Wapperen, wenken en
liplezen in de kerk
mm
Ambtenaren azen op particuliere fondsen
£cid6cSoivtan
Frans
kerk
wereld
Zorg rond pausreis
>weer
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
EfiidoeGou/iotit
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989 PAGINA
door Marinus van dar Berg
We hadden met elkaar
gesproken over het thema:
"een nieuw begin". In ons
leven komen we voor
momenten die om een nieuw
begin vragen. Leven na een
verlies vraagt ohi een nieuw
begin. Verhuizen kan ook
een verlies zijn dat om een
een nieuw begin vraagt. Tal
van voorbeelden. We zaten
er nog over na te praten,
toen één van de aanwezigen
begon te vertellen over
Frans.
Frans is een mongool die nu
ergens in het zuiden van het
land in een
gezinsvervangend tehuis
woont. Dat tehuis is nu zijn
thuis. Zijn ouders, zoals
zovele ouders met een
gehandicapt kind, hadden er
\4eel over gepraat. "Wij
worden ouder, de andere
kinderen zijn allemaal de
deur uit en getrouwd, hoe
moet het met onze Frans".
Dat is altijd een nieuw
moeilijk moment in het leven
met een gehandicapte zoon
of dochter. Allerlei vragen
spelen door elkaar heen:
welk tehuis is het beste,
wanneer is het goede
tijdstip, doen we het te
vroeg of te laat Anderen
weten het vaak sneller en
beter dan de ouders zelf.
Frans had het ook wel
gevoeld: hij kon niet altijd
thuis blijven. Hij had zijn
broers en zussen uit huis
zien gaan. Dat was een groot
feest geweest. Hijzelf had
een belangrijk aandeel in dat
feest gehad, want hij was
een echte gangmaker. Bij de
verjaardag van de tweeling
in het gezin leidde hij altijd
het feestgezang: 'Lang zullen
ze leven'. Het moest op
aanwijzing van Frans
tweemaal gezongen worden.
Want er waren er immers
twee jarig Zo leidde hij ook
het feestgezang op de
bruiloften. "Een echte
mongool," zeiden ze: "zo'n
gevoel voor muziek en
zang".
Nu was het stil geworden in
huis. Hij was er ook zelf
stiller van. Maar toen zijn
ouders op een dag het voor
hun moeilijke nieuws aan
hem vertelden, wist Frans
direct wat hij wilde: Feest.
Hij wilde ook een bruiloft:
het gemeentehuis, een
trouwkaart, de kerk, een
recepte, diner en muziek.
Kortom: alles. En in de
dagen daarop tekende hij
het ene schrijfblok na het
andere vol met voor
begrijpelijke mensen
onbegrijpelijke dingen. Het
bleken tekeningen en
berekeningen te zijn voor
zijn nieuwe huis. Dat had hij
zijn broers ook zien doen.
De persoon die het vertelde,
raakte steeds enthousiaster
en ik voelde ook mezelf
steeds warmer worden. Hij
vertelde verder. "Het is echt
waar", zei hij, maar ik
geloofde hem direct. Dit kon
geen verzonnen verhaal zijn.
Bijna alles is gebeurd zoals
Frans wenste. Behalve het
gemeentehuis. "Dat zou een
oom die daar werkte wel
regelen". Dacht de familie
dat de burgelijke overheid
dit niet zou begrijpen "Dat
zou wel wat moeilijk
worden", zei hij. "Het werd
een groots feest met Frans
als het stralende middelpunt.
Hij begroette alle gasten bi]
komen en gaan. Zo vierde hij
zijn nieuw begin. "Hij hielp
zijn ouders en ons allemaal.
Wij die het er allemaal
moeilijk mee hadden". Mijn
gesprekspartner vertelde
met zoveel warmte en
genegenheid. De stroom van
warmte en persoonlijke
betrokkenheid die hij bij zijn
dagelijkse werk heeft, was
helemaal voelbaar in zijn
verhaal. Het gaf ons
aanleiding tot nog enkele
mijmeringen: 'Vreemd dat je
zo gauw denkt: 'ik moet de
ander helpen en niet zien dat
de ander mij helpt'.
'Wat een bijzondere dingen
kunnen er gebeuren als we
buiten het gewone durven te
gaan. Wie serieus op de
ander ingaat, snijdt het
wonder de pas niet af'.
Van het verhaal van Frans
heb ik nog eens weer
geleerd dat we zorg moeten
hebben om rituelen, vooral
overgangsrituelen. Die
overgangsrituelen helpen
ons om afscheid te nemen,
gevoelens te uiten, een
nieuw begin te maken. Een
goed afscheid helpt helen.
Ontdekking Amerika anders vieren
SAO PAULO De Latijnsamerikaanse bewe
ging voor de mensenrechten Serpaj wil met
een alternatieve viering herdenken dat Co
lumbus 500 jaar gelden Amerika ontdekte.
De beweging, die in 1968 werd opgericht door
Nobelprijswinnaar Adolfo Perez Esquivel,
hoopt komende maand een videofilm gereed
te hebben over de gevolgen van de enorme
schuldenlast van de Latijnsamerikaanse lan
den voor de bevolking van die landen. Verder
wil Serpaj een bewustmakingsprogramma op
touw zetten dat de Latijnsamerikaanse bevol
king helpt bij het ontwikkelen van haar eigen
identiteit. Tenslotte gaat de mensenrechtenbe
weging, die nu onder leiding staat van de Bra
ziliaanse predikant Jaime Wright, werken aan
een volkstribunaal. Dit tribunaal zal een uit
spraak moeten doen over het missie- en zen
dingswerk van de kerken in de afgelopen 500
jaar. Het tribunaal zou in 1992 bijeen moeten
komen op hetzelfde moment dat de Latijnsa
merikaanse bisschoppenconferentie (CELAM)
in Santo Domingo, de hoofdstad van de Domi
nicaanse Republiek, vergadert. Naar verwach
ting zal paus Johannes Paulus een deel van de
CELAM-vergadering bijwonen.
De
wereldgeschiedenis is
het wereldgericht.
Friedrich Schiller
EFFATHA HERDENKT HALVE EEUW KERKDIENST DOVEN
VOORBURG Doven
komen er in de meeste
kerken maar bekaaid van
af. Vanaf kansels wordt
over het algemeen slechts
met één wijsvinger en
een paar zegenende han
den gewerkt. En op af
stand liplezen is vrijwel
onmogelijk. Er is boven
dien een ander probleem.
Hoe verklaar je aan do
ven abstracte begrippen
als genade, ziel of palm
zondag?
„Gewoon, met gebarentaal, de
moedertaal voor doven", zegt
logopedist P. Voogt, lid van
de Interkerkelijke Commissie
(IC) voor Doven in Den Haag
e.o. Morgenmiddag herdenkt
de IC, dat 50 jaar geleden ds.
J. Firet in doveninstituut Ef-
fatha in Voorburg de eerste
kerkdienst voor doven hield.
„De geestelijke zorg voor do
ven is de afgelopen jaren aan
zienlijk uitgebreid", vertelt
Voogt. „Naar de mondige do
ven wordt eindelijk geluis
terd. Oók in de kerk". Toch
heeft het tot 1987 geduurd
voordat er een zogeheten Ge
baren Woordenboek voor do
minees, priesters en voorgan
gers op de markt verscheen.
Daarvoor werd in allerlei ge-
barendialecten in de doven-
kerken eigenlijk een beetje
aangerommeld. Nu zijn de
wenken van A tot Z gebun
deld. Zo wordt de duivel aan
geduid door met gekromde
wijs- en middenvinger ronde
bewegingen voor de maag te
maken. Een naar gevoel dus.
Leuker is gered-zijn, oftewel
zwaaien met open grijphan
den, van boven naar beneden.
Die eenduidigheid is goed,
want wekelijks, of iets minder
frequent, komen in het land
In het Gebaren Woordenboek voor doven worden heidenen
aangeduid met een beweging van twee vingers langs het hoofd.
FOTO: PR
het land. „De IC's zijn voort
gekomen uit de in 1940 opge
richte NCBD (Nederlandse
Christelijke Bond van Do
ven). Een paar keer peT jaar
komen de leden van de IC,
onder wie zich ook doven be
vinden, bijeen en wordt de ca
techisatie, huis- en ziekenbe
zoek geregeld. Een centrale
stuurgroep in Leusden coördi
neert het geheel". Bij de IC's
zijn ruim 30 pastores (drie
full-time) en enkele leken
voorgangers aangesloten.
Preek
Er is overigens alle belang bij
een goede communicatie van
het evangelie, want het aantal
doven in Nederland wordt ge
schat op ruim 36.000. Voogt:
„Ons land telt twintig IC's. In
de plaatselijke comités, die
functioneren als kerkeraden
voor doven, nemen deel ver
tegenwoordigers uit de Ne
derlands Gereformeerde
Kerk, de Nederlandse Her
vormde Kerk, de Christelijk
Gereformeerde Kerk en de
Gereformeerde Kerken Ne
derland". Hijzelf preekt vrij
wel elke zondag in een van de
tientallen dovendiensten in
Tolken
Over de preek zegt Voogt:
„De toespraak moet niet te
lang duren, want van al dat
turen naar gebaren .worden
kerkgangers alleen maar moe.
Leuke woordspelingen maken
kan ook niet. Sommige domi
nees doen dat wel, al was het
alleen maar om het publiek
uit hun slaap te houden. De
liturgie wijkt niet af met die
van horenden. De vorm wel.
Doven bidden met hun ogen
open. Zingen doen we niet.
Een orgel is aan ons dus niet
besteed. We lezen de psalmen
en gezangen op. Op een over
head-projector staat de tekst,
die wordt lettergreep-voor
lettergreep met de vinger
aangeven". Volgens Voogt
zijn de dovendiensten belang
rijk omdat de kerkgangers in
de eerste op hun wenken
worden bediend, en elkaar
ontmoeten. „Hoe langer hoe
meer worden in plaatsen bij
gecombineerde diensten tol
ken ingezet, die de boodschap
razendsnel vertalen. Dat is
goed, want dan kunnen doven
ouders met horende kinderen
naar dezelfde kerk".
Is het bij doven moeilijk pre
ken over die man die door Je
zus van zijn doofheid wordt
genezen? Voogt: „Dat heb ik
eerlijk gezegd nog nooit ge
daan. Ik denk overigens van
niet. In Bethesda genas Jezus
een man die al 38 jaar op de
ziekenzaal lag. Hij was niet de
enige, maar Jezus sloeg die
anderen wel over. Heel ver
velend, maar geloven is juist
uitzien naar de hemel. Een
mooie afsluiting van het be
staan van de dovenkerken".
JOEL BATENBURG
Om 50 jaar dovenkerk in Ef-
fatha te herdenken, wordt
morgenochtend in de Koning
kerk, aan de Bruinings Ingen-
hoeslaan in Voorburg, een
speciale bijeenkomst gehou
den. De dienst, die om tien
uur begint, wordt geleid door
de heer B. Bruining en ds.
L.A. de Graaf.
Nederlands* Hervormde Kerk
Beroepen door de classis Tiel tot
predikant voor buitengewone werk
zaamheden (geestelijk verzorger van
verpleeghuis Nieuw-Vrijthof te Tlel)
P A. Baars te Deil en Enspijk; te Wil
lemstad J. Riemersma te Nijbroek; te
Zuidwolde (Dr.) J.R. Smit te Sexbie-
rum-Pietersbierum.
Bedankt voor Haamstede J. van Po-
pering te Windeshelm.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Harmeien drs. L.
van Wijk, kand. te Haarlem.
Nederlands* Hervormde Kerk
Bedankt voor Harskamp C. Stelwa
gen te Montfoort.
Gereformeerde kerken
Aangenomen naar Blija drs.T.S.
Smit, kandidaat te Barendrecht.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Tweetal te Assen: A. Brons te Vlis-
singen en A. Dingemanse te Arnhem.
Manifestatie
over armoede
in Nederland
op 19 mei 1990
AMSTERDAM Op 19
mei wordt in Den Haag
een derde kerkelijke ma
nifestatie over „De arme
kant van Nederland" ge
houden. De eerste twee
bijeenkomsten werden in
1987 en 1988 gehouden in
Amsterdam. De werk
groep die de manifestaties
organiseert bestaat uit
vertegenwoordigers van
de Raad van Kerken en
van DISK (Dienst in de
Industriële Samenleving
vanwege de Kerken).
De manifestatie is een afslui
ting van een serie thema
bijeenkomsten rond armoede
(bijvoorbeeld over armoede
en jongeren, en gemeentelijk
minimabeleid). De resultaten
van die bijeenkomsten wor
den op de negentiende mei
bekend gemaakt op het Malie
veld na een demonstratieve
tocht door de binnenstad. Ook
wordt een liturgische bijeen
komst gehouden met aanslui
tend een programma waarin
sprekers afkomstig uit de ker
ken, politiek en uitkeringsge
rechtigden aan het woord ko
men.
De beweging rond de „arme
kant van Nederland" heeft
veel discussie in ons land te
weeggebracht. Het bestaan
van armoede wordt niet meer
ontkend; de manier waarop
die moet worden bestreden is
echter nog steeds inzet van
felle meningsverschillen.
Voor de werkgroep zijn de
komende tijd de centrale the
ma's: inkomensverbetering
voor de laagste inkomens; het
scheppen van zinvolle werk
gelegenheid; minder knellen
de regelingen bij uitkeringen;
het toegankelijk maken van
voorzieningen als gezond
heidszorg, huisvesting en der
gelijke voor iedereen en ten
slotte de positie van vrouwen.
Behoudende
Anglicanen
protesteren
Conservatieve Anglicanen
protesteerden gisteren op het
vliegveld Heathrow toen daar
de aartsbisschop van Kantel
berg, dr. Robert Runcie, naar
Rome vertrok voor een ont
moeting met de paus. Deze
Anglicanen zijn bang dat hun
kerk ondergeschikt wordt ge
maakt ana die van Rome.
Runcie heeft echter duidelijk
gemaakt dat hij slechts de
paus wil erkennen als deze
zich opstelt als de primus inter
pares de eerste onder zijn
gelijken.
FOTO: EPA
Op ontwikkelingssamenwerking kan één miljard
gulden worden afgewenteld van kosten die andere
ministeries maken, zo concludeerde vorige week
een commissie onder voorzitterschap van ex-minis
ter Schmelzer. Het onderzoek werd verricht in het
kader van de zogenoemde heroverwegingen (on
derzoek naar mogelijke bezuinigingen). Minister
Ruding heeft het rapport aan de Tweede Kamer
toegestuurd. Maar volgens A. Fortuin hoeven de
kamerleden er niet veel aandacht aan te besteden.
Wie er ook minister voor ont
wikkelingssamenwerking
wordt, op zijn bord liggen een
paar halfgare brokken met
een nare bijsmaak. Als nu de
missionair minister Bukman
het bordje leeg moet eten zal
hij misschien nog met plezier
zijn eigen nota „Kwaliteit, een
voorzet voor de jaren '90"
verorberen (of in de ijskast
stoppen). Maar met die andere
brok zal zelfs Bukman moei
lijk raad weten. De vergrijsde
ras-politicus Schmelzer is er,
samen met een handvol amb
tenaren, onder wie een aantal
medewerkers van Bukman,
de koekebakker van. De brok
heeft de naam: „Heroverwe
gingsrapport Toerekening aan
het budgettaire plafond voor
ontwikkelingssamenwer
king", meegekregen en die ti
tel alleen al werkt smaakbe-
dervend.
Schmelzer en de ambtenaren
hadden de taak normen te
ontwikkelen voor „de toere
kening van uitgaven aan het
budgettaire plafond voor ont
wikkelingssamenwerking".
Hun vertaling voor die op
dracht was kennelijk: kijk of
je geld kunt sparen op ont
wikkelingssamenwerking.
Hun voor de hand liggende
conclusie: het kan. Maar
vraag niet hoe en ten koste
van wie.
Primair
Dat laatste hebben de auteurs
ook niet gedaan. Voor hen
heeft ontwikkelingssamen
werking niets met armoede
en onrecht van honderden
miljoenen mensen uit te
staan. Ze reppen in hun 33
pagina's dikke rapport niet
over de mensen om wie het in
het ontwikkelingswerk pri
mair gaat.
De heren (er zaten geen vrou
wen in de werkgroep) misten
bij hun werk een hen passen
de definitie voor het begrip
ontwikkelingsrelevantie. Dus
kwamen ze met een eigen
vertaling: „al die activiteiten
en inspanningen in en door
Nederland zijn relevant voor
het ontwikkelingsbeleid, die
direct of indirect ten goede
beogen te komen aan arme
mensen in of uit ontwikke
lingslanden". Die definitie gaf
hen ruimte het huidige, poli
tiek al veel bekritiseerde be
leid niet alleen te verdedigen,
maar ook op te rekken met
nog meer oneigenlijke kosten.
Nu al betaalt de minister de
opvang van vluchtelingen.
Uit nogal wat verkiezingspro
gramma's bleek het verlangen
naar beëindiging van deze
„vervuiling", die tussen de
400 miljoen en 1 miljard gul
den bedraagt. Dus politiek is
dat beleid nauwelijks over
eind te houden. Maar er zijn
nogal wat ambtenaren die
vinden dat de politiek hen
niet in de weg moet zitten.-
Er zijn, aldus Schmelzer c.s.,
vier beleids-varianten moge
lijk. De eerste is de gemakke
lijkste: gewoon doorgaan met
het huidige beleid. Dat bete
kent een geleidelijke, hele be
scheiden stijging van het mi
nisterieel budget, terwijl uit
onderzoeken volgens minister
Bukman (in onder meer zijn
„Kwaliteitsnota") al gebleken
is dat eigenlijk een verdubbe
ling van het huidige interna
tionale hulpvolume nodig is.
Er liggen verder twee varian
ten die de portefeuille van de
minister 1,3 tot bijna 2 miljard
lichter maken en er is een be
leid mogelijk volgens de zoge
noemde „Vermaatschappelij-
Die laatste variant heeft de
samenstellers van het rapport
voor zoveel problemen ge
plaatst, dat ze een uitsplitsing
in twee subvarianten nodig
vonden. Beide subvarianten
leiden er toe dat wat u en ik
„voor het goede doel" bijeen
brengen (de katholieke ont
wikkelingsorganisaties ont
vangen zo jaarlijks meer dan
130 miljoen gulden), de rijks
begroting spekt. Wat nu uit
die rijksbegroting wordt be
steed aan ontwikkelingssa
menwerking kan dan voor
andere rijksdoelen worden
benut.
Er wordt met die varianten
een oneigenlijke relatie ge
legd tussen overheidsuitgaven
en particuliere giften. Hoe
meer particulieren bijeen
brengen, hoe meer het rijk
daarvan profiteert. Komt er
dus minder uit particuliere
giften dan komt de minister
ook krap te zitten. Zou Atlan
ticus Schmelzer dat ook voor
Defensie willen?
Ontwikkelingssamenwerking
is meer dan geld geven aan de
Derde Wereld. Het heeft te
maken met bestrijding van
armoede en onrecht. En het
heeft, naar onze eigen samen
leving toe, te maken met be
wustwording van wat er el
ders in de wereld om onze
steun en hulp schreeuwt. De
bereidheid de Derde Wereld
te helpen zal er zeker niet
groter op worden als je weet
dat wat je van je eigen spaar
centen overmaakt, de rijksbe
groting spekt. Als je particu
lier initiatief op het gebied
van ontwikkelingssamenwer
king wilt bevordefen, ligt het
eerder voor de hand de belas
tingfaciliteiten voor giften
aan particuliere instellingen
te versoepelen of giften voor
ontwikkelingssamenwerking
door het rijk te vergroten.
Schmelzer en zijn mannen
voelden zich beperkt door de
richtlijn dat hun exercitie niet
de omvang van het voor 1993
voorziene ontwikkelingsbud
get zou mogen overstijgen.
Maar wat ze nu gepresteerd
en gepresenteerd hebben,
komt niet verder dan wat
lukraak zwaaien met de be
zuinigingsbijl. Wat moet een
minister, die in een net ver
schenen (overigens weinig
imponerende en ook al het
particulier initiatief voorbij
ziende) „Kwaliteitsnota"
vooral de nadruk legt op kwa
liteitsverbetering, efficiency,
effectief functioneren en ver
groting van (ambtelijke) des
kundigheid met dit soort
ambtelijke prietpraat aan?
Gelukkig staat er ook voor
een nieuwe minister voor ont
wikkelingssamenwerking een
prullemand klaar. Voor beide
halfgare brokken.
arnold fortuin
De auteur is hoofd voorlich
ting van Cebemo, de katholie
ke organisatie voor medefi
nanciering voor ontwikke
lingsprojecten.
NOG steeds wil paus Johannes Paulus een bezoek breng
aan Libanon. In een op 6 september jl. verstuurde, maar p
een dezer dagen door het Vaticaan openbaar gemaakte bri
heeft hij dit vaste voornemen nog eens geuit. Een maand
leden heeft de paus voor het eerst een bezoek aan het do
geweld en oorlog verwoeste land ter sprake gebracht.
De reactie daarop was voorspelbaar: ongeloof, scepticisi
en onverschilligheid in eigen rangen, vijandigheid in Lil
non. Een sji'itische terreurgroep raadde de paus dreigend a
„zijn testament" te maken alvorens zich op reis te begev<
Het Libanese Nationale Front, een coalitie van de belangri
ste islamitische en linkse milities, vond het bezoek „niet o
portuun". De groepering zou er slechts mee instemmen, wa
neer Libanon „verenigd, Arabisch en democratisch" zou zi
Verrassend genoeg echter stond sjeik Fadlallah, de niet
zachtaardige geestelijke leider van de sji'ieten, niet afwijzei
tegenover de reis, op voorwaarde dat de paus zich 'niet zi
mengen in de binnenlandse politiek van Libanon.
In een brief aan de moslims en de katholieke bisschoppen
Libanon, riep de paus christenen en moslims op gezamenli
te beginnen aan de wederopbouw van het land, „vrij van a]
bezetters" en „in eerbied voor de legitieme eigenheid van e
van de groepen, die samen de Libanese maatschappij vc
DiE omschrijving raakt de kern van de zaak. De uitdru
king „vrij van alle bezetters" zal overigens niet in goede aa
de zijn gevallen bij sommige buurlanden van Libanon
een groot stuk van het land bezet houden. Syrië controlee
met zijn 40.000 soldaten ook wel de Arabische Vredf
macht genoemd heel het Oosten van het land en hei;
ook in Bayrut een stevige voet aan de grond. Israël het
voor zichzelf in het Zuiden een veiligheidszone ingesteld,
de Bekaa-vallei hebben Iraanse „vrijwilligers" hun bastioi
uitgebreid en Palestijnse guerrillastrijders gedragen zich
in een veroverd land. Iedereen is baas in Libanon, behal\
de Libanezen zelf.
Libanon is# de afgelopen vijftien jaar niet alleen hl
slachtoffer geworden van zijn eigen verscheurende tegenste
lingen, maar ook van alle andere rivaliteiten en vijandscha
pen in het Midden-Oosten. De laatste tijd schijnt er echti
toch een kentering te komen. De Arabische Liga spant zi<
in om tenminste de wapens te doen zwijgen en de oude v
anden opnieuw aan één onderhandelingstafel te krijgen.
De zorg van de paus gaat ook uit naar het lot van de chn
telijke gemeenschappen in Libanon, in de eerste plaats
maronieten die moeten vechten voor het naakte bestaan,
zijn brief aan de katholieke bisschoppen herinnert hij era;
hoe de maronieten zich in heel de geschiedenis te weer he
ben moeten stellen om als volk en geloofsgemeenschap
blijven bestaan.
De paus is vanzelfsprekend bezorgd dat de maronieten zul
len worden weggespoeld door de islamitische vloedgolf, n
zoals de Syrische christenen, die nu nog slechts de keu
hebben tussen assimileren of vluchten. Aan die zorg gaf
al uiting bij zijn plechtige installatie tot hoofd van de Kei
eind oktober 1978. Op het Sint-Pietersplein liet hij de mai
nitische patriarch toen aan zijn zijde plaatsnemen, een dui<
lijk teken dat het lot van de christenen in het Midden-Oostt
de. paus zeer ter harte gaat.
Met een bezoek aan Libanon wil hij dat nogmaals ondej
strepen, ondanks de aan zo'n reis verbonden risico's. Niet
leen in het Vaticaan, ook in internationale politieke kringel
bestaat echter grote bezorgdheid over de veiligheid van
paus. Dit temeer daar zeer onzeker wordt geacht of zij
eventuele reis een gunstige invloed zal hebben op de nog a
tijd gespannen situatie in Libanon.
Veel bewolking
DE BILT (KNMI) Het cen
trum van een krachtig hoge-
drukgebied ligt als het ware
vastgepend vlak ten westen
van Ierland. Aktieve depres
sies bewegen zich vanaf
Groenland via het noorden
van Scandinavië naar noord
west-Rusland. Met deze de
pressies samenhangende fron
ten kunnen via de Noordzee
nog juist tot onze omgeving
doordringen. De activiteit van
deze fronten is echter gering.
Zij brengen het komende et
maal weliswaar veel bewol
king maar de regen beperkt
zich tot een licht buitje dat
plaatselijk kan gaan vallen. De
aanstromende lucht is aan de
zachte kant. Bij een matige,
aan zee af en toe krachtige
wind uit noord tot noordwest
loopt het kwik in de middag
tot een graad of 17 op.
Noorwegen en Zweden: veel bewol
king en van tijd tot tijd regen. Achter
de Noorse bergen en in midden- en
zuid-Zweden ook opklaringen. Mid-
dagtemperatuur van 2 graden aan de
Poolcirkel, tot 16 graden in het zui-
Denemarken: over het algemeen veel
bewolking en af en toe regen of mot
regen. Middagtemperatuur dalend
van ongeveer 18 naar 15 graden.
Britse Eilanden: in Ierland en het
zuidelijk deel van Groot-Brittanie pe
rioden met zon en droog. Elders wol
kenvelden en op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur van 15
graden in het noorden, tot omstreeks
19 graden in het zuiden.
België en Luxemburg: wolkenvelden
en op de meeste plaatsen droog. Mid
dagtemperatuur omstreeks 17 graden.
West-Duitsland: in noord en midden-
Duitsland over het algemeen veel be
wolking en af en toe regen of motre
gen. In het zuiden perioden met zon
en droog. Middagtemperatuur van 16
graden in het noorden, tot ongeveer
19 graden in het zuiden.
Frankrijk: flinke perioden met zon,
maar in het noorden ook wolkenvel
den. Droog. Middagtemperatuur rond
16 graden in het noorden en langs de
Kanaal-kust, ongeveer 20 graden
meer landinwaarts en langs de At
lantische kust en omstreeks 23 gra
den langs de Middellandse Zee-kust.
Op zondag overal enkele graden ho-
Spanje en Portugal: zonnig. In het
zuidoosten van Spanje op zaterdag
kans op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur van 24 tot 27
graden langs de kusten, tot 30 graden
plaatselijk
Zwitserlar.
het binnenland.
Zwitserland en Oostenrijk: eerst n
veel bewolking en in oost-Oostenr
af en toe motregen. Geleidelijk
het noordwesten uit opklaringe
Middagtemperatuur in de dalen
het laagland ten noorden van de
pen ongeveer 17 graden, in het
den van beide landen rond 21 gi
Italië: wisselende bewolking e
al in het zuiden enkele buien. Zoi
dag in het noorden meer zon. Mi
dagtemperatuur van 20 graden in
noorden, tot 26 graden op Sicilië
zondag in het noorden enkele gradi
Joegoslavië: langs de Adriatiscl
kust af en toe zon, meer landinwaai
veel bewolking en afnemend bui
Middagtemperatuur van 21 grad
aan de kust, tot 15 graden in het bi
nenland. Op zondag enkele grad
Griekenland: enkele regen- of
weersbuien. Middagtemperatu
rond 26 graden.
WEERRAPPORT
Wni Max Mi
Amsterdam regenbul 17 1i
De Bilt zw. bew. 16 1
Doelen I. bew. 15 1*
Klagen furt
Kopenhagen
Las Palmas
Mallorca
Moskou
MOnchen
'Casablanca zw. bew.
I Damascus onbew.
:Los Angeles onbew.
New York onbew.
New Orleans regen
Palm Beach zw. bew.
Paramaribo I. bew.
Pretoria onbew.
Rlo de Janeiro zw. bew.
San Frandsco I. bew.
Sao Paolo zw. bew.
