De Klerk: Blanken
houden veto-recht
Deng blijft oppermachtig
Democratie biedt
Brazilië weinig
reden tot feesten
Jordaanse
fundamentalisten
willen "Jihad'
tegen Israel
Beschaving
3UITENLAND
CcidócSornxmt
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1989 PAGINA 7
herenigde Staten zijn
bezorgd over Suriname
PARAMARIBO De Verenigde Staten ma
ken zich zorgen over recente gebeurtenissen
die het democratiseringsproces in Suriname
li gevaar brengen en over het toenemend ge-
iruik van Surinaams grondgebied in de in
ternationale drugshandel. Dit heeft de Ame
rikaanse ambassadeur Richard Howland in
Paramaribo gezegd in een onderhoud met le
gerleider Desi Bouterse. Howland maakte
Bouterse duidelijk dat „terugkeer van een
militair bewind onacceptabel is". De Ameri-
lanse ambassadeur zei verder tegen Bouter
dat Washington de internationale drugs
handel via Suriname nauwkeurig in de gaten
houdt. Howland hoopt op medewerking van
iet Surinaamse leger bij de bestrijding van de
Irugshandel.
Klein fortuin voor
foto 's zwemmende Di
HONGKONG Een fotoserie van de Brit
se prinses Diana, die momenteel met
kroonprins Charles een bezoek brengt aan
Hongkong, heeft de eigenaar het bedrag
van ruim 82.000 gulden opgeleverd. Op een
van de foto's is te zien hoe de prinses, ge
huld in een rood badpak, in rugslag baan
tjes trekt in het zwembad van de Britse ma
rinebasis in Hongkong. De andere foto
toont de prinses, gehuld in een witte hand
doek, terwijl ze langs het zwembad loopt.
De foto's waren aanvankelijk verschenen
in een plaatselijke krant in Hongkong,
waarna de redactieburelen werden be
stormd door een horde Britse verslagge
vers, die de foto's voor hun krant wilden
kopen.
Europese bossen
flink aangetast
BRUSSEL Van alle loofbomen in Eu
ropa is nog maar 66 procent geheel ge
zond. Van alle naaldbomen is dat nog
slechts 51 procent. Dat blijkt uit een on
derzoek dat is uitgevoerd in opdracht
van de EG-commissie in Brussel. In ons
land is de situatie relatief goed. Vorig
jaar was 74,6 procent van het loofhout
in orde of slechts heel licht aangetast.
20,3 Procent van de loofbomen was ma
tig en 4,4 procent was sterk beschadigd.
0,7 Procent van het Nederlandse loof
hout was dood. Van alle naaldbomen in
Nederland was vorig jaar 85,5 procent
in orde of slechts heel licht aangetast en
0,7 procent dood.
Vliegers beschoten
met Sovjet-laser
WASHINGTON Russische schepen, die
in de Stille Oceaan raketproeven volgen,
hebben volgens de Verenigde Staten in vier
gevallen laserstralen afgevuurd op Ameri
kaanse vliegtuigen. Daarbij heeft een van
de Amerikaanse bemanningsleden mogelijk
oogletsel opgelopen. Dit hebben defensie
functionarissen meegedeeld. Washington
overweegt een protest in te dienen bij de
Sovjetunie. De vier afzonderlijke inciden
ten deden zich voor op rond zestienhonderd
kilometer ten zuiden en westen van Ha
waii, in een gebied waar Sovjet-schepen re
gelmatig kruisen om intercontinentale ra
ketten te bergen die vanuit hun land zijn
afgevuurd.
BBC: Oorlogsmisdadigers
met opzet nooit berecht
LONDEN Een Amerikaanse onderzoeker
heeft in een Brits televisieprogramma aan de
hand van documenten aangetoond dat Groot-
Brittannië en de VS de vervolging van hon
derden Italiaanse oorlogsmisdadigers na de
Tweede Wereldoorlog om politieke redenen
hebben tegengehouden. Volgens het door de
BBC uitgezonden programma „De Fascisti
sche Erfenis: een Belofte Verraden" zijn rond
achthonderd Italianen aan vervolging ont
snapt omdat de twee geallieerde machten
wilden voorkomen dat de anti-communisti
sche regering, die na de oorlog in Italië aan
de macht kwam, ten val zou komen. De
meeste verdachten, die voorkwamen op de
lijst van de VN-commissie voor Oorlogsmis
daden, werden gezocht wegens misdaden tij
dens de bezetting van Joegoslavië en Etiopië.
Jterke man Deng Xiaoping en zijn opvolger in de militaire commissie. fot
PEKING Deng Xiaoping
blijft China's sterke man, ook
nu hij zijn functie als voorzit
ter van de Centrale Militaire
Commissie heeft neergelegd.
Dat is de verwachting van di
plomaten in de Chinese hoofd
stad Peking en in Hongkong.
Deng is opgevolgd door Jiang
Zemin, de algemeen-secretaris
van de partij.
De oude leider had de laatste
tijd al herhaaldelijk te kennen
gegeven dat hij zich wilde te
rugtrekken. Westerse diplo
maten in Hongkong menen
dat Deng Xiaoping, hoewel hij
nu geen officiële ambten meer
bekleedt, nog wel de onbetwis
te politieke leider blijft.
Dengs macht berustte niet bij
het voorzitterschap van de mi
litaire commissie, maar bij het
feit dat hij Deng is", aldus een
diplomaat. „Jiang Zemin heeft
de steun van Deng nodig die
nog steeds aanwezig is". Diplo
maten in Hongkong zeiden de
benoeming van Jiang Zemin
te beschouwen als een aanwij
zing dat president Yang
Shangkun het tegen Deng
Xiaoping heeft moeten afleg
gen in de machtsstrijd rond
het leiderschap van de machti
ge commissie. De president
was volgens de diplomaten te
gen de benoeming van Zemin,
omdat deze geen militaire ach
tergrond heeft. Zijn aanstel
ling zal volgens de president
de commissie verzwakken,
omdat nu de hoogste leiding
van de strijdkrachten in han
den komt van een burger.
Deng wees er echter op dat het
leger uiteindelijk altijd onder
controle staat van de commu
nistische partij.
PRETORIA Zuidafrika
moet binnen vijf jaar een
nieuwe grondwet krijgen,
die zwarten in de nationa
le regering brengt. Zwart
meerderheidsbestuur op
basis van een stelsel van
evenredige vertegenwoor
diging zal er echter niet
komen en de blanken zul
len vetorecht houden bij
belangrijke beslissingen.
Met deze toekomstvisie stuur
de de Zuidafrikaanse president
De Klerk gisteren de heren
Eugene TerreBlanche van de
Afrikaner Weerstandsbewe
ging (AWB) en Robert von
Tonder van de Boerestaat Par
tij naar huis. De leiders van
beide racistische blanke orga
nisaties kregen bij hun eerste
onderhoud met het nieuwe
staatshoofd ook te verstaan dat
VN verscherpen bewaking Namibia
WINDHOEK De troepen van de Verenigde Naties in Nami
bia hebben in het Noorden langs de grens met Angola hun pa
trouilles opgevoerd, na beschuldigingen dat inwoners van Ango
la worden gedwongen in Namibia een stem uit te brengen. Tot
de uitbreiding van de bewaking langs de grens werd opdracht
gegeven op de derde dag van de onder VN-toezicht gehouden
verkiezingen in Namibia, die moeten leiden tot onafhankelijk
heid van de laatste kolonie op het Afrikaanse continent na 74
jaar Zuidafrikaans bestuur. De beschuldigingen over de fraude
betroffen de Democratische Turnhalle Alliantie (DTA), de
grootste tegenstrever van de Swapo, de linkse zwarte guerrilla
beweging die de meeste aanhang lijkt te hebben in Namibia.
Voor de rest lopen de verkiezingen, die tot zondag duren, overi
gens voorbeeldig.
deze niets voelt voor hun idee,
om in het rijke noordoosten
van Zuidafrika een nieuwe,
volledig blanke staat te creër
en. Die moet onder leiding ko
men van de Afrikaners, de
voormalige Hollandse Boeren
en hun afstammelingen, die
zestig procent van de vijf mil
joen Zuidafrikaanse blanken
uitmaken.
Na afloop van het gesprek
verliet TerreBlanche in gezel
schap van een tiental geüni
formeerde lijfwachten het pre
sidentiele kantoor, zichtbaar
aangeslagen en niet bereid om
commentaar te geven. Von
Tonder zei te vrezen dat De
Klerks opvattingen ertoe zul
len leiden dat de Boeren uit
hun land zullen worden Ver
dreven. „De universiteiten zijn
nesten van integratie en com
munisme geworden. De presi
dent dient er goede nota van
te nemen dat de Boeren het
hoofd niet in de schoot zullen
werpen en bereid zijn tot een
nieuwe vrijheidsstrijd", aldus
Von Tonder.
Intussen heeft de in Zuidafri
ka zelf verboden anti-apart-
heidsorganisatie African Na
tional Congress (ANC) een
kantoor geopend in Washing
ton, met het doel de betrek
kingen tussen de organisatie
en de VS te verbeteren. Vorig
"jaar opende het ANC al een
kantoor in Moskou. Inmiddels
telt de organisatie ongeveer
veertig vertegenwoordigers in
het buitenland.
Voor het eerst na twintig jaar militaire dictatuur kunnen de
Brazilianen naar de stembus om een nieuwe president te kiezen.
Ongeveer 82 miljoen kiezers zijn geregistreerd voor de verkie
zing van 15 november. Sinds de laatste verkiezing in 1960 is
Brazilië gegroeid tot de achtste economie van de westerse we
reld, maar de buitenlandse schuld is toegenomen van 2 miljard
tot 110 miljard dollar. De inflatie is gestegen tot 1200 procent en
het minimumloom lager dan 40 gulden per week. Brazilië kent
enorme tegenstellingen: schrijnende armoede naast ongekende
luxe; export van hoogontwikkelde industriële produkten en een
schrikbarend laag niveau van onderwijs en gezondheidszorg.
Over één ding zijn echter alle Brazilianen, arm en rijk, het eens.
De democratie functioneert erbarmelijk en het land dreigt terug
te glijden in de Derde Wereld.
EERSTE PRESIDENTSVERKIEZINGEN
NA PERIODE VAN MILITAIRE DICTATUUR
14 DEN HAAG Vijf jaar
geleden vierde het Brazi
liaanse volk feest. Dat ge
beurt wel vaker in dit
land van carnaval, samba
en cachaga. Maar in het
voorjaar van 1984 was de
aanleiding een heel bij
zondere: de proclamatie,
van de democratie, afge
dwongen door massale
protesten.
Nu, aan de vooravond van de
eerste directe presidentsver
kiezingen, geeft die democra
tie nog maar weinig reden tot
feesten. Het optimisme van
vijf jaar geleden is verdwenen.
De hooggespannen verwach
tingen van het merendeel van
de bevolking voor een recht
vaardiger verdeling van de
welvaart zijn na vijf jaar bur-
;erbestuur niet uitgekomen.
)e democratie blijkt niet het
tovermiddel tegen de specifiek
Braziliaanse kwalen te zijn.
De huidge president José Sar-
ney, benoemd via een kiescol
lege, nam het roer over toen
Brazilië al met een gigantische
buitenlandse schuld opge
scheept zat en een duizeling
wekkende inflatie het geld
hoe langer hoe waardelozer
maakte. Sarney heeft de afge
lopen jaren geprobeerd de
symptomen van de economi
sche ellende te bestrijden. In
februari 1986 lanceerde de
resident het „Plan Cruzado".
len nieuwe munt die de oude
cruzeiro, die duizend keer
meer waard was, verving. Het
ilan werd gecombineerd met
iet bevriezen van lonen en
prijzen en een reeks sanerings
maatregelen maar bleek niet
te werken.
Begin dit jaar werd daarom de
„Choque verno" afgekondigd.
Opnieuw verscheen een nieu
we munt op de markt, de Cru
zado novo. En opnieuw was dit
nieuwe geld duizend keer
minder waard dan het oude.
Met als enige resultaat dat er
momenteel een uiterst verwar
rend geldstelsel bestaat. De de
valuaties kunnen de hollende
inflatie en de prijsstijgingen
niet tegenhouden. Het bestaan
voor de armen wordt steeds
onmogelijker en de midden
klasse kan alleen maar het
hoofd boven water houden via
dubbele banen. Deze mensen
werken momenteel vaak ze
ventig tot tachtig uur per
Diepere oorzaken
De oorzaken van de malaise
liggen dieper en zijn door Sar
ney niet aangepakt. Sinds die
feestavond in 1984 zijn de Bra
zilianen voortdurend gecon
fronteerd met zaken die ten
tijde van de militaire dictatuur
wel aanwezig waren, maar
verscholen bleven. Door de
persvrijheid kwamen corrup
tie, nepotisme en overheidsge-
weld duidelijker dan ooit aan
het licht. De enorme sociale
tegenstellingen en de privile
ges die de rijke elite in dit
land genieten, zijn gebleven.
Van de 145 miljoen inwoners
bëtalen slechts drie miljoen
mensen belasting. Dit zijn
vooral ambtenaren met mid
denklasse-inkomens. Welva
rende en soms miljoenen dol
lars verdienende ondernemers
en zakenmensen blijven ver
schoond van een fikse aanslag.
Terwijl de meeste Brazilianen
zich niet kunnen voeden, hon
gerige straatjochies het eten
van je bord kijken in de res
taurants in Recife, bezit het
land enorme graanoverschot
ten. Deze produktie, die mak
kelijk aan alle voedselnoden
in het land een einde zou kun
nen maken, is voornamelijk
voor de export bestemd.
De trek van veramde boeren
naar Sao Paulo en Rio de Ja
neiro, waar inmiddels tiental
len miljoenen mensen wonen,
hebben deze steden onleefbaar
gemaakt. De bevolking wordt
getraumatiseerd door crimina
liteit. Dagelijks vinden op
straat gewapende roofoverval
len en moorden plaats. Alle la
gen van de stadsbevolking zijn
slachtoffer van de terreur van
jeugdbendes en drugsverslaaf
den. In Rio staan bij diverse
metro- en parkingangen waar
schuwingsborden om niet zon
der begeleiding naar binnen te
gaan. En honderdduizenden
bewoners van Rio ontvluchten
Een gewapend knulletje in een van de sloppenwijken van Rio. Onveiligheid, misdaad en geweld
behoren tot de enorme problemen van Brazilië.
foto: ap
hun stad tijdens het steeds ge
welddadiger wordende carna
valsfeest.
Prestige - objecten
Aan generaties Brazilianen is
voorgehouden dat hun land
zich door omvang, natuurlijke
bronnen en economisch poten
tieel tot één van de belangrijk
ste industriële machten ter
wereld zou gaan ontwikkelen.
Kostbare prestige-objecten, zo
als de nieuwe hoofdstad Brasi
lia, de bouw van Itaipü (de
grootste stuwdam ter wereld),
de Trans-Amazoneweg en de
vernietiging van het Amazo
negebied onderstrepen deze
ambities. Het „Braziliaanse
wirtschaftswunder" heeft de
buitenlandse schuld doen oplo
pen tot het gigantische bedrag
van 112 miljard dollar, de
grootste van de hele wereld.
De twintig jaar militaire dicta
tuur heeft het land, dat door
zijn omvang al moeilijk te be
sturen is, een zeer zwak over
heidsapparaat opgeleverd. Bo
vendien zijn er geen krachtige
politieke partijen, sterke vak
bonden of andere maatschap
pelijke organisaties. Door ge
brek aan democratische con
trole maken veel politici zich
schuldig aan nepotisme. Sena
toren en leden van het Huis
van Afgevaardigden hebben
echtgenotes, zonen, dochters,
broers, zussen, neven en nich
ten in dienst als adviseur. Per
maand verdienen deze 'des
kundigen' tussen de twee- en
vierduizend dollar.
De talrijke onthullingen over
corruptie hebben het vertrou
wen in de democratie bij de
Brazilianen geheel onder
mijnd. Het grootste schandaal
is die van de oud-minister van
•conomische zaken. Hij eiste
„vergoedingen" voor het vrij
geven van reeds eerder toege
kende overheidsgelden en gaf
familieleden miljoenencon
tracten. Bekend is de anekdote
van een econoom die aan zijn
tafelgenoot vraagt waarom
Brazilië nog niet in de afgrond
is gegleden. Hij geeft zelf het
antwoord: „De reden is simpel;
de afgrond is onlangs gesto-
Partij<
ien
De gevestigde partijen, de
PFL, de PMBD en de Sociale
Democratische Partij (PDS),
de regerende partij, spelen na
genoeg geen rol in de huidige
verkiezingscampagne. Daaren
tegen is het links-radicalisme
in opkomst.
Vorig jaar.kreeg de socialisti
sche arbeiderspartij PT haar
eerste succes. In Sao Paulo
werd Luisa Erudinda tot bur
gemeester gekozen. De verkie
zing van deze vrouw, afkom
stig uit het arme noorden van
Brazilië, was een schok voor
de rijke industriëlen in dit be
langrijkste economische cen
trum van het land.
De grote leider van de PT,
Luis Inócio da Silva, bijge
naamd Lula (43), is de nacht
merrie van de vrije onderne
mers. De werkgeversorganisa
tie van Sao Paulo waarschuw
de onlangs dat 800.000 bedrijf
sleiders het land zullen verla
ten als Lula president wordt.
Maar links is verdeeld en de
kans op een overwinning is
klein. Want naast Lula is ook
Leonel Brizola (67) van de De
mocratische Arbeiderspartij
(PDT), kandidaat. Deze „god-
father" van het linkse populis
me heeft zijn grootste aanhang
in Rio de Janeiro, waar hij van
1983 tot 1987 gouverneur is ge
weest.
Om de linkse dreiging te be
strijden, maar meer nog om
zijn politieke rivaal presidents
kandidaat Fernando Collor de
Mello dwars te zitten, heeft
president Sarney vorige
maand de schatrijke tv-pre-
sentator Silvio Santos overge
haald zich verkiesbaar te stel
len. Sarney kan zelf, volgens
de regels van de nieuwe
grondwet, niet voor een twee
de termijn gekozen worden
Hij is bovendien zo impo
pulair dat hij ook geen schijn
van kans zou maken
De verrassende kandidatuur
van de populaire Santos heeft
tot een storm van protesten
geleid. De staatsrechtgeleerde
Evandro Lins e Silva noemde
het feit dat deze televisieheid
zich op het laatste moment
kandidaat heeft gesteld „een
belediging voor het Braziliaan
se volk". Santos gaf ronduit
toe niets van politiek te weten,
maar zei te vertrouwen op zijn
populariteit onder de dertig
miljoen kijkers die wekelijks
afstemmen op zijn tv-quiz.
Politieke partijen van de ande
re presidentskandidaten be
schuldigden hun nieuwe me
dedinger van verkiezingsma
nipulatie Zij kregen steun van
de Hogere Electorale Recht
bank. Dit gezaghebbende col
lege besloot gisteren dat de
kandidatuur van Santos niet
rechtsgeldig is. De quiz-master
zou de plaats hebben ingeno
men van de evangelist Ar
mando Correa als kandidaat
van de kleine Braziliaanse Ge
meentepartij (PMB). Om op
Santos te stemmen zouden de
kiezers in het stemhokje dus
de naam van Correa hebben
moeten aankruisen. Op de
stembiljetten, die reeds zijn
verspreid, kwam de naam van
Santos niet eens voor. Ook
deze merkwaardige situatie
tGont dat échte democratie in
Brazilië nog heel ver weg is.
FRANS BOTHOF
„NU BEGINT DE TIJD
VAN HET BLOEDVERGIETEN"
AMMAN Dr. Ali el Ha-
wamdeh, een van de
nieuw gekozen parle
mentsleden in Jordanië,
heeft gisteren de dag bid
dend doorgebracht. „Het
is Gods wil geweest", ver
telde hij toen hij het gebe
denboek even naast zich
legde, „om mijn volk te
dienen".
Hij is een van de leiders van
de extreme Islamitische Broe
derschap, die tijdens de woens
dag in Jordanië gehouden al
gemene verkiezingen een kla
terende zege behaalde. Samen
met linkse kandidaten heeft
de Broederschap een meerder
heid behaald in het tachtig ze
tels tellende parlement. Daar
mee verliezen de partijen die
koning Husayn steunen hun
absolute meerderheid. De
macht van de koning is daar
mee overigens nog niet gebro
ken, want alle wetgeving moet
worden goedgekeurd door de
Senaat. En die wordt geheel
door de koning benoemd.
Zwaar vermoeid van de inten
sieve campagne die hij de af
gelopen weken voerde, wilde
Hawamdeh mij tien minuten
te woord staan. De tien minu
ten liepen uit op een uur. Een
uur van islamitisch fundamen
talisme met kreten als „gewa
pende strijd", „dood aan de jo
den" en de eis dat de staat Is
rael moet verdwijnen. „Wij
moeten Jihad, heilige oorlog
voeren tegen Israel", legde me
uit. „Wij moeten ons met mil
joenen mobiliseren om in het
leger van de profeet Moham
med de joodse staat te vernie
tigen". Israel, zo vindt de Isla
mitische Broederschapleider,
had er nooit mogen komen
We dronken genoeglijk kopjes
zwarte koffie om zijn overwin
ning in de verkiezingsstrijd te
vieren. We hoorden op de ach
tergrond het loe-loo-loo tong
geluid van de vrouwen die in
een aparte kamer met het
feestgedruis mochten mee
doen.
Ali al-Hawamdeh predikte,
met een wijde groep van zwij
gende bezoekers om zich heen,
de les van de gewelddadige be
vrijding van Palestina. „Kijk",
legde hij geduldig uit, „de
PLO wil nu een Palestijnse
staat naast Israel. Dat is een
tijdelijke oplossing, die wij niet
aanvaarden. Wij zeggen ge
woon eerlijk dat de staat Israel
in onze islamitische wereld
geen plaats heeft".
De verkiezing van dr Ali el
Hawamdeh en de andere le
den van de Broederschap heb
ben voor het eerst in Jordanië
de heilige oorlog tegen Israel
op de nationale agenda ge
plaatst. De reactie van koning
Husayn op deze ontwikkeling
is nog niet bekend. Gister
avond liet hij de honderden in
Amman samengestroomde
journalisten zes uur wachten
op een aangekondigde en ten
slotte weer afgelaste perscon
ferentie.
Voor dr. Ali el Hawamdah
was dat allemaal niet belang
rijk. Allah, de god van de Is
lam, had hem doen winnen.
„Nu begint", zo zei hij „de tijd
van het bloedvergieten, en dan
gaan we naar het paradijs".
Sovjet-leger houdt uitverkoop
MOSKOU Militaire terreinvoertuigen, stroomgeneratoren,
communicatie-apparatuur en mobiele barakken. Het is op 28
november allemaal te koop in het Moskouse Sokolniki-park,
wanneer het Rode Leger daar voor het eerst in zijn bestaan
een militaire dumpverkoop houdt. Het idee voor de militaire
rommelmarkt is ingegeven door de op gang gekomen wapen
beheersing waardoor raketten zijn ontmanteld en tanks en
ander rollend materieel uit bedrijf zijn genomen. Een deel
van de opbrengst van de verkoop zal als financiële onder
steuning ten goede komen aan m litairen die als gevolg van
de afdanking van het materieel noodgedwongen een civiele
functie moesten zoeken.
WASHINGTON Het
gebeurde fn Californië waar ik
twee dagen onder wat
ongewone omstandigheden
had moeten werken en ik mij
daarom met wat men aan deze
zijde van de oceaan zo treffend
als 'Junk Food' aanduidt, op
de been had moeten houden
Dus besloot ik een ordentelijk
restaurant aan te doen.
waarvan het adres mij door
een hulpvaardige
Amerikaanse collega was
verstrekt.
Toen ik bij de ingang door een
zigeunerin tegemoet getreden
werd, had ik al beter moeten
weten. Temeer omdat die
zigeunerin, die overigens jong
en mooi was, hoogblond haar
had, iets wat men bij echte
zigenerinnen zelden ziet. Ze
leidde me binnen in een nette
zaak, waar overigens nogal
wat kabaal heerste. Op weg
naar de mij toegewezen tafel
kwam ik Napoleon tegen,
alsmede Houdini en de
Andrew Sisters. Eenmaal
gezeten werd ik benaderd door
een jongedame in een
dokterskostuum, maar dan wel
met de kortste minirok van
het westelijke halfrond. Ze
plantte haar stethoscoop op
mijn borst, luisterde met goed
geveinsde aandacht en zei toen
dat mijn medische toestand
een dubbele Schotch vereiste.
De dokter was nog niet goed
en wel weg of een Arabier
naderde met getrokken sabel.
Hij maakte een sprongetje in
de lucht, stiet een kreet uit en
zei dat hij Ali Baba was en dat
hij het voorrecht genoot mij
die avond te bedienen. Aan
het tafeltje naast mij werd een
gezin door een stierevechter
vermaakt die. iedere keer als
hij een gerecht bracht,
luidkeels ,,olé" riep. Verderop
droeg een buikdanseres
dranken aan. En aan de tafels
waar hei nodig was enig vlees
te snijden, verscheen een
heuse chirurg.
Nu werd ik gewenkt door een
man die aan een tafeltje in de
buurt zat en die vroeg: Vindt
u dit toevallig leuk?". Hij
knikte misprijzend in de
richting van het bedienend
personeel. Ik schoof mijn stoel
naderbij en zei dat ik
persoonlijk een voorstander
ben van een meer klassieke
benadering, compleet met
obers met platvoeten die
gekleed gaan in smokings die
eigenlijk nodig eens naar de
stomerij moeten. De man stak
mij zijn hand toe en noemde
mij „my friend".
„Dit heeft meer weg van een
schoolfeest met alle daarbij
behorende ongein en
flauwekul", zei hij toornig.
Weet wel. my friend, dat ops
het laatste restje beschaving
wordt ontnomen door slechte
acteurs, halfwassen en
adolescenten die op deze
manier hun studies moeten
betalen omdat hun ouders in
huizen met een veel te hoge
hypotheken willen wonen.
Ónze beschaving staat er
slecht, heel slecht voor". De
man wiste zich het voorhoofd
af met zijn servet, schudde mij
nogmaals de hand en keek,
van haatgevoelens vervuld,
toe toen een Eskimo een
schaaltje slakken op zijn tafel
zette.
Na de maaltijd deed de
zigeunerin mij uitgeleide en
vroeg of ik het naar mijn zin
had gehad Wat moest ik
zeggen? Volgens het meisje
had ik iets unieks beleefd,
hetgeen niet'te ontkennen
viel. Ali Baba rende alweer
met getrokken sabel naar een
ander tafeltje. De dokter met
de mini-rok ontfermde zich
over een gezette man die een
hees lachje uitstiet en
vrijmoedig een zwaar geringde
hand op de lagere uitlopers
van haar heupen legde. Als ik.
om medische redenen, al een
dubbele Scotch nodig had, wat
zou hem dan worden
aangeraden, vroeg ik me af.
Pas nu ontwaarde ik een
streng om zich heen kijkende
heer die, met de handen op
zijn rug, bij de uitgang stond.
Het kon niet anders of hij
moest de eigenaar zijn. Hij had
dit alles bedacht, hij zette de
westerse beschaving op z'n
kop met onderbetaalde tieners
die zich in rare pakken
hadden moeten steken en die
verplicht waren leuk te doen.
Ik haatte hem en toen hij
hoofs naar mij knikte, besloot
ik mijn rol te spelen Dus liep
ik. zonder hem ook maar een
blik waardig te keuren, langs
hem heen en deed wat ik altijd
doe als ik een beetje
zenuwachtig ben: ik floot een
deuntje. Buitengekomen
realiseerde ik mij pas, dat mijn
optreden niet geheel in
overeenstemming was met de
eisen der Westerse
Beschaving.
