Ruimteveer draagt bij
aan verwoesting ozonlaag
Voor Ahold is Asko
weinig meer dan lucht
BUITENLAND
ficidóe Qowumt
DINSDAG 3 OKTOBER 1989 PAGINA 18
De heren F. Ahlquist (midden) en P.P.J. Butzelaar (rechts) van Ahold praten
met hun advocaat mr. J.R. Schaafsma tijdens het kort geding dat het Westduit-
se Asko tegen Nederlands 'grootste kruidenier' heeft aangespannen.
FOTO: ANP
HAARLEM Al of
niet juridische er
kenning van het be
staan van een wils-
overeenkomst ('let
ter of intent') tussen
Asko Deutsche
Kaufhaus en Ahold
om tot samenwer
king te komen,
daarom draaide het
gisteren in een kort
geding dat het Duit
se detailhandelscon
cern tegen Ahold
had aangespannen.
De president van de
Haarlemse recht
bank zal op 10 okto
ber bepalen of
Ahold de samen-
werkingsbesprekin
gen met Asko moet
hervatten.
Maar zelfs indien de
rechter Asko in het ge
lijk stelt, is de kans ge
ring dat het inderdaad
tot samenwerking tus
sen Asko en Ahold
komt. Weliswaar zal
Ahold een rechterlijk
vonnis om de afgebro
ken onderhandelingen
met Asko te hervatten
loyaal uitvoeren. Maar
daarna staat het haar
vrij de gesprekken snel
af te breken omdat
Asko de vertrouwensre
latie heeft verbroken,
zo stelde Ahold-raads-
man mr. J.R. Schaafs
ma. Bovendien zijn de
andere partijen waar
mee Ahold over samen
werking praat, de Fran
se Casinogroep en de
Britse Argyll, tegen het
binnenhalen van Asko.
Asko hield gisteren bij
hoog en bij laag vol dat
de twee partijen elkaar
op hoofdpunten zo dicht
waren genaderd, dat in
feite sprake was van
overeenstemming.
Asko-raadsman mr. D.
Oranje merkte hierover
op: „Op Koninginnedag
van dit jaar namen
Asko-bestuurslid La-
chotzky en zijn Ahold-
collega Ahlqvist bij de
laatste thuis in feite de
laatste hindernissen die
een vergaande samen
werking tussen de twee
concerns nog in de weg
stonden".
Het ging daarbij in eer
ste instantie om samen
werking op gebieden als
inkoop, distributie en
reclame (het zogenoem
de AMS-verband). Vol
gens Asko-raadsman
mr. W. Stevens was het
de bedoeling deze sa
menwerking op 1 sep
tember te laten ingaan.
In een later stadium,
per 1 januari 1990, zou
Asko toetreden tot de
Core-groep waarin
Ahold, Casino en Argyll
thans al samenwerken.
Champagne
De hartelijke betrek
kingen tussen Akso,
Ahold, Argyll en Casino
(de raden van bestuur
dronken op 10 juli zelfs
al gezellig samen cham
pagne in Saarbriicken
omdat men het eens
was over een tijdsche
ma) bekoelden echter
danig toen bleek dat
Asko op 26 juli in het
geheim een belang van
12 procent in Ahold had
gekocht van SHV. Toen
er geruchten de ronde
deden biechtte Asko de
koop van dit belang aan
Ahold op.
Deze bekentenis schoot
Ahold in het verkeerde
keelgat, waarop zij de
besprekingen met Asko
abrupt verbrak. De be
stuursvoorzitter van
Ahold, A. Heijn (inmid
dels met pensioen)
sprak van „achterbaks
gedoe". Asko bestreed
dit gisteren. Mr. Ste
vens: „Aangeziep het
Ahold-pakket pas op 1
september zou worden
geleverd, hielden wij de
transactie vooralsnog
voor ons. Wij wilden de
gevoelens van Albert
Heijn niet kwetsen om
dat ons pakket groter
was dan het familiepak
ket".
Volgens mr. Stevens be
treurt Asko het dat er
door het SHV-incident
een emotionele blokka
de tussen partijen is op
geworpen. „Enkele ma
len heeft Asko gepro
beerd achter de scher
men alsnog Ahold op
andere gedachten te
brengen. Wij wensen de
koninklijke weg te be
wandelen. Het moet
duidelijk zijn dat je na
acht maanden van
vreedzame onderhande
lingen je gesprekspart
ner niet zomaar de rug
kunt toekeren, boven
dien een hoeveelheid
preferente aandelen uit
de kast kunt trekken en
vervolgens doorgaan
alsof er niets is ge-
Beschermen
Asko heeft Ahold ook
gevraagd de uitgegeven
preferente aandelen in
te trekken. Mr. Schaafs
ma hierover: „Wij den
ken er niet aan deze eis
in te willigen. Wij wil
len ons beschermen en
zijn daarin heel open, in
tegenstelling tot Asko,
die in het geheim een
belang in Ahold heeft
opgebouwd".
Voor Asko is het kort
geding het uur van de
waarheid. Stevens: „Wij
zien dit als een laatste
poging om tot construc
tief overleg te komen.
Laat het hierbij duide
lijk zijn dat we beslist,
geen vijandige bedoe
lingen hebben".
Ahold wil zich niet aan
Asko uitleveren. De
ware aard van Asko is
volgens Schaafsman ge
bleken: een partij die in
het geheim een klem
legt op haar gespreks
partner en wil over
heersen, niet samen
werken. Samenwerking
bestaat alleen op basis
van uitnodiging, niet
van opdringerigheid.
VASTE-BRANDSTOFRAKETTEN GROOTSTE BOOSDOENERS
WASHINGTON Vol
gens Sovjet-wetenschap
pers vormt het Ameri
kaanse ruimteveer een
van de grootste bedreigin
gen voor de beschermen
de ozonlaag om de aarde.
Bij elke lancering wordt
ongeveer een miljoen ton
aan ozon vernietigd. De
grote boosdoeners zijn de
chemicaliënin de vaste
brandstof van de lanceer-
raketten.
Dat de kritiek vooral van
Russische zijde komt, is niet
zo verwonderlijk. In de Sov
jet-ruimtevaart wordt name
lijk maar betrekkelijk weinig
gebruik gemaakt van vaste-
brandstofraketten. De Sov
jets zijn daarom van oordeel
dat er eigenlijk een verbod
op het gebruik van vaste-
brandstofraketten zou
moeten komen.
Óp vloeibare brandstof wer
kende raketsystemen, zoals
de Russische, stoten ook wel
ozon-vernietigende bestand
delen uit, maar minder dan
vaste-brandstof raketten. De
op een na krachtigste ruim
teraket van de Russen, de al
sinds de jaren zestig met veel
succes gebruikte Proton, tast
de ozonlaag aan, maar ver
nielt toch 'maar' 38 ton per
ton gelanceerd gewicht. Bij
het ruimteveer zou het gaan
om 300.000 ton ozon per ton
gelanceerd gewicht.
De trots van het uitgebreide
Sovjet-rakettenarsenaal, de
nog maar twee keer gelan
ceerde Energia waarmee on
der meer Buran-ruimteveer
in een baan om de aarde
wordt gebracht, is bijna een
schoolvoorbeeld van milieu
bewuste technologie; die ver
nietigt namelijk slechts vijf
tien ton ozon per ton gelan
ceerde lading.
Internationale deskundigen
delen de zorg van de Russi
sche wetenschappers, on
danks het feit dat de klacht
van de Sovjets niet geheel
vrij lijkt te zijn van politiek-
propagandistisch effectbejag.
De Westeuropese Ariane 4-
raket is overigens al even
min 'ozon-vriendelijk' en zijn
toekomstige opvolger, de in
de jaren negentig in dienst te
nemen Ariane 5, valt zelfs
min of meer in de categorie
van de grootste boosdoeners.
De Russische experts zeggen
de situatie dermate veront
rustend te vinden, dat ze een
internationale beperking van
lanceringen met behulp van
vaste-brandstofraketten
voorstellen. Daarbij zouden
dan ook bindende afspraken
moeten worden gemaakt
over lanceringsfrequenties.
Verder bepleiten ze de op
richting van een VN-onder-
zoekscentrum dat zich moet
bezighouden met het 'herstel
van het ozongehalte in de
atmosfeer'.
SJOERD VAN DER WERF
Hand in hand
lachen ze wat
af, de
Japanse
premier Kaifu
en PLO-
leider Arafat.
De PLO-
voorman was
gisteren in de
Japanse
hoofdstad
Tokyo
aanwezig
toen de
Palestijnse
missie werd
omgedoopt
in
Permanente
Missie van
Palestina.
Japan erkent
de door
Arafat
uitgeroepen
staat
Palestina
overigens
niet. Arafat
vroeg zijn
gastheren de
handels
betrekkingen
met Israel te
herzien.
Meerdere
partijen bij
verkiezingen
Slovenië
BELGRADO In de
Joegoslavische republiek
Slovenië mogen volgend
jaar naast de communisti
sche partij ook andere po
litieke groeperingen mee
doen aan de verkiezingen
voor het deelparlement en
voor gemeenteraden.
Het is voor het eerst dat in
het na-oorlogse Joegoslavië
verkiezingen worden gehou
den waaraan meer partijen
kunnen deelnemen. Slove
nië, dat 2,1 miljoen inwoners
telt, staat te boek als de libe
raalste republiek van Joego
slavië. Verwacht wordt dat
dit besluit de betrekkingen
tussen Slovenië en de andere
Joegoslavische republieken,
en met name Servië, nog
verder onder druk zal zetten.
In Servië willen de autoritei
ten niets weten van een
meer-partijenstelsel
