnen de problemen tussen ont wikkelingslanden en banken zijn opgelost. Hij was vooral opti mistisch over Venezuela. Dat land heeft geen drie jaar, maar .Jie minuten nodig om zijn economische problemen op te lossen. projecten van de Europese Ge meenschap. De resultaten van het onderzoek werden gister middag bekendgemaakt op een congres voor Eurotechno logie in Scheveningen. Ongeveer vierduizend bedrij ven en instellingen houden zich op een of andere manier bezig met technisch-weten- schappelijk onderzoek. Het EG-bureau in Den Haag schat dat duizend a vijftienhonderd daarvan zouden kunnen profi teren van het geld dat de Eu ropese Gemeenschap ter be schikking stelt voor vooruit strevend onderzoek. Het aan tal organisaties dat daadwer kelijk onderzoekvoorstellen indient is echter niet meer dan 10 tot 20 procent. Uit het onderzoek blijkt dat multinationale ondernemingen veel meer voorstellen voor on derzoek indienen dan kleine bedrijven. Het EG-bureau be treurt dit, omdat kleine onder nemingen over het algemeen veel meer profijt kunnen trek ken uit de Europese onder zoeksprogramma's dan grote bedrijven. Zoekend naar de oorzaak van de terughoudendheid van de kleine bedrijven en instellin gen komen de onderzoekers tot de conclusie, dat men dik wijls opziet tegen de formali teiten en procedures die ge paard gaan met een aanvraag om financiële steun voor een onderzoekproject. Andere bar rières zijn de hoge kosten van een onderzoekvoorstel, gemid deld enkele tienduizenden gul dens, en de verwachte geringe kans op toewijzing. Dit laatste blijkt in de praktijk onjuist te zijn, aldus het EG-bureau. Voorts speelt mee het idee dat Europese onderzoekprogram ma's alleen bestemd zijn voor grote bedrijven die zich bezig houden met geavanceerde technologie. Evenals de ge dachte bij vele bedrijven dat deelneming aan de Europese projecten weinig oplevert, is dit volgens het EG-adviescen- trum niet terecht. Ofschoon de Nederlandse ex port van zogenoemde „high- tech"-goederen (vliegtuigen, computers, medicamenten en elektronische instrumenten) per hoofd van de bevolking nog steeds tot de hoogste ter wereld behoort, wordt deze positie nu aangetast. „Neder land moet oppassen niet onder de voet gelopen te worden door grote technologie-mach ten", aldus het rapport. Nederland mag zijn technolo gische positie naar het oordeel van het EG-adviesbureau niet laten verzwakken. Anders wordt het land te veel afhan kelijk van het buitenland. Naast stimulering van de eigen ,,high-tech"-industrie is inter nationale samenwerking nodig om de gunstige positie van Ne derland op dit terrein te be houden. GOUD Nieuw Vorige ZILVER onbewerkt 25800 - 26300 25850 - 26350 onbewerkt 330 - 400 325 - 395 bewerkt 27900 27950 bewerkt Opgave: Drijfhout. A da 56 3/8 567/8 66 1/4 661/2 17 3/4 181/2 37 7/8 38 52 3/4 523/4 72 7/8 723/4 161/2 161/4 54 1/2 541/8 71 5/8 711/2 59 1/4 59 Per saldo wat hogere koersen AMSTERDAM De Amster- damse effectenbeurs ging gis termiddag met de adem van de meevallende Amerikaanse handelscijfers in de nek voor zichtig wat omhoog. De voor zichtigheid werd" in de hand gewerkt door een onderkoelde reactie van Wall Street op deze cijfers. Pakhoed was zeer vast op de verrassend hogere resultaten. Per saldo kon de algemene stemmingsindex toch nog 1,5 punt oplopen tot 179,7. De omzetten bleven zeer beperkt. De internationale waarden lie pen eerst wat op, maar de stij ging werd later toch weer ge temperd door een inzakkende dollar. Unilever bijvoorbeeld liep in de middag behoorlijk hard van stapel met een stij ging tot 153,40 maar op f 151,40 bleef aan het slot nog geen gulden van de winst over. Akzo zag een aanvanke lijke winst van ƒ2,40 verkeren in ƒ1,40 winst op f 127. En hetzelfde beeld gold voor de meeste andere hoofdfondsen. Een uitzondering vormde Pak hoed. In de middag kwam deze onderneming met een flinke bijstelling naar boven van de resultaten. Na een kor te onderbreking van de handel vloog de koers omhoog en het slot van 132 betekende een vooruitgang van 4,80. In het kielzog gingen andere fondsen met transport- en havenbelan- gen mee omhoog. Zo won VOC ƒ0,70 op ƒ30,90 en Ned- üoyd 1,60 op 88.30 Vast in de markt lag de hele dag Hunter Douglas. Het fonds ging naar huis met een winst van 3,50 op ƒ116. Heineken die eerst weer flauw was op 118,20 wist het verlies later vrijwel weg te werken op 119.3Q Het drankenfonds ligt al enige tijd uit de gratie in verband met de veranderde belangstelling van bierdrin kers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 7