Ferrari: onvoorwaardelijk
streven naar vooruitgang
IN EN OM DE KAS
Najaarsexport viel tegen, voor jaarsexport niet
Chamade zorgt voor l
nog betere verkoop
van Renault 19
Bloembollenhandel wil
kwaliteitskeurmerk
Sluitkool: gezonde kost
C^roenen._.
(ADVERTENTIE)L
CITROEN RENAULT PEUGEOT
SpecUdiót
Gerard Douplantsoen 22
Tel. 01717-7540 - Voorschoten
AUTO EcidócSommit zaterdag n november 1989 pagina jb
LAND EN TUINBOUW
MARANELLO In Ma-
ranello, 15 kilometer van
Modena in Italië, bevin
den zich de fabrieken van
Enzo Ferrari, een legende
in de racewereld die nog
steeds voortleeft.
Enzo Ferrari, die aan het be
gin van deze eeuw in Modena
geboren werd, bouwde zijn ei
gen ziel en agressie in zijn ra
ceauto. Maranello produceert
per jaar 4000 wegmodellen,
symbolen van mannelijkheid
voor 's werelds rijkste kopers.
In het centrum van alles staat
echter de ontwikkeling van de
perfecte Formule 1 raceauto.
De opbrengsten van de weg
modellen worden hiervoor
aangewend. Ferrari probeert
een ronde voorsprong te ne
men op de wereld met een ra
ceauto die totaal ontworpen en
gebouwd is in de Ferrari-
werkplaats. Ferrari concur
reert met McLaren, Benetton
en andere autofabrikanten die
meccano-achtige constructies
produceren: motoren van Hon
da of Ford terwijl chassis, car
rosserie, transmissies en ver
snellingsbak van verschillende
fabrikanten afkomstig zijn.
Voor de weg- en racemodelen
van Ferrari worden alleen
verschillende metalen ge
bruikt.
Claudio Ferroni, kwaliteits
controleur, werkt al sinds de
jaren zestig bij Ferrari, toen
John Surtees de Formule 1
wagens reed. „Ik heb alles ge
daan, van motorlagertjes tot
zuigertjes en nokkenassen.
Meneer Ferrari begreep de
mens, hij wist dat elkde dag
hetzelfde werk doen de inte
resse doodt".
FOTO: AP
Scalabrone, een Argentijn, als
hoofdontwerper in Maranello
aangesteld.
Voor Ferrari rijden nu Alain
Prost en Nigel Mansell. Prost
brengt de ervaring van drie
wereldkampioenschappen met
zich mee en de merknummer-
1-notering waarnaar Ferrari
altijd gehunkerd heeft. Bijko
mend voordeel is volgens Luca
di Montezemolo, de Ferrari-
protégé die Prost heeft aange
trokken, dat „Prost een fantas
tisch gevoel heeft voor de For
mule 1. Hij kan onze auto's en
onze motoren vergelijken met
die van de andere bedrijven.
Hij is zowel op de testbaan als
op de racebaan zijn salaris
waard".
Niemand in Maranello laat iets
los over de salarissen van de
racers, maar het gerucht gaat
dat Prost 9 miljoen dollar
krijgt voor het komende sei
zoen en dat Mansell als hij uit
eindelijk stopt met racen Fer-
rari-dealer kan worden in En
geland, waar per jaar 350 au
to's verkocht worden.
Tussen de twee mannen die
Ferrari leiden en de twee
mannen die voor Ferrari rij
den staat 1800 man personeel.
Een groot deel van het perso
neel is opgeleid in de Dino
Ferrari-school tegenover de
fabriek, genoemd naar een
zoon van Enzo die, toen hij 24
was, aan spierdystrofie is over
leden. Hele generaties zijn er
geïndoctrineerd met Ferrari.
ROB HUGHES
(c) The Times
Buitenechtelijk
Meneer Ferrari. De naam, al
tijd door meneer voorafge
gaan, echoot door de fabriek.
„Soms lijkt het of mijn vader
nog leeft", zegt Piero Lardi
Ferrari, de zoon van Enzo
Ferrari. Piero is vice-president
van Ferrari, voor hem een
(ADVERTENTIE)
Wereldkampioen Alain Prost ri
werkgever Ferrari.
grote persoonlijke triomf. Als
buitenechtelijke zoon van
Enzo Ferrari groeide hij op
rond de fabrieken en werd
door de monteurs op de toilet
ten verstopt als mevrouw Fer
rari op het terrein was. Later
werd hij door Enzo erkend,
kreeg toestemming de familie
naam aan te nemen en kreeg
een plaats bij het bedrijf.
„Iedereen die voor mijn vader
heeft gewerkt, heeft goede
herinneringen aan hem. We
moeten een goede balans zien
uit voor het volgende
te vinden tussen die herinne
ringen en wat Ferrari nu is.
Ferrari is natuurlijk veran
derd. Mijn vader was een ster
ke persoonlijkheid, maar hij
zei altijd dat de beste auto de
volgende is. Hij zou het niet
goed vinden dat Maranello een
soort museum werd".
Eén van veranderingen bij
Ferrari is de aanwezigheid
van Fiat-mensen, die nu deel
uitmaken van het bedrijf. Dit
is echter geen verrassende
ontwikkeling: twintig jaar ge-
1-raceseizoen bij zijn nieuwe
FOTO: AFP
leden al werd Gianni Agnelli,
president van Fiat, de grootste
aandeelhouder van Ferrari om
Enzo Ferrari's droom te finan
cieren. Die droom streeft Ag
nelli nog steeds na. „Het is een
eenvoudige erfenis - te stre
ven naar vooruitgang, zelfs als
dit het offer met zich mee
brengt van de nobelste der
mensen", zei Ferrari in zijn
negentigste en laatste levens-
Alhoewel de racewereld Ag
nelli nooit zo gefascineerd
Het duurt bij Renault kenne
lijk nogal even om de fabrie
ken om te bouwen, ofwel men
heeft nogal haast met de intro-
duktie van nieuwe versies. Al
geruime tijd rijdt in Frankrijk
de vierdeurs sedanversie van
het model 19 rond, en ook de
nieuwe vijfdeurs-uitvoering
van de 21 kwam er eerder op
de markt dan bij ons. Dat
noodzaakte Renault om die
modellen wel vast voor de
pers te introduceren of min
stens aan te kondigen,' terwijl
van levering nog geen sprake
is. Maar de vijfdeurs 21 is er
nu, en eind deze maand staat
ook de 19 Chamade met vier
deuren en aparte kofferbak in
de showroom.
Exacte prijzen staan nog niet
in de lijst, maar we kunnen
volgens de importeur uitgaan
van dezelfde bedragen die
staan voor vijfdeurs 19-versies.
Dat betekent dan een gamma
vanaf ƒ23.700,- voor een 1,4 li
ter Chamade TR tot 32.400
voor een 1,7 liter TXE. Da: ig
tussenin liggen nog zeer vei rQ
andere mogelijkheden: hi j£
komt erop neer dat de Renau
19, onafhankelijk van de keirQ
voor motor of uitrustingsn g
veau, met drie, vier of vi n(
deuren besteld kan wordei,a
Een puur bouwdoossysteei
dus waarin diverse groepe
onderdelen naar believen tr~
combineren zijn, wat wel z
economisch is in de produkti
De sterk gestegen verkoopci
fers van Renault in Nederlan
voor dit jaar geven aan dat d
19 zonder Chamade-versie i
een warme ontvangst heeft g(
noten. Met het oog op de hoi
veelheid Kadett sedans en V\
Jetta's op onze wegen lijkt hi
wel zeker dat de introdukti
van de 19 Chamade dat succq
nog flink kan opvoeren. Daail
aan zal ook de gunstige prii
bijdragen.
Ferrari-coureur Nigel Mansell.
heeft als voetbal bevonden
Agnelli en Ferrari zich op de
zelfde golflengte. Over het
eerste seizoen zonder Ferrari
zegt Agnelli: „We zijn de op
één na beste. Beter dan vorig
jaar, maar toch slechts twee
de".
President van Ferrari is Piero
Fusaro. Hij is afgestudeerd in
genieur, heeft een Fiat-achter
grond en is jarenlang de per
soonlijke assistent van Ferrari
geweest, die hij nu heeft opge
volgd. „Van hem heb ik alles
geleerd over Formule 1 en het
is mijn plicht te proberen de
situatie van het bedrijf te ver
beteren", zo zegt hij.
Alain Prost
Die situatie zal zeker beter
worden nu Ferrari Alain Prost
aangetrokken heeft, de we
reldkampioen. Ferrari heeft
echter ook met de nodige ver
liezen te kampen gehad. Zo is
Ferrari een geniale ontwerper
kwijtgeraakt. John Barnard,
technisch directeur in Enge
land, heeft het bedrijf verla
ten. „In drie jaar tijd heeft
Barnard onze capaciteit ver
hoogd en ons in een concur
rentiepositie geplaatst. Hij wil
de echter niet naar Maranello
komen maar in Engeland blij
ven. En als iemand technisch
directeur voor Ferrari's For
mule 1 wil zijn moet hij in Ma
ranello wonen". Barnard is in
gepikt door het Bennetonteam,
dat beloofd heeft een researc
hcentrum voor hem te bouwen
in Engeland. Ferrari heeft
U is siS^glcPPBi'fappi
Op zoek naar gedegen mogelijkheden om de kwaliteit van de
bloembollen te garanderen, heeft de Bond van Bloembollen-
handelaren het invoeren van een kwaliteitskeurmerk in stu
die. Het lijkt logisch daarvoor eerst aansluiting te zoeken bij
het Landbouwkwaliteitsbesluit, waarin de mogelijkheid van
een kijkskeurmerk wordt gegeven.
Daartoe is intussen een werkgroep geformeerd, waarin het Mi
nisterie van Landbouw en Visserij, de Bloembollenkeurings
dienst, de Bond, de Koninklijke Algemene Vereniging voor
Bloembollencultuur en het Produktschap voor Siergewassen
zitting hebben. Inmiddels is een oproep de deur uitgegaan, ge
richt aan ondernemers die aan de besprekingen over zo'n merk
willen deelnemen. Er is een model ontwikkeld waarbij ervan
wordt uitgegaan dat er een Rijkskeurmerk komt, dat is geba
seerd op hogere kwaliteitsnormen voor de bollen die voor de
droogverkoop bestemd zijn (de konsument dus). Dit model
dient als uitgangspunt bij de verdere besprekingen.
De sluitkool is in Nederland geliefd bij consument, die per iaar
drie kilo ervan eet.
Het Nederlandse assorti
ment groenten bestaat uit
vele variëteiten. Binnen
het assortiment nemen de
sluitkolen een belangrij
ke plaats in. Sluitkolen
zoals rode kool, witte
kool, spitskool, gele- en
groene savooie kool en
spruiten zijn het hele jaar
door vers verkrijgbaar.
In de zomer ligt het accent op
spitskool; in de winter zijn de
anderen volop verkrijgbaar.
Gelukkig maar, want door het
hoge vitamine C gehalte is
sluitkool een echte „anti-
griep" groente. Al die ver
schillende kolen zijn stuk
voor-stuk bijzondere combi
natiegroenten en lenen zich
voor knapperige rauwkost, en
geurige stoofpotten, voor on
gekende soepen en exclusieve
recepten. De belangrijkste
veiling voor sluitkolen is' de
WFO in Zwaagdijk. Op deze
veiling in Noord-Holland
wordt bijvoorbeeld 75%, zo'n
18 miljoen stuks, van de totale
Nederlandse rode kool pro-
duktie aangevoerd. Uit de sta
tistieken blijkt dat wij Hollan
ders echte kool liefhebbers
zijn. Per hoofd van de bevol
king consumeren wij ruim 3
kg per jaar. Binnen het kool
assortiment is de rode kool
met zijn 1,5 kg het favorietst.
Zowel in waarde als in
gewicht bleef de bollen-
export in de loop van vo
rig jaar ogenschijnlijk op
het niveau van het voor
gaande seizoen. Dat blijkt
uit gepubliceerde gege
vens van het Produkt
schap voor Siergewassen
over de export naar
waarde en gewicht over
het seizoen 1988/89. Er
zouden zich in feite geen
ontwikkelingen hebben
voorgedaan.
Maar de mensen op de afde
ling Marktonderzoek van het
Produktschap vorsten nog
eens verder en kwamen tot de
ontdekking dat er wel zeker
sprake is van bepaalde ont
wikkelingen en tendenzen. Zo
vestigt men er allereerst de
aandacht op de ontwikkelin
gen die in het najaar en voor
jaar zich hebben voorgedaan.
Daaruit blijkt, dat de export
in het najaar is tegengevallen,
maar die in het voorjaar zich
juist zeer voortvarend ont
wikkelde.
In guldens nam de export in
het najaar met bijna 3% af,
terwijl het aantal geëxpor
teerde kilogrammen met 1,5%
afnam. De voorjaars-export
nam in waarde met bijna 11%
toe en in volume met 4%. Dat
de bollenexport in 1988/89 de
1 miljard guldens (nog steeds)
niet is gepasseerd, lag, gelet
op de ontwikkeling in het na
jaar, geheel in de lijn van de
verwachting, maar dat de
vooijaarsexport zo veel goed
zou maken wordt door de
mensen van het PVS als ver
rassend omschreven en er
moet toch echt wel wat ge
beuren voordat deze nuchter-
lingen van hun stuk raken.
De vooijaars-export is over
het algemeen een broeierij-
export. Bollen dus voor de
man die er bloemen van ma
ken kan. Deze export heeft
zich versterkt, terwijl de ex
port ten behoeve van de
droogverkoop stagneert. Ook
deze ontwikkeling is reeds
een aantal seizoenen geleden
ingezet. Zo blijkt dat typische
broeierijlanden zoals Italië,
Spanje, Guernsey, Jersey, Is
rael en Japan zich in het ach
terliggende seizoen als de be
langrijkste groeilanden mani
festeerden. Een uitzondering
wordt gevormd door de Scan
dinavische landen (inclusief
Finland) die van oudsher ty
pische broeierijlanden zijn,
maar waarnaar de bollenex
port sinds enige seizoenen te
genvalt.
De bloemenexport en met
name de bolbloemenexport
naar deze landen neemt ech
ter toe, zodat geconcludeerd
kan worden dat de produktie
verschoven is naar de Neder
landse broeierij. Samengevat
kan worden gesteld dat de
bollensector profiteert van de
toenemende mondiale bloe-
menproduktie en bloemen-
consumptie.
Bij het PVS hebben de cijfe
raars eveneens uitgedokterd
dat de vraag naar bollen bin
nen de EG zich aanzienlijk
minder goed ontwikkelt dan
in de landen daarbuiten. Met
name Duitsland, Frankrijk en
de B.L.E.U. namen minder
bollen af dan het vorige sei
zoen. Vooral de najaarsexport
naar deze landen is teleurstel
lend. Een uitzondering wordt
echter gevormd door de eer
dergenoemde broeierijlanden
die de export binnen de EG
Op deze manier vinden miljarden bollen hun weg naar consu
menten in 140 landen. poTO pR
nog enigzins op peil weten te
houden. Buiten de EG wordt
een redelijk tot zeer hoge
groei bereikt in Canada, Ja
pan, de V.S., Taiwan, Zuid-
Korea. Men constateert tevens
(met de verademing „geluk
kig") dat de export naar de
U.S.A. weer toeneemt. Hier
door kan een stijgende lijn
van het niet EG-deel van de
totale-export weer voortgezet
worden.
In het raport dat naar aanlei
ding van de bevindingen
werd geschreven, wordt ook
een analyse gegeven van de
export van het aantal stuks.
De cijfers lijken de veronder
stellingen met betrekking tot
de ontwikkelingen van broei-
erij-export te bevestigen. Van
de belangrijkste bolsoorten
werd vooral door typische
broeierij-soorten zoals iris
(+11%), lelié (+18%) en freesia
(+9%) groei tot stand ge
bracht. Een uitzondering
vormde de gladiool (-0%)
waarvan het aantal geëxpor
teerde stuks licht afnam. Wel
licht dat de sterke inkrimping
van het areaal hieraan debet
is. Vanzelfsprekend blijft de
tulp de belangrijkste bolsoort
hoewel haar aandeel ten op
zichte van het voorgaande
seizoen met 1% afgenomen is
tot 29%. Over het geheel ge
zien is het aantal geëxporteer
de tulpebollen gelijk geble
ven. Het nogal grillige ver
loop van de gladiolenexport
stabiliseerde zich in het afge
lopen seizoen. Van de belang
rijkste afnemers namen West-
Duitsland, de USA en Spanje
meer gladiolen af terwijl Ita
lië en vooral Frankrijk (de
belangrijkste gladiolenafne-
mers) aanzienlijk minder gla-
diolenknollen afnamen. Na
een pas op de plaats in het vo
rige seizoen is de lelie-export
wederom gestegen 18%). De
belangrijkste lelie-afnemers;
Italië, de USA Frankrijk, het
Verenigd Koninkrijk en Ja
pan namen behoorlijk minder
leliebollen af terwijl er geen
enkel land van belang minder
leliebollen afnam. De opgaan
de trend van de lelie-export is
overtuigend voortgezet.
Van de belangrijkste bolsoor
ten is de narcis de enige
waarvan het aantal geëxpor
teerde stuks ia afgenomen is
(-2%). Praktisch alle landen
geven een afneming te zien
met uitzondering van het land
van „The Iron Lady" en dat is
best een aardige ontwikke
ling, want in Engeland zit
men bepaald niet zonder „ei
gen" narcissen. Het aantal
geëxporteerde bloembollen
naar West-Duitsland lijkt na
de scherpe daling 1985/86 zich
redelijk te stabiliseren. De af
neming van de tulpen- en
narcissenexport werd redelijk
gecompenseerd door de flinke
toename van de export van
gladiool en crocus.
Ook in stuks gezien, is de ex
port naar de USA toegeno
men. Met 1%. Echt overtui- i
gend vindt men deze ontwik
keling bij het PVS nog niet.
Het aantal geëxporteerde tul
penbollen nam af met 3%
doch dit werd meer dan goed
gemaakt door de exporttoena
me van met name de typische
broeierij bolsoorten zoals gla
diool (+2%), iris (+3%) en lelie
(+3%). Frankrijk nam in het
seizoen 1988/89 minder bollen
af en dit verlies is praktisch
geheel toe te schrijven aan de
tegenvallende gladiolenexport
(-10%).
In tegenstelling tot de meeste
andere landen nam het aantal
geëxporteerde tulpen naar
Frankrijk toe met liefst 4%
waardoor het verlies mede
dank zij de gunstige ontwik
keling van iris en lelie be
perkt bleef. De export van
tulpen, crocussen, gladiolen
nam weliswaar af maar de
toeneming van de overige
bolsoorten was van dien aard
dat de totale export in stuks
licht toenam.
Hoewel de export naar Italië
in stuks gedurende de afgelo
pen seizoenen zich telkens
gunstig ontwikkelde, bleek de
groei tijdens het afgelopen
seizoen nul te zijn. De sterke
uitbreiding van de lelie
(+20%, iris (+15%) bleek ech
ter niet meer te zijn dan
compensatie op de verliezen
die geleden werden bij tulp (-
15%), gladiool (-3%) en ane
moon (-10%).
Elektronisch dagafschrift:
een schot in de roos
De invoering van het elektronisch dagafschrift bij de veil-
gen Westland West, Delft-Westerlee, de Kring en CVV is
zo'n succes, dat deze veilingen hun aangesloten leden ook in
1990 de mogelijkheid willen bieden om het dagafschrift
elektronisch te ontvangen. De werkgroep Elektronisch dag
afschrift, bestaande uit vertegenwoordigers van de veilingen
de Kring en Westland West, het CBT, Intermation bv,
VABA bv, de NTS en de SITU, heeft alle ervaringen op een
rijtje gezet en geëvalueerd. De werkgroep kwam tot de con
clusie dat deze nieuwe service technisch gezien uitstekend
verlopen is, zowel van de kant van de veilingen als van de
kant van de klanten en Intermation.
Dit seizoen minder Spaanse herfsttomaten verwacht
De herfsttomaten in Spanje
worden hoofdzakelijk gepro
duceerd in de provincies
Alicante en Murcia. Vanuit
beide gebieden wordt er dit
seizoen een kleine produktie
verwacht.
Dit wordt veroorzaakt door
een kleinere aanplant en la
gere opbrengsten. Daarnaast
is de oogst zo'n 10 dagen
verlaat door de vele regen
val. Als gevolg hiervan lig
gen de Hollandse veilingprii-
zen van zowel de ronde- als
de vleestomaten hoger dan
vorig seizoen. In de week
van 9 tot en met 14 oktober
was de prijs van de ronde to
maten opgelopen naar 1,53
voor de A-sortering en naar
1,72 voor de B-sortering. In
de laatste weken van okto
ber daalde de prijs langzaam.
Over de afgelopen drie we
ken van oktober komt de
gemiddelde prijs voor de
ronde tomaten uit op 1,65
per kilo. In vergelijking met
vorig seizoen ligt deze prijs
ruim 60 cent per kilo hoger.
Bij de vleestomaten werd de
hoogste prijs in oktober een
week later gerealiseerd, na
melijk in de week van 16 tot
en met 21 oktober. De BB-
sortering bracht in die week
2,36 per kilo op en de BBB-
sortering 2,69. Voor de
vleestomaten kwam de ge
middelde prijs in de laatste
drie weken van oktober op
ƒ2,14 per kilo uit. In het vo
rige seizoen lag deze prijs
een gulden lager, namelijk
op 1,14. De verwachtingen
voor de komende weken zijn
gunstig, gezien de kleinere
Spaanse concurrentie en een
afnemend aanbod van Hol
landse tomaten.
