p
ll
mal
Ie
Opnieuw postzegel voor
winnend voetbalelftal
Nr. 36
Kruiswoordraadsel
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1989 PAGINA 29
Oplossing
vorige puzzel
De winnaars van puzzel 35 zijn:
W.M. Bakker-v. Ruiten, Zuideinde
104b, 2371 bZ Roelofarendsveen
J.M. Splinter, Platanenlaan 24, 2382 ET
Zoeterwoude
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 36 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Horizontaal: 1lichte goederen waarmee men een
schip niet tot de maximumdiepgang kan afladen;
8. Zuideuropees roofdier; 15. stad in Zwitserland;
16. voorbeeld; 18. rivier in Frankrijk; 19. vreem
de munt; 20. aanzienlijk, voornaam; 22. rivier in
Duitsland; 23. vocht in vruchten; 24. insekt; 25.
zot; 27. inzet bij een spel; 28. loofboom; 29. lege
rafdeling; 31. lage rustbank; 33. voorzetsel; 34.
dwaas; 35. slot; 37. teken van de dierenriem; 39.
uitgave, druk; 42. huisdier; 43. tak van sport; 45.
plezier, pret; 46. kinbaardje; 48. roem, eer; 49.
klein vertrek; 50. over, langs; 51. bittere vloeistof;
52. onwrikbaar; 53. bloeiwijze; 54. onderdeel v.e.
tennispartij; 55. schrijfgerei; 57. korte kous; 59.
stoot; 61. zeegod van lagere rang; 63. waterkering;
65. wijnsoort; 67. boom; 68. springloop; 70. bis
schoppelijke hoofdkerk; 71. oosterlengte (afk.);
73. flink manspersoon; 75. insekt; 77. maangestal-
te (afk.); 78. spade met gekromd blad; 80. alcoho
lische drank; 82. vreemde titel; 83. danspartij; 84.
stad in Duitsland; 86. berustend (van personen);
89. tweede letter van het Griekse alfabet; 90. van
zeker materiaal vervaardigd; 92. stad in Israël; 93.
soort schaatsen; 94. verkeerde toestand; 95. we
reldlijk geestelijke.
Verticaal: 1. onzindelijke vrouw; 2. schertsende
bijnaam; 3. uitheemse dakbedekking; 4. ogenblik;
5. gelukkig nieuwjaar (afk.); 6. ontroering; 7.
plukje; 8. geboren (afk.); 9. klaaglied; 10. eminen
tie (afk.); 11. gedwee, mak; 12. nauwsluitend; 13.
negatief geladen ion; 14. tast- of grijporgaan bij
vele lagere dieren; 17. halsdoek; 20. kloosterlinge;
21. Bulgaarse munt; 24. citroenkruid; 26. sierlijke
tafelfles; 29. opening; 30. boom; 31. insektendo-
dend middel (afk.); 32. hofpersoon in vroegere ja
ren; 34. uit de bevolking gelichte krijgsmacht; 36.
houten drinkkom; 38. soort wegverharding; 40.
stad in Engeland; 41. vertrouwelijk; 43. zuil, pi
laar; 44. retour; 47. vaatwerk; 48. ingezet stuk; 54.
korenhalm waaruit de korrels gedorst zijn; 55.
kaartspel; 56. tuimeling; 58. omlijning; 60. valse
toon (fig.); 62. klopje; 63. vallei; 64. huidziekte
aan het onderbeen van paarden; 66. vod; 68. ver
achtelijk; 69. Spaanse munt; 72. livreibediende;
74. lichaamsdeel; 76. orgaan v.e. vis; 77. draag
stuk; 79. vrucht; 81. slangvormige vis; 83. stad in
Zwitserland; 85. buitendijks land; 87. gewricht;
88. deel v.e. boom; 89. bewijs van betaling; 91.
bijbeldeel (afk.); 93. tegenwoordig.
Welke 2 sleutelwoorden vormen de letters uit de
vakjes 56 53 43 49 15 20 68 19 6 54 en 52 81 95
75 39 61 55 71 57 62?
LOEKVAN WELY
De Nederlandse schaaktop zou in de
nabije toekomst zeer gebaat zijn bij
enige opvulling in de breedte.. Na su
pergrootmeester Timman, op eenzame
hoogte, hebben we de „gewone" groot
meesters Van der Wiel, Sosonko en
Piket, waarvan laatstgenoemde hope
lijk het gat met Timman op kan gaan
vullen. Daarna is er een kloof met het
meestersgilde, dat sterk wordt aange
voerd door Van der Sterren en Kuijf.
Maar de spelers in deze categorie zijn
allen op een leeftijd dat een sprong
naar de top zeer onwaarschijnlijk is.
Bij de jeugdspelers gloort echter een
lichtpuntje, de 17-jarige Loek van
Wely. Met overmacht won hij het
laatste jeugdkampioenschap, gevolgd
door twee meesterresultaten in korte
tijd. Men moet bij deze leeftijd altijd
afwachten hoe de overgang van jeugd
naar volwassenheid verloopt. Als deze
periode voor Van Wely niet al te dxa-
matisch verloopt, zouden we wel eens
een nieuwe grootmeester kunnen be
groeten.
In Columbia, niet de veiligste plaats
ter wereld, speelde Van Wely mee in
het jeugdwereldkampioenschap. In de
einduitslag zien we hem, enigszins te
leurstellend, op een 17de plaats staan.
Maar bij nadere bestudering van de
uitslagen zien we dat deze plaats te
wijten is aan twee nullen in de laatste
ronden, wat in een Zwitsers toernooi
een vrije val betekent. 11 ronden lang
was onze landgenopt dus te vinden in
de top van de ranglijst, met als gevolg
sterke tegenstand.
Jeugdwereldkampioen werd de, in ons
land onbekende, Bulgaar Vassili Spas-
sov, die de Pool Jacek Gdanski op de
valreep inhaalde.
Onderstaande partij speelde Van Wely
in de beginfase van het toernooi, toen
alles nog naar wens ging.
L. van Wely - R. Huda (Canada)
Wolga-gambiet
l.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 b5 4.Pf3
Niet veel spelers hebben tegenwoordig
zin in de stelling na 4.cxb5 a6 5.bxa6
JLxa6, waarna zwart een langdurig ini
tiatief op de damevleugel krijgt. Alleen
met precies spel en veel geduld zou
wit iets van zijn pluspion kunnen ma
ken. Al jaren wordt gezocht naar ande
re wegen om 3...b5 te bestrijden; de
tekstzet is één van deze probeersels.
4...b4 5.Pbd2 d6 6.g3 e5?
Opent de stelling te vroeg, zwart moet
eerst ontwikkelen met ...gó, ...Lg7 en
...0-0.
7.dxe6 Lxe6?! 8.Lg2 Pc6 9.Pg5! Dd7
Zwart moet nu zijn witveldige loper
geven en die blijkt slecht gemist te
kunnen worden. 9...Ld7 10.Pde4! zou
de situatie alleen verergerd hebben,
vandaar dat zwart op zijn 7de zet be
ter fxeó had kunnen doen.
10.Pxe6 fxe6 11.0-0 Le7 12.e4 e5
Ziet er ongezond uit, maar na andere
zetten zou pion e6, door 13.Lh3, een
zorgenkindje worden.
13.f4 exf4 14.gxf4 0-0 15.Pf3! Tae8
16.Pg5 Pd8
Hier blijkt hoe hard de loper gemist
wordt, na 16...h6 17.Lh3 Db7 18.Le6f
Kh8 19.Pf7+ Kh7 20.Dd3 g6
21.Dh3krijgt wit een beslissende aan
val.
17.LH3 Dc7 18.Dd3 h6 19.PI3 Db7
20.e5 Pe4 21.Tel Pg5
Op deze zet had zwart vertrouwd, het
blijkt echter, bij slechte stelling, een
pion te kosten.
22.Pxg5 hxg5 23.Lg2 Dc8 24.Ld5t
Pf7 25.e6 Ph6 26.fxg5 Pg4 27.Dh3
Pf2 28.Dh5 Tf5
Het enige tegen de dreiging 29.g6,
maar het zal duidelijk zijn dat de ver
dediging met dit soort zetten geen
stand kan houden.
29.Tfl Tef8
Zie het diagram.
30.Txf2! T8f6
Door tijdnoodperikelen geeft zwart het
niet op. De toren kon niet genomen
worden vanwege 31 .g6 met ondekbaar
mat.
31.Txf5 Txf5 32.Dh3 g6 33.Dh6 Df8
34.Dxg6t Kh8 35.Dh6f Dxh6 36.qxh6
Te5 37.Lf4
Zwart geeft het op.
Uitslag zomerpuzzel
De goede oplossingen waren:
1) l.TfBf!
2) l.Pxg7! Kxg9 2.Lh6f Kxh6 3.Df6f
enz.
3) l.Dxf7t!en wit wint
4) l...Df3ü (2.gxf3 Pxf3f 3.Kfl Lh3
mat)
5) l.Dxb2! Lxb2 2.Ke4! en de a-pion
is niet te stoppen.
6) l.Dxhóf Kxhóf Kh5 3.Pg7f Kg4
4.Lf5 mat.
Na de loting gaat de boekenbon naar
de heer F. Christiaans uit Zutphen.
Corr. adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
ORANJEKATER IN 1974 VOOR PTT
Wanneer het Nederlands voetbal
elftal er in weet te slagen om vol
gend jaar in Italië wk-voetbalkam-
pioen te worden dan geeft de PTT
als 'cadeautje' een speciale voetbal
postzegel uit. Dat belooft PTT-
Postdirecteur A.J. Scheepouwer.
Die toezegging was onderdeel van
de manifestatie rond de uitgifte van
de voetbalzegels ter gelegenheid
van het 100-jarig bestaan van de
Nederlandse Koninklijke Voetbal
bond.
Nederland, lees de bevolking, had
bijna in 1974 zo'n wk-zegel gehad.
Toen de Nederlandse voetballers in
München het een na het andere
team versloegen en uitzicht kregen
op de titel, besloot de PTT in het
diepste geheim een speciale felicita
tiezegel te drukken met een oplage
van 7,5 miljoen exemplaren.
Het ging om de voetbalzegel 1974
met opdruk 'Holland winnaar WK
'74'. Op 1 juli zou drukker Joh.
Enschedé het ontwerp van de PTT
krijgen; in de zes dagen ema zou
de zegel gedrukt moeten worden
om op de dag van de finale, 7 au
gustus, na de wedstrijd naar de
honderden kantoren te kunnen
worden gebracht. Alhoewel nor
maal tien maanden werktijd voor
een zegel wordt uitgetrokken werd
de klus in die enkele dagen ge
klaard. Ook was een ontwerp van
een eerste dag envelop klaar voor
druk. Verder lagen geschenksetjes
beschikbaar voor de spelers en offi
cials. Ook liep een medewerker van
de PTT met een kleurendia op zak
om af te leveren bij het tv-joumaal
die de primeur kreeg van de voet
balzegel.
der 'bomber'
Aan die oranjekoorts en -jubel
kwam op 7 juli in de 43e minuut
van de wedstrijd een einde met het
doelpunt van 'Bomber' Gerd Mul
ler die de Nederlandse en PTT-
droom aan flarden schoot. Zeven
eneenhalf miljoen postzegels voor
niets gedrukt: alle moeite voor
niets.
De PTT heeft bijna alles wat met
de uitgifte te maken heeft vernie
tigd. Een vel van 100 zegels is be
waard. De zegels hangen vanwege
het uitkomen van de KNVB-zegel
deze maand in het PTT-museum
in Den Haag.
Het lijkt er bovendien op dat de
PTT-beveiliging de afgelopen veer
tien jaar goed gewerkt heeft. Op de
Nederlandse postzegelmarkt is nog
nooit een zegel met het gewonnen
WK'74 boven water gekomen.
Niet kritisch
De vormgeving van de nieuwe
KNVB-zegel is een produkt van
Linda van Deursen en Armand
Mevis. Zij hebben geen reclameze
gel voor het voetballen willen ma
ken. Dat past niet in de tijd waarin
door supportersrellen tientallen
dooien vallen, aldus de twee in het
PTT-blad Profil. Een maatschap
pij-kritisch ontwerp kozen ze ook
niet omdat het om een jubileum
ging. „Daarom hebben we gekozen
voor een poëtische benadering".
Dat uit zich ondermeer in een jon
getje die in zijn schaduw loopt.
„Alles is nog onbeslist".
Russinnen overheersen
W.K.
Het wereldkampioenschap voor da
mes, waarvan u vorige week een twee
tal partijen zag, is in een grandioze
overwinning geëindigd voor de Russi
sche speelster Lewina. Na al schitte
rend te zijn gestart met de score van
10 uit 5, stond ze ook in de tweede
toemooihelft geen enkel puntverlies
toe, zodat ze met de volstrekt unieke
score van 100% de wereldtitel, die in
1981 en in 1987 ook al in haar bezit
was, heroverde. Ook de daaropvolgen
de plaatsen werden bezet door Russin
nen: de oud-wereldkampioenen Rat-
kovitsj en Golubeva deelden met 16
punten de tweede plaats, terwijl de
vierde Russische speelster, Paskevitsj,
14 punten scoorde evenals de Neder
landse kampioene Van Lith, die in dit
toernooi minder goed op dreef was.
De volledige eindstand:
1. Lewina 22 uit 11; 2. en 3. Ratko-
vitsj en Golubeva 16; 4 en 5. Paske
vitsj en Van Lith 14; 6. Wanders 13;
7. Minkina 12; 8. Polman 11; 9. en 10.
Gozdecka en Danese 5; 11. en 12.
Karmi en Leonard 2.
De kracht van de nieuwe titelhoudster
lijkt vooral te liggen in het tweede ge
deelte van de partij. Haar openingsbe
handeling spreekt niet direct tot de
verbeelding, maar wanneer ze eenmaal
greep heeft gekregen op het spel van
haar tegenstandster dan weet ze daar
ook het maximale uit te halen. Hier
twee van de drie overwinningen die
Lewina in dit toernooi op haar landge-
notes boekte.
E. Ratkovitsj - O. Lewina eerste ronde
WK 1989.
I.32-28 17-22 2.28x17 12x21 3.37-32
7-12 4.34-29 21-26 5.32-28 26x37
6.41x32 19-23 7.28x19 14x34 8.39x30.
De opening wordt voorzichtig behan
deld. 16-21 9.44-39 21-26 10.46-41 1-7
II.41-37 11-17 12.50-44 17-22 13.40-
34 7-11 14.44-40 20-25 15.49-44. Een
ander idee is 15.30-24. 10-14 16.33-28
22x33 17.39x28 14-20 18.43-39 Dit is
misschien minder goed. Normaler
oogt in ieder geval de opbouw 18.44-
39. 5-10 19.38-33 10-14 20.42-38 18-
22 21.28x17 11x22 22.47-42 22-27
23.32x21 26x17 24.37-32 6-11 25.42-
37 11-16 26.33-28 13-18. Nu kan wit
vereenvoudigen en tevens haar rechter
vleugel tot ontwikkeling brengen.
Scherper, is daarom 26.. 17-21 maar
misschien vond zwart die zet te ris
kant. 27.30-24 20x29 28.34x23 18x29
29.28-22 17x28 30.32x34 9-13 31.39-
33 13-19 32.34-29 14-20 33.29-24
20x29 34.33x13 8x19. Als wit nu ver
volgt met de ruil 35-30, dan is remise
te verwachten. Omdat ze echter deze
ontwikkelingsruil nalaat, zal ze alsnog
in problemen komen. 35.36-31 4-9
36.31-27 9-13 37.37-32 12-17 38.48-42
2-8 39.42-37 17-21 40.38-33 8-12
41.44-39 13-18 42.37-31 12-17 43.31-
26 3-9 44.39-34 9-14 45.33-28 14-20.
46.34-30 Goed is ook 46.34-29 want
na 17-22 (Op 19-24! geeft het offer
47.29-23 18x29 48.40-34 29x40
49.35x44 gevolgd door 50.27-22 wit
voordeel.) wint zwart na 47.26x17!
22x24 48.32-28 niet meer. 25x34
47.40x29 19-24 48.28-23? Een onjuiste
beslissing in tijdnood: remise geeft
48.29-23 18x29 49.27-22 enz.
24x33 49.23x12 17x8 50.26x17 33-39
51.27-22 39-44 52.22-18 16-21
53.17x26 44-49 54.32-28 20-24 55.28-
22 49-44 56.18-13 8x19 57.22-18 44-
17 en wit gaf op.
Z. Golubeva - O. Lewina vierde ronde
wk 1989.
1.33-29 19-24 Een opmerkelijke reac
tie: zoals de zwartspeelster al van te
voren had laten weten, is ze op remise
uit: 2.39-33 14-19 3.44-39 19-23 4.50-
44 10-14 5.32-28 23x32 6.37x28 17-22
7.28x17 12x21 8.38-32 14-19 9.34-30
7-12 10.42-38 1-7 11.47-42 20-25
12.29-20 25x14 13.40-34 5-10 14.44-
40 19-24 15.30x19 13x24 16.32-28 14-
20 17.41-37 9-13 18.37-32 21-26. Er
komt tekening in de strijd: zwart die
zich met de formatie 15, 20, 24 omsin
gelend heeft opgesteld, stoort een idea
le lange vleugelontwikkeling van wit
(46-41). 19.49-44 26x37 20.42x31 16-
21 21.46-41 21-26 22.41-37 11-17
23.31-27 7-11 24.48-42 11-16 25.34-30
17-22 26.30x19 13x24 27.28x17 12x21
28.40-34 8-13 29.33-28 4-9 30.38-33 2-
8 31.42-38 9-14 32.34-30 14-19. Want
zwart moest rekening houden met het
zetje van Weiss na het slaan. De strijd
wordt nu scherper. 33.30-25 10-14
34.27-22 18x27 35.28-23 19x28
36.33x31 13-18 37.32-28 6-11 38.37-
32. Is 38.38-32 misschien beter? 26x37
39.32x41 11-17 40.41-37 21-26 41.36-
31 8-12 42.37-32 26x37 43.32x41 16-
21 44.38-32 24-29! Ondanks dat ze in
hevige tijdnood zit, voert zwart fraai
de spanningen op. 45.35-30 29-34!
46.41-37 Vanzelf niet 46.39-33 of 44-
40. 21-26 47.32-27 3-8 48.37-32 8-13
49.30-24? Een ernstige fout. Omdat op
49.27-21 de zet 26-31 volgt, en na
49.44-40 de actie 26-31! enz. winst
geeft, was de ruil 49.43-38 29x38 50.
38x49 gedwongen, al heeft zwart dan
na 26-31 51.27x36 18-22 mooi spel.
20x29 50.39x30 29-33! 51.28x39 17-22
52.27-21 26x17 53. 32-28 22x33
54.39x28 17-21 55.43-38 21-27 56.44-
39 27-31 en wit staakte de hopeloze
strijd.
Punten en verliezers
Uit de A-finale van het ABC/Tele-
graafzomertoernooi hebben we nog
wat probleempjes staan. Het eerste be
trof een onvervalst LTC-geval, met
deze noordhand:
A109 5 3
102
O 8 6 4 3
en deze bieding (Z/-, paren): zuid 1
harten - nocrd 1 schoppen - zuid 2
schoppen. Noord paste en mocht even
later twee dingen 'noteren': een dum
my die vrijwel niemand zou openen
en... 3 overslagen. Dan klopt er na
tuurlijk iets niet. Dit was de onder
maatse dummy:
H 842
7 H VB83
O 72
83
Stel je voor, als daar een volwaardige
opening had gezeten, dan was zelfs
slem gemist.
Noord had z'n verliezers moeten gaan
tellen. In eerste instantie zijn dat er 8.
Volgens de LTC-correctieregels gaat
daarvan af: 1 verliezer gezien de troef-
controle (samen 9 schoppens) en een
halve verliezer vanwege het feit dat de
hand twee azen telt en slechts één
vrouw. Tegenover een partner met een
minimale opening zit je dan zelfs op
4'/2 schoppen en op zo'n moment is
onderzoek via een trial niet meer no
dig: kansrijke manches moeten gebo
den worden, ook in een parenwed
strijd!
Opk als je de hand op Cover Cards be
kijkt, moet de manche geboden wor
den: noord begint al met 2>A covercard
gezien z'n honneurs en verder heeft de
hand de potentie om in ieder geval 2
hartens in te troeven. Samen 4V2 CC
en dat is tegenover een opening ruim
voldoende om de manche te bieden,
als er een fit is in een hoge kleur. Voor
een manche in een lage kleur is na
tuurlijk een slag meer nodig!
Dat zuid de bieding met niet zoveel
opende, is verder geen argument. Wij
in Nederland zijn gewend aan verwa
terde versies van Acol. Die mogen ge
schikt zijn om bridge te LEREN, maar
niet om met veel succes in het wed
strijdcircuit mee te draaien. Volgens
klassiek (d.w.z. zeer agressief) Acol is
dit zo ongeveer een opening en.... bij
twijfel open je gewoon. Je hebt een
goede openingskleur en een herbieding
en daarnaast niet te veel verliezers.
Het enige argument om de hand niet
te openen is dat er onvoldoende ver
dedigende slagen zijn, maar aan de an
dere kant geef je partner wel een
pracht van een start aan. Een partner
van echt Acol houdt rekening met der
gelijke minima. Voor wie kennis wil
maken met klassiek Acol: er is een bij
gewerkte herdruk verschenen van Ian
Macleod's 'Bridge is an easy game'.
Deze heruitgave is van de hand van
Peter Donovan en heet 'Bridge is still
an easy game' (Southampton, Ash-
ford).
Antwoorden op Multi
Het tweede probleem betrof een mul-
tikwestie. Dit was de noordhand:
A762
A 9 8 6 3
96 32
De bieding ging: zuid 2 ruiten (zwak
hoog of semi-forcing laag) - west dou
blet. En nu?
Wat heeft partner? Een sterk klager-
spel is gezien wests doublet zo goed als
uitgesloten, dus de kans op een zwak-
ke-twee hoog is ongeveer 90% en in
dat geval moet je bieden volgens het
'principle of fast arrival, (hard fietsen,
snel thuis): 4 harten, wat betekent:
'Partner, we spelen 4 harten of 4
schoppen, al naar gelang je opening.
Mocht je - wat ik me nauwelijks kan
voorstellen - een semi-forcing in kla
ver hebben, dan bied je maar vijf in
die kleur...' In dit soort gevallen moet
je niet eerst een redoublet of 2SA bie
den, want dat geeft alleen de tegenpar
tij maar de kans om te communiceren.
Dit spel lag zo:
noord:
A762
A 9 8 6 3
0 9632
-
west
oost
-
V 10 5
oHV4
O 7 5
.AV 107 5 4 O H 8
V862
A 109 74 3
zuid:
H B9843
^B 102
OB
HB5
Noord bood na wests doublet 2 harten
waarna OW alle kans kregen om
hun klaverfit tot op vijfniveau te bie
den. Toen in arren moede 5 schoppen
werd geboden werd de schoppenkleur
verkeerd aangespeeld en eindigde dat
contract in 1 down...Duidelijk een
voorbeeld hoe het niet moet.
AGENDA: 23 sept. Nacht van Twente
(074-421191), 23 sept. Reuma-drive
Hoeven (01641-2744), 24 sept. Ster-
tocht Woerden (03480-10788), 1 okt.
Hutspotdrive Leiden (071-895396). 1
okt. Bunniktoernooi (03405-63936), 7
okt. Lions-drive Oirschot (04104-
93694), 7 okt. Zoute Bollentoernooi
Gorkum (01830-21758), 21/22 okt.
Bondsspaarbanktoernooi Vlieland
(05621-1702).
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
se.
CeidóeSouwnt