Wie is er gek in de USSR? HP DIT MOET U WETEN VÓÓR U UW CV-KETEL LAAT VERVANGEN uit de uueekblade 10ENE £e«dóe(Sou/UMit Plant uit Himalaya werkt tegen reuma KIJKSHOP STERK INBEELD kijkshop Chinees wil af van imago „lekker veel en goedkoop' Beklaagdenbank HU DE TIJD ELSEVIER BINNENLAND DUNULKL/rtv? w DONDERDAG 19 OKTOBER 1989 PAGIN g OR voortaan naar de kantonrechter DEN HAAG Bedrijfscommissies van ondernemingsraden moeten voortaan naar de kantonrechter stap pen om geschillen met ondernemers te beslechten. Beroep tegen een be slissing van de kantonrechter moet worden aangetekend bij een arron dissementsrechtbank. De kosten van de procedure moeten door het be trokken bedrijf worden betaald. De Tweede Kamer is gisteren akkoord 1 gegaan met een wetswijziging die dit mogelijk maakt. De Eerste Kamer zal zich nu over het voorstel buigen. De medezeggenschap van de onderne mingsraad blijft in de nieuwe constel latie overigens ongewijzigd. Drie gezinnen Lunetten weigeren overeenkomst VUGHT Nagenoeg alle be- woners van het woonoord- Lu netten in Vught hebben de hun voorgelegde overeen komst met het ministerie van WVC ondertekend. Drie ge zinnen (in totaal tien personen tellend) weigeren dat echter om principiële redenen. Zij vrezen dat zij door het zetten van hun handtekening hun destijds verkregen rechten van KNIL-militair opgeven. De kampraad zal proberen met de betrokkenen alsnog een oplos sing te vinden. UTRECHT Diverse stoffen uit de wortel van Picrorhiza Kurroa, een plant die groeit in het Himalaya-gebergte, kunnen mogelijk die nen als basis voor nieuwe geneesmiddelen tegen reuma. Dat blijkt uit onderzoek, waarop farmacognost (deskundige op het gebied van ge neesmiddelen) J. Simons op 30 oktober promoveert aan de Rijksuni versiteit Utrecht. Uit het onderzoek van Simons is gebleken dat de plant invloed heeft op het menselijke afweersysteem. Sommige ont stekingen, waaronder reuma, zijn een gevolg van overactiviteit van dit systeem. Volgens de promovendus bevat de plant zeven actieve stoffen die de werking ervan afremmen. Die stoffen wist hij bij rea- geerbuisproeven te isoleren. Volgens Simons bieden dierproeven met de stoffen alle aanleiding om het effect bij mensen te onderzoeken. In onder meer China en Sri Lanka gebruikt men de plant traditioneel al ter bestrijding van ontstekingen, huidaandoeningen, worminfecties en beten van slangen en schorpioenen. Rijk en provincies buigen zich overGroene Hart' DEN HAAG De ministeries van vrom, land bouw en visserij, en verkeer en waterstaat zullen samen met de provincies Utrecht en Zuid- en Noord-Holland de plannen uitwerken voor het zo geheten .Groene Hart' in de Randstad. De resulta ten hiervan dienen nauw afgestemd te worden op de plannen voor verstedelijking van Nederlands dichtst bewoonde gebied. Het Groene Hart, eerder aangekondigd in de Vierde Nota over de ruimtelij ke ordening, richt zich op toeristische en recreatie ve voorzieningen voor de Randstad. De plannen makers hebben echter ook economische motieven in het achterhoofd. De uitwerking van het Groene Hart moet de Randstad aangenamer maken om te gaan wonen, waardoor het gebied onder andere aantrekkelijker wordt voor de vestiging van bui tenlandse bedrijven. Begin 1991 zullen de bespre kingen tussen Rijk en provincies aflopen. ATHENE De Sovjetu nie mag weer lid zijn van de Wereldbond van Psy- chiaters, zo heeft de WPA in Athene bepaald. In 1983 was de Russische af deling opgestapt omdat de WPA Rusland dreigde te royeren vanwege het psy chiatrisch martelen van politieke gevangenen. Nu, zes jaar later en met Gor- batsjov aan de macht, zou niets een nieuw lidmaat schap in de weg mogen staan. De geschiedenis van deze af faire begint in 1971. In dat jaar slaagde de Russische dissident Vladimir Boekovski er in om officiële medische dossiers van zes politieke dissidenten naar het Westen te smokkelen. Alle zes waren door Russische psy chiaters voor gek verklaard en opgesloten. Een sensatie. Voor het eerst konden Westerse psychiaters uit de eerste hand de diagnose van hun Russische collega's controleren en een commissie van 44 westerse psychiaters trok de volgende conclusie: „Het schijnt ons toe dat de diagnoses van deze zqs mensen geheel het gevolg is van hun activiteiten op het ge bied van de mensenrechten". De zes zouden lijden aan een in het Westen volstrekt onbe kend ziektebeeld, en wel aan een 'traag verlopende schizo frenie'. De ontdekker van deze kwaal was de in 1987 overleden psy chiater prof. Andrei Snezh- nevski. Hij bedacht een slui tend systeem om op elk protest tegen de gevestigde orde een psychiatrisch etiket te plak ken. Mensen behept met 'pa thologische hervormingsi deeën' zouden lijden aan een door hem uitgevonden vorm van schizofrenie. Een slimme keus, want met dit etiket wor den ook in het Westen heel wat geschifte wereldverbete raars opgeborgen. Er was een probleem: schizo- frenen zijn ook voor hun om geving echt gek, maar familie, vrienden en kennissen van de dissidenten hadden daar nooit iets van gemerkt. Voor dit op merkelijke feit had Snezh- nevski een verklaring waar Kafka nog een puntje aan kan zuigen. Toegegeven, de patiën ten gedroegen zich heel nor maal, maar dat was juist een kenmerk van de ziekte. Zijn patiënten leden aan een „schijnbare normaalheid". Daarmee verschafte hij de Russische overheid een com fortabel excuus om dissidenten aan te pakken. Bedenkingen Nu, in 1989, wil Rusland weer lid zijn van de WPA, maar on danks Gorbatsjov, glasnost en perestrojka zijn er bedenkin gen van Westerse zijde. Maar anders dan in 1983 is het niet meer Rusland tegen de rest van de wereld. Want ook in Rusland zelf protesteert men nu openlijk tegen de nog steeds bestaande praktijken van de officiële Russische psy chiatrie. Zo deed de regeringskrant Iz- vestia van 28 juni j.l. uitvoerig verslag van wat een voormalig directeur van een timmerfa briek was overkomen. Deze Yuri Sobolev had het gewaagd om kritiek te hebben op de overheid en was op 28 maart j.l. voor de derde keer als zijn de paranoid' opgesloten. Dit gebeurde op gezag van een po litiecommissaris. Die vertelde openhartig aan de wakkere re porter van de Iztfestia dat hij klachten had binnengekregen over de ex-directeur. „Sobolev moest uit de circulatie worden genomen. Ik belde de psychia ter V. Kamelov en legde hem de situatie uit. Deze zegde toe oin Sobelev op te nemen". Commentaar van deze psychi ater: „Wat kun je doen, als het je zoiets krijgt opgedragen?" Drie psychiaters Diezelfde dag verscheen in de 'Literaturnaya Gazeta' voor het eerst een pleidooi voor het ontslag van de drie toppsychi- aters die door de jaren heen het misbruik van de psychia trie hebben mogelijk gemaakt, te weten de professoren Geor- gy Morozow (over hem ver derop meer), Marat Vartanyan en Alexander Churkin. „Door hun toedoen", aldus de Gazeta, „zijn gezonde mensen in psy chiatrische ziekenhuizen opge borgen, en zijn reputaties en levens van mensen onherstel baar verwoest". Daarmee raakte de Gazeta de kern van de zaak. Ondanks een vloed aan protesten in de Russische pers, is het aloude Prof Andrei Snezhnevsky (links) bedacht het ziektebeeld waarmee je politiek andersdenkenden gek kunt verklaren. Zijn leerling prof Marat Vartanyan (rechts) bekleedt nog steeds een topfunctie in de Russische psychiatrie. FOTO: PERS UNIE systeem dat de psychiatrie voor politieke doeleinden heeft misbruikt, nog steeds in tact. De schurken van weleer zitten nog steeds op het plu che, en het psychiatrisch mar telen gaat, zij het in vermin derde mate, nog steeds door. In het laatste nummer van de 'New York Review of Books' stond een verslag van een Amerikaanse delegatie van psychiaters die op uitnodiging van de Russische regering in maart j.l 47 patiënten zou gaan onderzoeken. Van die 47 ble ken bij aankomst in Rusland 20 spoorloos verdwenen. Van de resterende 27 waren inmid dels 12 uit het hospitaal ontsla gen, die allen'in een uitsteken de geestelijke gezondheid ver keerden, en van de 15 nog op gesloten mensen bleken 5 in het geheel niets te mankeren. Amnesty signaleert nieuwe gevallen ATHENE Amnesty In- ternational heeft gisteren een rapport gepubliceerd waarin wordt aangevoerd dat een Amnesty-delegatie die in maart dit jaar de Sovjetunie heeft bezocht, honderd gevallen heeft ge constateerd van personen die in psychiatrische insti tuten waren opgenomen om politieke redenen. Vol gens Amnesty zouden sindsdien meer van derge lijke gevallen zijn gecon stateerd. De in Nederland gevestig de Internationale Vereni ging inzake het Politieke Gebruik van de Psychia trie liet eerder weten over bewijzen te beschikken, dat nog altijd 40 dissiden ten om politieke redenen in een inrichting opgeslo ten zitten. Het psychiatrisch wereld- verbond WPA besliste deze week dat de Sovjetu nie weer tot de organisatie mag worden toegelaten, als dat land de psychiatrie niet meer voor politieke doeleinden misbruikt. Het congres liet tevens een tweede Sovjet-organisatie toe, het Onafhankelijke Psychiatrische Verbond. Terugtocht De officiële Russische psychia trie is ontegenzeggelijk op de terugtocht. Maar het is een tactische terugtocht. Prof Ge- orgy Morozow (daar is hij weer), bij Westerse psychiaters zeer bekend als steile verdedi ger van de officiële Russische psychiatrie, verklaarde on langs dat de Russische psychi atrie vrijgesproken was van de aantijgingen van Westerse zij de. De door de Izvestia ge wraakte hoofdpsychiater van het ministerie van gezondheid, prof Alexander Churkin, voegde daaraan toe. dat het nu de hoogste tijd werd dat het WPA zijn verontschuldigingen aan zou bieden voor de laster lijke praatjes uit het verleden. JAN PAALMAN (ADVERTENTIE) KLEUREN TV MET AFSTANDS BEDIENING Met afstandsbediening digitale afstemming 99 kanalen en 30 voorkeuzezenders video/audio- en hoofdtelefooningangen 3 jaar garantie op beeldbuis Frontechprijs 998 - Kijkshop Voor adressen, bel 04180-15575 DUIVENDRECHT Ne derlandse lekkerbekken hebben zich jaren lang vruchteloos afgevraagd waar de Chinese keuken zijn internationale reputa tie in vredesnaam aan te danken heeft. Als ze weer eens, door geld nood en een gezonde trek ge kweld, een Chinees restaurant binnen vluchtten, werden ze immers prompt gestraft met schalen waarop een bleek weggetrokken crisisei als om gewaaide grafzerk diende op vette bamislierten en klef ge bakken rijst. Die tijden van afzien en culi nair boete doen in schemerige openbare ruimten zijn defini tief voorbij. 1989 zal de ge schiedenis ingaan als het jaar waarin de Chinese keuken het Nederlandse volk zijn ware gezicht toont „Weg met de babi pangang", roept de strijd lustige Theo Ling namens de sectie Chinees Indische bedrij ven van Horeca Nederland, „weg ook met de bami en de nasi speciaal. Dat zijn gepas- séerde stations voor de Chine se koks die hun vak serieus Reuk en smaak Ling treft overigens geen en kele blaam, want de potten die keukenmeesters op de vuren zetten in zijn welriekend res taurant Mandarin in Eindho ven zijn al jaren gevuld met de meest exquise lekkernijen uit de eetparadijzen van Peking. Hunan, Hua Yang, Shanghai en Szechuan. Het mag dan ook nauwelijks verwondering wekken dat Ling een militant lid van het eerste uur is in de keten „Fine Eastern Restau rants", waarin enkele tiental len eigenaren van exotische horecabedrijven met stijgend succes de oosterse gastronomie in Nederland gestalte, reuk en smaak geven. „We hebben niets aan een imago van „lekker veel en goedkoop", zegt Ling. Hij en zijn gideonsbende van kwali teitsbewuste restauranthou ders zijn gisteren frontaal in de aanval gegaan om de Chi nese keuken voorgoed aan een waterdichte reputatie te hel pen. In een tent op het par keerterrein van de Makro-ves- tiging in Duivendrecht werd uren lang verwoed gekookt door dertig Chinese koks tij dens de eerste Chinese kook- wedstrijd in Nederland. Alleen de namen al waarmee de deelnemers hun schotels hadden verrast deden het wa ter van hevige begeerte in de monden der juryleden lopen. Wat te denken van een hoofd gerecht 'verliefde partner'?. Of de schotel 'Jade-draak zoekt maan'?. Dat is wel even wat anders dan een bamibal. Zwervende draak Proevend, smakkend en van tijd tot tijd achter de handpal men zachtjes boerend velde de jury na zeven slopende uren het Salomonsoordeel. Ze be kroonden volmondig de zon nebloem met viskoek, de hel dere bouillon met komkom mer en het hoofdgerecht 'Zwervende draak in Lotus- meer', waar in geraffineerde harmonie visfilet, garnalen en kip te ruste waren gelegd. De maker van dit tongstrelende drieluik was Chen Yu Yey uit Nijmegen, de enige deelnemer, die een Fine Eastern restau rant heeft. Waarmee en pas sant het bewijs werd geleverd dat kwaliteit inderdaad altijd overwint. LEO THURING SUSKE EN WISKE SAGARMATHA Zoor een sterbejinf is het on - I denkbaar dat hu in het r^k der j joden iou binnen treden en nu j jaan jullie hulp bieden, op je- 1 vaar van rif en leven, aan 1 Ba to. Pani en fhohharide drie ionen van de moeder jodin (c) Standaard UitgeverlJ/Wavery Productions EXPERIMENT MET LUXE-SHUTTLEBUS JAAR VERLENGD AMSTERDAM Het experi ment met de shuttlebus in de regio Amsterdam is met een jaar verlengd. De proef met de zogeheten luxe-spitsbuslijnen is volgens projectleider J. Ker kwijk nog niet voldoende on derzocht De Shuttleservice wil meer filevrije routes in ge bruik nemen en de effecten hiervan op de rijtijd meten. Bovendien start de service in november met een lijndienst van Osdorp naar Amsterdam Zuid-Oost tegen normaal stad- en streektarief. De reizigers die van de shuttlebussen ge bruik maken moeten nu onge veer 25 procent meer betalen dan het normale strippen kaarttarief. De „goedkopere" lijnverbinding moet meer pas sagiers lokken. De proef zal tot eind volgend jaar duren. Het project met de shuttlebus is vorig jaar gestart en moet de automobilist een snel, comfor tabel en betaalbaar alternatief bieden voor het woon-werk- verkeer. (ADVERTENTIE) WARM WATER, WARM WONEN r HET GRATIS VAILLANT-BOEKJE De ontwikkelingen in Oost-Europa blijven de ge moederen bezighouden, maar in veel gevallen her kauwen de weekbladen wat we al weten. Alleen de Haagse Post weet op origi nele wijze het failliet van het communisme aan de orde te stellen door Karl Marx in de beklaagden bank te zetten. Maar is hij wel schuldig? HN-magazine ging zelf kij ken in het snel veranderen de Hongarije, waar Pepsi, Coke, Shell en pornografie een plaats veroveren. De de mocratie daarentegen krijgt nog nauwelijks voet aan de grond. „Je mag dan wel vrij spreken, maar dat stilt de honger niet". Openhartig is ook de West- duitse ambassadeur Von der Gablentz over de Neder landse volksaard. „Ach, ik zou natuurlijk kunnen zeg gen dat ze krenterig zijn, veel naar de centen kijken, maar dat is traditie van een boeren1 en burgerrepubliek. Nederlanders moeten zich altijd veel moeite getroosten om .niet op een provinciaal niveau te belanden". Om nog maar even een in ternationaal (Westduits?) probleem boven tafel te ha len. De Arnhemse wijk Kla- rendal is al weer enigszins uit het brandpunt van de be langstelling, maar de indrin gende verhalen van vier kinderen geven aan hoe ge- spannen de toestand blijft. Errol (11): „Vroeger had ik een vriendje van wie ik later pas merkte dat zijn vader een junk was. In de keuken bij hem thuis heb ik gezien hoe ze zich inspoten, maar dat heb ik wel vaker ge- kroonprins van het CDA ar staatssecretaris buitenlands iri handel Yvonne van Rooy ei im minister van WVC Elcijsi Brinkman. De koningin on je der de kaasmeisjes: „Veeiva vrouwen zijn te weinig am res bitieus, zeggen vaak: eei [0i baan en geld is niet het be |jt langrijkste in de wereld li het begin van mijn loopbaai zag ik m'n mannelijke colle- ga's en dacht: dat kan ik ne zo. Vrouwen zijn veel te krïl tisch op zichzelf. Ze onderf schatten zichzelf vaak". VHM NHHHAHD De enige echt leuke reaetii op het con.cept-regeerak koord van informateur Lub bers tekent Vrij Nederland op uit de mond van PvdAW kamerlid Henk Vos. Volgen het weekblad is hij afkom te stig van de Industrieboni p FNV en „dus" niet de mees*' subtiele van het stel. „Hier11' mee krijg je een dronke.ile paard nog niet aan het hin iv neken". Vroeger zou VN in dit stadij? um van de besprekingen a zelf aan het .formeren zijr"3' geslagen, maar nu word V' slechts teruggekeken hoe bi a< vorige gelegenheden kandi fr daten in een restaurant ii^ Spanje werden opgetrom meld. In de kleurenbijlage wordt'1 wel vooruit gekeken: wa V gebeurt er als straks gee^h grenscontrole meer plaats vindt? Opperwachtmeester V Hermeling van de grenspost Heerlen: „U wilt de gevol-te gen van de komende invoe-h ring van Schengen weten! w Hoezo? We zijn toch al veel v verder". Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur. telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. Oud-minister Sicco Mans- holt vergelijkt Wim Kok in De Tijd met de naoorlogse minister van financiën Lief- tinck, die van het tientje. „In mijn tijd hield Lieftinck zijn eigen PvdA-ministers ook in toom. Dat wekte ook wel eens wrevel, maar hij had zo'n enorme overtui gingskracht dat uiteindelijk iedere minister zich erbij neerlegde. Die overtuigings kracht heeft Kok ook". De Haagse advocaat Spong moet in zijn dagelijkse werk ook overtuigen, maar dan wel op basis van harde argu menten. Aan het slot van een interview laat de door vrouwen fel bekritiseerde jurist dat principe even va ren. „Enkele jaren geleden heb ik als raadsman van een client die een meisje had verkracht en vermoord voorgesteld naast de straf als bijzondere voorwaarde op te leggen, dat hij gecastreerd zou worden. Nu is iedereen over me heen gevallen, maar toen heb ik niets van die vrouwenorganisaties ge hoord. Helemaal niets". De Nijmeegse onderzoeker Kroeze promoveerde on langs in de tandheelkunde. Velen zal zijn conclusie dat niet diep genoeg wordt ge boord, door merg en been gaan. Anderen zal het als muziek in de oren klinken dat een fors ingezette herste loperatie van de Nederland se gebitten op termijn veel geld zal opleveren. Met een bedrag van 1,2 miljard gul den zijn immers nog veel diepere gaten te vullen. Het imago van BMW en Mercedes wordt dagelijks opgepoetst. Maar wie alleen maar droomt van die dure blikken, moet zich troosten met de volgende opmerking van BM W-woordvoerder Van Kleef: „Wat is de rele vantie van een Rolex van twaalf- tot vijftienduizend gulden? Is die vijftienmaal beter dan een Seiko van dui zend? Er zijn mensen die zo iets willen kopen, dus maak je daar business van". Zou dezelfde redenering ook op gaan voor een horloge van honderd gulden? Dat de leiders in Praag ook twijfelen aan hun politiek, wordt duidelijk uit geheime bandopnamen van een ont moeting tussen partijleider Milos Jakes en toegewijde partijleden. „Die mensen (te genstanders van het regime, red.) zijn zo doortrapt, zou ik willen zeggen, zij gebruiken methoden die wij niet kun nen gebruiken, officieel. Terrorisme, terrorisme, sme rig terrorisme". Een partij genoot gelooft zijn oren niet: „Wat zei u?" Jakes: .die wij niet kunnen gebruiken, officieel". De Groene portretteert deze week "de kroonprinses en De redactie van de Haags» Post verontschuldigt zich dak ze de afgelopen tijd mista schien niet zo alert is gelg weest op de ontwikkelingen^ in Oost-Europa, maar ,,hejv biedt nu de mogelijkheid toL een minder opgewondens meer beschouwelijke bena-lg dering". De grondlegger vart het communisme, Kar.j Marx, wordt in de beklaagt denbank gezet en hoort du openbare aanklager zeggeJ „Wat Marx vooral is aan M wrijven is zijn zwendel m het centrale punt van <1 planning. Hij stelt tegenovel de markteconomie de plan ning als beter alternatief maar maakt dat op geen en kele wijze waar, behalve ir retorische zin". De verdach te verdedigt zichzelf: „Ik ben geen marxist". De invoering van commer ciële televisie in ons land houdt de gemoederen flink bezig. Maar bijna dertig jaar geleden was dat niet anders toen .Hilversum' in de lucht kwam. Uit de notulen van het kabinet (1952): „Er zijn nu eenmaal grenzen aan de draagkracht van een huis houden en de kosten van een toestel zijn voor negen tig procent van de gezinnen De val van de aandelenkoer sen wordt door Elsevier niet als een ramp betiteld. Het is eigenlijk een heilzame weg nu de beleggers hebben ge zien dat ze niet achter elk overname-gerucht hoeven aan te lopen. Wie meer wil weten over het functioneren van de junk bond markt moet bij het artikel over de mini-crash op Wall Street blijven. Maar voor de lief hebbers wordt ook de strijd tegen drugs in een breder perspectief bekeken. „De enige remedie is vrijgeven van narcotica". De voormalige Griekse pre mier Papandreou is voor de grand old lady van de Griekse journalistiek, Eleni Vlachou, de oorzaak dat links straks de verkiezingen verliest. „Hij en hij alleen heeft links geruïneerd. Ik ben hem daar dankbaar voor", concludeert ze cy nisch. DSM-topman Rongen over laboratoriumbedienden: „Die kent u wel, mensen in witte jassen, die flessen ver wisselen, schoonspoelen, herplaatsen, et cetera. Als DSM strikt de economische beginselen zou toepassen, weet ik niet of we dat werk aan die mensen zouden uit besteden. Je moet die men sen niet te veel „earmar- ken", hen niet op je fa brieksterrein twee kilometer verderop apart zetten. Nee, net als bijvoorbeeld de ou den van dagen moeten ook deze mensen geïntegreerd worden in de maatschappij Sociaal ondernemerschap noem ik dat. Maar ik ver trek wel steeds vanuit het economische beginsel". Soci aal ondernemerschap! LUCAS BOLSIUS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 4