„God schiep maar één wereld,
waarom woon ik dan in de derde?"
Ceidóe
brieven van lezers
kerk
wereld
beroepingen
GEESTELIÏK LEVEN/OPINIE
£c*d«ic Somatit
WOENSDAG 11 OKTOBER 1989 PAGINAII
David de Beer na 17 jaar terug in Namibië
WINDHOEK De vroegere penningmeester van de Angli
caanse Kerk in Namibië, David de Beer, is na 17 jaar terug in
zijn land. In 1972 werd hij met bisschop Colin Winter het land
uitgezet door Dirk Mudge, de huidige leider van de blanke po
litieke partij DTA. De Beer, die in Vlaardingen woont, is lid
van de werkgroep van Nederlandse christenen tegen apart
heid. „Toen ik in 1972 de rivier naar Zuid-Afrika overstak wist
ik dat ik terug zou komen. Bij aankomst op het vliegveld van
Windhoek dacht ik: „Meneer Mudge, ik ben terug.' Na aan
komst woonde De Beer een oecumenische dienst bij in Katatu-
ra, een woonoord voor zwarten bij Windhoek. Toen tijdens de
dienst bekend werd gemaakt dat David de Beer in de kerk
was, keken de mensen om zich heen en zeiden „Mijn God, Da
vid is terug."
Tegenstander communisten heilig verklaard
MOSKOU De Russisch-Orthodoxe Kerk heeft patriarch
Tychon, symbool van het verzet van de kerk tegen de com
munistische partij in de eerste jaren na de revolutie, heilig
verklaard. Ook een andere patriarch uit de achttiende eeuw
viel deze eer te beurt. Dat meldt het officiële Russische pers
bureau Tass. Het persbureau noemt Tychon de eerste patri
arch na het herstel van het patriarchaat in de jaren 1917-1918,
maar schrijft met geen woord over diens verzet tegen de com
munisten. Tychon werd in 1922 wegens zijn protest tegen
diens ingrijpen in de kerk gearresteerd. De regering stelde
een nieuw bestuur aan en riep een concilie bijeen ter afschaf
fing van het patriarchaat. Tychon werd in de lekenstand te
ruggebracht en eindigde zijn leven in 1925 in gevangenschap.
Hoe voornamer iemand
is, des te beleefder
behandelt hij zijn
minderen.
J
Kardinaal Paolo Arns
FOTO: ANP
KARDINAAL ARNS:
Evangelisatie
kan niet zonder
mensenrechten
NIJMEGEN Evangeli-
satie kan niet zonder
verdediging van de men
senrechten. Hoe kan
men zeggen: „We bren
gen de wereld het evan
gelie", zonder te doen
wat Christus van ons
vraagt?
Voor kardinaal Paulo Evaris-
to Arns, aartsbisschop van
Sao Paulo in Brazilië, bestaat
er geen twijfel over dat de
rechten van de mens uit het
hart van het evangelie ko
men. Hij hield gisteren aan
de Katholieke Universiteit
Nijmegen een
over de kerk en de
rechten.
Arns, sinds 1970 aartsbis
schop van Sao Paulo, heeft
tijdens de dictatuur in zijn
land (1964-1985) stelselmatig
de mensenrechten verdedigd.
Hij protesteerde openlijk te
gen de martelingen, stelde
een commissie voor gerech
tigheid en vrede (Justitia et
Pax) in en bepleitte de terug
keer van politieke vluchte
lingen onder het motto 'Ex
spe in spem' (uit hoop tot
hoop).
Arns was nauw betrokken bij
de samenstelling van het in
1985 verschenen rapport
'Brasil Nunca Mas' (Brazilië
nooit meer), waarin de
schendingen van de mensen
rechten tussen 1964 en 1981
zijn geboekstaafd. Bij de
voorbereiding ontdekten de
samenstellers, dat in die tijd
niet minder dan 270 folter
methoden waren toegepast.
„Als Europeaan denkt U: hoe
kan er erger worden gemar
teld dan door de nazi's? Wij
ontdekten: het kan nog erger.
Als een mens eenmaal aan
het folteren 'verslaafd' raakt,
wordt hij erger dan een dier.
Hij kan niet meer zonder."
Schulden
Arns wijdde bittere woorden
aan het schuldertvraagstuk
De staatssschuld van Brazilië
is in de 21 jaar van de dicta
tuur opgelopen van slechts
3,5 miljard dollar naar 110
miljard. Brazilië betaalt daar
over sinds 1981 zo'n 12 pro
cent rente. „Als Engeland en
Frankrijk de Eurotunnel van
7 a 9 miljard dollar niet eens
kunnen financieren, hoe kan
dan een arm land als Brazilië
12 tot 15 miljard dollar rente
per jaar betalen," zo riep kar
dinaal Arns vertwijfeld uit.
Dat kan alleen door het volk
te weinig geld voor eten, wo
nen en onderwijs te geven.
Het gevolg daarvan is dat er
in Brazilië (maar in Argenti
nië nog veel meer) miljoenen
kinderen op straat leven om
dat hun ouders hen niet meer
kunnen onderhouden.
De oplossing is volgens kar
dinaal Arns dat de westerse
landen de Derde Wereld de
schulden kwijtschelden. Hij
had dit dinsdagmorgen in
een gesprek met de regering
in Den Haag bepleit.
Kardinaal Arns bracht hulde
aan twee overleden Neder
landers die veel voor de
mensenrechten in Latijns-
Amerika hebben gedaan:
oud-minister Marga Klompé
en kardinaal Alfrink, die
voorzitter zijn geweest van
respectievelijk de commissie
Justitia et Pax Nederland en
de internationale rk vredes
beweging Pax Christi. „Al
frink was in 1969 de eerste
die de moed had in Sao Paulo
de politiekegevangenen op
te zoeken en die vervolgens
de martelingen in de open
baarheid bracht."
FELLE AANKLACHT AARTSBISSCHOP ONAFHANKELIJKE KERK FILIPIJNEN:
OEGSTGEEST „Gcd
heeft maar één wereld
geschapen; waarom
woon ik dan in de derde
wereld"?
Die vraag zou aartsbis
schop Tito Pasco van de
Onafhankelijke Kerk
van de Filipijnen (IFI)
wel aan alle christenen
van Nederland willen
stellen. Of liever nog
deze: „hoe brengen jullie,
rijke christenen van de
zogeheten eerste wereld
de boodschap 'van de bij
bel in verband met jullie
dagelijks leven"?
De aartsbisschop van de aan
de Anglicaanse Kerk en
Oud-Katholieke Kerk ver
wante kerk van de Filipijnen
houdt er kennelijk van de
dingen bij hun naam te noe
men. Want hij vervolgt:
„Waarom exploiteren jullie
machtige industrieën ons
land, buiten onze arbeids
krachten uit, nemen onze
grondstoffen af en gaan er
vandoor met de winst?"
Bisschop Pasco was in ons
land namens de „Iglesia Fili-
pina Independiente" (IFI)
zoals de officiële naam van
de kerk luidt voor overleg
met de zending van de Ne
derlandse Hervormde Kerk.
Er waren gesprekken over
de mogelijkheden voor wat
vastere betrekkingen tussen
beide kerken, onder meer in
verband met theologische op
leidingen ginds.
Arme kerk
De felle vragen van de aarts
bisschop aan de christenen in
Nederland hebben alles te
maken met de omstandighe
den waarin verreweg het
grootste deel van de leden
van zijn kerk (ongeveer 3,5
miljoen) moeten leven: bitte
re armoede. De kerk is be
trekkelijk jong en haar wor-
Aartsbisschop Tito Pasco
tels liggen in de Rooms Ka
tholieke Kerk. Aan het einde
van de vorige eeuw, toen het
volk van de Filipijnen zich
ontworstelde aan het onder
drukkende juk van de al
vierhonderd jaar durende
Spaanse overheersing, stond
de Rooms Katholieke Kerk
aan „de verkeerde kant". De
priesters kozen voor Spanje
en d,at konden velen niet
verdragen. Onder leiding
van een „goede" priester ont
stond een grote beweging die
uiteindelijk brak met de kerk
van Rome. De leuze was: een
onafhankelijke kerk in een
onafhankelijk land. Geld en
goederen van de kerk van
Rome waren na de afsplitsing
overgenomen door de IFI;
bijna alle katholieken waren
overgegaan naar de vader
landse kerk. In 1906 echter
besliste het hooggerechtshof
van het Amerikaanse bewind
dat zich inmiddels in Manila
had gevestigd, dat de bezit
tingen moesten worden te
ruggegeven aan de kerk van
Rome. Veel leden keerden in
die tijd terug naar de Rooms
Katholieke Kerk.
De IFI is sindsdien een echt
arme kerk in een arm land.
Van de Filipijnse bevolking
(60 miljoen mensen) leeft on
geveer zeventig procent on-
FOTO: PERS UNIE
der de armoedegrens. Tien
procent is rijk en ongeveer
twintig procent vormt de
middenklasse. Het percenta
ge IFI-leden dat onder de ar
moedegrens leeft, ligt nog
hoger dan het landelijke cij
fer.
In een pastorale brief aan de
ongeveer 3,5 miljoen leden
herinnert aartsbisschop Pasco
aan de opdracht van de kerk:
Het volk van God vecht voor
vrijheid, recht, welzijn, ge
lijkwaardigheid en vrede.
Voor bisschop Pasco en de
zijnen is het lichtend voor
beeld het volk Israel dat uit
Egypte trok, onder de belofte
van een land overvloeiende
van melk en honing. En net
als God toen een verbond
sloot met het volk van Israel,
heeft God in Jezus Christus
een verbond gesloten met de
beweging die zich keert te
gen de moderne Farao's.
Daarom de strijd voor vrij
heid, vrede en gelijkwaardig
heid. De oproep van Mozes:
„laat mijn volk gaan" is actu
eel voor het Filipijnse volk.
Eeuwenlang hebben vreemde
mogendheden hun macht la
ten gelden, de bevolking on
derdrukt en arm gehouden.
Tegen dat onrecht vecht de
IFI, ook op een heel concreet
niveau. Bisschop Pasco: „Ar
moede is geen incident. Men
sen zijn er verantwoordelijk
voor. We proberen onze
mensen daarvan bewust te
maken en ze moed, hoop en
vertrouwen te geven dat het
anders kan en dat het anders
moet. Door bijbelstudie ont
dekken we hoe we zijn ge
roepen om de hele schepping
te bevrijden van het onrecht.
In die strijd zoeken we oecu
menische partners, in en bui
ten ons land. Niet dogma's
bepalen onze oecumenische
contacten, maar de bereid
heid om samen met ons de
weg van Gods opdracht te
Atoomvrij
In de pastorale brief wordt
het „programma" van de IFI
opgesomd: De Filipijnen
moeten atoomvrij worden; al
gemene landhervorming is
nodig; de industrie dient in
handen van Filipijnse onder
nemingen te komen; het mi
litarisme (doordringing van
het leger in alle sectoren van
het maatschappelijk leven en
het onevenredig grote beslag
dat het militaire apparaat
legt op de nationale begro
ting) moet worden tegenge
gaan en tenslotte is er de
strijd tegen fundamentalisti
sche groepen diè, deels onwe
tend, door buitenlandse
krachten worden gebruikt te
gen de nationale Filipijnse
belangen.
Bisschop Pasco verduidelijkt
waarom zijn kerk zich bezig
houdt met bijvoorbeeld de in
dustrie van de Filipijnen.
Voor een heel groot deel zijn
de industrieën in handen van
buitenlandse ondernemingen.
„De grote bedrijven kopen
tegen een heel lage prijs de
grondstoffen in en verwer
ken het in eigen land tot pro-
dukten die veel geld opbren
gen. De natuurlijke rijkdom
men van ons land worden
weggehaald en wat krijgen
we er voor terug? Het top
punt is dat Amerikaanse en
Europese industrieën hun fa
brieken in ons land neerzet
ten; mensen tegen veel te
lage lonen laten werken en
onze hele bevolking en ons
milieu opschepen met de in
dustriële vervuiling".
„O zeker, er zijn goedwillen
de mensen in de Verenigde
Staten en in Europa. Die pro
beren wel om het anders te
krijgen. Maar het zijn er niet
genoeg die zich solidair ver
klaren met ons in de derde
wereld. Alle christenen van
de USA en van Europa we
ten toch dat het zo niet mag?
Waarom zijn er dan niet veel
meer mensen die zich verzet
ten tegen de gang van za
ken?"
Kerkbezoek
Bisschop Pasco heeft zich
verbaasd over het-zo terugge
lopen kerkbezoek in Europa.
„Ik begrijp dat niet, jullie
hebben veel meer redenen
om naar de kerk te gaan om
God te danken dan wij. Jullie
hebben immers veel meer
van God gekregen: eten, kle
ren, een huis, jullie hebben
ook nog een keer de beste
theologen; maar bij ons zijn
de kerken voller...".
Bisschop Pasco zegt tenslotte
dat christenen moeten besef
fen dat de betekenis van het
leven niet ligt in macht en
geld. Christenen moeten dan
ook niet hun diensten beto
nen aan de farao's van onze
tijd; ze moeten geen instru
menten worden voor onder
drukking en uitbuiting van
mens en aarde. „We moeten
ons leven gebruiken op een
wijze die God heeft bedoeld.
Misschien kunnen wij vanuit
de „derde wereld" de christe
nen in de „eerste wereld"
daaraan helpen herinneren:
God heeft maar één wereld
geschapen voor mensen die
in vrijheid en waardigheid
mogen leven".
LÜTSEN KOOISTRA
Nieuwe tegenslag
voor aartsbisdom
van Helder Camara
SAO PAULO De behou-
dende opvolger van Dom
Helder Camara als aartsbis
schop van Olinda en Recife,
Jose Cardoso Sobrinho, er
kent de commissie voor ge
rechtigheid en vrede van het
aartsbisdom niet langer als
rooms-katholiek. Hij neemt
het de commissie kwalijk, dat
zij heeft geprotesteerd tegen
zijn beslissing dertig landloze
boeren met hulp van de poli
tie uit zijn residentie in Man-
guinos te zetten. De boeren
wilden de bisschop vragen de
progressieve Ierse priester
Tiago Thorlby te handhaven
als adviseur van de pastorale
commissie voor het grondbe
zit.
Volgens voorzitter Luiz Ten-
deri staat de commissie nu
voor een lastige keuze. Zij
kan afstand doen van haar
rooms-katholieke identiteit
en een oecumenische organi
satie worden. Dan kan zij in
het noordoosten van Brazilië
actief blijven, zij het zonder
steun van de leiding van het
aartsbisdom. De Methodisti
sche Kerk en de Epijcopaalse
Kerk hebben zich al bereid
verklaard met de commissie
samen te werken.
Een alternatief is naar de-
mening van Tenderi dat de
commissie zich aansluit bij de
landelijke bisschoppelijke
commissie die m Rio de Ja
neiro is gevestigd. Zij zou dan
katholiek blijven, maar haar
werk niet meer in Recife
kunnen uitoefenen.
Cardoso is tot het einde van
deze maand met vakantie in
het Vaticaan. Met zijn in
stemming hief het Vaticaan
kort geleden twee seminaries
op, die door Dom Helder Ca
mara waren opgericht. De se
minaries, waar veel aandacht
werd geschonken aan de be
vrijdingstheologie, zouden
niet vpldoen aan de minumu-
meisen voor een priestero
pleiding.
Paus pleit voor
godsdienstvrijheid
in Indonesië
JAKARTA Paus Jo
hannes Paulus II heeft
gisteren op de tweede
dag van zijn vijfdaags
verblijf in Indonesië een
bezoek gebracht aan
Jogjakarta op Java. Te
genover een groep isla
mitische en andere reli
gieuze leiders pleitte de
rooms-katholieke kerk
vader voor volledige
godsdienstvrijheid.
De paus hield zijn gehoor
voor dat het aan de staat is
om ervoor te zorgen dat
„godsdienstvrijheid inder
daad een fundamenteel recht
is, een recht dat door alle re
ligieuze gemeenschappen en
individuen genoten zou
moeten worden".
Volgens functionarissen van
het Vaticaan hield de paus
dit pleidooi naar aanleiding
van het feit dat de katholieke
bisschoppen in Indonesië zich
ongerust maken over twee
wetsvoorstellen, die naar hun
overtuiging ongrondwettelijk
zijn. Het betreft een voorstel
om islamitisch onderwijs ver
plicht te stellen op alle open
bare en particuliere, dus ook
rooms-katholieke scholen.
Hét andere voorstel beoogt
enkele honderden islamiti
sche rechtbanken een wetti
ge status te geven.
Indonesië is het grootste isla
mitische land ter wereld. Het
telt 157 miljoen moslims, te
gen rond de vijf miljoen ka
tholieken. De vrijheid van
godsdienst is in de Indonesi
sche grondwet verankerd.
Maar volgens de katholieken
krijgen islamitische funda
mentalisten steeds meer in de
melk te brokkelen.
Volgens buitenlandse missio
narissen, die naar Jogjakarta
waren gekomen om de paus
te zien, is de Javaanse be vol -
Enthousiaste Indonesische zusters kwamen gisteren nadat de paus een mis had opgedragen in de
kathedraal van Jakarta op hem afgelopen toen hij op het punt stond de kerk te verlaten.
FOTO: AP
king door islamitische funda
mentalisten te verstaan gege
ven geen onderdak te ver
schaffen aan katholieke pel
grims. Desondanks woonden
ruim 150.000 mensen de mis
bij die de paus dinsdag in een
brandende hitte opdroeg op
het terrein van de lucht-
machtacademie in Jogjakar
ta, het culturele centrum van
Java.
Nederland*» Hervormde Kerk
Beroepen te Klaaswaal C.D. Zon-
nenberg te Benschop; te Amstel-
veen-Buitenveldert (nieuwe predi
kantsplaats, part-time) drs. W.Chr.
Hovlus te Katwijk aan Zee; te Ter
Aar G.F. Smaling te Rijnsburg.
Aangenomen naar Amsterdam
(toez.) (part-time) J.R. Lammers,
kandidaat te Scherpenzeel; naar
Epe C.J.G. Keijzer te Haarlem-
Schoten.
Bedankt voor Oud-Alblas dr.P. Ver
meer te Kesteren.
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning en beroepbaar W.P. van der
Aa, Bij de Kerk 13-A, 2965 AA
Nieuwpoort, tel: 01843-1889; E.
Koster, Koningslaan 25, 3583 GE
Utrecht, tel: 030-522034; mw. J. So-
sef. Corn hert straat 123, 3132 GC
Vlaardingen, tel: 010- 4355993;
mw.J. Vermeulen-van Weelden, Be-
rlngstraat 8, 5223 SR 's-Hertogen-
bosch. tel: 073-217362.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt Bedankt voor Gouda E.A. de
Boer te Amsterdam-Zuld-West -
Christelijke Gereformeerde Ker
ken
Aangenomen naar Bunschoten H.E.
Sterk te Ulrum en Lutjegast, die be
dankte voor Bussum.
Christelijke Gereformeerde Kerken definitief uit GOR
GRONINGEN De synode
van de Christelijke Gerefor
meerde Kerken heeft dins
dag met algemen stemmen
besloten uit de Gereformeer
de Oecumenische Raad
(GOR) te treden. De aanlei
ding is het besluit van de
GOR vorig jaar in Harare om
de Gereformeerde Kerken in
Nederland als lid te handha-
is met ruim 800.000 leden de
op een na grootste kerk bin
nen de organisatie, waarbij
ruim 30 calvinistische kerken
zijn aangesloten. De Christe
lijke Gereformeerde Kerken,
die ruim 76.000 leden heb
ben, hebben problemen met
de manier waarop in de Ge
reformeerde Kerken met het
gezag van de bijbel wordt
omgegaan. Ook de houding
van deze kerk tegenover ho
moseksuelen is voor de chris
telijke gereformeerden on
aanvaardbaar.
De christelijke gereformeer
den willen hun oecumeni
sche contacten nu vooral zoe
ken in de International Con
ference of Reformed Chur
ches (ICRC). Bij deze organi
satie zijn de Gereformeerde
Kerken Vrijgemaakt aange
sloten. Voorts besloot de sy
node naar samenwerking te
zoeken met de Gereformeer
de Kerken van Japan en Sri-
lanka.
Beperkt effect rentestijging
In KRO's Brandpunt heeft minister Ruding van financiëij
deze week nogmaals te kennen gegeven, dat hij de verhogin
van de rente graag beperkt had gezien tot een half procenl
de helft van de stijging waartoe de president van de F
centrale bank had besloten. Ook zijn collega Duisenberg vaj
de Nederlandsche Bank had een rentestijging met een hal
procent meer dan genoeg gevonden. Maar samen met hal
West-Europa zijn wij in monetair opzicht nu eenmaal
handen en voeten gebonden aan West-Duitsland, zodat oil
land keurig in de pas bleef.
De verhouding tussen de gulden en de mark mag immeJ
absoluut niet worden verstoord. Dat zou een negatief effef
hebben op de handel tussen Nederland en West-Duitsland e
aangezien de Duitsers veruit onze belangrijkste handelsparj
ners zijn, kunnen we ons dat niet veroorloven.
De Duitse centrale bank verhoogde zijn rentetarieven voorl
al omdat de Westduitse economie oververhit dreigt te rakerj
De bedrijven draaien op volle toeren, er wordt een econom E
sche groei van meer dan vier procent verwacht en de koopl
lust van de Duitsers neemt flink toe. Het gevolg van dit alle
is dat de prijzen stijgen en het inflatiespook weer opduiki
Momenteel schommelt het inflatiepercentage in West-Duits y(
land zo rond de drie; dat is twee keer zo hoog als bij ons. Ei E
als de Duitsers ergens doodsbenauwd voor zijn, dan is he k
wel voor inflatie. De jaren twintig, met torenhoge inflatiecij (r
fers, zijn ze kennelijk nog niet vergeten. >j
e
DOORGAANS vormen renteverhogingen een probaat mid
del tegen een oververhitte economie. Wanneer geld lenei U
duurder wordt gaan burgers en bedrijven minder lenen e
minder uitgeven en meer sparen. En dat is in West-Duits
land nu net de bedoeling. Voor Nederland ligt het anders
een renteverhoging van één procent zou niet nodig zijn ge
weest, omdat de inflatie hier niet verontrustend is. 1
pi
Maar zie: waar Duisenberg en Ruding geen kans toe zager1
omdat hun functies en hun rol in de financiële wereld da e
eenvoudig niet toelaten daar zijn de banken in ons lam
wél redelijk in geslaagd. De Rabobank heeft daarbij hee
voortouw genomen door zijn klanten te melden dat de rente 'I
verhoging van de Nederlandsche Bank van één procen !j
slechts voor de helft wordt doorberekend. De andere ban M
ken, die op deze solo-actie van de Rabobank niet hadden ge
rekend en inmiddels hadden besloten het volle pond te vra
gen, moesten daardoor wel op hun schreden terugkeren e
het voorbeeld van de Rabobank volgen. Die bank zag er ken
nelijk geen heil in al te ruim in het rentejasje te komen zit
ten. In financiële kringen, waar aanvankelijk enige verwar
ring ontstond, wordt de soepele houding van de Raboban^
verklaard, door te wijzen op het coöperatieve karakter vaij,
deze bank, die een zo goedkoop mogelijke kredietverleniq D
belangrijker acht dan een hogere winst.
DaAR heeft de particulier en in iets mindere mate h«
bedrijfsleven in ons land het aan te danken dat de rentever
hoging slechts een beperkt nadeel oplevert. Daarnaast word
verwacht dat bijvoorbeeld de hypotheekrente met niet mee
dan een kwart, en zeker niet met een heel procent zal sti;
gen. Ook voor de schatkist zal de rentestijging naar het zie!
laat aanzien niet zulke nadelige gevolgen hebben dat dit teijr
koste zal gaan van de mogelijkheden voor nieuw beleid in
komende jaren. De politici die een nieuw kabinet trachten tf
vormen, zullen er zich niet al te veel zorgen om maken.
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden
stukken te bekorten
Zinloos onderzoek
Een aantal wetenschappers
heeft, zo las ik in onze krant,
hun tijd verkwist met onder
zoek om aan te tonen dat Je
zus niet celibatair leefde. Zul
ke wetenschappers kunnen me
gestolen worden. Wat is het
belang ervan te weten (verder
dan vage veronderstellingen
kan men eigenlijk niet komen)
of Jezus al dan niet celibatair
leefde? Zou men hierdoor an
ders tegen het Evangelie
moeten aankijken? Verandert
de boodschap van het Evange
lie in het licht van zulk een
vermoeden? Voor echte gelo
vigen natuurlijk niet. Voor
hen is een dergelijk onderzoek
dan ook zonder enig wezenlijk
nut. Voor velen van hen kan
het wel ergerlijk zijn, dunkt
me. Ook geschiedkundig is het
nut ervan twijfelachtig te noe
men. Natuurlijk hoeft de we
tenschap niet altijd nuttig te
zijn in de zin van „bruikbaar",
maar het moet toch wel zin
hebben. Overigens vind ik het
een goede zaak dat onze krant
aan een dergelijk nieuwsfeit
aandacht schenkt. Zoiets ge
beurt nu eenmaal. Maar mis
schien was een meer becom
mentariërende aanpak hier
beter op zijn plaats geweest.
Th.G. Veenman,
VOORBURG.
UFO
Ook de Sovjetunie heeft nu
haar UFO, haar niet nader
geïdentificeerde voorwerp.
Het toestel zou in een park zijn
geland en er zouden zelfs lang
werpige sujetten met kleine
hoofdjes zijn uitgestapt om eni
ge tijd in het park rond te
wandelen. Merkwaardig is het,
dat deze UFO-melding verras
sende gelijkenis vertoont met
Amerikaanse voorbeelden.
Merkwaardig is het ook, dat
deze UFO pas verschijnt nu de
Sovjetunie wat meer openheid
en vrijheid begint uit te stra
len. Ik hou het erop, dat het
hier een zuiver ideologische
affaire betreft. UFO's zijn, zo
luiden sommige theorieën, uit
te leggen als projecties van de
menselijke geest met een vrij-
heidswens of -gevoel als ach
tergrond (voor „vliegdromen"
geldt iets dergelijks). Ik denk
dat het zo is, dat de Sovjetunie
met dit bericht te kennen
geeft eenzelfde mate van „vrij
heidsgeest" te bezitten als de
VS. waar UFO's aan de orde
van de dag zijn. Men kan hel
een far-fetched idee vinden
en misschien is het dat ook
wel maar ik ben ervan
overtuigd dat progagandisten
en de Sovjetunie heeft wal
dat betreft kundige lieden in
dienst geen enkel midde
schuwen om de heerlijkheid
van hun land meer glans te
verlenen.
F.L. Kops,
DEN HAAG.
Ijsberen tong
Stuitend was het, dat de ver
beurd verklaarde illegale tong
van een Texelse visser aan de
ijsberen in Artis is gevoerd.
Was er nu werkelijk geen an
dere mogelijkheid? Is het niet
veel zinniger voor dit hoog
waardige en als het legaal
is vrij dure voedsel een be
ter doel te vinden? Had men
er de vluchtelingen, die her en
der in den lande in pension!
vertoeven, niet mee kunnen
verblijden? Of was het niet
aardiger geweest mensen in
gevangenissen eens een lekkei
maaltje vis voor te zetten?
B. v.d. Wel,
LEIDEN.
Belasting