Britse politie in beklaagdenbank
na vrijlating „Vier van Guilford"
buitenland
C«idóc Soumixt
DDR-top moet risico's nemen
om verdere onrust te voorkomen
Huis VS wil 1,7 miljard voor Polen en Hongarije
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB HET GEHEIM VAN DE BOSPLAAT
Greenpeace sluit
riolen Brussel af
Jan Urban door Praagse
politie gearresteerd
Autonomie bepleit
voor Volgaduitsers
VRIJDAG 20 OKTOBER 1989 PAGINA 5
Ontwerper Cerruti presenteert voor komend voorjaar dit roze
pakje, dat bestaat uit een lang jasje en een korte, strakke
rok.
FOTO: AP
Lange bootreis bron van
inspiratie voor Kenzo
PARIJS Ook op het hoog
ste niveau van het Parijse
modegebeuren is men niet
vies van wat dubbel werk.
Na Karl Lagerfeld, die on
der zijn eigen naam creëert,
plus voor Chanel in Parijs
en voor Fendi in Rome; na
Angelo Tarlazzi, die naast
zijn eigen collectie die van
huize Guy Laroche vorm
geeft; na Fianfranco Ferré
die nu zowel voor zichzelve
als voor Dior ontwerpt,
heeft Lanvin - precies hon
derd jaar na de oprichting
van het couturehuis door Je
anne Lanvin - een nieuwe
ontwerper.
Het is niet de minste. De
blauwogige Claude Montana
zal de. couture-collecties van
Lanvin onder zijn hoede ne
men. Parijs heeft al weer
iets om naar uit te kijken: de
eerstvolgende Lanvin haute-
couture collectie in januari.
Blijkbaar is Maryll Lanvin,
sinds de overname van het
huis door de Britse Midland
Bank, in ongenade gevallen.
Net als indertijd de huisont
werper van Belgische kom
af, Jules Francois Crahay.
Voor Montana is dertien in
elk geval een geluksgetal.
Na een carrière van dertien
jaar bestuurt de blonde ont
werper immers niet alleen
een prêt-a-porter lijn, maar
ook een (in Italië gefabri
ceerde) gamma herenkle
ding, een leercollectie, een
tricot-collectie. Om het dan
nog niet eens te hebben over
zijn accessoires (schoenen,
sjaals, sieraden, brillen, das
sen, parfums).
Er wordt verteld dat Claude
uit een uiterst burgerlijk ge
zin stamt, dat hij twee keer
in een opwelling ontvlucht
te. Een eerste keer op z'n ze
ventiende om figurantje te
spelen in de opera, een
tweede keer om wat zakgeld
te verdienen met papier-ma-
ché sieraden op basis van
toiletpapier. Uiteindelijk is
Claude dan toch niet in de
goot beland.
Kleurig
Kenzo Takada met zijn
schouderlange zwarte page-
kop lijkt het geheim van de
eeuwige jeugd te bezitten.
De chronisch glimlachende
Japanner is inmiddels vijf
tig. De wekenlange bootreis
die hem van het land van de
Rijzende Zon naar Parijs
bracht, levert hem trouwens
seizoen na seizoen wereld
wijde, folkloristische inspira
tie. Zo is er vooreerst de ma-
trozenstijl. Witte, choco-pas-
tabruine of aardbeienjam-
rode ensembles met matro
zenkragen aan het jasje en
gedragen met lange klok-
rokken of hoogwaterbroe
ken,* compleet met een bij
kleurend roergangerspetje
en sieraden in de vorm van
zeesterren.
Kenzo's pakketboot ging
even in Zuid-Amerika voor
anker. Vandaar broekpak-
ken (vestje gestreept, broek
je geruit) over blote-schou-
der blouses met een geplis-
seerde strook rond het de
colleté en geplisseerde lam
pionmouwtjes. Daarbij een
strohoed met rafelende rand,
witte sokjes in sandalen en
een wit zakdoekje in de
broekzak, klaar om „hasta la
vista" te zwaaien.
De grote plas inspireerde
Kenzo tot kabbelende golf
jesbedrukkingen en tot
avondjurken van mousseline
met degradés van paars en
turkoois, maar overspoeld
met zwarte nuances als de
eerste schaduwen bij een
zonsondergang. Luchtig
fladderende (tuin)feestjur-
ken knipte hij echter ook uit
met vlinders bedrukte voile.
Voor de nachtvlinders dus.
Mao-pakken
Ook Daniel Hechter heeft
een bootreis achter de rug.
Wat op het eerste gezicht
simpele blauwe pakjes uit
het Mao-leger lijken (de pe
tjes versterken ons in die
mening), ontpoppen zich tot
zeewaardige ensembles als
ze gecombineerd worden
met witte shorts met wit
blauwe streepjes. Kapiteins
galons worden op de mou
wen van een blazer gebor
duurd of vormen de bedruk
king van een pyjamabroek.
Hechters vlotte jongens dra
gen 's zomers driedelige lin
nen pakken in natureltinten
en een witte hoed, maar ste
ken hun blote voeten in san
dalen Dat doet Hechter, als
het even kan, zelf ook het
liefst. Deze mannen voelen
zich overigens niet te stoer
voor zachte roomijstinten als
vanille-pistache, vanille-
aardbeien of banaan
Anders is het gesteld met de
dames. Voor hen bedacht
Hechter uitgaanstenues die
hij zelf bestempelt als „gala-
uniformen van officieren
van de marine van Mands-
joerije". Met andere
woorden: lange sarongrok
ken van zijde met aanslui
tend kort jasje, borduursels
en zilveren knopen.
Vervolgens varen we met de
stoomboot de Missisippi af
en ontdekken we tot onze!
grote vreugde dat Huckle-
berry Finn toonaangevend
modeontwerper is geworden.
Iedereen draagt namelijk
kleurige ruitjespakken. Bij
voorbeeld een jasje met gele
ruitjes, een smalle broek met
roze ruitjes, een hemels
blauw geruit gilet. Daarbij
een strohoed k la vogelver
schrikker. witte sokjes en
veterschoenen van linnen en
leder.
LILY ARMON
Poncho's en
regenjassen
met daarop de
namen van
bekende
Parijse cafés,
zoals
..Procope",
..Deux
maggots" en
..La Coupole",
zullen volgend
jaar het
straatbeeld
gaan bepalen
als het ligt aan
Jean-Charles
(Vervolg van de voorpagina)
OOST-BERLIJN De
belangrijkste hinderpaal
voor de DDR-leiding om
vrij reizen voor haar bur
gers toe te staan, is het feit
dat DDR-burgers door de
Bondsrepubliek als West-
duitse onderdanen wor
den beschouwd. Hierdoor
kunnen Oostduitsers elke
Westduitse ambassade
binnenwandelen voor een
paspoort, zoals tienduizen
den van hen de afgelopen
twee maanden in Praag,
Budapest en Warschau
hebben gedaan.
Maar oppositionele groepen en
zelfs communistische functio
narissen menen dat de DDR-
top dit risico moet nemen om
verdere onrust te voorkomen.
„Als we elke DDR-burger
eerder een paspoort hadden
gegeven, waren we er minder
kwijtgeraakt", aldus een SED-
leider uit Leipzig.
Partijideoloog Reinhold zei in
het interview vanuit Oost-Ber-
lijn met de Westduitse televi
sie dat het doel van de discus
sie over een nieuwe reiswet is
om iedere Oostduitser in staat
te stellen een paspoort te ver
werven.
Gevraagd of dit betekent dat
indien de wet een feit is, iede
re Oostduister in s^at zal zijn
te reizen, antwoordde Rein
hold „Ja". Eerder had het offi
ciële persbureau ADN gemeld
dat de Raad van ministers de
minister van binnenlandse za
ken, Friedrich Dickel, had ge
machtigd wetgeving over bui-
tenlansdse reizen voor te be
reiden.
Sceptisch
Volgens Hans Modrow, eerste
partijsecretaris in Leipzig, zijn
in de DDR grondige hervor
mingen vereist, waarbij lering
moet worden getrokken van
ervaringen in de Sovjetunie.
Hiertoe moet de communisti
sche partij alle geledingen van
de samenleving mobiliseren,
met name jongeren en christe-
Vooralsnog staat de Oostduitse
oppositie echter sceptisch te
genover Krenz. Een aantal
jaar geleden gold hij nog wel
als hervormer en kon hij op
een redelijk grote sympatie bij
de bevolking rekenen. Door
zijn betrokkenheid bij de ver
valsing van de laatste verkie
zingsuitslag in de DDR en de
inzet van de veiligheidsdien
sten en politie tijdens demon
straties zou Krenz veel aan po
pulariteit hebben verloren.
LONDEN De vrijlating
van de „Vier van Guil
ford", vier Ieren die vijf
tien jaar ten onrechte in
een Britse gevangenis
hebben vastgezeten, zal
waarschijnlijk verregaan
de gevolgen krijgen voor
de Britse politie. De vier,
drie mannen en een
vrouw, werden veroor
deeld op grond van onder
dwang van geweld en
drugs afgelegde bekente
nissen.
Het Hof van Beroep in Lon
den, waar de zaak gisteren
diende, stelde drie van de vier
onmiddellijk in vrijheid. De
vierde man wordt voorlopig
nog in verzekerde bewaring
gehouden omdat hij in een an
der proces eveneens levens
lang heeft gekregen wegens
medeplichtigheid aan de
moord op een Britse oud-sol
daat. Ook in dit verband on-
kent hij alle schuld. Hij gaat in
Belfast in beroep tegen het
tweede vonnis en de kans is
groot dat ook hij binnen af
zienbare tijd zal worden vrij
gelaten.
Het Hof van Beroep kwam tot
de unieke stap, omdat volgens
de officier van justitie „nieuwe
belangrijke bewijzen" aan het
licht zijn gekomen die twijfel
hebben doen rijzen aan de „re
delijkheid en integriteit" van
enkele politieambtenaren die
aan de zaak hebben gewerkt.
Het justitiële schandaal heeft
groot opzien gebaard en twijfel
gezaaid over het Engelse pro
cesrecht.
De vier hoorden gisteren de
bevestiging van wat zij steeds
hebben verklaard: dat zij on
schuldig zijn aan de aanslagen,
waarbij zeven doden vielen
Tijdens het proces in 1975 ging
het gerechtshof geheel uit van
de schriftelijke bekentenissen
van de beklaagden. Maar bij
de behandeling van de zaak
trokken de vier die in, omdat
zij na mishandeling door de
politie hadden bekend. Voorts
werd geen rekening gehouden
met de alibi's die de vier had
den Bovendien bekende een
andere gevangengenomen
IRA-groep een jaar later de
aanslagen te hebben gepleegd.
Promotie
De beslissing van het Hof van
Beroep in Londen is van histo
rische betekenis. De gerechte
lijke dwaling, die nu onmis
kenbaar bewezen wordt ge
acht, zou het gevolg zijn ge
weest van een complot van po
litiemensen. Dezen hadden de
hoofden bij elkaar gestoken
om de „Vier van Guildford"
veroordeeld te krijgen. Geble
ken is dat ten minste vijf van
de politiemannen die betrok
ken waren in het onderzoek,
zich voor de rechtbank schul
dig hebben gemaakt aan mein
eed. Vermoed wordt dat ook
hun commandanten betrokken
waren in het complot. Nadien
maakten de betrokken politie
mensen pijlsnel promotie. Een
van hen bracht het zelfs tot
hoofdcommissaris. Gezegd
wordt dat ook de toenmalige
„Director of Public Prosecu
tions". een soort opper-officier
van justitie, een handje heeft
toegestoken om de vier ver
oordeeld te krijgen. De man is
overigens reeds overleden.
Minister van binnenlandse za
ken en justitie Douglas Hurd
heeft in het Lagerhuis gezegd
dat een onderzoek zal worden
ingesteld naar de schuld van
degenen die deze sensationale
rechterlijke dwaling hebben
veroorzaakt. Het is duidelijk
dat de regering-Thatcher met
de hele affaire erg in haar
maag zit. De uitspraak van gis
teren zou trouwens ook zijn
weerslag kunnen hebben op
de zaak van de „Zes van Bir
mingham", zes Ieren die le
venslang hebben gekregen
voor bomaanslagen op twee
pubs in Birmingham, waarbij
in november 1974 meer dan
twintig doden vielen. De zes
beweren eveneens dat zij on
schuldig veroordeeld zijn ge
worden. Minister Hurd laat
ook deze zaak opnieuw onder
zoeken. Hij beseft dat het ima
go van de Britse politie een le
lijke knauw heeft gekregen.
Blijdschap bij broer en zus Conlon aan de poort van de Londense gevangenis Old Bailey. Gerrard
Conlon is een van de „Guildford four", die ten onrechte vijftien jaar hebben vastgezeten.
FOTO: AP
Tijdens het bezoek aan de machinefabriek „7 oktober" beantwoordt de nieuwe DDR-leider Krenz
(links) een aantal kritische vragen van werknemers.
FOTO: AP
Sri Lanka overspoeld
door golf van geweld
COLOMBO Het geweld op
Sri Lanka heeft tussen 14 sep
tember en 14 oktober van dit
jaar aan zeker 926 personen
het leven gekost. Dat heeft de
Srilankaanse minister Perera,
belast met parlementaire za
ken, in de hoofdstad Colombo
bekendgemaakt. Volgens Pe
rera zijn vooral rebellen van
de Singalese JVP-partij ver
antwoordelijk voor de om
vangrijke moord en doodslag.
WASHINGTON
Amerikaanse Huis van joen dollar voor beide hervor-
Afgevaardigden wil Polen mingslanden in Oosteuropa
en Hongarije hulp bieden
ter waarde van 1,7 miljard
gulden, bijna het dubbele
van het bedrag dat presi
dent Bush in zijn hoofd
heeft.
De voorgestelde hulp van
ruim 837 miljoen dollar be
strijkt een periode van drie
beschikbaar willen stellen. Bij
zijn bezoek aan Oosteuropa in
juli achtte Bush nog een be
drag van 150 miljoen voldoen
de, maar dat heeft hij sinds
dien onder druk van het Con
gres verdrievoudigd.
Maar het Congres vindt dat de
regering de hervormingen in
Polen en Hongarije nog altijd
veel te schraal beloond in
klinkende munt. „De regering
beseft niet dat dit een belang
rijk keerpunt is in de geschie
denis van de Oost-West-be-
trekkingen," betoogde David
Bonior, een van de leiders van
de Democratische fractie in
het Huis die het voorstel em-
bloc steunde. „Het ijs van de
Koude Oorlog is snel aan het
smelten. We hebben een unie
ke kans tot initiatief op een
zeer bijzonder moment in de
geschiedenis. Met onze hulp
kans de mars der vrijheid in
Oosteuropa onomkeerbaar
worden."
Het Huis bracht het voorstel,
15 dagen na indiening, met on
gewone slagvaardigheid in
stemming om de regering-
Bush duidelijk te maken dat
haar reactie op de veranderin
gen in het Oostblok veel te
„schuchter" is.
Het Witte Huis heeft op het
hulppaket van de afgevaardig
den gereageerd met de verkla
ring dat Bush „zijn bedenkin
gen heeft tegen het hoge hulp
bedrag" en de Senaat, waar
nog over het voorstel moet
worden gestemd, zal beïnvloe
den om het bedrag lager te
stellen.
Het leeuwedeel van de hulp
die het Huis wil geven gaat
naar Polen, onder meer 360
miljoen dollar om de economie
te saneren en het particuliere
ondernemerschap te stimule
ren en 125 miljoen voor voed
selhulp.
loost, een rivier die wat noor
delijker in de Schelde uit
mondt. De twintig activisten
uit verschillende Westeurope-
se landen ontrolden ter plaatse
een spandoek met de tekst:
„Dit is Brussel, hoofdstad van
Europa - moordenaar van de
Noordzee'. Greenpeace bracht
begin deze week een campag
ne op gang die de vervuiling
van de Schelde voor 1995 met
zo'n vijftig a negentig procent
moet terugdringen, maar voor
al België belijdt dit streven al
jaren hooguit met de mond.
Met de reiniging van het huis
houdelijk afvalwater uit Brus
sel en van het industriële af
valwater uit de regio Groot-
Antwerpen is nog maar nau
welijks een begin gemaakt.
Bulgaarse activisten
voor het eerst bijeen
SOFIA In het star communistische Bulga
rije is voor het eerst een publieke bijeen-
jj komst gehouden door rond 150 activisten op
het gebied van mensenrechten. Er waren
driemaal zoveel agenten in burger als beto-
Pj gers en gehuurde provocateurs schreeuwden
beledigingen, maar de politie greep niet in.
Een van de redenen daarvoor kan zijn dat op
,.j het ogenblik in Sofia een internationale mi-
ji lieuconferentie wordt gehouden. De demon-
stranten betoogden onder meer tegen de ver-
e oordeling twee weken geleden van de fa-
brieksarbeider Kotsi Ivanon tot twee jaar ge
vangenisstraf, wegens het ophangen van anti-
ln communistische pamfletten. De bijeenkomst
eindigde met de ondertekening van een peti-
tie voor zijn vrijlating.
PRAAG De politie in Praag heeft vanochtend de mensen
rechtenactivist Jan Urban in diens woning gearresteerd. Ur
ban is een prominent lid van Charta 77. Donderdag deed de
Praagse politie een inval bij een internationale bijeenkomst
van mensenrechtenactivisten.
De voormalige minister van buitenlandse zaken Jiri Hayek
en 14 andere activisten werden gearresteerd. Een zestiende
arrestant, een Amerikaanse, werd na identificatie op vrije
voeten gesteld. Ook de Nederlandse ex-minister van buiten
landse zaken Max van der Stoel was voor de bijeenkomst uit
genodigd, maar hij kreeg geen visum van de Tsjechoslo-
waakse autoriteiten. Van der Stoel is voorzitter van de Ne
derlandse afdeling van de Helsinki Federatie.
MOSKOU Een commissie van de Opperste
Sovjet (parlement) heeft de regering aanbe
volen de 2,2 miljoen Volgaduitsers in het land
autonomie te verlenen. Volgens het persbu
reau Tass vindt de commissie het gebied van
de in 1941 door Stalin ontbonden Volgarepu-
bliek, nabij de steden Saratov en Volgograd,
„het meest geëigend voor Duitse autonomie"
De onder Stalin naar Siberië en Centraal-
Azië gedeporteerde Duitsers in de Sovjetunie
hebben de afgelopen tijd met steeds grotere
nadruk gepleit voor het herstel van hun auto
nomie. De partijleider van Volgograd, Vladi
mir Kalasjnikov, wees in maart echter een te
rugkeer naar hun oude woongebied catego
risch van de hand.
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
TARRAGONA Brandweer
lieden hebben in een kerncen
trale in Oost-Spanje een brand
bedwongen die in vannacht
was uitgebroken. De brand in
de Vandellos-kerncentrale in
de buurt van Tarragona tastte
alleen het elektrische gedeelte
van de installatie aan, zei de
regionale gouverneur Ramon
Sanchez Ramon. Hij verklaar
de dat de kerncentrale in ge
val van brand automatisch
wordt uitgeschakeld. Volgens
de gouverneur was de oorzaak
van de brand nog niet bekend.
QN501 Maar de Duitsers weten niet, dat de Amerikaanse ma
rine reeds lang is gewaarschuwd. Terwijl de „Tristan" de Atlanti
sche Oceaan overstak, gonsden hoog boven het schip de moto
ren van het vliegtuig van majoor Ross, die met Rob naar New
Vork is gevlogen. En enkele dagen later vertrekt 'n splinternieuw
Amerikaans vliegkampschip naar New Foundland. Majoor Ross
en Rob bevinden zich ook aan boord en zij nemen plaats in het
eerste vliegtuig, dat op verkenning gaat, wanneer de eilanden
groep in 't zicht komt. Nauwkeurig bestuderen zij de kaart. Dat
rotsige eiland in de verte... zou dat de plaats zijn, waar de „Tris
tan" ligt? „Ja!" roept Rob uit, „kijk, majoor, ziet u die rook
pluim?" „Drommels!" zegt majoor Ross, „dus die schurken zijn
al begonnen. Komen we nu nog te laat?" Een zwarte rookwolk
verheft zich boven het eiland, maar bijna tezelfdertijd zien ze een
verblindende gloed.
BRUSSEL Met een ver
rassend snelle actie, die
voor de plaatselijke auto
riteiten volstrekt onver
wacht kwam, heeft de in
ternationale milieu-orga
nisatie Greenpeace giste
ren in Brussel twee rioo
luitgangen afgesloten.
Greenpeace wil met deze actie
de aandacht vestigen op het
feit dat Brussel via deze riolen
het afvalwater van enkele
honderden bedrijven en meer
dan een miljoen inwoners nog
altijd ongezuiverd op de Zenne
BRAND SPAANSE
KERNCENTRALE
ONDERCONTROLE