Fusie-akkoord
BP en Texaco
Auto allemans grootste vriend
GELD GOED
7 Beurs van Amsterdam
COR van
Heineken
ziet af van
juridische
stappen
Yervoersbond FNY
pleit voor ruimere
vrachtwagencabines
ECONOMIE.
CfiutóeGouooTit
ZATERDAG 7 OKTOBER 1989 PAGINA 9
Directeur SLM neemt ontslag
PARAMARIBO De directeur van de Surinaamse Luchtvaart
maatschappij (SLM), Atta Mungra, heeft zijn functie beschikbaar
gesteld. Mungra wil met ingang van 1 januari 1990 zijn nog uit
staande 103 verlofdagen opnemen en aansluitend de «dienstbe
trekking met de SLM beëindigen. Hij vindt dat „rationeel func
tioneren als directeur niet langer optimaal mogelijk is", wat vol
gens hem te wijten is aan de verhoudingen in de bedrijfsstructu
ren. Mungra werd in 1982 directeur van de SLM. De problemen
rond hem begonnen in 1988, toen hij op het vliegveld Zanderij
werd aangehouden wegens poging tot smokkel van dollars naar
het buitenland, waarvoor hij werd veroordeeld tot het betalen
van een geldboete. De directeur stond opnieuw in het middel
punt van de belangstelling na het neerstorten van één van de
twee toestellen voor de buitenlandse routes in juni dit jaar. Vol
gens de publieke opinie moest Mungra de verantwoordelijkheid
op zich nemen voor het incident met de 'Anthony Nesty', dat
aan ruim 170 personen het leven kostte. Er circuleerden geruch
ten dat Mungra bij voorbaat een buitenlandse (Amerikaanse) be
manning inzette om een deel van haar salaris in vreemde valuta
volgens afspraak te kunnen krijgen.
Aruba wil lijnvluchten vanuit Europa uitbreiden
ORANJESTAD De Arubaanse rege
ring probeert momenteel behalve de
KLM ook andere Europese luchtvaart
maatschappijen ertoe te bewegen gere
gelde lijnvluchten vanuit Europa naar/
Aruba uit te voeren. Dit heeft de Aru
baanse gevolmachtigd minister in Ne
derland, Roland Lacle, gisteren in Oran
jestad
Volgens Lacle kan de KLM het aanbod van
toeristen die Aruba willen bezoeken niet aan.
De KLM is de enige maatschappij die vanuit
West-Europa geregelde vluchten op Aruba uit
voert. Er zijn reeds besprekingen gaande zijn
met Sabena, Alitalia en Air France. Aruba zal
„zeer binnenkort" ook andere Europese lucht
vaartmaatschappijen benaderen om na te gaan
of de vervoerscapaciteit vanuit West-Europa
naar Aruba kan worden uitgebreid. „Wij zullen
Europese maatschappijen meedelen dat zij zon
der meer toestemming kunnen krijgen voor het
uitvoeren van geregelde vluchten op Aruba",
zei Lacle.
Onderzoek door het Arubahuis in Den Haag
heeft uitgewezen dat er in West-Europa veel
belangstelling bestaat voor toeristische reizen
naar Aruba. „Alle vluchten van de KLM zijn
voor december al volgeboekt, er staan 300 men
sen op de wachtlijst", aldus Lacle. Hij voegde
daaraan toe dat er bovendien nog eens duizend
mensen zijn die in december naar Aruba zou
den willen, onder wie 400 Arubanen, maar die
niet kunnen boeken.
De KLM heeft enige tijd geleden toegegeven
over onvoldoende vervoerscapaciteit te be
schikken op de route Amsterdam-Aruba, mede
door te late aflevering van door de KLM be
stelde, grotere Boeing-vliegtuigen.
3,3 miljard
speciale
beleningen
toegewezen
AMSTERDAM De Neder-
landsche Bank heeft f 3.299,9
miljoen aan speciale belenin
gen toegewezen. Tot/50 mil
joen zijn de inschrijvingen
geheel toegewezen, van 50
miljoen tot 1,5 miljard voor
75 procent en daarboven
niets. De beleningen lopen
van gisteren tot 11 oktober
en komen in de plaats van
veel hogere, die een rente
droegen van 7,4 procent. De
nieuwe beleningen hebben
een rente van 7,9 procent.
DEN BOSCH De cen
trale ondernemingsraad
(COR) van Heineken Ne
derland ziet vooralsnog af
van juridische stappen te
gen het concern.
De raad gaat er van uit dat de
Heineken-leiding tijdens de
overlegvergadering eind okto
ber nadere informatie zal ge
ven over de toekomstplannen
van Heineken Nederland en
op basis daarvan „voldoende
ruimte zal krijgen om een we
zenlijke rol in de besluitvor
ming te spelen", aldus een gis
teren uitgegeven verklaring.
De^COR van Heineken dreig
de eerder deze week' met juri
dische stappen omdat Heir^-
ken geen opening van zaken
wilde geven over de reorgani
satieplannen voor de biergroep
(4.000 werknemers). Nader
overleg met de leiding heeft
de raad in zoverre gerustge
steld dat deze erop rekent eind
deze maand op de hoogte te
worden gesteld.
Heineken gaat de brouwerijen
in Den Bosch en Zoeterwoude
doorlichten op slagvaardigheid
en doelmatigheid vanwege het
teruggelopen marktaandeel in
de binnenlandse bierconsump
tie. Vooral de ondersteunende
diensten zijn onBerwerp van
studie. De aankondiging van
het onderzoek heeft onder het
personeel veel onrust veroor-
NMB ontraadt
verdere
arbeidstijd
verkorting
AMSTERDAM Het op
nieuw toepassen van het in
strument van arbeidstijdver
korting (atv) ter bestrijding
van de werkloosheid valt op
dit moment te ontraden. De al
bestaande spanningen op de
arbeidsmarkt zullen daardoor
groter in plaats van kleiner
worden. Dit schrijft het Eco
nomisch Bureau van de NMB
in het jongste nummer van
zijn magazine Infograph.
De bankeconomen wijzen er
onder meer op, dat het mid
den- en kleinbedrijf, waar een
belangrijk deel van de banen
groei in de afgelopen perioden
tot stand is gekomen, niet met
atv is gediend. Gevreesd
wordt dat het hier contrapro-
duktief zal werken. Ook van
uit de demografische ontwikk-
kelingen (vergrijzing) is atv -nu
af te raden, omdat al ruim
voor de eeuwwisseling juist ar
beidstijdverlenging actueel zal
worden. Het probleem van de
langdurige werkloosheid
wordt volgens de bank ook
niet opgelost met atv. Om
vangrijke (her)scholingspro-
gramma's lijken daarop het
enige juiste antwoord.
Begemann bouwt
fabriek in
Sovjetunie
MOSKOU Het Helmondse
bedrijf Begemann van Joep
van den Nieuwenhuyzen
hoopt in december een fabriek
op drie kwartier rijden van
Moskou te openen. De nieuwe
vestiging gaat machines fabri
ceren voor het inpakken van
cement. Begemann is hiervoor
een joint-venture aangegaan
met het Russische staatsbedrijf
Stromoburodovani. Het nieu
we bedrijf heet Bestrom en is
de tiende joint-venture tussen
een Nederlands en een Rus
sisch bedrijf. De verbouw en
inrichting van een bestaand
produktiepand in de periferie
van Moskou kost Begemann
enkele miljoenen guldens. Be
strom gaat voorlopig vijftig
Russische werknemers aan
trekken. De directie zal be
staan uit een Nederlander en
de Rus Trivonov, die al de lei
ding over het voormalige
staatsbedrijf had. Halverwege
1990 denkt Bijl de eerste ma
chine te kunnen leveren. Voor
I 1991 mikt hij op een produktie
van dertig verpakkingsmachi
nes. De omzet zal dan tussen
f 9 miljoen en ƒ12 miljoen
moeten liggen.
ROTTERDAM Na ruim
een half jaar moeizaam
onderhandelen hebben de
vakbonden en de directies
van de raffinaderijen van
BP en Texaco in Rijn
mond gisteravond een
principe-akkoord, bereikt
over de fusie van beide
raffinaderijen tot de Rijn
mond Raffinaderij per 1
november van dit jaar.
was overeengekomen dat dit
via een 58-jarigen-regeling ge
beurt, zonder gedwongen ont
slagen. Werknemers die van
de regeling gebruik maken
krijgen tot hun pensionering
95 procent van hun netto-sala
ris, in plaats van de 90 procent
waaraan de directies tot nu toe
vasthielden.
De directies hebben voor de
820 werknemers waarmee de
nieuwe Rijnmond Raffinaderij
van start gaat een inkomens
garantie gegeven. Het akkoord
voorziet verder in een cao
voor twee derde van het per
soneel, wanneer uit een nog te
houden enquête blijkt dat een
meerderheid van de werkne
mers een cao wenst.
De bonden - Industriebonden
van FNV, CNV en Unie
BLHP - zullen dit principe-
akkoord volgende week met
een positief advies aan hun le
den voorleggen. BP en Texaco
besloten begin dit jaar tot de
krachtenbundeling uit effi-
ciency-overwegingen en om
tegemoet te kunnen komen
aan de huidige en toekomstige
milieu-eisen.
Inde
prijzen
Om vaders
meer te
betrekken bij
hun
pasgeboren
kinderen
hebben vier
scholieren uit
Singapore een
heren-bh
ontworpen
waarin twee
flesjes
babyvoeding
passen. Het
ontwerp
leverde het
viertal de
g Singapore
Young
Designers
Award 1989
.Op. FOTO: EPA
CT.
p r mm
wmmur
„Allah is
machtig, maar
de zonnegod
brengt meer
geld op", zo
moet Yaseen
al-Saedi
gedacht
hebben. Hij ië
manager van
UTRECHT De Europe
se raad van transportmi
nisters moet rekening
houden met de wensen
van vrachtwagenchauf
feurs over de ruimte die
zij in de cabine nodig heb
ben voor werken, rusten
en leven. Volgens een en
quête van de Vervoers-
bond FNV onder zo'n
vierhonderd chauffeurs
laten de afmetingen van
vrachtwagencabines te
wensen over.
Om de wensen van de truc
kers onder de aandacht te
brengen, rijdt volgende week
een actiekaravaan door het
Rijnmond-gebied langs plaat
sen waar chauffeurs zich op
houden. Onder anderen
bondsvoorzitter R. Vreeman
en FNV-voorzitter J. Steke
lenburg zullen dan ook het
FN V-chauffeursproject pre
senteren.
De raad van transportminis
ters bepaalt volgende week de
afmetingen van trekkers met
oplegger en van vrachtwagens
met en zonder aanhangwagen.
De enquête onder chauffeurs
wijst uit dat bij het ontwerpen
en inrichten van cabines- on
voldoende rekening is gehou
den met de wensen van chauf
feurs.
Een kwart van de ondervraag
den klaagt over een te krappe
slaapruimte en te weinig be
wegingsruimte bij het pauze
ren in de cabine. Ook voor het
sturen en schakelen zegt een
kwart te weinig rüimte te heb-
Rabobank voert disconto
verhoging niet geheel door
UTRECHT De Rabobank verhoogt de rente voor zakelijke
kredieten minder dan op grond van de forse discontoverhoging
van een vol procent van De Nederlandsche Bank kon worden
verwacht. De aangesloten Rabobanken is geadviseerd de tarie
ven voor debetsaldi in rekening-courant met ingang van maan
dag te verhogen met een half procent.
Voor een deel van de kredieten in rekening-courant is de rente
gekoppeld aan het promessendiscconto. Doordat de Rabobank
nu de tijdelijke extra opslag halveert tot 0,5 procent blijft ook
hier de renteverhoging beperkt tot een half procent.
Op 1 augustus van dit jaar
reden in ons land
5.371.000 personenauto's.
Dat waren er 120.000
méér dan twaalf maanden
tevoren. Deze groei is ver
velend voor de ijveraars
voor een gezond milieu.
Aangezien de gemiddelde
Europeaan echter niet uit
zijn voiture is los te bran
den, hoeft Ruding niet
bang te zijn voor een aan
zienlijk lagere opbrengst
van de vele belastingen
en accijnzen die het auto
rijden duur maken.
Het is niet goed mogelijk exact
uit te rekenen in hoeverre de
personenauto bijdraagt aan de
belastingopbrengsten in 1990.
Uit de begroting voor dat jaar
blijkt dat de opbrengst van de
bijzondere verbruiksbelasting
plus de accijnzen plus de mo
torrijtuigenbelasting wordt ge
raamd op 11,6 miljard gulden,
terwijl daarbij nog moet wor
den geteld een onbekend maar
ongetwijfeld fors bedrag aan
omzetbelasting.
Even terzijde. Ondanks alle
plannen tot belastingverlaging
is de bijzondere verbruiksbe
lasting per 1 oktober verhoogd
in het kader van de stimule
ringsmaatregel voor de ver
koop van schone personenau
to's.
Het lijkt zinnig hier de vraag
te stellen in hoeverre een plot
seling explosief groeiend mi
lieubewustzijn de financiering
van het staatsapparaat in de
war stuurt.
Fiscaal kan in zo'n onver
wachte situatie een ramp ont
staan, omdat ook de omzetten
van garagebedrijven, benzine
stations en andere onderne
mingen die van de auto leven
ernstig zullen worden aange
tast. Denk hier bijvoorbeeld
aan Goodyear, Continental,
Vredestein en andere banden
fabrieken, aan Weweler en
zwaren tegen een eventuele
inkrimping van het autopark
zullen hebben, omdat hun di
visies die auto's verzekeren
geen florissant leven leiden.
Ook hier zou de staat voor da
lende baten uit de assurantie
belasting inkomsten derven,
maar dat zal geen spectaculair
bedrag zijn, aangezien deze be
lastingsoort in de miljoenenno
ta zelfs niet afzonderlijk wordt
genoemd.
Koning alsmede andere ma
kers van veersystemen, aan
Poly.norm en de talloze andere
toeleveranciers van auto-on
derdelen en last but not least
aan Philips voor de verlichting
en de raffinaderijen in en om
Rotterdam die benzine, diesel
olie en smeermiddelen leve
ren. En dan denk ik nog maar
niet eens aan de ontelbare mil
joenen die de autohandel heeft
gestoken in tweedehandsau
to's, die bij inruil worden ver
kregen en in zo'n situatie vrij
wel waardeloos zouden wor
den.
Andere baten
Afgewacht zal moeten worden
wat tegenover een explosief
groeiend milieubewustzijn aan
baten uit anderen hoofde zal
komen te staan. Ik denk, dat
de schadeverzekeringsmaat
schappijen niet al te grote be-
Het mag een vaststaand feit
worden geacht dat het open
baar vervoer met de handen
in het haar zou komen te zit
ten als grote aantallen automo
bilisten daarvan plotseling ge
bruik zouden maken. En van
car-pooling voor het woon
werkverkeer hoor je ook maar
weinig. Op wat langere ter
mijn zijn er andere oplossin
gen. TNO, de Nederlandse Or
ganisatie voor Toegepast Na
tuurwetenschappelijk Onder
zoek, heeft een studie gemaakt
van het toenemend gebruik
van telecommunicatie op de
aantallen gereden kilometers.
Vooral in de periode na 2000
zal het effect van telecommu
nicatie op verkeer en vervoer
van betekenis worden. Neemt
het milieubewustzijn echter
snel en explosief toe, dan zal
teleshopping, thuiswerken -
waarmee in Den Haag nu al
een proef wordt genomen - en
huisonderwijs nog voor 2000
populair worden. Het lijkt mij
toe, dat wij allen dan de status
van huismus krijgen.
TNO zegt ook dit: „De afname
van de mobiliteit heeft vooral
betrekking op het woon-werk-
verkeer. Aangezien dit ver
keer met name in de spitsuren
op de weg is, kan een vermin
dering gunstige gevolgen heb
ben voor files, luchtverontrei
niging en geluidhinder. Het
overheidsbeleid zal zich vol
gens de onderzoeken moeten
richten op het stimuleren van
deze effecten".
Verder zal de vermindering
van verkeer en vervoer ook
het energieverbruik en het
milieu gunstig beïnvloeden,
meent TNO nog.
Als de TNO-voorspellingen
uitkomen zullen computer en
tekstverwerker dezelfde status
krijgen als de auto thans.
Deze ontwikkeling lijkt er
voorlopig niet in te zitten, om
dat de gemiddelde Europeaan
langzamerhand net zo gemak
kelijk een auto koopt als een
onsje worst. In augustus wer
den in geheel Europa 1.149.341
personenauto's verkocht. Dat
was 22% meer dan de 938.734
van juli. De maand augustus
heeft alle verwachtingen over
troffen, maar kenners van de
markt zien een afkoelingspe
riode van anderhalf jaar,
waarna de groei weer verder
gaat. Uit de autoverkopen in
de Verenigde Staten zou ge
concludeerd kunnen worden
dat die afkoelingsperiode daar
al begonnen is. Nog voordat de
modellen-1990 in de show
rooms stonden besloten de gro
te drie - General Motors, Ford
en Chrysler - al om kortingen
op de prijzen toe te staan uit
vrees dat de dealers anders la
ter in het jaar met grote on
verkoopbare voorraden zou
den blijven zitten.
Overigens hebben de Grote
Drie van de Amerikaanse
auto-industrie in het tweede
kwartaal uiterst matige resul
taten behaald. De grote Euro
pese autoconcerns in Duitsland
en Frankrijk juichen over hun
'omzetten en duchten geen na
derend onheil, hoewel Volks
wagen bijvoorbeeld 300 mil
joen mark heeft uitgetrokken
om zijn populaire modellen
door allerlei accessoires extra
aantrekkelijk te maken. Ver
wonderlijk is het feit dat auto's
onder alle omstandigheden
worden verkocht, onverschil
lig of het geld voor de finan
ciering duur of goedkoop is.
En slechts een minderheid
lijkt zich bij de koopbeslissing
te laten beïnvloeden door de
prijs. U gelooft dit niet? Wel
nu, kijk maar op de weg en
verbaas u.
Goedkoop of duur, de gemid
delde Westeuropeaan lijkt
voorlopig niet uit zijn auto los
te branden. Volgens een re
cent opinie-onderzoek denkt
hij rijdend of in de file staand
geen moment aan het milieu.
Te vrezen valt dan ook, dat de
gebruikelijke files bij de Van
Brienenoordbrug, de Velser-
en de Coentunnel nog jaren
lang het radionieuws zullen
ontsieren.
WIM VAN DER MEULEN
Noteringen van vrijdag 6 oktober 1989 (tot 16:30 uur)
dividend over
88 4.70k cl.
88/1.60
88/7,50
88/2.80
86/87 5% st.
88/2.55
88/5.20
88 ƒ5.—
88/5.40
88/2.45
87/88 1.65
88 14.40
88/1,40
86/1.75
88/1.30
88/89 1.80
88 2.20 spl. 4:1
88/7.10
88 D
88/11.-
88 15.00
88/4.-
88 10,—
88 5.00 cl.
88/2.-
88/3.-
88 4 2%% sta
87/88 1.80
78 4.40+5% St.
88/1.—
88/4.29
88/3.20
88/1.95
88/2.44
88 3.12
114.00
135.30
141.50
113.90
135.50
141J0
114.50
135.80
143.70
163.80 164.00 163.80
57.40 57.50 58.00
83.90 84.10 84.10+
174.80 174.50" 176.00
125.50 12520 126.00
71.10 71.10 71.50
137.50 137.00 136.80
255.00 255.00 258.50
112.10 11220 112.40
Slotkoers vrijdag 6 oktober 1989
aalberts 61.00 62.10
act holde 43.80 43.80
ahrend gr c 282.00 284.00
abn pr 44.10 44.10
amst rubber
atag hold c
340.00H
109.70 109.80
111.00 112.00
lir conv.pr. 50.00 50.00
beers 161.00 158.50
begemann 119.00 120.50
belindo c 373.00 373.50
berket 620 6.55
blyd will c 3220 32.30
bobet 7.80 7.80
boer druk 417.00 417.00
boer wink c 68.10 67.50
bos kalis c 14.50 14.40
braat bouw 50.50 50.20
bredero 24.50 ONG
bredero c 24.00 ONG
breevast c 23.70 20.80
burg heybr 3800.00L 3800.00L
calvè 1018.00 1028.00
caJvèc 1018.00 1028.00
calve 6 pr 5800.00 5850,00
calve6prc 5800.00 5850.00
arpac
62.00 62.50
76.00 77.30
clalmindo c 355.00 355.00
cont.beh. 22.70 22.70
cred tyonn 69.50 69.00
cvg gb c 104.50 104.50
desseaux 264.00 264.00
dorp groep 44.20 44.50
econosto 369.00 367.50
emba 139.30 138.00L
enral-non c 55.80 55.20
eriks hold c 447.00 445.00
flexovit c 93.40 93.50
tumess c 129.00 129.00
gamma hold 88.20 90.00
gamma h 5 pr 5.90 5.90
getronics 32.60 33.30
hal trust
hal trust u
hcstechn
hein hold
hbg
vd hoop
hunter d pr
lea holde
ihccaland
indust.mij
110.30 110.00
152.40 152.00
196.40 196.40
127.00 127.00
242.00 242.00
ibb-kondór 657.00 655.00+
kas-ass c 51.90 52.00
kiene 1505.00 1505.00
kbb 90.70 90.50
kbb c.pr. c 83.70 83.90
koppelpoort 324.00 318.00L
krasnapols. 217.00 217.00
landre gl c 57.80 57.80
maas beh c 92.50 92.00
macintosh 4920 49.50
maxwell 700.00 700.00
medicoph. c 82.00 83.00
mefia Int 6.70 6.65
mend gans 3300.00H 3300.00B
mhv a'dam 22.40 21.50
moeara 1220.00 1230.00
moeara opr 160500. 160500.S
moeara cop 16000.0 16000.0S
moeara wb 17000.0 17000.0S
35.50 35.30
mulder bosk 85.10
multihbuse
mijnbouw c
85.10
nat.inv.bnk 619.00 619.00
nbm-amstel 20.80 21.30
nedap 373.00L 373.00L
n spr.st c 10800.0 10800.0
nkf hold c 368.00 368.00
norit 1020.00 1020.00
npm c 41.90 42.40
nutrida gb 76.10 75.70
nutr.vb c 83.80 83.00
oldetft c 185.00 185.00S
4420 4420
orco bank c 69.00
otra 151.00
patthe 89.00
pirelli tyr 47.10
smitlntc
sphinx c
staal bank c
text twenthe 340,00
tuüp comp 51.60
tw kabeth c 162.50
101.00
155.00
1125.00
114.00
104.00
unll.4 pr
ver.glas nb 335.50 335.50
ijl c 194.00 194.00
Damrak geleidelijk
omhoog
AMSTERDAM De Amster-
damse effectenbeurs heeft zich
gisteren geleidelijk omhoog
bewogen. De stemmingsindex
liep op met 1,2 punt naar 197,9.
De obligatiemarkt reageerde
aanvankelijk nog nauwelijks
op de discontoverhoging die
donderdag werd aangekon-
beeld met winsten
van enkele dubbeltjes voor de
hoogstrentende waarden en
lichte stijgingen voor diverse
lager rentende soorten staats
fondsen. De obligatie-omzet
bleef beperkt. De aandelensec-
tor zorgde voor ƒ800 miljoen
van de totale beursomzet van
ƒ1153 miljoen.
Op de aandelenmarkt profi
teerden met name de interna
tionals van de opleving. Zo
verliet Akzo de markt ƒ2,20
beter op 143,70 en Unilever
2,30 op 158,70. Hoogovens
eindigde ƒ1,10 hoger op
ƒ96,80. Kon. Olie ging 70 cent
vooruit naar 147,30, maar
Philips en KLM moesten licht
terrein prijsgeven.
In trek bleef verder Gist-Bro-
cades, die een hoogtepunt be
reikte van 38,60, wat een
winst betekende van ƒ2. Het
einde kwam op 37,90. NMB
wist zich f 3,50 te herstellen
tot 258,50 van de koersduik
van de voorgaande dag. Ook
de uitgevers deden het goed
met 1,60 winst voor Elsevier
op ƒ80,10 en van 1,20 voor
VNU op ƒ111,20.
In de voedings- en genotsmid-
delenhoek moest alleen Heine
ken terug en wel 70 cent naar
136,80. De andere fondsen in
deze sector, Wessanen, Bols en
CSM, trokken ruim een gul
den aan.
Op de parallelmarkt leidde de
mededeling van Peek en Clop-
penburg, dat dit jaar flink
minder winst zal worden ge
boekt, tot koersdruk. Uiteinde
lijk gingen de stukken 5 la
ger op 53,50 in andere han
den over. LCI verloor 1,50 op
ƒ77,50 en HCA 2.20 op
ƒ49,80.
Begemann zette de opmars
voort met 1,50 op 120,50.
Van Berkel was nog eens 35
cent beter op 6,55.
