Massale demonstraties bij
viering Oktoberrevolutie
T9
VERBIJSTEREN
Linkse Salvadoranen vermoord
Bonn: „Nu tijd voor vrije
verkiezingen in de DDR"
'Dinkins wil in New York
vredestichter" zijn
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
BUITENLAND
CfiidócSomorvt
WOENSDAG 8 NOVEMBER 1989 PAGINA 7
Ruimtependel klaar
voor geheime missie
CAPE CANAVERAL Het Ameri-
kaanse ruimteveer Discovery zal op 20
november na het invallen van de duis
ternis worden gelanceerd voor een ge
heime militaire missie. Dat Jieeft de
NASA bekend gemaakt. Van de 32
shuttle-vluchten tot nog toe zijn er maar
twee in de nacht begonnen. Het exacte
tijdstip van de lancering zal pas kort te
voren bekend worden gemaakt om het
voor Russische spionageschepen moeilij
ker te maken de vlucht van het ruimte
veer te volgen. Volgens betrouwbare
bronnen zal Discovery op 20 november
een 2,5 ton zware kunstmaan de ruimte
inbrengen die voorzien is van elektroni
sche apparatuur om Sovjet-raketproe
ven te volgen en militair en diplomatiek
radioverkeer af te luisteren.
Poolse partij kiest
voor vernieuwing
WARSCHAU Het centraal co
mité van de Poolse communisti
sche partij is voor omvorming
van de partij in een westers aan
doende socialistische partij. Een
grote meerderheid van de 230 le
den van het comité heeft zich
uitgesproken voor een partij met
een nieuwe naam en voor een
meerpartijen-stelsel, vrije verkie
zingen en sociale gerechtigheid.
Slechts enkele ortodoxe commu
nisten stemden tegen het ont
werpprogramma waarin deze
hervormingen worden verwoord.
Het laatste woord over de nieuwe
koers is aan het partijcongres, dat
in januari bijeenkomt.
VN-troepen naar
Midden - Amerika
NEW YORK De VN-Veiligheidsraad heeft
unaniem ingestemd met het sturen van een 625
I man sterke vredesmacht naar Midden-Ameri-
ka. De vredesmacht (ONUCA), die uit 260 on
bewapende militairen, een groep artsen', techni
ci en ambtenaren zal bestaan, moet controleren
of het akkoord dat de presidenten van vijf Mid-
denamerikaanse landen in augustus hebben ge
sloten, wordt nageleefd. Ook moeten de troepen
proberen een einde te maken aan de gevechten
tussen regeringslegers en rebellen. De ONUCA
zal haar hoofdkwartier in de Hondurese hoofd-
i stad Tegucigalpa krijgen. De vredestroepen zul
len voorlopig voor een half jaar in het gebied
blijven. Canada, Westduitsland en Spanje leve-
j ren het overgrote deel van de militairen en het
overige personeel.
Postzegels brengen
bijna miljoen op
LONDEN Op een veiling in
Londen zijn 36 „zwarte penny"
postzegels uit 1840 door een onbe
kende verzamelaar gekocht voor
ruim 280.0Q0 pond (ruim 925.000
gulden). Op de zeer waardevolle
Britse postzegels staat een nog jon
ge koningin Victoria afgebeeld. Zij
werden oorspronkelijk voor een
penny per stuk verkocht. Toen de
36 zegels in 1934 voor het laatst
van eigenaar wisselden, werd er
525 pond voor betaald, toen onge
veer vijfduizend gulden. De duur
ste postzegel aller tijden is echter
nog steeds de „Baden-zegel" uit
1851. Deze werd in 1985 in het
Westduitse Wiesbaden verkocht Een veilingmeester toont de 'Penny's' die in Londen
voor bijna twee miljoen gulden. onder de hamer kwamen. foto: epa
PROLETARIËRS ALLER LANDEN, VERGEEF ME"
Chinezen moeten hun
armoede aanvaarden
PEKING Een Chinese staatskrant
heeft de bevolking opgeroepen zich de ko
mende jaren neer te leggen bij sobere en
moeilijke levensomstandigheden, terwijl
het land de economische problemen te bo
ven probeert te komen. Het commentaar
verscheen op het moment dat het centraal
comité van de communistische partij be
sprekingen voert over een ombuigings
programma voor de komende drie jaar-
Daarin wordt naar verwachting de staats
controle over de economie aangetrokken
en zullen waarschijnlijk de mogelijkheden
voor de vrije markt worden beperkt. Op
roepen tot soberheid en het aanhalen van
de broekriem zijn in China een terugke
rend verschijnsel geworden sinds het
neerslaan van de opstand in juni.
Jordaanse
Bondsrepubliek gekomen. Na
genoeg allemaal geven ze als
motief dat ze niet geloven dat
er werkelijke politieke en eco
nomische veranderingen in
hun land worden doorgevoerd.
Volgens een krant in Praag
zijn er op dit moment nog ze
ker 45.000 DDR-burgers in
Tsjechoslowakije, van wie de
overgrote meerderheid even
eens naar de Bondsrepubliek
wil reizen. De grenspolitie van
de Bondsrepubliek weet zich
bijna geen raad meer met de
immigrantengolf. De meer dan
dertig opvangcentra in Beieren
zijn overbelast. Nu er geen
vluchtelingen meer in extra
treinen worden aangevoerd is
de mogelijkheid om duizenden
nieuwkomers meteen naar an
dere delen van de Bondsrepu
bliek te brengen vervallen.
De Westduitse regering heeft
gisteren ingestemd met de
bouw van 400.000 nieuwe wo
ningen om het gebrek aan hui
zen voor de vluchtelingen en
immigranten weg te nemen.
Alleen al dit jaar worden op
een bevolking van bijna 62
miljoen ongeveer 700.000 nieu
we inwoners verwacht. Dit zijn
niet alleen vluchtelingen uit de
DDR maar ook immigranten
uit andere Oosteuropese lan
den en asielzoekers uit de Der
de Wereld.
De kans dat de wet op het rei
zen voor DDR-burgers er zo
uit gaat zien als het ontwerp
dat maandag voor openbare
discussie werd vrijgegeven is
minimaal. Een parlementaire
commissie heeft gisteren van
het ontwerp nauwelijks een
spaan heel gelaten. Ze verlangt
dat de regering afziet van de
uitreisvisumplicht. Verder
moet duidelijkheid worden
verschaft over de mogelijkheid
voor reizigers om aan deviezen
te komen. De gronden waarop
een paspoort kan worden ge
weigerd dienen opnieuw te
worden geformuleerd en over
de maximale reistijd van dertig
dagen per jaar moet de rege
ring volgens de parlements
commissie nog maar eens goed
nadenken.
verkiezingen
geven hoop
aan Palestijnen
(Van onze correspondente
Willy Werkman)
AMMAN Als Reda Abu
Rabo vandaag haar stem gaat
uitbrengen in de Jordaanse
verkiezingen, staat haar maar
één doel voor ogen: „Wij
moeten vechten voor de bevrij
ding van Palestina. Lang leve
de Intifada".
Haar vriend Ali Sari stemde
gretig in. „Wij moeten hier in
Jordanië politieke macht krij
gen", riep hij. „Alleen zo kun
nen we ooit naar ons land te
rugkeren". Reda en Ali zijn
Palestijnse vluchtelingen. Zé
zijn beiden actief in de Jor
daanse afdeling van het extre
me Democratische Front voor
de Bevrijding van Palestina.
„De koning", zeiden ze, „heeft
ons alleen maar met woorden
geholpen. In werkelijkheid
heeft hij ons alleen maar on
derdrukt en achtervolgd". On
der de ongeveer anderhalf mil
joen Palestijnen in Jordanië -
gevlucht tijdens de Israelisch-
Arabische oorlogen van 1940 en
1987 - vormt het Democrati
sche Front voor de Bevrijding
van Palestina de radikale
kern Het merendeel van de
Palestijnen onderwerpt zich
passief aan de beperkende
maatregelen, die het Jordaanse
regiem hen oplegt. De Palestij
nen leven vooral in grote
vluchtelingenkampen rondom
de hoofdstad Amman en ten
westen daarvan en hebben de
Jordaanse nationaliteit. En nu
het land vandaag voor het
eerst sinds 22 jaar een nieuw
parlement mag kiezen, kunnen
ook zij hun stem uitbrengen.
Hoewel ze genoeg redenen
hebben om aan het nieuwe de
mocratische proces in Jordanië
mee te doen, zal hun opkomst
echter laag zijn. In de vluchte
lingenkampen heeft niet meer
dan veertig procent van de
stemgerechtigden zich laten
registreren. „De Palestijnen",
zo vertelde een Jordaanse col
lega, „zijn niet geïnteresseerd
in de verkiezingen. Ze vrezen
dat er - wat ook de stembusuit
slag zal zijn - voor hen toch
niet veel zal veranderen".
Vrouwen
Maar niet alleen de Palestij
nen, ook de vrouwen in Jorda
nië voelen zich gefrustreerd.
De even fel opgelaaide strijd
om de rechten voor de vrouw -
één van de meest besproken
verkiezingsonderwerpen - zal
een zachte dood sterven, als
waarschijnlijk niet meer dan
één van de twaalf vrouwelijke
kandidaten in het parlement
gekozen zal worden. „Mis
schien hebben we niet hard ge
noeg gewerkt", verzuchtte in
Amman professor Arua al
Amari, een 45-jarige psycholo
ge aan de universiteit van Jor
danië. „De vrouw hier wordt
nog steeds gezien als een min
derwaardig wezen".
„Ik zou de vrouwen hier wil
len toeroepen, dat ze eindelijk
wakker moeten worden", zegt
ze. „Wat we tot nu toe bereikt
hebben is niet genoeg. Ik kan
alleen maar hopen dat we bij
de volgende verkiezingen
meer kans maken".
route geblokkeerd met bussen
en manschappen die overigens
ongewapend waren. Zo wilde
men voorkomen dat de de
monstranten naar het Rode
Plein zouden optrekken. Dat
was aanvankelijk de bedoe
ling, maar maandag had de
Moskouse gemeenteraad laten
weten dat zo'n heiligschennis
op de verjaardag van de revo
lutie met geweld zou worden
voorkomen. De organisatoren
van de 'Moskouse vereniging
van kiezers', een vergaarbak
van een groot aantal politieke
clubs en organisaties, kozen
toen eieren voor hun geld.
Onoverwinnelijk
„Wij zijn onoverwinnelijk zo
lang we met z'n allen zijn", pa
rafraseerden de demonstran
ten de beroemde Zuidameri-
kaanse straatrevolutiekreet uit
het eind van de jaren zestig.
„Weg met het totalitarisme",
„De partijheerschappij voor
het tribunaal van Neuren
berg", „Proletariërs aller lan
den, vergeef me. Getekend: K.
Marx", schreeuwden de span
doeken. Het Russische Volks
front, de verboden Democrati
sche Unie, iedereen was er.
Zelfs de zwarte vlag met rode
ster van de Sovjet-anarchisten
werd meegedragen, samen met
de oude witte-blauw-rode Rus
sische nationale vlag.
sommige honderden kilome
ters hadden moeten reizen,
toonden zich onveranderlijk
giftig op de huidige regering.
Voor Gorbatsjov wilde men
nog wel een uitzondering ma
ken (hoewel er ook een bord
met „Wie bevrijdt ons van de
ontwerper van de perestroj
ka?" werd rondgedragen),
maar reeds bij het noemen van
de naam van diens rechter
hand, premier Ryzjkov, kwa
men de wegwerpende geba
ren, Er liepen ook militairen
in uniform onder de demon-
stanten.
Halverwege de tocht door de
stad voegde de omstreden on
derzoeksrechter Gdljan zich
onder gejuich en applaus bij de
stoet. Zijn pogingen om het
corruptienet in de USSR te
ontrafelen, zijn van hogerhand
afgestopt, toen hij onder ande
re het politburolid Ligatsjov
begon te beschuldigen. Voor
deze massa was hij een volks
held. De demonstratie eindig
de rustig in het Olympisch sta
dion. Desalnietemin werd het
Rode Plein tqt 's avonds laat
extra bewaakt door militairen.
Journaal
De staatstelevisie, die de de
monstratie driftig had staan
filmen, maakte gisteravond
nauwelijks melding van deze
gebeurtenissen. De meeste
beelden waren gewijd aan de
ditmaal zeer sobere officiële
Muzikanten van het Rode Leger marcheerden gisteren over het
Rode Plein ter viering van de 72e verjaardag van de Oktoberre
volutie. foto's: ap
viering op het Rode Plein. De
militaire parade was dit jaar
opvallend beperkt en verliep
verrassend snel. De strategi
sche raketten ontbraken zelfs
helemaal en het aantal meege
voerde leuzen was een fractie
van wat normaal gebruik is.
President Gorbatsjov stond op
het mausoleum van Lenin een
interview toe aan de staatste
levisie (eerste keer in de ge
schiedenis), waarin hij zei dat
de problemen met de voedsel
voorziening en de chaotische
situatie in de consumptiegoe
derensector het „zwaard van
Damocles" boven de perestroj
ka zijn, maar dat men desal
niettemin toch de juiste koers
naar een veelbelovende toe
komst gevonden heeft. De
vraag of de zieltogende landse-
conomie drie vrije feestdagen
achtereen wel kan verdragen
kwam niet aan de orde.
In verschillende Sovjetrepu
blieken was de stemming
grimmiger en gingen tijdens
betogingen rode vlaggen in
vlammen op. In Moldavië
werd de officiële viering
vroegtijdig beëindigd nadat
een woedende menigte het
bordes bestormde waarop het
partijkader stond.
(Vervolg van de voorpagina)
NEW YORK New York is
een traditioneel bolwerk van
de Democratische Partij.
Slechts een vijfde van de gere
gistreerde kiezers is Republi
kein. Daarom viel de overwin
ning van Dinkins in de burge
meestersverkiezingen van gis
teren (51 tegen 48 procent) wat
tegen.
Dinkins, die wijkvoorzitter
van Manhattan was, had Koch
in de voorverkiezingen in het
Democratische kamp al versla
gen en leek daarmee zeker
van het burgemeesterschap.
Hij staat bekend als een heer
in de politiek en als een diplo
maat die graag de rol van vre
destichter speelt. Veel Newy-
orkers maken zich zorgen over
de toenemende tegenstelling
tussen arm en rijk en zwart en
blank in hun stad, die altijd
prat ging op zijn verdraag
zaamheid.
Aangenomen wordt dat de Re
publikein Giuliani veel stem
men heeft gekregen van de
joodse kiezers. Die zijn tradi
tioneel Democratisch. Maar
Dinkins' vriendschap met de
zwarte ex-presidentskandidaat
Jesse Jackson heeft veel
kwaad bloed gezet onder de jo
den, omdat Jackson de stad
ooit heeft bestempeld als „Hy-
mietown" (hymie is een
scheldwoord voor jood) en om
dat hij ooit PLO-leider Arafat
in zijn armen sloot.
Bij de verkiezingen van giste
ren in Virginia en New Jersey
was opmerkelijk, dat de ver
liezende kandidaten krachtige
tegenstanders waren van het
vrije beslissingsrecht van de
vrouw inzake abortus. Toen bij
het vorderen van de campag
nes duidelijk werd dat de (Re
publikeinse) kandidaten juist
vanwege hun uitgesproken
standpunten geen schijn van
kans zouden hebben, probeer
den ze het abortusvraagstuk
zoveel mogelijk naar de ach
tergrond te dringen. Die tac
tiek faalde volkomen.
SAN SALVADOR In
het westen van El Salva
dor zijn de met kogels
doorzeefde lichamen ge
vonden. van drie ontvoer
de leden van de linkse
partij Sociaal Christelijke
Volksbeweging (SCPM).
Een partijwoordvoerder heeft
het leger voor de moorden
verantwoordelijk gesteld. Vol
gens woordvoerder Flores
werd' Cecilio Rivera, een func
tionaris van de SCPM, samen
met twee andere partijleden
door mannen in legerunifor
men ontvoerd na een partij
bijeenkomst in de stad Sonso-
nate, zo'n zestig kilometer ten
westen van de hoofdstad San
Salvador. Enkele uren later
werden zij vlak buiten de stad
dood aangetroffen. Bij hun li
chamen, die waren doorzeefd
met kogels en sporen van mar
teling vertoonden, werd een
brief aangetroffen waarin de
drie werden beschuldigd van
landverraad. Flores meent dat
de moorden het werk zijn van
een van de rechtse doodseska
ders, die banden onderhouden
met de partij van president
Cristiani, de Republikeinse
Nationalistische Alliantie
(RNA) en die bestaan uit sol
daten en officieren van het le
ger. Sinds afgelopen juni de
rechtse president Cristiani
aantrad wordt weer steeds va
ker melding gemaakt van ac
ties van doodseskaders,
burgeroorlog in El Salvador
heeft in de afgelopen tien jaar
aan zeker zestigduizend men
sen het leven gekost.
DE VALLEI DER VERGETEN WERELD
QN517 Steeds dichter wordt het oerwoud en Rob ziet bomen
en planten, die hij nog nooit eerder heeft aanschouwd. Maar dat
niet alleen: hier leVen ook dieren, die elders ter wereld al hon
derdduizend jaren geleden uitgestorven zijn. Staat daar niet een
sabeltijger aan de oever? Hu, wat een slagtanden heeft het
beest! Ook wemelt het hier van de krokodillen en slangen en op
zekere dag verspert een kudde schrikhoorns hem de weg: logge,
dikhuidige dieren, groter dan de nijlpaarden en neushoorns. Rob
schoudert zijn geweer en vuurt enige malen. Misschien laten de
dieren zich door dat onbekende geluid wegjagen. Maar het te
gendeel gebeurt: woedend stormen de schrikhoorns op de in
dringer aan en slechts door zich op het laatste moment op te
trekken aan een tak kan Rob zich redden. Maar nu is hij zijn vlot
Twaalf doden bij
geweld Colombia
BOGOTA Bij drie aanslagen
zijn in Colombia twaalf mensen
om het leven gekomen. Dat
hebben de autoriteiten in Bogo
ta meegedeeld. In de hoofdstad
demonstreerden gisteren zeker
driehonderd rechters en justi
tiële functionarissen om betere
beveiliging te eisen. De rech
ters, die al vijf dagen in staking
zijn, kwamen in actie nadat on
langs opnieuw een magistraat
in de cocaïne-hoofdstad Mede-
llin was vermoord.
a |IUn^KDRK|
Double breasted ruitblazer uit de
Bijenkorf Huis Collectie, perfect
passend in het modebeeld. Gevoerd,
met klepzakken. Keuze uit 5 kleur"
variaties. 36 t/m 44. Nu voor de
verbijsterende prijs van
Uitstekend te combineren met
corduroy rok of pantalon uit de
Bijenkorf Huis Collectie. 100%
katoen. In marine, khaki, bordeaux
en olijf. 36 t/m 46. Pantalon met
bandplooi en steekzakken 50.-
Rechte rok 40.- 'Kleine Confectie
ELKE DJAG ANDERE BIJENKORF.!
(Van onze correspondent)
MOSKOU Een menigte
van naar schatting 20.000
man heeft gisteren op de
72e verjaardag van de so
cialistische Oktoberrevo
lutie in Moskou gedemon
streerd. Daarbij werden
leuzen gescandeerd als
„Weg met het communis
me" en „Weg met de com
munistische partij".
De unieke optocht, die een
paar uur duurde, legde het
verkeer op enkele grote boule
vards in de stad volledig lam.
De demonstranten droegen
portretten met zich mee van
Boris Jeltsyn, het enfant terri
ble van de Sovjet-politiek, die
men „het ontwaakte geweten
van de communistische partij"
noemde. Men eiste het vertrek
van het conservatieve politbu-
ro-lid Ligatsjov. Een van de
vele spandoeken noemde de
Oktoberrevolutie van 1917
„De tragedie van de 20e
eeuw".
De politie had uit voorzorg een
groot aantal zijstraten langs de
(Van onze correspondent
Rink Drost)
OOSTBERLIJN/BONN
Op het opstappen van de
regering in de DDR heb
ben regering en oppositie
in de Bondsrepubliek
eensgezind gereageerd.
Vrije verkiezingen zijn
volgens hen de enig juiste
manier om de DDR uit'de
crisis te manoéuvreren.
Voor dë regering van christen
democraten en liberalen zei
minister Rudolf Seiters: „Als
ik de wil van het volk in de
DDR juist interpreteer gaat het
niet alleen om de uitwisseling
van personen, maar om een
principieel nieuwe politiek. De
mensen wensen een werkelijke
verandering van het systeem,
die het hun mogelijk maakt in
vrijheid hun toekomst te bepa
len. Als consequentie maakt dit
vrije verkiezingen noodzake
lijk". Namens de sociaaldemo
cratische oppositiepartij SPD
zei de specialist voor Duits-
Duitse aangelegenheden Hans
Büchler: „De logische conse
quentie uit het aftreden van de
regering zou zijn om nu vrije
verkiezingen voor te bereiden.
Dan zou zich uit het verkie
zingsresultaat een door het
vertrouwen van de bevolking
gedragen DDR-regering kun
nen vormen. De SED zou er
goed aan doen'nu haar machts
positie op te geven".
Het collectieve ontslag van de
Oostduitse regering heeft geen
invloed op de vlucht van
DDR-burgers via Tsjechoslo
wakije naar de Bondsrepu
bliek. Integendeel. Het aantal
vluchtelingen dat de Bondsre
publiek binnenkomt steeg in
de loop van gisteren van bijna
200 tot ruim 300 per uur. Sinds
zaterdagmorgen zijn via
Tsjechoslowakije nu al meer
dan 30.000 Oostduitsers naar de
(ADVERTENTIE)
MÊÊÊÊÊgk
