Leidse Courant | 1989 | 3 november 1989 | pagina 13

Bestuur NDT stapt op
na geschil met Birnie

m

Honderd jaar tekenfilm
op ongelukkig tijdstip

jDe keuze van minister Brinkman

Ingetogen spanning in tegenvallende Pack of lies

{iPhiilipsY

De giftige appel te
weinig publieksgericht

Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u!

(CUNST/RTV

CeidócOomtmt

VRIJDAG 3 NOVEMBER 1989 PAGINA 13

jMadame Tussaud in 1991
aaar nieuwe huisvesting

AMSTERDAM Het wassenbeeldenmuseum
Madame Tussaud trekt in de loop van 1991 in bij
">eek en Cloppenburg aan de Dam. Daarvoor is
Men miljoenenverbouwing nodig die deze maand
Slegint. Peek en Cloppenburg verhuist tijdelijk
viaar een pand aan de Kalverstraat. Madame
-^ussaud is sinds 20 jaar gehuisvest in de Kalver-
etraat en verwacht dit jaar ongeveer 450.000 be-
sbekers. Dat aantal maakte het noodzakelijk
^iaar andere huisvesting uit te zien. In het pand
■''an Peek en Cloppenburg komen de bovenste
^rie etages ter beschikking van het museum. De
bezoekers zullen worden aangevoerd via twee
^ften aan de Rokin-zijde. Het kledingconcern
Slijft gevestigd in de kelder, de begane grond en
.je eerste en de tweede etage. De verbouwing
**an Peek en Cloppenburg zal in het najaar van
ei990 zijn afgerond.

Subsidie stopt voor
stichting Nieuwe Muziek

MIDDELBURG Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben besloten geen subsidie meer toe te kennen aan de
Stichting Nieuwe Muziek in Middelburg. Dit jaar ont
vangt de stichting nog 325.000 gulden. De organisatie zou
hierdoor noodgedwongen per 1 januari 1990 ophouden te
bestaan. Gedeputeerde G. de Vries-Hommes kent de
Nieuwe Muziek geen levensvatbaarheid meer toe. Het te
kort, ontstaan door uitblijven van subsidies van WVC,
kan volgens de gedeputeerde niet meer worden ingelo
pen. Het ministerie heeft volgens haar het zwaartepunt
van de grensverleggende kunst vorig jaar naar de Rand
stad verlegd. Achttien musici, componisten en instellin
gen waaronder Donemus en Gaudeamus, hebben gerea
geerd met een schrijven aan Gedeputeerde Staten. Zij be
kritiseren het beleid van de Raad van de Kunst ten aan
zien van de Nieuwe Muziek uit Middelburg. De Middel
burgse stichting verzorgt sinds 1984 onder meer jaarlijkse
festivals voor nieuwe muziek.

Concert
afgelast

DEN HAAG
Het concert dat
het Amsterdams
Saxofoon Kwar
tet vanavond
zou geven in
theater Diligen-
tia, gaat wegens
gebrek aan be
langstelling niet
door.

Het kwartet zou
onder meer de
len uit The
West Side Story
brengen.

Anglo American Theatre Group met
„Pack of lies" van Hugh Whitemore
in de regie van David Eaton. Kon-
.Conservatorium te Den Haag, gister
avond. Herhalingen: 3 en 4 november
om 20.15 uur

In een Londense voorstad
wonen de Jacksons en hun
overburen en vrienden de
familie Kroger. Zij hebben
al vijf jaar een stevige
band met elkaar. Op een
avond worden de Jacksons
gevraagd om hun beste

vrienden te bespioneren
omdat zij waarschijnlijk
iets met spionage te maken
hebben.

Een totale ommekeer in de re
latie vindt plaats met allerlei
leugens en gestoord gedrag.
In een schattig décor, dat mij
meteen aan een poppenhuis
deed denken, wordt deze inge
togen thriller gespeeld. Richard
Williams en Angela Hasell spe
len het typisch Engels echtpaar
Jackson. Hun burgerlijke kijk
op de wereld en hun huiselijke
netheid straalt van hun gezich
ten. Dochter Julie (Samantha

Hasell) heeft wat vrijere opvat
tingen over netheid en keurig
gedrag. Hun familieband wordt
natuurlijk gespeeld en geeft
een duidelijk beeld van een
doorsnee Engels gezin. De Kro-
gers (Gail Schoppert en Fran
ces Fleming) plaatsen hun rol
len meer in een extroverte
speeltrant. Zij zijn Canadezen
en hebben geen last van scru
pules. Als een frisse wind komt
Frances ten tonele en vormt
een goed contrast met de inge
togen Angela. Helaas is de
thriller vaak wat langdradig en
met talloze onbeduidende in
formatie wordt het spel onno

dig gerekt.

Regisseur David Eaton heeft
zijn karakters erg goed uitge
werkt, maar van een tam ver
haal kun je nu eenmaal geen
onvergetelijke voorstelling ma
ken. Er was goed op details ge
let. Het verloop van dag naar
avond werd consequent met
gordijnen sluiten en lichten aan
volgehouden en dat maakte het
kijken geloofwaardig. AATG
heeft in het verleden mooie
theaterstukken gespeeld, maar
deze „Pack of lies" schaart zich
helaas onder de minder inte
ressanten.

ROB VAN DER MIJL

DEN HAAG Zonder
zakelijk directeur Carel
Birnie was er geen NDT.
Dat is het standpunt van
de gemeente Den Haag,
met het ministerie van
WVC subsidiënt van het
dansgezelschap, in het
conflict dat is gerezen
tussen de leiding en het
bestuur van het NDT.
Het bestuur heeft de
consequenties aanvaard
en is in z'n geheel opge
stapt.

Dat het NDT de afgelopen
jaren opvallend succesvol is
geweest en dat nog steeds is,
onder zakelijke leiding van
de even markante als om
streden Carel Birnie, weet
het bestuur ook wel. Maar
dit bestuur acht de basis
waarop de successen worden
geboekt te smal en te kwets
baar en dringt daarom aan
op een aantal krasse wijzi
gingen.

Bestuurlid Van Kling: „Het
NDT steunt te veel op de on
gebreidelde energie van Bir
nie op zijn hoge leeftijd,
diens inbreng en pioniers
geest, die een prachtig dans
theater aan het Spui heeft
opgeleverd. Maar dat is» niet
genoeg en we hebben ons de
laatste tijd wel eens afge
vraagd, of die niet wat an
ders gericht zou moeten

De gemeente Den Haag wil
daar echter niet aan, omdat

Carel Birnie, directeur van het Nederlands Dans Theater, die volgens het bestuur de zwakke
schakel vormt in het gezelschap.

FOTO: MILAN KONVALINKA

ken nu in het nadeel van de
leider van het Haagse dans
gezelschap, omdat de zake
lijk directeur niet heel ge
zond zou zijn, hij toch tot
1995 wil aanblijven en dus
een onbetrouwaar zwakke
schakel in de leiding zou

uitvoering van de voorge
stelde en dringende wijzigin
gen, het hele danstheater in
gevaar kan brengen, dat hoe
dan ook voorlopig nog af
hankelijk is van Birnie en
artistiek directeur (en hof-
choreograaf) Jiri Kylian. En

omdat het voltallige bestuur
zich door de uitspraak van
het Haags gemeentebestuur
gepasseerd voelde, heeft het
bij het college van Den Haag
zijn ontslag ingediend.

Juist de enorme kwaliteiten
van de 64-jarige Birnie spre-

vormen. Daar komt nog bij,
aldus het bestuur in een
brief aan de Haagse wethou
der van cultuur, mevrouw
A. van den Berg, dat de po
sitie van artistiek directeur
en huischoreograaf Kylian
te zwaar is.

Als derde punt in het geschil
worden de arbeidsvoorwaar
den genoemd, bron van con
flict tussen dansers en direc
tie. Gestructureerd overleg
via een ondernemingsraad
zou feitelijk onmogelijk zijn
geworden en voorts zouden
extra honoraria uit de rech
ten van tv-opnamen van en
kele balletten van Kylian
niet zijn uitbetaald.

Het gemeentebestuur van
Den Haag wil nu wachten
tot een nieuw bestuur is ge
vormd, dat de problemen
maar moet zien op te lossen.
Bovendien krijgt Birnie per
1 januari van het volgend
jaar steun van Arlette van
Boven, die plaatsvervangend
zakelijk directeur wordt.

Het is niet de eerste keer dat
het NDT last heeft van in
terne strubbelingen, met
Birnie in de hoofdrol. De za
kelijk directeur werd in 1974
de toegang tot de studio ont
zegd, omdat hij bestuursin-
structies naast zich had
neergelegd. Birnie mocht er
weer in, toen hij goed vond
dat in de directie ook een ar
tistiek directeur werd opge
nomen. Dat werd Jiri Kyli-

The Netherlands f

TAXATIEDAGEN VAN
SCHILDERIJEN EN SIERADEN
8 en 9 november

Phillips Fine Art Auctioneers
Lange Vijverberg 4-5,
Den Haag

Op deze dagen zullen onze
experts uit Londen van
10.00 - 17.00 uur op ons kan
toor in Den Haag zijn om ge
heel vrijblijvend uw schilderij
en (15e-20e eeuw), antieke en
moderne sieraden en edelste
nen te taxeren, eventueel met
het oog op veiling bij Phillips
Jn Londen of Genève, in de
loop van 1990.

Voor meer inlichtingen en
afspraken gelieve contact op
te nemen met:

Phillips Fine Art Auctioneers
Lange Vijverberg 4-5 2513 AC DEN HAAG
Telefoon; 070-63 99 00 Fax: [phone]

LONDEN PARIJS NEW YORK GENEVE BRUSSEL ZURICH ESTORIL DEN HAAG

Een prachtige diamanten broche
in de vorm van een strik. Engels
ca. 1905. Verkocht bij Phillips in

De giftige appel .peelt Laag. Gezl.n schepper, zo niet van de mens,

in het LAKtheater in Leiden op 2 no- dan wel van het toneelstuk,

vember. Vanavond in h«t Parkthea- Daarin worden heftige vragen

ter in Alphen aan den Rijn. gesteld over het leven en de

kunst, waarna de vragen weer

met cynisme worden behan-

T-. deld. Steeds wordt uit de to-

Dne mannen steken hun neelwerkelijkheid gestapt, zo-

hoofden boven het simpe- als het hoort. Waar het echt

le grauwbruine decor uit. om gaat wordt niet duidelijk,

Ze moeten weer, maar ze

hebben geen zin. Ze blij
ken zich in een totalitair
georganiseerde staat te be
vinden, met een ambtena
renapparaat, politie,
spionnen en verklikkers.

De hiërarchische verhou
dingen worden snel dui
delijk, maar worden later
weer op z'n kop gezet.

wel blijft er een beeld hangen
van een vervelend en somber
hiernamaals waarin ieder
steeds tegen zijn zin een wille
keurige rol moet spelen.
Het stuk heet Laag en werd
van de tekst tot de uitvoering
verzorgd door de Leidse to
neelgroep De giftige appel. Bij
een keer zien blijft er teveel
vaag van de hier en daar nogal
pretentieuze tekst.

Het spel varieerde van matig
tot goed. Meer oog voor de lijn
Alleen de figuur op de ver- en meer zelfkritiek is nuttig
hoogde achtergrond houdt de voor de giftige appel, en dus
touwtjes tot het einde toe in
handen. Hij treedt op als de

PIANO'S VLEUGELS

Sinds 1921 het adres van de
randstad voor de betere
k waliteitsmerken

|W. Earning

I Stationsweg 11-17
Leiden,

071-122858.

LM

De ontstaansgeschiedenis van Mickey Mouse komt uitgebreid aan de orde in „Honderd jaar teken
film".

FOTO: PR

Honderd jaar tekenfilm. KRO-televi-
sie, Nederland 1 om 17.40. Van-

HILVERSUM Tamelijk
onopgemerkt ging bij de
KRO op 6 oktober de serie
'100 jaar tekenfilm' van
start. Gezien het onmoge
lijke tijdstip niet zo ver
wonderlijk: welke volwas
sene zit om tien over half
zes aan de beeldbuis?
Blijkbaar mikt de serie, ver
vaardigd door Peekei/Stips
Producties, op een jeugdig kij
kerspubliek. Ten onrechte.
Gezien de rijkdom aan histori
sche beelden en achtergronden
zijn de programma's zeker ook
uitermate interessant voor ou
dere liefhebbers van tekenfilm
en strip. Zo zat in de eerste af
levering, naast curieuze voor
lopers van de tekenfilm, zoals
de 'fenakistiscoop' en de 'zoot
roop', de vrijwel volledige ver
sie van 'Gertie the Dinosaur'
van de legendarische Winsor
Mc Cay en dat is bepaald geen
alledaagse kost, maar wel iets

waarvoor kenners absoluut
thuis zullen blijven.

In de tweede aflevering werd
stevig getornd aan het voet
stuk dat een zekere heer Dis
ney voor zichzelf gereserveerd
had. De richtingenstrijd tussen
de Disney-adepten en Flei-
scher-aanhangers zal trouwens
in het verdere verloop van de
serie ongetwijfeld vaker aan
de orde komen. Zo zal afleve
ring 3 vrijwel geheel gewijd
zijn aan de beroemde Max en
Dave Fleischer produkties: Po-
peye, Betty Boop, Mr. Bugs en
niet te vergeten Gulliver's
Travels, een avondvullende
film uit 1939 die technisch ze
ker kan wedijveren met be

roemdere Disneyfilms als
Bambi en Sneeuwwitje. Ook
de laatsten zullen trouwens
niet onbelicht blijven. Verder
op in de serie natuurlijk ook
aandacht voor Walter Lantz
(Daffy, Bugs Bunny, Woody
Woodpecker, Tom en Jerry).
De aflevering die zal gaan
over katten en muizen zal
overbevolkt zijn, want deze
beestjes hebben altijd al tot de
verbeelding van tekënfilmma-
kers en -kijkers gesproken.
Tom en Jerry werden al ge
noemd, maar denk verder
eens aan Mickey Mouse, Krazy
Kat, Felix the Cat, Fritz the
Cat en natuurlijk aan onze
bloedeigen Tom Poes. Andere
geplande onderwerpen zijn:
techniek, strips en tekenfilm
(immers onlosmakelijk aan el
kaar verbonden) en experi
menten in de tekenfilm.

In elk geval zal in '100 jaar te
kenfilm' duidelijk worden dat
er op tekenfilmgebied heel
wat meer te beleven is dan dat
armetierige Japanse lopende
bandwerk dat de laatste jaren
de TV bezoedelt. De serie be
staat uit 14 afleveringen van
een half uur.

PETER DE VOS

Adverteerders Veronique eisen betere kijkcijfers

AMSTERDAM Het
commerciële televisiesta
tion Veronique onder
neemt onder druk van de
adverteerders pogingen de
kijkcijfers in „prime time"
wat op te vijzelen.

„Prime time" is de tijd tussen
globaal zes en negen uur 's
avonds, een tijd dat er veel te
levisie wordt gekeken, maar
niet naar Veronique. De com
merciële zender trekt tijdens
de Ontbijtshow en na tien uur
's avonds aardig wat kijkers,
maar in de uren die druk be
keken zouden moeten zijn, zit
het gros van de kijkers ge

kluisterd aan andere zenders,
voornamelijk Nederland 1 en
2. Veronique bekijkt nu hoe de

talen variëren per 30 seconden
van 690 gulden tot 12.000 a
13.000 gulden. De prijzen zijn

programmering aantrekkelij- gebaseerd op een gemiddelde

ker kan worden voor de kij
kers en dus ook voor de ad
verteerders.

Zo zal bij voorbeeld de serie
„The Munsters Today" tussen
zeven en acht uur moeten wij
ken voor een quiz en ook ver-

kijkdichtheid van 3 procent,
terwijl Veronique niet verder
komt dan een gemiddelde van
2 procent.

,,'s Morgens en 's avonds na
tien uui4 zijn ze eigenlijk goed
koper dan de STER, maar tus-

der is de zender bezig haar sen zes en tien uur zijn ze te

aanbod in de uren waarin zij duur", zegt directeur H. Nie-

de meeste kijkers zou moeten man van de VEA, de vereni-

trekken aan te passen. De ad- ging van erkende advertentie-

vertentietareieven zullen wor- bureaus. Volgens hem zou een

den aangepast aan de kijkcij- reductie van de tarieven met

fers. De tarieven die de adver- gemiddeld 20 procent „aardig

teerders bij Veronique nu be- zijn".

eDEN HAAG Portretten
jVan Koningin Beatrix van
l0'de kunstenaars Andy
eWarhol en Ger van Elk,
aschilderijen van Co Wes-
terik, Constant, Pieter De-
Eesche, Kees van Bohe-
dtnen en Armando, het is
ÏJiuidelijk dat minister L.C.
jtBrinkman van cultuur
e£ich geen buil wilde val-
aien toen hij gevraagd
ewerd een expositie samen
dte stellen.

j^rinkman mocht van de tot
^ijn ministerie behorende
^Rijksdienst voor Beeldende
HCunst en directeuren van ne-
%en rijksmusea een expositie
c£amenstellen uit de rijksaan
kopen van de afgelopen zeven
®1aar, de periode dat hij op
rWVC de scepter zwaaide. Uit
ie2600 kunstvoorwerpen koos de

minister er 36. Ze zijn te zien
in het gebouw van de rijks
dienst aan het Plein in Den
Haag en in een zaaltje van het
Mauritshuis.

De werken werden gekozen
uit documentatie die de musea
hem beschikbaar stelden. Tus
sen de onderhandelingen over
het nieuwe kabinet door, op
zijn vrije zaterdag en achterin
zijn dienstauto bekeek de mi
nister de enorme stapel en
maakte zijn keuze. Zelf vond
hij dat de expositie ook een
beetje moest weergeven wat
het leven van een minister
zoal inhoudt, zo liet hij giste
ren bij de presentatie van de
expositie weten. Vandaar dus
dat we naast een zoutvat uit
1618 ook de AKZO-zoutpot
zien die nu op het ministerie
wordt gebruikt, staat er een
klapstoel van Willem de Neef
om aan te geven hoe wankel
de zetel is waarop een minister
zit, en toont hij de sieraden

waarmee hij zijn vrouw Jan-
neke wel zou willen sieren.
In de begeleidende folder staat
dat de keus van de minister is
ingegeven door oog en gevoel,
en niet door kennersschap. Er
staat ook dat hij heeft geleerd
wat minder met de ogen te
knipperen, en dat zijn gevoel
voor kunst hopelijk wat ver
der is ontwikkeld. Afgaande
op zijn keuze is dat laatste vrij
wel zeker het geval. Brinkman
koos „topkunst", werk van va
derlandse kunstenaars die ook
internationaal aan de weg tim
meren. Zelfs abstracte kunst
krijgt even aandacht, onder
meer in werken van Reinier
Lucassen en Rob van Ko-
ningsbruggen. „Niet alles in de
hedendaagse kunst appeleert
ogenblikkelijk aan mijn
smaak. Liefde moet groeien in
een mens. Abstractie in de
schilderkunst kan worden tot
de zuiverste lyriek. Ik geef
deze kunst het voordeel van

mijn twijfel", zo stelt hij in de
begeleidende tekst.

Uit die tekst wordt verder dui
delijk dat de minister in die
zeven jaar 600.000 kilometer
gereden heeft en daarom
houdt van landschapsschilder
kunst, dat een politicus een
evenwichtskunstenaar is (tekst
bij „De Koorddanser" van Pij-
ke Koch) en dat hij zich zelf
een keer bemoeide met de
rijksaankopen, door de aan
koop van het werk „Sub Sole
Nihil Perfectum" van Gina K.
erdoor te drukken. Dat werk
hangt er ook, en geeft een ver
rassende kijk op wat Brink
man zelf nou écht mooi vindt.
KOOS VAN WEES

Rijksdienst Beeldende

Kunst, Plein 8; Mauritshuis,
Korte Vijverberg 8: „Een
keuze". De keus van minis
ter drs L.C. Brinkman uit
zeven jaar rijksaankopen.
Tot en met 26 november.

Minister Brinkman bij „Reigning Queens"
positie.

Sikkensprijs voor
Spaanse architect

ROTTERDAM De
architect Oriol Bohigas heeft
gisteren in de Rotterdamse
Doelen de twee-jaarlijkse Sik
kensprijs in ontvangst geno
men. De prijs is hem toege
kend voor zijn architectuur
historische studies en voor zijn
bepalende rol bij de recente
stedebouwkundige ontwikke
ling in Barcelona. Aan de prijs
is een glazen prisma „van ze
ker wel een paar honderd gul
den" verbonden, aldus de Sik-
kens Foundation, plus de eer
van al die belangstelling voor
de winnaar. De organisatie is
dertig jaar geleden opgericht
door de toenmalige Sikkens
Lakfabrieken (nu Akzo Coa
tings bv) en is een onafhanke
lijke stichting die zich een sti
mulerende taak heeft gesteld
voor sociale, culturele en we
tenschappelijke ontwikkelin
gen waarbij kleur als medium
een specifieke rol speelt. Ook
steunt Sikkens Foundation
initiatieven op het gebied van
kleurgeving en -studie.

AL

VERANDERT
DEMODE
NOG ZO
SNEL.
DE KRANT,
DIE

ACHTERHAALT
HAAR
WEL.