1 II inal Ie „Brussel zit vol laffe Vlamingen Situatie van vrouwen in Japan wordt beter Carl Huybrechts moet nieuwe gezicht van KRO worden ZATERDAG 14 OKTOBER 1989 PAGINA 26 Carl Huybrechts gaat in het nieuwe seizoen de KRO-kar trekken. De Vlaming, die in vakkringen veel waardering oogstte voor zijn rol als presentator van het NOS-programma TV3, moet het leed verzachten dat de katholieke omroep overhield aan het vertrek van Henny Huisman. Huybrechts over Huisman: „Ik zou willen dat ik iets van zijn natuurlijke tv-charisma had". Kom, kom, Carl, bescheidenheid is mooi maar je beschikt zelf toch ook over de nodige capaciteiten? Hij trekt zijn wenkbrauwen op. „Presenteren is geen vak, maar een leuke bijkomstigheid". Ook goeiemorgen. Hoe het ook zij, de KRO is wel degelijk overtuigd van de talenten van Huybrechts want vanaf november draagt hij de shows van Telebingo, waarbij vermoedelijk half Nederland aan de buis zit gekluisterd. Een gesprek over Nederlanders en Belgen, Brussel, verschillen, overeenkomsten en een beetje Telebingo. 55 UTRECHT - „Brussel is een ge zwel. De stad van Brueghel zit vol laffe Vlamingen. Ze presteren het om tegen streekgenoten Frans te praten. Ik zal je daar een voorbeeld \an geven. Vlakbij de BRT-studio is een café. Daar gaan omroepme dewerkers vaak een pint pakken. Zegt de Vlaamse ober tegen de Vlaamse klant: „Et pour mon sieur?". Antwoord: „Pour moi, une bière". Ober tegen collega achter tapkast: „Eén pint voor tafel vier". Waarna de ober zich weer naar ta fel vier rept en zegt: „s'Il vous plait, monsieur". Geen Belgenmop, hooguit een aardige anekdote, opgetekend uit de mond van de 38-jarige Carl Huybrechts op een zon nige herfstdag op een terras langs de Oude Gracht in Utrecht. Huybrechts maakt eerst een afwezige indruk, maar als z'n vriendin een eindje om is, brandt hij los en maakt van z'n hart geen moordkuil. Soms moet je hemel en aarde bewegen om iemand te pakken te krijgen. Huy brechts is zo iemand. Hij pendelt tussen Brussel en Hilversum, presenteert sport programma's voor de BRT, was actief voor NOS en VARA en staat nu aan de vooravond van z'n grootste klus tot nu toe: Telebingo. Een reeks showprogram ma's, waarbij geldgewin en het goede doel in een aantrekkelijke formule wor den gecombineerd en Huybrechts, zoals hij dat zelf noemt 'over het slappe koord tussen entertainment en informatie loopt'. Telebingo was de kapstok, waar dit ver haal aan opgehangen zou worden, maar achteraf blijkt het gesprek toch voorna melijk over verschillen en overeenkom sten tussen Belgen en Nederlanders te zijn gegaan, waarbij Huybrechts in op vallend vriendelijke bewoordingen over de mensen boven de Moerdijk spreekt. Flauwekul „Ik heb Nederland nu zo'n anderhalf jaar van binnenuit leren kennen en ik moet zeggen dat al die clichés en voor oordelen maar flauwekul zijn. Jullie zijn geen zuinig volk. Als ik met Nederland se sportjournalisten na afloop van een voetbalwedstrijd in een café zit, krijg ik nooit de kans om een rondje te geven". „Ander voorbeeld. Als er een liefdadig heidsactie is wordt er zoveel geld opge haald dat je er vrachtwagens mee kunt vullen. Daar kunnen ze in Belgié niet aan tippen. Wie is er dan zuinig?", luidt de retorische vraag. „Het beeld als zouden jullie koeltjes zijn is ook volkomen uit de lucht gegrepen. Gastvrij en heel gezellig, zou ik zeggen. Je kunt tot diep in de nacht met je ver haal terecht. En velen zijn gezegend met liberale opvattingen. Er kan en mag veel meer in Holland dan in Vlaanderen". Schrijver dezes gaat er eens lekker voor zitten. De ober komt voorbij. 'Une biè re, peut-être?'. Huybrechts, die voor Spa rouge kiest, snapt dat de balans nu in eens wel heel erg naar de ene kant door slaat en schakelt over op een ander ver haal. Entrecote „Toch kom ik ook veel, zich intellec tueel noemende Nederlanders tegen, ruwweg in de hoek Amsterdam, Hilver sum, Utrecht, die zich in mijn ogen be lachelijk maken. Ze vinden het modieus om slecht Nederlands te spreken, zeggen bewust verkeerde lidwoorden en gebrui ken Engelse of Franse woorden, in plaats van gelijkwaardige en uitstekende Ne derlandse termen. Ze zijn ongevoelig voor finesses, zeggen meebrengen als ze bedoelen meenemen en andersom. En Carl Huybrechts vindt presenteren geen vak maar een leuke bijkomstigheid". dan die uitspraak van de Franse taal Om dat te illustreren pakt Huybrechts de pen en zet twee uitspraken van een bekend Frans automerk op papier. 'Sit- trowèn' zou het moeten zijn maar vol gens hem zeggen veel Hollanders 'Sittro- waan'. „En heb je een Hollander wel eens entrecöte horen uitspreken?". Huy brechts spreekt het woord uit op een wij ze waarbij inderdaad de waarde van dat malse lapje vlees ineens een stuk daalt. „Je hoort hier wel eens entrecoo, terwijl je entrecoot moet zeggen. Echt dom, hoor". „Maar jullie zijn wel gezegend met een vlotte welsprekendheid. En dat kun je van veel Vlamingen niet zeggen. Die praten echt krom. Ik vertel je net dat verhaal over Brussel, dat volkomen ver franst. Sommige Vlamingen hebben een misplaatst minderwaardigheidsgevoel. Als je vijf Vlamingen en één Franstalige bij elkaar zet, kun je er donder op zeg gen dat er al gauw Frans wordt gepraat. Altijd weer aanpassen aan die andere, het is de erfenis van het verleden". „En laten we wel wezen, wat stelt Wallo nië nu voor? Alleen een beetje paté d'Ar dennes, meer niet. De zware industrie is immers zo goed als dood. Maar om even op die taal terug te komen, als ik in Luik ben, spreek ik Frans. Dat vind ik nor maal. Frans is mijn tweede taal, als je het Antwerps, waar jij geen moer van zou verstaan, even buiten beschouwing laat. Maar ben ik in Brussel dan praat ik Nederlands". Brussel was toen nog een bruisende stad, zongen Jacques Brei en Liesbeth List ooit. Voor de rasechte Antwerpenaar - het moge duidelijk zijn - heeft de hoofdstad-nimmer gebruist. „Het is er niet echt gezellig. Er zijn vier straatjes in het centrum, waar 'het leven' zich af speelt en dan heb je het gehad. Na zeven uur 's avonds is de stad dood". Sportweekend Via BRT's Sportweekend verkreeg Huy brechts in Nederland, zeker toen het Bel gische voetbal in de lift zat, bekendheid. De mooie jongen met de blonde krullen en groene ogen viel op door zijn rustige en duidelijke presentatie. Nederlandse tv-makers raakten ook onder de indruk van zijn kwaliteiten en al gauw volgde hij het spoor van Bart Peeters en Goede- le Liekens, die eerder in noordelijke richting waren vertrokken. Onlangs was hij een seizoen lang te zien als gastheer in het NOS-programma TV3, dat zoals FOTO: DIJKSTRA wel vaker met goede programma's ge beurt, gewoon van het scherm, verdween omdat de kijkcijfers tegenvielen. „Het programma is in elk geval wel op gevallen", zegt Huybrechts nu over TV3. „Het heeft bij vakmensen gescoord. Ik vind het doodjammer dat het program ma gestopt is, terwijl het juist zo goed begon te lopen. Voetballers moeten er vaak eerst een paar ballen intrappen voordat het lekker begint te draaien en zo ging het met mij ook". Via een korte tussenstop bij VARA's Costa Hollanda („Ze hebben me in een rol geduwd die me niet zo geweldig ligt", klinkt het weifelend) is hij nu bij de KRO beland. Het gesprek komt op Tele bingo en de voorbereidingen die hier voor nodig waren. Huybrechts slaat een serieuze toon aan en toont een sociaal bewogen mens te zijn. „Het geld van de actie is bestemd voor zwerf- en straatkinderen in Derde-We reldlanden. Ik ben onlangs met Aad van den Heuvel naar de Filipijnen geweest en wat ik daar heb gezien, tart elke be schrijving. Het vuil, de armoede, de honger, de rotzooi en daar tussendoor al die arme kinderen, je weet niet wat je ziet. Het roert me tot in het diepst van mijn ziel. Ik weet zeker dat de giganti sche aktie de ogen zal openen van veel mensen die middels Telebingo een beter inzicht krijgen op de verschrikkelijke si tuatie waarin miljoenen kinderen zich 1 bevinden". „Aandacht hierop vestigen, informatie j verschaffen, dat is mijn belangrijkste streven. Daarnaast is het uiteraard be langrijk om zoveel mogelijk geld bijeen j te brengen. En het moet ook nog een 1 leuk programma worden dat een breed publiek aanspreekt. Dan hoor je al gauw veel mensen roepen dat je een uiterst, simpele formule moet hanteren maar dat vind ik een grove onderschatting van de tv-kijker. Er bestaat in mijn ogen niet zoiets als de massa. Als ik voor de camera's sta heb ik het gevoel dat ik in één of twee huiskamers tegen de mensen spreek, iedereen die naar het scherm tuurt, kijk ik in de ogen". „Dat slappe koord tussen entertainment en informatie ga ik proberen te bewan delen. Mies Bouwman, die het program ma vroeger presenteerde, was natuurlijk een monument. Om Mies alleen al zul len velen meegedaan hebben aan Tele bingo. Ik ben veel minder bekend, maar we zien wel. Ik heb er alle vertrouwen in dat het gaat lukken". „Of ik zenuwachtig ben? Nee hoor. Ik heb wel faalangst maar die uit zich een enkele maal alleen in een voorbereiden de fase van een programma of presenta tie. Als het moment daar is en de rode lampjes van de camera's aanfloepen heb I ik nergens last van. Ik drijf dan als het ware op m'n routine. Als je planken- koorts hebt en praten in het openbaar je de eerste keer niet goed af gaat, dan komt het nooit meer goed. Daar ben ik heilig van overtuigd. Op school was ik altijd degene die gedichten voordroeg". Commercie Het spreekt voor zich dat iemand als Carl Huybrechts ook benaderd is door de commercièle omroep. In Belgié is dat de Vlaamse Televisie Maatschappij (VTM), die gezien de kijkcijfers bezig-is de BRT op alle fronten te overvleugelen. Huybrechts is de BRT trouw gebleven en noemt de hapklare brokken die de VTM voorschotelt 'geen verrijking van de innerlijk mens'. Huybrechts houdt het dus op Hilversum en Brussel. Wordt hij niet moe van dat gependel? „Ach, dat zijn toch geen af standen. Ik heb in Frankrijk gewerkt. Dan kijk je heel anders aan tegen drie honderd kilometer". Bij het scheiden van de markt blikt hij met één opmerking nog even vooruit op de eerste Telebingo-show. „Als ik drie zinnen heb gezegd en de zaal lacht, dan kan het niet meer stuk". HENK WANINGE TOKYO - Ze zijn er nog niet alle maal van overtuigd, de miljoenen Japanse huisvrouwen die bij het krieken van de dag opstaan om een lunchpakketje voor hun man klaar te maken, de gestudeerde kantoor meisjes wier belangrijkste taak het is hun superieuren met een glim lach van thee te voorzien, of de vrouwen die hebben leren leven met het drinken en rokkenjagen van hun mannen maar de sta tus van vrouwen in Japan is aan verandering onderhevig. Voor het eerst in de Japanse geschiede nis heeft een kabinetslid moeten aftre den wegens zijn buitenechtelijke affaires. Dit betekent het einde van een lang tijd perk waarin maïtresses gezien werden als een beloning voor het bereiken van de top en concubines het maatschappelijk aanzien van een man vergrootten. Hoe wel Sosuke Uno's zwak voor geisha's niet de directe aanleiding was voor zijn aftreden als premier, werd zijn prestige er dusdanig door ondermijnd dat zijn val onontkoombaar werd. De pers heeft hierin een belangrijke rol gespeeld; voorheen rustte er een taboe op inmenging in de privélevens van ka binetsleden. Door dit taboe te doorbre ken heeft de pers de seks- en omkoop schandalen aan het rollen gebracht die Uno en eerder dit jaar premier Takeshi- ta genoodzaakt hebben af te treden. In het verleden hebben de Japanse vrou wen zich tevreden moeten stellen met hun rol van ideale echtgenote en zorgen de moeder. Zij hebben altijd hun mond gehouden omdat er toch niets aan te doen leek. Maar nu komen veel vrou wen in opstand. Zij vragen zich af waar om Japan, 's werelds modernste econo mische krachtcentrale, tientallen jaren achterloopt als het gaat om gelijke rech ten voor vrouwen; het begin van een stille revolutie. De vrouwen zijn zich er van bewust ge worden dat zij, wanneer zij zich vereni gen, in staat zijn de al 34 jaar regerende Liberale Democratische Partij ten val te brengen. Grote stuwkracht achter de op komende vrouwenbeweging is Takako Doi, de temperamentvolle, charismati sche voorzitster van de Japanse Socialis tische Partij. Bij de Eerste- Kamerver kiezingen in juli jongstleden kwam zij uit met een bijna geheel door vrouwen bezette kandidatenlijst. Ze noemde dit haar 'Madonna-strategie', en die heeft gewerkt. De LDP verloor de absolute meerderheid in het Hogerhuis aan de so cialisten. Het was een ongekende over winning, die de vrouwen het zien dat zij een einde kunnen maken aan hun door mannen gedomineerde samenleving. Hoe moeilijk het voor de mannen is zich aan te passen aan deze nieuwe reali teit toonde de voormalige minister van landbouw, die tijdens de verkiezings campagnes zei dat politiek niets voor vrouwen was en dat zij bij hun potten en pannen zouden moeten blijven. Ook gaf hij de 60-jarige Doi een veeg uit de pan: „Ze is niet geschikt voor het pre mierschap want ze is alleenstaand en heeft nooit kinderen gehad of een huis houding bestuurd". Zijn uitspraken heb ben zijn nederlaag bezegeld. Het zal echter enige tijd duren eer de vrouwen werkelijk vooruitgang boeken. De deur staat nog slechts op een kier. Voor veel vrouwen is het trouwens een wonder dat het proces hoe dan ook" be gonnen is, in een samenleving waar vrouwen eens drie passen achter hun man moesten lopen. Op het werk zijn vrouwen nog steeds tweederangs. Vaak worden zij gepas seerd wanneer in vacatures voorzien moet worden. Het gegeven dat Japan te kampen heeft met een ernstig tekort aan arbeidskrachten doet daar niets aan af. De directeuren van Japanse onderne mingen zijn verbijsterd wanneer zij zien dat vestigingen van Amerikaanse en Eu ropese firma's en banken getalenteerde Japanse vrouwen op hoge posten plaari sen. Normaal gesproken zou hun dagtaak be staan hebben uit thee schenken en bui gen. Zelfs wanneer vrouwen minder uit zichtloos werk te doen zouden krijgen, kregen zij minder betaald dan hun man nelijke collega's; een Japanse vrouw ver dient gemiddeld de helft minder dan een man. Misschien is het nog wel erger dat de vrouwen op hun werk het mikpunt zijn van spot en pesterijen van diezelfde mannelijke collega's. Het is algemeen ge accepteerd een ongetrouwde vrouw te gen de dertig een 'kerstcake' te noemen; een vrouw is oudbakken na haar 25e zo als een kerstcake na de 25e. Alhoewel het niet met rasse schreden gaat, vooruitgang is er. Als Japan blijft weigeren buitenlandse werkkrachten in te zetten, zullen de bedrijven ertoe moeten overgaan steeds meer vrouwen in dienst te nemen, ook in hogere posi ties. Over het algemeen zijn deze vrou wen jong en nog thuiswonend en verdie nen salarissen waarmee je in Tokyo mis schien niet ver komt, maar die in Bang kok of Londen eersteklas hotelkamers en liters Chanel no. 5 garanderen. Fabrikanten en adverteerders zijn on middellijk ingesprongen op de koop kracht van deze vrouwen. Economisch gezien hebben de vrouwen nu dus ook een zekere invloed gekregen. De rijkdom van Japan heeft de jongere •generatie verlost van de druk het land na de oorlog weer op te bouwen, een druk die hun ouders wel voelden. De jonge mannen zijn niet meer bereid al hun tijd in de firma te steken, en de jon ge vrouwen zien het huwelijk, het gezin, niet meer als de ultieme levensvervul ling, alhoewel zij nog lang niet allemaal tegen de conventie in durven gaan. JOE JOSEPH (c) The Times, Londen Takako Doi voorzitster van de Socialistische Partij die bij de laatste verkiezingen grote winst boekte, is de grote stuwkracht achter de opkomende vrouwen beweging in £eidóe6ou/umit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 26