Wim danst deLubbers-limbo, Hans haakt af
Wel bevoegd, niet bekwaam
en nog slecht betaald ook
ptt?
Ik bel vanuit
een telefooncel-
ja...foutje
in de administratie
van m n man.
CcülócSouaant
BEGINNENDE LERAAR BASISSCHOOL
Machtigen via de bank.
De makkelijkste manier van betalen.
k><
BINNENLAND
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1989 PAGINA
DEN HAAG - De limbo is van
oorsprong een dans uit het Ca
ra ibisch gebied. Achterover
buigend trachten de dansers
met hun rug zo dicht mogelijk
bij de grond te komen. In die
houding schuifelen zij, op de
zijkanten van hun voeten, on
der een lat door. Winnaar is
degene, die badend in het
zweet en opgezweept door
trommelmuziek en kreten van
de omstanders, onder de laag
ste lat doorkomt.
Deze kunst blijkt nu ook tot
politiek Den Haag doorge
drongen. Het was informateur
Lubbers die haar introduceer
de. Terwijl iedereen in ge
dachten al bij Prinsjesdag was,
spreidde hij maandagavond in
het perscentrum Nieuwspoort
zijn attributen uit. Die beston
den uit twee staanders en één
lat. De laatste kon met behulp
van de twee eerste op drie
verschillende standen gelegd
worden.
Stand nummer één was de ze
telverdeling in het nieuwe ka
binet. De informateur stelde
een verhouding voor van 7-6-
1, voor achtereenvolgens CDA,
PvdA en D66. Op die manier
zou zijn eigen partij weliswaar
een meerderheid krijgen,
dankzij de doorslaggevende
stem van de premier, maar dat
leek Lubbers niet zo'n pro
bleem. In de praktijk wordt er
toch zelden gestemd in de mi
nisterraad en fungeert de mi
nister-president meestal als
bemiddelaar, zo was zijn rede
nering.
Stand nummer twee van de
limbolat was de euthanasie
kwestie. Alle verschillen tus
sen de drie betrokken partijen
overziende, was Lubbers tot de
slotsom gekomen dat men
maar het beste kon afzien van
nieuwe wetgeving. In de prak
tijk komt het toch aan op het
vervolgingsbeleid van de offi
cieren van justitie, meende hij.
Welnu, dan moest men maar
proberen déarover goede af
spraken te maken.
Stand nummer drie tenslotte
was door Lubbers omschreven
als 'de procedure'. Hij doelde
op de manier waarmee hij het
financieel- en sociaal-econo
misch beleid vorm wil geven.
Tijdens de onderhandelingen
wil Lubbers niet verder gaan
dan het vaststellen van een fi
nancieel kader, dat strikte
richtlijnen geeft voor de hoog
te van het financieringstekort,
de druk van belastingen en
premies en de begrotingsdisci
pline van het kabinet. Pas in
het voorjaar zou het dan al zit
tende kabinet afspraken
moeten maken over de inhoud
van het de komende jaren te
voeren beleid.
Limbomeester Lubbers sprak
vervolgens een dreigement uit.
Als één van de deelnemende
dansers op enigerlei moment
het bijltje erbij zou neerleggen,
dan bestond de kans dat de
wedstrijd zou worden afgelast.
Hij had al een andere danser
op het oog, die volgens hem
stond te popelen om zijn lim
bokunsten te tonen.
Deelnemer nummer één in
deze wedstrijd was CDA-on-
derhandelaar Bert de Vries. In
recordtempo kronkelde hij on
der de eerste twee latten door.
Een zetelverdeling van 7-6-1
vond hij prima, omdat daar
door PvdA en D66 afgehouden
zouden worden van een meer
derheid in het kabinet. Ook
het voorgestelde euthanasie-
compromis accordeerde hij,
mits het CDA de minister van
justitie zou kunnen leveren.
Met lat nummer drie had De
Vries wel wat moeite. Nu
slechts een financieel kader
vaststellen leek hem wat al te
vrijblijvend. De CDA-fractie
wil tijdens de onderhandelin
gen wat meer inhoudelijke af
spraken maken, zodat zij tevo
ren weet met wat voor kabinet
zij in zee gaat.
De tweede deelnemer was
PvdA-leider Wim Kok. Hij
schuifelde iets trager dan De
Vries, maar zijn tempo lag
toch aanzienlijk hoger dan ie
dereen verwacht had. De
voorgestelde zetelverdeling
van 7-6-1 vond Kok niet iets
om te lachen, maar hij wilde
er wel mee instemmen als hij
daardoor deelnemer nummer
drie, zijn politieke vriend
Hans van Mierlo, in de wed
strijd kon houden.
Hetzelfde gold voor de tweede
lat ofwel de euthanasiekwes
tie. Ook alweer om de wed
strijd niet in gevaar te bren
gen, toonde Kok zich bereid
om het voorstel van Lubbers
te onderzoeken. Net als De
Vries had Kok een béétje
moeite met de derde lat. Ook
de fractie van de PvdA wil
graag wat meer weten over
het soort kabinetsbeleid dat
Lubbers voor ogen heeft.
Wordt dat meer van hetzelfde
of is er daadwerkelijk ruimte
voor een 'ander' beleid?
D66-voorman Hans van Mierlo
droeg rugnummer drie. Hij
vertoonde van meet af aan
grote aarzelingen. Bij de eerste
lat ging het al bijna fout. Eén
ministerspost vond hij eigen
lijk te mager voor zijn partij,
maar onder bepaalde voor
waarden wilde hij daarmee
nog wel akkoord gaan. Maar
nog vóór de tweede lat kwam
Van Mierlo tot stilstand. Hij
was opgeschrikt door het ver
stommen van de bijval uit ei
gen kring.
De D66-fractie vond dat haar
leider al ver genoeg achter
over hing. Onder geen voor
waarde was zij bereid af te
zien van een poging tot het op
heffen van het strafwettelijk
verbod op euthanasie. Na twee
zware fractievergaderingen
zat er voor Van Mierlo niets
anders op dan bij Lubbers zijn
rugnummer in te leveren.
„Het gaat me aan het hart,
maar ik kan niet anders", leg
de de 58-jarige, Brabantse Am
sterdammer uit op een pers
conferentie.
Opmerkelijk was dat hij de
limbomeester nauwelijks iets
verweet. Hij had de indruk dat
Lubbers niet uit eigen bewe
ging de lat steeds lager had ge
legd maar dat hij daartoe was
gedwóngen, door de CDA-
fractie, die hij beschuldigde
van een „spastische anti-D66-
houding".
Of Lubbers inderdaad zo lelie
blank is als Van Mierlo denkt,
zal wel nooit met zekerheid
zijn vast te stellen. Feit is wel
dat de D66-voorman vriend
schappelijke betrekkingen on
derhoudt met Lubbers en dat
er dus voor de informateur in
derdaad redenen geweest kun
nen zijn om te proberen D66
'erbij' te houden.
Angst
Belangrijker is echter de vraag
of Lubbers doorgaat met zijn
limbo-spelletje. Dat is afhan
kelijk van de houding die de
PvdA aanneemt. Zal Wim
Kok zich blijvend laten leiden
door de angst dat het CDA op
elk gewenst moment de over
steek naar de VVD kan ma
ken? Zo ja, dan nodigt hij Lub
bers uit om de lat steeds maar
een centimetertje lager te leg
gen.
Voor het welslagen van de ka
binetsformatie zou het goed
zijn als Kok de rug recht en
voortaan weigert onder de lat
door te gaan. Blijft hij slaafs de
limbo dansen, dan bestaat de
kans dat zich in de fractie van
de PvdA hetzelfde gaat vol
trekken als in die van D66.
Ook voor socialisten, hoe re-
geerbelust ook, zijn er gren
zen. De vorming van het cen
trum-linkse kabinet zou daar
door nog ernstig in gevaar
kunnen komen.
Ook Lubbers zou zich dat ter
harte moeten nemen. Hoe nor
maal het ook is dat een partij
tijdens de kabinetsformatie zo
veel mogelijk van het eigen
program probeert binnen te
halen, soms is het beter die
neiging te onderdrukken. Als
Lubbers zijn opdracht van de
koningin tot vorming van een
centrum-links kabinet ernstig
opvat - er zijn heel wat men
sen die denken dat hij aan het
einde van de rit toch naar de
VVD zal zwenken - kan hij
beter zijn limbo-toestel opber
gen en proberen een sfeer van
vertrouwen te scheppen.
Dat zou ook in het voordeel
zijn van de door hemzelf zo
belangrijk geachte soliditeit
van het kabinet. Alleen een
partij die zichzelf en haar lei
der respecteert, is een goede
coalitiepartner. Een ontred
derde PvdA zal licht op zoek
gaan naar mogelijkheden om
zich te profileren. Als iemand
dat kan weten, is dat Lubbers
zelf. Hij zal toch nog niet ver
geten zijn hoe zijn tweede ka
binet op de 2e mei door toe
doen van een instabiele VVD
ten val werd gebracht?
RIK IN 'T HOUT
DEN HAAG Wel be
voegd, maar niet be
kwaam. Dat vindt ex-mi-
nister Deetman van de
aankomende meesters en
juffen.
Het diploma van de pabo
(pedagogische academie
onderwijsgevenden) geeft
wel recht op een baan in
het onderwijs, maar eigen
lijk is de opleiding te kort
om een goede, allround
meester of juf af te leve
ren.
Daarom moeten de stu
denten zich kunnen speci
aliseren: voor de onder
bouw (inclusief de ouder
wetse „kleuterjuf") en
voor de bovenbouw. En
binnen die specialisatie
kunnen studenten nog
weer keuzen maken voor
bepaalde vakken. Maar
dat is nog niet genoeg: via
nascholing moet het pro
fessionele profiel de ver
eiste diepte krijgen.
Een en ander blijkt in de noti
tie over de pabo die minister
Deetman in de zomer heeft la
ten uitgaan. Aanstaande
maandag wordt er met de on
derwijsorganisaties over ge
sproken. Wat de betekenis is
van overleg nu er zelfs geen
demissionaire vakminister
meer is, moet nog blijken. Wel
duidelijk is dat er niet zo veel
goeds valt te zeggen van de
notitie: er wordt geen echte
oplossing gegeven van de pro
blemen met de pabo.
Kreten als: „meester kan niet
rekenen" en „juf kan niet
spellen" zijn de populaire ver
tolkingen van nogal ingrij
pende problemen met niveau
en kwaliteit van leraren basis
onderwijs en (dus) ook van dat
oasisonderwijs zelf. De minis
ter zegde na verontrustende
opmerkingen van kamerleden
:oe met maatregelen te komen;
de pabo-notitie is de aanzet
daartoe, overigens in alle
vaagheid.
De minister constateert daarin
dat het huidige pakket eisen
/oor onderwijsgevenden in de
oasisschool te omvangrijk is
/oor een opleiding van vier
jaar. Verlenging van de oplei
ding zit er echter (financieel)
niet in; evenmin verhoging
van de toelatingseisen, behalve
de volgens velen niet serieus
op te vatten verplichting van
het vak wiskunde. Dus moet
het pakket maar worden gere
duceerd.
De gronden voor de vele kri
tiek op de onderwijsgevenden
worden echter niet door re
ductie van het opleidingspro
gramma verhuld door be
grippen als specialisatie en dif
ferentiatie weggenomen.
Een trieste constatering, met
name ook in het licht van de
groei van het speciaal onder
wijs. Veel kinderen zouden op
de basisschool kunnen blijven,
wanneer het onderwijs daar
kwalitatief beter zou (kunnen)
zijn. De opleiding van de
meester en de juf heeft zeker
met die kwaliteit te maken
(zogeheten zorgverbreding).
Deskundigen van het speciaal
onderwijs pleiten daarom wel
voor opname van de opleiding
in het wetenschappelijk onder
wijs, met voor het speciaal on
derwijs een zwaarder pakket.
Met de pabo-notitie van Deet
man kan er echter van de
zorgverbreding waarmee de
groei van het speciaal onder
wijs deels bestreden kan wor
den, niet veel terecht komen.
Kennis
Het probleem van „de kwali
teit" van de opleiding is nogal
ingewikkeld. Te meer daar de
instituten grote vrijheden heb
ben voor een eigen invulling
van het programma en er dus
grote verschillen per instituut
zijn. Maar ook: welke eisen
moet je stellen aan aanstaande
schoolmeesters? Inderdaad een
wetenschappelijke opleiding?
Maar hecht je dan niet te veel
waarde aan intellectuele vor
ming? Of je wel of niet een
goede opvoeder bent, hangt
immers niet (alleen) af van het
intellectuele niveau.
De inrichting van een oplei
dingsschool voor onderwijsge
venden gaat over meer dan re
kenen en taal, maar het zijn
wel belangrijke vakken, vindt
de minister. In de notitie
wordt dan ook nadrukkelijk
gesproken over verhoging van
het niveau van de basale vaar
digheden in de basisopleiding.
En daarna kiest de minister
voor specialisatie en differen
tiatie. Zo krijgen we meesters
en juffen die beter dan ande
ren weten hoe ze spellingsre
gels en sommen moeten uitleg
gen. Anderen kunnen beter
tekenles geven dan hun colle
ga's of biologie en aardrijskun-
de, al naar gelang de differen
tiatie.
In zekere zin kun je spreken
van vakleerkrachten, maar
dat gaat de minister te ver.
Dankzij de basisopleiding van
twee, drie jaar, kunnen afge
studeerden wel functioneren
als groepsleerkracht. Maar
door nascholing bereiken ze
pas de vereiste breedte en
diepte. Tot dan zijn het onder
wijsgevenden met meer of
minder „minnen", zo moet de
conclusie zijn. De voorgestelde
specialisatie en differentatie
zijn geen „extra's", maar aan
vullingen van een te weinig.
Samengevat: de notitie erkent
de in het algemeen onvoldoen
de kwaliteit van de opleiding
en als remedie wordt gekozen
voor de versmalling van het
pakket, met voorgenomen ver
dieping na de opleiding (na
scholing).
Dat laatste lijkt een ijdele
hoop; het beschikbare bedrag
van 150 miljoen gulden is op
zichzelf al laag (zeker in ver
gelijking met buitenlandse om
standigheden) en is echt veel
te laag om de tekorten van de
opleiding aan te vullen.
Formatiebudget
Het verhaal totnutoe krijgt een
extra dimensie door de plan
nen van het zogeheten forma
tie-budget. Scholen krijgen
volgens die plannen zelf meer
mogelijkheden om met name
op het personele vlak allerlei
dingen te regelen. Samen met
de regeling dat scholen zelf
geld krijgen voor de nascho
ling, levert dat een plaatje op
van een school(bestuur) dat in
heel veel zaken een zelfstan
dig beleid kan voeren.
Dat lijkt ideaal en er is veel
goeds van te zeggen. Maar wie
goed naar het plaatje kijkt, ziet
toch wel wat minpunten. Per
soneelsbeleid op schoolniveau
is uiterst kwetsbaar wanneer
een opleiding wel bevoegde,
maar niet bekwame meesters
en juffen aflevert.
Wat doe je als je maar één of
twee rekendeskundigen hebt,
muzikale juf en één die
biologie en aardrijkskunde als
differentiatie had tijdens de
opleiding? En wat gebeurt er
als de taaldeskundige plotse
ling ontslag neemt?
De nascholing kan niet a la
minute de gewenste deskun
digheid bij de overige teamle
den aanbrengen, dus er is alle
kans op dat die reken-school
meester vanaf groep drie of
vier alle rekenlessen geeft. En
misschien gebeurt hetzelfde
wel met de muziek-juf. Anders
krijgen kinderen immers les
van wel bevoegde, maar niet
bekwame leerkrachten. En dat
zal voor taal en rekenen niet
gebeuren in verband met de
toenemende concurrentiever
houding tussen de scholen.
Pessimisten (die onder het re-
gime-Deetman achteraf trou
wens vaak realisten bleken te
zijn) zien zo een basisschool
ontstaan met vakleerkrachten
in plaats van groepsleerkrach
ten aan wie kinderen zich
kunnen hechten. Kennis en
kunde worden uitgespeeld te
gen de belangen van een emo
tionele binding aan een eigen
juf of meester.
De kreet over de ononderbro
ken ontwikkelingsgang het
credo van de basisschool is
vijf jaar na invoering van die
school verstomd. Daarvoor
dreigt in de plaats te komen
Beeld van een groepsgesprek op een basisschool.
het nieuwe deskundigheids-
denken: verbrokkeling van de
leerstof in pakketjes die door
specialisten worden gedistri
bueerd aan de onderwijsklan-
ten, in dit geval kinderen.
Salaris
In de notitie over de pabo
wordt niet gerept over het sa
larisniveau van de (beginnen
de) onderwijsgevende. Toch is
het juist dat niveau dat wei
eens een van de wezenlijke
oorzaken kan zijn van de zor
gen over de kwaliteit.
Alle enthousiaste verhalen
van pabo-directeuren over een
nieuwe generatie onderwijsge-
venden-uit-idealisme ten spijt
moet worden vastgesteld dat
het schoolmeestersambt nau
welijks (maatschappelijke)
aantrekkingskracht heeft. Het
ziekteverzuim ligt betrekkelijk
hoog, er wordt veel en graag
gebruik gemaakt van ver
vroegde uittreding en het sala
ris is voor de beginnende le
raar lager dan dat van vrijwel
iedere afgestudeerde aan een
andere instelling voor hoger
beroepsonderwijs: 2353,- bru
to per maand. Met aftrek van
de diverse posten (inclusief de
beruchte onderwijskorting)
komt het er op neer dat een
gehuwde alleenverdienende
beginnende leraar basisonder
wijs al bij een 0,9 betrekking
recht heeft op een aanvullen
de uitkering...
Natuurlijk stijgt het salaris per
jaar, maar voor de „gewone"
leraar basisonderwijs blijft het,
in vergelijking met beroepen
waar bijvoorbeeld „snelle
heao'ers" terecht komen, wat
behelpen: maximaal schaal ne
gen. En dat levert een bedrag
op van 4757,- bruto, overi
gens pas na liefst zesentwintig
jaar werken...!
Hopelijk zal kamervoorzitter
Deetman een debat over een
ander actieplan voor de verbe
tering van de opleidingen
moeten leiden dan over deze,
zijn eigen erfenis en hopelijk
neemt de Kamer zo nodig haar
eigen verantwoordelijkheid
voor een verantwoorde „in
vestering" in het opleidingson-
derwijs.
LÜTSEN KOOISTRA
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
L> rv^ l'Sf
Standaard UI«flevorl|/Wavery
(ADVERTENTIE)
11*
Machtigen via de bank voorkomt dat u
straks misschien een communicatiepro
bleem hebt. Het maakt betalen makke
lijk, voorkomt 'n hoop papierwerk en bespaart u tijd.
Schade door
computervirus
groot, maar
niet rampzalig
DELFT De schade die het
computervirus Datacrime II
kan aanrichten is groot, maar
niet rampzalig. „Er zal onder
de kleine gebruikers van com
putersystemen die het treft,
flink gevloekt worden, maar
grote bedrijven, banken en an
dere instellingen zijn immuun
voor het virus", zegt prof. J.
Herschberg, hoogleraar infor
matica aan de Technische Uni
versiteit in Delft.
Het virus is volgens de compu
terdeskundige veel kwaadaar
diger dan het virus dat ander
half jaar geleden opdook. Over
de herkomst van het virus is
niets bekend. Er zijn aanwij
zingen dat het uit de Verenig
de Staten afkomstig is. De
hoogleraar gelooft niet dat één
bron kan worden aangewezen.
„Ergens is het begonnen, maar
anderen hebben het verbe
terd", zegt Herschberg, die er
van overtuigd is dat het ge
woon kwajongenswerk is.
De zorgvuldige computerge
bruiker hoeft naar de mening
van de hoogleraar niets te vre
zen van het virus, omdat hij
altijd zorgt voor een reserve
exemplaar van zijn program
ma's. Bovendien neemt deze
geen vreemde software
waardoor het virus in zijn sy
stemen kan doordringen.
Professor Herschberg beschikt
niet over een vaccin tegen het
nieuwe virus, maar hij neemt
graag aan dat Platform Com
puter Criminaliteit, waarin po
litie, justitie en bedrijfsleven
samenwerken, een remedie te
gen de computerziekte heeft
gevonden.
De verwachting dat Datacrime
op 13 oktober zal toeslaan, is
gebaseerd op de ervaring met
het voorgaande virus dat zich
op vrijdag de dertiende van de
maand (ongeluksdatum) open
baarde. De 13de oktober is
eveneens een vrijdag.
ETEl
fn°d
ied
„De Rijksvoorlichtingsdiei
deelt het volgende mede:
heden zal informateur dn
R.F.M. Lubbers om 15.30
dr. B. de Vries (CDA)
ontvangen
Bij het lezen van een
dergelijk bericht neemt h
gehalte aan fantasieën en
binnenpretjes in m'n hooi ronir
in ijltempo toe. Wat staat y". J
hier te gebeuren? De CDi war<
informateur ontvangt de
CDA-onderhandelaar om
vernemen hoe de CDA-
fractie tegen de laatste
ontwikkelingen in de
kabinetsformatie aankijkt
ja. Alsof Lubbers dat niet
lang wist! Alsof Lubbers i uurc
al lang tevoren in
onderonsjes, briefjes en
telefoongesprekken z'n
strategie met De Vries en
andere CD A-hotemetoten
had uitgestippeld! Het
vermoedelijke verloop vai
een officieel onderhoud
tussen Lubbers en De Vri "S-
is dan ook niet moeilijk ti del
schetsen. Een éénakter vaeij
twee handen op één buik.
„Hallo Bert, kom er in
jongen. Kopje koffie?"
„Graag Ruud. Zal ik hier
maar neerzakken?"
„Waar je maar wilt, het
maakt mij niet uit. Zetels
genoeg nietwaar? Hahaha'
Goeie grap ja. Die zal ik
onthouden, 't Is anders ee dei
lekker nazomerweertje hè
„Zeg dat wel. Ik zei
vanmorgen tegen Ria dat
nog maar even de kans
moest waarnemen om naaF,
het strand te gaan. Wie vw
is het de laatste keer dit
omgi
Elgin
E
schi;
nde
of
den
[kei
fijlc
op:
jaar bee
Ook toevallig, met Joke 1 itin.
ik precies hetzelfde gesprt e sp
Meid, je ziet zo pips, zei iiren.
Pak een kleurtje nu het r t
kan. Als ik vandaag vrij Al k
zou ik het wel weten. Ma<
enfin... even terzake: heb
nog iets bijzonders?"
Mmmmneuh.... Het loopt 11
nu toe precies zoals we
hadden verwacht hè?
Gewoon onze lijn
vasthouden, dunkt me, dai j!'L
kan er niks fout gaan. O j
Hans van Mierlo hing een r
uurtje geleden nog aan de
telefoon. Beetje gepikeerd.
Hij zei dat euthanasie in r h
wezen helemaal geen 0n<
probleem is, maar dat het an
CDA er een probleem van
Tl
mt
de
maakt. Daar zit natuurlijk
wel wat in, maar
„Ho ho, op dat punt ben ik
vrij met je van mening te
verschillen en je weet bes
dat ik wat dat betreft niet
enige ben!"
„Oké, weet ik. Maar wees
gerust, tegen Van Mierlo am
ik dat heus niet toegeven,
kent me nu toch zo
langzamerhand wel? Geloi
me, het komt werkende w
allemaal best voor elkaar
„Hoe kom je toch aan die
achterlijke uitdrukking
'werkende weg'? Die heb j 1
nu al twee keer in je officii
brieven gebruikt. Da's tocl
geen Nederlands?"
„Ach, wat maakt dat nou u
Als de bedoeling maar
duidelijk wordt, 't Is weer
eens wat anders dan
'gaandeweg', want dat hee
iets slooms in zich, iets lan&
baanachtigs. 'Werkende wi
klinkt actiever. En zeg noiz'n
zelf, we zijn toch ook
constant bezig met
wegwerken? We werken
problemen weg, we werke ht<
de VVD weg, we werken
D66 weg, we hebben
Deetman weggewerkt en ^tri
zo maar door. Maar wacht,
nu schiet me iets te binnei1
wat ik je eigenlijk al een 1
paar maanden wilde vragelnc
is die oudste van jou met
goeie cijfers voor z'n
atheneum geslaagd?"
„O ja, uitstekend. Een prat
van een lijst hoor. Een zev
voor natuurkunde was hel
laagste wat-ie had. Dat koi
je indertijd van mijn
eindexamen niet zeggen
„Mooi hoor. Feliciteer 'em
maar van mij. Nou eh..„ ik
geloof dat we wel klaar zij
of niet soms?"
„Ja, wat mij betreft ook,
maar ik kan het toch niet
maken om al na tien
minuten weer op straat te
staan? Wat moet de pers da
wel niet van denken? We
zullen toch op z'n minst dt1
indruk moeten wekken dafitl
we stevig hebben
gediscussieerd
Daar heb ik rekening mei*
gehouden. Momentje, even
bellen.... Ja Willemsen, me
mij. Breng jij het schaakbofi
en de schaakstukken even
Ze liggen boven in de
middelste la van het bruin
bureau. Merci! Zo, maak je
borst maar nat Bert. Ik he
toch een mooie nieuwe
variant in gedachten!"
T.RUBBELS
de