Fransen bang voor 'Duits Europa'
I m. INRUILKORTING?k<* PHILIPSI
kijkshop
Leidersrol glijdt
SED uit handen
Hans Modrow: Hervormer uit de provincie
Sandinisten en Contra's weer in gesprek
4 BUITENLAND
CeidócSomont
DONDERDAG 9 NOVEMBER 1989 PAGINA 5
I Spaans dorp
I doodsbang
voor 'gek
van het bos'
(Van onze correspondent)
BARCELONA Bij het
stadje Solsona, niet ver
van Barcelona in de uitlo
pers van de Pyreneeën,
ligt een mooi bos. Hout
hakkers zaagden er jaren
lang pijnbomen, jagers
schoten er op wilde zwij
nen en 's zondags plukten
dagjesmensen er padde
stoelen.
Nu durft er niemand meer te
komen. Slechts een patrouille
van de Guardia Civil waagt
zich, met korte machinegewe
ren in de bezwete handen, op
de meest overzichtelijke pa
den. Op zoek naar de 60-jarige
Vicenc Mosella, een drievoudi
ge moordenaar, de 'gek van
het bos'.
Het lugubere verhaal begint in
de jaren zeventig. Mosella en
zijn jongere broer erven en
stuk van het bos waar ze heel
hun leven hebben gewoond, in
een boerderij bij het dorpje
Llobera. De jongste verkoopt
zijn deel, tot woede van Vi
cenc. Het hele bos, 170 hectare
groot, is van hem, roept hij, en
hij zal iedereen doodschieten
die er een stap durft te zetten.
Op 8 december 1973 is hout
handelaar Tarres het eerste
slachtoffer. Hij is de koper van
het erfdeel van de jongste
broer en wordt in een bar van
het dorp, voor de ogen van de
parochianen die net een mis
hebben bijgewoond, door Mo
sella doodgeschoten.
Spoorloos
De moordenaar vlucht zijn bos
in en blijft een jaar spoorloos,
ondanks de speurtochten van
de politie. Pas dan komt hij uit
eigen beweging tevoorschijn,
omdat zijn vrouw zwanger is
geworden. Na het proces - vol
gens goede Spaanse gewoonte
pas drie jaar later gevoerd -
wordt hij in de psychiatrische
afdeling van een gevangenis
in Madrid opgesloten. Zestien
jaar lang kunnen houthakkers,
jagers en dagjesmensen onge
stoord in het bos werken en
genieten, tot zij in juli dit jaar
ineens massaal wegblijven.
Want Vicenc Mosella komt
vrij. Hij weigert echter in te
trekken bij zijn vrouw en drie
kinderen die in Solsona een
nieuw leven zijn begonnen.
Mosella wil terug naar de
boerderij in zijn bos, dat in
middels talloze malen van ei
genaar is veranderd. Op 17
september wordt hij voor het
laatst gezien, tijdens een reli
gieus feest in een Romaanse
kapel op een heuvel in het bos.
Hij is stil en gesloten.
Op vrijdag 27 oktober springt
Vicenc Mosella ineens weer te
voorschijn, een geweer in de
handen. Twee houthakkers,
die bij hun auto olie voor de
machinezagen zijn gaan halen,
hebben niet eens tijd om te
sbhrikken. Mosella schiet ze
van dichtbij dood en steekt de
auto in brand. De houthakkers
kwamen van ver, want de ei
genaar van het bos had nie
mand uit de omliggende dor
pen kunnen vinden die een
stap in het bos durfde te doen.
Zoeken
Dagenlang kammen tientallen
agenten het bos uit op zoek
naar de moordenaar. Tever
geefs. In patrouilles van drie
man rijden ze nu elke dag in
hun landrover door het bos, de
geweren in de aanslag, het
portier half open om snel uit
de wagen te kunnen springen
en een kaart op het dashbord
om niet te verdwalen.
Vicenc Mosella heeft weer ge
nomen wat hem toebehoorde.
Zijn bos, waar hij nu het rijk
alleen heeft. Maar het begint
's nachts al erg koud te wor
den. In de Pyreneeën is de
eerste sneeuw gevallen. Te
koud voor een mens, en de
dorpelingen vragen zich nu af
wie van hen de moordenaar
's nachts warm onderdak ver
schaft. Niemand die het waar
schijnlijk ooit zal weten. Of 'de
gek van het bos' moet zich na
een paar jaar weer aangeven.
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, telefoon 071-
12.22.48 en uw krant wordt oog de
zelfde avond nabezorgd.
Mijnwerkers vrezen
ingrijpen regering
MOSKOU Stakende mijnwerkers in
het noorden van de Sovjetunie hebben
verklaard dat besprekingen met de mi
nister van mijnbouw zijn afgebroken
en dat zij vrezen voor krachtdadige in
terventie van de zijde van de regering.
Minister Michail Sjtsjadov verliet Vor-
koeta, een stad aan het noordelijke uit
einde van het Oeralgebergte, nadat hij
er niet in was geslaagd de stakers tot
werkhervatting te bewegen. De stakers
legden op 25 oktober hun werk neer na
klachten dat de regering beloften niet
was nagekomen om hun leef- en werk
omstandigheden te verbeteren. Aan de
staking wordt deelgenomen door vijf
tien- tot dertigduizend mijnwerkers.
2.232 jaar cel
voor ETA-leden
MADRID Een Spaans
gerechtshof heeft enkele
van de langste straffen in
de Spaanse geschiedenis
uitgesproken. Vier Baski-
sche guerrillastrijders wer
den wegens een bomaan
slag veroordeeld tot 2.232
jaar gevangenisstraf.
Bij de aanslag, drie jaar
geleden in Madrid, kwa
men twaalf leden van de
Guardia Civil om het le
ven kwamen. De maxima
le tijd die de ETA-leden in
de gevangenis zullen
moeten doorbrengen is
dertig jaar.
Honderden doden
bij aanval Polisario
ALGIERS Het bevrtj-
dingsfront Polisario heeft
gisteren een aanval uitge
voerd op posities van het
Marokkaanse leger in Am-
gala in het noorden van de
westelijke Sahara. Volgens
mededelingen van Polisario
in Algiers zijn daarbij aan
Marokkaanse zijde 250 do
den en 325 gewonden geval
len. De bevrijdingsorganisa
tie voor de westelijke Sahara
gaf geen cijfers over eigen
verliezen. Het front meldde
het de vernietiging en ver
overing van „erg belangrijk"
materiaal.
Sovjet-onderzeeër
in Zweeds pretpark
STOCKHOLM De eigenaar
van een Zweedse platenmaat
schappij heeft een Sovjet-onder-
zeeer gekocht van het type dat in
1981 vastliep in Zweedse territo
riale wateren, waardoor een di
plomatieke crisis tussen Zweden
en de Sovjetunie ontstond. Bert
Karlsson verklaarde dat hij de
onderzeeër voor bijna 162.000
gulden heeft gekocht van een
Noor, die hem op zijn beurt van
de Sovjetunie had gekocht.
Karlsson is van plan het schip als
toeristische attractie neer te zet
ten op de parkeerplaats van het
vakantiepark Summerland in het
zuiden van Zweden.
Orthodoxe partij uit
Israëlische regering
JERUZALEM De orthodox-
joodse Agudatpartij is gisteren
uit de Israëlische regering ge
stapt, omdat de Likudpartij van
premier Shamir volgens Agudat
haar toezeggingen niet is nage
komen. Ondanks het aftreden
van Agudat, goed voor vijf ze
tels in het parlement, hebben de
regeringspartijen nog steeds een
meerderheid. Maar het is niet
ondenkbaar dat de Arbeiders
partij nu in de verleiding komt
uit de coalitie te stappen om een
minderheidskabinet te vormen
met Agudat en de linkse opposi
tiepartijen.
Felle strijd in Peking
over economische koers
PEKING In de top van de Chinese communisti
sche partij woedt een felle strijd over de richting die
de economie de komende jaren moet inslaan. Aan
hangers van een planeconomie willen de economi
sche groei verder terugdringen om daarmee de infla
tie de kop in te drukken. Daarentegen pleiten de ge
matigden voor het laten vieren van de economische
teugels. Volgens zegslieden in Peking zal het plenum
van het centraal comité van de Chinese communisti
sche partij vandaag een plan vaststellen voor de ko
mende drie jaar. Een Westerse diplomaat zei dat wel
ke stroming ook de overhand zou krijgen, het altijd
een stap terug zou inhouden van hervormingen. „De
sleutel voor de modernisering van China zijn onaf
hankelijke bedrijven, die werken met echte prijzen
en echte kostenbeheersing. Het debat dat nu wordt
gevoerd gaat daar niet over".
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS De Franse
president Mitterrand
vindt een eventuele Duit
se hereniging in de eerste
plaats een zaak van de
Duitsers zelf. Wanneer de
samensmelting de wens is
van de Duitse burgers en
deze „vreedzaam" en „de
mocratisch" verloopt, dan
heeft niemand anders
voor het Duitse volk te
beslissen, aldus Mitter
rand.
De stellingname van het
Franse staatshoofd kon on
langs worden opgetekend in
het 'hol van de leeuw'. Op de
persconferentie na afloop van
de 54e Frans-Duitse top in
Bonn antwoordde Mitterrand
„de geschiedenis te nemen zo
als die zich aandient". Het te
gendeel zou opzien hebben
gebaard, al was het alleen
maar uit beleefdheid jegens
gastheer Helmut Kohl. In zijn
tijd had voorganger Charles
de Gaulle Oost-Duitsland ove
rigens al een „kunstmatige in
stelling" genoemd, die hij in
zijn eigen, altijd wat provoce
rende, vocabulaire pleegde
aan te duiden'als „Pruisen en
Saksen".
Het al dan niet gespeelde ver
trouwen van Mitterrand op de Deze demonstrant in Oost-Berlijn maakt gebruik van de kop van de partijkrant om zijn wens te uiten: een nieuw Duitsland.
afloop - zonder de me
dewerking van Bonn kan de
Franse president zijn Europe
se ambities wel kan vergeten
- neemt niet weg dat de
stormachtige ontwikkelingen
in Oost-Europa vanuit Parijs
met de nodige achterdocht
worden gevolgd. Twee scena
rio's doen in diplomatieke en
journalistieke kringen de ron
de. Het 'positieve' voorziet in
een nieuw Europees even
wicht, waarbij een krachtige
EG (steunend op de as Parijs-
Bonn) meer en meer kan sa
menwerken met steeds neu
tralere Sovjet-satellieten Po
len, Hongarije, DDR en Tje-
choslowakije. Gorbatsjov
heeft zijn handen vol aan in
terne kwesties als het natio-
naliteitenvraagstuk en de mo
dernisering van de Russische
samenleving.
Aan het 'pessimistisch' scena
rio denken de Fransen liever
niet. Of juist heel veel, zoals
Europa is in Parijs niet onop
gemerkt gebleven. „Franse
ondernemers zouden eens wat
minder angstig moeten zijn
om zich op deze markten te
manifesteren", klaagde een
minister onlangs. De ham
vraag is uiteraard hoe zwaar
de Franse (of Epgelse) politie
ke en nucleaire slagkracht
nog zal wegen bij een econo
misch superzwaar Duitsland.
Volgens een door de Nou vel
Observateur gepubliceerd,
'pessimistisch' toekomstkaar
tje van Europa anno 1999 zou
den Nederland en België eie
ren voor hun geld kiezen en
meelopen aan de hand van
een herenigd en economisch
toonaangevend Duitsland. De
EG als blok wordt op het fu
turistische kaartje geredu
ceerd tot zes landen, te weten
Frankrijk, Italië, Engeland,
Ierland, Spanje en Portugal.
In een onlangs verschenen
Parijs wel rekening mee ge
houden dat Bonn de macht
over het stuur kan verliezen
wanneer de Bondsrepubliek
wordt meegesleurd in een
draaikolk van gebeurtenissen.
Formeel hébben de Fransen
nog altijd medezeggenschap in
de lotsbestemming van de
verliezers van 1945, maar ge
zien de uitstekende verhou
ding tussen Mitterrand en
Kohl en de gezamenlijke Eu
ropese ambitie wordt dat on
derwerp door diplomaten lie
ver niet aangesneden.
Volgens Pierre Hassner, di
recteur van de Nationale
Stichting van Politieke We
tenschappen in Parijs, wacht
Europa hoe dan ook een pe
riode van instabiliteit. Hij ziet
overeenkomsten met het uit
eenvallen van het Oostenrijk-
Hongaarse imperium, aan de
vooravond van de Eerste We
reldoorlog. „Maar het ergste is
nu niet waarschijnlijk. We
hebben vandaag de dag veel
meer 'remmen' tot onze be
schikking dan toentertijd, al
was het alleen maar de nucle
aire dreiging".
Christoph Bertram, voormalig
directeur van het Internatio
nale Instituut voor Strategi
sche Studies in Londen, voor
spelt eveneens bewogen jaren,
met of zonder Duitse hereni
ging. „In heel Europa moet
rekening worden gehouden
met een opleving van natio-
nalismes en afscheidingsbe
wegingen. Blijven economi-
FOTO: EPA
sche verbeteringen in Oost-
Europa uit, dan zal daar
steeds harder geroepen wor
den om 'een sterke' man, zo
als in veel ontwikkelingslan
den".
Francois Mitterrand, die bin
nenkort een bezoek wil bren
gen aan de DDR, is gedwon
gen het spel heel subtiel te
spelen. „Het zou me verbazen
als we in de komende tien
jaar niet te stellen krijgen met
een nieuwe structuur van Eu
ropa", wilde hij in Bonn wel
kwijt. Om te voorkomen dat
Duitsland en tachtig miljoen
Duitsers aan een nieuw Duits
imperium gaan denken zullen
de Fransen, zo is de verwach
ting, niet nalaten de Europese
kaart volledig uit te spelen.
OOST-BERLIJN Een
laatste en dan ook nog
een halfslachtige poging
om als SED te overleven.
Zo kan de omwenteling
binnen het politburo van
de Oostduitse communis
tische eenheidspartij SED
het best worden gezien.
De DDR beleefde gisteren de
meest revolutionaire dag
sinds het protest tegen het
machtsmonopolie van de SED
en de exodus van haar staats
burgers naar de Bondsrepu
bliek begon. De oppositiebe
weging Neues Forum wordt
gelegaliseerd, partijleden de
monstreerden tegen de lei
ding van de SED en pleitten
openlijk voor democratie. De
macht verschuift van het
SED-politburo (tot nu toe het
feitelijke machtscentrum in
de DDR) en het centraal co
mité naar de regering en het
parlement (Volkskammer).
En daarin zal de partij minder
te zeggen krijgen.
Tijdens de vergadering van
het centraal comité demon
streerden gisteren duizenden
burgers voor het partijge
bouw. De Oostberlijnse partij
leider Gilnter Schabowsk', in
middels gekozen in het polit
buro, sprak de opgewonden
menigte toe, onderbroken
door geroep en fluitconcerten.
Een mager applausje was zijn
deel toen hij besloot: „Jullie,
kameraden, kunnen je in zo
verre met ons in volledige
overeenstemming beschou
wen dat er ten aanzien van de
lijn van vernieuwing van
onze maatschappij en van de
partij geen weg terug kan
zijn, doch slechts een voor
waarts!"
Egon Krenz, met algemene geëmigreerd.
stemmen herkozen tot secre
taris-generaal van de SED en
voorzitter van het politburo,
kondigde de vernieuwing aan
van de maatschappij en de
partij. Krenz sprak zich ook
uit voor toelating van hervor
mingsbewegingen als Neues
Forum. „Het Politburo van
het centraal comité is van me
ning dat nieuwe bewegingen
van burgers die actief willen
zijn op basis van de grondwet
van de DDR. zouden moeten
worden toegelaten", aldus de
SED-leider. Krenz zei dat de
democratie binnen de partij
volledig wordt hersteld. Toch
lijkt het erop dat het centraal
comité de les nog niet hele
maal heeft begrepen, gezien
de keus van de leden in het
nieuwe politburo. Weliswaar
is er een verschuiving zicht
baar naar vernieuwingsge
zindheid, maar pakweg de
helft van het nieuwe elftal
bestaat uit oude gezichten
Gevreesd moet worden dat dit
geen vernieuwing is, maar
kosmetisch pleisterwerk. En
dat is onvoldoende voor het
opstarten van ingrijpende
hervormingen als het houden
van vrije verkiezingen, wer-
kèlijke reisvrijheid voor ie
dereen, het scheppen van plu
ralistische politieke verhou
dingen en andere meerder
heidsverhoudingen, de om
bouw van het hele politieke
systeem, de omvorming van
de economie en een wezenlij
ke verbetering van de con
sumptieve verzorging.
De stroom vluchtelingen uit
de DDR, die via Tsjechoslo-
wakije naar de Bondsrepu
bliek komt, houdt aan. Bin
nen een week hebben al meer
dan 50.000 Oostduitsers de
tocht naar het westen ge
maakt. In heel 1989 zijn meer
dan 200.000 inwoners van de
DDR naar de Bondsrepubliek
neer dat de ontredderde Oost- se zaken Maurice Couve de
europeanen, na het failliet Murville dat de Franse en
van het communisme, zich Duitse belangen op de lange
voor hun wederopbouw zul- termijn strijdig zijn, omdat de
len vastklampen aan de Duit- Duitsers het belangsstellings-
economische grootmacht
De honderdduizenden etni
sche Duitsers in Polen, Hon
garije en Techoslowakije zou-
centrum van Europa in het
geografische centrum van het
continent willen leggen. „Dat
wil zeggen Berlijn", terwijl
den dan weieens de doorslag voor de Fransen „een onaf-
kunnen geven, aldus een ana
lyse in het linkse weekblad
Le Nou vel Observateur,
hankelijk Europa beslist wes
ters moet zijn en gekeerd naar
de volle zee. Dat rechtvaar-
„want in werkelijkheid zijn digt volledig dat Parijs, ten-
De enorme toename van Hoewel het allemaal koffie- Hans Modrow
Duitse investeringen in Oost- dikkijkerij blijft, wordt er in
OOST-BERLIJN Op
geen enkel persoon in de
DDR is zo vaak het etiket
geplakt van „hoopge
vend" als de 61-jarige
partijchef van Dresden,
Hans Modrow. Velen in
de DDR en naar ver
luidt ook in Moskou
wilden Modrow al veel
langer aan de top in de
DDR.
De 61-jarige voormalige
machinebankwerker werd
gisteren gekozen in het polit
buro en voorgedragen als pre
mier van de Duitse Democra
tische Republiek. Hij gaat
door voor hervormingsgezind,
openhartig, intelligent, be
scheiden, zelfbewust en prag
matisch. Zijn populistische
uitstraling gaf hij twee dagen
geleden nog eens extra cachet
door zich aan het hoofd te
stellen van een demonstratie
ve optocht door Dresden,
waarbij grootscheepse hervor
mingen werden geëist.
In de tijd van Erich Honecker
was Modrow een buitenbeen
tje in de Oostduitse politiek,
ondanks de steun die hij ge
noot onder de bevolking. Nog
maar enkele maanden gele- ga (FDJ). Hij was partijleider
den werd Modrow nog offi- in het district Oost-Berlijn
cieus op de vingers getikt vanaf 1953 toen met be
door het centraal comité, om- hulp van Sovjettanks een ar-
dat hij er niet in was geslaagd beidersopstand werd neerge-
de economische problemen slagen tot 1961. kort voor
van zijn regio afdoende aan te de bouw van de Muur. Zijn
pakken en omdat hij allerlei carrière liep een forse deuk
oppositionele groepen te veel op toen zijn politieke be
de vrije hand liet. Nu is hij schermheer Werner Lamberz,
opgeklommen tot het centrum de gedoodverfde opvolger van
van de macht in de om haar Erich Honecker, in 1978 bij
voortbestaan vechtende com
munistische partij.
Als plaatselijk partijsecretaris trouwd en heeft twee kinSe-
zwaaide Modrow sinds 1973 ren. Hij bewoont een gewone
de scepter in het district Dres- flat in plaats van zijn aanzien-
den. Hij begon zijn loopbaan lijk beter uitgeruste en grote-
in de communistische jeugdli- re officiële residentie.
Weekblad: 250 doden door ramp Tsjernobyl
MOSKOU Door de
ramp in 1986 met de
kerncentrale in het Russi
sche Tsjernobyl zijn zeker
250 mensen om het leven,
aldus het weekblad Mos
kou Nieuws.
Het officiële dodental staat op
31. Volgens het weekblad zijn
de dodën mensen die op het
moment van de ramp in de
centrale aan het werk waren
en die daarna werden inge
schakeld voor het opruimings-
en schoonmaakwerk. Het blad
geeft geen bron voor het hoge
re dodencijfer, dat door offi
ciële instanties tussen de regels
door wordt bevestigd. In een
gebied met een straal van der
tig kilometer rond de centrale
zijn alle 135.000 bewoners geë
vacueerd, maar regeringsfunc
tionarissen in Moskou hebben
al laten doorschemeren dat
verder van de centrale afgele
gen woongebieden ook zullen
moeten worden ontruimd. In
totaal 600.000 mensen zou
den op de een of andere ma
nier stralingsklachten hebben.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
DE VALLEI DER VERGETEN WERELD
QN518 Ja, wat Rob al zag aankomen, is gebeurd: het vlot is
onder zijn voeten weggegleden en meegesleurd door de stroom.
En dat is het ergste niet: in de verte hoort hij het ruisen van een
waterval en wanneer deze zijn bootje meetrekt, zal het reddeloos
verloren zijn. De schrikhoorns laten hem vervolgens met rust en
slobberen kalm water. Dan ziet Rob één lichtpuntje. Zijn geweer
en een bos touw zijn n.l. van het vlot gevallen en liggen even
verderop in het ondiepe water. Rob kruipt over de boomtak en
het lukt hem met een stok beide belangrijke voorwerpen op te
pikken. Dan sukkelen ook de dikhuiden weg, zonder zich om Rob
en Skip verder te bekommeren. Rob laat zich zakken en waadt
stroomafwaarts in de richting van de waterval. Inderdaad is het
vlot verdwenen....
(ADVERTENTIE)
r u •- I geheugen-
mii
GEHEUGENTELEFOON1 Jf>™MI m_ A ,No™aal 98." I
Compact model Als tafel- r10 v lin f
ofwandtoestel.Met iNU fZd f\|(j p J
herhaaltoets. y
WEKKERRADIO jjgwfoi
Met herhaaltoets en wek- |nru^aa' 129 -
kerradio met FM/MG/ PT"10 -
LG ontvangst Wekt met [NU "1 q
zoemer of radio
Bel voor Kijkshopadressen 04180-15575
WASHINGTON De
Amerikaanse president
George Bush heeft gezegd
dat hij het handelsembar
go tegen Nicaragua zal op
heffen, als de Nicara
guaanse oppositie de ver
kiezingen van volgend
jaar februari wint. Bush
deed de belofte in een ge
sprek met de presidents
kandidaat van de Nicara
guaanse oppositie, Violeta
Chamorro.
Chamorro was in Washington
in het kader van een rondreis
om internationale steun te zoe
ken voor haar verkiezings
campagne. Zij zou volgens een
medewerker ook nog naar
Rome, Londen, Madrid en Pa
rijs gaan.
Haar bezoek aan Washington
valt samen met het begin van
besprekingen in New York
tussen de Nicaraguaanse rege
ring en het Contra-verzet om
te komen tot een nieuw be
stand. President Daniel Ortega
bood aan een staakLhet-vuren
in acht te nemen, mits de Con
tra's eind november een begin
maken met hun demobilisatie.
Zodra deze operatie voor de
helft is voltooid, en de rebel
len bovendien de door hen
ontvoerde personen hebben
vrijgelaten, zal de regering een
algemene amnestie afkondigen
voor Contra-strijders, beloofde
Ortega Als de Contra's zijn
voorstel verwerpen, zo waar
schuwde hij, „stemmen zij
voor oorlog". Volgens het ak
koord dat in augustus werd
ondertekend door de vijf Mid-
denamerikaanse presidenten,
zouden de troepen van de
Contra's per 5 december ont
manteld moeten zijn.
Amnesty International heeft
vandaag een dringend beroep
gedaan op de regering van Ni
caragua om moorden door
legereenheden tegen te gaan.
Volgens Amnesty doodt het le
ger vooral bewoners van het
platteland die verdacht wor
den van samenwerking met de
Contra's.
