TROS ziet voorlopig
af van ledenwerfacties
Toneelschrijver Beckett
trekt verbodsclausule in
Neeme Jarvi te perfect
Ex-Beatles
treffen
schikking
met EMI
Antoine Uitdehaag en Jos Thie weg als leiders RO-theater
Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u!
(UNST/RTV
C&icLeSouicwit
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1989 PAGINA 9
f 'icasso's weer terecht
RASSE De kunstwerken die op
november werden gestolen in de
ilia in Cannes van Marina Picasso,
e kleindochter van Pablo Picasso,
n die een geschatte waarde van
neer dan 30 miljoen gulden hebben,
ijn gistermiddag teruggevonden.
e werden aangetroffen bij een res-
aurant-eigenaar in het dorp Pradet,
labij Toulon.
;a )it is in politiebron vernomen.
:dflrie mensen - de bewaker van Mari-
:h-pa Picasso's huis, diens vriendin en
erfje restaurant-eigenaar - werden don-
erdagavond op verdenking van de
iefstal voor de rechter geleid,
inder de gestolen kunstwerken wa-
en verscheidene doeken van Picas-
een Matisse en een Brueghel.
df)r
Daniël Jaquin, een van de bewakers van de villa van Mari
na Picasso, na zijn arrestatie in verband met de kunstdiefs-
SOT met „Rest and Remember'"
ROTTERDAM Studio's Onafhankelijk To
neel heeft met Rest and Remember" een nieu
we produktie gereed in de regie van Mirjam
Gerrit Timmers stelde het script samen voor
een stormachtig relaas over geweld, lot en nood
lot. Na inspeel voorstellingen in Groningen en
Rptterdam gaat de produktie op 24 november in
Theater Lantaren-Venster in Rotterdam offi
cieel in première.
De voorstelling komt ook in Leiden en Den
Haag.
Timmers liet zich inspireren door grote land
schapstekeningen van Jacobien de Rooij, waar
van er een de titel draagt Rest en Remember,
het opschrift van een bankje bij een Schots
klooster dat op zee uitziet. De voorstelling gaat
over geweld dat vaak uit een man, soms uit een
vrouw te voorschijn barst, over mensen die het
spoor bijster zijn.
Carmen in Circustheater
DEN HAAG Het Teatro de Danza Es-
pagftola komt met twee bijzonder voor
stellingen van Bizets 'Carmen' naar het
Circustheater, op dinsdag 21 en woensdag
22 november.
Het theater had in Italië met dit werk,
gebaseerd op de gelijknamige nouvelle
van Prosper Mérimée zoveel succes dat
als vanzelf een uitnodiging volgde voor
een aantal voorstellingen in de Verenigde
Staten. Maar een bliksembezoek (van
twee dagen) aan Nederland bleek tot de
mogelijkheden te behoren.
In zijn visie op Carmen - het verhaal van
de van vrijheidsdrang overlopende zigeu
nervrouw en de smoorverliefde officier -
brengt choreograaf Luis Perez Davila
Luisillo de explosieve Spaanse dans en
het traditionele ballet samen.
Lejo Schenk
in directie
van IKON
HILVERSUM
Lejo Schenk is de
nieuwe adjunct-di
recteur IKON-tele-
visie. Hij volgt Bou-
dewijn Klap op. Die
is naar de AVRO
vertrokken. Schenk
kwam in 1971 bij de
IKON-radio en
stapte in 1978 over
naar de televisie-ac
tualiteitenrubriek
Kenmerk. Sinds
1980 leidt hij deze
rubriek als eindre-
dakteur.
F ilmcomponist
Coppola dirigeert
ROTTERDAM De Amerikaanse
componist van filmmuziek Carmine
Coppola zal op 7 december in De
Doelen het Brabants Orkest dirigeren
bij de uitvoering van verschillende
van zijn filmmuziek-composities.
Coppola schreef onder meer de mu
ziek voor films als The Godfather,
Apocalypse Now en The Black Stal
lion. Carmine Coppola, die de vader
is van de filmregisseur Francis Ford
Coppola, is in de Verenigde Staten
meerdere malen onderscheiden voor
zijn filmuziek. Zo ontving hij een Os
car en een Golden Globe Award. Na
De Doelen volgen nog optredens in
Nijmegen en Den Bosch.
AMSTERDAM De met act*e 16.000 nieuwe mediawet en met algemeen De raadsman van de TROS
TROS ziet voorlopig af
waarschijnlijk zal oplopen tot raadsman
in de buurt van 20.000.
van verdere ledenwer
facties. Dat bleek giste
ren tijdens een kort ge
ding dat door de NOS en de omroepen^ mr.
de zeven overige omroe-
pen was aangespannen draagbaar tv.setje op-beêiden
tegen de TROS, omdat van Landré, vroeger de voor-
geldende regels van zorgvul- meende dat de hele zaak he-
betoogde de lemaal niet voor de civiele
De raadsman van de NOS en aan de reclame die de omroe- diende te worden uitgevoch-
de omroepen, mr.. R. Post, pen in eigen zendtijd voor ten. Aangezien het commis-
vergastte de rechtbankpresi- zichzelf mogen maken. Per sariaat vermoedelijk volgen
dent, mr. J. Vrakking, op een kwartaal mag er niet meer de week al beslist vond hij de
dan 24 minuten voor dit doel actie van de omroepen dan
worden bestemd, per dag niet ook knap voorbarig. Hij liet
- vroeger c w r o.
deze zich te buiten zou man van de TROS, die de meer dan twee minuten en alvast weten dat de TROS bij
zijn gegaan aan veel te omroep aanprees, en andere de aanprijzingen mogen niet een voor haar ongunstige uit-
veel reclame voor zich- sappige scènes met tv-sterren langer zijn dan 30 seconden, spraak van het commissari-
zelf tijdens een feestpro
gramma op de televisie
die aan de telefoon enthou
siast nieuwe leden inschre
ven. Ook het TROS-lied ont-
op vrijdag 3 november brak niet in de compilatie die tend als aparte blokjes wor-
ter gelegenheid van haar de NOS de rechtbankpresi- den vertoond
dent voorschotelde. Het had
veel weg van een nationale
Bovendien mogen zij niet in aat naar de Raad
de programma's worden ge- zal stappen,
plaatst maar mogen uitslui- Over de lengte van de leden-
25-jarig bestaan.
werfspots valt volgens hem
te twisten. Noch van de kant
Dit alles heeft de TROS vrij- van de omroepen, noch van
november aan haar de kant van de TROS werd
vond laars gelapt, zo bleek uit het duidelijk hoeveel tijd de laat-
betoog van Post. Spots van ste nu precies heeft besteed
zaak bezig. De TROS hangt Volgens hem verkeert de zeven tot negen minuten wa
de ledenwerfactie. Vol-
„Het ren geen uitzondering en gens mr. Post leed het echter
'or de Rons Honeymoon Quiz stond geen twijfel dat het in elk ge-
zolang deze instantie nog niet TROS uiteraard een zakelijke bol van de aanprijzingen. val ver boven de toegestane
definitief heeft gesproken zal en mentale opdoffer, zij is Post eiste een verbod om tot hoeveelheid was. Bovendien
"1 januari nog één spot uit te noemde hij de reclame mis-
zenden die reclame bevat leidend omdat er niet bij
leden binnen te halen, zo viel lies en slaagt er niet in dat voor de TROS en een brief werd gezegd dat het lidmaat-
op te maken uit het betoog verlies goed te maken. De aan de nieuwe leden, waarin schap 54 gulden per jaar kost.
van de raadsman van de nood is kennelijk zo hoog dat moet staan dat de TROS on- Mr. Vrakking doet woensdag
TROS, mr. S. Severin de Wit. de TROS haar toevlucht rechtmatig heeft gehandeld 15 november, de dag waarop
De overige omroepen voelen heeft moeten nemen tot een en het nieuwe lidmaatschap de TROS uitleg moet geven
aan het Commissariaat voor
de Media, uitspraak.
zich benadeeld door de han- wijze van ledenwerving die als niet aangemeld be
de TROS, die in flagrante strijd is met de schouwt.
-fiewth activeert
ilfagolven
wth, bewegingstheater in het Ge-
jentemuseum. Gezien op donder-
g 9 november, herhalingen twee
tal per avond t/m 22 december,
serveren noodzakelijk, op 020-
Jadat Bewth vorig jaar het ge-
iouw van de Rotterdamse
elrinkwaterleiding op Beren-
laat tot onderdeel van het zo-
'eelste project op locatie
naakte, is het gezelschap nu
eergestreken in het Haags
Gemeentemuseum van Berla-
e. De voorstelling vindt
ilaats in de entree, de andere
t uimten zijn kennelijk vanwe-
je het beveiligingssysteem 's a -
'onds onbegaanbaar.
eVat Bewth maakt, vergt een
ipen geest. De indrukken die-
len zich van alle kanten aan,
te beginnen via de folder
lie aan de voorstelling vooraf
jaat. Daarin staat het motto:
iet zijn van het zijn is/zilver
fijn zeemelde/zeewinde.
lewth heeft enige poëzie toe-
'evoegd aan de bekende be-
taansvraag van de filosofen,
oals -zo blijkt- het ook met de
voorstelling iets toevoegt aan
ie volledige ruimte van Berla-^
!e-
lij het begin van het stuk treft
iet publiek een liggende dame
n de kassaruimte aan. Het
icht dempt, New Agemuziek
welt aan door de hal. Een
lantal excercities in plaatsne-
nen in de ruimte volgt.
)e mensen van Bewth hante-
hun lichaam om het pu-
iliek een zekere visie op het
jebouw op te dringen. Zij
itaan bijvoorbeeld in een lange
waarmee zij met een mi-
lieme beweging de symmetrie
Zij hangen over
le diverse balkons om de ar-
:hitectonische compositie te
iccentueren. Zij glijden langs
i le trappen, van deur tot deur,
neergezette stoel tot
;unstobject of bewegen zich
tlleen over de zwarte tegeltjes.
Bewth speelt roltrapje door
vloeiend het trappenhuis af te
dalen. Het doet vloerkleedje
door glijdend op de vloer het
[ezichtsveld binnen te treden.
De spelers laten de verdwijn
truc zien door een gazen doek
te ontvouwen en vervolgens af
te gaan.
Licht en geluid hebben de
hoofdrol in de trage vloeiende
lijn, die Bewth door het mu
seum trekt. De voorstelling ac
tiveert de alfagolven in de
hersenen en roept de vraag op,
waarom de hal van het mu
seum 's avonds niet vaker
voor muziek wordt gebruikt.
Die heeft verreweg de beste a-
koestiek van alle openbare ge
bouwen in Den Haag.
PETER SNEL
Samuel Beckett, die zijn werken weer vrij heeft gegeven voor bewerking door toneelgroepen.
DEN HAAG De Iers-Fran
se schrijver Samuel Beckett
heeft besloten niet langer een
verbodsclausule op te nemen
in contracten voor opvoering
van zijn stukken in Neder
land. Dit heeft Julia Scheffer,
vertegenwoordiger in ons land
van de Franse organisatie van
toneelschrijvers SACD, don
derdag meegedeeld. Zijn stuk
ken moeten, vindt de auteur,
wel naar de letter en de geest
worden uitgevoerd.
De schrijver stelde de clausule
vorig jaar op, nadat de stich
ting Toneelschuur Produkties
in Haarlem het voor mannen
geschreven stuk „Wachten op
Godot" door vier vrouwen op
de planken had gebracht. Bec
kett vond toen dat zo'n opvoe
ring moest worden verboden.
In de Bondsrepubliek Duits
land was men voordien al van
plan het stuk door vrouwen te
laten spelen, maar na protest
van de schrijver werd ervan
afgezien.
In Nederland wilde men niet
wijken. Toneelschuur Haarlem
toog naar de rechter, die be
paalde dat het stuk wel door
vrouwen mag worden ge
speeld. Het thema van het
stuk ontsteeg niet alleen de
kwestie man-vrouw, de actri
ces hadden ook een groter be
lang bij het doorgaan van de
voorstelling "dan Beckett. Uit
eindelijk beleefde de voorstel
ling dertig uitvoeringen in het
hele land, waarbij de speelsters
zich wel aan de letterlijke
tekst hielden.
Sedert de rechterlijke uit
spraak weigerde Beckett toe
stemming voor opvoering van
zijn werken als er geen ver
bodsbepaling in het contract
was opgenomen. Hierin stond
onder meer dat alleen met zijn
schriftelijke toestemming wij
zigingen mochten worden aan
gebracht in de tekst of in de
aanwijzingen voor de mise-en-
scène, het decor en de perso
nages.
Beckett (83) die in 1969 de No
belprijs voor letterkunde
kreeg, woont sinds 1945 in Pa
rijs. Hij wordt gefascineerd
door de absurditeit van het le
ven. Zijn personen hebben
geen enkel contact met elkaar.
Zijn toneelstukken maken een
diepe beklemmende indruk op
de toeschouwers. Behalve
„Wachten op Godot" behoren
tot zijn bekendste toneelstuk
ken 'Eindspel', 'Gelukkige da
gen' en .Krapps laatste band'.
Het Koninklijk Concertgebouwor
kest o.l.v. Neeme Jarvi m.m.v. het
Philharmonia Chorus London, het
Chor des Stadtischen Musikvereins
e.V. Düsseldorf en Ikaia-Purdy, te
nor met het Requiem van Berlioz,
grote zaal Concertgebouw Amster
dam, gisteren. Herhaling: vanavond
Het had zo mooi kunnen
zijn: Mahlers imposante
achtste, de „Symfonie der
Tausend" door het Con
certgebouworkest met Le
onard Bernstein ervoor,
het Philharmonia koor uit
Londen vermengd met
dat van Düsseldorfse Mu-
sikverein, een uitverkoch
te grote zaal van het Con
certgebouw en minuten
lange ovaties.
Toen afgelopen zomer het geld
bijeen moest worden ge
schraapt voor deze gelegen
heid die ook op CD zou wor
den vastgelegd als onderdeel
van Bernsteins Mahlercyclus,
was er voor het optreden van
de beroemde Amerikaanse di
rigent een tekort van 50.000
gulden, dat zelfs niet met be
hulp van sponsors kon worden
opgehoest. Dus dan maar niet,
liet Bernstein weten, en het
hele feest kon niet doorgaan.
De orkestdirectie die met de
reeds gecontracteerde koren
zat, vond Neeme Jarvi bereid
de baton van Bernstein over te
nemen, maar dan om het Re
quiem van Berlioz te dirigeren
in plaats van Mahlers achtste.
Berlioz concipieerde zijn
Grande Messe des Morts voor
de grote Döme des Invalides,
gebruikte daarom een om
vangrijk symfonieorkest met
maar liefst 16 pauken, schreef
een dubbele koorbezetting
voor en plaatste vier groepen
koperblazers rond het centrale
orkest.
Het is de kunst om, als je dit zo
naar de architectuur van die
kerk opgezette muziekwerk in
de zaal uitvoert, de balans van
koor en orkest in bedwang te
houden. In de kerk geeft de
door Berlioz als het ware mee-
gecomponeerde galm een goed
evenwicht, in de grote zaal
van het Concertgebouw is dat
moeilijker.
Het lukte Jarvi alleen in de
minder monumentale
ten van de dodenmis een goe
de balans te creëren. Dan hoor
je hoe mooi twee topkoren
kunnen klinken: zoemend
zacht, verstaanbaar zuiver en
gelijk. Hoe luid echter de in
totaal ongeveer 400 koorleden
ook zongen, in de indrukwek
kende onheilsgedeelten zoals
het Tuba Mirum of het Rex
Tremendae kwam het koor
echt niet boven het orkest uit.
Het antifonale effect dat de
vier kopergroepen in deze de
len zouden moeten bewerk
stelligen veranderde meer in
een egaal, grandioos schitte
rend maar wel alles overstem
mend kabaal.
Jarvi houdt van glanzend or-
kestspel, legt grenzeloos veel
nadruk op perfectie. Alle in
zetten zijn dan ook exact ge
lijk, de fortissimo's zijn in
drukwekkend. Maar van be
zieling is bijna geen sprake. De
kracht van de alom aanwezige
dirigent en zijn musici was in
deze uitvoering beter te voelen
dan het religieuze en onheil
spellende, wat de kern is van
Berlioz' compositie. Neeme
Jarvi dirigeert perfect en bril
jant, maar eigenlijk te perfect
en briljant.
ARTHUR VAN DER DRIFT
Gebarentheater
in Amsterdam
AMSTERDAM In vier Am
sterdamse theaters wordt tot
en met 26 november het Inter
nationaal Gebarentheater Fes
tival georganiseerd. Gebaren
theater wordt beoefend door
doven, maar is visueel ook
heel aantrekkelijk voor horen
de mensen. Er worden groe
pen verwacht uit België, De
nemarken, Groot-Brittannië,
Frankrijk, Ierland, Noorwegen
en de Verenigde Staten. Zij
treden op in het Cleyntheater,
het Amfi-theater, het Van Os-
tadetheater en theater De
Speelruimte.
Schouwburg biedt
scholen lesstof
DEWN HAAG Scholen
voor voortgezet onderwijs
kunnen met ingang van 15 no
vember een beroep doen op de
nieuw opgerichte educatieve
dienst van de Koninklijke
Schouwburg. Dit is mogelijk
geworden dank zij samenwer
king tussen schouwburg, Peter
Pan Produkties en financiële
ondersteuning van een aantal
Haagse bedrijven. De educatie
ve dienst biedt voorbereidende
lessen waarin informatie
wordt geboden over de voor
stellingen, nabesprekingen en
rondleidingen. Leerlingen die
daarna een voorstelling bezoe
ken, krijgen een fikse korting
op de toegangsprijs. Per tri
mester krijgen de scholen
voortaan een overzicht van de
voorstellingen die voor deze
educatieve begeleiding in aan
merking komen.
LOS ANGELES De voor
malige leden van de popgroep
The Beatles en hun platen
maatschappijen hebben hun
zakelijke geschillen na meer
dan tien jaar bijgelegd.
De overeenkomst tussen Paul
McCartney, George Harrison,
Ringo Star en Yoko Ono, de
weduwe van John Lennon, en
de platenmaatschappijen EMI,
Apple en Capitol is niet open
baar gemaakt en de ex-Beatles
hebben afgesproken er over te
zwijgen. De groep, die tot de
meest productieve van de ge
schiedenis van de Rock and
Roll behoorde, werd in 1970
ontbonden.
In 1979 begon de maatschappij
Apple, die de Beatles verte
genwoordigde, een rechtszaak
tegen de Amerikaanse maat
schappij EMI en haar dochter
maatschappij Capitol, omd^t
die geen rechten hadden be
taald over de verkoop van 19
miljoen grammofoonplaten
tussen de jaren 1969 en 1979.
Apple vroeg een vergoeding
van 50 miljoen dollar.
In 1987 begon de maatschappij'
ook een rechtszaak tegen de
schoenenfabrikant Nike en de
platenmaatschappij EMI om
dat de bedrijven in een recla-.
me zonder toestemming ge
bruik hadden gemaakt van de
Beatle-plaat Revolution. Apple
vroeg 15 miljoen dollar scha
devergoeding. In datzelfde jaar
beschuldigde Apple EMI er
van materiaal van de Beatles
niet snel genoeg op CD uit te'
brengen en de leden van de
groep te weinig royalties te be
talen.
De woordvoerder van Yoko
Ono, Elliot Mintz, verklaarde
dat de zaak zo gecompliceerd
lag dat zelfs mensen die er
lang mee bezig waren moeite
hadden om de feiten uit elkaar
te houden. Menon verklaarde
dat de maatschappij EMI, die
de Beatles sinds 1962 vertegen
woordigt, bijzonder verheugd
was over de bereikte oplos->
sing.
Mozarts
schedel
De Oostenrijkse
wetenschapper
Gottfried Tichy
toont hier de
schedel die naar
zijn vaste overtui
ging die van
Wolfgang Ama-
deus Mozart is.
De schedel werd
gevonden in het
Mozart Conser
vatorium in Salz
burg. Tichy, als
paleontoloog ver
bonden aan de
Universiteit van
Salzburg, heeft
de schedel ver
geleken met ge
gevens die van
Mozart bekend
zijn. Tot nu toe
werd aangeno
men dat Mozart
in een onbekend
armengraf zou
zijn begraven.
FOTO: AP
WNF-onderscheiding voor NCRV
HILVERSUM NCR V-ver
slaggever Aart Zeeman ont
vangt morgen uit handen van
prins Bernhard de 'Internatio
nal Award for Conservation
Merit'. Dit is een onderschei
ding van het Wereld Natuur
Fonds voor mensen die zich
inzetten voor het behoud en
de bescherming van de natuur.
Aart Zeeman is verslaggever
en presentator van de actuali
teitenrubriek 'Hier en Nu'.
Hiervoor levert hij geregeld
bijdragen over bijvoorbeeld
het tropisch regenwoud en het
stropen van olifanten en neus
hoorns. Daarnaast volgde Zee
man prins Bernhard in het
verleden tijdens zijn reizen
voor het WNF door Azië en
Afrika. Zijn verslagen werden
door de NCRV uitgezonden.
Vorig jaar ontving filmer Bert
Haanstra de „Conservation
Merit" van het Wereld Natuur
Fonds.
ROTTERDAM De artistiek
leiders van het RO-theater in
Rotterdam, Jos Thie en Antoi
ne Uitdehaag, zullen hun con
tract met het toneelgezelschap
niet verlengen. Zij hebben het
bestuur van het RO-theater la
ten weten dat zij na zeven jaar
iets an<*rs willen gaan doen.
Het contract van het artistiek
duo loopt per 1 augustus 1991
af.
Thie en Uitdehaag hebben
volgens woordvoerder H. Peg
man van het RO-theater nog
geen concrete ideeën over wat
zij willen gaan doen. Doordat
zij hun beslissing nu al bekend
hebben gemaakt, heeft het
RO-theater alle tijd een nieu
we artistieke leiding te zoe
ken.
Het is nog niet bekend of het
RO-theater weer een twee
hoofdige artistieke leiding
krijgt. Een werkgroep zal de
komende weken een profiel
schets maken. Daarbij ligt het
wel in de lijn der verwachtin
gen dat het artistiek beleid
van Thie en Uitdehaag om to
neel te maken voor een breed
publiek, zal wórden voortge
zet.
Het RO-theater heeft nog nie
mand op het oog, maar sluit
niet uit dat de opvolger in het
buitenland moet worden ge
zocht. „Artistiek leiders zijn
nu eenmaal in Nederland niet
zo dicht gezaaid", aldus Peg-
Het is de bedoeling om de
nieuwe artistieke leiding vol
gend seizoen al bij het gezel
schap te betrekken, dit in ver
band met het vaststellen van
het repertoire voor het seizoen
91/92.
mer dat Thie en Uitdehaag
vertrekken. „Want het gaat
goed met het RO-theater".
Hella Haasse spreekt
over Annie Romein
AMSTERDAM In de serie
die de Stichting Literaire ActL
viteiten Amsterdam (SLAA>
organiseert onder het motto
„De Erflaters" spreekt de
schrijfster Hella Haasse op 2J
november in De Balie in Am
sterdam over Annie Romein-
Verschoor en Maria Dermoüt,
zo maakte de SLAA donder
dag bekend. De historica en
neerlandica Annie Romein-
Verschoor (1895-1978) schreef
veel essayistisch werk op lite-
rair-sociologisch gebied. Zij
kreeg vlak voor de Tweede
Wereldoorlog grote bekend
heid door de publikatie van
„Erflaters van onze bescha
ving", dat zij samen met haar
echtgenoot Jan Romein
schreef. Maria Dermout (1888-
1962) schreef romans en ver
halen die zich grotendeels af
spelen in Nederlands-Indië..
De roman „De tienduizend
dingen" is daarvan een van de
bekendste.
