Cees Loffeld denkt
op langere termijn
AnchelaRohof heeft geleerd te relativeren
voetballerlei
Denken
SPORT
£etdóc@ouAcmt
ZATERDAG 14 OKTOBER 1989 PAGINA
Koning van straf
schoppen is terug
De voormalige doelman van
Steaua Bukarest, Helmuth
Ducadam, is na een blessure
periode van ruim drie jaar
terug op de voetbalvelden.
Hij schreef in 1986 historie,
door in de Europa Cup 1-fi-
nale tegen Barcelona na een
eindstand van 0-0 na verlen
ging alle (vier) strafschoppen
te stoppen. Zijn ploeg won
daardoor de Europa Cup.
Kort na de voor hem succes
vol verlopen finale raakte
Ducadam bij een ongeluk
ernstig gewond. Hij scheurde
de slagader onder zijn rech-
tersleutelbeen. Zijn loopbaan
leek voorbij. Ducadam
maakte na enkele operaties
zijn rentree bij de tweede di
visieclub Vaganui Arad in de
bekerwedstrijd tegen Mine-
rui Marghita.
Vicini wil geen
schoppers
De Italiaanse bondscoach
Azeglio Vicini heeft
spelers die zich bezondigen
aan grof spel voortaan té zul
len weren uit de nationale
selectie. Aanleiding tot die
uitlating was de topper van
vorige week zondag tussen
AS Roma en Napoli die uit
liep op een schoppartii. „Het
aanzien van het voetbal en
het nationale team staat op
het spel", aldus Vicini. „We
moeten serieus overwegen
harde maatregelen te treffen.
Zo kan het niet langer. Ik
hoop dat deze waarschuwing
voldoende is. Zo niet, dan
moeten we ingrijpen".
Jarenlange schorsingen
Gregori Martin van Sliema
Wanderers (Malta) is door de
UEFA tot 31 juli 1995 ge
schorst wegens aanvallen
van de scheidsrechter tijdens
de Europacup-II wedstrijd
tegen Nentoria Tirana (Alba
nië) op 27 september. De Fin
Keijo Kousa van Kuusysi
Lahti werd tot 31 juli 1994
uitgesloten omdat hij de
scheidsrechter bespuwd had
tijdens de wedstrijd tegen
Paris Saint Germain op 27
september.
Kwartet voor Algerijns
elftal
Een groep van drie trainers
met aan het hoofd een alge
meen manager zal voor mor
gen worden aangewezen om
de taken van de Algerijnse
bondscoach Umar Kezzal
over te nemen. Deze laatste
nam ontslag na de 0-0 in de
wedstrijd voor de voorron
den van het wereldkampi
oenschap tegen Egypte.
Polillita naar Lazio
Lazio Roma heeft de Uru-
guayaan Ruben „Polillita" da
Silva van Danubio gecon
tracteerd. De Italiaamse club
betaalt 1,2 miljoen dollar (2,5
miljoen gulden) voor de spits.
Da Silva kan pas volgend
seizoen voor Lazio uitkomen
omdat de Romeinse vereni
ging al drie buitenlanders in
dienst heeft: de Uruguyaan
Ruben Sosa, de Argentijn
Pedro Iroglio en de Brazili
aan Souza Amarildo.
FATSOEN EN RESPECT BELANGRIJK VOOR TRAINER FC UTRECHT
UTRECHT „Dat hoor
en lees ik steeds", zegt
Cees Loffeld na de op
merking dat hij niet vol
doet aan het cliché-beeld
van de Nederlandse voet
baltrainer. Erg diep wenst
hij er niet op in te gaan.
„Ik heb er een hekel aan
als collega's elkaar vlie
gen afvangen. Fatsoen en
respect vind ik twee heel
belangrijke zaken, die we
gen zwaar voor mij. Je
moet elkaar in je waarde
laten, dan krijg je alle
maal je zin".
„Ik heb heel lang in de scha
duw kunnen werken. Zo kun
je het klappen van de zweep
ook leren kennen", stelt Lof
feld, die medio februari werd
benoemd tot hoofdtrainer van
FC Utrecht. Hij beoordeelt zijn
onervarenheid als oefenmees-
ter in het profvoetbal niet als
een tekortkoming. „Ik heb alle
facetten kunnen ontdekken.
Het hoeft echt niet zo te zijn
dat je dag en nacht rondloopt
in het betaalde voetbal".
De Domstedelijke club zette
enkele jaren eerder een nieu
we trend in. Nadat het aan
trekken van Erik Willaarts,
voor een voetballer al op ge
vorderde leeftijd, was uitge
draaid op een succes, kwamen
er meer op het idee het eens te
proberen met niet meer piep
jonge amateurs. „Daarover
wordt nu anders gedacht",
beaamt Loffeld. „Onder meer
FC Utrecht heeft laten zien
dat het anders kan. Ik hoop
dat het meer gebeurt. Ik weet
zeker dat er bij de amateurs
meer voetballers rondlopen
die geschikt zijn voor het be
taalde voetbal. Ik heb nog wel
wat namen in mijn boekje
staan. Het zou natuurlijk niet
goed zijn geweest als ik met
vijf van die jongens was ko
men aanzetten. Zou het niet
goed zijn gegaan, dan was ik
die amateurtrainer met al die
amateurs geweest".
Generatie
Voor de hedendaagse voetbal
liefhebber die zijn aandacht
niet specifiek op Utrecht richt,
is de voetballer Cees Loffeld
waarschijnlijk even onbekend
als de trainer Cees Loffeld tot
voor kort was. „Ik heb de top
niet gehaald", geeft de voor
malige buitenspeler en mid
denvelder toe. „Al hoef ik me
daarvoor niet te generen als je
bekijkt wat er uit mijn genera
tie is voortgekomen". En, met
nadruk: „Ik heb wel op een
zeer redelijk niveau gespeeld.
Ik heb twaalf jaar betaald
voetbal gespeeld, heb Jong
Oranje gehaald. Ik ben overal
geweest, ik heb alle velden ge
zien. Ik heb nog met DOS in
en tegèn Barcelona gespeeld,
in het toernooi om de Jaar-
beurssteden-beker".
„Ik ben van de generatie van
'74, ik was 29 toen het WK in
West-Duitsland werd gehou
den. Alle spelers van toen
kwamen voort uit die competi
tie. Ik wil niet ouderwets zijn,
maar ik ben nog steeds van
mening dat de groepering van
toen één van de beste is ge
weest die we ooit hebben ge
had. Daarom ben ik zo blij dat
de landelijke competitie voor
A-junioren opnieuw is inge
voerd. Het speciale ervan is
dat die juniorenploegen alleen
maar tegen teams uitkomen
die ook bestaan uit geselec
teerde spelers. Ze ontmoeten
tegenstanders die dezelfde ont
wikkeling doormaken als zij.
Je kunt voetballers in zo'n
landelijke competitie zo snel
mogelijk naar het echt grote
werk brengen".
Carrière
Loffeld zich niet, zoals vele
tijdgenoten wel deden, puur
geconcentreerd op voetbal. Al
was dat wel aanlokkelijk.
„Toen ik achttien was, ver
diende ik bij DOS drieduizend
gulden bruto per jaar. Maar
we'hadden wel een goed pre
miestelsel, gebaseerd op het
aantal toeschouwers. Wonnen
we 25 jaar geleden voor een
volle bak, dan verdiende je
flink. Dan praat je over een
premie van zo'n 450 gulden. Ik
werkte als technisch tekenaar
voor 400 gulden per maand.
Dus je was met je gedachten
meer bij het voetballen. Ik heb
mijn maatschappelijke carrière
toch laten prevaleren. Na de
militaire dienst ben ik begon
nen als technisch tekenaar,
vervolgens heb ik planning en
inkoop gedaan en het laatste
jaar was ik directeur. Mijn ge
neratie heeft naast het grote
geld gegrepen en het was niet
mijn bedoeling dat te pakken.
Al heb ik uiteindelijk toch
voor de voetballerij gekozen".
FC Utrecht benaderde Loffeld
net op tijd. Hij had juist, na
verwikkelingen waarover hij
niets gepubliceerd wenst te
zien, zijn baan als directeur
van een firma in vouwwanden
en zonweringen eraan gege
ven. Het plan was een eigen
firma op te zetten. „Woensdag
wilde ik mijn bedrijf laten in
schrijven bij de Kamer van
Koophandel, maandagavond
om kwart over elf werd ik op
gebeld door FC Utrecht. Er
had al in de krant gestaan dat
ik kandidaat was, maar ik had
nog niet met vertegenwoordi
gers van de club gesproken.
Die woensdag hebben we een
gesprek gehad. Voorzitter
Theo Aalbers wilde dat ik di
rect tekende. Ik wilde bedenk
tijd. Die kreeg ik en er is ook
wat veranderd. Men had me
een éénjarig contract aangebo
den, ik wilde voor twee jaar
tekenen. Toen dat in orde was,
heb ik besloten een zekere toe
komst overboord te gooien".
Onverstandig
„Zakelijk gezien heb ik een
zeer onverstandige beslissing
Cees Loffeld, in stadion Nieuw
Galgenwaard: „Ik ben ervan
overtuigd dat FC Utrecht hoger
kan reiken".
FOTO: PERS UNIE
genomen. Maar had ik het nu
niet gedaan, dan had ik het
nooit meer gedaan. Ik ben gek
van voetballen, ik doe mijn
hele leven al niets anders. Ik
ben ook zes, zeven keer in
mijn zomervakantie naar
Amerika geweest om daar cur
sussen te geven. Het is mooi
met sportmensen naar een re
sultaat toe te werken. En ik
ben ervan overtuigd dat ik het
goed ga doen. Alleen: je moet
me even de tijd geven. Daar
om is het zo belangrijk dat er
een goede organisatie staat.
Anders krijg je geen reële
kans om, met een duur woord,
je visie ten uitvoer te bren
gen".
De bedenktijd die Loffeld
vroeg toen FC Utrecht hem
een verbintenis onder de neus
legde, gebruikte hij om zich af
te vragen of hij zijn geluk wil
de beproeven in „een niet erg
geciviliseerde bedrijfstak", zo
als hij het noemt. Hij heeft be
zwaren tegen de manier waar
op in het profvoetbal met
mensen wordt omgesprongen.
„Er wordt opportunistisch ge
dacht en gedaan. Betaald-voet-
balorganisaties zijn bedrijven
met behoorlijke omzetten.
Daarin moet op korte en lange
termijn worden gedacht, maar
het opportunisme viert hoogtij.
Dat is zo sinds jaar en dag. Als
de resultaten niet goed zijn,
wordt er ongenuanceerd gere
ageerd. Dat heeft me altijd te
gen gestaan. Kies je voor een
baan als trainer, dan aanvaard
je de consequentie dat je aan
sprakelijk wordt gesteld".
Basis
„Het móet minder opportunis
tisch. Ik denk ook dat een
aantal clubs het beter probeert
aan te pakken. Zoals FC
Utrecht dat een goede organi
satie heeft. Hans Ooft is aan
spreekbaar als directeur, de
technische staf hoeft zich al
leen met technische zaken be
zig te houden. Organisatie is
altijd de basis van succes. Is de
basis niet goed, dan kun je al
leen incidentele resultaten
verwachten. Eerst moet er rust
in de tent zijn. Daarna ga je
verder. Het duurt even voor
dat je iets kunt neerzetten.
PSV bijvoorbeeld is zes, zeven
jaar geleden begonnen met on
gelimiteerd inkopen. Het
duurde een tijd voordat er iets
was opgebouwd. Wij hebben
wel een limiet, en niet eens
zo'n hoge ook. Er zijn clubs die
het gemakkelijker hebben".
„Ik ben ervan overtuigd dat
FC Utrecht hoger kan reiken.
De top haal je voorlopig niet
in. PSV, met een multinatio
nal achter zich, is nooit te ach
terhalen. Dat werkt met een
immense begroting. Daarna
krijg je Ajax en Feyenoord,
vervolgens Roda JC en FC
Twente. Qua begroting moeten
wij bij die clubs in de buurt
zien te komen. Ik was enthou
siast voor de plannen die
Cruijff en Winsemius met FC
Utrecht hadden. Er zouden
topspelers worden aangetrok
ken, dus zou Utrecht op ter
mijn topvoetbal krijgen. Dan
spreekt- mijn voetbalhart: kan
dat, dan ben ik er voorstander
van".
De oefenmeester die zich affi
cheert als lange-termijndenker
houdt zich voorlopig niet te
zeer bezig met de verre toe
komst. „Het nadeel van het
trainerschap is dat je niet
praat over een verbintenis
voor onbepaalde tijd, maar
over een contract van één of
twee jaar en als je mazzel hebt
drie of vier jaar. Of het noma
denbestaan me bevalt, weet ik
niet. Voor mij is het nieuw".
BAS KUIT
MILITARY-AMAZONE VINDT BAAT BU HAPTONOMIE
BOEKELO Het was
niet alleen de opkomende
Boekelo-koorts die An-
chela Rohof de afgelopen
dagen langzaam weer in
temperatuur voelde stij
gen. De Enschedese mili
tary-amazone werd al an
derhalve week lastig ge
vallen door het meer ordi
naire, maar desalniette
min hoogst irritante griep
virus dat haar behoorlijk
wat lucht ontnam en bo
vendien voor een zeurde
rige hoofdpijn zorgde.
Zaken die sowieso vervelend
zijn, maar veranderen in let
terlijk adembenemend hinder
lijk als het op het rijden van
een military aankomt. En dus
moesten ettelijke stoombaden
en de overigens ook bij paar-
deverkoudheid zeer werkzame
rauwe ui 's nachts naast het
bed voor enige verlichting zor
gen. Opdat Anchela Rohof dit
weekeinde in eigen omgeving
kan aantonen met Boa's Roger
Wilco tot een betrouwbare en
evenwichtige factor voor de
Nederlandse équipe te zija uit
gegroeid.
Al haast ze zich al gauw om op
de betrekkelijkheid van een
dergelijke constatering te wij
zen. Nederland telt eigenlijk
maar één echt aansprekende
military, die van Boekelo, en
dan is er nog die van Breda.
Waarmee de koek wel op is en
dus de momenten voor een
ruiter om zich aan dat front in
de kijker te rijden erg beperkt
zijn. Tenzij er mogelijkheden
zijn om rechts en links de
aardbol af te reizen naar aan
sprekende wedstrijden. Of
wanneer men in „military-
minded" Engeland domicilie
heeft gekozen zoals Fiona van
Tuyll. Op het afgelopen Euro
pees kampioenschap in het
Engelse Burghley was zij de
verrassing in de stuntende Ne
derlandse equipe die voor het
eerst sinds 57 jaar voor ereme
taal (zilver) zorgde.
Anchela Rohof moest even
diep zuchten toen ze dat op
Teletekst las, maar wist wat
haar er toe bewogen had niet
naar Engeland te vertrekken.
Ze verkoos een wedstrijd in
Stockholm, op hetzelfde par
cours als waar komend jaar
het wereldkampioenschap
wordt gehouden. Alwaar ze er
hoopt, eigenlijk ook wel een
beetje op rekent, bij te zijn.
Maar dan kan Rohof zich on
derweg en dezer dagen in Boe
kelo eigenlijk geen missers
veroorloven.
„Opname in de equipe valt of
staat in de Nederlandse situa
tie met elke wedstrijd waaraan
je deelneemt", meent Angela
Rohof. Die zich kwaad kan
maken over de gevolgen van
een dergelijke situatie. „Pres
teer je een keer goed, dan ben
je opeens het talent, gaat het
mis, dan kun je er helemaal
niets meer van. Laat ik voorop
stellen dat Fiona van Tuyll
een uitstekende amazone is, al
van kindsaf met pony's en
paarden opgegroeid en ook ie
mand die haar paarden prima
opleidt".
Bewijzen
„Maar met het paard waarmee
ze in Burghley zevende werd
(Just a Gamble, red.), heeft ze
hier ook al in Nederland gere
den. Redelijk gepresteerd,
maar niet zoals in Burghley.
En als Fiona op het EK niet zo
snel had gereden, was Mandy
Stibbe opeens het gevierde ta-
Anchela Rohof: „Presteer je een keer goed, dan ben je opeens
het talent, gaat het mis, dan kun je er helemaal niets meer van".
FOTO: PERS UNIE
lent geweest. Dat idee, zo ben
je alles en even later niets,
daar kan ik niet zo goed tegen.
Een military-ruiter moet zich
iedere keer bewijzen in die
paar wedstrijden die er zijn.
Een volleyballer, een voetbal
ler haalt zijn schouders op na
een slechte wedstrijd en krijgt
een week later de kans om
zich te herstellen. Ga je hier in
de fout, dan word je daar
maandenlang mee achter
volgd. En dat is weieens taai,
ja"
Anchela Rohof weet waar ze
het over heeft. De inmiddels
34-jarige amazone, een laat
bloeier gezien het feit dat ze
pas op haar negentiende voor
het eerst serieus te paard ging,
beleefde een carrière die in
het begin gepaard ging met
evenzovele ups als downs.
Voor een deel te wijten aan,
meent ze, het feit dat ze zo laat
in deze sport rolde. „Ik heb
nooit het idee gehad military-
ruiter te worden. Maar ik ben
er van overtuigd dat het, voor
al in het begin, een gemis is
geweest dat ik niet van jongsaf
op een pony of paard heb ge
zeten. Het is zoiets aparts om
op een paard te zitten. Dat ge
voel van de juiste balans we
ten te vinden, gewoon paard
rijden. Ik denk dat je dat als
kind gewoon het snelste leert.
Vroeger moest je nog een rij
vergunning halen om op de
gewone springconcoursen te
starten. Nou, daar heb ik ook
al twee jaar over gedaan. Ik
kwam nog niet eens over de
laagste hindernissen".
Met vallen en opstaan en het
vertrouwen van de familie
Denneboom, wier viervoeters
ze inmiddels al bijna zestien
jaar berijdt, ging het verder.
En dacht ze in 1987 op het EK
in Luhmühlen eens te laten
zien wie Anchela Rohof nu
.wel was. Hetgeen een kater
van jewelste opleverde. Al op
de steeple ging het gigantisch
mis met de Twentse en haar
Roger Wilco, waarna ze er se
rieus over dacht om de teugels
definitief te laten vieren en de
boel mooi de boel te laten.
Rommeltje
„Ik denk dat iedere sporter
dat weieens gebeurt. Dat je je
zoveel van iets voorstelt. Ik
had zo hard gewerkt daar naar
toe. Als het dan echt zo gigan
tisch verkeerd gaat, dat je nog
niet eens één cross-hindernis
ziet. En dan ook nog eens zo
veel ongezouten kritiek over
je heen krijgt dat je dan echt
denkt om de hele rotzooi maar
aan de wilgen te hangen. Het
was toen ook zo'n rommeltje
in het military-wereldje dat ik
werkelijk dacht van: .jongens,
dit is niks voor mij".
Met praten, alles overwegen
en nog eens praten kwam ze
er weer bovenop. En 'met de
hulp van een haptonome. Aan
die therapie was volgens velen
haar reeks goede prestaties
van vorig jaar, met een knap
pe vijfde plaats en de titel Ne
derlands kampioene in het
topveld van Boekelo als sie
raad, te danken. „Ik vind dat
dat ontzettend overtrokken is
toendertijd. Wat je ook doet,
wie je er ook bijneemt of wat
je inneemt, het blijft gewoon
zo dat ik met zo'n paard alleen
in die startbox sta. En dan kan
niemand mij helpen of wat ge
ven, dan moet ik het zelf met
m'n paard doen".
Gespannen
„Maar ik ben inderdaad naar
zo'n cursus ademhalings- en
ontspanningsoefeningen ge
gaan. Op het laatst was de
druk voor mij zo groot gewor
den. Ik was zo gespannen, had
het gevoel dat ik als een blok
beton op het paard zat. Dan
moet het wel fout gaan. En
toen kwam er een moment dat
ik dacht, daar moet ik wat aan
doen. Of dat vertelde mii ie
mand. Dat is uitgevloeid in
een haptonomische begelei
ding. En het heeft mij gehol
pen. Maar op het laatst werd
er zoveel over verteld. Ik zou
als het ware gehypnotiseerd
aan de start komen. Kom nou
toch, zoiets bestaat toch niet in
deze wereld. Maar zo heeft ie
dereen wel wat. Gullit, Coo-
man, zoals die voor de start
doet, daar dacht ik eerst ook
wel van, nou, nou. Maar je ziet
ook ruiters die voor de cross
een uur lang in trance op de
laadklep gaan zitten, of zich
met broer en zus twee uur af
zonderen".
„Het is een hulpmiddel ge
weest om ontspannen naar een
wedstrijd toe te leven. Ik ben
niet zo'n iemand die denkt
van, wat kan het me schelen,
ik brand erop los. Zo ben ik
niet, zal ik ook nooit worden
en dat is volgens mij ook geen
goede instelling voor military-
ruiters. Als de resultaten dan
ook komen, dan denk je, ver
draaid, het werkt. Maar het is
pertinent niet waar, wat je er
ook bij gaat doen om meer
ontspannen aan de start te
staan, met meer zelfvertrou
wen, dat iemand je dat kan ge
ven. Zo op de manier van, hier
heb je een busje zelfvertrou
wen, kind, en nu komt het wel
goed. Het zal uit jezelf moeten
komen".
Hetgeen gebeurde en dus werd
ook de behoefte om bepaalde
oefeningen van tevoren te
doen minder. In Stockholm, zo
herinnert ze zich, heeft ze er
helemaal niet aan gedacht.
Was zo relaxed dat alles van
zelf ging. „En wellicht is het
zaterdag ook wel zo, wie zal
het zeggen". Het past een beet
je in het beeld waarop ze haar
sport momenteel beleeft. Wat
meer relativerend. „Twee jaar
geleden trok ik me meer aan
van de dingen die anderen
van me dachten dan datgene
wat ilCer zelf van vond. Dat is
nu voorbij. Het is een goede
leerfase geweest".
RENÉ BANIERINK
L
Eei
Vai
door Frank Werkman He
I N:
Op het eerste gezicht bestal Q
geen overeenkomst tussen
Londen en Deventer. Goed,
beide plaatsen liggen aan q
rivier, de Thames en de iJjVA
Maar dan houdt het wel zo Nc
beetje op. In de Engelse ge
hoofdstad ontploft nog wel
een bom; het laatste vuurv
dat in het pittoreske Gelde. ne
dorp werd gehoord, was vqN«
jaar op oudejaarsavond. 7o<Sp
was de koek weer voor
maanden op. Toch bestaat juu
nóg een parallel tussen beilBt
plaatsen. In Deventer werdW
onlangs een tweekamp
gehouden tussen dammers,
Londen is nu zelfs een U.
tweevoudige dubbelslag aaijTt
gang. Kruisten aan de booi\sp
van de uiterwaarden Ton Dl
Sijbrands en Anatoli Gantmhj
de degens, in de buurt van sc
Trafalgar Square zitten mal Di
liefst vier schakers tegenowu
elkaar: drie Russen en één
Nederlander, Jan Timman., S(
winnaars van beide duels
treffen elkaar binnen
afzienbare tijd, waarna de
triomfator een gooi mag do
naar de wereldtitel. Die is i
bekend in handen van Gai
Kasparov. Jan Timman is
niet zo ver als Ton Sijbrani
De laatste verzekerde zich
Deventer van een plaatsbe\
voor een krachtmeting met
ook al Russische
wereldkampioen dammen,
Tsjisjov. Timman en Sijbran Sl
beiden vaderlandse exponen
van een nationaal denkpatri™
maar verder mijlenver uit
elkaar liggend. Sijbrands y
schaakt in zijn vrije tijd nq^
wel eens potje, Timman schs
dat dammen maar zo zo te B
vinden. Toch heeft de T
schijvenschuiver een q
voorsprong op de d
stukkenzetter. Sijbrands ws s
eens wereldkampioen en D
Timman zal het nooit wor<\ q
Er was een tijd dat de damiQ
en de schaker nogal veel ojg
elkaar leken. Ze hadden alm
twee lang haar, een wat gei®
figuur en een tamelijk pa//|E
gezicht. Sijbrands pleegt zijiu
gezicht grotendeels te j E
verbergen achter een borstq
baard, waar Timman zich j®
hooguit een dag niet scheen E
Inmiddels lijken beide denÈn
weer meer op elkaar nu E
Timman vanwege drukke |T
schaakbeslommeringen geen|
kans heeft gezien een kappa e
bezoeken. Wordt die hang n u
overvloedige beharing
ingegeven door het bijbelse
gegeven van Samson, die
immers zijn buitensporige
krachten putte uit zijn lan$
manenTimman en Sijbran B
verschillen in één opzicht j
hemelsbreed. De schaker pe E
het nodige financiële gewin
zijn spiritistiche strapatsen,
terwijl de dammer genoegei
moet nemen met een aalmq
Het verschil in waardering
voor beide bordbespelers
vertaalt zich ook in andere
dingen. Sijbrands moest zeil
boer op om de tweekamp n
Gantwarg te regelen. Met v
pasen en meten kon de oud\.
wereldkampioen in Deventr
in een achterafzaaltje een
plekje regelen alsmede een
bescheiden prijzenpotje. Voi
Timman werd alles
gearrangeerd. In Londen w
een heus theater verbouwd
ingericht als plaats van
handeling. Aan het eind van
rit ligt op de schaker een
stevige bonus te wachten,
waarmee hij het weer eer.
kan uitzingen. Sijbrands r.
vanavond weer ergens in
rokerig zaaltje een simultaa
afwerken om brood op het b
te krijgen. Schaken en
dammen, een wereld van
verschil derhalve. Stukken
schuiven overal, schijven
slechts hier en daar. Het let
even goed te gaan met damn
als aansprekende en
spraakmakende sport, toen
Jannes van der Wal poging
deed de extravagante
exponenten van het schakel
qua doldwaze capriolen naai
kroon te steken. Maar zijn
avonturen bleven steken ii
slaapverwekkende treinreis}
en verkooptrucs rond foto's
van collega 's in een
Zuidamerikaanse nachtclub.
Zulke grappen kun je maar
keer uithalen. Met de schab
rond wie door de jaren heel
veel meer mystiek werd
geweven, is het trouwens
tegenwoordig ook behelpen
geblazen. Sinds Viktor
Kortsjnoj Zwitser is en zich
niet meer laat begeleiden dt
voodoo-verdelgers en anti-
trappanelen en de rentree
Robert Fischer tot eeuwige
illusie kan worden verklaar
spreken slechts de stukken.
Gelukkig is Hans Böhm, ha
sprekende paard van de
vaderlandse schaakwereld,
nog. Is er tenminste nog iets
om je over op te winden.