„Slachtoffers Datacrime
zijn gewoon sufferds"
Behandeling plan Dekker vooruit geschoven
minnenland
Advies: studieleningen
stapsgewijs privatiseren
es jaar
geëist
voor
moord op
r moeder
IEÜWS
CcicbcSoincmt
VRIJDAG 13 OKTOBER 1989 PAGINA 3
Hannie van Leeuwen
itapt uit politiek
rJETERMEER Hannie van Leeuwen
•tapt uit de politiek. De huidige wethou-
jer van economische zaken en werkgele-
jenheid, maatschappelijke dienstverle
ning, volksgezondheid en toerisme in
joetermeer stelt zich voor de komende
'emeenteraadsverkiezingen in maart
,990 niet langer kandidaat voor de raad.
fn een brief aan het college stelt me-
irouw Van Leeuwen dat zij niet op
•ond van haar 63-jarige leeftijd met de
„olitiek ophoudt, maar omdat zij haar
erjjjwaliteiten op een andere manier wil ge
bruiken. „Ook ik ontkom niet aan een ze-
•ere metaalmoeheid, na twintig jaar on-
fgebroken bezig te zijn geweest in de
oetermeerse gemeentepolitiek", aldus
'an Leeuwen.
DEN HAAG Het stelsel van studieleningen kan stapsgewijs
worden geprivatiseerd. De regering moet hiervoor een stichting
of een ander zelfstandig bestuursorgaan oprichten. In het nieuwe
leningenstelsel moet de overheid de schulden voldoen die over
blijven na aflossing naar draagkracht door de schuldenaars.
Dit staat in een advies van een commissie, die bestond uit dr. L.
Ie Blanc en prof.dr. A. van der Zwan. Het rapport is vanmorgen
aan minister Braks van onderwijs en wetenschappen uitgebracht.
Studieleningen zijn nu onderdeel van het stelsel van studiefinan
ciering. Voorgesteld wordt dat er een Stichting Bestuur Studiele
ningen komt die haar werk in drie fasen uitvoert. Eerst moet
worden uitgemaakt of de privatisering uitvoerbaar is. Vervol
gens moeten dan leningen worden verstrekt met geld van de fi
nanciële wereld. Tenslotte moet de gehele of gedeeltelijke priva
tisering bij wet worden ingevoerd. Daarna kunnen financiële in
stellingen rechtstreeks studieleningen verstrekken tegen een
vastgesteld tarief.
Veronica wil
commercieel gaan
HILVERSUM - De Veronica Omroeporganisa
tie (VOO) wil een (binnenlands) commercieel
radio- en televisiestation worden. Veronica
heeft dit gisteren aan het Commissariaat voor
de Media en het ministerie van WVC laten we
ten. Als de voorwaarden van de regering om
commercieel te 'gaan' Veronica niet aanstaan,
dan behoudt deze organisatie zich nadrukkelijk
het recht voor de gedane aanvraag in te trek
ken en een publieksomroep te blijven. Topman
Rob Out: „We kiezen dus zelf onze partners en
financiers en gaan niet weer opnieuw ander
half jaar om de tafel zitten met uitgevers. Wij
hebben een voorzet gegeven, de politiek is nu
aan zet". Out denkt dat Veronica-nieuwe-stijl al
in januari de ether in kan. Maar dan moet de
politiek wel snel beslissen over de nieuwe in
richting van het mediabestel.
Vrouw staat nier af voor 80.000 gulden
HENGELO Een 38-jarige Nederlandse vrouw heeft deze week in
een Franse privékliniek tegen betaling een nier laten weghalen. Het
orgaan is door hetzelfde instituut overgeplant in het lichaam van een
16-jarig meisje uit één van de Golfstaten. De operaties zijn zonder com
plicaties verlopen, aldus de Hengelose bemiddelaar G. Oude Groote Be-
verborg. Voor hem was de Nederlandse vrouw de eerste cliënt die een
nier laat verwijderen. Zij ontvangt hier 80.000 gulden voor. De familie
van het meisje dat de nier van de Nederlandse kreeg, betaalt voor de
transplantatie - met inbegrip van voor- en nazorg - 85.000 dollar, een
kleine twee ton. Een woordvoerder van de Nierstichting toonde zich
bijzonder verbaasd over de mededeling van Oude Groote Beverborg.
„Als het verhaal waar is, wat vooralsnog niet bewezen is, houdt hij in
formatie achter omdat de betrokken arts en andére betrokkenen onge
twijfeld strafbaar zijn", aldus de woordvoerder. De Nierstichting heeft
grote bezwaren tegen commerciële niertransplantatie. Zo'n transplan
tatie loopt voor een donor lichamelijk en geestelijk slecht af als er on:
voldoende begeleiding is. De kans op afstoting van de nier is veel gro
ter als er geen gedegen onderzoek naar overeenkomsten is uitgevoerd.
Ook een woordvoerder van Eurotransplant in Leiden wees erop dat in
landen als Groot-Brittannië en Frankrijk orgaandonatie aan wettelijke
regels gebonden is. En daar staat in dat handel in organen verboden is.
HAZERSWOUDE/ROT-
TERDAM De Rotter
damse officier van justitie
M.R. Witteveen heeft
gisteren zes jaar gevange
nisstraf geëist tegen de 49-
jarige C.L. uit Hazerswou-
de en de 26-jarige P.V. uit
Rotterdam wegens moord
op een 75-jarige vrouw.
Het slachtoffer was de moeder
van de oudste verdachte. Bei
de verdachten zeggen de
vrouw op haar eigen verzoek
om het leven te hebben ge
bracht. De bejaarde vrouw
kreeg op 5 april van dit jaar in
een Rotterdams verzorgingste
huis een dodelijke dosis morfi
ne toegediend door V., daarbij
geassisteerd door L. De twee
mannen handelden geheel op
eigen houtje en hadden nie
mand anders van tevoren of
daarna op de hoogte gesteld.
De zaak kwam uit doordat de
jongste verdachte het hele ver
haal aan zijn vriendin vertel
de, die daarop de politie belde.
Officier mr. Witteveen bena
drukte dat deze zaak niets met
euthanasie te maken had,
want aan geen enkele daar
voor geldend criteria was vol
daan. Bovendien was de
vrouw niet ziek, laat staan dat
ze in een terminale fase ver
keerde, aldus Witteveen. Vol-
gert hem staat wel vast dat de
vrouw niet veel zin meer had
in het leven, nadat ze door een
val haar enkel had gebroken
waardoor haar mobiliteit ver
der was aangetast. Maar hij
achtte niet bewezen dat de
twee mannen hadden gehan
deld op „uitdrukkelijk en ern
stig" verzoek van de vrouw.
De officier hield vast aan het
primair ten laste gelegde
„moord" Hiervoor voerde hij
onder meer enkele „randcri-
minele verschijnselen" aan. Zo
hadden de verdachten de spuit
verbrand, „kennelijk met de
bedoeling sporen uit te wis
sen". Verder hadden ze in eer-
instantie alles ontkend.
De raadsman van L., mr. Hid-
dema, noemde de eis van de
officier „absurd". Overduide
lijk was volgens hem dat hier
wel degelijk sprake was van
een verzoek van de moeder
aan haar zoon. Hij wees op het
feit dat de vrouw, kort voordat
zij de dodelijke spuit kreeg
toegediend, in coma in het zie
kenhuis had gelegen nadat zij
teveel slaappillen had geslikt
in combinatie met alcohol. Ze
had enkele jaren terug al iets
dergelijks aan de hand gehad.
Bovendien werden in de ka
mer van de vrouw in het ver
zorgingstehuis „afscheidsbrief
jes" teruggevonden. Dat ze
juist L. en niemand anders
van de familie in vertrouwen
had genomen en had gevraagd
om haar leven te beëindigen,
kwam omdat ze wist dat ze
haar oudste zoon in haar
macht had. Bij anderen zou ze
geen gehoor hebben gevonden.
L., door mr. Hiddema een
„simpele en naïeve" man ge
noemd, had voor het verkrij
gen van de morfine de hulp
ingeroepen van V., die hij en
kele weken daarvoor in dienst
had genomen om hem te hel
pen bij het innen van geld van
onwillige cliënten. De oudste
verdachte gaf lpiding aan een
„miljoenenbedrijf" dat dure
auto's leasde. De jongste ver
dachte, een volgens de psychi
ater bijna pathetische leuge
naar, diende de dodelijke spuit
toe omdat L. zelf het uiteinde
lijk niet kon.
Uitspraak op 26 oktober.
PROF. MULDER VOORZIET SNELLE AANHOUDING MAKER VIRUS
N VANDAAG
HAAGWie van
daag nietsvermoedend zijn
MS-DOS computer aanzet
te en verbouwereerd
moest vaststellen dat het
totale bestand uit het ge
heugen van zijn apparaat
is verdwenen, mag wat de
Rotterdamse informatica-
hoogleraar R. de Mulder
betreft met recht een suf
ferd worden genoemd.
„Ook slachtoffers zijn' we
kenlang in de gelegenheid
geweest diskettes te kopen
die het gevreesde Datacri-
me-virus konden voorko
men", constateert de
hoogleraar gelaten.
Zo'n dertigduizend computer
gebruikers némen die voor
zorgsmaatregel, bevreesd als
zij waren voor vrijdag de 13e
oktober, „de dag des oordeels",
waarop het beruchte virus
vernietigend zou toeslaan. Hoe
terecht die vrees was, is nog
niet duidelijk. Vooralsnog heb
ben meldpunten slechts een
handvol signalen gekregen
van verontwaardigde slachtof
fers. De vraag of de massa
hysterie rond het Datacrime-
virus terecht was, dringt zich
op. Al eerder beweerden boze
tongen, zoals onlangs nog op
de Efficiency-beurs, stellig dat
de verhalen over het virus
verzonnen zouden zijn; aange
wakkerd door media en zelfs
de software-industrie. Het be
lang van laatstgenoemde zou
evident zijn: een virus wordt
vooral verspreid door illegaal
kopiëren van programma's.
Angst voor virussen doet het
illegaal kopiëren afnemen.
Slachtoffers zouden zich bo
vendien in de aanschaf van
nieuwe, legale programma's
moeten storten, hetgeen voor
de makers een lucratieve bij
komstigheid zou zijn.
Rampje
Deskundigen twijfelen echter
niet aan het bestaan van het
Datacrime-virus. „Wij hebben
op de Erasmus-universiteit een
kopie van het programma dat
het virus verspreidt", zegt
prof. De Mulder. Slechts de
massale verkoop van anti-vi
rus diskettes heeft volgens
hem een technologisch rampje
in de kiem gesmoord. De Mul
der gelooft weinig van com
plot-theorieën. „Wanneer het
bewuste software-bedrijf be
kend zou worden, kan het wel
inpakken", aldus de hoogle
raar.
De werkelijke ontwerper van
het virus is volgens De Mulder
betrekkelijk eenvoudig te vin
den. Sterker: de hoogleraar
verwacht binnen enkele dagen
een „spectaculaire aanhou
ding" van de dader.
Het Datacrime I-virus, dat zich
vandaag alom had moeten
openbaren, is afkomstig uit
Amerika. Na de ontdekking in
Nederland werd een anti-virus
ontwikkeld. Binnen enkele
dagen bleken die diskettes op
hun beurt „geïnfecteerd" met
het zogeheten Datacrime Il-vi-
rus, dat gisteren had moeten
losbarsten. Conclusie: de ma
ker van het tweede virus be
vindt zich zeer waarschijnlijk
in Nederland. De kring ver
dachten wordt zo volgens prof.
De Mulder betrekkelijk klein.
„Slechts weinigen beschikken
over de kennis om een derge
lijk virus te ontwikkelen. Bui
ten de software-industrie zijn
dat er maar honderd tot twee
honderd, die opereren in de
wereld van de bulletin-boards,
de openbare elektronische
prikborden waarop zelf-ont-
worpen programma's worden
aangeboden". Aan „bepaalde
programmeer-trucs die maar
enkelen kennen" is volgens
De Mulder te zien in welke
hoek de dader gezocht moet
worden. De Mulder trekt een
vergelijking met een kapper:
„Een goede kapper zal ook
kunnen zeggen door wie een
bepaald kapsel geknipt is". De
Mulder is zich bewust van het
risico van zijn speculaties. „Als
de dader straks toch een
twaalfjarige contactgestoorde
puber blijkt, heb ik natuurlijk
ongelijk met mijn vermoe-
Lachlust
De verwachting van een aan
staande „spectaculaire aanhou
ding" wekt de lachlust op van
officier van justitie T. Stein.
Hij is woordvoerder van het
Landelijk Platform Computer
criminaliteit, dat samen met
de Centrale Recherche Infor
matiedienst (CRI) meldingen
van slachtoffers registreert en
onderzoekt. Stein is het niet
met De Mulder eens: „Onlangs
hoorde ik deskundigen nog
zeggen dat het Datacrime-vi-
rus heel klungelig in elkaar
zit. Iedereen had het bij wijze
van spreken kunnen ontwer
pen. Wie moet je nu geloven?
Bovendien, wat moet ik met
tweehonderd verdachten?"
Aanhouding van één van hen
Prof.
Herschberg:
„Zo langzamer
hand beginnen
we te beseffen
wat er allemaal
van onze
programmering
afhangt".
FOTO: SP
zit er volgens Stein voorlopig
Bij het platform kwam giste
ren niet één melding binnen
van een gedupeerde computer
gebruiker. Volgens Stein hoeft
dat echter niets te betekenen.
„Niet iedereen weet ons te
vinden en niet iedereen zal di
rect na een storing naar ons
bellen. Wanneer al je bestan
den zijn uitgewist, heb je wel
wat anders aan je hoofd". Het
platform zal volgens Stein pas
half november naar buiten
treden met de bevindingen
rond het Datacrime-virus. Tot
die tijd richt het meldpunt
zich niet alleen op een moge
lijke dader. „Wat ons nog veel
meer interesseert is de vraag
waarom iemand zo'n virus de
wereld instuurt", aldus T.
Stein.
Ook de Delftse computerdes
kundige prof. J. Herschberg
behoort tot de sceptici als het
gaat om de ernst van het Data
crime-virus. De commotie
daarover bestempelt hij als
„hysterie". Veel bedrijven ma
ken volgens hem jgebruik van
grote, goed beveiligde compu
tersystemen. Dus blijven „klei
ne" gebruikers van MS-DOS
gestuurde pc's over. De oplos
sing voor hen is volgens de
hoogleraar goedkoop en een
voudig: zet de klok van de
computer gewoon een jaar te
rug. Computerbezitters die
vandaag hun apparaat nog niet
gebruikt hebben, kunnen dat
alsnog doen. „Het virus dat op
dracht geeft zich op vrijdag de
dertiende te openbaren, blijft
dan gewoon zitten", aldus de
ïn het blad Personal Computer
Magazine beschrijft Her
schberg deze maand twee
lichtpuntjes van de hele virus
commotie. Eindelijk dringt
volgens hem bij bedrijven het
besef door dat je tegen virus
sen altijd waakzaam moet blij
ven. Daarbij dringt zich de
noodzaak op tot absoluut veili
ge en gave programmatuur.
Herschberg: „Zo langzamer
hand beginnen we te beseffen
wat er allemaal van onze pro
grammering afhangt: chemi
sche fabrieken die kunnen ex
ploderen, elektriciteitsnetten
die het kunnen begeven, kern
centrales die zich op tientallen
manieren gevaarlijk kunnen
misdragen". Wellicht een
schrale troost voor wie van
ochtend zijn door de jaren op
gebouwde data-bestanden
voorgoed heeft zien verdwij
nen.
JEAN-PIERRE GEELEN
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Sommige
technisch ingewikkelde
onderwerpen, zoals de
herziening van de gezond
heidszorg volgens het plan
Dekker, worden voor een
deel doorgeschoven tot na
de regeringsverklaring.
Verdergaande milieu
maatregelen dan in het
Nationaal Milieubeleids
plan staan vermeld, wor
den evenmin al in het re
geerakkoord geregeld.
Vanmorgen zag het ernaar uit;
dat Lubbers al in het weekein
de een concept-regeerakkoord
zal schrijven. Uiteindelijk
moet de premier daarin de be
langrijkste vraag beantwoor
den, namelijk: hoeveel geld er
de komende jaren beschikbaar
is voor nieuw beleid. Wim
Kok heeft aan de onderhande
lingstafel onder druk van de
tegenvallende econo'mische
groei op dit punt al heel wat
water bij de wijn gedaan. Vol
gens enkele ingewijden zijn de
verschillen tussen CDA (2,5
miljard meer overheidsuitga
ven) en PvdA (negen miljard
extra) niet zo groot meer.
Wim Kok heeft voor het reali
seren van het door de sociaal
democraten zo gewenste nieu
we beleid vooral zijn hoop ge
vestigd op het sociaal akkoord
tussen werkgevers, werkne
mers en overheid, waarbij be
sloten kan worden een deel
van de loonruimte te besteden
aan milieu, werkgelegenheid
en scholing, drie 'speerpunten'
uit het PvdA-verkiezingspro-
gramma.
Aangezien informateur Lub
bers maandag in Rome een
vergadering van de, wereld
voedselorganisatie FAO bij
woont, wordt het concept-re
geerakkoord dinsdag ver
wacht. De fracties van CDA
en PvdA krijgen vervolgens
de gelegenheid amendementen
in te dienen. Kok en Lubbers
kunnen zich dan intussen bui
gen over de vraag hoe de mi
nisterszetels over beide partij
en verdeeld moeten worden
en welke bewindspersonen op
het regeringspluche mogen te-
'Eruit met 'm!' 'Goed idee, schat!'
Gooi ook uw oude CV-ketel
eruit en kies een super-
zuinige Radson. Zeer
milieuvriendelijk - vooral de
nieuwe NOX®CO^/IBI - en
overal direkt war*m water.
Ontdek de komfortabele
voorsprong van Radson.
Vul de bon in.
r Gooi ook uw oude CV-ketel eruit!
Stuur mij komplete informatie over alle LC GC 2
I Radson CV-ketels. boilers, kombi's en radiatoren.
DE KNOLLEN
2o'm AfV/WCHiue 19
TctH WEL HWOlG &i IK
20U ÓE4RIT £J> ££N..-
^lJ
GROOT pL£2.iea. M£H
(?CeN. oMtiKeê. 0ll9 r
TOCHIWR.VSTN
O
l/aishodde<ljte
dpP
f
I
W/MMA
W////MA
lijf
rugkeren, respectievelijk voor
het eerst plaatsnemen.
Defensie
De Vries zei dat CDA en
PvdA overeenstemming heb
ben bereikt over de „politieke
inzet" van het defensiebeleid.
„Er is veel meer aan de hand
dan het becijferen van de de
fensie-begroting. Het nieuwe
kabinet zal in internationaal
verband moeten bewerkstelli
gen dat de defensie-inspannin
gen op termijn omlaag gaan",
aldus De Vries. Kok zei dat
PvdA en CDA het in principe
eens zijn over het ombuigen
van het defensiebudget. „Eerst
moeten de defensie-uitgaven
worden bevroren, daarna
moeten ze omlaag. Er is een
begin van een compromis in
zicht. Maar het CDA gaat wat
trager dan wij door de bocht".
Ook over Zuid-Afrika, ont
wikkelingssamenwerking, po
litie en internationaal milieu
beleid is in grote lijnen over
eenstemming bereikt. Over de
verwarring die woensdag ont
stond toen Kok en De Vries
elkaar tegenspraken over de
belastingoperatie-Oort is giste
ren aan de onderhandelingsta
fel niets meer gezegd. De
Vries: „Formeel heeft Kok ge-
„Plan-Dekker
tijdbom onder
volgend kabinet"
DEN HAAG Het is gevaar
lijk tijdens de kabinetsforma
tie geen afspraken te maken
over de verdere uitwerking
van het plan-Dekker voor de
gezondheidszorg.
Het risico bestaat dat „Dek
ker" dan in 1990 een tijdbom
wordt onder het net functione
rende nieuwe kabinet. De
CNV'er T. Duijst zei dit giste
ren in Den Haag namens vijf
tien organisaties die de kabi
netsinformateur en de onder
handelaars van CDA en PvdA
op het gebied van de volksge
zondheid een open brief aan
boden over de toekomst van
het ziektekostenverzekerings
systeem.
lijk als hij zegt dat er nog geen
akkoord is over alle onderde
len van Oort. Maar ik blijf er
bij dat wij het eens zijn gewor
den over de hoofdlijnen". Kok
stelde dat Óort nog steeds on
derwerp van discussie is. „Ik
CDA-onderhandelaar Bert de Vries geeft commentaar op de ka
binetsformatie.
FOTO: ANP
heb geen zin en geen tijd om schreven door het fractielid
me druk te maken over de Schaefer en de nota 'Volks
woorden van De Vries". huisvesting in de jaren Negen
tig' van CDA-staatssecretaris
Op het terrein van de volks- Heerma. De onderhandelingen
huisvesting is er nog afstand hierover zijn trager verlopen
tussen de PvdA-nota die is ge- dan verwacht.
Veertig
jaar
Vijftien
autobussen
waren er
gisteren nodig
om de leeftijd
van de Kanker
bestrijding in
ons land uit te
beelden.
Volgende week
wordt een
speciaal
televisie
programma
uitgezonden
ter
gelegenheid
van de
veertigste
verjaardag.
FOTO: ANP
Van Houwelingen
dreigt VS
met intrekking
wapenorders
WASHINGTON Neder-
land niet langer bereid
in Amerika wapensyste
men te kopen in het Ka
der van het "buitenlandse
militaire verkooppro
gramma als het gecon
fronteerd wordt met
meerkosten zoals in het
geval van de Patriot-ra
ket.
In Washington vertelde staats
secretaris Van Houwelingen
van defensie gisteren dat hij
deze boodschap aan de Ameri
kaanse onderminister van de
fensie Atwood heeft overge
bracht.
Nederland heeft de Patriot,
een conventionele raket, aan
vankelijk voor 900 miljoen
gulden gekocht, maar krijgt nu
een rekening van 2S» miljoen
gulden aan meerkosten gepre
senteerd. Van Houwelingen:
„Nederland is niet bereid op
deze voet van onverwachte
meerkosten door te gaan". De
Amerikaanse onderminister
heeft toegezegd dat hij de
meerkosten gaat bestuderen
Van Houwelingen zegt dat wat
hem betreft die Amerikaanse
studie op nul gulden meerkos
ten mag neerkomen.
Inzake de aankoop van de
Apachi-helikopter hebben de
Amerikanen laten weten dat
Nederland uiterlijk voor het
eind van dit jaar een beslissing
moet nemen, aangezien de
Apachi daarna uit de produk-
tie zal worden genomen.
Minima toch
in koopkracht
achteruit
DEN HAAG Minimumlo
ners en mensen die van een
minimum-uitkering moeten
rondkomen zijn er ondanks
beloften van het tweede kabi-
net-Lubbers over koopkracht-
behoud op achteruit gegaan.
Dat concludeert het bureau
Regioplan in zijn rapport „De
smalle beurs gevolgd", dat gis
termiddag in Den Haag werd
aangeboden aan prof.dr. W.
Albeda, voorzitter van de We
tenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid. Vanaf 1987 is
het wao-gezin dat langdurig
van één minimum inkomen
moet rondkomen er het meest
op achteruitgegaan, namelijk
1,6 procent. Over langere ter
mijn genomen is de alleen
staande aow'er vanaf 1975 het
hardst in zijn portemonnee ge
troffen.
