Simone Kleinsma
aanstekelijke
Sweet Charity
Zwarte magie bij
Tracy Chapman
„Het is elke week zwanger worden,
bevallen en weer opnieuw beginnen
Opnieuw roman Couperus
in theater Branoul
Chinua Achebe op
Poetry International
KUNST
£eidóe6ou*aiit
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1989 PAGINA 8
Concertgebouworkest mist
geld voor extra musici
AMSTERDAM Het Koninklijk Concert
gebouworkest ziet geen mogelijkheid om op
korte termijn de drie formatieplaatsen op te
vullen, ondanks het benefietgalaconcert dat
zaterdag gehouden werd. Dat bracht ruim
een ton op, terwijl was gerekend op het
dubbele. Adjunct-directeur Sj. van den Berg
„Al valt de opbrengst enigszins tegen, over
het galaconcert zijn zowel de bezoekers als
musici uitermate tevreden. We willen in ie
der geval dat de plaatsen vóór het einde van
het seizoen opgevuld zijn". Volgende maand
hoopt het bestuur een campagne te starten
om particulieren aan te sporen het orkest
mede te financieren. Het orkest telde 115 le
den, maar moest 9 plaatsen afstoten omdat
de overheidssubsidies afnamen. Het orkest
trok vervolgens sponsors aan. Het Concert
gebouworkest telt op dit moment 112 leden.
Van Heyningen en Kerbosch
beginnen samen The Movies
AMSTERDAM Filmproducent Matthijs van
Heyningen is mede-eigenaar van filmtheater The
Movies in Amsterdam geworden. Dit theater werd
onlangs overgenomen door Roeland Kerbosch. The
Movies verwierf onder de vorige eigenaar Pieter
Goedings een grote naam door de vertoning van de
betere films uit het niet-commerciële filmcircuit.
Van Heyningen heeft nu de helft van The Movies
verworven door het aandelenbezit van de investe
ringsmaatschappijen Estex en Venture Plus over te
nemen. Hij zal samen met Kerbosch de directie
voeren over het theater met drie bioscoopzalen, de
filmdistributiemaatschappij The Movies en de
16mm-filmverhuurmaatschappij Classics. Volgens
Kerbosch was het in eerste instantie niet de bedoe
ling dat er een mede-eigenaar zou komen. „Dat is
het gevolg van omstandigheden geweest", aldus de
filmmaker. „Het lijkt mij niet nodig daar nader op
in te gaan", zo verklaarde hij verder.
Martin Zagwijn
(87) overleden
DEN HAAG De musicus
Martin Zagwijn is dinsdag in
zijn woonplaats Den Haag op
87-jarige leeftijd overleden.
Zagwijn stamt uit een muzika
le familie, werd in Rotterdam
- waar zijn vader onder andere
doceerde aan het conservatori
um - opgeleid bij Köhler en
Oscar Eberle. Als negentienja
rige kwam hij bij het Residen
tie Orkest en was leraar in
Rotterdam. In 1940 werd hij in
Den Haag eerste cellosolist. Hij
diende voorts de kamermuziek
in onder meer het Hollandsch
Instrumentaal Kwintet en het
Nederlandsch Strijkkwartet en
het latere Röntgenkwartet.
DEN HAAG Rein Edzard Produkties brengt volgende-
week in Literair Theater Branoul in Den Haag „Aan de weg
der vreugde", naar de gelijknamige roman die Louis Coupe
rus in 1906 in Bagni di Lucca in Italië schreef. In de regie
van Elise Hoomans wordt de voorstelling gespeeld door Mar-
tine de Moor, Saskia Eland en Rein Edzard, met aan de vleu
gel Janine de Leeuw. Het wordt gespeeld in een dekor van
Laura de Moor. Er worden deze en volgende maand veertien
voorstellingen van de nieuwe produktie gegeven in Branoul.
Vorig seizoen had dit theater de pendant Extaze op het pro
gramma, waarin ook een zwakke, frêle weduwe de hoofdrol
speelt tegenover een sterke, mooie, grote man. Evenals in
Extaze .blijken in de roman Aan de weg der vreugde, prach
tige en spannende onderstromen te zitten. Na proefvoorstel-
lingen volgt op 25 november de officiële première met aan
sluitend reguliere voorstellingen.
ROTTERDAM De organisatie van het internationale dich-
tersfestival Poetry International heeft voor het festival van vol
gend jaar al toezeggingen binnen van de dichters Chinua Ache
be (Nigeria), Moshe Dor (Israel), Michael Hamburger (Groot-
Brittannië), Michael Kruger (Bondsrepubliek Duitsland) en Ta-
deusz Rozewicz (Polen). Het festival wordt gehouden van 16 tot
en met 23 juni in De Doelen in Rotterdam. De „lokale" Poetry
on the Road-programma's hadden dit jaar zoveel weerklank dat
deze ophieuw worden georganiseerd, in Assen en Enschede. In
boekhandel „W. Pieterse in Poëzie" in Rotterdam wordt van 20
tot en met 24 november het „Poetry International Exchange
Programme" georganiseerd. Het uitwisselingsprogramma, ont
staan uit het vertaalproject van Poetry International, is bedoeld
als aanzet tot een permanente internationale vertaalketen voor
poëzie met publikatiemogelijkheden in diverse landen of taalge
bieden.
ROTTERDAM Er is eigen
lijk maar één constante win
naar bij de opvoeringen van
de musical „Sweet Charity".
Inmiddels een posthume: wij
len Bob Fosse. Het zijn diens
theaterideeën, diens choreo
grafieën die steeds weer een
enorme brok energie op het
toneel doen ontstaan. En die -
mits goed gebracht - je altijd
weer meeslepen.
Dat gebeurt zeker in de Joop
van den Ende-produktie die
gisteren in het Rotterdamse
Luxor-theater van start ging.
Een aanstekelijke musical,
aanbevolen voor een leuke
avond uit.
Bob Fosse bedacht „Sweet
Charity" in 1965. Hij baseerde
zich op het idee dat cineast Fe-
derico Fellini en zijn scenario
schrijvers gebruikten voor „De
nachten van Cabiria" (hoofd
rol Giulietta Massina). Fosse
vroeg Neil Simon het gegeven
te „veramerikaansen", de mu
ziek kwam van het duo Cy
Coleman en Dorothy Fields en
Fosse's toenmalige echtgenote
Gwen Verdon triomfeerde in
de hoofdrol als het goedharti
ge, naar liefde verlangende
dansmeisje Charity Hope Va
lentine. In Engeland werd Ju-
liet Prowse de ster, in Neder
land kwam Jasperina de Jong
er in '68 de planken mee op.
Toen een produktie van René
en Hans Sleeswijk, Willy Hof
man en Piet Meerburg. Verta
ling destijds: Sèth Gaaikema.
Volkse meid
„Sweet Charity" anno 1989
weer van stal halen betekent
voor een deel van het publiek
opboksen tegen die „oude
waarden". Niet helemaal te
recht uiteraard, maar je ont
komt er niet aan. Eén zaak
staat als een paal boven water
bij deze Nederlandse versie: de
choreografieën worden door
het corps de ballet vaak met
Amerikaanse perfectie ge
danst. Waar dat nog niet zo is,
zijn de aanzetten er en zal de
voorstelling (die een wel erg
klein aantal van negen try-
outs had) er binnenkort alleen
maar op winnen. En Simone
Kleinsma mag dan qua uitstra
ling en postuur niet de ideale
vertolkster lijken, ze neemt je
na een paar scènes wennen,
volkomen op sleeptouw. Ze zet
het animeermeisje Charity he
lemaal naar haar hand en
blijft stralend overeind in
moeilijke shownummers als
die in het appartement van
filmster Vittorio Vidal („If
they could see me now"), en
het knallende „I'm a brass
band". Haar Charity heeft niet
de scherp geplaatste teksten
van cabaretière Jasperina de
Jong, noch het sentiment van
Shirley Maclaine in de film
die Fosse destijds maakte. De
„Charity" van Simone Kleins
ma is wat hier „een lekkere
volksmeid" heet, en wat dat
betreft past ze in de (beperkte)
Nederlandse musicaltraditïe.
Haar humor is navenant:
volks, direct, wat grover qua
gebaar en taal. Daar helpt ove
rigens de vertaling van Hans
Peters aan mee. Goed zing
baar, soms een beetje te
krachtpatserig hedendaags,
„SwMt Charity", oor
spronkelijk idee Bob
Fosse, script Neil Si
mon, muziek Cy Co
leman en Dorothy
Fields. Muzikale lei
ding: Jan Rietman en
Jan Vermeulen. Met:
Simone Kleinsma,
Fred Butter, Diana
Coolen, Carol Tim
mermans. Produktie:
Joop van den Ende.
Tot en mat 19 novem
ber in Luxor Rotter
dam, daarna onder
meer van 4 t/m 6 ja
nuari in de Leidse
schouwburg, van 23
t/m 25 februari in Ko
ninklijke Schouwburg
Den Haag en van 111/
m 21 april in het Cir
custheater Scheve-
ningen.
Scène uit „Sweet Charity", met hoofdrolspeler Simone Kleinsma op de
maar zeer bruikbaar (al kan
hij ook niet uit erg uit de voe
ten met het befaamde „fickle
finger of fate").
Precieze kopie
Na Simone Kleinsma moeten
onmiddellijk Carol Timmer
mans en Diane Coolen, als de
twee cynische collegaatjes, uit
de kieteltent „Fandango ball
room", genoemd worden. Pit
tig zang- en danswerk. En die
complete „chorusline".
Regisseur Chet Walker mag
het werk van Fosse na diens
overlijden verder de wereld
ronddragen en maakt er hier
een precieze kopie van het ori
gineel van. Tot in de kleinste
gebaartjes. Het is een stuk
niet-geringe zekerheid die de
stal van Joop van den Ende
hier heeft en het werkt: er zit
tempo in, de gekke hoekige
choreografieën van Fosse zit
ten bomvol pep en zijn verras
send genoeg nog altijd ko
misch. De muziek van Cole
man en Fields hoeft geen
krans. Een enkel nummer is
niet meegegaan in de Neder
landse produktie, maar de top
pers zijn er allemaal: „Big
Spender", „The rythm of life"
(door Jeffrey Richards gezon
gen), het West Side Story-ach-
tige „There's gotta be, some
thing, better than this", en „I
love to cry at weddings". Met
orkestmuziek van de band
(een hachelijke zaak die overi
gens redelijk gesmeerd liep) en
de acteurs uitgerust met zend-
microfoontjes (blijkbaar nood
zakelijk voor al die verschil
lende zalen waar de musical
gaat spelen) levert een nogal
foto: jan swinkels
mechanisch en hard geluid op
dat weinig nuances toelaat.
Dat blijft jammer.
De mannenrollen zijn niet het
sterkste onderdeel van „Sweet
Charity", oorspronkelijk niet
en hier evenmin. Fred Butter
(bekend geworden via „Cats")
houdt zich staande als de keu
rige Oscar, die Charity wil,
maar uiteindelijk toch niet
neemt, Rob van de Meeberg is
een mooie danstent-uitbater.
„Sweet Charity" is qua opzet
meer modern show-theater
dan de oude klassieke musical.
Met knappe, elementaire, scè
newisselingen, simpele, maar
zeer effectieve decors. Hier -
los van internationale voor
beelden uit het verleden - een
aangenaam ensemble-werk
stuk.
BERT JANSMA
AMSTERDAM De Ameri
kaanse zangeres Tracy Chap
man is een vrouw van weinig
woorden. Haar magie, charme
en overredingskracht liggen
vooral omsloten in haar tek
sten en muziek. En de kracht
die daaruit spreekt, is van een
innemende schoonheid. Hier
door ook kon haar enige Ne
derlandse concert in het Am
sterdamse muziektheater gis
teravond uitgroeien tot een
even ingetogen als uitbundige
belevenis.
Soberheid is bij Tracy Chap
man troef. Ze lijkt ook wat
verloren op dat grote podium,
zelfs als de drie begeleiders
haar, in wisselende bezetting,
op gitaar, viool en conga's ko
men bijstaan. Maar Tracy is
een ras-artieste, die inmiddels
gewend is grote massa's te be
spelen. Daarvoor heeft ze geen
uitgebreide licht-installatie of
overtuigend decor nodig. Ze il
lustreert haar aanwezigheid
slechts met een eenvoudige gi
taar en haar stem. En voor wie
het horen wil, ontstaat dan zo
iets als zwarte magie.
Een keer slechts richt ze zich
tot het publiek, om aan te ge
ven dat ze de compositie voor
haar moeder heeft geschreven.
Voor de rest moeten de tek
sten spreken en dat doen ze.
Het materiaal heeft op het po
dium veelal meer charme dan
op de plaat, doordat ze haar
ziel erin blootlegt en de muzi
kale omlijsting vaak fraaier
inkleurt. Ze klinkt ingetogen,
zonder opsmuk en laat zich
meevoeren door de stemming
gen en reacties van het pu
bliek. Aan het begin van het
concert klinkt het allemaal
nog wat stroef, maar naarmate
het optreden vordert, komt ze
Tracy Chapman tijdens haar optreden
minder verlegen over, be
weegt haar stem zich wat vrij
er en wint het concert aan
kracht. Halverwege durft ze
ook het a-capella „Behind the
wall" aan en stuwt ze het op
treden langzaam naar een
hoogtepunt. Duidelijk wordt
dat het materiaal van Tracy's
eerste elpee, kwalitatief wat
sterker is dan de nummers
van het onlangs verschenen
„Crossroads", hoewel menig
artiest ervan droomt, zulk ma
teriaal te kunnen schrijven.
In de ruim anderhalf uur dat
Tracy Chapman op het podi
um staat, beweegt ze, behalve
met haar armen, nauwelijks.
Af en toe neemt ze een slokje
water om haar keel te smeren,
of friemelt ze wat aan de sna
ren van haar gitaar om ze in
de juiste stemming te zetten.
Uiteindelijk komt ze voor een
toegift terug en is duidelijk ge
worden dat ze de dikke ovatie
van het publiek verdient.
Want Tracy Chapman is een
zeldzaam talent dat mag wor
den gekoesterd.
HANS PIËT
Paarden
hoofdrolspelers
in familiedrama
Toverlei speelt Geschiedenis van
een paard van Mark Rosowskij. Re
gie: Janne Jansen. Choreografie:
Margriet de Jong en Liesbeth Stik-
kelman. Muzikale leiding: Grigori
Sarolea. Gezien op 1 november in
het LAKtheater in Leiden. Verder op
10 en 11 november in Muzenhof,
Leiderdorp.
Tolstoj schreef een novelle
over een paard, die eigenlijk
over hemzelf ging. Het paard
is van hoge afkomst en kwali
teit, maar wordt verworpen
omdat men het lelijk vindt:
Ook de Russische schrijver
was van adellijke afkomst, die
echter in een wereld leefde
waarin mannelijk schoon en
militair vertoon meer werden
gewaardeerd dan literaire
meesterwerken.
Mark Rostowskij maakte van
de tragische opkomst en on
dergang van het bonte paard
een toneelstuk waarin hij het
melodrama niet schuwt. Het
dier wordt versmaad, gesla
gen, gecastreerd en verwaar
loosd voordat het wordt afge
maakt. Voor het zover is Ver
telt het zijn nogal lang uitge
sponnen geschiedenis, waarin
de mensen er niet te best van
afkomen. Maar al eerder had
den we gezien dat paarden ook
maar matig deugen.
Het paard kent natuurlijk ook
zijn momenten van groot ge
luk en glorie, en bij Toverlei is
het dan ook niet alles droefe
nis wat de klok slaat. Het
paard Elganger wordt gespeeld
door Peter van der Voort, die
niet alleen het hoofd mooi
triest kan laten hangen, maar
ook naïef-gelukzalig kan stra
len.
Regisseuse1 Janne Jansen
maakte van het gegeven een
familievoorstelling met zang
en dans. Zij maakte van het
Leiderdorpse Toverlei, dat bij
na helemaal aan de voorstel
ling meewerkte, een collectief
dat in dienst van het stuk
werkte en geen uitschieters
kende. Een live viermans or
kestje zorgde voor een Russi
sche sfeer, evenals de paardige
choreografieën. Na Leiderdorp
(10 en 11 november) doet Ge
schiedenis van een paard Al
phen aan den Rijn (18 novem
ber), Rotterdam (2 december)
en Zoetermeer (15 december)
aan.
DICK VAN TEYLINGEN
FRÉQUIN EN LAMERS OVER DE LIEFDE VOOR DE ACTUALITEIT
De vrijdag is anders. Service-ru
briek. KRO-televisie. Nederland 1
om 15.55 uur. Vrijdag.
HILVERSUM Mieke
Lamers en Willibrord
Fréquin hebben net een
cursus op Santbergen, het
opleidings-instituut van
de NOB, achter de rug.
Hoewel beiden doorge
winterde journalisten en
programma-makers zijn,
vergt het in de camera
kijken en het van de auto
cue aflezen van teksten
toch een andere discipline
dan het maken van een
doorwrochte reportage
voor „Brandpunt". Het
tweetal volgde de cursus
niet omdat ze toevallig
nog wat vrije tijd over
had, maar omdat ze vanaf
morgen verantwoordelijk
is voor het nieuwe KRO-
middagprogramma „De
vrijdag is anders".
Deze overstap naar middag-te
levisie betekent voor beiden
het (voorlopige) einde van hun
werkzaamheden voor de actu
aliteitenrubriek van de KRO,
maar dat ze daarmee allebei
het nieuws de rug toekeren, is
absoluut niet waar. Mieke La
mers: „Wij zijn gewoon actua-
liteitendieren en uit het feit
dat de KRO ons voor deze klus
heeft gevraagd, spreekt duide
lijk dat ze niet van ons ver
wachten dat we het over in-
sekten en natuurgebieden
gaan hebben".
Willibrord Frequin: „De rode
draad die door het programma
loopt, is een journalistieke. Dat
is ook het essentiële verschil
met de andere middagpro
gramma's. Zelfs in de kwis, en
dat is niet direct een journalis
tiek onderwerp, draait het om
de actualiteit. De grondregel is
dat het een journalistiek pro
gramma wordt maar dat tege
lijkertijd ook onderhoudend
moet zijn. Wij kunnen de actu-
Service
Mieke Lamers: „De werktitel
van het programma was „Ser
vice" en wat we geven is in
zekere zin ook service-gericht.
Ons principe is namelijk dat
de kijker iets aan het pro
gramma moet hebben, maar
zelfs als we consumenten-on
derwerpen behandelen, zullen
wij actuele zaken opzoeken".
Mieke Lamers werkte acht
jaar bij „Brandpunt". Eerst op
de bureauredactie, maar het
laatste jaar ook als presentatri
ce. Verder verzorgde ze een
maal in de maand een pro
gramma voor de schooltelevi
sie en was ze vorig seizoen
verantwoordelijk voor het
programma „Nogges", waarin
ze, samen met een aantal gas
ten, televisie-programma's be
kritiseerden.
Willibrord Fréquin werkt al
meer dan vijfentwintig jaar bij
de KRO. Hij maakte bij de om
roep vooral naam als verslag
gever bij „Brandpunt" en
vond vorig jaar miljoenen kij
kers aan de buis met de gelief
de, maar door de critici ver
guisde „Tourkwis". Willibrord:
„Het was de eerste aanzet om
iets anders te gaan doen. Ik
ben altijd bang geweest dat ik
het reizen zou missen. Daaróm
ben ik langer bij „Brandpunt"
blijven hangen dan de mees
ten, maar de „Tourkwis" gaf
mij geen onbehaaglijk gevoel.
Dat was verrassend omdat ik
altijd had gedacht dat het rei
zen mij op de been hield. Maar
bij de „Tourkwis" hoefde ik
niets te regelen. Inplaats van
het verzorgen van een vlieg
ticket, het boeken van hotels
en het praten met allerlei
mensen in vreemde oorden,
was het enige dat van mij
werd verlangd het verschijnen
in een net pak en het van bui
ten leren van de vragen. Dat
beviel mij wel".
Spontane liefde
Dat Lamers en Fréquin door
de KRO in „De vrijdag wordt
anders" zijn samengebracht,
Willibrord Fréquin en Mieke Lamers: „We zijn gewend om op korte termijn te werken".-foto: kro
vinden beiden niet zo vreemd.
Willibrord: „We hebben altijd
een grote affiniteit voor elkaar
gehad, zowel in de figuurlijke
als letterlijke zin, al moet je
dat laatste niet zo serieus ne
men. Bovéndien komen we al
lebei uit Nijmegen en hebben
we in het verleden samen re
portages gemaakt. Zo zijn we
samen naar Suriname geweest.
Er was hier sprake van spon
tane liefde".
Mieke: „We weten wat we aan
elkaar hebben en om een pro
gramma van anderhalf uur in
je eentje te presenteren lijkt
mij niet ideaal. Het is dus lo
gisch dat de KRO naar twee
presentatoren heeft gezocht.
We willen echt samen reporta
ges gaan maken en het pro
gramma samen presenteren
dus niet zoals bijvoorbeeld bij
„Brandpunt" om de beurt.
Daarom zijn we ook naar
Santbergen geweest. Daar
hebben >Ve van Judith Bosch
les gehad in het samen inter
viewen, wat overigens hart
stikke leuk is. En het is echt
heerlijk voor degene die wordt
ondervraagd. Mensen denken
dat het "oneerlijk is, twee tegen
een, maar dat is een vergis
sing. Ik bedoel als ik een ver
velende vraag stel, kan de
geïnterviewde strak naar Wil
librord gaan zitten kijken in
de hoop dat hij ingrijpt. Bo
vendien krijgt die man of
vrouw iets over zich van: er
zijn er voor mij twee nodig".
„De vrijdag is anders" wordt
dus geen programma in de
trend van „Service Salon" en
„Fleur". Mieke: „We houden
ons niet bezig met koken en
planten verzorgen. Er zitten,
zeg maar, vier vaste punten in;
een media-rubriek, die actuali-
teiten-kwis, een soort cultuur
agenda en de vraag van de
week. Voor het laatste onder
werp hebben we mensen ge
vraagd om als ze met iets zit
ten waarvan ze zich al jaren
afvragen hoe dat werkt, ons te
schrijven. Wij proberen daar
dan door middel van een film
pje of een gesprek, een ant
woord op te geven. We hopen
dat er leuke wetenswaardighe
den uitkomen. Dat mensen
denken: oh, zit dat zo".
Laatste moment
Doordat het programma voor
de actualiteit heeft gekozen,
zijn de makers voor de onder
werpen afhankelijk van het
laatste moment. Mieke: „Op
maandagmiddag vergaderen
we en zoeken we de onder
werpen bij elkaar. Daarna
moet het programma lang
zaam groeien".
Willibrord: „Het zal er op
neerkomen dat 'op donderdag
en vrijdag de uitzending zijn
definitieve vorm krijgt. Maar
we zullen tot het allerlaatste
moment ruimte open houden
voor het nieuws".
Mieke: „En dat voorproduce
ren van onderwerpen kunnen
we toch niet. Ik denk dat je
dat verleert als je bij een actu
aliteitenrubriek gaat werken.
Ik zou het ook vreselijk vin
den als ik nu al wist wie er
over vier weken te gast is in
het programma of over welke
onderwerpen het gaat. Boven
dien zijn we gewend om op
korte termijn te werken. Die
spanning hebben we nodig".
Het programma wordt ge
maakt met een team van jonge
mensen: drie bureauredacteu
ren, een eindredacteur, een re
gisseur, een regie-assistente,
een producer en Willibrord en
Mieke. „De echte profs kun
nen wij niet betalen. En dat er
geen grote schatkist voor dit
programma beschikbaar is,
komt deels door Joop van den
Ende. Met het wegvallen van
zijn inbreng, moest de KRO
ineens allerlei avondprogram
ma's zelf gaan maken. Pas
tóen de prime-time-tijd was
ingevuld, kon over het budget
voor middag-televisie worden
gesproken".
Willibrord: „Het aantrekken
van jonge mensen heeft als
voordeel dat ze soms met heel
frisse ideeën het medium bin
nenstappen. Mieke en ik zijn
toch een beetje gelouterd en
hebben daardoor misschien
wat vast-omlijnde werkwijzen.
We hopen dat die nieuwe
mensen met andere ideeën en
voorstellen komen".
Mieke: „Maar die journalistie
ke kwaliteiten is een stukje
van de basis. Vriendschap be
hoort daar namelijk ook toe.
Tenslotte moet je wekelijks
met elkaar een programma
van anderhalf uur maken.
Dan moet je met elkaar kun
nen opschieten, dingen tegen
elkaar kunnen zeggen en dat
de volgende dag beiden weer
vergeten zijn. Zo'n programma
maken is toch elke week weer
zwanger worden, bevallen en
opnieuw beginnen. Maar het
blijft een spannende bezigheid.
Misschien droom ik daarom
's nachts steeds vaker dat ik
van het podium val".
HANS PIËT
Omroep
medewerkers
willen
commerciële
dataradio
HILVERSUM Een groepje
omroepmedewerkers wil sa
men met enkele niet-omroep-
journalisten een zendmachti
ging voor commerciële radio.
Zij willen die gebruiken om
via het aardse FM-net, FM-sa-
telliet en kabel informatie te
gaan uitzenden. De groep, die
zich PressLine noemt, heeft
een brief van die strekking ge
stuurd aan demissionair minis
ter Brinkman van welzijn,
volksgezondheid en cultuur.
Volgens NCR V-medewerker
Imre Somogyi, die voorlopig
optreedt als woordvoerder van
de groep, kan iedereen met
een personal computer de in
formatie ontvangen, zij het dat
daarvoor eenmalig een zoge
naamde modemkaart moet
worden aangeschaft, een appa
raatje dat die informatie uit de
ether haalt die de ontvanger
wil hebben. Het is de bedoe
ling 24 uur lang voortdurend
allerhande informatie de ether
in te sturen.
De informatie kan afhankelijk
van de ontvangstapparatuur
worden ontvangen in tekst, in
braille of als gesproken woord.
De ontvanger kan de informa
tie op elk gewenst moment uit
zijn apparatuur halen. Volgens
Somogyi heeft een aantal on
dernemingen al te kennen ge
geven zendtijd te willen ko
pen. Hij zegt in de loop van
volgend jaar al te kunnen be
ginnen of, bij wijze van expe
riment, zelfs per 1 januari. Hij
meent dat dit soort mogelijk
heden ook geregeld moet wor
den in een nieuwe mediawet.
De groep wil op die wet wach
ten, maar als de wet het niet
zóu toestaan zijn er andere we
gen. Somogyi: „Een satelliet is
altijd te vinden. Binnen twee
jaar kun je met een hoogver-
mogen satelliet heel Europa
met één zender beslaan."
ELKE DONDERDAG DE
BIJLAGE BI] UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA